Ontmoetingen met Nederlanders
in Frankrijk
JIMMY BROWN, no.!
GROOT RIOLERINGSPLAN VOOR
GOES ONTWORPEN
In Parijs vormt de afdeling van de
NedProtestantenbond een centrum
DE ZWARTE
ORCHIDEE
Zeeuwse Almanak
DINSDAG 20 DECEMBER 1949
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
Gesprek na de dienst met ds. J. Zuurdeeg.
(Van een onzer redacteuren)
Wanneer je als vacantieganger door Frankryk zwerft, kan het je eigen,
lyk in alle delen van het land overkomen, dat je plotseling tegenover een
landgenoot staat. En dan bedoel ik natuurlijk nu eens niet in de eerste
plaats die Nederlandse emigranten, meest boeren, want die ga je opzoeken
en dan is er van verrassing, althans van de zijde van de vacantieganger,
geen sprake.
Maar het overkwam mij bijv. in Bordeaux, waar in een drukke winkel,
straat in een balikerswinkel plotseling het opschrift „Mascottes hollan.
daises" m'n aandacht trok.
Mascottes hollandaiseswat konden dat zijn?
De jonge vrouw achter de toonbank, die ik er naar voor vroeg, had di.
reet „door", dat ik Hollander was en ze riep haar man: een jonge bak
ker uit Rotterdam, die tijdens of kort na de oorlog hier verzeild was ge
raakt, een charmant vrouwtje uit Bordeaux had getrouwd en nu hier een
bloeiende zaak de zijne mocht noemen.
En die mascottes hollandaises? Och ja, die noemden we in Holland vroe.
ger Berliner bollen
En dat geval in Bordeaux was heus
niet het enige. In Tours reed op de
Route Nationale ons een auto uit Gro
ningen voorbij, in Lour des hoorden
we een Nederlandse pater in de ba
siliek juist Drentse en Overijselse -be
devaartgangers toespreken en op de
Col de Peyresourde, een van de hoge
passen in de Pyreneeën, arriveerden
we juist gelijk met een Amsterdams
zakenman, die evenals wij kwam ont
dekken, dat de Pyreneeën tot de
mooiste bergen van West-Europa be
horen.
IN PARIJS.
Maar in Parijs Ook daar hadden
we van die toevallige ontmoetingen,
maar daar leven toch ook weer Hol
landers, vele zelfs, die hier een werk
kring hebben gevonden of om andere
redenen hier voor een langere perio
de zijn neergestreken, dan in de re
gel een vacantieganger pleegt te doen.
Over die Nederlanders, die in Parijs
wonen, werken of studeren, had ik
een gesprek met ds. J. Zuurdeeg, de
Nederlandse predikant, die nu ruim
een jaar in de lichtstad die in de
ze na-oorlogse tijd eigenlijk geen
lichtstad meer is zijn werk onder
de Nederlandse kolonie verricht.
Ik ontmoette ds. Zuurdeeg 's Zon
dagsavonds. We hadden bij hem ge
kerkt in dat mooie Schotse kerkje in
de Rue Bayard, even opzij van' de
Champs Elysées, waar de Parijse af
deling van de Ned. Protestantenbond,
waarvan ds. Zuurdeeg voorganger is,
elke veertien dagen een dienst houdt.
Zo'n Nederlandse kerkdienst in den
vreemde is een heel bijzondere bele.
venis en je voelt je dan eigenlijk
weer een ogenblik helemaal thuis. Zo
is het voor de vacantieganger, maar
zo moet het in nog veel sterkere ma
te zjjn voor de Nederlanders, die hier
in Parijs wonen sommigen al vele
jaren en in deze diensten telkens
weer een stukje van het eigen land
en het eigen volk terugvinden. Ze ho
ren ook zo echt bij elkaar, die Neder
landers daar in dat kleine Parijse
kerkje en dat blijkt nog eens duide
lijk als de dienst afgelopen is. Dan
komt de predikant achter in de kerk
en niemand zal weggaan voor hij de
dominé de hand heeft gedrukt en
met een enkel woord de voorganger
heeft gegroet.
DS. ZUURDEEG VERTELT
VAN ZIJN WERK.
Toen dan de laatste kerkganger het
gebouw had verlaten, had ds. Zuur
deeg éen ogenblik tijd voor een kort
gesprek met de journalist uit Zeeland,
die hem graag iets wilde laten vertel
len over zijn werk in Parijs.
Ja, ziet U, begon ds. Zuurdeeg,
om dat werk te kunnen begrijpen,
moet U weten met wat voor mensen
een Nederlands predikant in een stad
als Parijs te maken heeft
Mensen van allerlei slag, maar
in geen geval kleine, bekrompen zie
len, die menen, dat ze nergens kun
nen leven, waar de appelmoes niet
net zo wordt gekookt als bij moeder
thuis. Een beetje avonturiersbloed zit
er altijd wel in bij die Nederlanders
in den vreemde.
Men vindt hier Nederlanders in
dienst van Franse bedrijven, maar
ook in de filialen van grote Neder
landse zaken, in de Nederlandse sec
tie van het Marshall-plan, bij de U.N.
E.S.C.O. en bü de staf van Generaal
Montgomery Maar er zijn ook Neder
landse kunstenaars, 'studenten en per
soneel van ambassade en consulaat.
En dan loslopende meisjes
Nee, schrikt U nu niet. Er is heus
niets oneerbaars met die Nederlandse
meisjes, welke ds. Zuurdeeg hier op
het oog had. Het is nu eenmaal een
feit, dat heel wat meisjes uit ons land
om zich de Franse taal geheel eigen
te maken naar Parijs trekken en daar
bij een Franse familie in de huishou
ding gaan. .,Au Pair" heet dat in de
advertenties, maar hoe welwillend dat
ook moge klinken, de Nederlandse
meisjes hebben het beslist niet altijd
$ven gemakkelijk in die Franse be
trekkingen.
EEN CENTRUM
Kijk, aan die meisjes en aan al die
andere Nederlanders, die in deze j
enorme wereldstad zich vaak zo heel
erg verloren gevoelen, wil ook de Ne- j
derlandse Protestantenbond een een-1
trum bieden. Niét alleen door de i
kerkdiensten natuurlijk, al zijn die j
heel belangrijk, maar ook door het
vormen van clubs, door catechisaties1
en persoonlijke gesprekken. Kortom,
op elke denkbare manier, welke een I
eenzame Nederlander hier steun kan
geven.
De medewerking en samenwerking,
welke ds. Zuurdeeg bij zijn werk on
dervindt is gelukkig groot. Vanuit
zijn pastorie in het vermaarde Sèvres,
even buiten Parijs aan de Seine, trekt
hij er dagelijks met zijn autotje op uit:
naar de stad, maar ook verder het
land in, waar vrijzinnigen wonen. En
ook de samenwerking met Nederland'
se orthodoxe groeperingen is goed.
Men helpt elkaar over en weer waar
mogelijk aan adressen en het is zelfs
al voorgekomen, dat ds. Zuurdeeg
door een van de drie Nederlandse pa
ters, die in Parijs met de zorg voor
Katholieke Nederlanders belast zijn,
werd opgebeld met de mededeling,
dat ergens een, Protestantse Neder-,
landse schipper in een Katholiek zie
kenhuis lag. En het omgekeerde komt
natuurlijk evenzeer voor!
JONGE GEMEENTE
Ds. Zuurdeeg, die „van huis uit"
Hervormd predikant is, werkt nu in
Parijs sedert 1948, maar de afdeling
van de Nederlandse Protestantenbond,
die hem naar Parijs riep, bestaat
reeds sedert 1939. Toch is dit werk
van het Nederlands protestantisme in
Frankrijk nog maar heel. jong, verge
lijken bijv. bij de Hollandse gemeen
te van Londen, die in de zestiende
eeuw ontstond toen Nederlanders voor
de inquisitie naar Engeland waren ge
vlucht.
Het werk in Parijs kan nog niet
steunen op traditie en ervaring van
peuwen als in Londen, maar in de
weinige jaren, dat hier door de klei
ne afdeling van de Ned Protestanten
bond werd gewerkt, heeft deze toch
al bewezen, dat ook zij een band kan
vormen tussen Nederlanders in den
vreemde, die zich anders wellicht een
zaam en verloren zouden wanen.
FEUILLETON
door
ALLAN SWINTON
TURKSE TROM
In Oostburg heeft de heer Bossand
vijftig jaren lang de grote trom ge
roerd in de muziekvereniging „Har
monie". Zeventig jaren oud is hij ge
worden en vanaf zijn twintigste is hij
de man, die de Turkse trom'trhyth-
me doet aangeven, waarnaar de ande
re muzikanten zich richten.
Een zeldzaam jubileum, voorwaar.
En ivaard om het niet onopgemerkt
voorbij te laten gaan.
Maar het roept gemengde gevoelens
wakker. Eenmaal in mijn leven heb ook
ik de Turkse trom beslagen. Het ge
wicht viel mee. Als ge bij sommige
muziekkorpsen een mannetje voorover
gebogen ziet zwoegen onder dit instru
ment en een ander er achter ziet lo
pen, die het bespeelt, dan ligt dat ge
bogen zijn aan het mannetje, dat de
trom draagt en niet aan de trom zelf.
Maar het effect dat de trom in mijn
edele delen teweeg bracht was van
dien aard, dat ik er niet zonder hui
vering aan terug kan denken.
Het geluid plantte zich namelijk met
verbluffende directheid voort op mijn
longen en mijn hart, op de maag en
op de nieren en na de twee en zeven
tigste slag kreeg ik het gevoel, dat er
in mijn inwendige een Spaanse kermis
werd gevierd met een animo en een
luidruchtigheid, waarvan de hersens
in de schedelpan begonnen te tollen.
Sedertdien bekijk ik een man, die
de Txirkse trom roert met onuitspre
kelijk respect en met een zekere
deernis.
Want de grote trom moge dan al
een onmisbaar instrument zijn denk
u die trom eens weg, de muziek wordt
smakeloos, de trom is het zout van 'n
harmoniegezelschap! dit instrument
bespelen iq geen onverdeeld genoegen.
Daarom: dubbele hulde aan de Oost-
burgse trombespeler, de heer Bos
sand. Een taaie volhouder werd hij
genoemd. Met reden'.
„Het is afgesneden", riep Mary
uit.
Er viel een kleine stilte; waarin
niemand sprak en zij staarden als be
toverd naar het eind touw. Toen zei
Hugh: „Ik stal zijn meisje en nam
de baan, die hij al dacht te hebben.
Ik pikte Bourassa's karavaan in en
gaf hem een pak slaag, om dit te
kunnen volbrengen. Ik deed wat ik
kon, om hem hier buiten te houden
en intussen.,...."
Hij ging op het touw zitten en be
gon te lachen.
Een beetje geïrriteerd zei Sam:
„Waar voor den duivel lacji je om?'
„Om mijzelf. Heeft Pasquale die
doos met smaragden gezien?"
„Ja".
,,En dus geeft hij twee slagen met
zijn manchete en krijgt die doos en
zeven en twintig muildieren en de
gehele uitrusting en kan mij boven
dien nog uitlachen. Het is fraai".
„Je bedoelt, dat hij die touwen door
gesneden heeft?"
„Wie anders?"
„Maar dat zal hem toch niet luk.
ken?" zei Sam woedend.
„Waarom niet? Het zal uren du
ren voor we hieruit kunnen klimmen.
Hij kan jouw specimen opzij gooien,
de muildieren berijden en als de wind
maken, dat hij wegkomt. Tegen de
tijd, dat we achter hem aan kunnen
en dan nog te voet, is hij wèet hoe ver
weg".
„Maar je manschappen. Zij zullen
toch niet
„Begrijp je deze mensen nu nog
niet Het zijn gebroken, onderworpen
en volkomen passieve lui. Het kan ze
niets schelen. Vito weet dat en ook
hoe hij die lui behandelen moet. De
enige, die tot welke actie ook in
staat is, is Hulpé. Pasquale weet dat
net zo goed en je kunt er alles om
verwedden, dat hij rechtstreeks op de
vuurwapens afgegaan is en die in be
slag heeft genomen. AlsHulpé
moeilijkheden zou maken, zou hij
hem doodeenvoudig neerschieten.
Misschien doet hij het in ieder geval
wel. Het geheel is prima in elkaar ge
zet".
„Maar hij kan ons hier toch niet
laten", zei Mary op ongelovige toon.
„Dacht je dat?" zei Hugh met som
bere stem. Je kent hem nog niet".
Hy keek omhoog naar de steile klip.
„Zie je iets daarboven
„Nneen".
„Het licht van de toortsen is weg.
Hij is al op weg. Hij zal waarschijn
lijk regelrecht naar Guanaré of Bari-
nas gaan, of de een of andere stad,
waar eveneens een muildiermarkt is.
Daar zal hij alles verkopen en ver
dwijnen. Ik moet hem te pakken zien
te krijgen voor hij zover komt. Ut
ben nu wel geen Jivanté, maar ik ge
loof toch wel, dat ik het spoor van
twee dozijn muildieren kan volgen.
Ik zal met dat heerschap afrekenen,
al is het 't laatste, wat ik ooit hier op
de wereld doe! Ga mee. We moeten
zien, dat we hier uit komen".
In het vage licht keek hij over de
rivier, die schuimend langs de grote
gebogen inham stroomde, die eeu
wen van schurend water in de klip
hadden uitgeslepen. „Je zou een vlieg
moeten zijn, om daar tegenop te
klimmen. Misschien gaat het beter op
de. plaats, waar de rivier naar bin
nen komt".
Zij begaven zich stroomopwaarts
naar de plaats, waar het water bin
nenkwam, aan de voet van de klip
door de een of andere ongeziene ope
ning opwellend. Naar boven kijkend,
om zich te oTienteren, zei Hugh:
„Dit moet ongeveer onder het water
bij het terras zijn. Dat is de reden,
waarom dat zo helder blijft. En hoe
loopt nu van hier af die klip?"
De kloof vórmde een ruwe cirkel.
Eeuwen geleden was er een draai-
kok geweest, die de gehele muur on
dergraven had.
Door verschillende* nuances van
een spookachtig licht, volgden zij de
muur. De vloer was bedekt met een
diepe laag meelachtig stof, hetgeen
niefs anders was, dan de volkomen
tot stof vergane lichamen van vogels
en vleermuizen. Met een luguber ge
luid vluchtten bij htm nadering land
krabben met spookachtige ogen, die
op hoge sprieten uitstaken. Er waren
verschillende plekken verwarde plan
ten, die ongeveer drie voet hoog wa
ren. Over alles hing een doordringen
de kerkhoflucht.
(Wordt vervolgd).
Het Wereldgebeuren
Vorige week werd het 25-jarige bestaansfeest gevierd der S.\. Tcrneu-
zense Scheepsbouw Mij. en ook herdacht de directeur, de heer J. F. de
Klerk, het feit, dat hy 25 jaar directeur van het bedrijf is. Vl.n.r.: de heer
J. F. de Klerk; mr. R. J. J. Lambooy, burgemeester van Waalwijk en de
'lieer W. A. V. van Doorne, directeur van t an Doorne's Aanhangwagenfa-
briek te Eindhoven, by het gedenkbord, dat de jubilerende directeur van
de Scheepsbouw Mij. werd aangeboden.
Kosten ongeveer f2 millioen
Goes staat voor de uitvoering van een groot rioleringsplan, dat op zijn minst ze
ker tien jaar in beslag zal nemen. Een omvangrijk karwei, dat grote financiële of
fers van de gemeente zal vragen. De kosten zijn op ongeveer twee millioen gul
den geraamd, zodat het in de eerstkomende jarèn practisch niet mogelijk zal zijn,
enig ander groot object, onder handen te nemen. De toestand op rioleringsgebied
is in het zich steeds uitbreidende Goes echter zodanig, dat de uitvoering van dit
nieuwe plan geen langer uitstel gedoogt.
,rein aan het eind van de Zuidvlietstraat,
tegen de grens van de gem. 's Heer
Arendskerke gekozen. Daar de installa
tie 75 jaar dienst zal moeten doen, zal zij
uiteindelijk een capaciteit krijgen vol
doende voor bediening van een stad met
30.000 inwoneds.
Voorlopig zal slechts de helft worden ge
bouwd. Door middel van filters zal hiér
het rioolwater worden gezuiverd, om ver
volgens 'op de polderleiding te kunnen
worden geloosd. De afvalstoffen worden
op zgn. vloeivelden gedeponeerd, om van
tijd tot tijd als meststoffen te worden 'af
gevoerd.
Voor de toevoer zal een net van hoofd-
of moerriolen door de stad worden ge
legd, waarop de zijriolen zullen aanslui
ten. Om bij overvloedige regenval het
hemelwater in de vesten te doen pompen,
zullen by het Beatrixplein, de Voorstad
en op de Westsingel-hoek Piet Heinstraat.
overstortpomputten in de moerriolen wor
den aangebracht. De kosten van aanleg
van deze moerriolen alleen worden reeds
op f 570.000 geraamd.
In drie jaar zal ca. f 700.000 uitgetrok
ken moeten worden voor de zuiveringsin
stallatie en de moerriolen. Gehoopt wordt
dat de aanleg in vijf jaar klaar zal zijn.
Hierna zullen de zijriolen aan de beurt
komen.
In een onderhoud met de adj. directeur
van gemeentewerken, de heer J, Oranje,
mochten wij een antwoord ontvangen op
de vragen wat dit rioleringsplan nu eige-
ïyk inhoudt en waarom de uitvoering niet
langer kan wachten.
Er zijn voor dit laatste velerlei redenen.
Het behoeft geen nader betoog dat het uit
het oogpunt van de Volksgezondheid on
gewenst is voor een stad als Goes, het
tonnenstelsel dat uit 1692 dateert nog lan
ger blijft bestaan.
Temeer ook, omdat het van de
gemeente duizenden guldens vraagt per
ton. Er 2yn nog 1300 tonnen, die de ge
meente elk jaar f 15 20 per ton kosten
en straks bij de nieuwe lonen nog meer!
Hiertegenover staat slechts een retributie
van f 2,50 per ton, De reinigingsdienst
moet ook de septictanks ledigen. De
eigenaar betaalt hiervoor wel f 3.50, doch
daarop kan de gemeente nog f 6.aan
arbeidsloon toeleggen. Door dit alles komt
de reinigingsdienst te Goes op niet min
der dan ca. f 4.75 per inwoner!
Daar komt nog bij, dat de bestaande
riolering onvoldoende functionneert. Bij
de aanleg, even voor de eerste wereldoor
log. is namelijk geen rekening gehouden
met de afvoer van het regenwater. Het
buizennet zit voor de helft of driekwart
vol met grond en kan het hemelwater
niet verwerken. Met uitzondering van
enkele nieuwe gedeelten, zal daarom ook
de bestaande riolering in het kader van
het nieuwe plan dienstdoende als. zü riolen
geheel vernieuwd moeten worden. Hier
onder valt practisch de gehele binnen
stad. De eerste vijf jaar zal men aan
deze vernieuwing echter nog niet toe zyn,
omdat eerst de hoofd- of moerriolen ge
legd moeten worden
HET NIEUWE PLAN.
Wat behelst nu het nieuwe riolerings
plan? In de eerste plaats de bouw van een
zuiveringsinstallatie. Hiervoor is een ter-
Lucifer bij het kruit.
Naar aanleiding van een cir
culaire, die de burgemeester
van de gemeente Udenhout
tiuis aan huis heeft laten be-
jorgen en waarin hij zijn ge
meentenaren aanspoorde de nog
steeds aanwezige munitie en an
der gevaarlijk oorlogstuig in te
leveren, meldde zich ten burele
van de' commandant der rijks
politie een landbouwer aan, die
een partij kruit bij zich had,
voldoende om de geheele ge
meente in de lucht te doen vlie
gen. Het kruit was verpakt in
jute zakken.
De landbouwer zag het gevaar
blijkbaar niet in: toen hij de
zakken met kruit had gedepo
neerd bij de politie, stak hij
rustig een cigaret aan en wierp
hij de brandende lucifer in de
richting van de zakken.
EEN BEGIN WORDT GEMAAKT.
Begin 1950 zal begonnen worden met
het moerriool in de Scheldestraat en de
Zuidvlietstraat, waarna in de herfst van
1950 het moerriool in de Vogelzangsweg
en de Voorst, gelegd kan worden.Zoals be
kend, is op de begroting 1950 twee ton
uitgetrokken voor de eerste werkzaam
heden aan de zuiveringsinstallatie. Mocht
in September 1950 de grondaankoop voor
dit terrein nog niet geregeld zijn, dan ligt
het in de bedoeling, het hiervoor uitge
trokken bedrag alvast te besteden voor
het doortrekken van het moerriool aan de
Voorstad naar de Scheldetsraat, zodat de
nieuwe leidingen in Oost en West met
elkaar verbonden worden. Behalve de
nieuwe bouwplannen in het Oostelijk en
Westelijk stadsgedeelte, is ook de streng
Ravelijn de Groene Jager en Brouwers
gang dezer dagen reeds gereed gekomen.
Zouden zich nu moeilijkheden in de bin
nenstad gaan voordoen, dat zal het op vrij
snelle wijze mogeiyk zijn, een verbin
ding tot stand te brengen met het nieu
we hoofdriool in de Scheldestraat. In
totaal wordt in 1950 begonnen met de aan
leg van 950 m. hoofdriool. Wanneer de
verbinding Oost-West reeds mocht door
gaan. komt er nog plm. 800 m. bij. Op de
begroting 1951 zal waarschijnlijk een be
drag worden gevoteerd voor de streng
ScheldestraatWeststraat.
Moeilijkheid vormt straks zeker nog de
betaling van de huisaansluitingen. De
huiseigenaren zullen de kosten voor een
zeer belangrijk deel zelf moeten dragen,
alhoewel de gemeente er in bepaalde ge
vallen niet aan zal kunnen ontkomen een
deel in de kosten bij te dragen. Daar de
huizen met een rioolaansluiting ontegen
zeggelijk in waarde zullen stijgen, zal het
zeker alleszins biliyk zijn, dat de huis
eigenaren zich hiervoor een offer ge
troosten.
55loste tenslotte een dreunend schot. Hij
gaf de bal zo'n verschrikkelijke schop, dat het
eigenlijk een wonder was dat het ding het over
leefde. Boemm! ging het en binnen in de tribune
barstte een ruit! De doelverdedlger van de Wall-
mill Albion probeerde nog naar de bal te duiken
maar gelukkig voor zijn vingers, mislukte dat en
met een gierend geluid vloog het leer in zijn doel,
waar het een ogenblik in het net bleef kleven.
Siam bedreigd
Nu de Chinese provincie Joenan in
handen van de communistische troe
pen is gevallen en geheel Zuid-Chlna
daarmee voor Tsjang Kai Tsjck ver
loren is gegaan komt Z.O.-Azië wel
zeer dicht by de gevaren-zóne te lig
gen. Frans Indo-China, Siam en Brits
Birma zyn de gebieden, die onmid
dellijk bedreigd worden en waar aan
de grenzen maatregelen genomen zul
len moeten worden om de rode vloed
te keren. Het valt voorlopig nog niet
direct te vrezen, dat Mao Tse-toeng
zijn troepen bevel zstl geven de gren
zen te overschrijden; de internationa
le complicaties die daaruit voort
vloeien zijn voor het nieuwe regiem
te riskant en zouden te veel hooi op
de vork brengen. Er is echter een an
dere manier om de buurlanden rijp
te maken voor een communistische
omwenteling en wel die van propa
ganda en infiltratie. De bevolking
van Siam immers bestaat voor een
derde uit Chinese immigranten, die
van Malakka voor bijna de helft en
in Birma en Indo-China vormen zij
actieve gemeenschappen. Deze Chine
zen zijn geenszins allen volbloed com
munisten, maar de opmars van Mao
heeft hen toch gestreeld in het ge
voel van nationale eigenwaarde.
De idee van een nieuw Groot-Azië
zonder Westerse invloed is na de ver
pletterende nederlaag van Japan wat
op de achtergrond geraakt. De com
munistische heersers in China heb
ben dezelfde idee in andere gedaante
weer opgenomen. Dit keer zal het
een rood Groot-Azië zijn onder Chi
nese leiding. Het spreekt vanzelf, dat
de gedachte aan een leidende rol voor
Chinezen van allerlei schakering zeer
aantrekkelijk is.
Een goed voorbeeld is Siam. Daar
is politieke onrust ontstaan als ge
volg van geruchten over een op han
den zijnde staatsgreep.
Militaire leiders hebben het over
de druk van een „Chinese vijfde co
lonne" en vrezen, dat op den duur
aan die druk moeilijk weerstand te
bieden zal zijn. En die vrees is inder
daad gerechtvaardigd.
Jarenlang is Siam de enige onaf
hankelijke staat in Z.O.-Azië geweest.
Die onafhankelijkheid werd echter
niet zozeer gehandhaafd door ver
toon van militaire kracht dan wel
door een behoedzame politiek van
meedraaien met de wind.
Toen een aanval van de Japan
ners onafwendbaar scheen vroeg pre
mier Phibul Songgram aan de Brit
ten wat voor hulp hy kon verwach
ten. Londen zond een hartversterken
de boodschap van Churchill, maar
geen wapens en geen manschappen.
Premier Phibul sloot daarop ijlings
een ovei'eenkomsi met de Japanners,
waarbij strijd vermeden werd. De
troepen kregen recht van doortocht,
maar Siam behield een aanzienlijke
mate van onafhankelijkheid en ont
snapte aan een volledige Japanse be
zetting met alle gevolge daarvan.
Na de overgave van Japan werd
Phibul korte tijd als collaborateur ge
vangen gezet, waarschijnlijk uitslui
tend om de geallieerden te behagen.
De meeste Siamezen namen hem zijn
collaboratie niet in het minst kwa
lijk, omdat het hun het enige ver
standige leek, wat destijds te doen
stond. Thans is Phibul trouwens weer
onbetwist premier.
De vraag is of de Siamese leiders,
nu zich aan de grenzen opnieuw een
bedreiging aftekent, niet dezelfde ge
dragslijn zullen kiezen en het met
de Chinese communisten op een ac-
coordje zullen gooien.
Militair kan Siam niet veel weer
stand bieden. Het leger, bestaande
uit ongeveer 30.000 man, is slechts
bewapend en alleen voldoende om de
orde in het binnenland te handhaven.
Zonder afdoende verzekeringen
van steun uit het Westen zal Phibul
zeker een beleefde buiging maken
voor Mao Tsje-toeng.
Het overgaan van Siam naar het
communistisch kamp zou voor Enge
land, Frankryk en de V.S. een stra
tegische ramp zijn.
Malakka, dat éen lange en grillige
nauwelijks afgebakende grens met
Siam heeft en dat toch al een nacht
merrie is voor het Britse ministerie
van koloniën zou bloot komen te
staan aan nieuwe communistische
invallen. De val van Siam zou een
kettingproces in werking brengen,
dat moeilijk te stoppen zou zijn.
Wanneer straks de reizende am
bassadeur di*. Jessup van zijn reis
door Z.O. Azië in Washington is te
ruggekeerd zal hij ongetwijfeld advi
seren Siam zo snel en zoveel moge
lijk te steunen.
Canada wil jaarlijks 10.000
Nederlanders opnemen.
DE ANIMO BENEDEN
VERWACHTING.
Zo langzamerhand zijn er meer dan
35.000 Nederlanders in Canada. Of
eigenlijk kan men, wat betreft een
deel van hen, niet meer van Neder
landers spreken Velen zijn Canadees
staatsburger geworden en voelen zich
in hun tweede vaderland uitstekend
thuis. Maar zij blijven Nederlanders
in hun hart. Zij vergeten hun taal en
hun Nederlandse gewoonten niet. Zij
hebben een stukje Nederlandse cul
tuur naar dit wijde land gebracht en
zich een naam verworven waarop Ne
derland trots mag zijn. Van officiële
zijde zijn zij de beste kolonisten ge
noemd die Canada ooit had en gebie
den rond Hamilton en Toronto zijn er
om deze bewering waar te maken.
Men heeft de Nederlanders hier
graag en, zo zeide ir. A. S Tuin
man. de Nederlandse landbouw'attaché
in Ottawa, in een vraaggesprek, ..voor
een lange reeks van jaren wil Canada
elk jaar 10.000 Nederlanders opne
men". Het merkwaardige feit doet
zich echter voor, dat in Nederland de
animo voor emigratie naar Canada
minder is, dan waarop men dacht te
kunnen rekenen. De aanvragen voor
het volgend jaar zijn verhoudingsge
wijs gering.
De taxibedrijven te Soerabaja heb
ben besloten voor onbepaalde tijd hun be-
dryven stop te zetten in verband net het
toenemnd aantal diefstallen van wagens.
Robert Menzies heeft een nieuwe
Australische regering gevormd bestaan
de uit 15 liberale ministers en 5 ministers
van de agrarische partij.
