Griep, een „vorstje" van 37° en geen trainer Verblijf in Moskou goed bevallen Zeeuwse Almanak tam jBB EEN BEVELANDSE GEMEENTE KREEG EEN WAPEN LETTY'S moeilijke KEUZE JIMMY BROWN, sportheld no.1 VRIJDAG 3 FEBRUARI 1950 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 3 BIJ FENNY THUIS RUSSINNEN NOG WEL TE VERSLAAN. In de gezellige huiskamer van perceel 10 in de Lorentzstraat te Amersfoort zitten wq tegenover onze uit Moskou teruggekeerde schaak kampioene Fenny Heemskerk. Bepakt en gezakt was ztf Zaterdagmor gen in Utrecht uit de trein gestapt, opgewacht door haar ouders, haar 9-jarig dochtertje Fenny, haar trainer, de heer Van Scheltinga en de heren Huisman en Uding als delegatie van haar vereniging, het Schaak genootschap ^Amersfoort." In de gang liggen de koffers nog slechts half uitgepakt, omdat de meegebrachte souvenirs er natuurlijk het eerst uit moesten. Opnieuw is een kampioene op vaderlandse bodem terug: ditmaal geen Fanny met een handvol gouden plakken" maar een Fenny met 1000 roebels, verdiend met haar achtste plaats uit een veld van de 16 sterk ste speelsters der wereld. Tevreden? Och, zegt Fenny, ja en neen. a, omdat ik beslist beter heb gespeeld dan in Barcelona en neen, omdat ik gedacht had gelyk te ein digen met de dames Tranmer en Chaude de Silans. De grootste handicap was voor mU het ontbreken van een trainer, waardoor ik dikwijls hele nachten heb moeten analyseren om de afge broken partijen op de juiste wijze te kunnen voortzetten. Is u in die tijd niet ziek geworden ook? Inderdaad, evenals Miss Tranmer en de Russin Rubtsova kreeg ik de griep en het is onver standig van me geweest om niet, zoals de twee genoemden, één of twee dagen in bed te blijven. Of ik nog vrije dagen had? Ja, des Zon dags en de verjaardag van Stalin. Wij zijn dan ook ruimschoots in de gelegenheid geweest, de talrijke be zienswaardigheden te bezoeken. De Metro is daar werkelijk fan tastisch; ook het Kremlin, waar voor je een half uur moet rekenen om het alleen maar rond te lopen hebben wij kunnen bezichtigen, evenals het Kremlin-museum en de grote zaal, waar Jozef Stalin c.s. plegen te confereren. Of het daar in Moskou erg koud was? Nou wat dacht u van een vorstje van 37° met een minimum temperatuur van 25? Ik ben zeker in 14 dagen niet buiten geweest; je kon bij wijze van spreken je neus niet buiten de deur steken zonder gevaar te lopen, dat hij bevroor Neen, ik vind het hier nou wer kelijk warm Om nog eens op het tournooi zelf terug te komen, mevr. Heemskerk,1 is het evenals bij de heren het geval zo. dat ook de Russische deelneem sters een klasse of nog meer ster ker waren dan hun concurrenten? Neen, dat zeker niet. hetgeen trouwens wel blijkt uit mijn winst partij tegen nummer twee in het eindklassement, de Russin Rubtso va. Deze Rubtsova acht ik persoonlijk ondanks het feit, dat zij de wereld titel aan haar landgenote Rudenko moest laten, de sterkste van allen. Het typische is, dat ik ook van Rudenko, die met de titel het sommetje van 10.000 roebel opstreek had moeten winnen. Ik stond in deze partij namelijk glad gewonnen doch de factor tijdnood deed mij verliezen. GROTE BELANGSTELLING. Hoe het stond met de belangstel ling? Deze was werkelijk enorm; iedere dag was de zaal van het grote ge bouw van het Rode Leger tot de laatste plaats toe gevuld. De mensen vochten om de kaar ten en vaak werden ook wij ge vraagd onze toegangsbiljetten te verkopen. De schaaksport is daar onder het gehele volk populair en zo verging het de deelneemsters aan het tour nooi precies zo. Zelfs de meisjes in de warenhui zen noemden ons al spoedig by de naam. Wanneer ik ben vertrokken? Woensdagmorgen met een spe- ONTLUISTERD. Het Zeeuwse land, zo mooi in zijn winterkleed, ligt ontluisterd nu de dooi heeft doorgezet en de regen neersijpelt alsof we aan vocht de dringendste behoefte hadden. Het ijs ligt nog op de sloten, maar het is groezelig en het dooiwater troe bel. De heesters, die al aan het uitlo pen waren, proberen huiverend om hun jonge blad na de vorst nieuw le ven in te spuitenDe velden zijn kil en klam en liggen bedolven onder een dunne grijze nevelsluier, nauwelijks zichtbaar, behalve in de schemering. En de wegen zijn modderig en kaal. Het Zeeuwse land ligt weer ontluis terd. En onder die omstandigheden is Zeeland geen vrolijk land. Geen won der dat de mensen op zulke dagen voor emigratie gaan voelen. Ook de waterstofbom doet je wel eens denken, 0/ Zeeland een erg veilig land is. Afri ka of Australië lijken veiliger te wor den. We liggen zo beroerd tussen Ame rika en Rusland. We zijn zo goed uit de lucht bereikbaar. Als de zon schijnt krijgen dergelijke sombere gedachten minder kans. Dan Zeeland allerminst ontluisterd. Maar er moeten nu eenmaal na vorst van die dooidagen zijn. ciaal vliegtuig van het Rode Leger naar Warschau, om vervolgens over te stappen in de Oriënt-express. Tot Neurenberg heb ik kunnen reizen met de vice-president van de Wereldschaakbond, de heer Eerman en echtgenote en de Frangaise Chau de de Silans. Deze Chaude de Silans is moeder van vier kinderen en zeer charmant. In de trein hebben we al gespro ken over een eventuele tweekamp tussen haar en mij, b.v. 4 partyen in Parijs en 4 in Nederland. Ik hoop nu maar, dat dit voor elkaar kan komen. Verdere tournooien of wedstrij den? Nou, het is misschien moge lijk, dat er in de naaste toekomst in Rusland een sterk bezet dames- tournooi zal worden gehouden. Men overweegt de te spelen partijen over Leningrad en Moskou te verdelen, maar denkt u er aan, dit is nog al lemaal één groot vraagteken hoor! In ieder geval ben ik al reusach tig blij, dat ik aan dit tournooi heb kunnen deelnemen, want ik heb er heel veel geleerd. Maar steekt u nu eens 'n Russi sche sigaret op, wel weinig tabak maar pittig. Oh, weet u nou wat ik vergeten heb uit Moskou mee te ne men Kaviaar De aanleg voor een bepaal de tak van sport moet er vroeg of laat uitkomen, dat is een ding, dat zeker is. Bij onze nationale schaak kampioene, mevr. Fenny Heemskerk kwam die aanleg er al heel gauw uit. Dat moest vader Heemskerk ondervin den, toen hij zelf schaker van behoorlijke sterkte zyn kleine dochter op haar ziek bed in de geheimen van het spel van raadsheer en pion nen, inwijdde en reeds na twee weken op 'n stoel sprong van vreugde, wanneer hij de 16-jarige Fenny eens mat had kunnen zetten Fenny kreeg er zin in en dacht niet meer aan korfbal len, fietsen en zwemmen. Toen er in 1936 per advertentie in de krant dames werden ge vraagd om deel te nemen aan het Amsterdams schaak-kam pioenschap, durfde Fenny niet. Meedoen, besliste haar vader. Resultaat? Tweede achter Nolly van Schaik, de secreta resse van dr. Max Euwe. Daarna? Tweede in het „Kampioenschap van Neder land", achter mevr. Roodzant. Is het nu nog vreemd, dat vader Heemskerk er ook een beetje „verguld" bij zit, wan neer we zijn dochter „onder het mes nemen?" Overigens: het zit in de fa milie! Was moeder Heems kerk ook al niet eens derde in het hoofdstedelijke schaak kampioenschap En de 9-jarige Fenny dan? Zij wil „even knap worden als haar moeder." Verzetsster voor Wim Kan. H. M. de Koningin heeft aan de leider van het A.B.C.-cabaret, Wim Kan, toegekend de „verzetsster Oost- Azië 19421945" ..wegens zijn ver diensten voor zijn lotgenoten in de Japanse krijgsgevangenkampen in Birma en Siam". Aan een groot aantal overleden per sonen werd deze onderscheiding pos- thuum toegekend. Opnieuw Italiaanse film „Film van de maand". Het bestuur van de Nederlandse film club heeft aan de Italiaanse film „Malti Sogni per le Strade", die onder de Nederlandse titel „Kleine mensen op de grote weg" verschijnt, het pre- dicaat „Film van de Maand" verleend. Op 1 Maart 1950 het vee op Rozenburg t.b.c.-vrij. Blijkens de Staatscourant van 31 Januari jl. heeft de minister van Tandbouw. Visserij en Voedselvoor ziening zijn goedkeuring gehecht aan net besluit van de Stichting Gezond heidsdienst voor Dieren in Zuid-Hol- iand, het eiland Rozenburg vrij te ma ken van rundertuberculose. Hiertoe moet uiterlijk op 1 Maart 1950 alle op uberculine positief reagerend rundvee van genoemd eiland zijn weggevoerd. Radio Belgrado heeft medegedeeld, -lat de regering van Joego-Slavië de re gering der R.I.S. heeft erkend. I1 'Ti Reeds voor de oorlog is er van zowel Nederlandse als Belgische zijde op aangedrongen, de scheepvaart-belemmering by Ternaaien op te hef fen. De nauwe sluis is onbruikbaar voor binnenschepen, groter dan 500 ton. Alle voor-oorlogse plannen liepen echter stuk op de hevige concur, rentiestrijd tussen beide landen. Na de oorlog heeft men het onderwerp „stop' van Ternaaien" weer op tafel gebracht, en, dank zy de Benelux, is men zo ver gekomen, dat de nieuwe plannen ter bevordering van het scheepvaartverkeer tussen het Albertkanaal in België en het Juliana- kanaal in Nederland, ernstig zullen worden bestudeerd. Deze foto toont U de nauwe sluis van Ternaaien. Poolse en Fran se elementen. FEUILLETON door MARY BURCHELL 25 „Ja zeker, een andere man. Dacht je soms, dat vrouwen zoiets tegen elkaar zeggen vroeg ze lachend. „Neen, natuurlijk niet. Het was toch niet Arling, wel? O nee, je zei, dat ik hem niet kende". „Bovendien staat meneer Arling niet op zulk een voet met mij", her nam Lettyniet geheel overeen komstig de waarhèid, bedacht ze, want meneer Arling had immers nog al openhartig tot haar gesproken „Nu, hij is toch wel op je gesteld", constateerde Alec, met wat sombere nadruk. „Onzin" Nu lachte Letty harte lijk. „Ik ken hem pas een paar da gen". „Maar hij houdt van doorzetten". „Beste Alec, wat weet je van hem?" Nooit tevoren had ze gedacht, hem „beste Alec" te zullen noemen op zo'n grappige, spottende toon. Ze nam aan. dat de" japon haar in die stem ming had gebracht. „O, er zijn wat mensen hier. vrien den van Gabrielle en ze vertelden het een en ander", zei Alec nogal vaag en duister. „Je schijnt erg gretig naar die ver halen, waarschijnlijk kletspraat, te hebben geluisterd", hernam Letty be rispend, want ze vond het eigenlijk heel prettig, hem een standje te kun nen geven. „Dat is niet waar Maar laat ons In elk geval op een van de balkons gaan en over wat anders praten. Ar ling interesseert me absoluut niet", verzekerde Alec. „En mij, geloof ik, evenmin", mom pelde Letty toen zij de dansende scha re verlieten en zich in de zachte, warme schemering van een der nu verlaten balkons begaven. Terwijl ze met de armen op de ste nen balustrade rustten, bewaarden ze enige ogenblikken het stilzwijgen. Beiden keken naar de thans in scha duw gehulde tuinen, maar Letty werd zich eensklaps bewust van de gemak kelijke intimiteit, die zo wonderlijk op de tamelijk ernstige vriendschap uit het verleden was gevolgd. „Wie was het. Letty zei hij ten slotte nog altijd in de tuin beneden hen kijkend. „Ik bedoelwie heeft gezegd, dat je een verwarrende glim lach had „OLetty moest lachen, want ze was een ogenblik glad vergeten, wat tot uitgangspunt van hun scher mutseling had gediend. „Een of andere kwajongen, zeker?" Het klonk weer een beetje humeurig, maar in Letty's oren niet onaange naam. „Mis antwoordde ze vastberaden. „Toevallig was het een man, die ouder en wijzer was dan jij". „Goede hemelNu laat je m ij voor kwajongen staan riep hij inderdaad wat van zijn stuk gebracht, uit. Nu kreeg Letty medelijden en zei ernstig ,,'t Was mijn vader". „Jij.kleineduivel", fluister de Alec en zich naar haar overbui- gend, kuste hy haar even op de wang. Ze had niet bepaald gewenst, dat hy haar zou kussen en ook niet ge dacht, dat hij haar een kleine duivel zou noemen. Maarhrj h a d haar gekust. Het ongelooflijke het schijnbaar onbereikbare was ge beurd. En het kostte Letty moeite, niet haar hoofd om te draaien en hem vurig terug te kussen. Inplaats daarvan had ze de tegen woordigheid van geest, om naar de tuin te blijven kijken en als enig teken, dat ze zrjn kus had gevoeld werd de verwarring stichtende glimlach wat breder. „Zul je m niet eens kussen klonk het kalm naast haar. „Wil je dat graag „Natuurlijk wil ik datWat bezielt je, Letty? Ik ken je zo niet", riep hij uit. „Ik weet niet zeker, of ik me zelf wel zo ken", fluisterde Letty. Toen draaide ze zich eindelijk half om en kuste hem zachtjes en een beetje ver legen. Iets in het contrast tussen deze ver legen kus en de manier, waarop ze hem had geplaagd, scheen Alec bij zonder aantrekkelijk te vinden. Met een gebaar, dat niet vrij van enige hartstocht was, drukte hh' haar vast tegen zich aan en kuste naar op de mond. Uit de 17de eeuw. De gemeente 's-Heer Abtskerke is kort geleden bij koninklijk be sluit bevestigd in het gebruik van het tevoen gevoede gemeentewa pen. Daarvan werd reeds eerder mel ding gemaakt, maar hier volgt toch nog even een beschrijving van het wapen. Het schild is gevierendeeld en ver toont op I en IV in keel (rood) drie zilveren kolommen naast elkaar, staande op een voetstuk van het zelfde; in een schildhoofd van azuur (blauw) drie gouden vyfpuntige sterren naast elkaar; II en III in keel een ongevederde pijl, rustende op een horizontaal ge plaatste handboog zonder pees, alles van zilver. Het schild is gedekt met een gou den kroon van drie bladeren en twee paarlen. DE GESCHIEDENIS. Het is wel belangwekkend hier eens te verteilen hoe dit wapen tot gemeentewapen van 's-Heer Abts kerke is geworden. De geschiedenis is nogal romantisch en zij begint in Frankrijk, waar het geslacht De Per- poncher woonde op het stamslot van die naam, totdat de Perpon- chers door de hevige Franse gods dienst-twisten gedwongen waren naar Nederland uit te wijken, waar zy dienst namen in het Staatse le ger. Eén van hen, Isaac de Perpon- cher, ridder en heer van 'Maison- neuve, was kolonel van een regiment Fransen, dat tot de troepen van Prins Maurits behoorde. In 1580 vestigde zich in ons land heer Peter van Sedlinitsky, heer van Choltitz en Fullstein. Hy was uit een grafelijk Boheems geslacht. En ook hij nam dienst in het leger van de Prins van Oranje. Hij werd ge neraal. In 1610 sneuvelde hij by 't beleg van Gulik. Zijn oudste dochter Anna was in 1607 gehuwd met Fer dinand de Perponcher. Volgens een familie overeenkomst noemde hij zich voortaan graaf van Sedlinitsky. Deze Ferdinand de Perponcher Sedli nitsky was commandant van een rui- tercompagnie. Maar door een twist met zijn kolonel verloor hij zyn com mando. IN GOES Hij vestigde zich nu in Goes en trouwde met Anna Maria van Wa tervliet Corn, dochter (Zei. Hl. II. 101). Daardoor kwam hij in het be zit van de uitgestrekte goederen van dit geslacht. 's Heer Abtskerke was in de Mid deleeuwen eigendom van de Middel burgse Abdij. De kerk was gewijd aan Johannes de Doper en ze werd door de Abt van Middelburg gesticht. Na de Satisfactie van Goes, waar bij Zuid-Beveland overging naar de zijde van de Prins, werd Cornelis Gillisse Brouwer van Watervliet de voornaamste eigenaar van (Jit geeste lijk goed. En niet alleen van 's Heer Abts kerke maar van tal van andere heer lijkheden werd hij bezitter of mede eigenaar. Zijn dochter Anna Maria erfde deze goederen. En door haar gingen ze weer over op de De Perponchers. Zo komt het dat nu nog in ver schillende Zuid Bevelandse kerken geslachtswapens te zien zijn van de ze adellijke familie. IN HEIN KEN SZ AND In de vroegere Hervormde Kerk van Heinkenszand, was een groot monument opgericht ter ere van Cornelis de Perponcher Sedlinitsky die op 4 September 1733 in dit dorp overleed. Dit nu verdwenen monu ment vermeldde alle heerlijkheden waar hij ambachtsheer of mede am bachtsheer van was. Het waren Wolfaartsdyk, Elle- woutsdyk, Coudorpe, Everinge, Drie wegen, 's Heer Hendrikskinderen, 's Heer Arendskerke, 's Gravenpol der, Oosteinde, Wissekerke, 's Heer Abtskerke, Snoutlcerke, Baarsdorp, Tolseinde, Sichuit, Stormezand, Nieuwland, Hongersdijk en Cats. Het schijnt dat in de tyd, toen Mattheus Smallegange zijn bekende kroniek uitgaf 1666) 's Heer Abtskerke het wapen der Perponcher nog niet voerde. Wel geeft de Wa- penkaart het geslachtswapen de Per poncher Sedlinitsky aan. Het is pre cies gelyk aan het wapen dat nu door de gemeente wordt gevoerd. Nog in de vorige eeuw was J. M. Baronn. des Perponcher de grootste eigenares van dit ambacht. Wemeldinge C. PHILIPSE In Utrecht is door alge vaardigden van de vrije organisaties op het gebied van de kleinhandel in vis besloten tot sa menwerking en oprichting van de fede ratie van viskleinhandelarenverenigingen in Nederland. Het Wereldgebeuren De strijd tegen Tito Azië en de H-bom slokken op 't ogenblik het leeuwendeel op van het internationaal nieuws; de strubbelin gen in de Balkan zijn op de achter grond geraakt. Niettemin is de vol gende brief van een speciale corres pondent in Belgrado de moeite waard om er de voornaamste passages uit te lichten. Er blijkt uit, dat in alle stilte een nieuw offensief tegen Tito wordt voorbereid. Onze correspondent schrijft: Terwijl men nog in de zomer van het afgelopen jaar kon spreken van een militaire opmars van de Komiu- formstaten tegen Joego-Slavië,' heeft de toestand zich nu in zoverre ver anderd, dat de Kom inform probeert door sabotage en binnenlandse onlus ten de afvallige dictator Tito ten val te brengen. In militaire en diplomatieke krin gen in het Westen gelooft men, dat ondanks de duidelijke waarschuwing van Truman, zich te verzetten tegen iedere openlijke of gecamoufleerde agressie, het geschil tussen de Komin- form en Tito in het komende voorjaar het kritiekste punt zal bereiken. In de bladen in de satelliet-staten wordt nu al bekend gemaakt, dat voor het einde van Maart „die Stunde 12" voor het Tito-regiem zal slaan. Grensincidenten, sabotage en aan slagen op leidinggevende figuren van het Politbüro in Belgrado zullen de inleiding vormen tot de „liquidatie maatregelen". Met zekerheid werd door de berichtendiensten aan de grenzen van Hongarije en Roemenië geconstateerd, dat zich in deze gebie den Sovjet-Russische troepen in Hon gaarse uniformen bevonden. Tegelij kertijd heeft een deel van de Russi sche officieren, eveneens in Hongaarse uniformen, het bevel over Hongaarse formaties overgenomen. In Roemenië en Hongarije gelooft men, dat juist de grenswachttroepen in het komende voorjaar de eigenlijke guerillabcnden zullen ondersteunen, die op het ogen blik in het Zuid-Westen van Hongarije en in West-Roemenië zijn samenge trokken. Een op een dergelijke ma- nier ver-doorgevoerde „burgeroorlog" tegen Tito zou de Sovjet-Unie toch de gelegenheid geven, ondanks een actie" ve ondersteuning de schijn van volle dige neutraliteit te handhaven. Een krant van de Hongaarse onder grondse beweging maakt bekend, dat op verschillende plaatsen in de Hon gaarse bergen naar Joego-Slavië ge richte bases voor V-wapens zijn opge steld. Maarschalk Rokossovsky heeft deze bases persoonlijk gecontroleerd. Nadat ook de technische leiding van de Hongaarse spoorwegen en de ge zondheidsdiensten in de laatste weken door Russische experts is overgeno men, neemt men in Belgrado aan, dat in de eerste plaats Hongarije als uit gangspunt yoor een „eventuele actie tegen Tito" geprojecteerd is. Ook van Oostenrijk uit, waarvan de Russische zóne in het Zuiden van Burgenland aan Joego-Slavië grenst, zullen troepen partisanen tegen Tito worden ingezet. Daarbij gaat het om voormalige deserteurs van de Duitse weermacht, die in 1943 door de com munistische staatssecretaris Honner in Joego-Slavië in twee „vrijheidsba taljons" werden samengevoegd en die bij de bezetting van Wenen een bij zondere, „roemrijke" rol speelden. Het commando van de partisanen tezamen met een Russisch N.K.V.D - groep bevindt zich in het ideine plaatsje Güssing. Dat ook van de Al banese grens uit gewerkt wordt, blijkt uit het proces in Skoplje, waarbij tien op Joego-Slavisch grondgebied bin nengedrongen agenten ter dood ver oordeeld werden. In Boekarest en So fia werd de oprichting bekend ge maakt van een echte communistische „Partij Joego-Slavië". die tot taak heeft de „onafhankelijkheid" van het land te bewerkstelligen Reeds nu worden doorlopend door de politie- en militaire troepen van Joego-Slavië bewapende sabotagegroe- pen. die clandestien over de grens het land zijn binnengedrongen, onschade lijk gemaakt. „Laat ze hun sabotagetroepen maar sturen", verklaarde Vladimir Dedijer, de chef van de persafdeling van de Joëgo-Slavische regering aan de bui tenlandse correspondenten, „binnen 24 uur hebben wij ze vernietigd". De- ze uitlating lijkt een vorm .van propa ganda, maar zonder twijfel heeft de stellige verklaring van de Amerikaan se president aan de regering in Bel grado bij de steeds meer op de spits gedreven situatie een grote mate van zekerheid gegeven, terwijl men by de Kominform de betekenis van de ver klaring van Truman in haar gehele draagwijdte nog niet schijnt te hebben begrepen, zoals het voortdurende sa- belgekletter bewijst. De „zenuw-oorlog" is wel de sterk ste zijde van de Kominform. maar in de laatste twee jaren is gebleken, dat men daarmee bij de dictator van Bel grado weinig succes heeft. (Wordt vervolgd). 90. De doelman van de Albion een jamme rende angstkreet slakend had juist nog de gele genheid, zich tegen een der palen van het doel aan te drukken en daarmede redde hij zich ongetwij feld het leven, want vlak langs hem heen gierde de bal en even later lekte er vlammetjes langs 't doelnet achter zijn rug. De bal had er zich als het ware doorheen „gebrand", een rond gat in het net achter latend. Het ding kwam hoog in de staantri- bune terecht, waar gelukkig niemand stond, maar het jongetje, dat hem terug wilde brengen, brandde er lelijk z'n vingers aan.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1950 | | pagina 3