„Ik was met Stalin in Siberie" Schoondijke bouwde ten tweeden male een Hervormde Kerk DE BAKVISJURK ONTGROEID Zeeuwse Almanak Vriendelijk en modern bedehuis Even peultjes ZATERDAG 11 FEBRUARI 1950 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 3 Mensjewisten-leider zat zes jaar samen met Stalin in concentratiekamp „STALIN WAS EEN VRIENDELIJK MAN". Over weinig politici van deze tgd is zoveel geschreven als over Joseph Stalin. Ongetwijfeld zou men een bibliotheek kannen vullen met boeken en artikelen, die aan deze Russische dictator zgn gewijd. En nog steeds gaat de artikelenstroom verderStalin en zjjn omgeving'', „Stalin als mens", „Stalin zus en Stalin zoIn allerlei binnen- en buitenlandse bladen verschijnen nu en dan verhalen over de Sovjet-dictator. Zo trof fen wjj in het Zwitserse tijdschrift „Welt" een artikel over Stalin aan, geschreven door de vroegere Mensjewistenlelder Nicolay Ivanowitch Kar- ganov. Deze man, die reeds zeventig jaar is, verblijft thans in een kamp van het Internationale Rode Kruis in Zwitserland en verliet Rusland reeds in 1917. Karganov kent niettemin Stalin, want hij woonde zes jaar met hem samen in het Siberische concentra tiekamp Turukhansk. Zijn verhaal is niet opwindend of afschrikwek kend, maar is eerder een bespiege ling over de jonge Djugaswili, die thans onder de naam Stalin één van de gevreesden der wereld is. „De Stalin, die ik kende was in het ge heel niet bloeddorstig" zo schrijft de oud geworden Karganov„In de jaren, dat ik met hem samenwoonde, Ondemocratische metboden in Zuid-Sumatra Resolutie was in mysterieus waas gehuld. „De resolutie, die onlangs in de verte genwoordigende raad van Zuid-Sumatra is aangenomen, is in een mysterieus waas gehuld", aldus heeft de Wali Negara, Ab. doel Malik, tegenover de speciale corres pondent van het A.N.P. verklaard tijdens het korte bezoek, dat het staatshoofd thans aan Djakarta brengt. Op de agenda van de bewuste verga dering stond slechts één punt, nl. een aantal resoluties van diverse politieke partijen. Geheel onverwachts en zonder enige voorafgaande bespreking met de Wali Negara kwamen toen enige leden met de resolutie tot opheffing van de Negara en de overdracht der bevoegdhe den aan de regering der R.LS. Deze re solutie was de avond tevoren in elkaar gezet. Verschillende leden van de Raad hadden de resolutie voor de vergadering in het geheel niet gezien. Zij kregen tij dens de vergadering de resoluite voorge legd en tekenden zonder zich bewust te zijn wat precies de inhoud was. Op 6 Februari legde Malik een rege ringsverklaring voor de Raad af. waarin gezegd wordt: lo In dit tijdperk van politieke moeilijkheden is het niet raad zaam zulke verreikende beslissingen te nemen' 2e De resolutie is niet in over eenstemming met het reglement van de vergaderingen van de Raad en voldoet niet aan de wens, die reeds eerder uit gedrukt waren in resoluties van het volle en de politieke partijen. Voorts is zij te gen de staatsregeling van Zuid-Sumatra; 3o Elke verandering in de staatsregeling dient te worden goedgekeurd door de re gering der Republiek Indonesia Serikat, die alleen uiteindelijk kan beslissen. ER MOET INGEGREPEN WORDEN. Abdoel Malik was van mening, dat de regering der R.I.S. dient in te grijpen in de ondemocratische manier, waarop enke le indieners van de resolutie thans be zig zijn het volk te bewerken, teneinde aanhang te krijgen. Hij zeide, dat alleen langs parlementaire en constitutionele weg de kwestie van al dan niet opheffen der Negara kan worden opgelost. De gevolg de methode door de resolutie en de daar na gevoerde propaganda is geen juiste vorm van democratie. 16 Februari zal de Raad de resolutie op nieuw bespreken en debatteren over de regeringsverklaring. Malik voert thans te Djakarta met autoriteiten van het de partement van Binnenlandse Zaken be sprekingen over de toestand in Zuid-Su matra. 7% jaar voor Frau Gasille. Frau Louise Gasille, die zulk een belangrijke rol speelde bij de stel selmatige plundering van Arnhem, werd door de bijzondere strafkamer van de Arnhemse rechtbank veroor deeld tot zeven jaar en 6 maanden gevangenisstraf met aftrek van tien maanden. De eis luidde negen jaar. maakte ik het nooit mee, dat hg iemand slecht behandelde De tijden zijn ondertussen geheel veranderd. De jonge man, die des tijds niemand kwaad deed, is een machtig dictator geworden en Nico- lay Karganoy een gedesillusioneerd oud manToch is het interessant om eens te vernemen, hoe Josef Dju- gaswilli zich gedroeg tijdens zijn jarenlang verblijf in Siberië. CONCENTRATIEKAMP Men moet zich een Siberisch con centratiekamp onder de Czaren niet al te gruwelijk voorstellen. Het was zelfs geen gevangenis in de ware zin van het woord. De gevangenen be schikten over een grote mate van vrijheid en zij kregen zelfs 'n maand geld van 15 roebels 'om hun voor naamste uitgaven te kunnen bestrij den. Brood en vlees moesten de ge vangenen zelf kopen, doch deze le vensmiddelen waren zeer goedkoop. Stalin echter haatte het kampleven en op alle mogelijke manieren tracht te hij het kamp te ontvluchten. Zelfs simuleerde hij krankzinnigheid, ten einde overgeplaatst te worden' naar een ander kamp, vanwaar een ont snapping wellicht eenvoudiger was. Deze poging was echter te vergeefs. Men heeft mij dikwgls gevraagd, zo schrijft Karganov, of er toen al iets bij Stalin te merken was, dat op bijzondere leidersgaven wees. Nooit was daarvan echter iets te merken. Wel had hij organisatori sche talenten, maar niemand van zijn medegevangenen, dacht er aan, dat deze jonge man nog eens een hardvochtig dictator over het grote Russische rijk zou worden. Integen deel, Joseph Vissarionowitch Dju- faswili was een vriendelijke man, ie zelfs tussenbeide kwam als an dere gevangenen ruzie met elkaar hadden. Om de eentonigheid van het kamp leven een beetje te breken gingmen af en toe vissen in een meer, dat in de nabijheid van het kamp lag. Meer dan eens ging Karganov met Stalin mee en hij vond hem altijd een pret tig kameraad. In het kamp werd verteld, dat hg de Joden haatte, maar zelf liet hij zich daarover nooit uit. Zijn zwijgzaamheid was trou wens toen al bekend. In tegenstelling tot de andere bolsjewistische lei ders was hij in Turukhansk niet erg van de tongriem gesneden. Dikwgls zat hij voor zich uit te staren DE REVOLUTIE. Het uitbreken van de revolutie betekende voor de gevangenen in Si berië de vrijheid. Meer dan vijf jaar hadden zij doorgebracht in een land. waar de koude winter ontzettend lang duurt en waar het,slechts kort zomer is. In het kamp Turukhansk werd de revolutie met onbeschrijfe lijke vreugde begroet, men wist, dat de strijd om betere sociale toestanden nu eindelijk vruchten ging dragen. Al spoedig echter bleken er grote tegenstellingen te bestaan in de Com munistische partij. De Mensjewisten geloofden niet. dat men door bloed vergieten het „grote doel' kon be reiken, de Bolsjewisten echter wa ren een andere mening toegedaan en zij wisten de partij-hegemonie te verkrijgen. Lenin zegevierde. Karga nov verliet Rusland en zag Stalin nooit meer. Deze resideert thans in het Kremlin en Karganov wacht in een vluchtelingenkamp op de dood... Te Kapellc wordt een nieuw gemeentehuis gebouwd. Architect prof. ir. Berghoef te Aalsmeer. Zoals bekend, werd het oude gemeentehuis in 1940 door oorlogsgeweld verwoest. De bouw van het nieuwe vordert goed. Na aankomst van Prins Bernhard te Paramaribo, werd hij In een plechtige zitting van de Staten ontvangen. De Prins leest de boodschap van H.M. Koningin Juliana voor. Zo ondankbaar de bakviskleding is voor degene die ze maakt, zo gemak kelijk leent zij zich voor allerlei goo cheltoeren. Van twee stuks maak je een. met een u oo' er aan is zo'n jurk al weer lang genoeg om nog een jaartje dienst te doen. Maar als de bakvis bakvis-af is, wordt het al lemaal anders. Voor die kinderaéhtige veranderpartijtjes kan ze weinig voe len. En het liefst koos ze voor elke gelegenheid een ander toilet. In de meeste gevallen blijft dat na tuurlijk tot de vrome wensen beho ren. Al zou het mogelijk zijn. dan zou het voor de meeste jongemeisjes toch Herziening der Warenwet. Verschenen is het voorlopig verslag der Tweede Kamer over het ont werp van wet tot wijziging van de warenwet. Hieraan is het volgende ontleend: Vele leden zouden alvorens defini tief hun standpunt tegenover dit wetsontwerp te bepalen, gaarne van de minister vernemen, hoe groot in de laatste jaren en in 1936 de bijdrage van het rijk aan de keuringsdiensten is geweest. Hoeveel de gezamenlijke kosten dezer diensten hebben bedra gen en hoe groot het bedrag der re tributie is geweest, dat door de be drijven gezamenlijk is opgebracht, dit alles tevens gespecificeerd naar de on derscheidene keuringsdiensten. Van verschillende zijden werd de vraag gesteld, of de onderhavige voor stellen de bedoeling hebben om te ko men tot een opheffing van de decen tralisatie der keuringsdiensten en tot een meer direct bestuur van deze diensten door de centrale overheid. Reeds thans wensten vele leden er op te wijzen, dat zij tegen zulk een gang van zaken ernstig bezwaar zouden hebben. NOGMAALS NYLONS Na de nylons van de douaniers iets over nylons in Berlijn. Drie jonge Russische meisjes in ar~ melijke grijze kleren stapten Maandag met verdrietige gezichten een der grootste Berlijnse warenhuizen binnen en legden enkele paren nylons op de tafel. Geef ons alstublieft ons geld te rug! vroegen ze met tranen in hun ogen. Drie dagen geleden hebben we deze kousen gekocht, maar we mogen ze niet houden De Russen hadden namelijk aan de Russische vrouwen in Oost Berlijn medegedeeld, dat het verboden was kleren volgens de Westerse mode te dragen. Nylons, zo zei het bevel, werden verboden omdat zij niet met de waar digheid van de Sowjetvrouw in over eenstemming zijn. „Onze in Sowjet Rusland geprodu ceerde kleding is in alle opzichten be ter" werd er nog aan toegevoegd. Een week lang hadden Sowjetvrou- wen vrij in Berlijn kunnen kopen. Ze maakten er gebruik van om kousen te kopen en zijden ondergoed. Voor spot prijzen naar Sowjetbegrippen. Maar het is al weer afgelopen. Terug met die kousen! bevalen de Sowjets. Commentaar is overbodig. Vanmiddag plechtige ingebruikneming. De Nederlands Hervormde gemeente van Schoondijke neemt vanmid dag haar nieuwe kerkgebouw in gebruik: een heugelgke gebeurtenis, waaraan luister wordt bijgezet door de tegenwoordigheid van een uitge breide deputatie van de zustergemeente van Voorburg, welke destijds Schoondgke adopteerde en op waarlijk royale wijze bijdroeg om deze zwaar getroffen gemeente in West-Zeeuwseh-Vlaanderen in staat te stellen zich een nieuwe kerk te bouwen, de eerste volledige herbouwde Her vormde kerk van Zeeland. Het is niet de eerste maal, dat Hervormd Schoondgke een kerkge bouw in gebruik neemt. De oude, in de dagen van de bevrijding verwoes te kerk, dateerde van 1656 en het is merkwaardig, dat ook dit gebouw ontstond na een periode van vernie ling en moeizame wederopbouw. Geen vernieling door oorlogsgeweld, maar door het water. Het West- Zeeuwsch-Vlaamse land was immers van 1583 tot 1651, bijna 70 jaar dus, overstroomd en pas na de indijking ÉL; mS - - J*' van 1651 kon men er over gaan den ken van dit gebied iets te maken. Er kwam een verkaveling, er werd een dorpsplan gemaakt en op de 9e Juni 1656 werd de eex-ste steen ge legd door de kleine Celerius Lamp- sius, wiens vader toen burgemees ter van Vlissingen in opdracht van de Staten-Generaal de zorg voor 't nieuwe dorp had. Zes-en-een-hal ve maand later, op Eerste Kerstdag, het ging toen nog vlug! kon de jonge predikant van Schoondijke, dominé Balduinus Kouszeinaker, reeds de eerste dienst houden. Dét was bijna driehonderd jaar geleden en vaidaag is het weer een jong predikant, ds. M. J. W. Scho penhauer, die de inwijdingsdienst van een nieuw kerkgebouw leidt. Evenals in 1656 zal op deze inwij dingsdienst terstond d.w.z. mor genochtend een doopdienst volgen, terwijl men zich voorstelt Zondag in het avonduur tezamen met de afgevaardigden van Voor burg het H. Avondmaal te vieren. DE NIEUWE KEREL Het nieuwe kerkgebouw is wij schreven het reeds eerder een aan trekkelijk kerkje geworden. Niet groot, maar vriendelijk en zowel in zijn uiterlijk als in de inrichting van het interieur afwijkend van dat gene, wat men op het gebied van de Protestantse kerkbouw als „gewoon" is gaan bestempelen. Men ziet dit bgv. al aan de grote, naar Gothische lijnen uitgedachte, vensters, waar van de kozijnen en tracering in één stuk uit schokbeton zijn gegoten. Maar vooral zal ieder, die het kerk je binnentreedt, aangenaam verrast worden. Een vriendelijk kerkje: licht van wand en meubilering, met de wat donkerder kapittelbanken langs de wanden als intieme omsluiting, een ruime orgelgalerij waarop over ongeveer een jaar een eenvou dig, maar uitstekend instrument door de bekende orgelbouwer Flentrop uit Zaandam zal worden geplaatst, merkwaardige moderne lichtorna- menten, waarin de nieuwste staaf- lampen op originele wijze zijn ver werkt, en ten slotte een liturgisch centrum, dat de bediening van Woord en Sacramenten in het centrum stelt. HET LITURGISCH CENTRUM. Hier ziet men op de achtergrond de eenvoudige kansel, overhuifd door een sterk naar voren uitstekend klankbord. Daarvoor staat een eiken avondmaalstafel, welke inderdaad reëel avondmaalstafel bedoelt te zijn, omgeven door eenvoudige ze tels, en terzijde het stenen doop vont. Wanneer wij daaraan nog toevoe gen, dat deze kerk 342 zitplaatsen telt,, die alle op zeer moderne wijze van een electrische voetverwarming zijn voorzien, zal men begrijpen, dat de Hervormde gemeente van Schoon dijke inderdaad een keurig kerkge bouw het hare mag gaan noemen. Architect van dit kerkgebouw was de heer A. Eibink uit Amsterdam. TOCH NOG IETS VAN HET OUDE OVER. Van de oude kerk is weinig over- febleven, maar toch nog wel iets: et is nog altijd de oude, vertrouw de klok, door de Duitsers wegge- roofd, maar weer teruggevonden die de Schoondijkers ter kerke zal noden, en op de lezenaar in het li turgisch centrum ligt nog de oude Statenbijbel van Pieter Keur, die reeds vele geslachten achtereen in de oude kerk van Schoondgke dienst heeft gedaan. niet verstandig wezen, van het begin af aan haar gedachten op een uitge breide gaderobe te richten. Liever le ren wij ze, met bescheiden middelen zelf de variaties te vinden, waarin sommige vooraanstaande- mode-ont werpers uitblinken. Een shawl, nu eens afhangend om de heupen, dan weer om het middel of rond de hals geknoopt, kan een simpel zwart ja ponnetje telkens anders doen schij nen. Een grote kanten kraag, een om de schouders gedrapeerde geborduurde lap, ofwel afstekende losse zakken die aan de ceintuur gedragen worden, beogen een zelfde doel. Om dezelfde reden biedt de op onze foto voorkomende combinatie zoveel mogelijkheden. Op de geplisseerde rok waarbij door instikken van de plooitjes een heupstuk verkregen is wordt eng aansluitend de bolero ge dragen. Daaronder hoort een vestje, dat verwisseld kan worden met een wollen, hoog tegen de hals oplopend jumpertje. De bolero kan daarbij wor den uitgetrokken, evenals wanneer op de rok een eenvoudige sportblouse dragen wordt. Een „gekleed" effect kan dan nog verkregen worden door een zijden blouse te dragen met mooi open bor duursel en een fijn Valencienne kant je. Waarlijk, de mogelijkheden tot af wisseling zijn vele! ELSE DANAH. (Nadruk verboden). Leppen GEHEIM WAPEN. Een arbeider in Lodz (Polen), Stob geheten, stak een sigarette aan na het drinken van een grote hoeveelheid wodka. Toen hij de lucifer uitblies, weerklonk een hevige explosie en de wodka was daar niet vreemd aan. VOETTOCHT. Camille Aileron, een 52-jarige bewo ner van La Rochelle, vreest de een zaamheid tijdens de wandeltocht door Frankrijk, die hij binnenkort begint. Daarom neemt hij een biggetje aan een touw mee. PRACTIJK. Politiecommissaris William O'Brien in New-York, liet 100.000 circulaires verspreiden, waarin het publiek werd gevraagd voorzichtig te rijden. Vier uur later was zijn auto in een botsing betrokken. BILLY TE GULZIG. Billy, de eend, was altijd present, wanneer zijn baas, een boertje in Glou cester, graafwerkzaamheden verricht te. Want Billy was gèk op wormen. Hij werd zelfs zorgeloos en stak zijn snavel onder de schop. Nu wordt Billy, de snavelloze eend, driemaal daags met een paplepel gevoed. Zijn menu gebakken wormen, brood en melk. TWINTIG PERCENT. Erich Werner is de ongekroonde koning van de bedelaars in Oost-Ber- lijn. Iedere morgen geeft hg zgn man nen uitvoerige instructies, 's Avonds verzamelt hij de heren weer om zich heen en int 20 van him inkomsten. Het geld is niet voor Erich zelf be stemd het komt in het fonds voor be delaars, die door ziekte niet kunnen .werken". Het Wereldgebeuren Sterke man gevraagd (Van onze correspondent.) Men is het er in Frankrijk over eens. zo schrgft Jan Brusse, onze corres pondent in Parijs, dat er verandering moet komen nu de socialisten niet langer bereid zijn mee te regeren. Een minderheid kan in een democratisch land niet aan de macht blijven, al wordt die minderheid dan ook geleid door 'n sluwe vos als Bidault. Maar het pijnlijke is, dat in Frankrijk geen meer derheid meer valt te vormen, omdat de oppositie-partijen van links en van rechts al de meerderheid van het volk achter zich hebben. En toch heeft Frankrijk op het ogen blik. misschien meer dan ooit. een flinke regering nodig. Niet een sterke man met ietwat dictatoriale neigingen, want daar heeft iedere Fransman een ingewortelde hekel aan. Maar een re gering. die namens de meerderheid de moeilijkheden het hoofd kan bieden. De communisten zijn op het ogen blik bezig een groot offensief voor te bereiden. Zij verbieden de dokwerkers in de grote havens de Amerikaanse wapens, die per schip aankomen, te ontladen en de Franse wapens, die per schip naar Indochina gaan, te laden. Deze week zijn de gasbedrijven en de electriciteitscentrales in staking ge gaan, zodat we een paar dagen met een heel klein gaspitje zaten en de lampen 's avonds plotseling in heel Parijs uitgingen. Nu kan men dit natuurlijk allemaal de communisten verwijten, maar men dient niet te vergeten, dat de arbei ders werkelijk reden hebben om onte vreden te zijn. dat er grote groepen van de bevolking van lonen moeten leven, waarvan men zelfs niet beschei den kan rondkomen, dat in het begin van dit nieuwe jaar een reeks prijs verhogingen is doorgevoerd, die al bijzonder slecht zijn ontvangen, dat de oorlog in Indochina milliarden kost (om van de mensenlevens maar niet te spreken) en dat men op dit punt de laatste twee jaar geen stap verder is gekomen. Zal Bidault aan al deze moeilijkhe den het hoofd kunnen bieden? Men betwijfelt het en voorspelt, dat de da gen of de weken van zijn kabinet ge teld zijn. Maar wat dan? Er zijn .twee oplossingen. Men zegt ten eerste, dat de socialisten van plan zijn niet te lang buiten de regering te blijven. Zij vrezen en waarschijn lijk terecht dat hun vertrek een verder naar rechts glijdeif van de Franse politiek met zich mee zal brengen. Daarom zouden zij, na de val van Bidault, 'n kabinet onder lei ding van de liberaal Queille wensen, waarin de heer Bidault minister Schu- man aan buitenlandse zaken zou op volgen. De tweede oplossing, die door alle rechtse partijen wordt voorgesteld, is de Kamer te ontbinden, nieuwe ver kiezingen uit te schrijven en aan de hand van de nieuwe verhoudingen 'n nieuw kabinet te vormen. Iedereen weet namelijk in Frankrijk, dat het Franse kiezerscorps, sinds de laatste parlementsverkiezingen in 1946, flink naar rechts is verschoven. Met andere woorden, wanneer Marianne opnieuw ter stembus zal gaan, zullen de rechtse partijen daarbij winnen. Men voor spelt een zware nederlaag aan de (linkse) M. R. P. en een overwinning voor de Liberalen. Na deze verkiezin gen hoopt men dan een regering te kunnen vormen, waarin de centrum- en de rechtse partijen een flinke meerderheid zullen bezitten. Dit is des te waarschijnlijker geworden, nadat de woordvoerder van de Gaullisten de ze week verklaard heeft, dat de par tij van generaal de Gaulle zeker be reid is met de centrumpartijen de ver antwoordelijkheid van de regering te gaan dragen. Wat de resultaten van deze eventu ele verdere verschuiving naar rechts zullen zijn. is nog moeilijk te zeggen. Wel weet men. dat het in een land als Frankrijk uiterst moeilijk, zo niet on mogelijk is te regeren, wanneer men de gehele arbeidersklasse tegen zich heeft. En wanneer socialisten en com munisten samen in de oppositie zijn, dan zal het aantal arbeiders, dat ach ter zo'n naar rechts verschoven rege ring staat, bitter klein zijn. Bovendien moet gevreesd worden, dat de invloed van de socialisten dan nog verder zal teruglopen aangezien hun oppositie genoten. die om Maurice Thorez ge schaard zijn, in heel Frankrijk een or ganisatie bezitten en een discipline bewaren, waar de socialisten lang niet tegenop kunnen. Men moet echter de toestand in Frankrijk vooral niet erger voorstellen, dan hij is. Het land staat er econo misch en financieel goed voor. Er wordt dit jaar een oogst verwacht, die alle %'oorgaande zal overtreffen en die bijv. de prijzen van de melkproducten met dertig procent kan doen dalen. De werkloosheid is nog geen probleem en Frankrijks stem in het buitenland wordt steeds krachtiger. Politieke twisten zijn er altijd ge weest en zij zullen voorlopig nog wel blijven bestaan. Maar Frankrijk is zo'n geweldig rijk land, dat het leven er weer net zo goed is geworden als voor de oorlog. Overdracht van bevoegdheden in de Pasoendan. De Wali Negara van Pasoendan heeft zgn bevoegdheden overgedragen aan zijn tijdelijke vervanger, Raden Toemengroeng Djoearda, die op zijn beurt de bevoegdheden Vrijdagmor gen overdroeg aan de Indonesische regeringscommissaris. Het aftredende staatshoofd bracht in herinnering, dat hij bijna twee jaar geleden door het volk van Pa soendan was gekozen en dat hij on danks zijn gezondheidstoestand deze taak uitsluitend voor het volk had aanvaard in de mening de zorgen van het volk te verlichten. Helaas had de Allerhoogste het zo gewild, want het volk lijdt nog steeds en heeft voor een groot deel zijn bestaansmiddelen en bezittingen verloren.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1950 | | pagina 3