Oorlog deed de criminaliteit
sterk toenemen
JIMMY BROWN, sportheld no. 1
In alle landen hetzelfde
„DERDE MAN" BEZORGDE DE
CITHERBOUWERS DRUK WERK
Prof. dr. Ph. Kohnstamm
75 jaar
Antieke schatten in Delfts Prinsenhof
DONDERDAG 15 JUNI 1950
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
Wegen tot verbetering moeilijk aan te geven.
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG, Juni Aan de slechte, ja fnuikende invloed, die de oorlog
op de criminaliteit, op de misdadigheid dus, heeft, twijfelt niemand. Wie se
dert de bevrijding geregeld zijn krant heeft gelezen en ook overigens zijn
ogen de kost heeft gegeven, weet, dat er sinds 1945 veel meer overtredingen
van allerlei aard en misdrijven gebeuren dan voor 1940.
Dit feit is uiteraard en in de eerste plaats bekend by hen, die van de mis
dadigheid en haar problemen hun studie maken. Zy komen bij het navorsen
van het verband tussen oorlog en criminaliteit tot merkwaardige conclusies
en velerlei verklaringen, hoewel de wegen tot verbetering in dit opzicht
moeilijk of niet aangewezen schynen te kunnen worden.
Dit bleek ons bij het aanhoren van
een lezing, die mr. dr. W. H. Nagel,
Hoofd van het Studie- en Documen
tatiecentrum van het gevangeniswe
zen, in een bijeenkomst in het gebouw
van het departement van Justitie voor
een aantal gestichtspredikanten hield.
In a,lle landen, die oorlog gevoerd
hebben, is een sterke toeneming van
de geweldscriminaliteit, dus van
moord, doodslag en mishandeling
waar te nemen. Vergeleken met 1913
steeg by voorbeeld in Duitsland de
weldscriminaliteit na de eerste
reldoorlog met 310 a 350%. Men vindt
dit bevestigd in Berlijn, waar het aan
tal mishandelingen sterk toenam.
Ook de bigamie, valsheid in ge
schriften enz. stegen sterk. Hetzelfde
geldt voor de vermogensdelicten, al
is hier de correlatie met de oorlog
niet zo duidelijk aanwijsbaar. De
ambtsdelicten namen eveneens on
rustbarend toe. De oorzaak daarvan is
o.a. dat vroeger betrouwbare ambte
naren tengevolge van de oorlogsom
standigheden vervangen moesten
worden door anderen.
Eigenaardig is, dat door de oorlog
de criminaliteit zich verplaatst van
het geld en de verzilverbare papieren
naar metalen, enz. als bijvoorbeeld
koper, koperdraad, telefoondraden,
zelfs naar hele standbeelden.
Gedaald is alleen het aantal brand
stichtingen. Niemand heeft er name
lijk belang bij een groot bedrag aan
verzekeringsgeld in handen te krijgen,
omdat de waarde van het geld sterk
verminderd is. Begrijpelijk is het, dat
berovingen en roofovervallen wel
toenemen. De delinquenten verlangen
namelyk goederen. Een gelukkig ver
schijnsel was in ons land altijd, dat er
betrekkelijk weinig roofovervallen
voorkwamen. Helaas is daarin door
de oorlog verandering_gekomen.
Wel heeft men opgemerkt, dat dit
vooral is toe te schrijven aan zoge
naamde nieuwkomers.
DE JEUGD
De jeugdcriminaliteit steeg zeer
aanzienlijk. In. Brunswijk in Duitsland
kwamen in 1938 het jaar voor het
uitbreken van de oorlog 6859 aan
giften van jeugdcrimininaliteit voor.
In 1947 bedroeg dit aantal 38.664. In
Hamburg steeg deze crimininaliteit
tot 741% en in Sleeswijk Holstein tot
727% van het vooroorlogse peil.
In het algemeen kan gezegd wor
den, dat het rechtsbewustzijn een ster
ke knauw kreeg. In bijzondere mate
was dit het geval in de bezette lan
den.
Zo ontzag men zich, om bij ons land
te blijven, nimmer om de door de
Duitsers ingevoerde rechtsregelen
Communistische raadsleden
veroordeeld.
De Amsterdamse rechtbank heeft
de twee communistische raadsleden,
die betrokken waren bij het tumult
in de raadsvergadering van 30 Juli
1949, veroordeeld. De ex-wethouder
Seegers werd conform de eis ver
oordeeld tot 100.boete subs, tien
dagen, het raadslid Brandenburg te
gen wie eveneens 100.was ge-
eist, werd één maand voorwaardelijk
opgelegd en 100.boete subs, tien
dagen.
Naar men zich zal herinneren vorm
de de vertoning van de film „Het
IJzeren Gordijn" het onderwerp van
een motie, ingediend door de com
munistische fractie, die de burge
meester niet in bespreking wilde
brengen. Toen het merendeel der
overige raadsleden hiermede instem
de, ontstond tumult onder de com
munistische raadsleden.
Spooik verstoort
wittebroodsweken.
De nachtrust van een jong Belgisch
paar, dat de wittebroodsweken te
Bracquegnies bij Charleroi door
brengt, wordt gestoord door geest
verschijningen. De bruid, de 20-jarige
Maria de Roeck-Bonvarlet klaagt, dat
haar nachtgewaad kapot getrokken
wordt door een geest met een haar
tooi als Mistinquette, ogen als thee
schoteltjes, een haviksneus en een
bochel.
Haar 22-jarige echtgenoot Hector
verklaarde: „ik transpireer aan één
stuk en moet drie maal per nacht een
andere pyama aantrekken".
Ook anderen verklaren de geest te
hebben gezien.
De priester van het dorp, Joseph
Guilmin, bracht een nacht in het
spookhuis door om het raadsel op te
lossen, maar zei de volgende morgen:
„ik werd door een onzichtbare hand
gekrabd".
Emile Duret, de 60-jarige burge
meester van het mijnstadje, heeft de
medewerking verkregen van een
groot deel der 9000 inwoners voor 'n
nachtelijke jacht op de geesten.
Het „bezoekuur" der geesten is van
tien voor half een tot 4 uur, volgens
Hector. „Wanneer we naar bed- zijn
gegaan worden wij bij de keel gegre
pen en geslagen", verklaart de echt
genoot. Hij veronderstelt, dat iemand
uit de buurt zwarte magie toepast
uit wraak voor een hem mogelijk ge
daan onrecht of uit afgunst op hun
geluk.
Nu gaat het paar naar bed met
deuren en ramen gegrendeld, terwijl
de dorpsbewoners elkaar aflossend
buiten de wacht betrekken.
met voeten te treden en tegelijkertijd
daarmede ook Nederlandse rechtsre
gelen.
Tegen de gezagsdragers is in Ne
derland grote wederspannigheid ge
constateerd. Dat blijkt bijvoorbeeld
aan de grens, waar smokkelaars bru
taal opereerden en verboden grens
overschrijdingen schering en inslag
waren. Verzet, tegen de politie kwam
herhaaldelijk voor, ook tegen de amb
tenaren van de prijsbeheersing. Nog
altijd staat het publiek wantrouwend
tegenover de overheid. Vooral betreft
dit hen, die gezuiverd zijn. Dit moet
feweten worden aan de wijze, waarop
e zuivering is geschied. Op die zui
vering kan uiteraard niet meer terug
gekomen worden, maar wel is het
zaak, deze mentaliteit en de gevolgen
ervan, vooral bij ex-politieke-delin-
quenten, weg te nemen.
RUWER
De gevoeligheid voor de evennaaste
heeft zeer sterk te lijden gehad. Men
is grover en rmter dan vroeger. De
gevallen, waarin automobilisten na
een aanrijding doorrijden, is legio.
Het aantal boksmatches na de oorlog
met dodelijke afloop bedroeg 51. Ook
in de sport treedt verruwing op. Dat
alles is het gevolg van het geringe
respect, dat men nog altyd voor de
medemens heeft.
Enig uitzicht voor de toekomst is
moeilijk te geven. Misschien krijgen
we wel weer een nieuwe oorlog en de
gevolgen daarvan zullen waarschijn
lijk wat de criminaliteit betreft, ge
lijk zyn aan die, welke we nu consta
teren.
Dat was een weinig hoopvol slot
aan het betoog van mr. dr. Van Nagel,
doch het betekende niet, dat de ge
stichtspredikanten, die met grote aan
dacht geluisterd hadden, zich erbij
neerlegden. Him taak is het juist om
zo mogelijk wel enige verbetering te
bereiken.
Vreemde vis
Drie inwoners van Vannes, hoofd
stad van 't departement Morbihan in
Frankrijk, hebben een vis gevangen,
zoals er tot dusver aan de Franse
kust nog geen werd gezien. De vis
heeft geen schubben, doch wel een
soort huid, die er als zilververnis uit
ziet. De vis is 50 c.m. lang en 15 c.m.
breed; hij heeft geen staart, doch
draagt aan zijn achterlijf een parel
moeren band van 22 c.m. hoogte, die
dienst doet als diepteroer. Dit wordt
verlengd door twee vleugeltjes, een
aan de bovenkant en het andere aan
de onderkant, die zich met grote
snelheid in tegenovergestelde rich
ting bewegen. De ogen zjjrt omringd
met een lichtgevende kring en be
dekt met een doorzichtig en uiterst
hard vlies.
Bestellingen stromen Mittenwald binnen.
(Van onze correspondent)
Niet alleen de kleding is onderhe
vig aan de mode, ook de muziekin
strumenten vallen er onder. In de
laatste jaren trad vooral de accor
deon op de voorgrond. De mode heeft
luimen en vaak onverwachte om
standigheden brengen er verandering
in. Een oud Beiers en Oostenryks
muziekinstrument de cither
dat dreigde in de vergetelheid te ge
raken, is weer in de algemene be
langstelling gekomen. Het „Harry
Lime-theme" uit de in vele landen
met geestdrift ontvangen film „De
derde Man" gaat in de vorm van 'n
gramofoonplaat de gehele wereld
door. Anton Karas, de door deze
film beroemd geworden citherspe-
ler uit Wenen, werd in Engeland by
de anders zo koele Britten met een
ware hartstocht ontvangen. Niet
weinig Engelsen gingen naar een
muziekhandel en vroegen: „Hebt u
een cither?"
Reeds enkele maanden geleden
stroomden de brieven met bestellin
gen uit Engeland het vioolbouwers
dorp Mittenwald binnen. De heer
Huber, eigenaar van een muziekzaak
in Mittenwald, vertelde: „Vele En
gelse windels voor muziekinstru
menten hebben aaons gevraagd, of
wij cithers kunnen leveren. De mees
te gaven tegelykertijd bestellingen
op, maar wij moesten 90 procent van
de aanvragers teleurstellen. Hier in
Mittenwald is alles geconcentreerd
op de vioolbouw, er zijn nog maar
vijf citherbouwers in het dorp. Deze
zijn natuurlyk niet in staat op korte
termijn en tegen billijke prijzen hon
derden cithers te leveren. Want
daar zijn de Engelsen het over eens
het moet vlug gebeuren, vóór de
„hartstocht" voor dit nieuwe instru
ment gaat luwen".
In een bont beschilderd huis in de
nabijheid van de kerk woont de ci-
therbouwer Hornsteiner: „Ik heb nog
niks gemerkt van de Engelse op
drachten", zegt hij droogjes. „Ik ben
ook maar 'n eenvoudig instrument
maker en houd er geen buitenlandse
relaties op na".
Per- maand verlaten maar een
paar cithers de werkplaats van deze
60-jarige citherbouwer. De goedkoop
ste kost toch altijd nog 80 mark.
Aan een zeer goed instrument werkt
hij ongeveer drie weken en de prys
ligt dan tussen de 300 en 400 mark.
)e enkele citherbouwers, die het
dorp Mittenwald rijk is, maken goede
cithers te goede cithers. De men
sen in het buitenland hebben weinig
geld en zy willen daarom goedkope
instrumenten. In Saksen worden de
cithers aan de lopende band ge
maakt, doch zij zijn veel slechter
van geluid en afwerking. In Mitten
wald worden ze vervaardigd uit pa-
lisanderhout met ingelegd ivoor. „Al
Marktkoopman verloor
proces van Unilever.
De president van de Haagse recht
bank deed uitspraak in het kort ge
ding, dat door de Unilever aanhangig
was gemaakt tegen de Haagse markt
koopman K. O. van M. Gedaagde
had het door de Unilever gefabri
ceerde standaardmerk margarine
verkocht voor 30 cent per pakje, hoe
wel de door dit concern vastgestelde
prijs 34 cent was. Hem werd gelast
onmiddellijk de verkoop tegen 'n la
gere dan de vastgestelde prys te sta
ken en verboden om bij de margarine
andere producten tegen verlaagde
prijs te verkopen of ten geschenke te
geven.
40 jaar bouw ik nu cithers, maar 't
wordt steeds slechter met de afzet",
klaagt de heer Fiirst, een andere ci
therbouwer uit het dorp. „Ik heb nu
zelfs mijn zoon, die ook zijn diploma
als citherbouwer heeft, moeten ont
slaan, omdat er veel te weinig op-
dx-achten binnen komen".
In het rustige bergdoipje Farchant
bij Garmisch-Partenkirchen vertelt
ons een citherbouwer: „Wij zijn niet
ontevi-eden, de opdx-achten komen
langzaam binnen. Aanvragen hebben
we genoeg gekregen, voornamelijk
uit Oostenrijk en Zwitsex-land, doch
de voor-waarden voor de export leve
ren moeilijkheden op. Onlangs heb
ben we 'n proefzending naar Frank
rijk gestuurd".
Deze citherbouwer staat voortdu
rend in contact met vele Beierse ci-
thei-verenigingen, aan wie hij zo nu
en dan de grote 42-snarige solo-in
strumenten levert. Een dergelyke ci
ther wordt meestal in de vorm van
een harp uit het beste hout van over
zee vervaardigd, want dat speciale
hout kan een snarenspanning van...
310 kilogram weerstaan.
„Ik hoop, dat er voor de cither
bouwers een goede tyd gaat aanbre
ken. Zo te zien zijn de voortekenen
gunstig", zegt hij.
(Nadruk verboden).
Op alles voorbereid
Tijdens een wedstrijd tussen
twee Vietnamse voetbalelftallen
werd de keeper van een der elf
tallen door de scheidsrechter
van het veld gestuurd omdat er,
toen hij een uitval maakte, een
pistool uit de zak van zijn sport-
broekje viel.
De protesterende keeper zeide.
dat hij de revolver bij zich had,
voor het geval het publiek tot
vijandelijke daden zou overgaan.
Belgische communisten erkennen
fouten.
Het hoofdbestuur van de Belgische
communistische partij is Zaterdag en
Zondag te Brussel bijeengekomen.
In een na afloop van de werkzaam
heden goedgekeurde resolutie wordt
gezegd, „dat de verkiezingsnederlaag
van 4 Juni o.m. te wijten is aan grove
fouten, die begaan werden in de oriën
tering en in de actie van de communis
tische partij".
De resolutie spreekt zich verder uit
tegen de terugkomst van Koning Leo
pold en voor de verdediging van de
vrede.
Wanneer buitenlanders een bezoek aan Nederland brengen, staat de trip
„Volendam en Marken" steevast op liet nrogramma. Deze week waren
het 160 leden van de Zweedse marine, die met een viertal oorlogssche
pen naar Nederland zyn gekomen, die Volendani bezochten. Natuurlyk
moesten er ansichtkaarten, klompjes en poppen voor „thuis" worden ge
kocht in één der talrijke souvenir-winkeltjes.
Een veelzijdige geest
Men schrijft ons:
Zaterdag a.s. wordt Prof. dr. Ph.
Kohnstamm 75 jaar. Het heeft alle zin
om bij de verjaardag van deze bijzon-
dere geleerde even stil te staan om te
overwegen, welke geestelijke betekenis
hij voor de Nederlandse bevolking
heeft.
Zijn leven omspant een tijdperk vol
van schokkende ontwikkelingen op bij
na elk gebied van maatschappelijk en
geestelijk leven. Met een hem gegeven
wonderbaarlijke veelzijdigheid worden
al deze ontwikkelingen bestudeerd.
Niet alleen bestudeerd, maar ook door
leefd. Abstracte ideeën bekoren deze
realistische denker niet.
Van uit het ongeloof van de negen
tiende eeuw is Prof. Kohnstamm ten
slotte gekomen tot een positief ethisch
orthodox-godsdienstige geloofsbelijde
nis. In hem voltrekt zich daarmede
een stuk geschiedenis. Een geestelijk
tijdsproces komt bij hem tot uitdruk
king. In zeer vele geschriften heeft hij
zijn opvattingen en zienswijzen neer
gelegd, culminerend in zijn magistrale
hoofdwerk „Schepper en Schepping",
dat in drie delen de wijsbegeerte, de
opvoedkunde en de theologie behan
delt.
Van zijn kleinere geschriften zijn
zijn publicaties over democratie en dic
tatuur nog steeds van actueel belang.
Het is ondoenlijk alle onderwérpen
te bespreken, die zijn aandacht hebben
gehad. Hoe zou het kunnen? Gepromo
veerd in de Wis- en Natuurkunde- bij
zijn zo zeer vereerde leermeester Prof.
v. d. Waals; privaat-docent in de logica
en de kennisleer; professor in de Ther
modynamica; professor in de Paedago-
giek, terwijl een pi-ofessoraat voor
Ethiek en Godsdienstfilosofie hem is
aangeboden. Wellicht dus één van de
meest omvattende geesten in Neder
land! Mogen velen zich in zijn ge
schriften gaan verdiepen.
Deze gezegende mens, die nog steeds
met grote werkkracht midden in het
volle leven staat, worden ook uit de
peripheric van het land de hartelijke
gelukwensen aangeboden.
Passagiersdienst met helicopters.
De passagiersdienst met helicopters, die
de British European Airways in En
geland reeds tussen Cardiff en Liver
pool heeft opgezet, wordt in de toe
komst uitgebreid met de aanschaf^Van
12-persoons helicopters met twee
schroeven. De B.E.A. prefereert dub-
belmotorige helicopters aangezien bij
een storing in een van de motoren al
tijd nog op de tweede kan worden
teruggevallen. Van het gebruik van
dergelyke helicopters hangt ook af de
passagiersverbinding tussen Engeland
en het vasteland van Europa, waar
voor B.E.A. ook plannen heeft. Hoe
wel de snelheid van helicopters min
der groot is dan die van gewone vlieg
tuigen, heeft een dergelyke dienst 't
voordeel dat passagiers vanuit het
centrum van de stad vertrekken en
ook weer in het centrum van de
plaats van bestemming worden afge
leverd. De soms zo langdurige reis
naar en van het vliegveld wordt dus
onnodig.
Engeland overweegt beperking
visinvoer.
Desgevraagd heeft de Engelse pre
mier, Attlee, in het Lagerhuis medege
deeld, dat de regering in verband met
de moeilijkheden, waarin het Engelse
visserijbedrijf tegenwoordig verkeert,
beperking van de visinvoer overweegt.
Nederland kan hier wedijveren met Parijs en Londen.
Musea en verzamelaars vullen
er hun collecties aan.
(Vay onze speciale verslaggever)
Het Delftse Prinsenhof, het monu
ment in steen, waarin Prins Willem
van Oranje zijn laatste levensdagen
sleet en door moordenaarshand uit 't
aardse bestaan werd weggerukt, ligt
in Nederlands antieke stadje als een
kostbaar etui in een sierlijk bewerkte
doos. In het Prinsenhof praalt een
schat van schoonheid, zoals het ar
tistiek bewerkte reliquie schittert in
het fraaie etui in de rijkversierde
schrijn.
De .Nederlandse antiquairs hebben
er het mooiste, dat zij bezitten, bij
eengebracht; pi'achtige doeken en pa
nelen van binnen- en buitenlandse
oude meester, van Ruysdael, van Van
Ostade, van Flinck, van Jan Steen en
anderen; oude Franse, Italiaanse en
Nederlandse meubelstukken, statige
kussenkasten en kunstig gebeeld
houwde tafels en kisten; roemers en
bokalen van edel kristal; Delfts
Blauw en kleurig porcelein van Meis
sen en Sèvres; tere Chinese servie
zen; Italiaans majolica; glanzend
zilver en tinnen bekers en kannen in
schone vormen; devote heiligenbeel
den uit hout en steen; primitieve en
kunstig gesneden beeldjes uit Ooster
se landen; prachtige gobelins; oude
penningen en antieke boeken met
fraai»- banden.
De Vereniging van handelaren in
oude kunst heeft voor de tweede keer
in het Prinsenhof in Delft, het mu
seum. dat door het gemeentebestuur
daarvoor ter beschikking werd ge
steld, het edelste, het schoonste en
het kostbaarste, dat Nederland aan
oude kunst en antiek te bieden heeft,
[uitgestald. Ook verleden jaar is er
reeds zo'n beurs gehouden, die toen
meer dan 20.000 bezqpkers trok. Te
gemoetkomend aan het verlangen van
velen en aangemoedigd door het za-
|kelijke succes, besloot men om van
15 Juni tot 6 Juli opnieuw een beurs
te organiseren.
ER WORDT VERKOCHT
Een beurs dus, niet louter een ten
toonstelling. Want in tegenstelling
tot onze musea, waarin men de kunst
schatten bewonderen kan, maar waar
in zij voor ieder onbereikbaar blijven,
zal men op deze beurs kunnen kopen.
In 1949 heeft men een grote omzet
geboekt; vooral de musea hebben er
gekocht het Rijksmuseum in Am
sterdam byvoorbeeld zeer veel voor
alle afdelingen en de handelaren
uit Nederland, zowel als die uit andere
landen. Ook particulieren hebben er
verzamelingen aangevuld.
Men zal over een dikke buidel moe
ten beschikken om zich op deze beurs
eigenaar te maken van de prachtig
ste zaken, die het voorgeslacht ons in
rijke verscheidenheid heeft nagela
ten. De waarde van het tentoonge
stelde is ongeveer twee millioen gul
den, Maar ook zij, die het Prinsenhof
betreden niet met de bedoeling om er
te kopen, doch alleen om zich te ver
lustigen in de kunstschatten, die Ne-
derland blijkt rijk te zijn, zullen er
volop genieten.
In het Prinsenhof wordt gede
monstreerd. dat Nederland, wat de
kunsthandel betreft vooraan staat.
Het komt na Londen en Parijs op
de derde plaats en velen menen
zelfs, dat Nederland en dan voor
namelijk Amsterdam en Den Haag
zeker gelijk gesteld mag worden met
Parijs, zo het daar niet bovenuit
gaat.
6. Hij zette de terrine gewoon aan z'n lippen,
en slobberde het ding uit, tot het leeg was. Me
neer Brushbox en Billy lachten daar hartelijk om,
maar mevrouw Brushbox ergerde zich groen en
geel aan die ongelikte aap. Tegen zulk een eet
lust was bovendien niet te koken, en dat vond
mevrouw het ergst, want zij was heel zuinig van
aard. En eens op een keer liep bij haar de maat
over. Jimmy had z'n eigen soepterrine al schoon
leeggedronken, en nog niet verzadigd greep hij
brutaal de terrine, die voor de familie bestemd
was
Het Wereldgebeuren
Het nieuwste plan
De collectie plannen is deze week
uitgebreid met een ontwerp, waaraan
de naam verbonden is van onze ac
tieve minister van Buitenlandse Za
ken, mr. Stikker. De meeste kranten
lezers zullen de berichten hierover
wel hebben afgedaan met een luchti
ge commentaar „weer wat anders",
om vervolgens hun blik te iaten gaan
over andere kolommen. Het econo
misch jargon, dat in Europa opgang
doet, is voor de leek langzamerhand
niet meer te volgen zonder een na
slagboekje met toelichting op alicrlei
termen, afkortingen en organisaties.
Alleen al het modewooivl integratie
zal velen zwaar op de maag liggen,
hoewel het in feite niets anders be
tekent dan in elkaar passen tot één
feheel. Integratie van handel en in-
ustrie in de verschillende Europese
landen is het doel van het nieuwe Ne
derlandse plarf. Integratie door een
betere verdeling van de industrie over
Westeuropa en door het scheppen van
één grote markt zonder handelsbelem
meringen.
Tot dusver is van deza economische
samenwerking nog niet zo heel veel
terecht gekomen. Het Europese be
drijfsleven is jaren achtereen groot
gebracht met protectie en de regerin
gen bleken niet bereid voetstoots ter-
wille van mogelijk voordeel op lange
termijn de beschermende maatrege
len voor hun zwakkere bedrijfstakken
ongedaan te maken. Dat is ook te be-
grypen. Geen regering kan zich ver
oorloven de grenzen voor ongebreidel
de concurrentie open te stellen en zo
doende bepaalde industrieën aan de
ondergang en de arbeiders die er
werkzaam zijn aan de werkloosheid
prijs te geven. De Benelux heeft ge
leerd met hoeveel horten en stoten
een economische unie tot stand komt
en met hoeveel belangen alle
maal rekening moet worden gehou
den.
Het nationale hemd is nu eenmaal
nader dan de Europese rok en offers
brengen terwille van een gemeen
schappelijk doel kost moeite. Het is
de verdienste van het Nederlandse
plan, dat zeer realistisch rekening
wordt gehouden met het önvermydc-
lijke nationale egoïsme. Het nieuwe
erin is een voorstel om een gezamen
lijk fonds in te stellen waaruit de gel
den geput kunnen worden om de
slachtoffers van de integratie schade
loos te stelien. Zo ongeveer een spaar
pot voor de zwakke broeders, die door
uitkeringen voor ondergang moeten
worden behoed.
Het fonds kan in de eerste plaats
uitkeringen doen ten behoeve van de
modernisering van een bepaalde be
drijfstak in een deelnemend land, op
dat het opgewassen zal zijn tegen
concurrentie en indien zelfs moderni
sering weinig vooruitzichten biedt
kan het fonds steun verlenen voor
nieuwe investeringen, omscholing en
verplaatsing van arbeidskrachten. In
dat geval moet de zwakke bedrijfstak
geheel verdwijnen en daarvoor een
nieuwe industrie in het leven geroe
pen worden. Het spreekt van zelf. dat
het beheer van het fonds een zeer de
licate kwestie is. Dat beheer moet op
gedragen worden aan een lichaam,
dat alleen het Europese belang in het
oog hoüdt en dé bevoegdheid krijgt
een besluit dwingend voor te schry-
ven. Zonder aantasting van het heilige
huisje der souvereiniteit stokt de in
tegratie. In het Nederlandse plan i3
deze zaak voorzichtig behandeld,
waarschijnlijk om Engeland niet bij
voorbaat af te schrikken.
Voor beslissingen over het fonds is
een meerderheid van drie-vierde der
stemmen vereist en bovendien krijgt
een land, dat zich niet brj het besluit
wil neerleggen, het recht de betrokken
bedrijfssector buiten de integratie te
houden. Dat lijkt al bedenkelijk veel
op het recht van veto. Het Nederland
se plan is omvattender dan het plan-
Schuman, maar geeft eveneens nog
slechts grondbeginselen weer. De uit
voering zal zeker tijd kosten.
De Nederlandse regering en in het
bijzonder minister Stikker komt de
eer toe een belangwekkend en ge
durfd initiatief genomen te hebben.
Als klein land kan Nederland slechts
een bescheiden rol spelen in de we
reldpolitiek, maar dat houdt geenszins
in. dat van Den Haag uit geen fors
en vooruitstrevend geluid zou mogen
klinken. Dat Nodarland thans kort en
goed een meth*4e aan de orde heeft
festeld om gaandeweg de handels-
arrières in Europa te slechten en
mooie woorden waar te maken, kan
een belangrijke bijdrage zijn tot ver
sterking van Europa. Een Haagse
minister heeft zowaar kans gezien
zijn Franse collega te overtroeven. In
geen jaren heeft zulk een frisse wind
gewaaid in het van oudsher nogal
stoffige departement van Buitenland
se Zaken.
China blijft voorlopig
kapitalistisch
In een toespraak tot het bestuur van
de communistische partij, die Dinsdag
gepubliceerd is. heeft Mao Tse Toeng,
de leider van het communistische Chi
na, op 6 Juni verklaard, dat het be
werkstelligen van een fundamentele
verandering ten goede in China's fi
nanciële en economische toestand drie
jaar of nog iets langer zal vergen.
De „bevrijding" van Tibet en For
mosa was nog een „zware taak".
Over de industrie zei Mao, dat het
nodig is de verhouding tussen openba
re en particuliere ondernemingen te
verbeteren en ook die tussen arbeid cn
kapitaal. „Het denkbeeld van sommige
mensen die menen, dat het mogelijk is
het kapitalisme spoedig te elimineren
en het socialisme in te voeren, is on
juist en niet geschikt voor de verhou
dingen in ons land".
Geval van vogelpest
verzwegen
Op drie plaatsen is er thans in de
gemeente Barneveld pseudo-vogel-
pest: te Berneveld dorp, te Voorthui
zen en te Kootwijkerbroek. Bij elkaar
zyn er ongeveer 25 bedrijven aange
tast. Het laatste gemelde geval komt
uit Kootwykerbroek, dat tot nog toe
vrij bleef. Uit het onderzoek bleek,
dat de man reeds vorige week Vrij
dag de pest op zijn bedrijf had, maar
dit „omdat hij het zo druk met de
hooibouw had" nog niet had opgege
ven. Hij kreeg prompt proces-ver
baal. De aangrenzende bedrijven
worden ook besmet verklaard.