Henriette Roland Holst wordt
tachtig jaar
Zeeuwse Almanak
DE ZWARTE
ORCHIDEE
ZULLEN GOES EN DE ZEEUWEN
REVANCHE KUNNEN NEMEN?
VLISSINGSE TURNVERENIGING
VIERT GOUDEN JUBILEUM
VRIJDAG 16 DECEMBER 1949
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Zij schreef haar levensherinneringen
„Het vuur brandde voort"
Nederlands grootste dichteres van deze tijd.
In 1925 heeft Henriëtte Roland Holst candidaat gestaan voor de
Tweede Kamer, maar zij werd niet gekozen. Een nazaat die dit zal
lezen, kan licht verstoord worden op een volk dat zó weinig de groot
ste van een tijdsgewricht wist te eren. Tenzij hy zich enigszins in de
politieke geschiedenis verdiept en ontwaart dat de dichteres op de lyst
stond van één dier communistische splinterpartijtjes die nu eenmaal geen
kans hadden. En als de nazaat zich dan verder weer met de persoon van
de dichteres bezig houdt, zal hy ontwaren, hoezeer een stoet van de ver-
lichtste geesten van haar tydperk zich verdrongen heeft, jaar op jaar,
lafenis te erlangen uit de ryke bron van haar levenswerk, en om in alle
toonaarden haar lof te zingen. Dat zal hjj zwart op wit in alle biblio
theken kunnen vinden, doch te hopen is dat hy ook nog de echo zal ver
nemen van de „massa" die in haar 'n profetes ontwaarde. Want zonder
dit zou het tijdsbeeld dat hij zich van de eerste helft der twintigste
eeuw in ons land vormt, niet volledig z\jn.
Tegen het einde van die eeuwhelft,
op 24 December, viert Henriëtte Ro
land HolstVan der Schalk haar
tachtigste verjaardag, en dit is te
meer reden tot verheugenis, indien
het er velen toe zou brengen, zich
nog eens temeer te verdiepen in de
poëzie èn in de persoonlijkheid van
onze grootste dichteres. Dat laatste
kan men nu in beknopte vorm
doen door het lezen van haar pas
verschenen auto-biografie „Het
Vuur Brandde Voort", een titel wel
ke wel met zeer veel recht gegeven
werd aan het levensverhaal van
iemand die èn als dichteres èn als
sociaal strijdster zich met nimmer
aflatende warmte gegeven heeft aan
de strijd voor een betere samenle
ving. Met ontroerende openhartig
heid en eenvoud vertelt de schrijf
ster van haar ontwikkeling van het
kind, dat zich vol pleizier telkens
maar weer in het donzen bed van
een familielid liet ploffen, tot de
aankomende dichteres, die met klop
pend hart op de stoep van Verwey's
huis stond om zijn oordeel over haar
eerste sonnetten te horen.
En heel natuurlijkweg verhaalt zij
dan hoe deze dochter uit een welge
steld notaris-gezin te Noordwijk in
de negentiger jaren haar weg tot 't
socialisme vond; het socialisme dat
zij nimmer ontrouw zou worden, al
veranderde het in haar vaak van
verschijningsvorm. Als zij na einde
loze desillusies in 1923 te Gland bij
Lausanne kennis maakt met religi
eus-socialistische stromingen, zegt
zij na thuiskomst tot haar man:
„Nu weet ik bij wie ik hoor en hoe
men gelukkig kan leven." En zij
boekstaaft ook het antwoord van
haar echtgenoot: „Ik ben blij dat
je het goed gehad hebt en dat de
menschen vriendelijk waren. Maar je
bent al zo dikwijls veranderd, ik
hoop, dat je nu iets blijvends gevon
den hebt." Voor Roland Holst, die
in 1898 met zijn vrouw tot de S. D.
A. P. toetrad, en erbij bleef, waren
de talloze „veranderingen" van zyn
vrouw, haar overgang naar het com
munisme, haar zwei-ven tussen de
vleugels dier partij, een nachtmerrie
geweest, al hebben zij de harmonie
van dit huwelijk, waarvan, telkens
en telkens in dit boek weer getuigd
wordt, niet gestoord omdat beider
geesten tenslotte te hoog en te edel
waren dan dat er wantrouwen tus
sen zou kunnen ontstaan.
Het boek staat vol met kleine
trekjes waaruit men de persoonlijk
heid der dichteres en haar stryd en
moeilijkheden kan afleiden en het be
vat een menigte foto's en portretten
die ertoe bijdragen, dat althans eni
ge aspecten der cultuurgeschiedenis
ener halve eeuw ons voor ogen ko
men. Men leest er in over de spoor
wegstaking van 1903 en de ontnuch
tering die volgde, van de scheuring
der S.D.A.P. op het Deventerse con
gres in 1909, welke de dichteres zo
veel hartzeer en twijfel berokkende,
van de hoop dat de grote ommekeer
zou komen in de eerste wereld
oorlog en haar wrede ontgooche-
lingling in '18, van haar reis naar
Rusland in 1921, die het besef bij
haar zou doen rijpen, dat de heil
staat ook al niet in de handen dei-
Sovjets lag, van haai* toenemende
neiging tot de religie, van het grote
persoonlijke leed door den dood .van
haar man in 1938, en dan eindigt
het met de Duitse inval.
Als geheel is deze auto-biografie
een belangwekkende kroniek, die
echter een weinig vlak is; het relief
krijgt zij pas wanneer men er het
DE BIDDERS
EN DE VLAM IN DE PAN
Het ambt van lijkdienaar of dood
bidder zoals elders in het land. wordt
gezegd, is een eerzaam beroep en ons
maatschappelijk leven zou haperen als
zij er niet waren. Maar een volkomen
gezond mens vindt hen in hun zwarte
uniformen niettemin altijd een tik
je somber. Het is nu eenmaal zo.
Maar dezer dagen sloeg ergens in
Zeeland de vlam in de pan. De gor
dijnen vatten vuur en even zag het er
in dat Zeeuwse keukentje benau
wend uit.
Maar ziet: juist op dat moment pas
seerden twee lijkdienaren de plaats
des onheils. Zij stormden het keuken
tje binnen. De vrouwen, die er hadden
willen braden, schrokken. Maar zij
blusten het vuur met bewonderings-.
waardige vaardigheid, de beide bid
ders.
En toen het vuur gedoofd was,
klopten zij hun uniformen af en togen
weer aan de arbeid.
Een tikje griezelig?
Maar als zij eens niet ingegrepen
hadden?
licht van haar werken op laat val
len.
AUTO-BIOGRAFIE.
Is het werk van deze dichteres
tenslotte niet één enkele, onafge
broken auto-biografie? Zij heeft in
alles, ook in haar journalistieke- en
wetenschappelijke publicaties en bro
chures, van welker zeer lange lijst
hier verder geen sprake zal zijn, ook
in haar redevoeringen, steeds haar
hart gelegd. Zij moge
dan nog zo ernstig en
gedegen Das Kapital
van Marx, de geschrif
ten van Lenin e.t.q. be
studeerd hebben, maar
haar socialisme is een
fevoels-socialisme ge
leven en zo kon zij nog
in 1947, in haar dank
woord na haar promo
tie tot ere-doctor in de
letteren door de Am
sterdamse Universiteit,
getuigen van haar voor
nemen om de krachten
waarover zij nog be
schikte, te stellen: „in
dienst der socialistische
idealen, dat is van het
opklimmen der mensheid
tot, een hogere staat
van broederlijkheid."
De gedichten van Hen
riëtte Roland Holst zijn
een doorlopende getui
genis van haar innerlijk
leven en zijn reacties op
de gebeurtenissen in de
wereld. Door Gorter, die
een zeer grote invloed
op haar gehad heeft, tot
Dante gebracht, schrijft
ze aanvankelijk meer
Dante's dan zelfverwor-
ven wijsheid in haar
„Sonnetten en Verzen"
en Dante zal ze nimmer
meer geheel kwijt ra
ken, hetgeen overigens
uitsluitend tot verrij
king onzer letteren
heeft gestrekt. In „De
Nieuwe Geboort" ge
tuigt de dichteres van 't
geluk dat de overgang
tot het socialisme haar bracht,
maar tevens van de innerlijke
strijd die ook na die overgang van
een aristocratisch opgevoede jonge
vrouw naar het rumoerige proletari
sche milieu blijft bestaan:
„Wel ben ik soms zoo moe van
uw geluiden
en van uw razen zoo gekromd..."
Maar overwegen doet toch de vreug
de over het broedersschapsideaal dat
zij gaat helpen verwezenlijken en
ondanks de scherpe desillusie van
1903 zal in „Opwaartse Wegen", in
1907 verschenen, die vreugde exta
tische vormen aannemen, en het
woord der dichteres iets profetisch
krijgen. Maar dan, als in 1909 de
scheuring in de S.D.A.P. komt en
zij „tussen twee stoelen komt te
zitten" (haar geest trekt naar de
communisten die h.i. de zuivere idee
van het socialisme bewaren, maar
haar hart is bij de massa, in de
oude S.D.A.P. verenigd) ziet zij de
scheiding
die altyc
tussen droom en daad, zy
naar synthese is blijven
zoeken en in de prachtige bun
del: „De Vrouw in het Woud" ge
tuigt zij:
„Want Droom en Daad kunnen
niet samen wonen
STRIJD.
Lang blijft haar twijfel aan de
verwezenlijking van het broeder-
schapsideaal echter niet bestaan. Zij
zal het dan met de daad beproeven,
gaat over naar de communisten,
staat midden in de partij-3trijd,
schrijft tegelijkertijd haar toekomst
visioen. „Het Feest der Gedachte
nis", voelt zich meegesleept door de
Russische revolutie, denkt de idea
len van haai* „Verzonken Grenzen"
ook naai- ons land over te kunnen
brengen in de November-dagen van
'18, neemt in 1921 deel aan het con
gres der derde internationale te
Moskou en begint daarna, weerstre
vend, de ontgoocheling te erkennen;
ook de bolsjewiki hebben de broe-
derschapsstaat niet kunnen verwe
zenlijken.
Dan komt de laatste kentering;
bewuste terugkeer tot de religie
welke ze onbewust nimmer ontrouw
is geweest een zich verdiepen in
de leer der geweldloosheid en speci
aal in de figuur van Gandhi. Had zy
ook niet het schone woord geschre
ven „De zachte krachten zullen ze
ker winnen in 't eind...?"
In „Tussen Tijd en Eeuwigheid",
geschreven tussen 1927 en 1933, en
Waarvan prof. Huizinga getuigde:
„In later eeuwen zullen menschen
Hollandsch leeren om het te lezen",
vindt men die kentering het best
uitgedrukt. De dichteres weent om
het materialisme, dat in alle krin
gen zegeviert en dat ook hen mee
nam die ze had geholpen, zich op te
heffen uit de ellende:
er, maar zij heeft ze toch veeleer,
in hun verdringing, gesublimeerd,
zoals dr. J. P. van Praag getuigt
in znn aan H. R. H. gewijd proef
schrift. Dr. K. H. Miskotte heeft
haar, in een belangwekkend boek,
de dichteres van het Messiaansch
verlangen genoemd.
Het verlangen naar de opperste
synthese die al het lelijke van de
aarde zal doen verdwijnen is ze blij
ven koesteren en in haar doodsmij-
mering (zoals men de laatste ver
zen uit „Tussen Tijd en Eeuwig
heid" wel mag noemen), vraagt ze...
„eer ik sterf
geef me, al mocht het ook
slechts éénmaal zijn,
my te zonne' in den glans van
uw aanschijn."
Een leven van offer na offer, als
het hare, zou men dit Mozaïsch ge
zicht op het beloofde land zeker
waardig keuren, maar indien dit niet
mag zyn, omdat het rijk dat zij is
blijven verwachten, niet van deze
aarde k&n wezen, dan zou men haar,
met de zekerheid .welke een enkele
maal toch stervelingen kunnen voe
len ten opzichte van het Euwige,
de vervulling willen toezeggen van
haar slotbede:
„Maar zoo 'k dit beleven onwaar
dig ben,
Iaat dan aan d'overzij der diepe
wateren,
my'n wezen, als een pijl gericht,
toevliegen recht op Uw On-
meetlijk Licht."
Henriette Roland Holst, tachtig jaar oud.
„Ik denk, dat we nu eerst lang
moeten leeren
ons van 't zelfzuchtig streven
te ontdoen,
dat we nu lang, eindeloos lang,
als zoen
voor zijn irions ter groei, 't beste
moete' ontberen
Het leed der menschheid laat mij
vaak niet slapen,
haar schuld doorvlaagt mij als
een bittre vlaag."
GESPLETEN.
Met enkele zeer grote stappen zijn
we door het dichterlijk oeuvre Hen
riëtte Roland Holst, heengegaan. Er
zou eindeloos over te schrijven zijn
en er zouden eindeloos veel aspec
ten van zyn te belichten. „Gesple
ten tot den grond" noemde ze zich;
natuurlijk heeft de moderne psycho
analyse zich ook van haar meester
gemaakt; verdrongen complexen
aangetoond en natuurlijk zyn die
FEUILLETON
door
ALLAN SWINTON
63
Al spoedig zag zij, dat de klip sterk
ingevreten was, zodat zij reeds ver in
de ruimte hing. Daar onder zich be
merkte zij nu de grond, terwijl de
klip recht uit het bruisende water op
rees, terwijl aan de andere zijde de
bodem van de kloof bestrooid was
door met water omspoelde rotsblok
ken.
Aanvankelijk meende zij. dat zij in
het water terecht zou komen. Maar
toen het tot haar doordrong, dat zij
aan de overzijde zou landen, zag zij,
waar haar ogen reeds aldoor naar
tuurden, een donkere rechte gestal
te, die met opgeheven gelaat stond te
wachten.
Toen zij dichterbij kwam, greep hij
de mand, en hield die vast tot hij op
de rots kwam te rusten. Het vage licht
was daar helder en groenachtig, als
het maanlicht. In zijn bleke glans
was de uitdrukking op zijn gezicht,
toen hij zag, wie er tot hem geko
men was, bijna komiek en hij riep:
„Wel verdraaid".
Plotseling voelde zij zich verlegen.
Haar knieën waren slap en haar stem
trilde, toen zij zei: „B-b-ben je niet
blij me te zien?"
„Blij!", riep hij uit en haalde haar
uit de mand als een konijn uit een
zak.
Toen xzij elkaar eindelijk loslieten,
zei hij met een spottende formaliteit.
„En waaraan dank ik de eer...."
„Je brief
„Ah! Het was niet de bedoeling, dat
je die zou vinden voor je weer in de
stad terugwaart".
„Dat zou ik ook niet gedaan hebben,
maar de muildierzak werd nat, en ik
moest ze wel leegpakken. Je zei, dat
je me niet had -willen laten gaan.
Als ik dat geweten had, zou ik nooit
gegaan zijn en dus bracht ik Sam
er toe mij terug te brengen".
Hij bleef haar enkele ogenblikken
aanstaren. Toen vroeg hij op verwon
derde toon:: „Je bedoelt dat je wilt
blijven dat je mijn leven wilt de
len?"
„Als je dat graag zou willen".
Zijn antwoord werd gegeven op een
toon, waarvan zij had leren houden
en die hij alleen tegenover haar ge
bruikte en dan nog maar zelden.
„Dat is echt iets voor jou. Natuurlijk
zou je dat doen. Wel, het lijkt wel 't
noodlot te zijn en daartegen vecht
ik niet. Van nu af aan is het jij en ik
tegen de.... Hei! Heidaar! Stop!"
De mand was begonnen te rijzen.
(Wordt vervolgd).
Woningbouw-primeur
te Bergen op Zoom.
Op het gebied van de woningbouw
gaat Bergen op Zoom een primeur
beleven. Daar zal nl. voor de eerste
maal de Nederlandse versie worden
toegepast van de reeds jaren in Enge
land bestaande „Simplified brick con
struction", een door aanwending van
de lopende band techniek versnelde
methode om woningen te bouwen.
Deze Engelse methode is geperfectio
neerd en geheel op de Nederlandse
eisen ingesteld, welke eisen hier ho
ger liggen dan in Engeland
Daarom ook bestaat voor de Ne
derlandse versie, die a.s. Maandag
van het experimentele in het practi-
sche stadium overgaat, een ruime be
langstelling en het staat thans reeds
vast dat technici uit Amerika, uit
Brazilië en uit de nieuwe staat Israël
binnenkort deze versnelde woning
bouw in ogenschouw zullen komen
nemen.
VOETBALPROGRAMMA
Terneuzen-aanval op Corn Boys-positie.
Zowel Goes als De Zeeuwen hebben wel een kansje revanche te nomen
voor de in hun uitwedstrijd tegen Rood Wit en Alliance geleden nederlaag,
terwijl in de derde klasse ook Middelburg en RCS een goede kans maken
het beter te doen dan In do eerste ontmoeting met hun Brabantse rivalen.
In Zeeuwsch Vlaanderen komt de leidende positie van Corn Boys wel erg
In gevaar nu Terneuzen daarop een rechtstreekse aanval komt doen, ter
wijl In de vierde klas Biervliet weer een heel eind verder op de goede weg*
zou raken als Robur in Hulst een steekje liet vallen.
strijd in Hoogerheide van veel belang
is voor de uiteindelijke bezetting van
de bovenste plaats. De verliezer zou
een stukje achterop raken.
3e KLASSE E.
2e KLASSE B.
Goes—Rood Wit (W); De Zeeuwen—
Alliance; Internosde Baronie; R.K.
T.V.V.—Hero; DoskoS.E.T.
Goes is er de laatste tijd goed in
en het lijkt ons waarschijnlijk dat de
Goesenaren revanche gaan nemen op
de benjamins die in St. Willebrord
juist aan het langste eind trokken.
De Zeeuwen hebben tegen Alliance
iets recht te zetten na de in Roosen
daal geleden nederlaag, waar ze met
dubbele cijfers werden verpletterd.
Baronie moet intussen oppassen dat
Internos niet voor een verrassing
zorgt en wel een onaangename voor
de Bredanaars. want in Etten is het
vaak kwaad kersen eten en een mis
stap zou fatale gevolgen hebben voor
de Baronie, te meer daar niet aan te
nemen valt. dat R.K.T.V.V. tegen He
ro een veer zal laten. De winnaar
van DoskoInternos komt een heel
eind veilig te staan.
3e KLASSE D.
Middelburg—BSC; RCS—Roosendaal;
SteenbergenRKFC; MetoNieuw.
Borgvliet.
Middelburg verloor in Roosendaal
met het kleinst mogelijke verschil en
er is zeker een niet geringe kans
daarvoor thans wraak te nemen nu
de jongens uit Borgerhout naar de
Nadorst komen. Niet minder dan de
groen-witten zal RCS gebrand zijn op
een overwinning, want Roosendaal is
de ploeg die de Souburgers de tot
heden enige nederlaag in dit seizoen
heeft toegebracht. Een Steenbergen
overwinning zou de spanning aan de
staart niet weinig doen toenemen,
terwijl juist de uitslag van de wed-
Bloeiende vereniging met ruim 400 leden.
Op gebied van damesgymnastiek
werd pioniersarbeid verrichl.
Op 1 September j.l. was het vijftig jaar
geleden, dat de Vllssingse Turnvereniging
werd opgericht. Hoewel de dag zelf on
gemerkt voorbij is gegaan, betekent dit
niet, dat deze heugelijke gebeurtenis
niet op gepaste wijze zal worden gevierd,
al moest dan deze viering door omstan
digheden enige tijd worden uitgesteld.
Vijftig jaar! Een halve eeuw van ge
stage arbeid. ja. van ononderbroken
worstelen tot het bereiken van het ge
stelde doel: „Door gepaste, alzijdige li
chaamsoefeningen de volkskracht naar
lichaam en geest te verhogen en te ver
edelen". Is er een mooier doel denkbaar?
Aan hoeveel jongeren (en ook ouderen)
zou deze 50-jarige reeds gezonde levens
vreugde hebben verschaft! En hoevelen
zou zij iets waardevols hebben meege
geven op hun levenspad?
Een halve eeuw geleden bestond er in
Vlissingen de gymnastiekvereniging Luc-
tor et Emergo, die echter een kwijnend
bestaan leed. Enkele harer meest actie
ve leden trachtten er nieuw leven in te
brengen, doch deze pogingen faalden jam
merlijk. Toen besloten zij, om maar een
nieuwe vereniging op te richten en zo
ontstond op 1 September 1899 de Vlissing-
se Turnvereniging.
HET EERSTE BEGIN.
Slechts weinig Vlissingers zullen zich
de bewaarschool aan de Korenstraat
herinneren, waar de eerste jaren werd
geoefend onder leiding van de heer v. d.
Voorde. Zeven jaar duurde dit. totdat in
September 1906 een gemeentelijk gym
nastieklokaal in gebruik genomen kon
worden. Dank zij de medewerking van
het gemeentebestuur heeft men nadien
onafgebroken een gemeentelijk gym
nastieklokaal voor de oefeningen kunnen
behouden.
De jonge vereniging groeide gestadig
en ging reeds dadelijk een tijdperk van
grote bloei tegemoet. Op 14 October 1901
werd de Koninklijke goedkeuring ver
kregen. waarvan men zich aansloot bij het
Koninklijk Nederlands Gymnastiek Ver
bond. Tal van successen werden behaald
zowel als vereniging als door de leden
persoonlijk. Het zou ons te ver voeren
deze allen op te sommen, maar zeker is,
dat V.T.V. reeds spoedig een woordje
ging meespreken in de Nederlandse Turn-
wereld en dat nog steeds doet.
DAMESGYMNASTIEK.
Op het gebied van de damesgymnastiek
verrichtte de vereniging pioniersarbeid.
Aanvankelijk kende men slechts heren
leden, maar al spoedig begon ook bij de
dames belangstelling te ontstaan en in
1909 besloot het toenmalige bestuur tot
oprichting van een damesafdeling over
te gaan. Dank zij een pleidooi voor het
vrouwenturnen in de plaatselijke pers kon
al spoedig met de lessen worden begon
nen en nog geen jaar later was splitsing
van de damesklas noodzakelijk. Eerst
veel later begonnen andere verenigingen
met het vrouwenturnen en het duurde
nog veel langer eer een specifieke da-
mesgymnastiekvereniging werd opgericht.
MOEILIJKHEDEN.
Ook voor moeilijkheden bleef de ver
eniging niet gespaard. Een dieptepunt
werd bereikt tijdens de bezetting, toen on
danks de onophoudelijke pogingen van
het bestuur van regelmatig oefenen geen
sprake kon zijn, omdat de zalen steeds
weer gevorderd werden. Het ledental
werd kleiner, maar het bestuur met een
klein groepje getrouwen hield stand en
behartigde de zaken zo goed mogelijk.
Hoe goed dit gebeurd was bleek in Mei
1946, toen reeds de eerste openlucht uit
voering na de bevrijding kon worden
gegeven.
Een halve eeuw is onder de vlag van
V.T.V. de gymnastiek beoefend en met
trots' kan de vereniging op haar verle
den terugzien. Innerlijk sterk door een
drachtig i samenzijn is het thans nog een
bloelende turnvereniging met meer dan
400 leden.
DE JUBILEUMVIERING.
In Januari zal het halve eeuwfeest wor
den gevierd. Op Vrijdag 20 Januari geven
de adspiranten een uitvoering in het Con
certgebouw. De volgende middag zal het
bestuur recipieeren in Hotel Noordzee
Boulevard, waarna des avonds in het
Concertgebouw de ere-avond volgt. De
week daarop, Zaterdag 28 Januari, is het
feest, 's Middags komen de adspiranten
bijeen in Concordia om naar de grappen
van Adri van Oorschot te luisteren, ter
wijl 's avonds in het Concertgebouw een
intieme feestavond voor de oudere leden
in het Concertgebouw wordt gehouden.
ClingeAardenburg; Hoofdplaat
Breskens; HontenisseAxel; Corn
BoysTerneuzen; OostburgSteen;
SluiskilRia.
Clinge heeft heel wat goed te ma
ken na de in Aardenburg geleden ne
derlaag en de bezoekers zullen dit
maal wel van een koude kermis thuis
komen. Hoofdplaat zal ook nu wel
niet tegen Breskens op kunnen en
Axel lijkt ons ook al een te groot
struikelblok voor Hontenisse. De be
langrijkste ontmoeting van deze Zon
dag is zonder twijfel die te Sas van
Gent. waar Terneuzen een aanval op
de Corn Boys-positie komt doen. In
Terneufcen werd het een puntenverde
ling, maar het komt ons voor dat de
eerste nederlaag van de Boys wel
eens heel dicht bij zou kunnen zijn.
Oostburg start met goede papieren
tegen Steen, maar Ria moet in Sluis
kil op zijn tellen passen.
4e KLASSE G.
HulstRobur; IJzendijkeSchoon-
dyke; Biervliet—EMM; Yerseker-De
Patrijzen.
Als Robur tegen Hulst niet de vol
le winst weet in te palmen, zou het
voor Biervliet wel eens een beste
dag kunnen worden, waarbij we aan
nemen dat de leiders de EMM-aan-
val weten af te weren. Voor de laat
ste plaats is de West Zeeuws Vlaamse
strijd tussen IJzendijke en Schoondij-
ke van veel belang. De thuisclub
moet in staat zijn de destijds geleden
nederlaag te wreken. De Patrijzen
zullen wel in de rommelhoek blijven
want Yerseke geeft weinig gelegen
heid tot positieverbetering.
RES. 2e KLASSE D.
Terneuzen 2De ZeeuvÊen 2; Vlis
singen 2Axel 2; Zierikzee 2Dosko
2; Middelburg 2—RCS 2.
Voor de Zeeuwen reserves wordt
het nog even oppassen aan de over
kant. terwijl de Vlissingers de winst
wel in eigen huis zullen weten te
houden. Ze hebben bovendien de kans
wat verder uit te lopen nu Dosko II
naar het moeilijk te kloppen Zierik
zee II,gaat. Voor RCS H is weinig
buit bïrmen te halen in Middelburg.
DE EERSTE KLASSERS.
West. HaarlemHermes DVS; VSV
Zeeburgia; SpartaDOS; KFCADO;
FeyenoordBlauw Wit.
West II. VolewijckersXerxes; DW
S—EDO; HBSGooi; Ajax—Neptunus;
SVV—RCH.
Oosten. Zwolse BoysEnschdesche
Boys; Go Ahead—Hengelo; Quick N—
Wageningen; AGOWNEC; Ensche
de—Heracles.
Zuid I. VWHelmondia; Braban-
tiaNOAD; Sitt. Boys—Limburgia;
MW—Kerkrade; RBC—PSV.
Noord. HeerenveenBe Quick;
Friesland—Leeuwarden; Achilles—
Sneek; Velocitas—HSC; GVAV—Frï-
sia.
Zuid II. Longa—TSC; Willem II—
Eindhoven; NACJuliana; Bleyerhei-
deMaurits; Sportcl. EmmaBW.
Het Wereldgebeuren
Kostof hield stand
Het mysterie rondom de monotone
bekentenissen en ongeloofwaardig
aandoende zelfbeschuldigingen is in
geen enkel opzicht tot verheldering
gebracht door net proces te Sofia. Al
le beklaagden op één na gedroegen
zich in de rechtszaal op de in Oost-
Europa gebruikelijke wijze, gaven al
hetgeen de tenlastelegging opsomt
volledig toe en toonden zich mensen
zonder veerkracht. De ene uitzonde
ring was de voornaamste beklaagde
Traicho Kostof. de vroegere vice-pre
mier van de Bulgaarse regering. Kos
tof bestond het van begin af aan de
juistheid van aanklacht te ontkennen
en van onschuld te getuigen, daarmee
een moed en weerstandsvermogen
aan de dag leggend, die tot dusver
nog niet voorgekomen zijn De afge
lopen 12 mnd. hebben de hoo'fdbeklaag-
den in communistische processen
steeds vlot bekend „verraders" en
„spionnen' te zijn geweest en dien
overeenkomstig berouw getoond. Bij
Kostof geen spoor van berouw en
geen spoor van zwakheid. Hij gaf
slechts toe tot op zekere hoogte anti-
Sowjet gezind te zijn geweest en dat
is niet meer dan logisch, want an
ders was hij niet gearresteerd en be
recht geworden.
De houding van Kostof heeft de re
gie van het proces danig in de war
gebracht. Tijdens de slotzitting vroe
gen alle beklaagden om vergiffenis en
zwoeren trouw aan de communisti
sche partij. Een waar tumult ontstond
echter toen Kostof voor het laatst
mocht spreken. Hij was de enige, die
opnieuw ontkende te hebben gespion-
neerd en gesaboteerd. De rechter on
derbrak zijn verklaring en de micro
foons werden uitgeschakeld, opdat
de buitenlandse correspondenten het
niet zouden horen. Slechts de eerste
woorden van Kostof. die zeer rustig
en kaarsrecht stond, waren te ver
staan: „Ik heb nooit voor een bui
tenlandse inlichtingendienst gewerkt
en nooit inlichtingen verstrekt". Toen
hielden de vertalers voor de perstri
bune op met vertalen
De communistische pers is begrij
pelijkerwijs over haar woede heen.
Kostof is een brutale hond, vervuld
van kwade gevoelens jegens het volk,
pogend het hof op het laatste ogen
blik nog te misleiden.
Deze terminologie is vanzelfspre
kend uitsluitend voor binnenlandse
consumptie bestemd. In het Westen
versterkt de houding van Kostof het
wantrouwen tegen de methoden bij
de procesvoering en de oprechtheid
van de woorden der beklaagden.
Kostof is tot de doodstraf veroordeeld
en zijn houding zal dus wel nooit tot
opheldering komen.
Er zijn tijdens het proces nog en
kele belangwekkende bijzonderheden
naar voren gekomen over de achter
grond van de arrestaties. De naam
van Dimitrof, wiens gebalsemde lijk
thans in Sofia is. kwam daarbij
in het geding. Men zal zich
herinneren, dat Dimitrof zich vorig
jaar in een redevoering openlijk uit
sprak ten gunste van een Balkan-fe
deratie. De Pravda spuwde aan
stonds vuur en enkele dagen later
trok Dimitrof zijn woorden terug, ne
derig een grote vergissing erkennend.
Het is nu gebleken, dat Kostof een
rol heeft gespeeld in de stille onder
handelingen over zulk een federatie
met Joego-Slavië als leidende macht.
Reeds in 1944 sprak Kostof hierover
met Kardelj, een van de naaste me
dewerkers van Tito. Kostof echter
achtte het tijdstip voor verwezenlij
king van het hem sympathieke denk
beeld nog niet gunstig en wees de
plannen af Hij stond over deze zaak
in contact met Dimitrof.
Het voorzichtig streven naar groter
onafhankelijkheid van Moskou is
klaarblijkelijk de hoofdzonde geweest
van Kostof, een figuur, die slechts in
zeer beperkte mate gelijkenis ver
toont met Rajk. Hij heeft een minder
bewogen en avontuurlijk leven ach
ter zich en was meer nationaal ge
zind. Zijn dood berooft de Titoïtische
oppositie in Bulgarije van een be
kwaam en gehard leider.
