Wonderdokters maken opgang
in goedgelovig Zweden
JIMMY BROWN, sportheld no.7
De „duivels uitdrijven"
Zeeuwse Almanak
LETTY'S moeilijke
KEUZE
ULO-LEERLINGEN NAMEN EEN
OPERETTE IN STUDIE!
MAANDAG 6 FEBRUARI 1950
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
den, dat hij voor Rembrandt model
zou hebben kunnen gestaan. Hij
kleedde zich in een wit gewaad, liet
de wind door zijn lange haren waai
en en liep, ondanks het gure weer, op
blote voeten.
En nu heeft ook „broeder" Lam Jee-
varatnam, die door de Nederlandse
vreemdelingenpolitie over de grens
werd gezet, zijn bezoek aangekondigd.
Ook hij zal hier wel veel mensen zijn
wil opleggen voor enkele ogenblik
ken althans.
vanwaar het succes?
Het is moeilijk na te gaan, waarom
de tovermannen der twintigste eeuw
juist in het Noorden zo een geweldig
succes hebben. Edoch, waren er niet
ook vele Nederlanders, die in de won
deren van „broeder" Lam geloofden?
Wij hebben in Zweden slechts een
Overblijfselen uit de eredienst der Vikingen.
(Van onze correspondent)
STOCKHOLM, Febr. In de laatste t(jd beleeft Zweden een ware in
vasie van mensen, die door geschikte reclame de bevolking er op attent
maken, dat z\j over boven-natuuriyke gaven beschikken. Z(j verrichten zo
genaamd wonderen, draven duivels uit en kunnen mensen van alle moge
lijke kwalen genezen.
Op het ogenblik trekt een zekere William Freeman uit de V.S. de aan
dacht. Hij vertoeft in Stockholm op uitnodiging van de Philadelphie-ge-
meente, een secte, die reeds over een buitengewoon imposant kerkgebouw
beschikt. Reeds een gewone „godsdienstoefening" doet een nuchter den
kend iemand vreemd aan. Men ziet de gelovigen op de grond knielen en
met permissie gymnastische bewegingen maken, die met „Amen" en
„HaIleIuja"-geroep gepaard gaan.
By een buitengewone gelegenheid
echter, zoals tijdens het bezoek van
Freeman, schijnt deze massa-extase
nog grotere afmetingen aan te nemen
De mensen staan dicht op elkaar. Bui
ten wachten nog duizenden. Zij ver
keren reeds in een staat van opwin
ding, alvorens het gebouw te betre
den.
Daar binnen worden zij opgezweept
tot een hysterie, die haast gevaarlijke
vormen aanneemt. Vooral als de ner
veuze menigte hoort, dat een half
blinde zijn gezichtsvermogen heeft te
ruggekregen, of dat iemand, die zwak-
horend was, plotseling het tikken van
een klok kan waarnemen, zijn de hek
ken van de dam. „God heeft hem
nieuwe ogen gegeven, God gaf hem
nieuwe oren. Prijst en dankt de
Schepper" wordt er geroepen. Is het
dan nog verwonderlijk, dat de zieken,
die ieder ogenblik genezing verwach
ten, hun opwinding niet meer kunnen
verbergen? Wat moet er in een blinde
omgaan, die een duizendkoppige me
nigte hoort roepen, dat zojuist zulke
wonderen zijn geschied?
Maar er zijn niet alleen blinden en
doven. Hart- en nierzieken, mensen
die aan rheuma en t.b.c. lijden, kreu
pelen en vele andere gebrekkigen zijn
hier samengestroomd. Zelfs al is de
kans op beterschap uiterst gering,
hebben zij er toch een bezoek aan de
ze wonderdoener voor over, vooral als
zy de verhalen horen van mensen, aan
wie God werkelijk wonderen zou heb
ben verricht.
Edoch, wonderen gebeuren niet op
commando van iemand, die zich als
bemiddelaar van God uitgeeft. Tot de
ze conclusie zouden ook de ongeluk-
kigen moeten komen, die uit hun
droom, hun roes ontwaken. Of zou
den deze mensen juist dankbaar zijn,
een zo mooie droom te hebben gehad?
Zouden zij derhalve geen gelegenheid
laten voorbijgaan, om weer de invloed
van wonderdoeners te komen.
Dezelfde fantastische scenes speel
den zich namelijk niet alleen in
Stockholm en Goteborg af. maar had
den deze week ook in Jyvaslya (Fin
land) plaats, waar een 18-jarige vrou
welijke „profeet", die het spoedig
aanbreken van de jongste dag verkon
digde, mej. Salli Salonkangas, even
eens de mensen wilde genezen door
hun duivels te verdrijven.
Door het voortdurend geroep van
„duivel, verdwijn, duivel verdwijn",
dat 's avonds tegen 8 uur begon en tot
ver over het middernachtelijk uur
duurde en slechts onderbroken werd
door het zingen van verschillende
psalmen, werd ik op het laatst zo ge-
irriteerd. dat ik. geheel buiten mijn
verstand uit 't raam sprong, vertel
de een der aanwezigen, een onderwij
zeres. later. Zij beweerde over goede
zenuwen te beschikken en zich tegen
iedere beïnvloeding te hebben verzet.
Maar men had haar verteld, dat zij
alleen nog maar door duivels bezeten
was. Ze had het toen niet meer uitge
houden en moest vluchten.
eigenaardig verschijnsel opgemerkt,
namelijk de wijze, waarop de Vikin-
gers tot het Christendom zijn overge
gaan.... zonder de toorn der goden
op te wekken.
In Oud-Uppsala een kwartier met
de bus van de bekende universiteits
stad, staat een van de oudste kerken
ter wereld. De Vikingers zijn er al
duizend jaar geleden heen getogen.
Maar omdat zij bang waren voor de
wraak der goden, kochten zij zich
voor de godsdienstoefening vrij, door
een offer te storten in de kist, die
voor de kerk was opgesteld. Dat deze
kist later door de geestelijken en niet
door de goden werd leeggehaald,
deerde hun niet.
Uit de Vikinger-tijd is ook nog het
vlees-offer overgebleven. Destijds of
ferden de Vikingers niet alleen bees
ten, maar ook mensen. Zo moest zelfs
een koning na een mis-oogst het leven
laten. Een Duitse monnik moet eens
72 aan de goden geofferde gevangenen
hebben geteld. Herhaaldelijk vond
men buiten de godentempels dode
mensen en dieren hangen. Thans wor
den nog ieder jaar, tegen de tijd, dat
de dagen het kortst zijn, duizenden
varkens geslacht, die danals 4, 5,
6 of meer kilo Kersthammen op tafel
worden gebracht. De historici zijn het
er echter absoluut over eens. dat deze
gewoonte uit de offer-tijd is overge
bleven.
Er bestaat o.i. toch enig verband
tussen de bange gelovigen van voor
duizend jaar en de in (gezochte?) ex
tase verkerenden van thans, die een
zakdoek naar een Amerikaan opstu
ren om hem met genezende kracht
bespoten terug te krijgen. En zo be
zien zijn we in de afgelopen tien
eeuwen niet bepaald veel opgescho
ten.
(Nadruk verboden)
In deze kist stortten de Vikingen, nu duizend jaar geleden, een offer al
vorens de kerk te betreden. Zij dékten zich aan twee kanten.
nog meer fantasten.
Enige tijd geleden heeft een won-
derdoenster uit Kopenhagen te Stock
holm zaken gedaan. Zij liet er de
godsdienst buiten. Haar krachten zou
den reeds genezende invloed hebben.
Ook hier stonden de mensen in lange
rijen. Zij behandelde individueel, maar
met een gemiddelde snelheid van een
patiënt per minuut. En dat hield ze
wel een uur of zes vol. Daar tussen
door behandelde ze nog telefonisch al
lerlei patiënten.
Iemand te Stockholm kondigt een
wondersteen aan. Uit Amerika kwam
iemand, die er niet voor terugschrikte,
zich zelf „Messias" te noemen. Hij
had een uitstekend manager meege
bracht, die zijn baas zo wist te kle-
LAATSTE MAAL ANTWERPEN—
HARWICH
Vrijdagavond is de Harwichboot, die
de dienst tussen Antwerpen en Har
wich sedert mensenheugenis onder
hield, voor de laatste maal Terneuzen
en Vlisstngen gepasseerd. Zo lang
voer de Harwichboot reeds, dat als
oude schippers, die vroeger nog met
zeïltjalken en klippers voeren, elkaar
sterke verhalen zaten te vertellen, er
altijd wel een historie over „de Har
wich" bij te pas kwam.
Voortaan vaart de Harwich niet
meer.
En daarmede is weer een stukje
Scheldevaartgeschiedenis ten einde.
Zoals er zoveel voorgoed voorbij is
op de Schelde. Waar is de tijd, dat
hier barken en schoeners binnen zeil
den? Voorbij.
En ook die goeie ouwe Harwich,
waarmede ook zovele Zeeuwen de reis
naar Engeland hebben gemaakt, is nu
ten ziele. Historie geworden.
De oude schippers zullen het be
treuren. Maar hun verhalen over de
Harwich zullen voortleven. Zoals alle
sterke verhalen van de zee.
feuilleton]
door
MARY BURCHELL
27
„Is het heus?" vroeg Letty schijn
baar onverschillig, want ze had im
mers zo juist Alec beknord omdat hij
kletspraat overbracht. Toch keek ze
nu de zaal door naar de plek waar
Rufus Arling stond en kon een gevoel
van belangstelling niet onderdrukken.
„Grappig genoeg woont de nicht van
Dulcie Rayner, Evelyn, hier in de
buurt", ging Gabrielle voort, die nooit
een (ai dan niet voorgewend) gebrek
aan belangstelling bij haar gehoor
zou opmerken, als ze „nieuws" wilde
spuien. „Vanavond is ze hierEve
lyn, bedoel ik, niet Dulcie. Het is die
blonde met die vrij suggestieve zwar
te japon-zonder-rug, waarover ze nog
al met haar man moet hebben gekib
beld voor ze hierheen kwam. Maar
dat doet er niet toe. Ik wilde je maar
vertellen dat ze zich bijzonder inte
resseerde voor Rufus Arling's verblijf
bij ons. 't Schijnt namelijk, dat hij er
met de vrouw van zijn beste vriend
vandoor is gegaan en ik vind dat nog
al kras, zelfs voor een natuuronder
zoeker, nietwaar?"
„Ik kan niet inzien, dat het er wat
toe doet, in zo'n geval of iemand al
dan niet'natuuronderzoeker is", merk
te Letty een tikje scherp op.
„Nu ja, van zo iemand verwacht je
wel iets minder conventioneels en
wat holbewonerachtigs, zou ik zeg
gen" betoogde Gabrielle.
,,'t Is me niet opgevallen dat Rufus
Arling iets holbewonerachtigs over
zich heeft, zoals jij het uitdrukt".
„Nee, niet in de meest gebruikelijke
betekenis", gaf Gabrielle toe. „Maar
ik voel me nooit zo heel op mijn ge
mak bij die grote, goed uitziende man
nen, die zich schijnen te amuseren met
dingen, waar anderen niet aan denken.
Ik stel me zo voor, dat als hij een
vrouw begeerde, hij voor niets zou te
rugschrikken om haar te krijgen, be
halve misschien haar met een knup
pel te bewerken!"
„Ik heb er nog niet over nagedacht",
gaf Letty naar waarheid ten ant
woord. „Maar misschien zou met een
knuppel bewerken juist de manier
zijn, waarop een holbewoner te werk
ging".
„O, Letty, je valt wel heel erg dood
op een letter", hernam Gabrielle onge
duldig. „Maar hoe dan ook.... hier
zijn de feiten: Hij ging er vandoor met
de vrouw van zijn beste vriend en
juist op hun vlucht gebeurde dat fa
meuze motor-ongeluk. Dat sloeg hem
een tijdlang uit het veld en voor hij
genoeg hersteld was, om de aanval te
hernieuwen, had ze zich met haar
man verzoend. Een heel verhaal, niet
waar?"
„Dat is het", gaf Letty ietwat onge
lovig toe. „Komt me niet erg waar
schijnlijk voor".
„Waarom niet? Er zijn meer man
nen. die er met andermans vrouwen
vandoor gaan", verklaarde Gabrielle,
alsof zulk een handelwijze iets heel
natuurlijks en prijzenswaardigs was.
„Ja. dat weet ik", erkende Letty,
doch op andere toon. „Maar zouden
motor-ongelukken en verzoeningen
wel zo prachtig samentreffen? Ik denk
dat de nicht van Dulcie Rayner er wel
wat bijgemaakt heeft".
„O, natuurlijk heeft ze dat", gaf Ga
brielle, die dat heel gewoon scheen te
vinden toe. „Maar het feit ligt er en
ze geeft de namen er bij. Die van de
man is nogal vreemd: Burgers Endel
en zijn vrouw heet Christine. Zülke
namen zijn niet met andere te ver
warren.
„Neen", erkende Letty, „dat geloof ik
ook niet". Maar ze kreeg een nogal
onbehagelijk gevoel, toen ze Rufus
Arling, gevolgd door Alec, weer naar
hen toe zag komen.
(Wordt vervolgd).
C.N.V. nam afscheid van
tweede voorzitter.
In een buitengewone algemene ver
gadering in restaurant Esplanade te
Utrecht nam het C.N.V. afscheid van
de 2e voorzitter, de heer J. Schipper,
die wegens het bei-eiken van de pen
sioengerechtigde leeftijd het Verbond
verlaat.
In een uitvoerige rede schetste de
voorzitter, de heer M. Rumpert, de
grote verdiensten van dhr. Schipper
van de vakbeweging en 't CNV in 't
bijzonder. Het had H.M. de Koningin
behaagd de scheidende functionaris
te benoemen tot officier in de orde
van Oranje Nassau. Dit ereteken
werd hem door de vertegenwoordiger
van minister Joekes, dr A. A. van
Rhijn, op de borst gespeld.
In 14 dagen een halve k.m.
worstebrood.
Het voormalig Princenhage ette
lijke jaren terug werd het door Breda
geannexeerd houdt zijn landelijke
traditie hoog. Een belangrijk onder
deel van die traditie vormen de win
terse worstbrood-feesten. Niet minder
dan zes van zulke festijnen werden in
de afgelopen 14 dagen in het Prin-
cenhaagse patronaat gehouden. Leden
van verschillende verenigingen consu
meerden er 4200 worstebroodjes. Wan
neer men ze aan elkaar legt krijgt men
een worstebrood van 630 ra lengte.
92. Er werd nog even afgetrapt, maar toen floot
de scheidsrechter het einde van deze meer dan
merkwaardige wedstrijd. De Wembley Rovers had
den met 43 gewonnen, en Jimmy Brown was de
held van de dag. De Rovers hesen hem zoals de
traditie dat wil op hun schouders en zo verlieten
zij het veld, luidkeels hun clublied galmend. Jim
my zag er een beetje onthutst uit, maar hij vond de
eer, die hem ten deel viel, toch heel aardig. Een
was er echter, die tandenknarsend de tribune ver
liet: dat was de oude keeper. Zijn valstrik was mis
lukt.
Prettige sfeer in Goese school
Tien jaar in het nieuwe
gebouw.
De Burgemeester van Dusseldorp-
school te Goes gaat feestvieren. Geen
groots festijn met veel officieel ver
toon, doch een echt schoolfeest. Vrij
dag 10 Februari a.s. is het tien jaar
geleden dat de leerlingen van de open
bare Uloschool met muziek voorop,
naar het nieuwe schoolgebouw aan de
Voorstad trokken. Een gebouw dat een
sieraad is voor het stadsbeeld.
De Muloschool werd in 1921 volgens
de wet van minister de Visser ge
sticht en destijds gehuisvest in het
schoolgebouw aan de Kreukelmarkt.
Toen het tegenwoordge hoofd der
school, de heer K. H. van Faassen,
twaalf jaar geleden in Goes kwam,
was het Uloonderwijs juist in opkomst.
Het aantal leerlingen was van 60 a 70
tot 160 170 leerlingen gestegen. Het
gebouw aan de Kreukelmarkt kon bij
lange na niet alle leerlingen meer be
vatten en zo moest het Hoofd prac-
tisch een wandeling door de gehele
gemeente maken om zijn verschillende
klassen te kunnen bezoeken. Dit was
een onhoudbare toestand en daarom
stelde de heer Van Faassen zich als
een van zijn eerste taken, te trachten
een nieuw schoolgebouw te krijgen.
Hij deed hiertoe een verzoek aan het
college van B. en W. en had succes.
Met grote dankbaarheid zal het
openbare Ulo-onderwijs te Goes steeds
terugdenken aan het werk van de he
laas te vroeg ontslapen burgemeester
Van Dusseldorp, die de grote stoot
heeft gegeven tot de bouw van de
nieuwe school. Toen de feestelijke
opening in Februari 1940 plaats vond,
was burgemeester Van Dusseldorp
reeds ernstig ziek en enkele dagen la
ter overleed hij.
Als blijvende herinnering aan deze
harde werker, gaf het gemeentebe
stuur daarop toestemming aan de
school de naam „Burgemeester van
Dusseldorpschool" te geven. Tijdens
en na de oorlog is het gebouw drie
jaar in gebruik geweest bij Duitse en
geallieerde militairen. Weer moest
men zijn toevlucht nemen tot allerlei
andere lokaliteiten. Tot zelfs in de
trouwzaal op het stadhuis toe, kon
men in die dagen een klas van de
Ulo vinden.
Gelukkig ging het onderwijs steeds
voort. Alleen kregen de leerlingen wat
meer huiswerk en zo is men zonder
veel schade voor de kinderen, deze
moeiijjke tijd doorgekomen.
PRETTIGE GEEST EN
GOEDE RESULTATEN.
Momenteel telt de school 190 leer
lingen. verdeeld over acht klassen. Er
heerst een buitengewoon prettige geest
hetgeen ook zijn weerklank vindt in
de resultaten. Het aantal geslaagden
is bij elk examen groot. Ook in werk
geverskringen heeft de Burg. v. Dus
seldorpschool een goede naam, want
dikwijls nog voor het examen, komen
reeds aanvragen binnen. De helft van
de telefonisten, en vele personeelsle-
M.s. „Delta" niet verloren.
Het onlangs op de Theems gezon
ken te Delfzijl thuisbehorende m.s.
„Delta" blijkt niet verloren te zijn.
Het schip, dat op zij lag, is thans
rechtgezet. Er wordt getracht de la
ding te lossen. Men zal het schip voor
lopig dichten, waarna het in een dok
hersteld zal worden.
Moet de personele belasting
verdwijnen
Blijkens het voorlopig verslag van
de Eerste Kamer over de begroting
van financiën, hebben enige leden ge
pleit voor het laten verdwijnen van
de personele belasting. Deze is destijds
verdedigd op deze grond, dat een juis
te vaststelling van het inkomen der
contribuabelen dikwijls niet mogelijk
was en men daarom zijn toevlucht
nam tot uiterlijke kentekenen van
welstand. Nu deze reden is komen te
vervallen, is de personele belasting
niets anders geworden dan een dub
bele heffing op het verbruik (naast de
omzetbelasting) en is elke grond voor
haar instandhouding verdwenen.
Woordenboeken op
H.B.S.-A examens
Het Tweede Kamerlid mevr. Forta-
nier—De Wit heeft de minister van
onderwijs schriftelijk gevraagd of een
verandering van het eindexamenre
glement H.B.A.-A in voorbereiding is,
waardoor bij zakelijke opgaven voor
vreemde talen het gebruik van een
woordenboek zal worden toegestaan.
Zij wil weten, of deze regeling nog
deze zomer zal gelden en of overleg is
gepleegd met de lerarenorganisaties.
den van het postkantoor, de belastin
gen en het kadaster bezochten een
maal deze onderwijsinstelling.
Behalve voor de kantoren e.d. wor
den de leerlingen ook opgeleid voor M.
T.S., Zeevaartschool, Z.T.I. enz.
Naast de gewone vakken, wordt se
dert de bevrijding door ds. H. M. Stra
ling ook godsdienstonderwijs gegeven.
Hoewel dit vak facultatief gesteld is,
blijkt er grote belangstelling voor te
bestaan.
ONDERWIJSVERNIEUWING.
Tegenwoordig wordt veel over on
derwijsvernieuwing gesproken. „Elke
leerkracht die „bij" wil blijven, ver
nieuwt eigenlijk dagelijks", zo merkte
ons de heer Van Faassen in een onder
houd op. „Toch hebben wij in de be
zettingstijd nog enkele nieuwe din
gen uitgedacht. Sinds '44-"45 doen wij
thans ook aan handenarbeid. Het
grootste deel van de kosten hiervoor,
wordt door de ouders gedragen. Op
de zolder van het gebouw is een ge
zellig vertrek geschapen, waar de
leerlingen onder de tonen van een
nummertje muziek uit het radiotoestel,
de meest uiteenlopende voorwerpen
uit hout en karton toveren. Wat ook
bijzonder in de smaak valt, is het re
creatieuurtje dat Vrijdagsmiddags met
de leerlingen van de hoogste klassen
wordt gehouden. De jongens en meis
jes mogen dan zelf een onderwerp
uitkiezen, waarover de leerkrachten
of buitenstaanders een inleiding hou
den. De leerlingen maken er dan een
verslag van, dat later wordt ingebon
den. Zelfs zijn reeds verschillende ex
cursies gemaakt, bijv. naar de suiker
fabriek te Dinteloord en naar de Gro
te kerk te Goes. Aan deze laatste ex
cursie ging dan bijv. een lezing over
de verschillende bouwstijlen vooraf.
Ook de leerlingen zelf komen op deze
uurtjes dikwijls aan het woord. Het
behoeft geen betoog dat de band tus
sen leerkrachten en leerlingen hier
door wordt verstevigd .terwijl vele on
derwerpen, die zich niet voor behan
deling in een gewone les lenen, hier
in een vertrouwelijke en gezellige
sfeer worden besproken.
HET FEEST.
En nu het feest! De zangvereniging
van de school is reeds een jaar bezig
met het instuderen van de operette
„Een dag Khalif". Vrijdag 10 Febru
ari de jubileumdag zullen 80
leerlingen en vier leerkrachten hier
van de première geven in het Schut
tershof. Zaterdag 11. Maandag 13 en
Dinsdag volgen reprises. De voorstel
ling van Zaterdag is reeds uitver
kocht, doch voor de overige dagen kan
ieder zich nog van plaatsen verzeke
ren. Het belooft wel iets bijzonders te
worden. De „artisten" repeteren dat
het een lieve lust is en op de handen-
arbeidzolder is er reeds menig uurtje
besteed aan het timmeren en schilde
ren van de décors en verdere attribu
ten.
Wanneer men hoort hoe gezellig het
er op deze school toegaat, is het dan
te verwonderen dat. zoals het Hoofd
tenslotte opmerkte, hij zich tijdens de
vele zangrepetities geen enkele keer
boos heeft moeten maken?
Zaltbommel in opschudding.
Het rustige stadje Zaltbommel
was Donderdag in rep en roer. 's
Morgens had de juffrouw van de
bewaarschool haar klas naar huis
gestuurd, omdat de kachel niet
brandde. Het hele stel ging dus
naar huis, echter niet alzo 'n drie
tal heren, zo van tussen de vier
en vijf jaar, die deze vrije morgen
weieens anders wilden besteden.
Het duurde begrijpelijkerwijs niet
lang of alles wat Zaltbommel aan
politie en brandweer heeft, was in
de weer en is tot laat in de namid
dag in touw gebleven. De wildste
geruchten stapelden zich op, waar
van: „De kinderen zijn door het
ijs gezakt en verdronken" de bo-
vertoon voerde.
De spanning steeg met het uur
en niet minder de angst in de be
trokken gezinnen. Mensen groep
ten samen op straat, voorzover zij
niet deelnamen aan de opsporings
werkzaamheden. Algemeen was
reeds de deelneming met de tot
radeloosheid gekomen ouders. Tot
eindelijk, het was intussen vier uur
in de namiddag, het bericht kwam.
dat het drietal gesignaleerd was in
de Neerijnen, aan de overkant van
de WaaL Het leed was toen gauw
geleden en in minder dan geen tijd
hadden de mannen van de brand
weer de drie wereldreizigers opge
haald en bij hun moeders gebracht.
Zaltbommel ging weer over tot de
orde van de dag.
-V.
Het Wereldgebeuren
Alweer blokkade
Generaal Lucius Clay, de vroegere
Amerikaanse bevelhebber in Duits
land, heeft een boek geschreven over
zijn ervaringen in de laatste jaren, dat
tot titel draagt „Decision in Germa
ny". Hoewel de inhoud van dit boek
nergens opzienbarend is bevat het toch
belangwekkende bijzonderheden over
de periode, die voorafging aan de
splitsing van Duitsland. In het bijzon
der generaal Clay's relaas over de
blokkade van Berlijn is de moeite
waard. Er blijkt uit. dat de ambtena
ren in Washington aanvankelijk een
weifelende houding aannamen tegen
over de Russische actie en geenszins
vastbesloten waren Berlijn ten koste
van alles te behouden. Indien Clay
had geadviseerd de Duitse hoofdstad
als een verloren post te ontruimen,
was dit advies zeker opgevolgd. Tijdens
de veelvuldige tele-gesprekken tussen
Washington en Clay nam de laatste
evenwel een geheel ander standpunt
in. In een lang telegram aan het mini
sterie van Oorlog kwam deze veel
zeggende passage voor:
„Wij hebben Tsjecho-Slowakije ver
loren. Noorwegen wordt bedreigd. We
trekken terug uit Berlijn. Indien Ber
lijn valt zal Westduitsland aan de
beurt komen. Als we vastbesloten zijn
Europa te behouden moeten we niet
buigen. We kunnen zonder verlies ver
nedering en druk verdragen, mits die
druk niet tot oorlogshandelingen
leidt. Als we terugtrekken wordt onze
positie in Europa bedreigd. Als Ame
rika dit nu niet begrijpt en niet in
ziet dat de teerling geworpen is, zal
het nooit begrijpen waar het om gaat
en zal Europa door het communisme
onder de voet worden gelopen. Ik ge
loof, dat wij ter wille van de toe
komst der democratie moeten blijven.
Dit is geen heldhaftige pose omdat er
niets heldhaftigs inzit om druk en
vernedering te verduren zonder repre
saille-maatregelen".
Dus bleven we in Berlijn, merkt
Clay in zijn boek laconiek op.
Vandaag de dag hoeft in Washing
ton niet meer gepleit te worden voor
een standvastige houding in Berlijn.
Meer dan ooit zijn de Amerikanen
vast besloten zich in Berlijn te hand
haven, en een eventuele nieuwe blok
kade snel met tegenmaatregelen te
beantwoorden.
Ondanks de overeenkomst van Mei
vorig jaar is de toestand nooit geheel
opgeklaard. In Juli reeds moesten de
geallieerden een formeel protest in
dienen bij de Russen, omdat grenssta
tions zonder voorafgaande waarschu
wing waren gesloten en het verkeer
over grote gedeelten van de weg Ber- -
lijnWestduitsland was stopgezet. Na
dien is het met onderbrekingen steeds
sukkelen geweest met de autoverbin
dingen. Nu eens werden de belemme
ringen ongedaan gemaakt, dan weer
bleken ze plotseling weer te bestaan
en daarbij werden de meest uiteenlo
pende argumenten aangevoerd. Vori
ge week Vrijdag nog werd het ver
keer plotseling stopgezet „wegens de
dooi op de wegen".
Wat de Russen met deze voortdu
rende speldeprikken in de zin hebben
is niet goed duidelijk. Wellicht is het
een vorm van machtsvertoon, om de
geallieerden te laten voelen, dat de
Russen in Oostduitsland heer en mees
ter zijn. Wellicht ook een vorm van
tactiek om de Westberlijners te waar
schuwen, dat ze van een geregelde
verbinding met het Westen niet ver
zekerd zijn. Mogelijk ook handelen
autoriteiten vaak op eigen gelegenheid.
Wat ook de bedoeling zij, de Ame
rikanen hebben de belemmeringen een
tijdlang aangezien, maar willen er nu
niet meer werkeloos tegenover blijven
staan, zo als men heeft kunnen lezen
overwegen ze tegenmaatregelen, die
op een kleine „tegenblokkade" neer
komen in de vorm van een verbod
van uitvoer van belangrijke goederen
naar de Oostzóne, wellicht gepaard
gaand met beperkingen van het ver
voer van West naar Oost.
Misschien, dat beide partijen er ten
slotte toch van af zullen zien de uit-
zichtsloze strijd om Berlijn opnieuw te
beginnen. De Russen zullen nu wel
weten hoever ze kunnen gaan. Mocht
het opnieuw tot een blokkade komen,
compleet met luchtbrug en al, dan is
dat vooral voor de Westberlijners een
troosteloze geschiedenis.
Plannen voor diaconessenhuis
te Breda.
De burgemeester van Breda, mr. dr.
Claudius JPrinsen, heeft 'n oproep ge
daan tot de burgerij, om naar vermo
gen bij te dragen in de tot standko-
ming van een nieuw diaconessenhuis.
Het bestaande ziekenhuis aan de Wil-
helminasingel is veel te klein gewor
den en zo spoedig mogelijk wil men
aan de bouw van een nieuw comolex
beginnen. Ter gelegenheid van 'het
feit, dat het bestaande Diaconessen
huis dit jaar zijn 60-jarig jubileum
viert, is een jubileumfonds opgericht,
De gelden hieruit zullen voor de fi
nanciering van het nieuwe project
worden aangewend.