Prinses Wilhelmina 70 jaar
JIMMY BROWN, sportheld no. 1
In vreugde, maar ook in leed was zij
een ware Landsmoeder
Zeeuwse Almanak
FESTIVAL IN ENGELAND
1
DONDERDAG 31 AUGUSTUS 1950
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
(Van onze Haagse Redacteur)
Overeenkomstig Haar uitdrukkelijk verlangen zal de zeventigste ver-
Jaardag van H.K.H. Prinses Wilhelmina op 31 Augustus, zonder enig uiter
lijk vertoon aan het volk voorbijgaan. De eerbied voor een onvergetelijke
Vorstin gebiedt om aan dit verlangen onverkort te voldoen.
Anderzijds past het niet, om deze zeventigste verjaardag van Haar, die
©en halve eeuw ons volk leidde en bestierde, lief en leed in alle opzichten
met dat volk deelde, zonder sobere woorden te doen passeren.
Twee en vijftig jaar geleden om precies te zijn tot 5 September
1898 voerde Prinses Wilhelmina dezelfde titel, die Zij na Haar troon
afstand ten behoeve van Haar Koninklijke Dochter Juliana, weer aan
vaardde.
Daartussen liggen vijftig jaren van regeren, die niet alleen de bewonde
ring, de liefde en genegenheid van Haar volk afdwong, maar ook een war
me waardering voor het Vorstenhuis en volk in de hele wereld schiepen.
Komt men nu nog, waai' ter we-
reld ook, zo zal een der eerste onder
werpen van het gesprek handelen
over „Uwe Koningin Wilhelmina",
zoals de buitenlander het zo gaarne
pleegt uit te drukken. En steeds heeft
het ons verheugd, dat men een waar
lijk geen louter oppervlakkige be
schrijving van Haar persoonlijkheid,
Haar daden en hoog gewaardeerde
eigenschappen kon geven.
Te verwonderen is dit geenszins. De
kracht van Haar sterke persoonlijk
heid moest wel ver reiken tot over
de landsgrenzen.
Die kracht toonde Zij reeds in het
derde jaar van Haar Regeringsbe
leid, namelijk op 6 December 1900,
toen 'n gedèsillusionneerde grijsaard,
de Nederlandse bodem betrad. Zijn
volk, van Nederlandse stam, vocht
onder Botha en de Wet heldhaftig,
maar wanhopig, tegen het opper
machtige Albion voor zijn vrijheid en
onafhankelijkheid.
Die grijsaard U weet het al:
Paul Kruger, de President van de.
Boerenrepubliek Transvaal, deed in
dat jaar een wanhopig beroep op de
andere naties, teneinde hem in zijn
strijd te helpen.
Wie durfde het echter aan, om aan
die noodkreet gehoor te geven?
Vreesde men niet de toom van het
machtige Britse Imperium op de hals
te halen? Zelfs het fronsen van de
wenkbrauwen der Engelse staatshoof
den durfde men er niet voor te ris
keren.
Alleen de destijds twintig jarige Vorstin
Wilhelmina bad, die moed. ZU zond de
Nederlandse oorlogsbodem, de „Gelder
land", naar de Zuid-Afrikaanse wateren,
om de President naar Europa over te
brengen, zodat hij aan de hoven en kan
selarijen de zaak van zijn volk kon
gaan bepleiten.
Nergens durfde men hem echter te
ontvangen, laat staan, om aan zijn
kleinste wensen te voldoen.
Bijna gebroken kwam hij in ons
land aan en ziet, hier werd hem een
grootse ontvangst bereid. Gezeten in
een open landauer naast Koningin
Wilhelmina maakte Paul Kruger een
zegetocht door de straten van Rot
terdam, de stad, waar hij vier jaar
later stierf. En al was ook Nederland
machteloos tot het geven van daad
werkelijke hulp, die ontvangst deed
de moegevochten grijsaard zichtbaar
goed. Een kleine voldoening voor de
laffe ogendienerij van anderen ten
aanzien van het Engelse Rijk, werd
geschonken door de Vorstin van het
kleinste land van het vasteland.
Een Regering met zulk een man
haftigheid begonnen kon niet anders
dan zegenrijk zijn, ondanks de te
genslagen door economische om
standigheden en een brute overwel
diger toegebracht.
Ons land heeft vele hoogtepunten,
maar ook veel dieptepunten gekend.
Onvoldoende beveiliging
van spoorwegovergangen.
—In de raadsvergadering, die Dins
dagmiddag is gehouden, heeft de
burgemeester van Dordrecht een
ernstig protest doen horen tegen de
directie der Nederlandse spoorwegen,
in verband met de zijns inziens on
voldoende beveiliging der overwegen
in de onmiddellijke omgeving van
Dordrecht. Zoals men weet hebben
twee van deze Vrijdagmiddag twee
doden en twee gewonden geëist. Bur
gemeester Bleeker herinnerde er aan,
dat rèeds herhaalde malen op bevei
liging door afsluitbomen of flikker
lichten was aangedrongen, doch dat
nog steeds geen beveiligingsmaatre
gelen waren genomen.
DE LUIDE LIEFDE
Dat de liefde luid kan zijn, ge zult
het vermoedelijk niet geweten heb
ben. Zij kan zoet zijn en bitter, vurig
en koud, maar luid? Wie had het ge
dacht?
Maar omdat er in Middelburg al
flatgebouwen staan en in Vlissingen
zullen verrijzen, omdat na verloop
van misschien nog 10 of 15 jaar zon
neklaar zal blijken, dat hoogbouw
voor Nederland noodzakelijk is, daar
om dit verhaal over de luide Vief de.
In New York rukte de complete
alarmploeg van de politie uit omdat
alle electrische bellen van een flat
gebouw tegelijk aan het bellen waren
geslagen, en de bewoners wanhopig
waren. De politie constateerde dat een
verliefde jongeling zijn meisje welte
rusten stond te kussen, terwijl zij te
gen de belknopjes leunde
De verliefden hadden het bellen niet
gehoord.
Maar als vandaag of mxyrgen in een
Zeeuws flatgebouw alle bellen tegelijk
gaan bellen, roep dan niet dadelijk de
politie. Ga naar het bellenbordje hij
ken en denk aan de luide liefdel
Het zal niet nodig zjjn er enkele op
te noemen. Zij liggen alle nog te vers
in ons aller geheugen. Waar zou
overigens het begin en het einde zyn
van zelfs hét meest beknopte memo
randum
Maar hoe het ook zij Koningin
Wilhelmina stond steeds te midden
van Haar volk, zelfs toen Zij nood
gedwongen met Haar Koninklijke
Familie het land moest verlaten in
Mei 1940.
ZWARE JAREN.
Van alle rampen, die Nederland ge
troffen hebben, zijn juist daarom de
oorlogsjaren voor Haar het .zwaarst
geweest.
Het leven in ballingschap moet
Haar, die overal was, waar een ramp
het volk geteisterd had, het sterkste
hebben aangegrepen. Is het echter
niet zo, dat na Haar terugkeer een
groter begrip is ontstaan voor Haar
beleid, dat dit uitsluitend langs
constitutionele weg tot ons kwam?
In de halve eeuw van Haar Rege
ring heeft H. K. H. Prinses Wilhel
mina bg voortduring bewezen, hoe
zeer haar belangstelling naar Haar
Volk uitging. Slechts zeer dringende
redenen konden Haar, verhinderen,
met Haar tegenwoordigheid luister
bij te zetten aan gebeurtenissen die
iri stad of streek, in dorp of provincie
van ons vaderland de aandacht trok
ken. Ontelbare tentoonstellingen
heeft Zij af of niet in gezelschap van
Haar Moeder, haar gemaal, haar
Dochter en later ook van Prins
Bernhard geopend of door haar be
zoek een bijzonder accent gegeven.
Talloze stedelijke herdenkingen
woonde Zij bij. Zij stelde bruggen,
sluizen en havens tot grotere wel
vaart van ons landsgebied, in ge
bruik. Schepen liet zij te water, mo
numenten werden door haar onthuld,
kortom geen enkele gebeurtenis van
enige betekenis ontging aan Haar
aandacht.
Ia vreugde, maar ook in leed wu Zij
een ware Landsmoeder, die bU overstro
mingen en andere natuurrampen (Borcu-
lo) de elementen trotseerde, om hulp,
steun en bemoediging te brengen daar,
waar Nederlanders een rampzalig lot was
beschoren. Kn hoe leefde Zij met bezet
Nederland mee ginds in Londen! Hoe
nauw verhonden wist Zij zich op Haar
hoge, eenzame post met de verzetstrij
ders, die vochten voor een nieuw bevrijd
Nederland.
Wij zijn Haar daar dankbaar voor.
Juist, nu de stilte van deze dag ons
noopt aan de herinnering de vrije
loop te laten.
Nu Prinses Wilhelmina de drempel
des ouderdoms overschreden en de
leeftijd der sterken bereikt heeft,
moge de hoop uitgesproken worden,
dat Zy tot in hoge ouderdom het
geluk van ons land en dat van Haar
Dochter, Schoonzoon en Kleinkinde
ren moge kunnen gadeslaan in de
schaduw, waarin Zij zich bescheiden
en berustend als een gelovige
Christin uit eigen beweging heeft te
ruggetrokken.
(Nadruk verboden).
Telefoon langs de weg.
Blauwe borden met wit binnenvier-
kant, waarin aangegeven een zwarte
telefoonhoorn, hebben vandaag hun
entrée op de Nederlandse wegen ge
maakt.
Het betreft hier de onlangs te Ge-
nève internationaal vastgestelde ver-
keersaanduiding „telefoonpost", wel
ke thans door de A.N.W.B. op onge
veer 400 plaatsen langs het wegennet
bij Rode Kruis-posten en particulie
ren wordt aangebracht.
Dit betekent, dat op al deze adres
sen de mogelijkheid zal bestaan tele
fonisch technische of zo nodig medi
sche en geestelijke hulp in te roepen.
De A.N.W.B. denkt daarbij vooral
aan de uren, waarop de Wegenwach
ten, die anders voor hulp of alarme
ring zorg kunnen dragen, njpt op de
weg zijn.
Als zodanig kan men deze telefoon
posten dan ook beschouwen als een
aanvulling van de Wegenwacht-ser
vice.
De posten worden in eerste instan
tie gevestigd langs de door de .We
genwacht gepatrouilleerde routes,
aangezien dit de drukste wegen voor
het verkeer zijn.
De „gele-rijders" zullen dan ook in
de toekomst de nieuwe telefoonpos
ten controleren.
Deze deelnemer aan deInternationale Sprintwedstrilden, welke te Aken
werden gehouden, liep een groot aantal strafpunten op toen hy in plaats van
over, dwars dóór een muur sprong. De fotograaf daarentegen maakte een
goede beurt.
Gebruik van de Schelde-tunne!
te Antwerpen.
Ter voorkoming van moeilijkheden
wyst de K.N.A.C. op de volgende
voorschriften in de tunnel te Antwer
pen, welke afwijken van die welke
in de Maastunnels te Rotterdam gel
den. In de Scheldetunnel mag niet
worden ingehaald en mag de asvev'
keersstreep niet worden overschre
den. Elk geluidsignaal is verboden.
Een onderlinge afstand van 20 m-
moet tussen de voertuigen worden on
derhouden. Het is expliciet verboden
de tunnel in te rijden indien het voer
tuig niet van voldoende brandstof is
voorzien om de uitgang te bereiken.
Bij het uitrijden mogen alleen perso
nenauto's en motorfietsen op de twee
de rijstrook van rechts rijden. Bij
rood knipperlicht moeten de motoren
worden
Sir James Robb dankt
lt.-generaa! Giebel.
De chef luchtmachtstaf luitenant ge
neraal C. Giebel ontving van de Air
Chief Marshal sir James Robb. com
mandant van de West-Europese lucht
strijdkrachten het volgende telegram:
„Zondag beëindigden wij onze eerste
luchtverdedigingsoefening. Dit is, zoals
ik het zie, een belangrijke stap voor
waarts en ik hoop, dat „Cupola" de
inleiding zal zijn van vele oefeningen,
die ons luchtverdedigingsstelsel per
fect zullen maken. De oefening heeft
bewezen, dat onze training en organi
satie goed zijn. Dit strekt tot eer van
de nationale commandanten, wier in
spiratie en energie een luchtverdedi
ging hebben voortgebracht van hoge
kwaliteit en ik wil U persoonlijk ge
lukwensen met deze prestatie".
Anti-spionnagewet in U.S.A.
Het Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden heeft een wetsontwerp
aangenomen, dat algemene verscher
ping van de wetten inzake spionnage,
sabotage en ondermijnende activiteit
beoogt en het verstrekken van ver
schillende gegevens door de commu
nistische partij verplicht stelt. Dit
door de commissie tegen on-Ameri-
kaanse activiteit voorgestelde wets
ontwerp gaat thans naar de Senaat.
Wordt deze wet uiteindelijk van
kracht, dan zouden communisten
geen ambten meer mogen vervullen
in de regering of op militair gebied.
Vertrouwen in de toekomst.
(Van onze Haagse redacteur)
Vier der nieuwste typen Londense
rode dubbelbussen maken een tocht
door West Europa als propaganda voor
het Festival of Britain 1951. Uit Scan
dinavië komend' hebben zij in Amster
dam en Den Haag sterk de aandacht
getrokken vooral van hen. die deze
vervoermiddelen uit 't Londense stads
beeld niet kennen.
Sir Philip Nichols. Engelands Ambas
sadeur in de Residentie, heeft op het
\yij cl se Gevers D.eynootplein, waar liet
Haagse .EoÜtièmuziekcprps een muzi-
kuie omlijsting aan de plechtigheid gaf
d'e rijdende tentoonstelling geopend
met een herinnering aan het feit, dat
bijna 100 jaar geleden, bij de Wereld
tentoonstelling van 1851 in 't Crystal-
Palace in Londen 3000 Nederlanders
tot de bezoekers behoorden en de hoop
uitgesproken; dat een groot veelvoud
hiervan het volgende jaar Groót-Brit-
tanje zal bezoeken, om de festiviteiten
Amerikaanse radiologen
in ons land.
KOBALT VERDRINGT RADIUM
BIJ KANKERBESTRIJDING.
Enige Amerikaanse radiologen, die
ondermeer de atoomproeven op Biki
ni hebben bijgewoond, hebben een
kort bezoek aan ons land gebracht,
waarbij zij onder andere het cyclo-
troon bezichtigden in het instituut
voor kernphysisch onderzoek te Am
sterdam en van gedachten wisselden
met Nederlandse professoren en dok
toren over een nieuwe toepassing
van een bekende methode op het
gebied van de kankerbestrijding.
Eén hunner, prof. William Myers
uit Columbus (Ohio), met wie een
A.N.P.-redacteur een onderhoud had,
vertelde o^ér deze nieuwe methode
van kankerbestrijding, die op het
ogenblik in de Verenigde Staten
wordt toegepast. Men heeft hiertoe
vervaardigd een holle plastic draad,
waarin zich op bepaalde afstanden
stukjes kobalt bevinden, die van elk
ander gescheidenzyn door kleine
staafjes aluminium. De kobaltstuk-
jes bestaan uit radioactief gemaakt
kobalt. De plastic draad wordt hier
op in de tumor genaaid. De uitwer
king verschilt slechts weinig van een
radiumbehandeling, doch hét op deze
wijze werken met radioactief ge
maakt kobalt is uiteraard veel goed
koper. Prof. Myers deelde mede, dat
in de wereld, ook in ons land, voor
deze wijze van behandeling veel be
langstelling bestaat.
Io de staatsmijn Hendrik i» Dins
dagmorgen de 53-Jarige gehuwde hou
wer O. Oldenburger uit Brunssum door
een bedrijfsongeval omgekomen.
mee te vieren, welke door geheel, het
Verenigd Koninkrijk zullen plaats
hebben. Festiviteiten, welke een bewijs
zijn van het vertrouwen, dat onze
Britse vrienden in de toekomst hebben.
Het gehele Britse volk is reeds thans
bezig uitgebreide voorbereidingen te
treffen voor het grootse festival, dat
een ware nationale gebeurtenis zal
worden en alle aspecten op het gebied
van kunst, techniek, landbouw, indu
strie, wetenschap, sport en amusement,
zal omvatten.
Wanneer op 3 Mei Koning George
dit Festival of Britain zal openen,
zullen alom in den lande de straten
en^lejp.en versierd, monumenten ver
licht zijn. Aan de Zuidelijke oever van
de Theems, tussen Westminster en Wa
terloo Bridge, verrijzén de tentoon
stellingsgebouwen en worden terrassen
langs de rivier aangelegd.
Tentoonstellingen zonder tal zullen
in en buiten Londen worden gehouden,
maar ook aan het vermaak wordt aan
dacht gewijd: een enorm Lunapark zal
opgebouwd worden in het prachtige
Battersea Park. In Edinburgh. Strat
ford upon Avon en Canterbury
zullen muziek- en toneelfestivals plaats
vinden. In Glasgow een industriële
tentoonstelling: in Belfast een land
bouw- en industrie-expositie.
En dan is daar Groot-Brittanje
zelf als toeristenland met de attrac
ties. welke zowel de vele badplaatsen,
als het Schotse Hoog- en Laagland,
Noord Ierland, Wales, het Lake Dis
trict, York en Kent bieden, het na
tuurschoon en het landschap. Van dit
alles en nog meer wordt bij deze rij
dende expositie op even kunstzinnige
als sobere en daardoor des te fraaier
en indrukwekkender wijze getuigd in
de daartoe speciaal ingerichte rode
Londense bussen, waarvan de be
stuurders in speciale witte uniformen
gestoken zijn.
Hopen wij, dat het Festival of Bri
tain 1951 in vrede zal kunnen plaats
hebben!
GENERAAL-MAJOOR
A. BARETTA, COMMANDANT
VAN DE LUCHTMACHT
72. Jan Schalk, die juist bezig was, een Vlin
dernetje te repareren, keek een beetje verbluft
over zijn brilletje naar meneer Babbel. „Om...
een... aap... in... te., vangen?" vroeg-ie lang
zaam. „Zulke grote netten heb ik niet, of... ik
zou er een paar aan malkander moeten zetten
Ik heb nog mooie tuinnetten tegen de spreeu
wen... Zou 't daarmee gann?" „Geef op!
schreeuwde meneer Babbel, „d'r is geen minuul
te verliezen:"
Het Wereldgebeuren
Geen resultaten
in Straatsburg
Deze week heeft de Europese As
semblee in Straatsburg een drie
weekse periode van vergaderen be
ëindigd. De parlementsleden hebben
nog tien zittingsdagen opgespaard,
die tegen het eind van het jaar ge
bruikt zullen worden, nadat de di
verse commissies haar werk hebben
afgedaan. Een definitief oordeel over
de resultaten van Straatsburg valt
dus nog niet te vellen; daartoe dient
nog de slotzitting van eind Novem
ber of begin December te worden af
gewacht.
De zes Nederlandse gedelegeerden,
die intussen in ons land zyn terug
gekeerd, hebben gemeend alvast iets
over hun indrukken te moeten ver
tellen. Wie daarvan kennis neemt,
kan moeilijk anders constateren, dan
dat de heren zelf wel enigszins te
leurgesteld zijn. Natuurlijk zeggen
zy geenszins, dat de zittingen vrijwel
niets van belang hebben opgeleverd
en de eenheid in Europa nog even
ver verwijderd is als een jaar gele
den. De heer Van de Kieft merkte
op: „Sommige klagers weten van de
samenstelling van de Raad van Euro
pa niets af en het is gemakkelijk om
critiek uit te oefenen, wanneer men
niet gehinderd wordt door de kennis
van de feiten". Dat laatste is juist,
maar velen, die wel van "de samen
stelling op de hoogte zijn en van de
feiten hebben kennis genomen uit de
verslagen, kunnen met alle goede
wil, waarover zij beschikken, vrijwel
geen positieve punten vinden. De
Europese Assemblee is in de ware
zin des woords een parlement ge
weest, een plaats waar gepraat
wordt. Verder dan praten is men niet
fekomen, hetgeen aan de ene kant
egrijpelijk is, omdat de Assemblee
nu eenmaal geen wetgevende be
voegdheden heeft. Zelfs het praten
echter heeft niets van belang uit de
bus doen komen. Eensgezindheid
over de verder te volgen weg ont
brak ten enenmale, zodat zelfs even
een splitsing heeft gedreigd. De
Britten en Scandinaviërs, die, wan
neer het er op aan komt, steeds een
aparte positie innemen en huiverig
zyn, zich al te zeer aan het conti
nent van Europa te binden, dreigden
bedekt zich terug te trekken, indien
bepaalde hun onwelgevallige resolu-
ties werden aangenomen.
„Sommigen verwachtten van de
Assemblee een revolutionnaire daad",
zei ons Tweede Kamerlid, de heer
Serrarens, „maar de Assemblee is
realistisch geweest en heeft getracht
zich vrij te houden van lege gebaren
en holle woorden".
Dat laatste is zeer loffelijk, maar
zonder daden, revolutionnair of niet,
komt de Assemblee niet veel verder.
Duidelijk is gebleken, dat de voor-
zichtigen in ae Assemblee, degenen,
die weinig voelen voor experimenten,
sterk de overhand hebben. De mees
te parlementsleden zijn er eigenlijk
van overtuigd, dat in het grootste
deel van Europa de geesten nog niet
ryp zyn voor een federatie en dat dus
vooral niet verder gesprongen mag
worden dan de polsstok lang is.
De belangrijkste opmerking is ge
maakt door het Katholieke Kamerlid,
de heer Kerstens. Naar zyn mening
zal de Assemblee in Straatsburg
niet veel verder komen, tenzij de
Europese ministers zich meer van de
besluiten zullen aantrekken. De mi
nisters echter zijn alleen verantwoor
ding schuldig aan de nationale parle
menten. In Straatsburg kan nog zo
veel geadviseerd worden, als de be
trokken minister meent, dat het be
lang van zyn land er niet mee ge
diend is. zal hij het advies naast zich
neerleggen. Het komt in wezen
steeds op hetzelfde neer: opgaan in
een groter geheel betekent terzijde
stellen van eigen belangen terwille
van het groter belang, betekent het
offeren van een deel der souvereini-
teit. Tot dusver zijn de meeste Euro
pese landen daartoe niet bereid ge
bleken. De enige verdienste van de
Raad van Europa is, dat hij bestaat,
zodat alvast een dergelijk instituut
voorhanden is tegen de tijd, dat
zoals dat plechtig heet de geesten
rijper zyn voor eenheid in Europa.
Commandant vliegbasis
Valkenburg van zijn functie
ontheven?
ALS GEVOLG VAN MOEILIJK-
HEDEN TIJDENS OEFENING
CUPOLA
Naar wij vernemen heeft de oefe-
;irg Cupola nog een onaangename
insleep gehad voor de commandant
.an de Marine-vliegbasis Valken
burg. Van de zijde van de Militaire
luchtvaart was het dringend ver
zoek gedaan, om gedurende de oefe
ning Cupola geen vluchten te doen
met Mar ine-vliegtuigen, zulks om te
voorkomen, dat het starten en lan
den van de op de basis gestation-
neerde Spitfires, welke by deze ma
noeuvres waren ingeschakeld, vertra
ging zou ondervinden. Desondanks is
er Vrydag en Zaterdag zeer inten
sief door de Marinevliegtuigen ge
vlogen. Een en ander heeft groot
misnoegen opgewekt by hen, die
voor een vlotte gang van zaken met
betrekking tot de oefeningen ver
antwoordelijk waren. Zelf is ons ge
bleken, dat er tussen de marine en
de andere militairen Vrydag j.l. op
Valkenburg grote animositeit be
stond. In een uitvoerig rapport, dat
aan de commandant Luchtmacht
Nederland, géneraal-majoor A. Ba-
retta is toegezonden, is hiervan mel
ding gemaakt. Volgens nog onbeves
tigde berichten zou in verband hier
mede de commandant van de basis
Valkenburg, kapitein ter zee Elias,
van zijn functie zijn ontheven.
Een boer rooide goud.
De landbouwersknecht S. te Vlagt-
wedde, vond dezer dagen bij het
rooien een gladde ring, die toebe
hoorde aan de landbouwer B. te Om
men- Deze had de ring daar 33 jaar
geleden verloren. Op hetzelfde land
werd een dag later wederom een
trouwring gevonden. Deze werd 2
jaar geleden verloren door mej. K.
te Vla^twedde.