Hoogovens te IJmuiden gaan aanzienlijk uitbreiden JIMMY BROWN, Eénmans-regering in de Bond van Mobilisatie-slachtoffers Twee duizend arbeidskrachten zullen aangetrokken worden TITO EN DE BUITENLANDSE JOURNALISTEN Zeeuwse Almanak Leden zijn met handen en voeten aan de Bond gebonden De Roebel DONDERDAG 16 MAART 1950 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 3 Plan van 23 mllHoen dollar of 89 millioen gulden. (Van onze speciale verslaggever). IJMUIDEN, Maart. Daar waar Holland op z'n smalst heet te we zen, kont ge Holland op z'n breedst aanschouwen. Daar, aan de Noordzijde van het Noordzeekanaal, dicht by de knst, 's avonds en 's nachts wtfd de verre omtrek verlichtend met een feUe, rosse gloed, verheft zich het Nederlandse Hoogovenbedryf. Kasteloos zonder adempauze rollen er de electrische loopkranen, die in een mach tige greep tonnen ijzererts, cokes of kalksteen opnemen en toevoeren aan de hoogovens en elke vier uur laait opnieuw de verblindend-rode gloed hoog op, wanneer by de aftap een stroom van vloeibaar ruw Ijzer zich een weg baant naar het bed van vormzand. Om een indruk van de omvang der hoogovens te geven: de terreinen be slaan thans een oppervlakte van 271 ha. Er zijn 4 cokesovenbatterijen, 3 hoogovens 1 staalfabriek met 3 Sie mens-Mart in-ovens, een walserij voor zware en een voor dunne platen, als mede een voor profielen, een buizen gieterij, een Silica-kalkfabriek en een bijproductenfabriek. Dan zijn er als nevenbedrijven het stikstofbindingsbedrijf (MEKOG), en de cementfabriek (CEMY). De hoogovens hebben een eigen zee haven met rechtstreekse verbinding parallel aan het Noordzeekanaal met de Noordzee, drie havens voor binnenlands verkeer en een spoor wegnet van maar eventjes 65 km.! En welke producten deze industrie fabriceert? Ziehier een eenvoudige opsomming: cokes, gas, ruwijzer, staal, dunne pla ten, zware scheepsplaten, profielen, gegoten ijzeren buizen, silica-kalk, zuurstof, salpeterzuur, kalksalpeter, ammoniak ammonium-sulfaat, teer, benzol, tolnol, solvent naphta, ce ment, gegranuleerde slak en wegver hardingsmateriaal. AANZIENLIJKE UITBREIDING. Er zal een aanzienlijke uitbreiding dezer fabriekscomplexen komen, wel ke in het kader der industrialisatie plannen onzer regering en mede dus ter bestrijding der werkloosheid van groot gewicht zijn. Koudwalsery van het Hoogovcnbedrijf: Groep van koudwalstuigen van breedbandwalserjj. Van de zijde der Marshall-hulp-au toriteiten is onlangs goedkeuring ge geven aan een programma van mo dernisering en uitbreiding tot een be drag van 23.500.000 dollar oftewel 89.300.000. En de indiening mag dezer dagen verwacht worden van een drietal wetsontwerpen tot deelneming van de Staat der Nederlanden in de oprich ting ener N.V. Breedband voor het verreweg grootste deel van het aan delenkapitaal. Aangezien evenwel de ze nieuwe N.V. een onderdeel uit maakt van de Hoogovens, is hier echter geen sprake van een nationali satie der staalindustrie. Die uitbreidingsplannen houden al lereerst in een uitbreiding van de ca paciteit der staalfabriek tot ongeveer 570.000 ton ruwstaal in één jaar. En dan de bouw van een blok walser ij. Voorts zal de nieuwe N.V. Breed band, waarvan het aandelenkapitaal waarschijnlijk 180.000.000 groot zal zijn, omvatten een warme breedwal- serij, een koudwalsery en een blikfa- briek, alles naar Amerikaans model. Tweeduizend nieuwe arbeidskrach ten zullen kunnen worden aangetrok ken en onmiddellijk zullen andere verwerkende metaalindustrieën in ons land ook tot aanzieniyke personeels uitbreiding kunnen komen. Door de blokwalserij zal het moge lijk zijn de productie op te voeren tot 200.000 ton. De N.V. Breedband zal 60.000 ton warm gewalste plaat, 75.000 ton koudgewalste en 75.000 ton ton vertind blik kunnen afleveren. De bouwtijd zal ongeveer drie jaar vragen. De fabricage van walserij- producten te IJmuiden zal van 200.000 ton tot 410.000 ton stijgen en de totale Nederlandse productie van 300.000 tot 600.000 ton per jaar. Het totale oppervlak van de gebou wen der geprojecteerde uitbreidingen is ongeveer 7 ha. goot. De fabrieks complexen bestaan uit 14 grote hal len, waarvan de grootste 265 m. lang en 38 m. breed is. Voor het interne transport van het materiaal moet op het fabrieksterrein 15 km. Spoorrails gelegd worden en het totale geïnstalleerde vermogen aan electromotoren zal ongeveer 100.000 pk. bedragen! STIKSTOFBINDINGSBEDRIJF. Van geweldig belang voor onze land- en tuinbouw is de hierboven reeds vermelde in 192S als dochteron derneming der Bataafse Petroleum Maatschappij en der Hoogovens opge richte Mekog. het stikstofbindingsbe drijf, waar behalve ammoniak en sal peterzuur de kalksalpeter vervaardigd wordt, bereid uit kalksteen en salpe terzuur en als meststof aan de hoog ste eisen voldoende. In uitvoering is thans een aanzien lijke uitbreiding ook van de Mekog met hypermoderne installaties tot het vervaardigen van lcalkammonsalpeter. De capaciteit der bestaande fabriek is 90.000 ton kalksalpeter. Na de uit breiding zal geproduceerd kunnen worden 90.000 kalksalpeter én 175.000 ton kalkammonsalpeter. (Nadruk verboden). Zij schreven over het schamele bestaan der Joegoslaven. (Van onze correspondent). Sinds liet plan bestaat Joego-Slavië financieel en economisch door do Westerse mogendheden te steunen, zijn veel byzondere correspondenten van buitenlandse bladen en tydschriften in staat gesteld, de tegenwoor dige toestand van het land met eigen ogen te aanschouwen. De berichten lopen nogal uiteen. Berichten lopen echter uiteen. Een Franse journalist, Louis Dalma, was in de gelegenheid de Joegoslavi sche minister-president maarschalk Tito te interviewen. „Excellentie, de satellietstaten en vele stemmen in het buitenland beweren, dat Joego-Slavië een politie-staat is". „Belachelijk", antwoordde Tito, „kijkt u zelf maar". Critici beweerden later, dat Dalma niet zelf in Joego-Slavië heeft rond gekeken. Zijn interview, dat groot opgemaakt in de Joegoslavische kran ten verscheen, was even positief als zijn berichten. De Joegoslavische kranten beschouwden Dalma als een „vooruitstrevende Fransman". KAARTEN VAN WALCHEREN GEVRAAGD En nu we het gisteren toch over de wegen in Zeeland hebben gehad, nu mag daaraan wel worden toegevoegd, dat er zo langzamerhand een dringen de behoefte ontstaat aan nieuwe kaar ten van Walcheren, wandelkaarten en rijwielkaar ten met name. De automobilisten, och, die blijven met hun snelle ding yjel op de hoofd- wegen. De wandelaar en de wielrijder evenwel zoeken bij voorkeur de min der drukke wegen op, die minder be langrijk zijn. En juist daarvan heeft Walcheren er in het kader van de her verkaveling zoveel bijgekregen, dat zelfs een geboren Walcherenaar in 't donker over de nieuwe wegen de weg niet meer zal vinden. En hoe zou een toerist het dan bü klaarlichte Qag kunnen? Geen hoofdwegen, neen, maar wel tertiaire wegen zijn er bijgekomen nog niet allemaal begaanbaar, maar wel belangrijk. Nieuwe vergezichten openend op menig punt. Uiterlijk vol gend jaar moet die rijwielkaart er zijn! Tot een geheel ander gezichtspunt kwam de Parijse correspondent van het Amerikaanse weekblad „Time", Anaré Laguerre. tijdens zijn reis door Joego-Slavië. Zijn artikel verscheen onder de kop „In Tito-Joego-Slavië" Karakteristiek voor de inhoud is, dat het een week lang alle avonden door de Cominformzenders van Boedapest, Boekarest en Sofia in de Servische en Croatische talen werd uitgezonden. Onder de bevolking van Joego-Slavië zou het, zoals door welingelichte krin gen beweerd wordt, een sterke weer klank gevonden hebben. De „Borba" publiceerde een krachtig antwoord; en ook de verkiezingsrede. die maar schalk Tito in West-Servië gehouden heeft, zou verband houden met de reportage van de Amerikaanse jour nalist. Laguerre heeft, zoals hij in zijn arti kel schrijft, „in Belgrado minder ho ren lachen dan in alle overige lan den". „Overal wordt gepatroulleerd. De minister van Binnenlandse Zaken Rankowitsch. is de meest gehate man in Joego-Slavië. Mannen en vrouwen zy'n in lompen gekleed. De bevolking wordt slechter van voedsel voorzien dan vóór de oorlog". De „New York Times" en de „Chi cago Tribune" publiceerden overeen komstige artikelen. In de Engelse „Picture Post" schreef de voormalige leider van de Britse militaire missie in Joego-Slavië, MacLean: „Van het hoofd tot de voeten is de bevolking van Joego-Slavië zeer schamel ge kleed „DE WAARHEID". Deze artikelen werden eerst gepu bliceerd. toen de journalisten Joego- Slavië verlaten hadden. „Schrijft u de waarheid", waren de laatste woorden, die de leider van het Joego-Slavische inlichtingenbureau, Djedijer, de ver slaggevers bij het afscheid toevoegde. De berichten van de Westerse jour nalisten, die doorlopend als corres pondenten in Joego-Slavië vertoeven, zijn belangrijk terughoudender. De correspondent van de „Neue Züricher Zeitung" schreef eens van een „vreug deloos leven in Belgrado" en „de boe ren zijn letterlijk in lompen gehuld". „De bevolking maakt geen geheim van haar ontevredenheid over de slechte toestanden". De correspondent werd, evenals de correspondent van Associated Press „wegens tendentieuze berichtgeving" officieel gewaarschuwd De vertegenwoordiger van het Itali aanse agentschap „Ansa" werd, we gens „valse voorstelling van feiten" op korte termijn uit het land gezet. Deze voor Joego-Slavië weinig vleiende berichten worden door het Joegoslavische Politbureau betiteld met „geconstrueerde leugens" en „in menging van het Westen in de bin nenlandse aangelegenheden van het land". Tito zelf heeft intussen in zijn eer ste verkiezingsrede scherp stelling ge nomen tegen „Amerikaanse reaction- nairen, die op een gelijk niveau te plaatsen zijn als de Cominformisten". Iintussen heeft de nieuwe Ameri kaanse ambasadeur George V. Allen op een persconferentie in Belgrado verklaard, dat de Verenigde Staten iedere inmenging in de binnenlandse politieke aagelegenheden van Joego- Slavië van de hand wijzen en dat aan hét vraagstuk van de leningen aan Joego-Slavië inmiddels wordt gewerkt door de economische deskundigen. (Nadruk verboden). 29. De mens moet geluk in zijn leven hebben, anders komt hij er niet. En zo is het blijkbaar met apen ook, want juist toen Jimmy op wilde staan om ergens een bezem op te snorren, waarmede hij zijn oude beroep als baanveger weer wilde gaan uitoefenen, werd hij eensklaps ontdekt door een troep Friese jongelieden, die hem omringden en in een taal waar Jimmy geen touw aan kon vast knopen, allerlei dingen tegen hem zeiden. Zij lach ten en gesticuleerden en het kwam er eigenlijk op neer dat zij hem niet zo zuinig in het ootje be gonnen te nemen. Jimmy deed eerst niets terug, want met die beroerde schaatsen onder zijn zolen voelde hij zich weinig zeker van zijn zaak. Wilt U de rijweg oversteken? Dan eerst naar links en rechts Igekeken! DE ACHTERGRONDEN VAN DE ZAAK-DE BOER. Naar mate de gevangenhouding van de voorzitter van de „Bond van Mo bilisatie-invaliden en hunne nabestaanden" langer duurt de heer De Boer verblyft sedert October van het vorige jaar in het Leeuwarder Huis van Bewaring groeit de onrust onder hen, die in de diensttijd gedurende de eerste Wereldoorlog lichaamsgebreken opliepen en die van mening wa ren, dat deze bond het aangewezen orgaan was om hun belangen by de overheid te behartigen. Dit is geen wonder, want zeggen zy men moet wel ernstige redenen hebben om de man, die als liet ware de bond zelve is, vyf maanden „vast" te houden en welke consequenties brengt dit en een eventueel proces mee voor de leden van de bond Hoewel er geenszins reden is om aan te nemen, dat de Justitie geen aan- wyzingen heeft, die tot een strafvervolging zouden kunnen leiden, is de vertraging in de behandeling van de „zaak-De Boer" naar men ons bij informatie te bevoegder plaatse mededeelde uitsluitend ft gevolg van het feit, dat de heer De Boer elk rechtsmiddel, dat het Wetboek van Strafvor dering aan verdachten toekent, te pas en te onpas bezigt. Was dit niet het geval geweest, dan had de zaak gemakkelyk in Januari ter openbare zitting kunnen dienen. van een man op deze plaats in zulk een omvangrijke organisatie zou mogen verwachten. Daar is in de eerste plaats de wij ze, waarop de leden aan de bond worden „geklonken". Art. 6 van de Statuten zegt, dat het lidmaatschap eindigt door overlijden of royement, wat inhoudt, dat men voor zijn le ven lid is en dus tot zijn graf jegens de bond verplichtingen houdt. Be ziet men dit in het kader, waarop verschillende mobilisatie-slachtof fers lid wérden van de bond (men tekent een formulier, waarin-nade re inlichtingen worden gevraagd, doch ziet al te gemakkelijk over het hoofd, dat er staat, dat men dit doet „als lid"), dan vraagt men zich af hoe liet mogelijk is, dat enkele dui zenden mensen, die het tenslotte te vertellen hebben in de bond, zich bij een zo ondemocratische gang van zeken neerleggen. Het blijft overi gens een raadsel, dat Den Haag op statuten met een dergelijke bepaling de Kon. goedkeuz-ing heeft verleend. Leest men dan bovendien in het huishoudelijk reglement, welke fi nanciële verplichtingen de leden heb ben, dan vraagt men zich in gemoe- de af, hoe het mogelijk is, dat er niet een nóg grotere oppositie in de bond is ontstaan. De bond vraagt van zijn leden: een contributie van 5 gulden 50 per jaar; ingeval van een explotatie-tekort een hoofdelijke omslag en een ver hoogde contributie van hen, die een uitkering genieten; bij succes voor nieuwe leden vijf tien procent van het bedrag, dat in het eerste jaar wordt toegekend; incassokosten, wanneer de contribu tie niet tijdig is betaald; een postzegel voor antwoord bij al le correspondentie. De leden kunnen verder worden verplicht tot betaling van: 25 cent voor elk verzonden schrij ven; 25 cent voor elk ontvangen schry- ven; 50 cent voor het opmaken of indie nen van een verzoekschrift; 25 gulden voor incasso-kosten, sa laris, tijdverzuim, reis- en dergelijke kosten bij gerechtelijke invordering, buiten en behalve de gerechtelijke voorschotten. Tenslotte zal hg, die van het lid maatschap vervallen wordt ver klaard en een uitkering van de minis ter heeft ontvangen of ontvangt, bui ten de vastgestelde contributie nog een verhoogde moeten be talen, berekend naar vijftien procent van de som der ontvangen uitkering tot het eindigen van het lidmaatschap. Er zijn meer vraagtekens in de fi nanciële geschiedenis van de bond en van zijn voorzitter, die de overheid blijkbaar interesseren. Toen de bond jaren geleden in geldzorgen kwam. heeft de voorzitter verklaard, dat hij zyn salaris niet zou opnemen. Het gevolg daarvan is, dat de bond nu by hem in het krijt staat voor een bedrag van ongeveer 20.000 gulden, zoals de rechtskundig adviseur on- jangs in de vergadering te Groningen verklaarde. Waar heeft de voorzitter middelerwijl van geleefd? Waaruit bestreed hij de verschillende belang rijke uitgaven, die hij zich zo voor en na voor privé-doeleinden permitteer de? HET GAAT FOUT! bond. Het heeft de regeling der finan ciën, de administratie der inkomsten en uitgaven, waaronder de uitkerin gen, in handen gelegd van een be trouwbaar accountant, die buiten het geharrewar van de bond staat. Het is de eerste stap in de goede richting, maar het mag niet de laatste zijn. Wat er ook met de heer De Boer ge beurt, of hy op grond van ongeoor loofde practijken veroordeeld wordt of niet, het zal noodzakelijk zyn, de bezem door de bond te halen. Hel Wereldgebeuren Inmiddels zal het geval, hoe de uitslag voor de bondsvoorzitter ook moge zijn, o.i. voor de bond toch z'n consequenties hebben, omdat het op nieuw de aandacht heeft gevestigd op de wel zeer ondemocratische ver houdingen, die er binnen deze orga nisatie bestaan, en die nu verschil lende leden al aanleiding hebben ge geven tot openlijke of bedekte cri- tiek. Hierbij komt vooral in het ge ding de bestuursvorm, die aanmer kelijk afwijkt van de bij organisa ties van drie k vierduizend leden gebruikelijke. De Bond van Mobili satie-invaliden heeft n.l„ zoals zyn rechtskundig adviseur het onlangs in een vergadering te Groningen uit drukte, een „eenmansregering". Die eenmansregeerder is de heer P. de Boer van Drachten, de voorzitter van de bond. Voor menig bondslid is De Boer na zijn arrestatie een martelaar ge worden; in het bondsorgaan „Houdt Moed" wordt zijn naam in één adem genoemd met die van Dreyfus, Jean Calas en Teunissen en Klunder (twee onschuldig veroordeelden in de moordzaak van Giesen-Nieuw- kerk). Wanneer de situatie in de bond zo ideaal is, wat mag dan de reden zijn om justitieel in te grijpen, de voorzitter maandenlang in arrest te houden en het kantoor te verzege len? Daarmee heeft men een kwes- tie aangeroerd, die vele ingewijden j (leden o.a.) en niet minder outsi ders al jaren aaneen bezig houdt en die resulteert in twee kernproble men; het niet onmiddellijk als demo cratisch te betitelen bestuur van de bond, en de (als gevolg daarvan ge rezen) vraag, hoe de bondsfinanciën worden beheerd. STROMANNEN. Het bestuur bestaat statutair uit vijf personen, maar het lijdt geen twijfel, dat vier hunner slechts stro mannen zijn en dat alle touwtjes samenkomen bij de voorzitter. In naam heeft de bond een secretaris penningmeester; het is een kleine Friese dorpssmid, wiens invloed in bondszaken zeker niet dè.t ge wicht in de schaal legt, dat men De heer A. Kik, die in Januari 1949 met de „Volendam" naar Nieuw-Zeeland emi greerde, was naar Auckland gekomen, om de eerste groep ex-milltairen uit Indone sië, die Nieuw-Zeeland als nieuw vaderland hebben uitverkoren, iets over het leven aldaar te vertellen. De heer Kik (links) temidden der ex-militairen. Het van zijn voorzitter „beroofde" bestuur heeft ondertussen blijkbaar ingezien, dat het font gaat in de De kortgeleden afgekondigde reva luatie oftewel waardevermeerdering van de roebel heeft de communisten aller landen dankbaar propaganda materiaal verschaft om de mythe van de Sowjet-Unie als vaderland der ar- beiders in stand te houden. De „Waarheid" en aanverwante organen schreeuwen van de daken hoezeer de op nieuw voor 100% gekozen Stalin en de zijnen werken voor het welzijn en de welvaart van de arbeidende be volking in tegenstelling tot de rege ringen in het Westen, die zich door de overheersing van de dollar ge dwongen zien het levenspeil steeds meer te verlagen. De bladen, die de toestanden in de Sowjet-Unie minder plegen te bewon deren, hebben vanzelfsprekend niet nagelaten, commentaar van geheel andere strekking te publiceren. En zo is dus weer de oude discussie op geleefd over het levenspeil in de Sow jet-Unie, waarbij van weerskanten met getallen en omrekeningskoersen gegoocheld wordt. De koppeling van de roebel aan het goud en de waardevermeerdering ten opzichte van de dollar is ongetwij feld weinig meer dan een monetair foefje, waarvan de betekenis denk beeldig is. De roebel immers is niet omwisselbaar in andere valuta, dient ook vrgwel nooit als rekeneenheid bij handelstransacties en heeft derhalve geen internationale notering. De roe bel is in feite in het buitenland vrij- wel niets waard, want wat moet iemand, die een bedrag aan roebels bezit ermee beginnen? De roebel heeft geen enkel aanrakingspunt met de dollar en daarom kan van strijd tussen beide munten ook nauwelijks gesproken worden. Zelfs het drukke handelsverkeer tussen Rusland en de Oost-Europese landen geschiedt meestal op basis van goederenhoe- veelheden zonder afrekening in devie zen. Voor zover de roebel wel als munteenheid geldt komen de volks- democratiën door de waardeverande ring uiteraard in het nadeel. Van meer belang is de afgekondig de prgsdaling in de Sowjet-Unie voor een groot aantal artikelen, variërende van 10 tot 40 Dit is onmiskenbaar een maatregel, die het leven in de Sowj et-Unie goedkoper maakt, een bewijs, dat de na-oorlogse krachtsin spanningen om tot hogere productie te komen niet zonder resultaten zijn gebleven, 't prijspeil was overigens in vergelijking met andere landen dusdanig hoog dat slechts van eua noodzakelyke verlichting kan worden gesproken. Het blijft altjjd een slag in de lucht om dit met cijfers te illu streren, eenvoudig omdat de gegevens uiterst moeilijk te verkrijgen zijn. De enkele buitenlandse journalis ten, die in de Sowjet-Unie worden toegelaten, krijgen geen gelegenheid om vrijuit door geheel het land te reizen, noch om ongecensureerde ver slagen door te geven. Toeristenver keer is een ongekende en ook verbo den luxe. Vergelijkende cijfers over't levenspeil zijn dus zeer betrekkelijk en bovendien vaak gekleurd door de sympathieën van de rekenaar. Het meestal welingelichte Engelse weekblad „The Economist" heeft het niettemin aangedurfd een cijferstaai te publiceren, waaruit enige conclueie te trekken valt. Het blad berekent het loon van een ongeschoolde arbei der op 240 tot 475 gulden per maand en van een geschoolde op 475 tot 1425 gulden. Dat lijkt zeer hoog, maar nu de prijzen. Een gewoon bruin brood 1.90 per kilo, kaas 40.85 per kilo, een paal schoenen van behoorlijke kwaliteit 446.50, een stuk toiletzeep 2.85, een herencostuum 600.40 enz. Het zijn prijzen, die de hoge lonen vrij il lusoir maken, behalve voor de Stacha- nov-arbeiders, de „toonaangevers" brj het werktempo, die tot 3000 kunnen komen. En natuurlijk voor de kleine categorie bevoorrechten, de hoge mi litairen. de politieke leiders, de tech nici, de leidende kunstenaars, kortom „de managers" in het Russische stel-

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1950 | | pagina 3