KAPPIE en de Stad oan Jooor Gouddorst Vissers van Australië kwamen er in enkele jaren bovenop J(XPK< ZWEDEN IS NET ALS IN 1948 FAVORIET VANAVOND Vrouwen kunnen jong blijven £c&faloit KLANKEN UIT DE AETHER '4 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT DONDERDAG 8 JUNI 1950 De tonijn bracht hun welvaart Amerikanen verzot op de „Kip van de zee". (Van onze correspondent). Eden. (Nieuw Zuid Wales), Juni. De geschiedenis van Nederlands Zui derzeevissers, die vroeger met botjes en scharretjes net een klein bestaan- t je btfeen konden scharrelen, doch voor wie de paling van het verzoete Wsselmeer welvaart bracht, lieeft zich min of meer herhaald aan de Zoid- Oosl-kust van het Australische werelddeel. Niet dat daar door veranderde omstandigheden een nieuwe waterbewo ner de welvaart kwam brengen, maar de sissers werden er uit hun ar moede verlost door de „ontdekking" van een vis, die er altijd geweest 4» doch waarnaar niemand ooit omkeek: de Tonijn! Hier aan die prachtige, woeste Zuidkust van Nieuw Zuid Wales met zijn machtige rotsen en glinsterend witte stranden woonden in armelijke huigjes de kleine vissertjes, die met het vangen van vis voor de Australi sche tafels net de mond konden open houden. Het vorig jaar echter werd er alleen in Nieuw Zuid Wales reeds voor 5 millioen gulden aan vis in blik geleverd, hoofdzakelijk afkom stig van die vroeger zo armelijke vis sersbevolking van de Zuidkust to nijn in blik, door de Amerikanen „de kip van de zee" genoemd. Het is haast net als met die vis sers van Urk in de ViflMtaalige Zui derzee. Kort geleden nog slechts de bezitters van kleine, aftandse bootjes hebben de 200 vissers van Eden mo derne trawlers en voor tienduizenden guldens aan netten tot hun beschik king, Alles dank zij de tonijn. VOOR DE CONSERVENFABRIEKEh' De tonijn en de Australische zalm, die zij nu op de open zee met hun moderne schepen en netten vangen, ziet men echter nooit in de viswin kels van de grote steden. Alles gaat naar de kortgeleden opgerichte con- servenfabriMpen aan de kust. En hoeveel de Wssers ook vangen, zij vragen voortdurend om meer. Een vangst van een 60.000 zalmen per dag met een warde van 15.000 gulden is nu voor zo'n Zuidkustvicser helemaal geen uitzondering. Evenmin als dagen van een 1000 tonijnen (en dat zijn kna pen!) ter waarde van een SOOO gulden. Gedurende het afgelopen seizoen want seizoenwerk is het in de visserij na tuurlijk altijd vingen sommige gezin nen tientallen tonnen tonijn naast vele tienduizenden zalmen. De paar duizend kitten zee-mul, die zij bovendien ophaal den, betekenden natuurlijk alleen maar een sigarencentje. WONDERLIJKE GESCHIEDENIS Het is met die topijnen een.won derlijke geschiedenis. In het seizoen, dat is van September tot December, hoef ie hier maar een 4 tot 10 mijl van de kust te gaan, en je kan de tonnen tonijn eenvoudig niet missen. In hectaren zee-oppervlakte beslaan de scholen springen de „blauw vin nen", do gestreepte tonijnen, de zil ver-tonijn en de „albacore" als mes sen boven het water. Zo zeker als 'n uurwerk komen zij elke lente (Zuide lijk halfrond-lente dan) van het Noorden afzakken om de nieuwrijke vissers nieuwe welvaart te brengen. De tonijn is daarbij heel gemakke lijk te vangen. Naast de beroepsvis sers trekken ook de amateurs er in grote getallen op uit. omdat de tonijn zo gulzig is, dat hij in alles bjjt. Men behoeft niet eens aas aan de haak te doen.. ze bijten er toch wel in. En de rode zalm, die altijd trouw achter de tonijn aankomt, is al even gulzig op zijn tochten naar het Zuiden. Wanneer de tonijn langs trekt, ko men deze vissersplaatsjes tot leven. Alles wat varen kan, trekt de zee op. De winkeliers sluiten hun zaken, de ambachtslieden leggen hun ge reedschap neer, de boerenknechts la ten de boerderijen in de steeK en de schooljongens spijbelen om achter de tonijn aan te gaan. Alles kiest het ruime sop: de mo derne trawlers van de nu welvarende visser» en de kleine roeibootjes van de schooljeugd, om met moderne net ten of met primitieve lijntjes een deel van de buit binnen te halen. Twee grote conservefabrieken, ieder met een 60 man personeel, zorgen er wel voor, dat het allemaal in blikjes komt. EEN MAN..« Achter deze nieuwe welvaart staat éénkalme, sigaren rokende man, de fabrikant A. L. Green, die zijn gehe le leven met de conserven-industrie verbonden is geweest. Het ging hera aan het hart die vissertjes maar te zien tobben, terwijl er ieder jaar mil- lioenen tonijnen voorbij zwommen. In Amerika ging hij eens zijn licht opsteken om tot de ontdekking te ko men, dat de Amerikaanse tonijnen jagers tochten van 5000 tot 7000 mijl moesten maken wanneer de tonijn aan het trekken ging, terwijl men aan de Zuidkust van Nieuw Zuid Wales maar een paar kilometer de kust uit hoefde. De fabrikanten in Amerika lach ten Green glashard uit, toen hij hun dit vertelde. Maar nu kijken ze wel anders. En het volgende seizoen zul len de beste Amerikaanse tonijnen jagers met him boten naar Australië komen om te helpen aan de steeds groeiende vraag te voldoen. Zouden er geen Nederlandse vissers zrjn, die zich ook eens aan de tonijn zouden willen wagen? Twee 4 ons blikjes tonjjn per se conde vallen van de lopende band in de twee grote conservenfabrieken 750 ton kunnen er tijdelijk diep ge vroren worden en de fabrikanten geven gaarne financiële steun aan nieuwe vissers, die voor meer tonijn willen komen zorgen. Het raadsel van de wonderbaarlij ke tonyn, namelijk waar hg nu eigen lijk paart en kuit schiet, is door de experts nog steeds niet opgelost. Maar in de Australische lente komt hij nu ieder jaar weer nieuwe wel vaart brengen aan wat kort geleden nog maar armetierige vissertjes wa ren. (Nadruk verboden). Grootste ontdekking op schoonheids- gebied sedert 1863 ZWAARTEKRACHT 14000 MAAL OVERTROFFEN. Sommige vrouwen schijnen altijd jong te blijven, maar wanneer men aan haar denkt, is het hoofdzakelijk het gelaat, dat men zich herinnert. Een vrouw met een frisse, .gave zachte gelaatshuid is onveranderlijk een charmante en aantrekkelijke verschijning. Per jaar worden over de gehele wereld dan ook millioenen en mil- lioenen guldens besteed aan gelaats verzorging. Gebleken is echter, dat een bijzonder zuivere zeep minstens zoveel uitricht aLs een kostbare schoonheidskuur. De zuiverheid van Castella Schoonheidszeep wordt thans ten top gevoerd door middel van de z.g. Sharples-installatie. die werkt met een kracht. 14.000 malen groter dan bij het normale zeepzie- den wordt toegepast: de grootste omwenteling in de zeepindustrie se dert 1863. Castella is dan ook voor beeldig zuiver; het royale schuim is koesterend en actief en zacht. Huid- verjongende oliën, rijkelijk in Cas tella verwerkt,hergeven zelfs ver moeide huidweefsels hun volle veer kracht. Binnen zeven dagen reeds kondigen zich duidelijke resultaten aan. tedere vrouw kan nu mooi zijn. Feuilleton door David Dodge 23 ,.Ik zal het zien te krijgen. Maar nu zou ik graag de naam willen weten van iemand, die Quechua kan lezen". „Heeft u een soort document?" „Ja". „Waar heeft u het vandaan"? „Van diezelfde vriend". Hij zweeg een ogenblik en zei toen op hoopvolle toon: „Mag ik het eens zien?" ,,Ik heb het niet bij mij". „Ik zou maar al te graag met u meegaan „Het spijt me, maar ik ben in dezen niet geheel vrij en totdat ik meer over dat document ontdekt heb, moet ik 't voor mezelf houden. Misschien zal ik het later aan het museum geven". Hij zuchtte van teleurgestelde nieuws gierigheid. toen hij een pen opnam. „Er is maar één man in Lima, die er een behoorlijke vertaling van zou kunnen maken. Ik zal u een briefje voor hem geven". Hij schreef het briefje, vouwde het op en deed het in een enveloppe. Daarop schreef hij: „Senor Don Al fredo Berrien" en begon het adres te schrijven. Ik hield hem tegen. Alfredo Berrien is dood". Hij keek op. ,,Wat zegt u?" „Alfredo Berrien stierf gisteravond aan boord van een schip, dat hem uit Chili terugbracht. Ik was aan boord". „Zo, zo". Hij legde de pen neer. „Zijn hart?" „Ja. Hebt u hem goed gekend?" „Grotendeels alleen maar van repu tatie. Hij was een verzamelaar". De oude man stond op en begon ze nuwachtig de kamer op en neer te lo pen. Hij draaide een tijdje rond, keek eens uit het raam, en kwam toen plot seling voor mijn stoel staan. „Vertelt u mij eens één ding. Is dit document iets, waarin Alfredo Berrien geïnteresseerd was?" ALKALIVRIJ „Misschien wel". „Is het van Peruaanse oorsprong"? „Dat kan ik niet zeggen voor het vertaald is". „Als het Peruaans en bovendien nog antiek is, dan geef ik u sterk in over weging het aan het museum over te dragen, mr. Colby. Het gouvernement heeft de primaire rechten op alle bin nenlandse antiquiteiten, maar zal u een behoorlijk bedrag betalen voor de ontdekking er van. Indien u echter zoudt willen proberen, het op de een of andere manier teexploiteren, zouden zij het in beslag kunnen ne men". ,,Ik heb geen plan om het te exploi teren. Ik wil alleen weten, wat er in staat. Is er niemand anders in Lima, die QueChua kan lezen?" „Niemand, die ik u zou kunnen aan bevelen. Als u het document bij mij wilt achterlaten. „Is er niemand anders in Peru, die het doen kan?" Aarzelend zet hij: „Er is een man in Arequipa. Ubaldo Naharro, ge naamd, een verzamelaar van antiqui teiten, die wel eens meer oude ge schriften vertaald heeft. Ik zal hem het document gaarne opzenden ..Dank u. Ik zal het hem persoonlijk brengen". Toen ik wegging was het duidelijk, dat de oude man er alles voor gegeven zou hebben, om dat document in han den te krijgen. HOOFDSTUK V Gedurende de rest van de morgen haalde ik m|jn tekort aan slaap in en terwijl ik daarna bezig was mij te kleden, ging de telefoon. Toen ik de hoorn opnam, zei een vrouwen stem: „Senor Colby?" „Hablando". ,U spreekt met Ana Luz Benavl- de's. Kan ik u een ogenblik spre ken?" Ik was niet In het minst ver baasd. „Waar bent u?" „In de hall van het hotel". „Binnen vjjf minuten ben ik bene den". „Dank u". Toen ik daar kwam, zat zij in een van de grote leren stoelen. Zij droeg een donkere tailleur en een hoed met een veer. Ik geloof niet, dat ik tot op dat ogenblik ooit goed begre pen heb, hoe een dame er uitzag. Als het niet was, om die twee kleine sneetjes boven mjjn ogen, zou ik nooit geloofd hebben, dat zij een vlieg kwaad zou doen. (Wordt vervolgd). Marktberichten VEILING ROTTERDAM. Van 6 Juni 1950. Aardbeien 1.201.50 per kg.: idem 0.25 —0.73 per doos; Rode bessen 0.57; Perzi ken 0.090.25: Vroege aardappels: grote 0.280.36: poters 0.250.36; kriel 0.21— 0.27; Andijvie I 0.11; Bloemkool A 0.11 0.15: idem B 0.10—0.11: idem C 0.08— 0.10; Snijbonen 1.50; Komkommers Ia 0.46; idem I 0.39; idem II 0.27; Kroten 0.10— 0.12: Bospeen 0.21—0.30: Peen I 0 290.31; Rabarber 6.90—9.10; Sla I 2—3.20: Spina zie 7.90; Tomaten ABC 1.34—1.61; idem C C 1.28; Sjalotten 0.05—0.09. BRIDGE Nederland sloeg Italië. De derde ronde van de bridgewed- strijden om het kampioenschap van Europa leverde de volgende resultaten op: Engeland slaat IJsland met 34 inter nationale matchpunten. Italië slaat Ne derland met 17, Zweden slaat Ierland met 20, Frankrijk slaat Noorwegen met 17 en België slaat Denemarken met 14 punten. Na de derde ronde leiden Engeland. Ierland, IJsland en Zweden elk met 6 punten. Bij dc dames leidt thans na drie ron den Engeland met 6 punten. Is Nederland weer sparring-partner? Vanavond zal het Nederlandse elftal de eerste wedstrijd spelen van z.\jn Scandinavische trip in het Rasundastadion by Stockholm tegen de Olympi sche kampioen 1948: Zweden. Dat is de 12e ontmoeting met dit voetballand bij uitnemendheid, en voor de eerste maal sinds 1929 wordt in Stockholm gespeeld. De laatste keer kwam Nederland tegen de Zweden uit in 1948 in het Olympisch Stadion te Amsterdam. En niemand zal moeite hebben zich deze wedstrijd te herinneren. Want Nederland versloeg met één doelpunt van Willies een ploeg, die enkele weken later Olympisch kampioen zou worden Er is sindsdien veel gebeurd, èn in Zweden èn in Nederland. Zweden heeft vrijwel zijn gehele voorhoede naar Zuid-Europa zien vertrekken. En in Neerland brak. na Wilkes' vertrek, de beruchte nullen-periode aan. Amsterdamse Beurs 6 Juni 7 Juni Nederland 1948 (3«/4) 100% 100% dito 1947 (3%) 3 99 98% dito 1937 3 98 98% Dollar-lening 1947 3 98 98 Investeringscert. 3 99% 99% Nederland 1962—64 99% 99% Nederland N.W.S. 2% 81% 81% Spaarc. a f 100 2Va 100 100% Indië 1937 A 3 95% 95% Grootboek 1946 3 98% 98% Ned. Ind. Hand. B 86% 88 Ned. Han delmij. 142% 144% AKU 171% 171% Bergh's Jurgens 314% 314 Calvé-Delft 131% 130% Centrale Suiker 183 Kon. Ned. Hoogoven? 158 160 Unilever 209% 209% Ned. Kabelfabriek 294% Philips 231% 230% Wilton Feyenoord 142% 141 Biliton 303 Kon. Petrol. Mij. 281% 283 Amsterdam Rubber 131% 132% HA. Lijn 152% 151 Kon. Paketvaart 122% 121 Ned. Scheepv. Unie 134% 134 Rotterdamse Lloyd 132 131 Stv. Mij. Nederland 152% 153 Handelsver. A'dam 130% 131% Deli Batavia Mij. 103 105% Deli Mij. 122% 124% Anaconda 32% 33% Bethlehem Steel 113% 114% General Motors 92% Shell Union 44% 45% Evenals Dinsdag had de beurs weer een uitermate klam verloop en kwam er geen wijziging van betekenis in het koersniveau. De opening was eerder wat lager, doch onder leiding van Deli's trad een licht herstel in. waardoor het slot als goed prijshoudend kwam. De tabaks- hoek was veruit het drukst. Bleven deze papieren bij vorige veilingen en voor verkopen vrij ongevoelig voor de hoge prijzen, thans ls dit niet het geval. Maan dag waren Deli's 120',2. Dinsdag 123 en Woensdag werd zelfs 126 gedaan. Ook de overige tabakswaarden waren iets ho ger. De gevaren van televisie. De televisieprogramma's moeten worden verbeterd, willen wij voorko men, dat Amerika een land van dwa zen wordt. Dit heeft de president van de universiteit van Boston in een toe spraak tot zijn afgestudeerden ge zegd. Ondanks de groeiende klachten over de slechte programma's hebben ruim anderhalf millioen Amerikaanse gezinnen in de eerste drie maanden van dit jaar een televisietoestel ge kocht. De burgemeester van New York, O'Dwyer, heeft vandaag gezegd, dat hij voortaan om de veertien da- ■jen zijn geachte medeburgers over de ;elevisie zal toespreken. ZON EN MAAN. 9 Juni. Zon: Op 4.21 Onder 20.57 Maan: Op 1.41 Onder 14.38 Zweden is weer. net als in 1948. fa voriet. Het heeft wel geen matchwin ners meer als Gren of als Gunnar Nor- dahl of als Carlsson. die de gouden plak uit Londen brachten, maar in Amsterdam een nul lieten, toch staan er weer befaamde spelers in het elftal, zoaLs Stellan Nilsson, de enige sinds Londen overgeblevene van de vijf voorwaartsen. De Zweden verwachten dat ook dit nieuwe elftal bij de we reldkampioenschappen een goede plaats zal veroveren. Zo gezien fun geren wij een beetje als sparring-part ner. net als tegen Engeland B. EIGENAARDIG DEBUUT. Een internationaal debuut wordt in Stockholm door linksbinnen Stok- lund gemaakt. Deze speler, die zich van een derde divisieclub naar de eer ste divisie-club A.I.K. over heeft laten schrijven, wordt door zijn clubbestuur ders niet rijp geacht, zo meldt de Sportwereld, om in het eerste elftal te spelen. En nu is hij nota bene interna tionaal geworden. Enkele goede voetballers kunnen we gens familieomstandigheden niet mee spelen. o.a. Knut Nordahl van de be kende voetballersfamilie. Voor hem valt Lennart Samuelsson in. ook al een debutant. Het Ls dus een Zweeds elftal met veel en eigenaardige experimen ten. dat vandaag ten aanschouwe van nog geen 40.000 toeschouwers als favo riet start, maar dat deed Engeland B enkele weken geleden ook. ORANJEELF. En het Nederlands elftal? Dat heeft de verwachte wijziging op de rechts buitenplaats ondergaan. De Fries Roo- zenburg is vervangen door Clavan. die de laatste oefenwedstrijden plotseling zo goed speelt en vooral schiet, dat zijn rentrée al helemaal geen verrassing meer is. Nederland is in staat tegen favoriet Zweden, dat ontzag voor de 3—0 over winning op Engeland B in Amsterdam heeft, een goed resultaat te bereiken. Het veld en het weer hebben we in elk geval mee. want dat is naar het schijnt op het moment in Stockholm echt-Ne derlands. NEDERLAND VRIJDAG. Wat de klassieke muziek voor mór gen betreft, kunnen we al vroeg luisteren naar Slavische orkestwer ken van Smetana, Suk en Dworsjak (7.15, Hilv. I). Daarna om 9 uur op Hilv. I een Brahms-concert o.l.v. Wil helm Furtwangler. Het Omroep-ka- merorkest o.l.v. Maurits v. d. Berg concerteert voor ons om 14 uur (Hilv. n). met als solist Jan van der Velde. altviooL Om 20.15 uur kunnen we het Nederlands Strijktrio horen op Hilv. n en de dag wordt besloten door het Turijns Radio Symphonieorkest o.l.v. Rafael Kubelik met Nikita Magaloff aan de piano. Het programma voor de lichte muziek levert zoals gewoonlijk weer geen verrassingen op. Hilv. I laat om 14 uur het Metropole-orkest horen en Hilv. n brengt verder om 13.15 Pi Scheffers en zijn Skymasters. Een lichtpunt voor de swingliefheb bers is Pete Felleman's „Swing and Sweet from Hollywood and 52nd Street". Hilversum I: 7, 8. 13. 19. 20 en 23 Nws. 7.15 Slavische Orkestwerken. 7.45 Mor gengebed: 8.15 Pluk de dag. 9 Moeders wil is wet. 9.45 Muziek houdt fit. 10.25 Ka merorkest. 11 De zonnebloem. 11.40 Blaas- ensemble. 12.03 Trio. 12.33 Pianospel. 13.20 Lunchconcert. 13.45 Voor de vrouw. 14 Metropole orkest. 14.30 Negen heit de klok. 15.15 Licht middagconcert. 16 De zonnebloem. 17 Vertelling na schooltijd. 17.15 Kinderkoor. 17.45 Amusementsor kest 18.50 Gram. muziek en actualitei ten. 19.15 Regeringsuitzending. 19.35 De zevenklapper. 20.05 De gewone man. 20.12 Septet. 20.30 Kleren maken de man, klankbeeld. 20.50 Strijkkwartet. 21.30 Om roeporkest. 22.45 Avondgebed. 23.1524 Trio. Hilversum H: 7. 8. 13. 18 20 en 23 Nws. 7.15 Ochtendgymnastiek. 7.30 Gram. mux. :.18 Gram. muziek. 9 Brahms-concert. 10.05 Morgenwijding. 10.30 Voor de vrouw. 10.45 Kamerkoor. 11.10 Radiofeuilleton. 11.25 Orgel en zang. 12 Lichte muziek. 12.33 Sportpraatje. 12.45 Gram. muziek. 13.15 Dansorkest. 13.40 Kookkunst. 14 Ka merorkest. 15 Ons volk in zijn dichters. 15.20 Alt en piano. 15.40 Platencabaret. 16 Filmland presenteert. 16.30 Tussen twaalf en zestien. 17 Pianoduo. 17,20 Mu zikale oauserie. 18.15 Felicitaties. 18.30 Voor de strijdkrachten. 19 Denk om de bocht.. 19.15 Felicitaties. 19.30 Op bezoek bij anderen. 20.15 Strijktrio. 20.35 De be dreiging der menselijkheid in de crisis der huidige cultuur. 21 Men vraagt... en - wij draaien. 21.40 De ducdalf. 22 Buiten lands weekoverzicht. 22.40 Vandaag. 22.45 Avondwijding. 23.1524 Turijns Radio Symphonie Orkest. POTHARST v. d. HOEVEN TERLOUW v. d. SLUYS STOFFELEN Scheidsrechter: Ling (Engeland) NILSSON SKOGLUND JEPPSON JOHANSSON TALMER SUNDQUISr ANDERSSON ERIC NILSSON SAMUELSSON ZWEDEN 9 Juni HOOG WATER LAAG WATER u.+NAP u.+NAP U.— NAP u.—NAP Vlissingen 9.29 1.47 21.50 1.30 3.08 1.83 15.27 1.50 Terneuzen 9.54 1.68 22.17 1.52 3.38 2.04 15.57 1.71 Hansweert 10.22 1.84 22.37 1.64 4.14 2.19 16.32 1.85 Zierikzee 10.35 1.23 22.54 0.96 3.56 1.59 16.32 1.24 Wemeldinge 10.51 1.42 23.15 1.15 4.12 1.84 16.42 1.46 7. Toen het avond werd, kon de Maat 't niet langer uithouden. Hij had niets gegeten, want hij wist, dat hij geen hap door zijn keel zou kunnen krij gen. Daarom was hij maar weggelopen, en als vanzelf brachten zijn voeten hem naar de kade toe, waar de „Kraak" lag. Hij ging daar op een kist zit ten, en staarde naar de „Kraak", alsof hij die voor de eerste keer zag. Kappie had de be diende van de Baron mee naar de brug ge nomen, om hera van alles op de hoogte te stellen. Hij legde uit, hoe het stuurrad werkte, maar de bediende «tond er bij, en zei geen woord. Soms knikte hij met een minachtend gezicht, en toen Kappie tenslotte maar ophield, zei hij: „Wat U mij verteld heeft, was mij reeds bekend. U kunt de zorgen over dit schip rustig aan mij toevertrouwen. Ook het bedienen van de telegraaf ia mij bekendl" 1— „O... eh... hm...", zei Kappie. ,,Dat is prachtig, jong!" „Dat is wat anders, dan die grienende stuur man, niet?" vroeg de Baron. „U mag blij zijn, dat U die kwijt bent! U kunt nu rustig in Uw hut blijven zitten, en dat schip vaart wel. We kunnen deze reis wat klaverjassen, en ons ge mak er van nemen! Josefus zorgt wel voor al les! Tegen de nacht kunnen we vertrekken!" De meester wilde nog even Lutjewier bekijken, voordat ze vertrokken. Hij liep op de kade, en zag toen de omtrekken van een bekende ge stalte op een kist zitten. ,,Hè, Maat!" riep de miester. „Wat zit je daar? Kom je weer terug?"

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1950 | | pagina 4