Spionnageleider vermoord Canaris werd JIMMY BROWN, sportheld no. 1 Geheimzinnigste figuur uit de oorlog een stille vijand der Nazi's Zeeuwse Almanak DE ZWARTE ORCHIDEE RUITEN IN DE KLEERKAST DONDERDAG 5 JANUARI 1950 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 3 Nieuw onderzoek naar de moordenaars gelast. (Van onze correspondent te München). De Procureur-Generaal te München heeft een nieuw onderzoek laten Instellen naar de voormalige SS-Standartenführer Walther Hupnenkothen, die ervan beschuldigd wordt by de terechtstelling van de voormalige chef van de Duitse contra-spionnage, admiraal Canaris, een leidende rol te hebben gespeeld. Hij zit op het ogenblik in de gevangenis Neudeck te München. Daarmee wordt de wellicht duisterste en geheimzinnigste fi guur uit de tweede wereldoorlog, admiraal Hans Canaris, opnieuw in het brandpunt van de publieke belangstelüng geplaatst. Er is al veel over hem geschreven, zowel tydens als na de oorlog. De meest zonderlinge verhalen en geruchten zijn ook nu nog over hem in omloop. O.a. werd hij herhaalde malen in verband gebracht met tal van grote, klassieke spion- nage-affaires, waarby de naam Mata Hari een gewichtige rol vervulde. In geen geval echter schijnt juist te zijn, dat Canaris vervalste berichten en statistieken heeft afgeleverd, ook staat vast, dat hij met de bevrijding van Mussolini, de abdicatie van de Italiaanse koning of het plan om de Paus te ontvoeren, niets had uit te staan. Het gerucht, dat hij naar Por tugal is gevlucht, is eveneens onjuist. Vrienden en medewerkers van Ca naris waren met hem in de tijd, dat hij in het concentratiekamp zat, voort durend in contact gebleven. Een ge tuige, een hooggeplaatst Deens offi cier, 'die eveneens in het kamp Flos- senbürk zat, verklaarde het ontzielde lichaam van Canaris met eigen ogen gezien te hebben. Hij bracht dan ook de laatste woorden van Canaris over, welke luiden: „Vertel aan de anderen, dat ik als fatsoenlijk Duits officier sterf". Het zou ook in strijd met de logica zijn, als nu juist lieden van de „Ab- wehr", de contraspionnage, niet in staat geweest zouden zijn om vast te stellen, wat met hun hoogste chef ge beurd was. Zij allen verklaren una niem, dat Canaris buiten kijf terecht gesteld werd. De wereld echter, die altijd in Ca naris een geheimzinnige figuur had gezien, kon het niet begrijpen, dat zo iemand plotseling, als het ware met stille trom, van het toneel zou kunnen verdwijnen. De vraag is ten volle gewettigd, of Canaris in werkelijkheid zo'n mystie ke figuur is geweest. Als iemand an ders zijn plaats had ingenomen, dan zou waarschijnlijk ook deze in een waas van geheimzinnigheid zijn ge huld, omdat het niet om de man zelf ging, maar om het werk, dat hij deed. Spionnage en contraspionnage trek ken nu eenmaal steeds de belangstel ling van de buitenstaander, die nog groter wordt door de dingen, welke hij uit de film en uit criminele ro mans verneemt. De grote, geheimzin nige spion, die door niemand herkend de wereld afreist, belangrijke docu menten ontvreemdt, met ambassa deurs van vreemde mogendheden en met ministers van Buitenlandse Za ken even gemakkelijk omgaat als een kapper met een oude klant, die door een leger van detectives wordt ach terna gezeten, zonder dat deze ook maar de flauwste kans krijgen om hem te pakken inderdaad een dankbaar onderwerp voor film en ro mans, dat altijd weer opnieuw tot de verbeelding van de massa spreekt en waarvan het succes al bij voorbaat verzekerd is. EEN GEWONE MAN. Spionnage is een duistere geschie denis. Spionnage levert alleen resulta ten op. als zij in het geheim wordt gepleegd, maar wat de mensen niet mogen weten en zien. trekt ze het al lermeest. Het is dan ook te begrijpen, dat Ca naris het middelpunt van allerlei ver halen en legenden werd, hoewel hij werkelijk niet het voorkomen van een moderne Sherlock Holmes had. Canaris was klein van postuur, d.w. z. zijn benen waren opvallend kort, terwijl zijn bovenlichaam nogal flink was met het gevolg, dat hij. als hij bijv. achter zijn schrijfbureau zat, de indruk maakte, een reus te zijn. Hij hield van een harmonisch gezinsleven en was buitengewoon gesteld op hon den en paarden. Als een ware zeeman reed hij graag paard. Des ochtends vroeg kon men hem dikwijls in de „Tiergarten" te Berlijn zien paardrij- ZEELANDIA JUBILEERT ZeelandiaRotterdam, gaat jubileren. Zaterdag wordt er in het gebouw Pa lace te Rotterdam des middags een receptie, des avonds een feestavond gehouden en aan belangstelling zal het de jubilerende Rotterdamse Zeeuwen daarbij zeker niet ontbreken. Rotterdam heeft een der bloeiend- ste, een der meest actieve Zeeuwse verenigingen. De band tussen de Zeeuwen is in de Maasstad sterker dan waar ook. Men weet er zich één en men houdt zijn Zeeuws zijn in ere. Hoe het komt, dat overal waar Zeeu wen in dezelfde plaats wonen, zij elk ander zoeken en deel hebben aan elk anders bestaan? Omdat wie uit Zeeland weg gaat, altijd weer heimwee heeft naar de tijd, die hij doorbracht in dit land van wind en waterGe kunt ze ont moeten in practisch iedere stad van Nederland, de Zeeuwen. Zij hebben heimwee. En zelfs de niet-Zeeuwen, die enkele jaren in Zeeland woonden en weer heen gingen, zij spreken altijd weer over hun Zeeuwse tijd als over een goede, mooie tijd. Zo ook de Rotterdammers. En zij zullen van hun jubileumdag daarom zeer zeker een echte Zeeuwse dag maken! den, meestal in het gezelschap van twee of drie vrienden, die hij uit bed had gebeld. Ook hield hij van lekker eten en zoals vele fijnproevers bereid de hij bepaalde gerechten gaarne zelf toe, vooi'al, wanneer hij gasten ont ving, die evenals hij lekker eten wis ten te waarderen. VIJAND DER NAZI'S. Zegslieden, die Canaris persoonlijk goed kenden, vertellen dat hij zeer godsdienstig was. Toen Hitier de oor log tegen Polen ontketende en Cana ris hoorde, hoe de partijfunctionaris sen in het onder de voeten gelopen land te keer gingen, moet hy hebben gezegd,,'n Oorlog, die onder verloo chening van alle ethische begrippen wordt gevoerd, kan nimmer gewon nen worden. Immers er bestaat een goddelijke rechtvaardigheid op aar. de'" De godsdienstige gezindheid heeft wellicht in belangrijke mate ertoe bij gedragen. dat Canaris het Nazidom verafschuwde en haatte en bestreed waar hij er de kans toe kreeg. Zijn af keer groeide naarmate de Nazi's alle beginselen van menselijke moraal en menselijke rechten vertrapten. Canaris had er slag van met men sen om te gaan. Hij bezat een uitste kend geheugen, dat nimmer faalde, een scherp waarnemingsvermogen, ook was hij uitermate vlug van begrip. Hij sprak vloeiend Spaans. Engels, Frans en Italiaans, ook Russisch be heerste hij in een mate. dat hij in de ze taal vrij gemakkelijk een conver satie kon voeren. Tijdens de oorlog leerde hij nog Arabisch. Zijn talen knobbel maakte het hem betrekkelijk gemakkelijk om met staatslieden van buitenlandse mogendheden in contact te treden. Zijn persoonlijke relaties waren buitengemeen uitgebreid en ver vertakt. Hij kende een onnoeme lijk groot aantal mensen in belangrij ke en invloedrijkste posities in bin nen- en buitenland. Hoewel hij als chef van de Duitse contraspionnage gewoon was niet met zijn hart op de tong te lopen, wekte hij voor het eerst de verdenking van de S. D., toen hij het voor zijn mede werkers Oster en Donany opnam, die met succes voor de toenmalige kolo nel-generaal Fritsch hadden gepleit. NERVEUS. Het is onder deze omstandigheden te begrijpen, dat Canaris. die de prac- trjkenvande S D. kende, zenuwach tig begon te worden. Dit werd nog erger, toen hij constateerde, dat zijn tegenstanders het net om enkele van zijn medewerkers en tenslotte om hem zelf steeds dichter gingen trek ken, Zijn zenuwen speelden hem op den duur zodanig parten, dat hij wel eens in woede uitbarstte en zijn me ning over het Nazi-stelsel en wat daaruit voortvloeide geenszins onder stoelen of banken stak. Hij liet zich onvoorzichtig uit tegenover mensen, die hij slechts onvoldoende kende, hij deed het zelfs aan de telefoon. Vrien den waarschuwden hem telkens weer, maar dat hielp slechts kort. Hoewel hij een eigen organisatie had om de Nazi-partij en haar kopstukken in het oog te houden en dus feitelijk op de hoogte moest zijn van het feit, dat het aantal tegenstanders van de partij groeiende was. kwam hij pas laat in contact met de eigenlijke ver zetsbeweging. Een bewijs, hoe uitste kend deze gecamoufleerd was. maar ook hoe los het onderlinge verband nog was. Toen Canaris echter de juis te mensen gevonden had. beschouwde hij het als vanzelfsprekend, dat hij zonder enig voorbehoud met hen ging samenwerken. Hij was ervan over tuigd, dat Hitier en zijn trawanten de ondergang niet alleen van Duits land maar van geheel Europa bete kenden en dat er dus bijtijds ingegre pen moest worden. Hij wilde zijn deel ertoe bijdragen om Europa te redden, maar zijn vijanden waren hem een slag voor. Zij vermoordden hem in het concentratiekamp, zoals zij zo ve len al uit de weg hadden geruimd. Een van de moordenaars van admi raal Canaris was de SS-er Walter Huppenkothen, wiens zaak nu op nieuw zal worden onderzocht. Ver wacht kan worden, dat nieuwe feiten aangaande de dood van Canaris aan het licht zullen komen. In elk geval het zeker, dat Canaris, een man van grote gaven, maar ook behept met tal van kleine menselijke zwak heden, die hem noodlottig moesten worden, niet meer in leven is en dat dus alle geruchten, die over hem in omloop zijn, niets dan verzinsels zijn een teken, hoe sterk hij ook na zijn dood de verbeelding van de mensen bezighoudt. FEUILLETON door ALLAN SWINTON 78 Er is welhaast geen enkele vrouw, die niet op de één of andere manier een ruitpatroon in haar kleerkast heeft. Het mag dan een eenvoudig wolfstandruitje zijn, ofwel de grote Schotse tartan, in elke vorm is de ruit populair. Voor Nederland komt daar nog bij het frisse Brabants bont, dat behalve voor gordijnen en kusenovertrekken, theémutsen, schorten en kleedjes eveneens een geliefd materiaal is voor kinder kleding, die we graag eens een ex tra wasbeurt geven. In de oorlogsjaren vooral hebben ook veel ouderen geprofiteerd van die frisse stofjes, die als bedden- overtrekken toch maar verborgen lagen voor het oog van de wereld. In die dagen was alles goed, maar nu er weer voldoende keus is, zit ten we toch wel eens met de moei lijkheid, hoe deze ruiten te verwer ken. Juist tegenover het ruitpatroon worden we kieskeuriger. Dat is te begrijpen. Voor de meeste vrouwen is het immers een moeilijk patroon. Slechts voor kinderen en heel slan ke figuren levert het geen bezwa- (Nadruk verboden) Aardige ruitverwerking in een. geklede wollen japon. ren op. Daar kan de ruit recht wor den genomen en het rokje in diepe plooien wijd uitwaaieren. Anders is het voor de zwaardere figuren. Voor deze is de schuin ge knipte klokrok die glad over de heup valt de oplossing. Een andere mogelijkheid geeft het hierbij afge beelde Berkertex model. Een dwars genomen voorbaan is hier door één van de bekende mode-ontwerpers als het middel aangegeven om het bre de uit de rok weg te nemen. Naar wij menen: met succes! ELSE DANAH. Manoeuvres in Amerika en in de Baltisclie landen. De Amerikaanse gewapende macht 'zal in Febrauri en Maart grootscheep se manoeuvres te land, ter zee en in de lucht houden. Tachtig duizend manschappen en meer dan 150 sche pen zullen er aan deel nemen. Er zal gebruik gemaakt worden van de nieuwste na-oorlogse vindingen op het gebied van wapens en tactiek, onder meer van niet ketsende 57- en 75-mi- limetergeweren. Men zal proeven ne men met de laatste vindingen op het gebied van de duikbootoorlogsvoering. De operatie zal de naam dragen „Exercise Portrex". Baltische vluchtelingen op weg naar Canada. Ruim 300 vluchtelingen uit het Russi sche Oostzeegeb. zijn meer dan 3 maan den geleden via Zweden met hun uiterst 1 onzeewaardige vaartuig „Victory" te Cork. in Ierland aangekomen. De vluchte lingen wilden naar Canada gaan. In afwachting van een immigratie-ver gunning van de Canadese autoriteiten werden de uitgeweken Batten in een kamp in de nabijheid van Cork onderge bracht. Thans is door de Canadese auto riteiten medegedeeld, dat aan 39 Balten geen vergunning voor vestiging in Canada is verleend. Aan 282 anderen zijn immi gratie-vergunningen uitgereikt. 73 van hen zijn reeds naar Canada vertrokken. Er is nog niet beslist wat zal gebeuren met de 39 Balten, die niet in Canada zul len worden toegelaten. 20 jaar voor Woudenberg. De Raad van Cassatie veroordeelde H. J. Woudenberg, de leider van het N.A.F., tot 20 jaar gevangenisstraf met aftrek. De raad was, evenals het Bijz. Ge rechtshof te Amsterdam, waardoor W. tot levenslange gevangenisstraf was veroordeeld, van mening, dat W. zich ernstig tegen land en volk heeft misdragen, door te trachten de vak bonden en andere organisaties op na tionaal socialistische leest te schoeien en zich niet te ontzien om te trachten de geestelijke weerstand van het Ne derlandse volk door redevoeringen en artikelen in de pers te breken. Toen Pasquale zijn pistool had afge geven, was hij met hem naar het muildierkamp gelopen, had hem ge zegd, om de lijnen schoon te maken en de muildieren te doen verzorgen en wel voor zonsondergangen toen was hij Hugh en Mary gaan opzoeken. Daar hij hen niet meer vond op de plaats, waar hij hen achtergelaten had, verhief hij zijn stem en riep: „Hugh! Mary!" De voorzichtige Hugh wilde zijn te genwoordigheid niet bekend maken door hem te antwoorden, maar al spoedig hoorde Sam het geritsel van zijn nadering door het kreupelhout. Sam riep: „Ik ben hier. Kom maar hierheen". Met Mary achter hem aan. drong Hugh door de struiken. Toen hij Sam in het oog kreeg, fluisterde hij nijdig: „Grote hemel man, houd je Zodra hij de grote platte '45 automa tic in het oog kreeg, die Sam aan zijn vinger liet bungelen, bleef hij stom verbaasd staan. „Waar heb je dat van daan?". vroeg hij. •„Van Vito". „Van Vito?" herhaalde Hugh onge lovig. „Ja. Jij had tot dusver ieder kar weitje op deze tocht aan jezelf getrok ken en dus dacht ik, dat het tijd werd, dat ik ook eens van de partij mocht zijn". Hugh begon te spreken, zag zijn ge laatsuitdrukking en zweeg. Daarna zei hij op effen toon: „Niet meer dan bil lijk". Er viel een korte stilte. En toen, als of de gehele zaak niet meer was dan een routinekwestie, zei Hugh: „Dus je hebt hem voor ons gewonnen?" Sam beschreef de ontmoeting. Hugh trok even de wenkbrauwen op. „Goed werk", zei hij. „Zeer goed. Dank je wel. Wel nu kunnen we ten minste onze zaken verder afwikkelen." Sam's respect voor hem ging met sprongen omhoog. En nu naast het avondvuur. ge steund door zulk een begrip, brak door Sam's animositeit een gevoel van broe derschap, dat zo sterk was, dat hij de neiging om de hand uit te strekken en Hugh aan te raken bijna niet kon weerstaan. Misschien bereikten ook Hugh enige golven van deze heftige emotie, want hij werd uit zijn dromerijen wakker en keek rond met ogen, die warm en vriendschappelijk waren. „Je zei, dat je in December in Boston moet zijn. Hoe lang zal het duren voor je je rap port kunt inzenden?", vroeg hij Sam. „Er komt eerst een voorlopig ver slag, waarschijnlijk binnen een maand. De gehele zaak zal een heel boek wor den en dat zal een tijd duren", ver telde Sam hem. „Maar het eerste rapport zal toch de orchidee vermelden. Het nieuws daarvan zal dus het publiek bereiken met laten we zeggen, het eind van Ja nuari?" „Die zul jij toch al lang van te vo ren aangekondigd hebben. Het zal je nu niet veel tijd nemen, om al datgene van de schat, wat je bereiken kunt. naar boven te brengen. Daar ik onder weg nog werk te doen heb, zal het on geveer vijf maanden duren voor ik weer in Caracas ben. Als jij rechtstreeks gaat. als je hier klaar bent, zul je er binnen twee maanden zijn". ..Dat is nu net waar ik heen wil. Mary en ik hebben het doorgepraat. Dit was jouw expeditie. Wij zijn daar eenvoudig binnen gedrongen. Alle eer, die er uit te halen is. dient jou toe te komen. De orchidee is de Catt- leya Ryleyi en jij dient geboekstaafd te worden als de ontdekker daarvan". „Toen we die vonden, was jij niet in mijn dienst. Het is gezamenlijke vondst". „Als jij er niet geweest was'", zei Hugh, „liep,, ik misschien nog in Caracas in de goot. Mary en ik krij gen alles, waar we op gehoopt had den en nog veel meer. Als je niet in de schat wilt delen, moet je het toch wel doen, in datgene, wat we uit de orchidee halen". De drijfveer achter Sam's antwoord was even onberekend, als zijn behan deling van het probleem Pasquale en kwam uit een even diepe impuls voort. Ofschoon de gedachte pas in het laat ste ogenblik bij hem opgekomen was, zei hij: „Dank je. Heel graag. Ik zal geld nodig hebben". Hij had blijkbaar iets in het hoofd, wat meer te betekenen had, dan on middellijk uit zijn woorden op te ma ken viel, en Hugh zei: „Oh, ik dacht, dat je niet om geld gaf". (Wordt vervolgd). De staat Massachusetts in de V.S. waarin Boston ligt, had een zeer zachte winter. Ongekend zacht was het er, tot plotseling een strenge vorst het land overviel. Op de vissersboten, de met hun buit huiswaarts voeren, moesten onmiddellijk alle hens aan dek komen om vorstschade te voorkomen. Een lid van de bemanning van een trawler bikt het ijs rond de stuurhut weg. Het Wereldgebeuren Druk op Finland Op oudejaarsavond sprak de Finse president Paasiviki een rede uit, waarin hij vooreerst verklaarde, dat zijn land besloten was goede betrek kingen te onderhouden met de Sow- jet-Unie, doch anderzyds opkwam voor behoud van de parlementare de mocratie in Finland zelf. Dergelyke verklaring zou de in stemming moeten genieten van Mos kou waar men dezer dagen, bjj gele genheid van de zeventigste verjaar dag van Stalin, verzekerd heeft, dat het Sowjet-stelsel naast het democra tisch stelsel in een vredelievende we reld mogelijk was. De zaken hebben echter een andere wending genomen, daar volkscommis saris Gromyko aan de Finse gezant te Moskou een nota heeft overhan digd waarin Finland er van beschul digd wordt het Fins-Russisch vriend- schapsverdrag te schenden. Driehon derd „oorlogsmisdadigers" zouden zich in Finland verschuilen dank zij de medeplichtigheid van de Finse re gering. „Oorlogmisdadigers" „fascist" .Trotskist" zijn woorden, die men aan Russische kant te pas en te on pas gebruikt. Hetzelfde geldt voor de term Sowet-onderdaan aangezien daarmee ook vroegere burgers van de Baltische landen worden bedoeld, die de annexatie van hun vaderland door de Sowjets niet aanvaard hebben Niet de inhoud van de Russische nota moet aldus ernstig opgenomen wor den, maar wel het feit, dat door Mos kou opnieuw druk op de regering van Helsinki wordt uitgeoefend. Verleden zomer werd Finland even eens bedreigd en dit viel samen met een poging van de Finse communis ten om door middel van stakingen 't democratisch regiem te ontwrichten. Op dit ogenblik zijn handelsonder handelingen aan de gang tussen Fin land en de Sovjets terwijl op 15 Ja nuari verkiezingen voor het Finse presidentschap zullen plaats hebben waarbij de communisten een nieuwe achteruitgang verwachten van hun in vloed. Blijkbaar hebben de Finse commu nistische leiders de hulp van Moskou ingeroepen, hoewel dit in de eerste plaats in het nadeel van hun vader land en van de Finse arbeiders moet uitvallen. Immers. Moskou heeft de gewoonte in de landen, die in de scha duw van Rusland leven, aankopen te doen beneden de kostprijs. Alles wijst er echter 00. dat het Finse volk zich door de Russische druk niet zal laten beïnvloeden en zijn democrati sche traditie zal handhaven. Het is derhalve voorbarig de on prettige Kerstverrassing voor Helsinki te zien als het startschot voor een Russisch eindoffensief tegen Finland. Veeleer valt te wachten, dat de bui opnieuw zal overtrekken en de Finse regering de huidige hachelijke situa tie kan prolongeren. 14 jaar geëist tegen laffe S.D.-iknecht. „U bent een schurk, een lafaard, die een klein Joods meisje van anderhalf jaar durfde te arresteren", riep de rechter bij de Bijz. Groninger Straf kamer. mr. Bolkestein, de 29-jarige Jan de Vries uit Scharmer (gemeente Slochteren) toe. Verdachte had in zijn functie van wachtmeester bij de Amsterdamse hulppolitie talrijke Joden gearresteerd. In Zaandam had hij een Joods meis je van anderhalf jaar van bed ge haald. Het kind kwam nooit meer te rug. In Koog a/d Zaan haalde hij zelfs een joodse baby van negen maanden op. De Officier van Justitie, die de ten laste gelegde feiten bewezen achtte, eiste een gevangenisstraf van veertien jaar met aftrek. Verdachte's raadsman vond de eis te hoog. ZuiYelorganisaties willen vrije melkprijs. De centrale zuivelcommissie gevormd door de Algemene Nederlandse Zuivel- bond, de Vereniging voor Zuivelindustrie en Melkhygiëne, als ook de Bond van Kaasproducenten, heeft in een brief aan minister Mansholt bezwaren geuit tegen de tegenwoordige regelingen op zuivelge bied. Het voornaamste bezwaar geldt de prijs van consumptie-melk, die in verhou ding tot de melk, die tot zuivelproducten wordt verwerkt, naar het oordeel van da commissie te laag is. Gevraagd wordt de prijs van consump- tiemeLk vrij te laten. Indien de regering een bepaalde consumenten-prijs wil hand haven. dan kan dit geschieden, aldus de commissie, door subsidies aan de melk- distributiebedrijven te geven. Dit zou niets meer kosten, zo meent men, dan de tegenwoordige regeling terwijl een zwa re druk van de bedrijven zou zijn wegge nomen. 67. Daar keerde hij zich om, trok een gezicht als een boze oorwurm en stormde als een tornado op de bal af. De vonken spatten onder zijn*voetzolen vandaan, de grond dreunde alsof er een tien-tons -tank overheen rolde en de graszoden van het veld vlogen naar alle kanten heen. Zo'n aanloop nam die Jimmy, 't Was om er bang van te worden. Trouwens de keeper van Wallmill Albion wérd er bang van. Hoe zou dat moeten aflopen. Toen had Jimmy het beruchte punt bereiktzijn rechter been schoot naar voren.... de toeschouwers op de tribune hoorden een geluid als van een dichtbij inslaande donderslag

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1950 | | pagina 3