De Fransen streden bij Schore JIMMY BROWN, sportheld no. 1 Het dorp in vlammen HULDE AAN DE FRANSEN! Zeeuwse Almanak DE FRANSE INFANTERIE HIELD STAND TOT HET UITERSTE Bloedige gevechten Kapelle THOLEN ONTSNAPTE AAN EEN LUCHTBOMBARDEMENT Weerloos Finland DINSDAG 16 MEI 1950 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 3 TIEN JAAR GELEDEN WAT BAKKER STEVENSE MEEMAAKTE. Zestien Mei 1940. Als een brandende fakkel lag daar het dorpje Schore langs het Kanaal van Zuid-Beveland. De toren, de kerk, het gemeente huis en een veertigtal woningen stonden in lichte laaie, terwjjl de be volking uit de verte in 's Gravenpolder en Baarland machteloos moest toezien. Zwaar was de tol die dat dorpje aan de oorlog betaalde... Procentsgewijs wellicht het zwaarste van alle gemeenten in deze omge ving. Hoe het er nu eigenlijk precies in die oorlogsdagen op Schore toe ging? Om dat te weten moet je zijn bij bakker Stevense, tevens presi dent-kerkvoogd, die er wel een boek over zou kunnen schrijven. In zijn nieuwe woning vier van zijn panden gingen bij deze beschie ting verloren vertelt hij ons over de veelbewogen dagen. Vele angstige momenten speelden zich af, vaak ook met een komische kant, waarover je thans hartelijk kunt lachen. EVACUATIE. Op de dag dat de oorlog uitbrak moest de gehele bevolking naai1 Baarland, 's-Gravenpolder en Kwa- dendamme evacueren. De kantoor houder van de P. T. T., Van de Ree- pe en bakker Stevense werden aan gewezen om te blijven. „Ik moest immers kuchjes bakken voor 40 R.I., de Luwa en 10 lang 30." „Tien lang dertig" moet U weten wij kenden, deze militaire termi nologie ook niet waren twee zwa re kanonnen, die uit een boomgaard achter de kerk de zeedijk van Waar de en de Oosterschelde bestreken. Zaterdagsavonds arriveerden de eerste Franse soldaten. Bakker Ste vense weet het nog precies: „Zeven honderd zeven en zeventig kuchjes moest ik er 's nachts voor bakken." De volgende morgen gingen zij weer door naar Wemeldinge. De Pinkster maandag verliep kalm, uitgezonderd dan een bomaanval op de luchtdoel. Dinsdagsmiddags kwamen de Fran se troepen die het kanaal zouden verdedigen. Eén der officieren kwam de winkel binnen en vroeg Stevense in het Frans hoeveel burgers er nog in het dorp waren. „Nu had ik op mijn vijftiende jaar wel wat Frans geleerd, maar op dat moment stond ik toch even raar te kijken." „Deux" was mijn antwoord. „Moï et ik wist zo gauw niet wat kantoorhou der in het Frans is en daarom zei ik maar „Carte postale." De of ficier ging naar mbuiten en riep tot zijn manschappen „libre". In mini mum van tijd waren alle huizen door de Fransen bezet SCHUILEN ONDER EEN NOTENBOOM. Des avonds kwamen Nederlandse soldaten, die aan de zeedijk wegge bombardeerd waren. Bakker Steven se moest hen helpen om een geschik te schuilplaats te vinden. Nauwelijks op pad in de Achterweg, brak er een helse kanonnade los. De hemel was vol vuur. Alles zocht dekking en onze bakker kroop drie kwartier... onder een notenboom. Verschillende gissin gen werden gedaan totdat men tot de conclusie kwam: „Het is tien lang dertig, de eigen artillerie"... Op de terugweg kwam Stevense de kanaoorhouder tegen, die in zijn auto reed. De telefooninstallatie had hij vernield en daarom achtte hij nu maar de tjjd gekomen om te ver trekken. „De brug is ook zo juist in de lucht gegaan en morgen wordt Schore gebombardeerd." Bakker Stevense ging zyn auto halen en on der geleide van een paar soldaten vertrokken zij samen in de richting 's-Gravenpolder. Daar aangekomen schoot het Stevense te binnen, dat hij in de haast zijn 70-jarige onge huwde knecht Quist vergeten had mee te nemen. „Daar moet ik mor genochtend om terug", was zijn be sluit. VREDIG EN RUSTIG. „Wat een prachtig weertje was 't die Woensdagmorgen en hoe rustig was het op Schore", vertelt bakker Stevense verder. „Ik ging met mijn knecht Jacob Mange naar huis terug en daar stond Quist doodleuk met twee soldaten nog te bakken. We trokken ook de jas maar uit en be gonnen weer te werken. Na enkele uren kwamen de Duitse vliegtuigen in grote zwermen aanzetten, doch bommen werden niet geworpen Nu werd het toch werkelijk benauwd. Rond één uur trokken we toen met het dienstmeisje, Mientje Beeke uit Biezelinge, die ook nog trouw iede re morgen was gekomen, als laatste burgers het dorp uit. Het werd de laatste keer dat we de winkeldeur achter ons sloten „SPIONNEN" OP SCHORE. En dan begint onze prettige causeur even te lachen. „Wat ik nu ga vertel len heb ik zelf niet meegemaakt, maar ik heb het vanmiddag nog eens even K;j de bewuste personen nagevraagd' 's Woensdagsnachts had Ma. rien Veerhoek uit Schore op zyn evacnatieadres over zijn varken tje liggen denken. Dat beest moest toeji eigenlijk nog wat eten hebben. Donderdagsmor gens in alle vroegte ging hij daarom op huis aan, doch by de Eeweg ging hij terug. Onder weg ontmoette hij zijn dorpsgc. noot Mieras, die ook eens naar huis wilde. Er werd beraad, slaagd en besloten werd om sa men te gaan. Het zou hen slecht bekomen. In het dorp werden zij direct inge rekend door een aantal Fransen. Laat nu een van de Schorenaren onderweg een stel patronen hebben gevonden, terwijl hij bovendien'nog een Duits snoeimes in zijn zak had! Dat moesten „spionnen" zyn, zo werd in het Fran se kamp geoordeeld. Bij de timmermanswinkel werden zij beiden op een ladder gebonden om weglopen te voorkomen. Schipper Ko- le, die tevoren reeds was opgepikt, on- dering hetzelfde lot. Geen woord mochten zij tot elkaar spreken. Kole was echter niet bang uitgevallen, doch bij ieder woord dat hij zei, kreeg hij een klap rond „de bolle", zo vertelde Stevense lachend verder. En terwijl de „spionnen" op de lad ders gebonden stonden, waren zij er getuige van hoe tussen acht en negen uur als eerste de toren door de vijan delijke artillerie in brand werd ge schoten. De verwoesting van Schore was begonnen. Onder het granaatvuur werden de „spionnen" met de geweei*. loop in de rug, naar het Franse hoofd kwartier te Kapelle gebracht. Mieras en Kole kwamen spoedig vrij, doch Veerhoek werd vastgehouden. Bij de overhaaste vlucht van de Fransen] speelde Veerhoek toen maar voor eigen rechter en hergaf zichzelf de vrijheid. EEN UITGESTORVEN SLAGVELD. Vrijdags ging onze bakker met zijn knecht eens polshoogte nemen. In de Smokkelhoek troffen zij de eerste do de, een Nedex-landse militair aan. On der het viaduct bij de molenaar lagen vijf gewonden achter balen bloem en varkensvoer die zij als dekking had den gebruikt. En in het dorp zelf? Een vreselijke aanblik. Tussen de rokende puinhopen lagen nog de doden en het oorlogsmateriaal dat was achtergela ten. r „Moet ik U nog vertellen wat er in ons omging? Ja mijnheer, men weet hét over het algemeen niet zo goed, maar Schore heeft veel moeten mee maken. We hebben echter aangepakt. De kerk is herrezen en vele woningen werden herbouwd. Mijn oven stond er nog. Ik liet er een schuurtje rond zet ten en daarin zijn we weer begonnen. Ik herinner het me nog goed: de drie honderd verbrande kuchjes die nog in de oven zaten, heb ik als mijn eerste brandstof gebruikt Walvissen aangespoeld aan de Schotse kust. Op het strand by het plaatsje In- nerwich in Schotland zijn onge veer 150 walvissen aangespoeld. Er zijn volwassen exemplaren bij van zes meter lengte. De walvissen wer den door het getij op het strand ge worpen. Het is voor de tweede keer Generaal Piastiras, de nieuwe premier van de Griekse regering. Hij wil op een liberaal bewind aansturen. Dispensatie leeftijdsgrens voor gedemobiliseerden Het centraal bureau Band Neder- lendIndonesië heeft er telegrafisch by de minister van Onderwijs, K. en W. op aangedrongen aan de gede mobiliseerde militairen uit Indone sië, die overigens aan de toelatings eisen voldoen, algemene dispensatie te verlenen van de leeftijdsgrens in drie weken trjds, dat de Schotse voor toelating tot het eerste studie- kust bezocht wordt door een derge- jaar van zeevaart, machinisten lyke school walvissen. I soortgelijke scholen. ROUW IN KAPELLE Rouw in Kapelle... Vandaag wordt op de Franse dodenakker het monu ment onthuld, dat de nagedachtenis eert voor al aie zonen van Frankrijk, die hun leven op Nederlandse bodem voor de vrijheid gaven. Velen hunner rusten weer in Franse bodem. De ove rigen zijn naar Kapelle gekomen. Om er te blijven, ver van Franse grond. Vandaag klinken er woorden. Tien jaar geleden klonk er geweer- en mi- trailleurvuur, gebulder van geschut. Vandaag klinkt er muziek. Tien jaar geleden het gekreun van gewonden. Vandaag zijn er ministers en ge zanten, generaals en andere opperoffi- cieren. Tien jaar geleden, in de maal stroom van de strijd stonden hier de soldaten: Kantoorbedienden, boeren jongens, chauffeurs, onderwijzers, bakkers en kruideniers, opgeroepen om hun land en dat der bondgenoten te verdedigen. Tien jaarEen lange tijd. De wind waait over het oorlogs kerkhof van Kapelle. De wolken drij ven af en aan. Maar wie weet hoevelen in Frank rijk vandaag de blik naar het Noor den richten, waar Nederland ligt en met heimwee denken aan de tijd, waarin zij, die thans geëerd worden, hun leven inhoud gaven en rijke Sin gr Zet er de spuit maar op Terwijl in een laagte langs ue Vredenoordlaan te Rotterdam een hevige huiselijke twist woedde, die ten slotte bui ten uitgevochten zou wor den, kwam een slangenwa gen van de vrijwillige brand weer in actie voor een schut tingbrandje in de buurt. Toen er bij de ruzie stevige klappen uitgedeeld gingen worden, kwa men de brandweerlieden op het idee, met een waterstraal de verhitte gemoederen te bekoe len. Het middel werkte voortref felijk: de rust was in een omme zien weergekeerd. Een film van 8 millioen dollar in de maak. Eind deze maand zullen de opna men beginnen van de kostbaarste film, die ooit werd gemaakt. Het betreft een nieuwe verfilming van het boek „Quo Vadis" van de Poolse schrijver Henryk Sienkewicz. Er zullen direct of indirect 100.000 mensen aan de opnamen meewerken. Tienduizend costuums moeten wor den vervaardigd. Uit Spanje zullen stieren geïmporteerd worden en jachtluipaarden uit Afrika. Robert Taylor zal de rol van de Romeinse krygsman vertolken en Debora Kerr die van de jonge Chris tin. De M. G. M. zal 8 millioen dollar in de film investeren. Rotterdamsche Droogdok Mij. heeft voldoende werk. In het verslag over 1949 van dê Rotterdamse Droogdok Maatschappij N.V. wordt medegedeeld, dat alle af delingen gedurende het gehele jaar ruim van werk voorzien waren. De moeilijkheden ten aanzien van de materiaallevering behoren thans tot het verleden en de directie vertrouwt, dat de kortere levertyden, die hier van het gevolg zijn, ertoe zullen leiden, dat de reders op ruimer schaal 'tot bestellingen zullen over gaan. In 1949 zijn 455 schepen gerepa reerd (1.870.555 brt.). Na afschryvingen ad 5.062.120 4.031.377), kan uit het beschik bare winstsaldo van 1.245.000 een onveranderd dividend van 10 pet. op de aandelen worden uitgekeerd. Houders van oprichtersbewijzen ont vangen f 600 (onveranderd). Op het circuit van Sllverstone (Eng.) heeft de Italiaan Farina met Alfa Remeo de grote prijs van Europa gewonnen. In de Prov. Zeeuwse Courant van 1 Maart j.l. las ik met enige verbazing en niet geheel zonder verontwaardi ging een theoretische beschouwing over de Franse veldtocht in Zeeland in de Meidagen van 1940. Er wordt daarin gesproken van een mislukte actie, die tot niets heeft geleid. Ik weet, dat woorden als mislukken en falen hier onridderlijk zijn tegen over die dappere Franse strijders. Wij allen weten toch en vooral zij, die er in de oorlogsjaren getuige van waren hoe ontstellend ons eigen militair apparaat, zoals wij dat voor 1940 hadden opgebouwd, faalde. Als er van mislukken gesproken moet worden, dan is dat wel in de eerste plaats van toepassing op de strategie van het Commando Zeeland. Er is immers van een weerstand der Neder landse troepen in Zeeland vrijwel geen sprake geweest, 't Ziin de Fran sen geweest, die de kastanjes uit het vuur gehaald hebben. De geest van bezieling en offer vaardigheid der Fransen, ont brak bij de Nederlandse troe pen, waarvan echter de blaam niet de Nederlandse soldaat treft, omdat de leiding letter lijk en figuurlijk ontbrak. Hiermede wil ik niet tekort doen aan de vele persoonlijke staaltjes van moed door Nederlanders betoond. Ik denk met eerbied aan plaatsen als Rotterdam, Grebbelinie, enz Ik persoonlijk heb mij in de Meidagen dikivijls tegenover de Fransen geschaamd. In plaats van critiek uit te oefenen past ons slechts een zeer bescheiden, nederige houding en we dienen er ons goed van bewust te zijn, dat deze Franse helden een be zielend voorbeeld zijn geweest van heldenmoed en offervaar digheid. Als wij goed begrepen hebben, dat het niet moest zoals wij het deden, dan hebben wii uit de Meidagen van 1940 de enige les getrokken, die er uit te trekken valt. Jef Last naar Indonesië. De schrijver Jef Last is met de „Willem Ruys" naar Indonesië ver trokken op uitnodiging van Moham med Roem. die een studiegenoot van hem is geweest. Jef Last zal o.m. voor een aantal Franse, Duitse en Zwitserse bladen reportages maken. Op de vraag, of hij van Indonesië uit wellicht China zal bezoeken, ant woordde Jef Last: „Neen. Tsjang Kai Sjek heeft mij een visiun gewei gerd en de communisten weten wel beter." Naar Jef Last verder vertelde, verschijnen er dit jaar nog twee nieu we boeken van hem, „De rode en de witte lotos", een over 20 jaar aan de vooravond van een nieuwe we reldoorlog in China spelende toe komstroman en „Schuim op de Kust", voornamelijk zeemansverha len. Het echtpaar G. Timmermans-van Rosmalen te St. Michielsgestel zal 20 Mei zijn 65-jarige bruiloft vieren. De bruide gom is 87 en de bruid 86 jaar. Als het dan toat God verhoede eenmaal zo mocht komen, dat de wapenen weer moeten worden opge nomen, laat het dan zo zijn, dat de officieren aan hun manschappen een bezielend voorbeeld geven door voor aan te gaan in de strijd. Zo gaan dan in deze Meidagen mijn gedachten uit naar die droeve tijd, toen tientallen zwaar verminkte Fran se soldaten in onze hoofdverband- plaats te Goes werden binnengebracht en waar een aantal reserve-officieren van gezondheid hun de meestal hope loze hulp verleende. Het was diep ontroerend deze hulp te moeten verlenen aan deze vermink, ten en stervenden, die daar lagen ver van hun vaderland, ver van hun dier baren. Op 16 Mei zal op de erebegraaf plaats te Kapelle een grootse hulde worden gebracht aan deze dapperen. Ik weet te handelen in de geest van mijn collegae reserve-officeren van gezondheid als ik hier ook namens hen een eresaluut breng aan deze ge vallen Franse helden. W. J. MAZZOLA, oud. res. dir. off. van Gez. He kl. a) De heer Mazzola verwijst hier naar een militair-theoretische be schouwing, welke een Nederlands of- cier te Breda hield. Red. P. Z. Ct. Vanmiddag zullen honderden Franse, Nederlandse en andere buiten landse autoriteiten op de Franse begraafplaats te Kapelle de nagedach tenis eren van de Franse militairen die in Zeeland het offer van hun le ven brachten. Tien jaar geleden, op dezelfde dag, waren deze mannen op het Kerk plein te Kapelle in de Biezelingsestraat en de omliggende boomgaarden in moardende man-tegen-man gevechten gewikkeld met de gehate „Bo ehes". Zy wisten van geen wyken. Met ware doodsverachting bonden zy de ongelyke strjjd aan, tot zij als helden met him handen nog aan de mitrailleur, ten onder gingen Bij alle narigheid beleefden de Ka- pellenaren op de eerste dag van de oorlog nog goede uren. Des avonds arriveerden in het dorp de eerste Franse gemotoriseerde eenheden. Met enthousiasme werden zij door de be volking verwelkomd en onthaald. Men kon toen nog niet vermoeden, welke bange dagen en uren voor Kapelle nog zouden komen. Des morgens trokken de eenheden verder in de richting Brabant. Nieuwe Franse troepen arri veerden, die langs het kanaal en aan de Postweg tussen de Postbrug en Ka pelle in allerijl loopgraven en eenmans gaten aanlegden. Duitse kanonnen kon digden de komst van de vijand aan. De Franse artillerie vond in de boom gaarden een prachtige natuurlijke dekking en diende de aanvallers onaf gebroken van repliek. De vliegtuig- aanvallen werden echter steeds veel- vuldiger en feller. Vele inwoners van Kapelle zochten een goed heenkomen in de Zak van Zuid-Beveland, Wol- faartsdijk of elders. DE RAMPZALIGE 16e MEI. Toen in de morgen van 16e Met rond negen uur de eerste granaten achter de kerk van Kapelle insloegen, welke daar het gemeentehuis en ver schillende woningen totaal verwoestten was het overgrote deel van de bevol king gevlucht. Rond het middaguur spitste de strijd zich toe. Aan de Postweg en in de boomgaarden werden felle gevechten geleverd, die zich langzamerhand verplaatsten naar het dorp zelf. waar zich vooral op het Kerkplein en de Biezelingsestraat de meest gruwelijke strijdtonelen afspeelden. Prachtig werk hebben dokter Pfeif fer met zijn rode kruishelpers hier verricht, door ook in het heetst van de strijd hun taak te vervullen. De vijand was echter niet te weer staan. Met achterlating van het meeste materiaal moesten onze bondgenoten terugtrekken. In de boomgaarden en op de straten bleven hun gevallen makkers achter De bevolking die na afloop van de strijd naar het dorp terugkeerde heeft de gesneuvelden begraven. Op het monument dat vanmiddag zal worden onthuld, staan alle namen vermeld van de Franse helden die hier de dood vonden. De Kapellenaren zul len het altijd als een eer blijven be schouwen in hun gemeente deze man nen. die ook vielen voor ónze vrijheid, een laatste rustplaats te mogen bieden. In Meppel werd een zeeschip gebouwd. Van de werf van de firma Worst en Dutmer werd het eerste zeeschip, dat ooit in Meppeï én in geheel Drenthe gebouwd werd, tewater gelaten. Het was de 300 ton metende coaster „Gesi- na" bestemd voor een rederij ir Zwartsluis. Spannende dagen op het eiland. Tijdens de Meidagen van 1940 is er op het eiland niet veel gevochten, daarvoor was de militaire bezetting te gering. Toch heeft de bevolking in die oorlogsweek een spannende tijd meegemaakt en bovendien had het maar weinig gescheeld of Tholen was evenals Middelburg en Rotterdam een prooi van de Duitse bommen gewor den. De Duitsers hadden namelijk aan de militaire commandant op Tholen een ul timatum gesteld, waarin met een lucht bombardement werd gedreigd. Gelukkig kwam het zover niet, want vóór het ul timatum afliep, capituleerden de Neder landse troepen. Er waren op het eiland 250 man Nederlandse troepen gelegerd, die tot taak hadden de toegang tot het eiland te verdedigen. Zij moesten daarbij vanzelfsprekend ook voor de bewaking van de Thoolse brug zor gen. De eerste oorlogsdagen gingen op het eiland voorbij zonder dat men veel van de gevechtshandelingen merkte, totdat echter de Duitsers Zeeland van de Brabantse kant na derden. De militaire autoriteiten be sloten daarop de brug op te blazen. In de avond van de 14e Mei werd dit bevel ten uitvoer gebracht GRANATEN. De Duitsers waren inmiddels zover opgetrokken dat de granaten uit hun vuurmonden op Tholen neerkwamen. In opdracht van de militaire com mandant moest de bevolking eva cueren en in allerijl werd een begin gemaakt met de uittocht van de Tho- lenaren. Zij trokken het eiland in, naar de dorpen en wachtten daar op de dingen die kwamen. De stad Tho len was verlaten, alleen de brand weer, de luchtbescherming, de bur- temeester en de pastoor bleven in e stad. Toen begonnen ook de Ne derlandse troepen terug te trekken, maar nog tijdens deze evacuatie kwam het bericht, dat de Duitsers in de onmiddellijke nabijheid van Tholen waren. De burgemeester, mr. A. J. v. d. Hoeven, ging daarop met enige le den van brandweer en luchtbescher ming in de richting van de brug. Het bleek hen dat de Duitsers deze al waren overgetrokken. Met alle mid delen, die een modern leger ten dien ste staan hadden zij dus het effect van het opblazen der brug te niet ge daan. De Duitsers voerden Blitz-krieg... Vrijdagsmiddags omstreeks vier uur bezetten de troepen van Adolf Hitler de stad en onmiddellijk zetten zij hun opmars voortde capitulatie van het gehele eiland was toen nog maar een kwestie van ogenblikken. Twee doden hadden de Nederlandse troepen te betreuren en by het bin nenrukken der Duitsers verloor één burger van Tholen tengevolge van een ongeval het leven. 79. Het duurde een hele tijd voordat Jelle Pipjes weer een beetje op zijn verhaal was gekomen. Zijn wanhopige huilbui, die gepaard ging met gie rende uithalen, verliep tenslotte in weemoedig snikken en toen ook deze verstilden, besloot hij maar verder te gaan. Onverschillig hees hij zich weer op de schaatsen en zette de tocht voort. Veel lust om zich verder nog in te spannen bezat hij niet en zelfs de aanblik van zijn drie overgebleven metworsten vermocht hem niet tot andere gedach ten te brengen. „Ik zal de tocht uitrijden", dacht hij, „dat ben ik aan mijn Friese naam verplicht, maar of ik nu nummer twee of nummer zeven-en- twintig word, dat zal me krek een zorg zijn". Het Wereldgebeuren De korte spoorwegstaking in Finland, die enkele dagen sociale onrust in het land bracht, behoort weer tot het ver leden. Voor de zoveelste maal zijn de profeten in het ongelijk gesteld, die een nieuwe actie van de Sowjet-Unie voorspelden tegen de kleine Noorde lijke buur met als inleiding de staking. Opnieuw is weer even de vraag ac tueel geworden waarom de Sowjet- Unie het vrijwel onverdedigde Finland niet reeds lang het lot heeft doen on dergaan van de Oosteuropese landen. Onze gezant in Finland, de heer A. J. Th. van der Vlugt, heeft het vorige week in een causerie voor het Neder lands Genootschap voor Internationale Zaken beslist onjuist genoemd om te denken, dat Finland achter het ijzeren ;ordijn ligt. Het tegendeel is waar. Er zijn in Finland niet meer Russische unifor men te zien dan in Nederland Het land is zeker geen satellietstaat als Tsiecho-Slowakije. Politiek bezien is het zelfs tamelijk conservatief met een zeer beperkt links extremisme. De Finse sociaal-democratische partij kan het best vergeleken worden met de Britse Labour-partij. Moskou is aller minst met deze partij ingenomen, doch beschouwt ze als de principieelste an ti-communistische. De rechtstreekse invloed van de Russen op het binnen lands bestuur is uiterst gering, omdat de Finse communisten geen rol van betekenis kunnen spelen. Tot veler verwondering hebben Sta lin en de zijnen ondanks dreigemen ten nu en dan en ondanks felle artike len in de Sow jet-pers tot dusver niet het onderste uit de Finse kan willen halen, doch een ongebruikelijke gema tigdheid aan de dag gelegd. In 1918 verjoeg maarschalk Manner- heim met zijn vrijscharen de bolsje wistische troepen en deze kwamen niet terug. Noch in 1939-'40 na de eerste Russische militaire actie tegen Fin land. noch in 1944 na de tweede actie werd Finland geheel bezet. De Russen beperkten zich tot het opeisen van enige strategische punten en de annex atie van Fins Karelië. Toen Finland in 1948 weigerde het aanbod tot het slui ten van een pact van vriendschap te accepteren en niet zwichtte voor argu menten bleven maatregelen achterwe ge, ofschoon het land geheel weerloos is. Het heeft practisch onverdedigbare grenzen en slechts het recht om 41.CRJ0 man voor het leger op de been te brengen. Vanwaar deze Russische goedertie- rendheïd? Een van de redenen is wellicht, dat het Finse volk overwegend Westers van instelling is met zeer weinig Sla vische of Mongoolse invloed. De bevol king is voor 95 protestants, Vijf en tachtig procent van de cultuurgrond is in haaien van boeren, die hoogstens 50 herren bezitten. Pachters zijn er weinig. In de Oosteuropese landen lag de zaak anders; het grootgrondbezit bood het communisme een goede voe- dingsbodem. Finland past niet best in het Oosters blok en zeker niet in de Sowjet-Unie. Bezetting van Finland zou kunnen leiden tot een eindeloze strijd in het gebied van bossen, meren en graniet- rotsen. Bovendien zou bezetting van Finland tot een ommekeer kunnen lei den in de neutraliteitspolitiek van Zweden en deze is uiterst voordelig voor Rusland. De banden tussen ons land en Fin land zijn steeds zeer nauw geweest. De eerste burgemeester van de Finse hoofdstad was een Nederlander, Hans van Sanden. Zaterdag is een gezel schap Nederlandse journalisten naar Helsinki vertrokken om van daaruit een studiereis te maken. Binnen afzienbare tijd kunnen dus in de Nederlandse pers een aantal artike len verwacht worden die ons een beeld geven van leven en werken in het land dat noch met het Westen, noch met het Oosten mee kan of wil doen en met beide groepen zo goed mogelijk betrekkingen wil onderhouden. Zulke landen zijn er nog slechts weinig. Gefusilleerde gijzelaars worden herdacht. Op 15 Aug. as., zullen de oud-g$r zeiaars hun mede-gevangenen v^ji destyds, die op 15 Augustus en 16 October 1942 door de Duitsers wer den gefusilleerd, herdenken. By die gelegenheid zal er een eenvoudig mo nument worden onthuld op het landj- goed „De Rovert" te Qpirle, w%£' de eerste vijf gijzelaars werden <Joo» geschoten.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1950 | | pagina 3