PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Morgen: spannende dag voor Belgie en voor koning Leopold werd historie geschreven DE BILT Regering maant bevolking tot kalmte Deze week SAARKWESTIE ZIT DE DUITSERS NOG STEEDS ZEER HOOG De Koningin kwam in geteisterd Zeeland aan Dit jaar weer een ?lgcmene beiiij'ste'üïg Vandaag VOORSPELT: 192e Jaargang - No. 60 Directie. F van de Velde en F. B. den Beer Adj W. de Pagter. Hoofdred.- G. BallintiJn. Pl.verv.: W. Leertouwer en H. A Bosshardt. ABONNEMENTSPRIJS 32 ct. per week; f 3.90 p. kw.; £r. p. p. f 4.15 oer kw Losse nummers 10 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Zaterdag 11 Maart 1950 ADVERTENTIEPRIJS: 18 ct. per inm. Minimum p. advertentie 1 2.50. Ingez. mededelingen dubbel tarief. Kleine advertenties (max. 8 regels) van 1—5 regels f 1.—, iedere regel meer 20 cent. ..Brieven of adres Bureau van dit blad" 25 cent meer. Giro nr. 359300 P.Z.C.. Middelburg. Bur. Vlissingen. Walstr. 58—60. tel. 2355, 4 lijnen (b.g.g. 2353); M'burg Londense Kaai 29, tel. 2077 en 2924-Goes: L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. 2228) - Oostburg: Pr. Mauritsstr. 12. tel. 102 - Terneuzen: Brouwerijstr. 2 - Zierikzee: N. Bogardstr. C 160, tel. Vurige Leopoldlsten bereidden Prinses Josephine Charlotte geestdriftige ontvangst. Morgen zullen welgeteld 5.635.432 Belgische stemgerechtigden met „ja' 'of „neen" moeten antwoorden op de vraag: „Zyt gij van oordeel, dat Koning Leopold de uitoefening van zijn constitutionele bevoegdheden moet hervatten?" Morgen zal door een volksraadpleging beslist worden of Koning Leo pold naar België zal terugkeren dan wel vrijwillig afstand zal doen van de troon ten gunste van zijn zoon Boudewjjn. De Koningskwestie, die al bjjkans 10 jaar lang de gemoederen in beweging heeft gebracht en van tjjd tot tijd de politieke hartstochten hoog heeft doen oplaaien, is thans bijna een hoogtepunt genaderd. Zal Paul Spaak, thans onbetwist leider van de anti-Leopoldistische krachten, zegevieren of Leopold straks in triomph zijn intocht doen in Brussel? Vooropgesteld dient te worden, dat de volksraadpleging op zichzelf nog niet beslissend hoeft te zijn en slechts dient tot advies aan de volksvertegen woordiging. Alleen Kamer en Senaat zullen straks kunnen uitmaken welke uitleg aan de uitslag dient te worden gegeven. Krijgt de koning minder dan 55 c;'n der stemmen hetgeen niet waarschijnlijk is dan is de zaak be slist. In dat geval zal Leopold zich te rugtrekken. Krijgt de koning meer dan 66 der stemmen, dan zullen zijn tegenstanders zich bij zijn terugkeer Dc Nederlander Louwers is dus in Praag veroordeeld tot 15 jaar gevan genisstraf nadat hij volgens de re gelen der kunst tot een vrijwillige be kentenis was gedwongen. Louwers is de eerste Nederlander, die het slacht offer is geworden van de moderne po- litie-methoden in de Sowjetstaten van midden-Europa en het is misschien geen toeval, dat zijn vonnis onmiddel lijk na dat tegen de Amerikaan Voge- ler komt en na de moord op diens vriend, de Amerikaan Karpe. Wel licht zijn deze beide processen de in leiding tot een reeks processen. Natuurlijk heeft de Nederlandse re gering geprotesteerd, in scherpe be woordingen. Er valt van dit protest weinig resultaat .e verwachten. En evenmin van de uitwijzing van twee Tsjechische juffrouwen, die behoren tot het personeel van de Praagse le gatie in Den Haag en het verbod aan 20 jaarsbeursexposanten om naar Ne derland te komen. Men kan de Ne derlandse maatregelen zelfs tam noe men maar dient dan toch te beden ken, dat een al te kras optreden de positie van de heer Louwers niet aan genamer zou maken. Het is juist ge zien van de Nederlandse regering, dat zij niet lichtvaardig met een mensen leven speelt. In Nederland was het verder een kalme week. Van Geelkerken hoorde de doodstraf tegen zich eisen, Het Pa rool procedeert tegen Lunshof, een lichtelijk verwarde Engelandspiel-bro- chure van mr. van der Starp, de ad vocaat van Van der Waals, werd op gehouden, maar weer vrij gegeven. Dat was alles. Tenzij men er nog bij wil rekenen, dat Westerling in Sin gapore tot een maand werd veroor deeld. In het buitenland zijn de schone da gen van Attlee geteld. Zijn tot 6 ze tels geslonken Lagerhuismeerderheid verzuurt het leven van de Labourre- gering en reeds deze week hing het lot van het kabinet aan een zijden draad. Of een land als Engeland lang geregeerd kan worden met een reeks van vertrouwenskwesties is de vraag... In Amerika is dr. Sander, de medi cus, die een kankerpatiënte een dode lijke injectie gaf om haar uit haar lijden te helpen, vrijgesproken. Wat de gevolgen van deze uitspraak zul len zijn. zal de toekomst moeten uit wijzen. In ieder geval is het te ver wachten, dat het probleem „doden uit barmhartigheid" er actueel door zal worden. In Frankrijk kraakte het weer ge ducht. Stakingen en vechtpartijen in het parlement brachten een weinig benijdenswaardig leven in de brouwe rij, maar de anti-sabotagewet is ten slotte aangenomen, en wellicht zal dit het bewaren van rust en orde en het handhaven van een regelmatige pro ductie helpen bevorderen. In Duitsland kunnen de Germanen de ontmanteling der bedrijven nog al tijd niet verkroppen. In hun verbitte ring staken zij nu een Brits gebouw in brand. Helpen zal het wel niet. En in Italië kwamen de Calabrische boeren in opstand. Zodat ook in de laars van Europa de onrust bleef heersen. Tot slot een woord over Seretse Khama, het negeropperhoofd met de blanke vrouw, die op bevel van de Engelse regering in vijf jaar niet naar zijn land terug mag. Dit Labourbe- sluit heeft veel stof doen opwaaien en behalve aan de strijd op leven en dood tussen Attlee en Churchill heeft Lon den er een prachtige gesprekstof aan. Morgen in België de Volksraadple ging.... Een dubbeltje op zijn kant neerleggen. Ook by zulk een uitslag zal de koningskwestie van de baan zijn. Resteert echter de waarschijnlijke mogelijkheid, dat Leopold tussen de 55 en 66 zal behalen, bovendien zeer ongelyTc verdeeld in Vlaanderen en Wallonië. Ophieuw kan dan een felle parlementaire strijd worden ver wacht met de procenten-uitslag als inzet tot het debat. REPORTAGE De K. R. O.-reporter Paul de Waart zal Zondag van 20.45 af tot 's nachts één uur de Nederlandse luis teraars op dc hoogte houden van de resultaten. In het gebouw van de „Ga zet van Antwerpen" is een studio ge ïmproviseerd, die rechtstreeks met Hilversum is verbonden. Om 5 uur 's middags wordt met de telling begonnen. De meeste uitslagen zullen vermoedelijk rond 23 uur be kend zyn. De Belgische regering heeft een be roep op het volk gedaan Zondag orde en rust te bewaren. Aan politieke partijen en organisa ties is verzocht zich van demonstra ties te onthouden na de bekendma king van de uitslag, opdat „de koning, de regent en de regering de resulta ten in een atmosfeer van kalmte kunnen bestuderen": Duizenden oproepen tol» „jaof „neen" stemmen worden verspreid; overal hangt bij koningsgezinden -de foto van Leopold voor de ramen. Tij dens enkele grote betogingen in de af gelopen dagen is het vry rumoerig toegegaan, vooral in Brussel. De stu denten van de vrye universiteit daar zijn voor het meienöeel anti-konings gezind. 's Nachts trekken de Leopoidisten en hun tegenstanders er in groten ge tale op uit om hun affiches aan te plakken, waarbij het dikwijls tot he vige-schermutsel in gen komt, waar van de gevolgen tot nu toe evenwel tot bloedneuzen beperkt zijn geble ven. GEESTDRIFTIGE ONTV ANGST Prinses Josephine Charlotte, de dochter van koning Leopold, is Vrij dag per iijnviiegtuig uit Zütich in Brussel langekomen. Meer dan 3000 geestdriftige Belgen waren ter ver welkoming op het vliegveld aanwe zig. Zij verbraken het cordon van de Rijkswacht en omstuwden het toestel- De auto, die de prinses naar het pa leis te Laelten moest vervoeren kon de roltrap van het vliegtuig niet be reiken. De brandweer van het vlieg veld moest met twee wagens uitruk ken om het vliegtuig te ontzetten, Praag wordt economisch vastgekoppeld aan Rusland. BEPERKING INVOER UIT HET WESTEN De Tsjechoslowadkse regering zal de invoer uit de „kapitalistische" lan den zoveel mogelijk beperken en ver vangen door invoer uit de Sowjet- Unie. Besloten is om het huidige vijf jarenplan te herzien en alles te con centreren on de uitbreiding van de zware industrie, ten koste van ver beteringen bij de lichte industrie Aldus heeft de minister van Nijver heid Vrijdag aangekondigd. Hij "zeide verder, dat de wijzigingen voor bepaal de plaatsen of streken ernstige gevol gen kon hebben. Het leven van de be volking zal daar verandering onder gaan. In de zware industrie zal 't twee- In de zware industrie zal het twee- ploegenstelsel of zelfs drieploegenstel- sel worden ingevoerd. Het verplaatsen van arbeiders zal worden tegengegaan om tekort aan arbeidskrachten in de zware industrie te voorkomen. In Westelijke kringen wordt veron dersteld, dat de nieuwe maatregelen een verdere invoeging van Tsjecho- Slowakije in de Russische economie tengevolge zal hebben Lie wil onderzoek in China door Veiligheidsraad. Trygve Lie, secretaris-generaal der V.N., heeft voorgesteld, dat de Vei ligheidsraad een onderzoek zal instel len naar de vraag, welke regering in China de communistische ol' de. nationalistische het gezag werke lijk in handen heeft. Op een speciale persconferentie op perde Lie het denkbeeld, dat de Vei ligheidsraad een sub-commissie of een speciale van deskundigen zou benoe men voor deze kwestie. Desgevraagd antwoordde Lie, dat de Veiligheids raad zou moeten uitmaken óf deze commissie ter plaatse een onderzoek zou moeten instellen. Koningin Juliana komt Maandag terug. Naar het Oostenrijkse persbureau A.P.A. bericht, zal Koningin Juliana Maandag a.s. met haar drie dochter tjes naar Nederland reizen. Om 12.00 uur plaatselijke tijd is Prins Bernhard Vrijdag met zijn vliegtuig in Ottawa aangekomen. Churchill hernieuwt de aanval op de regering. Winston Churchill heeft de Labour- regering een nieuw struikelblok in de weg gelegd, door een etmaal na de re- regeringsoverwinning van Donderdag avond opnieuw met een motie te ko komen. Deze motie is gericht tegen de 169 millioen pond sterling, die de re- reging vraagt om het begrotingste kort te dekken. Evenals die tegen de nationalisatie van de staalindustrie zal de regering ook deze nieuwe motie als een ver trouwenskwestie beschouwen. Men verwacht, dat de nieuwe motie Dinsdag in debat wordt gebracht. Gehele Bondsdag schaart zich achter protest van Adenauer. In een volle zaal en onder diepe stilte heeft kanselier Adenauer Vrij dag in het Westduitse parlement me degedeeld, dat zyn regering een nota voor Frankryk heeft opgesteld, waar in wordt geprotesteerd tegen de over eenkomst met het Saargebied. De nota is aan de Hoge Commissie te Bonn overhandigd met het verzoek deze naar Parijs door te sturen. Dr Schumacher legde als leider van de oppositie een lange verklaring af. Hij drong er op aan, dat het protest van de regering rechtstreeks naar Parijs zou worden gezonden en niet alleen naar de Hoge Commissie. Hij Het Belgische koninklijke gezin, over welks terugkomst het Belgische volk Zondag a.s. zal beslissen. Congresleden „ontsteld" over Fuch's bekentenis. De leden van het Amerikaanse Con gres. die zich hebben toegelegd op vraagstukken betreffende de atoom energie, zijn Vrijdag in besloten ver gadering bijeen geweest „om de scha de te bestudéren, die door het verraad van Fuchs is veroorzaakt". Zij had den daartoe geheime gedeelten ter be schikking uit de bekentenis van Fuchs. Na afloop der vergadering zeide men „ontzet" te zijn over hetgeen Fuchs aan de Sowjet-Unie had medegedeeld Op de vraag of de geheime gedeelten der bekentenis „schokkender" waren, dan het bekend gemaakte deel, zeide senator Mc. Mahon: „ik was toen pijn lijk getroffen en ik ben het nog". Fuchs had aan de Sowjet-Unie de ge gevens over de waterstofbom, welke in zijn bezit waren, door gegeven. Vijf jaar geleden NOG STEEDS GEEN MONUMENT. In de loop van de morgen van de 13e Maart 1945 werd op het zwarte bord van de Rode-Kruispost in Aardenburg een mededeling geschreven, die de gehele streek in rep en roer bracht. liet was het grootste nieuws van die jaren: „De Koningin komt!" Hoe vaak werd in Eede, nietig grensdorp je in Zeeuwscli Vlaanderen, historie geschreven? Niet vaak. Maar ditmaal was het Vaderlandse Ge schiedenis Vijf jaar daarvoor, had de Vorstin het land verlaten, toen de opruk kende troepen van Adolf Hitler de Vestig Holland naderden. Nu keerde zo terug onder totaal veranderde omstandigheden. De legers van het Derde Rfy'k waren door de Geallieerden tot de terugtocht gedwongen! WEINIG BEKENDHEID. Nog steeds leeft de herinnering aan de terugkeer van de Koningin onder de Aardenburgse bevolking en men spreekt er graag over. „Geen wondei-", zei ons een oude Aarden burger, „geen wonder, want dat vergeet je je hele leven lang niet, al word je 100 jaarNeen, deze gebeurtenis zal niet snel worden vergeten, in Aardenburg niet en in het gehele land niet. Zy zal voortle ven, zoals de herinnering aan de te rugkeer van Koning Willem I in Schevenningen in 1813. Willem I werd door Scheveningse vissers uit de boot gedragen Koningin Wil- helmina verliet de auto, die haar naar de grens bracht en zwijgend, diep ontroerd, schrééd zij naar de witte kalklijn, die de Nederlandse grens markeerde. Zy had in 1940 een land verlaten, welvarend als geen ander land. Zij keerde terug in een land vol ruïnes, te midden van een volk, dat uitgeput was onder het juk van vijf bezettingsjaren. Slechts aan enkele ingewyden was het bekend, dat de Koningin over Eede zou komen. De burgemeester had de avond tevoren uitvoerige in structies ontvangen en overal waren veiligheidsmaatrgelen getroffen, want de oorlog was nog in volle gang. Om even vóór half een arriveerde de Koningin btj de grens met haar auto. De bevolking was niet meer te houden, verbrak de afzetting en vedrong zich rond de Landsvrouwe en de autoriteiten om Haar te be groeten. „Wat een ogenblik was dat peinsde de Aardenburger, die ons dit verhaalde, hardop. „Ik ben niet gauw onder de indruk, er moet heel wat gebeuren, voordat ik van de sokken ga, om het zomaar eens te zeggen, maar dat weet ik wel: toen had ik het eventjes te kwaad Trouwens hy niet alleen, ook de Ko ningin was liaar ontroering niet meester, vooral niet toen een oud vrouwtje uit Eede haar hand greep om haar te begroeten: „Koninginne, Koninginne". Toen klonk het Wilhel mus, zonder muziek, wat schor en niet fraai, maar gezongen uit het hart, door ontroerde mensen, die zo juist him Vorstin hadden begroet. Er begon daarna een ware zege tocht door Zeeuwsch Vlaanderen, de Koningin maakte kennis met men sen uit het verzet, met getroffenen en met nabestaanden van oorlogs slachtoffers en toen bleek welk een grote belangstelling de Vorstin had voor de problemen, waarmede men in die dagen worstelde. TELEURSTELLING. Inderdaad, men spreekt nog graag over deze gebeurtenis in Aarden burg, maar, toch bemerkt men dan iets van teleurstelling. Die teleur stelling spruit voort uit 't feit, dat het zo traag gaat met het monu ment, dat op de plaats, waar de Ko ningin de grens overschreed, ge plaatst moet worden. Reeds in 1945 werd in Aardenburg met groot enthousiasme begonnen met de in zameling van gelden voor een be scheiden monument. De landbouwer, wiens percelen aan de weg grens den, de heer A. van Parys, stelde 't terrein voor het gedenkteken gratis ter beschikking. Er werd een ont werp gemaakt door de kunstenaar Rovers, dat ook de instemming had van H.K.H. Prinses Wilhelmina. Daarna werd echter beslist dat in Eede een nationaal monument zou komen en daarom moest het ont werp worden ingestuurd naar de Commissie het Nationale Monument. Tot nu toe is er daarna niets meer van gehoord en dat vindt men spy- tig in Aardenburg en Eede. Begrijpelijk, want een monument op deze plaats mag niet ontbreken! Voor het eerst sedert 1930. Naar vernomen wordt zal in Octo ber van dij jaar een algemene be. drijfstelling worden gehouden. De vo- rige telling werd in 1930 gehouden en was toen gekoppeld aan de volks telling van dat jaar. De organisatie van deze nieuwp be- drjjfsfelling is opgedragen aan het Centraal Bureau >oor de Statistiek. Met de verzameling van de benodig de gegevens zullen de gemeentebe sturen worden belast. Grossiers in groenten en fruit tegen de veilingdwang. De grossiers in groenten en fruit kwa men in algemene vergadering bijeen in de Stadsschouwburg te Utrecht. De voor zitter, de heer R. Mol uit Leidschedam, wees in zyn openingsrede uitvoerig op de consequenties van de wet op de P B.O. voor het bedrijfsleven. Spr. achtte de vor ming van een productschap van groenten en fruit noodzakelijk als voortzetting van het bedrijfschap, mits ook horizontaal be drijfschappen worden gevormd, waaraan uitvoerende taken kunnen worden opge dragen. Een van deze bedrijfschappen zou moeten zijn die van binnen- en buiten landse groothandelaren in groenten en fruit. De veilingdwang van fruit kwam ter sprake. Verscheidene sprekers gaven als hun mening te kennen, dat het voor hen onmogelijk is de bestaande voorwaarden na te leven. Een voorstel, om de door ex porteurs, verzendhandelaven en fruit- pachters gedane pogingen tot afschaffing van de veilingdwang te ondersteunen, werd met algemene stemmen door de ver gadering aangenomen. wordt Koning Frederik IX van Denemarken 51 jaar; is het acht jaar geleden, dat de Japanse troepen op Nieuw Guinea landden. Voorrangsregeling niet uit huidige verkeerswetgeving. In een adres aan de minister van Ver keer en Waterstaat hebben het Medisch Psychologisch Verkeerstechnisch College (Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot Bevordering der Geneeskunst en de K.NA.C.) en het Juridisch Economisch Verkeerstechnisch College (Nederlandsche Juristenvereniging en de K.NA.C.) ver zocht te voorkomen, dat als gevolg van internationaal overleg de thans in Ne derland geldende wetteliike bepaling, waarbij de voorrang van snelverkeer op langzaam rij verkeer is geregeld, zou ver vallen. De minister is ook deze menining toegedaan, naar hy in de Tweede Kamer meedeelde. verklaarde zich voorstander van een plebisciet in Saarland en rechtstreekse onderhandelingen tussen Frankrijk en Duitsland om tot een economische samenwerking te komen. De „autoritaire politiestaat Saarland" moest niet tot de Raad van Europa worden toegelaten. De Saarkwestie was er niet een tussen Frankrijk en Duitsland, maar van geheel Europa. Schumacher noemde Saarland een „super-protectoraat"' De Nederlandse parlementaire mis sie, die een reis maakt door West- duitsland, woonde het debat in de Bondsdag bij. De Westduitse regering heeft vóór de protestnota in 'n memorandum voor het Saargebied een internationaal ge zagsorgaan, overeenkomstig dat van het Ruhrgebied, voorgesteld. Zuid- Duitsland, het Saargebied en de Franse provincie Lotharingen zouden door een tolunie aan elkaar moeten worden gekoppeld. Over een politieke losmaking van t Saargebied behoort volgens de West duitse regering een plebisciet .onder dezelfde omstandigheden als dat van 1935 te beslissen. Het memorandum maakt geen mel ding van een „Frans-Duitse Unie", zoals dr. Adenauer dezer dagen op perde. Anti-sabotagewet in Frankrijk aangenomen. De Franse raad van de republiek (Eerste Kamer) heeft met 280 tegen 20 stemmen de anti-sabotagewet aan genomen ter bescherming van het Franse oorlogsmateriaal. Woensdag nam de nationale vergadering deze wet aan na een stormachtig debat van vijf dagen, waarin het drie maal tot handgemeen kwam. KORTE PREDICATIE DE ERGERLIJKE JEZUS Markus 1427a. „En Jezus zeide tot hen: Gij zult in deze nacht allen aan mij geërgerd Worden": Op het eerste gezicht is dit een vreemd woordvan Jezus. Misschien vindt U, dat Hij het beter had. kunnen omkeren: Ik zal in deze nacht aan U allen geërgerd worden. Daar was wel reden toe. Want deze nacht" is de tijd geweestwaarin Zijn discipelen gingen slapen, toen Hij hen het meest nodig had bij Zijn geestelijke worsteling in de hof van Getsemané. Het is de nacht van hel verraad door Judas, van de gevangenneming door de dienaren van de geestelijke autoriteiten van het Volk Israël, van de miserabele vlucht van de discipelen en van de verlooche ning door Petrus. Ergeren betekent in de Bijbel aan stoot nemen, zoals jë stoot tegen een steen op de weg; en het hangt woor delijk samen met ons woord schan daal. En toch zegt Jezus niet: wat de mensen, en vóórop mijn eigen leerlin gen, mij zullen aandoeti is aanstote lijk. een schandaal. Neen, Jezus zegt juist het tegenovergestelde: U zult al lemaal aan Mij een aanstoot nemen Wellicht denkt U, dat Jezus bij dit geërgerd worden" gedacht heeft aan de aanstotelijke indruk, die zijn vrij willige uitlevering aan de door Judas aangevoerde bende op de discipelen zal hebben gemaakt. Dan zouden wij ons van dit woord gemakkelijk kun nen afmaken: niet voor ons bestemd.' En, zuil U misschien opmerken, erge ren wij ons nog wel aan Jezus? Is Hij niet veel meer geworden een te ver waarlozen grootheid in ons leven en in deze werelcl, hoogstens nog de dra ger van een verheven ideaal, waar je vandaag toch niets mee begintEr gernis veronderstelt altijd nog een ze kere „ontmoeting". En toch is het „allen" ook' op ons van toepassing. Weet U wat het erger lijke is? Dat Jezus zó is ingegaan op de nood van deze wereld, op Uw nood en mijn nood, dat Hij volkomen soli dair is geworden met ons, dat Hij „zonde voor ons is gemaakt", omdat Hij zó alleen ons kon optrekken in de heerlijkheid van Zijn Vrede. Er is niets ergerlijkers dan dat Jezus Christus ons knoeierige mensen een Broeder is geworden. Dat de redding niet door ons is maar door Hem. Maar ook: er is niets heerlijkers dan ons door deze Liefde te laten overwinnen en in dit overwonnen-zijn een krackt te vin den voor het leven van elke dag. Lof Hem, die door Zijn Kruis en Dood gend voor zondaars heeft bereid Biggekerke, M. H. F. WITTEVEEN TAMELIJK GUUR Geldig tot Zaterdagavond. Weer toenemende bewolking met la ter voornamelijk in het Noorden van het land nu en dan enige regen. Aan vankelijk matige, later krachtige wind tussen West- en Noord-West. Onge veer dezelfde temperatuur.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1950 | | pagina 1