PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Een golf van sabotagedaden slaat
over België
Middelburg maakt korte metten
met woningnood
DE BILT
Debat in Kamer begon en eindigde
met tumult
VADER EN ZOON DOOR MOEDIG
OPTREDEN VAN DE DOOD GERED
Meisje zag haar verloofde
verdrinken
Britse troepen
naar Korea?
KONINGIN NEEMT IN DAGORDER
AFSCHEID VAN HET K.N.I.L.
RODE LEGERS RUKKEN SNEL
OP NAAR ZUID-WESTEN
Aantrekkelijke bouwplannen
liggen voor uitvoering gereed
MacArthur:
Wij zullen ons handhaven
Trein Amsterdam_Parijs
aan groot gevaar .ontsnapt
VOORSPELT:
'193e Jaargang - No. 173
Dagblad» uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adj. W. de Pagter.
Hoofdred.: G. Ballintijn, PI. verv.ï
W. Leertouwer en H. A. Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 32 ct. per
week; f 3.90 p. kw.; fr. p. p. f 4.15
per kw. Losse nummers 10 cent
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 26 Juli 1950
ADVERTENTIEPRIJS: 28 ct. per
mm. Minimum p. advertentie f 2.50.
Ingez. mededelingen dubbel tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
van 15 regels 1.iedere regel
meer 20 cent. „Brieven o£ adres
Bureau van dit Blad" 25 cent meer.
Giro nr. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bur Vlissingen Walstr 5860. tel. 2355. 4 lijnen (b.gg. 2861 of 2160); M'burg Lontiense Kaai 29, teL 2077 en 2924; Goes: L. Vorststr. 63. tel. 2475 (b.g.g 2228); Oostburg: Pr. Mauritsstr. 12, tel. 102; Terneuzen: Brouwerijstr. 2. Zierikzee: N. Bogardstr. C 160. tel. 28
Buset beschuldigt de regering van luistervink
Er rolt thans een golf van sabotagedaden over België, die tot dusver
echter nog geen ernstige gevolgen heeft gehad. Uit Namen, Luik, Ciney,
Watermaal, Bosvoorde, Molenbeek, Quenast en Doornik zijn in de loop
van gisteren berichten ontvangen over aanslagen op spoorwegen. Deze
bestonden er over het algemeen in, dat kleine pakjes springstof aan de
rails werden bevestigd. Óp vele plaatsen heeft men deze ladingen tydig
kunnen verwijderen. De sabotage richt zich voorts voornamelijk tegen
inrichtingen der stroomvoorzieningen, hoogspanningshuisjes, masten, e.d.
In verband met de aanslagen heeft de Belgische minister van Binnenland
se Zaken er voor gewaarschuwd niet op de spoorlijnen te komen. Zij, die
het wel doen, lopen gevaar. In verschillende delen van België zijn stakin
gen uitgebroken.
Tien met prikkeldraad beschermde
vrachtwagens van de rijkswacht
stonden buiten het parlementsgebouw
toen de Belgische Kamer van Afge
vaardigden gistermiddag een rumoe
rig debat over de terugkeer van de
Koning begon. De eerste minister,
Duvieusant, had twee minuten nodig
om te verklaren, dat zijn kabinet op
verlangen van de Koning was aan
gebleven en dat hij geen nieuw re
geringsprogram had voor te ddagen.
Spa^k vroeg van de regering op-
Spaak zette daarna de aanval voor
de socialisten in. Hij critiseerde de
boodschap van de Koning en noem
de de uitlating van Koning Leopold,
dat hij zich boven de partijen plaatste,
belachelijk.
heldering waarom de voormalige re
gering niet bij de aankomst van de
Koning tegenwoordig is geweest. De
liberale oud-minister Lefébere ont
zegde namens zijn partij elke vorm
van medewerking aan de regering.
Hij betrok de positie der beide prinsen
in het geding en zei: „De invloed van de
prinses de Rethy wordt reeds duidelijk
uit het feit, dat de prinsen, de zoons van
Koningin Astrid, verplicht zijn rouw te
dragen voor mevrouw Baels.
De communistische woordvoerder
riep liberalen en socialisten op, teza
men met de communisten de strijd
Redding in diep water tussen IJmuider sluisdeuren
Twee waterklerken van Halverhout en Zwart's scheepsagenturen in
l-Jmiütien en de eigenaar van een stoomwasserQ uit Nederhorst den Berg
hebben gisteren in de namiddag door hun doortastend optreden de 32-
jarige heer Loops en diens 4-jarig zoontje van de verdrinkingsdood gered.
Met zyn zoontje voor op de fiets, daalde de Keer Loops de trapjes af van
de middensluls te Ijmuiden, toen hij plotseling zijn evenwicht verloor.
Zyn zoontje viel daarbij in het 10 nieter diepe water tussen eb- en vloed-
deur en ook de heer Loops verdween een fractie van een seconde later in
liet water.
Op de sluis stonden op dat ogenblik
de twee waterklerken, Cornells Sieben
en Klaas Prins met elkander te praten.
Een paar meter verder liep de eige
naar van de stoomwaserij uit Neder
horst den Berg, de heer J. Snel. die
een wandeling op de sluis maakte.
Onmiddellijk rende de heer Snel
naar de plaats, waar vader en zoon,
die beiden niet konden zwemmen, in
het water waren verdwenen, trok eni
ge kledingstukken uit, sprong hen na
en wist de kleinste drenkeling tc grij
pen. Sieben holde intussen naar het
midden der sluis, waar een ladder lag.
Prins, die zag dat de heer Loops zin
kende was. wachtte niet op de ladder,
maar sprong in het water. Op zijn
beurt zag hij kans de heer Loops om
het middel te grijpen. Tussen deze be
drijven door was Sieben teruggekomen
met de ladder en was een sluisknecht
Te Wijk aan Zee heeft de 23-jarige
mei. S. G. uit Enschedé haar 21-jarige
verloofde A. H.. eveneens uit Ensche
dé. zien verdrinken. Het tweetal was
aan het spelen met een bal in zee in
de nabijheid van een oud trawlerwrak.
In de loop der jaren heeft het afne
mende water bij dit wrak een diepe
kuil gezogen. De jongeman, die niet
kon zwemmen, raakte in deze uithol
ling en verdronk. Het meisje kon zich
redden, door zich aan het wrak vast te
klemmen.
Tientje belasting voor
bromfiets.
Het Ministerie van Financiën deelt
mede, dat de houders van rijwielen
met hulpmotor in het bezit van een be.
lastingkaart behoren te zijn. De belas
ting. welke voor derf rijwielen in het
algemeen f 10 per jaar bedraagt zal
niet worden verhoogd, indien hierop
een kinderzitje is aangebracht.
Ulbricht
secr.-generaal
Walter Ulbricht is gekozen tot se-
SSS31,:® <fe Oostduitse
met een touw komen toesnellen dat
hij de heer Snel, die het kind boven
water hield, toewierp. Deze bond het
touw om het middel van het kind en
zo werd het 4-jarig jongetje uit het
water gehesen. Enige ogenblikken la
ter was ook de redding van zijn vader
een feit.
De drenkelingen bleken er vrij goed
aan toe te zijn en konden, na enigszins
op hun verhaal te zijn gekomen, naar
Velsen-Noox-d, waar vader en zoon
wonen, terugkeren.
aan te vatten „om de Koning, te ver
jagen".
Hevig tumult ontstond over het
feit, dat de boodschap van de Koning
aan het parlement de klanten eer
der had bereikt dan de parlementsle
den.
De voorzitter van de socialistische par
tij, Buset, beschuldigde de regering er
van, dat zij de telefoonaansluitingen van
de socialistische partijfunctionnarissen
langs apparaten heeft geleid om dege
sprekken af te luisteren.
De oppositie weigerde over te gaan
tot de behandeling van de agenda
voordat de eerste minister een 'ver
klaring zou hebben afgelegd. De Ka
mer is daarop tot tweemaal toe ver
daagd- De vergadering, welke begon
nen was met tumult eindigde ook
met tumult.
Het Britse kernkabinet heeft giste,
ren in een streng geheime vergadering
verreikende beslissingen inzake het
defensiebeleid genomen, die vandaag
aan het parlement worden medege
deeld. Men aeht het waarschijnlijk dat
Engeland landtroepen r.aar Korea zal
zenden.
De verlenging van de militaire
diensttijd van 18 maanden tot 2 jaar,
zou de regering nog niet opportuun
achten, doch waarnemers geloven, dat
het afvloeien van dienstplichtigen zal
worden vertraagd.
Zweedse en Deense protestnota's
Denemarken ei. Zweden hebben te
Moskou protesten ingediend tegen dc
onlangs door de Sowjet-Unie kenbaar
gemaakte aanspraken op een 12-
mijlslimiet voor territoriale wateren
in de Oostzee, zo is te Kopenhagen
"officieel bekend gemaakt.
„Toont u allen de waardige erfgenamen van
een groots verleden"
H.M. Koningin Juliana heeft gisteren de volgende dagorder uitgegeven:
Aan de officieren, onderofficieren, korporaals en soldaten van het Ko
ninklijk Nederlands Indonesisch Leger, waar z\j zich ook mogen bevinden.
Met ingang van 26 Juli 1950 houdt liet Koninklijk Nederlands Indone
sisch Leger op te bestaan.
Met die dag eindigt zijn lange, bewogert en roemrijke historie van bijna
120 jaren.
Uw vaandels, waarvan er vier de Militaire Willemsorde dragen als
hoogste dapperheidsonderscheiding, tonen de daden aan van moed, beleid
en trouw, die zo talrijk zyn in de geschiedenis van het Koninklijk Neder
lands Indonesisch Leger.
Nooit werd tevergeefs een beroep op u gedaan. Trouw hebt gij door de
tijden heen uw plicht vervuld.
Ik besef, dat thans de overgang naar een ander leger of naar de bur
germaatschappij in uw aller leven diep ingrijpt en begrijp zeer wel de
moeilijkheden, die dit voor velen uwer meebrengt.
Ik voel echter bij dit woord niet alleen a'cliterom te mogen zien. maai
met u de blik vooruit te moeten richten. Dit vooruitzién is voor u persoon
lijk zeer verschillend. Maar moge het u allen gegeven zijn, een nieuwe
plaats in de maatschappij zo nodig met volharding te zoeken en te vinden,
een plaats waar gij, zrj het als burger of als militair, aan de weerbaarheid
en de opbouw van uw landen uw eigen, waardevolle bijdrage kunt leveren.
Mensen van verschillende volksaard, die in een leger een eindweegs zyn
samengegaan en daarbij lief en leed hebben gedeeld, hebben een onder
linge band, die met kan worden geloochend:
Gij allen kent het karakter van het andere volk, zodat op u de taak
rust, het verdere goede samengaan van deze volkeren mede te helpen be
vorderen.
Boven de maalstroom van de moeilykheden van een grote overgang uit,
ziet de moedige en tot offer bereide soldaat verder en blyft met inzet van
zijn volle persoon alles veil hebben voor wat hem het hoogste is, dat hy
op aarde tot nu toe heeft gediend.
Nederland laat u gaan, Indonesiërs, in het volle vertrouwen, dat gij
de goede zaak van uw land trouw zult weten te dienen.
Nederland verwelkomt u terug, Nederlanders, in zijn midden en ont
vangt u naar zijn beste vermogen. Ondanks onze moeilykheden zullen vrij
het nu toch moeten klaren.
Toont u allen de waardige erfgenamen van een groots verleden, door in
deze nieuwe levensperiode even goed te weten wat ge wilt als voorheen.
De Almachtige moge u allen behoeden en leiden.
JULIANA
Vol angst voor de oprukkende Noord-Koreanen, scharen Zuid-Koreaau-
se kinderen zieli by de terugtrekkende Zuid-Koreaanse troepen, op weg
naar veiliger oorden.
Amerikanen op Korea moeten steeds verder
wijken voor grote overmacht
De enorme druk, die de rode legers in de laatste vier en twintig uur op
het gehele front in Korea uitoefenden, heeft tot gevolg gehad, dat de
Amerikanen nog verdere terugtrekkende bewegingen hebben moeten ma
ken.'Veel Amerikaans materiaal is in Noordkoreaanse handen gevallen,
zoals vrachtauto's, tractoren en artillerie, hetwelk thans in Zuidelijke
richting vuurt. Na de val van Jongdok is voor de Noord-Koreanen een
belangrijke hinderpaal opgeruimd op de weg naar Taegoe, de tydelyke
Zuiilkoreaanse hoofdstad. De rode vloedgolf zou reeds 32 km voorbij de
haven Mokpo zijn gespoeld en 24 km voorbij Nannon. Volgens berichten
verloopt de Amerikaanse terugtocht haastig, maar ordelijk.
Westen stand te houden met behulp van
het luchtwapen, doch de Noordelijken
trokken op bij nacht,
Amerikaanse soldaten, die van drie
kanten werden aangevallen, vochten
.wanhopig orri een ontsnappingsweg
open te houden onder het geweldige
vuur van de Noordkoreaanse legers.
Generaal Mac Arthur heeft een
verklaring uitgegeven waarin hij
zegt: „Ik ben in het bezit van de vol
gende boodschap van de commissie
van stafchefs in Washington waarin
zij zegt: „Wij zijn trots op de inspan
ningen van alle wapens en verzoe
ken u een woord van lof te richten
aan alle betrokkenen".
Deze schitterende lof wordt met
het grootst mogelijke gevoel van
trots doorgegeven".
In het Zuid-Westen rukten de Noor
delijken bijna zonder tegenstand te
ontmoeten op doordrenkt ge
bied. Kwangdjoe, Haenam en Koerje
zijn hecht in de handen van de Noor
delijken, die zich thans gereed ma
ken. voor' een. stoot langs drie hoofd
wegen naar Soentsjon, een vitaal
wegenknooppunt, verbonden met Poe-
san, de voornaamste bevoorradings
basis der Amerikanen in de Z.-Oos-
telrjke hoek. Van Jongdok naar het
Zuiden werden hevige achterhoedege
vechten met de Noordkoreanen gele
verd. De eerste cavaleriedivisie was
gezonden ter versterking der uitge
putte 24-ste divisie, doch de Ameri
kanen kwamen voor een grote over
macht aan tanks en infanterie te
staan.
De vrees wordt geuit, dat het voor
naamste defensiegebied van de Ameri
kanen door de Noordelijke opmars naar
het Zuid-Westen zal worden ondergraven.
Mac Arthur heeft gepoogd in het Zuid-
Nieuwe complexen étage- en montagewoningen
Dat het gemeentebestuur van Middelburg korte metten wil maken met
de heersende woningnood, blijkt niet alleen uit de in ons blad van gisteren
gepubliceerde plannen tot bouw van bescheiden middenstandswoningen op
't Zand. doch tevens uit de verdere woningbouwplannen, die momenteel
op stapel staan, zoals de bouw van étagewoningen aan de Dwarskaai en
van montagewoningen naby de Koningin Julianastraat.
Het eei'stgenoemde plan voorziet
in de bouw van in totaal 105 wonin
gen, die langs het verlengde van de
De Ruyterschool (tegenover de se-
mi-permanente school), langs de
Trompstraat en Nieuwe Vlissingse
Weg en langs een later naam te ge
ven straat zullen worden opgetrok
ken. Het i-s de bedoeling van dit
complex dit jaar 50 huizen te bou
wen. Zoals wij schreven beoogt men
étagebouw, dus onder- en bovenwo
ningen. Een van de redenen waarom
hiertoe werd besloten, was de nood
zaak om de hoge grondkosten per
m2 te drukken, waardoor tevens aan
de bouw hogere eisen kunnen wor-
rinu-r" ö«»wïüïtse dep gesteld ten gerieve van de bewo-
Eenheidspartij; Ulbricht is plaatsver- ners-
- De plannen zijn zo opgezet, dat
men steeds drie bovenwoningen te-
vangend premier en invloedrijk lid var.
het politieke bureau. Hij was de enige
candidaat voor de post van secr -"ene
Eenheidspartij" V°°r
Boeroe en Ceram
geheel bezet
Een communiqué van het commando
der A.P.R.I.s. in Indonesië meldt, dat
de eilanden Boeroe en Ceram geheel be-
zet zijn. Er was weinig strijd en aan de
zijde der A.P.R.I.S. vielen geen slacht
offers.
gen twee benedenwoningen aantreft.
Elke woning heeft een afzonderlijke
toegang (buitendeur), hetgeen uiter
aard een groot voordeel betekent.
De benedenwoning omvat een flinke
woonkamer (3.64 x 5.54), benevens
een eethoek, één grote en twee
kleinere slaapkamers, ruime keu
ken, een aparte douchecel, W.C. en
kelderkast. Alle vertrekken zijn dus
op de begane grond gelegen.
De bovenwoning, die via een aparte
buitendeur en trap bereikbaar is,
uit een ruime voorkamer
bestaat
(4.76 x 3.50) en eethoek, slaapka
mer, keuken, W.C. en douchechel.
Deze vertrekken liggen alle op de
eerste étage, terwijl op de zolder
twee slaapkamers zijn geprojecteerd
met behoorlijke verdiepingshoogte en
vensters, alsmede een zolderruimte.
Voorts hebben de bovenwoningen
aan de achterzijde nog een balcon.
Het worden traditionele woningen,
d. w. z. baksteenmuren, houten
raamkozijnen, deuren en vloeren en
pannendaken.
Het aantal kamers is dus bij beide
woningen practisch gelijk. Alleen
heeft het bovenhuis, dat op een hoek
van een blok is gelegen, nog een
extra slaapkamer op de zolderver
dieping.
De differentiatie in de huur is van
zelfsprekend mede te wijten aan het
feit, dat de benedenwoningen nog 'n
vrij grote tuin krijgen.
Elk gezin krijgt tenslotte de be
schikking over een schuurtje, dat
aan het achterpad wordt opgetrok
ken. Wat de bouw betreft, kan nog
opgemerkt worden, dat in verband
met de slechte toestand van de
grond, de woningen op houten palen
met betonopzetten komen te staan.
De architect van dit plan is de
heer J. B. van Wuijskhuijse te Mid
delburg.
ÉTAGEBOUW DWARSKAAI
Aan de Dwarskaai hoopt men één
dezer dagen te beginnen met de
bouw van 27 étagewoningen, name
lijk één blok van 12 en één blok
van 15 huizen, die aan beide zyden
van de U.L.O.-sehool voor Meisjes
zullen worden opgetrokken. Voor
rekening van het pensioenfonds van
de werklieden der Staatsmanen in
Limburg.
Men kan het betreuren, dat hier
geen individuele woningbouw wordt
toegepast. Het blijkt echter een on
mogelijkheid te zijn, om deze vroe
ger zo prachtige kade (waaraan o.a.
de „Steenrotse" was gelegen), die
vanzelfsprekend een grote goothoog-
te vereist, met particuliere woning
bouw te vullen. De financierings-
moeilykheden zijn daarvoor helaas te
groot, en het ziet er niet naar uit,
dat deze binnen afzienbare tijd op
gelost kunnen worden.
Men heeft te kiezen tussen twee
dingen: öf de kade voor onbepaalde
tijd braak laten liggen, öf deze vol
bouwen met woningen, die hier wel
licht minder gewenst zijn. Doordat
men 't laatste heeft gekozen, wordt
'het zo zeer verlangde „gesloten
straatbeeld'; weer realiteit. Dit is
o.i. dan oolc het belangrijkste en het
is daarom toe te juichen, dat het ge
meentebestuur deze grote stap heeft
durven zetten. Men begrijpt, dat het
onmogelijk is de patriciërshuizen van
weleer te doen herrijzen.
Deze bouw omvat begane grond,
eerste en tweede étage-woningen, dus
één blok van 4 X 3 en één van 5
X 3 woningen. Zij hebben een rui
me hal, een flinke woonkamer (4 x
4.26 m), drie-slaapkamers, keuken,
W. C. en lavet en komen, wat
indeling betreft, veel overeen met
de reeds gebouwde étagewoningen
aan de Rouaanse Kaai. Het lavet
kan, behalve als zitbad tevens voor
het schoonmaken van wasgoed ge
bruikt worden. De étagewoningen
krijgen bovendien een groot balcon
aan de achterzijde. In de tuin van
de benedenwoningen aan het
achterpad zijn de schuurtjes ge
dacht. Het ligt in de bedoeling, dat
er voor elke woning een schuurtje
is. Er komen dan ook geen kel
ders, zoals bij de étagewoningen aan
de Rouaanse Kaai.
De woningen, die op betonpalen
worden gebouwd, zijn ontworpen
doorarchitect K. G. Olsmeyer uit
Winsum, terwijl met de bouw belast
is het aannemingsbedrijf R. J. Jan
sen en Broek te Middelburg.
MONTAGEWONINGEN
Het derde project 'de montage
woningen is gelegen ten Noorden
van de Koningin Julianastraat, na
bij de reeds gebouwde duplexwonin-
gen. Hier zyn zes blokken van zes
en twee van drie huizen ontworpen,
in totaal dus de 42 woningen, die
Middelburg dit jaar voor montage-
bouw kreeg toegewezen. Deze wo
ningen, waarvan de heer E. F.
Groosman te Rotterdam de architect
is, worden opgetrokken door het
bouwbedrijf Muys en De Winter uit
Vlissingen.
Wat het uiterlijk betreft zullen zij
(montagebouw!) veel overeenkomst
vertonen met de duplexwoningen,
doch zij zijn als simplexwoningen,
dus normale huizen gedacht. Wel be
staat er wat de indeling betreft
enig verschil in deze 42 wonin
gen. Dit verschil is in hoofdzaak te
zoeken op de begane grond. Dertig
stuks zijn namelijk geprojecteerd
met één grote woonkamer (4.65 x
3.96 m), benevens eethoek, terwijl
er twaalf komen met één grote
woonkamér (4.24 x 3.96 m) en een
kleine slaapkamerevent, studeer
kamer). Op de begane grond treft
men, behalve de reeds genoemde
vertrekken, een hal, keuken, W. C.
en kelderkast aan. Op de verdieping
zijn dan nog drie slaapkamers, een
grote opbergkast en een douchecel
gelegen. In de tuin achter de wonin
gen zijn tenslotte de schuurtjes ge
projecteerd.
Wanneer men de reeds tot stand
gekomen wijken met fraaie arbei
ders- en middenstandswoningen be
ziet en men houdt tevens voor ogen,
welke plannen nog in pefto zijn of
spoedig tot uitvoering komen, dan
kan men slechts tot de conclusie ko
men, dat Middelburg hard op weg is
weer een by uitstek prettige woon
stad te worden.
In zijn eerste militaire rapport aan
de Veiligheidsraad verklaart Mac
Arthur, dat de strijdkrachten der V.N.
in Korea zich daar zullen handhaven.
De strijd is thans in een critieke fase
en zal volgens bepaalde plannen
„waarbij niet geheel zonder keus blij
ven" verlopen. Volgens MacArthur is
de aanvoer van de vijand onzeker en
heeft hij een unieke kans laten voor
bijgaan. De generaal besluit zijn rap
port met: „Wij zijn thans met een gro
te strijdmacht op Korea en zullen er'
met Gods hulp blijven totdat het con
stitutionele gezag van de Republiek
volledig is hersteld."
Mac Arthur schat de totale sterkte
van de Noord-Koreaanse troepen bij
het begin van de strijd op 90.000 tot
100.000 man, verdeeld over ongeveer
zeven divisies en vijf brigades. „Goed
geoefend en hoofdzakelijk uitgerust
met voortreffelijk Russisch mate
riaal". Hiertegenover stond een Zuid-
Koreaans leger van vier divisies, zon
der tanks of zware artillerie en met
slechts 16 instructeurs bij wijze van
luchtmacht.
„In het licht van bovengenoemde
feiten", aldus het rapport, „is het dui
delijk, dat de aanval op Zuid-Korea
een zorgvuldig overwogen, groot
scheepse invasie was".
In de loop van gisteren zijn voor
werpen om de spoorlijn te blokkeren,
gelegd op de lijn AmsterdamParijs
niet ver van het Weststation op het
grondgebied van de gemeente Molen
beek bij Brussel.
De obstakels konden weggenomen
worden voor de aankomst van de snel
trein AmsterdamParijs.
ENKELE VERSPREIDE BUIEN
Geldig tot Woensdagavond.
Wisselende bewolking met enkele
verspreid optredende buien. Meest
matige wind uit Westelijke richtin
gen. Weinig verandering in tempera
tuur.