Laatste „Rijksstoomwatermolen"
verdwijnt uit Nederland
JIMMY BROWN, sportheld no.1
Zeeuwse Almanak
AANDACHT VOOR DE HAVENS
VLISSINGEN EN BRESKENS
DE DEGENS WORDEN GEKRUIST
_r
STEMMEN
MAANDAG 28 NOVEMBER 1949
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
Reeds in 1787 had Nederland een
stoomgemaal
Maar het werd afgebroken, omdat „de koeien geen melk
meer gaven, vanwege het geraas".
(Van onze reizende redacteur).
ARKEL, Nov. Delftse studenten in de waterbouwkunde hebben
dezer dagen een erewacht gevormd b\j het afscheid van een monument:
de merkwaardige Rijkswatermolen, staande op het Zederikkanaal van
de Arkelse Dam in de Linge, die van 1826 tot 1946 de Zederikboezem
op peil heeft weten te houden, maar nu gesloopt wordt om verder als
museumstuk een nieuw bestaan te beginnen, dat wellicht nog langer dan
120 jaren zal duren. De taak van het gemaal is inmiddels overgenomen
door een ander, dat aan de mond staat van het Steenenhoekse Kanaal
bij Hardinxvekl.
Het kan zyn, dat uw aardrijkskundige kennis te kort schiet by 't lezen
van deze namen. Er staan immers zoveel gemalen in het uitgestrekte
lage land tussen de grote rivieren alleen al aan genoemde dam drie
op een rij dat men de w aterstaatkundige geschiedenis van dit gebied,
die terug gaat tot de eerste graven van Culemborg en Buren en hun
tijdgenoten, al heel goed moet kennen om precies de taak van deze ma
chine te begrypen. Dat is ook niet het belangrijkste.
was het tweede, dat van rijkswe
ge werd gebouwd, het eerste pro
duct van deze aard van de Ne.
derlandse nijverheid. Het was nJ.
gebouwd in de fabriek van Johan
Cockerill te Seraing bij Luik. Dat
het 120 jaar dienst heeft gedaan
zonder te verslijten moge ver.
klaard worden door het feit, dat
het werkte met een druk van...
driekwart atmosfeer.
Hoofdzaak is, dat dit één der
oudste stoomgemalen van ons land
is, alleen dat te Hellevoetsluis is nog
een paar jaar ouder. Maar er mag in
dit verband wel aan herinerd wor
den. dat het eerste stoomgemaal in
ons land geenszins dateert uit de
negentiende, maar uit de achttiende
eeuw, en dat de man, die het liet
bouwen (de staat hield zich toen nog
verre van zulke nieuwerwetsighe-
den) een kind van de zeventiende
eeuw was. Weliswaar geen tijd-, maar
toch wel een eeuwgenoot van Von
del en Rembrandt!
De eerste stoomwatermolenbouwer
(om nu even de oude term aan te
houden) was de Rotterdamse klok
kenmaker Steven Hoogendijk, gebo
ren in 1697 Toen deze zich op zijn
72ste jaar, dus in 1767, uit zijn zaak
terugtrok, ging hij allerminst „stil"
leven, neen hij richtte het Bataafsch
Genootschap voor Proefondervinde
lijke Wijsbegeerte op (dat nog be
staat!) met de bedoeling om hier te
lande belangstelling te wekken voor
de zogenaamde vuurmachine van
James Watt, waarvan hy een klein
model liet maken, dat hij tijdens 'n
reeks vair openbare voordrachten in
werking toonde. Zijn (veelal jonge
re) tijdgenoten echter vonden hem n
oude dwaas en hechtten geen waar
de aan dat zonderlinge speelgoed,
waarmee zij de spot dreven.
Maar Hoogendyk zette door en
legde in 1784, toen hij dus een grijs
aard van 87 jaar was, de lieve som
van 25.000 gulden op tafel om te be
wijzen. dat nij geen dwaas was. Hij
liet voor dat bedrag een stoomge
maal bouwen, dat tot taak zou heb
ben, hét overtollige water van de
boezem van de Bergpolder nabij Rot
terdam uit te slaan op de Schie-
Drie jaar later was het gereed en
de 90-jarige pionier woonde op 17
September 1787 de in-gebruikneming
bij. De machine deed haar plicht en
hield vier jaar lang de polder droog.
Toen werd het gemaal afgebroken,
omdat „de koeien geen melk meer
gaven vanwege het geraas". Die
smaad is de oude man echter be
spaard gebleven, want in 1788 was
hrj gestorven.
Er moesten meer dan 30 jaar
van politieke woelingen voorbjj.
gaan eer men de stoommachine
opnieuw ging toepassen. Koning
Willem I gaf er de stoot toe. Het
gemaal aan de Arkelse dam nu
TELEFOONTJE
Ge zult het met me eens zijn, dat
het aardigste detail van het bezoek,
dat de Aalsmeer-bemanning Vrijdag
aan Middelburg bracht, toch eigenlijk
dat simpele telefoontje aan de familie
Kik in Bruinisse is geweest.
Daar hebben ze in Bruinisse een
zoon, die al acht maanden in Nieuw
Zeeland boert. Ver van 't oude Zeeland,
dat te klein is en te weinig mogelijk
heden biedt, ver van Schouwen, ver
van Bruinisse en nog verder van het
huis, dat de familie Kik bewoont.
Nieuw Zeeland, dat ligt aan het ande
re eind van de wereld. Het is een on
bereikbaar oord maar hoe vaak zul
len er gedachten over en weer vlie
gen, uit het oude Zeeland naar Nieuw
Zeeland, tussen Bruinisse en het ons
onbekende dorp, waar de jonge Kik
het boerenvak beoefentJaren
zullen er zeker voorbijgaan, eer ze elk
aar weer eens zien, de oude Kiks,
daar in Bruinisse en de jonge, Austra
lië voorbij
En dan komt daar eensklaps een te
lefoontje van een van onze koene K.
L.M.-piloten en dat brengt de groeten
van de zoon.
Een brief is iets kostbaars. Ge kunt
hem lezen en herlezen. Ge kunt trach
ten de gedachten te lezen, die ieder
woord omspeelden, toen het neerge
schreven werd. Hij is tastbaar en
blijft. En toch gaat er niets boven het
gesproken woord, ook al is het dan
niet direct.
Hét moet wel zo geweest zijn, dat dit
simpele telefoontje in het huis van de
familie Kik weinig minder dan op
schudding gebracht heeft en een
plotseling weer dichtbij zijn van de
zoon, die zo ver is. Het moet in Brui
nisse voor velen het gesprek van de
dag geweest zijn, een groot moment
in het eenvormige leven van alledag.
Het doet goed, dat de K.L.M.-ers de
ze eenvoudige boodschap niet verge
ten hebben. Je belooft zo licht iets en
verzuimt de belofte in te lossen. Maar
stel je voor, dat Bruinisse dit tele
foontje niet gekregen had.
Er zou een rijke dag minder ge
weest zijn!
Van de drie machines het ge
maal heeft n.l. drie schepraden met
elk een machine gaat er één naar
de Cruquius-stichting, dat zich met
de geschiedenis van het stoomwezen
bezig houdt, één gaat er terug naar
de fabriek van Cockerill en de der
de wordt naar de V.S. verkocht, alle
drie als museumstukken.
(Nadruk verboden).
Goed afgelopen.
In Zwijndrecht is een auto. bestuurd
door S. K. uit Rotterdam, door èen ran-
geertrein gegrepen op de overweg van de
rangeerlijn naar de Ver. Oliefabrieken.
De auto werd een eind meegesluerd, maar
de bestuurder kwam er zonder verwon
dingen af. De wagen was zwaar bescha
digd.
Nederlands Iers handelsaccoord.
Te Dublin is de Iers-Nederlandse
handelsovereenkomst voor 1950 on
dertekend. De regering verplicht zich
de nodige invoervergunningen te
verstrekken voor Ierse industriële
producten tot een maximaal bedrag
van 500.000 pond sterling (vorig be
drag 300.000 pond).
Nieuwe secretaris van
H.M. de Koningin.
De heer W. J. Baron van Heecke-
ren van Molencaten is met ingang van
15 Januari benoemd tot particuliere
secretaris van H. M. de Koningin. Hij
was werkzaam bij de Unilever en
Calvé-Delft.
Na de spoorwegstaking was hij in
Hattem plaatselijk commandant der
Binnenlandse Strijdkrachten. Na de
bevrijding was hij rentmeester van 't
familiegoed Molecaten onder Olde-
broek en Hattem. In Oct. 1947 werd
baron v. Heeckeren aangesteld als
secretaris vah het Nederlands Ge
nootschap voor Internationale Zaken.
Als zodanig is hij thans nog werk
zaam.
Sowjet-resolutle verworpen;
de Amerikaanse
aangenomen.
De politieke commissie der V.N. heeft
met 52 tegen 5 stemmen het Sowjet-voor-
stel voor een vredesverdrag tussen de
vijf grote mogendheden verworpen.
Met 53 tegen 5 stemmen bij één ont
houding (Joego-Slavië) werd een Engels-
Amerikaanse resolutie getiteld „essentiële
voorwaarden voor de vrede" goedgekeurd.
Hierin worden de leden verzocht door
middel van internationale samenwerking
pogingen te bevorderen om een hogere
levensstandaard voor alle volkeren tot
stand te brengen en te handhaven. De
leden wordt verder verzocht internati
onale geschillen met vreedzame middelen
te regelen en accoord te gaan met in
ternationale contróle op de atoomenergie
om verbod van atoomwapenen effectief
te maken.
J'
Middel tegen hoge
telefoonnota's.
De heer Rodd, president-di
recteur van een Engelse maat
schappij, heeft een middel ge
vonden om hei onnodig oplo
pen van de telefoonrekening
tegen te gaan. De leden van de
directie hebben naast hun toe
stel een zandloper gekregen,
die in drie minuten leeg loopt.
Als een telefoongesprek be
gonnen wordt, moet de zandlo
per aangezet worden en zo mo
gelijk moet het gesprek klaar
zijn, eer het zand op de bodem is.
„Het middel werkt prachtig",
zei de administrateur tot een
verslaggever. „Je kan het ding
gewoon niet negeren, het hyp
notiseert je op een bepaalde
manier".
H. M. de Koningin zal Maandag een
aantal kunstschilders, die opdracht heb
ben gekregen een schilderij van H. M.
te vervaardigen voor de diverse provin
ciale besturen, in audiëntie ontvangen.
Kamerleden vinden de uitgetrokken posten te laag.
Blijkens het voorlopig verslag van de behandeling der begroting Verkeer en Wa
terstaat in de Tweede Kamer in de kwestie van de schutsluizen te Vlissingen en
de haven van Breskens uitvoerig ter sprake gekomen.
Bij de afdeling waterwegen werd ge
vraagd of de regering de toestand van de
Vissershaven te Vlissingen bevredigend
acht. Hoewel voldaan over de uitvoering
werken aan de buitenhaven te Bres
kens vroegen deze leden of de gemeente
Breskens nu nog kan vertrouwen op de
komst van een binnenhaven op lange ter
mijn. Zij wilden ook weten of de verbe
teringen aan de buitenhaven nu afdoende
zijn en of zij binnen afzienbare tijd nut
tig effect zullen sorteren.
HAVEN BRESKENS.
Bij de artikelsgewijze behandeling kwam
de haven van Breskens opnieuw ter spra
ke. Er is een bedrag van f 500.000 uitge
trokken voor de verbetering van deze ha
ven.
Na de bevrijding was aan het gemeen
tebestuur van Breskens door de toenmali
ge Minister toegezegd de aanleg van een
door een schutsluis afgesloten binnenha
ven. Ondanks deze toezegging wordt daar
van wegens de kosten van 6 a 7 millioen
gulden door de huidige Minister afgezien.
Nu is echter de verbetering van de in
zeer vervallen toestand verkerende ha
ven dringend nodig. Door hier een post
voor te stellen van f 500.000 (de gezamen
lijke kosten bedragen f 3.000.000), zal het,
wanneer dit het tempo voor het herstel
wordt. 6 jaren duren voor de haven ge
heel zal zijn hersteld. Daardoor zullen
Breskens en West-Zeeuwsch-Vlaanderen
in hun ontwikkeling worden belemmerd.
Daarom dringen enige leden er bij de
Minister op aan deze post op f 1,000.000
te brengen, dan duurt het nog 3 jaar
voordat de haven zal zijn hersteld.
SCHUTSLUIZEN VLISSINGEN.
Enkele leden hadden er bezwaar tegen,
dat niet precies blijkt hoeveel op de be
groting is uitgetrokken voor de herbouw
van de schutsluizen te Vlissingen. Het
schijnt, dat er een afspraak gemaakt is
om de sluizen te verbouwen, zodra de
binnenhaven weer zo ongeveer in orde
zou zijn. Dit is sedert de zomer nage
noeg het geval en daarom is het zeer ge
wenst, dat thans zo spoedig mogelijk
wordt overgegaan tot de herbouw van de
schutsluizen, omdat de Maatschappij de
Schelde en andere bedrijven groot nadeel
ondervinden van het nog niet herbouwd
zijn van die schutsluizen.
Gevraagd werd nu of, waar het millioen
dat voor 1949 was uitgetrokken voor de
herbouw van de schutsluizen, niet besteed
is geworden, het nu de bedoeling is naast
dat millioen van 1949 ook voor 1950 nog
een millioen gulden uit te trekken, zo
dat dus voor 1950 2 millioen beschikbaar
Is. Kan er dan op gerekend worden, dat
deze 2 millioen niet slechts op de begro
ting worden uitgetrokken, zoals in 1949,
maar ook werkelijk besteed zullen wor
den?
De besparing, die in uitstel gelegen is,
is slechts schijnbaar en wordt stellig ver
overtroffen door de directe en indirecte
schade die continuatie van de huidige
toestand heeft voor de betrokken openba
re lichamen (de gemeente Vlisisngen) en
de particuliere bedrijven.
Deze schade en eveneens de schade aan
de schutsluizen is zeker als oorlogsscha
de te beschouwen en op deze grond zou
reeds prioriteit van behandeling mogen
worden gevraagd,
VEER ANNA JACOBAPOLDER—
ZIJPE.
Enkele leden zouden gaarne weten
hoelang de concessie van de R.T.M. voor
het veer ZijpeAnna Jacobapolder nog
loopt.
LANDAANWINNING ENZ.
Vele leden vroegen naar het oordeel van
de Minister betreffende het tempo van de
landaanwinning en zij dachten daarbij
de Wadden- en de Zeeuwse eilanden.
Hoe verloopt de inpoldering van de
Braakman?
Welke zijn de belemmeringen om de
weg Middelburg—Vlissingen te verbete
ren?
VLIEGVELDEN.
Kan de Minister de Kamer nader inlich
ten nopens zijn denkbeelden omtrent de
meest gewenste explotatievorm van de
luchtvaartterreinen? Is het juist, dat een
dergelijke exploitatie niet winstgevend
kan zijn? Blijft de Regering van mening,
dat de vliegvelden van Haamstede en op
Walcheren van groot belang zijn voor het
toch altijd nog geïsoleerde Zeeland?
Acht millioen Franse werklieden zijn Vrijdag in staking gegaan om hun eis tot
hogere lonen ingewilligd te krijgen. Een reiziger, die niet wist dat de staking was
uitgebroken en per trein uit de Franse hoofdstad wilde vertrekken, kwam tot de
conclusie, dat zulks niet mogelijk was. Het station lag verlaten.
Her werkelijk loonpeil in Nederland.
(Van onze economische medewerker).
Krijgen de loontrekkers in ons land gezamenlijk een te groot deel van
de maatschappelijke koek? Dit is de vraag die de gemoederen in werkge
vers- en werknemerskringen begint bezig te houden. Het balletje is min
of meer aan het rollen gebracht door de president van de Nederlandse
Bank, die op 8 October jl. in een rede voor afgestudeerden als zijn me
ning o.m. uitsprak, dat het werkelijke inkomen van de loontrekkenden
verminderd kon (en moest) worden door een prijsstijging toe te laten.
M.a.w. de stijging van de kosten van levensonderhoud (door de devalua
tie b-v.) mag niet gepaard gaan met een stijging van de lonen: het ef.
fect zou dan bereikt worden, dat ook het verbruik in Nederland ging
dalen.
Dr. Holtrop wees er bovendien
op, dat de loontrekkenden na de oor
log een groter deel van het natio-
n«ue inkomen (d.i. het totaal van
inkomens van alle Nederlanders: ar
beiders. boeren, ondernemers, rente
niers enz.) ontvangen dan voor de
oorlog. Volgens do statistische cijfers
ontvingen de loontrekkenden van 't
totaal in:
1929:45 1947:55,9
1939:45,8 1948:56,1
1946:58,2 1949:56,5
(tax.)
Reeds enkele weken vóór deze ge
ruchtmakende lezing van de heer
Holtrop had het Centraal Sociaal
Werkgeversverbond zich trouwens
ook al op dit onderwerp geworpen.
In zijn orgaan „Mededelingen" van
15 September kwam het daarbij tot
de conclusie, dat de lonen van de
arbeiders sedert 1939 meer gestegen
waren dan de kosten van levenson
derhoud en wel in die zin. dat het
werkelijke inkomenspeil voor een ar
beidersgezin met 2 minderjarige kin
deren (tot 16 jaar) van 1939 tot
1948 gestegen was met 9 en voor
een gezin met 3 minderjarige kinde
ren zelfs met 14,5
De conclusie van dit betoog ligt
voor de hand: van een verslechtering
van de levensstandaard der arbeiders
is geen sprake, integendeel zelfs. En
de vraag wordt door deze centrale
van werkgevers dan ook gesteld of
deze vooruitgang economisch wel
verantwoord is.
WEE KAATST
Wie kaatst moet de bal verwach
ten. Drs. Roemers, leider van het
wetenschappelijke bureau van het N.
V. V., heeft de bal opgevangen en
gooit die thans, door een artikel in
„Economische Statische Berichten"
•van 16 November met kracht terug
naar de werkgevers.
Niet dat hij de gevonden cijfers
aantast, doch de heer Roemers stelt
vast, dat deze stijging betrekking
heeft op de gemiddelde beloning van
de Nederlandse loontrekker. Doch
wat heeft men daaraan, als we naast
elkaar hebben de geschoolden, ge-
oefenden en ongeschoolden en bo
vendien de arbeiders op het platte
land, in de kleine en grote steden.
Hij slaat ook aan het rekenen en
komt dan o.m. tot het resultaat, dat
in de grote steden het werkelijke loon
(dit is dus niet het loon in geld,
maar de hoeveelheid consumptiearti
kelen enz., die men voor dit loon
heeft kunnen kopen) eind 1948 voor
een gezin zonder kinderen van een
geschoolde arbeider 83 bedraagt
van het loon in 1939. Voor een ge
schoolde arbeider met een gezin van
3 kinderen was dit 95 Alleen de
ongeschoolden zijn er beter van ge
worden. Met een gezin van 3 kinde
ren heeft deze ongeschoolde in de
grote stad in 1948 een loon dat 107
van dat van 1939 bedraagt. Er
hebben zich dan ook binnen de grote
groep van arbeiders zeer belangrijke
verschuivingen voorgedaan: de le
vensstandaard van de slecht betaalde
ongeschoolden kon in de afgelopen
10 jaar worden verbeterd doordat de
werkelijke lonen van de andere groe
pen van arbeiders niet omhoog gin
gen en van sommige zelfs daalden.
ARBEID EN TOTAAL IN-
KOMEN.
Tenslotte nog een enkel woord over
de stijging van het aandeel van de
„arbeid" in het totale inkomen. Dit
is inderdaad in 10 jaren gestegen van
ca. 46 tot ca. 56 Maar. zo
merkt de heer Roemers hierbij op,
vergeet daarbij niet dat het aantal
loontrekkenden fdoor een daling van
d.e werkloosheid) met 10 is toege
nomen waardoor het totale loon van
zelf moet toenemen, terwijl het ver
mogen (door oorlogsvernietiging)
juist gedaald is en ook de winsten
daaruit. Die hele stijging van 46 op
56 is dus normaal en zij duidt
derhalve niet op een onevenredige
begunstiging van de arbeid, dank zij
overheids-maatregelen.
(Nadruk verboden).
De toekomst van de
Nederlandse
vliegtuigindustrie.
In antwoord op vragen van de heer
Nederhorst (Arb.) hebben de ministers
van verkeer en waterstaat van economi
sche zaken en van financiën medegedeeld,
dat het hun niet bekend is. dat aan per
soneel. werkzaam bij de constructie-af
deling van de Fokkerfabrieken, ontslagen
zijn gegeven als gevolg van de inkrimping
van deze afdeling.
De regering heeft de mogelijkheden van
de zelfontwikkelende Nederlandse vlieg
tuigindustrie opnieuw doen onderzoeken.
Een beslissing is nog niet genomen. Deze
kan echter binnenkort worden tegemoet
gezien.
Aan de interne reorganisatie der Fok
kerfabrieken nemen bovengenoemde mi
nisters deel. Het regeringsstandpunt ten
aanzien van een zelfscheppende Neder
landse vliegtuigindustrie zal mede wor
den bepaald door de aanvankelijke re
sultaten van deze reorganisatie.
Afschaffing paspoort yoor
Benelux in overweging.
Het Belgische Beneluxcomité verneemt,
in tegenstelling tot in de Belgische pers
verschenen berichten, dat de betrokken
Nederlandse instanties op het ogenblik
overwegen het paspoort in het inter-Be.
neluxverkeer af te schaffen. Deze maat
regel zou in het eerste kwartaal van 1950
haar beslag krijgen.
Het Huis voor Sowjet-cultuur te
Belgrado heeft zijn deuren gesloten „om
redenen, die buiten de directie omgaan".
37. Meneer Brushbox had Jimmy gekocht als een
tuk levend speelgoed voor zijn zoontje, maar toen
le aap eenmaal in Engeland was aangekomen en
hij dagelijks aanschouwde tot welke formidabele
prestaties Jimmy met een doodgewone voetbal in
staat was, kwam telkens weer dezelfde gedachte bij
hem op. Wat zou deze aap een aanwinst zijn
voor ons voetbalelftal en wat zou ik hem goed kun
nen gebruiken als doelverdediger. 't Is werkelijk
ongehoord wat die aap presteert.
Het Wereldgebeuren
Leer om leer
In de Sowjet-Unie en de Volksde-
mecratieën valt vooral het laatste
jaar een toenemende onachtzaam
heid voor de geijkte diplomatieke
gebruiken en regels voor de behan
deling van buitenlandse staatsbur
gers te constateren. Arrestaties van
functionarissen, die eigenlijk onder
bescherming staan van een buiten
landse regering, zijn aan de orde,
waarbij de beschuldiging zonder
veel variatie sabotage of spionnage
is. Daarachter zit duidelijk de bedoe
ling het aantal buitenlandse potten
kijkers tot een minimum terug te
brengen. Moskou heeft een belang
rijk pressiemiddel in het visa-stelsel,
dat de Sowjet-autoriteiten de moge
lijkheid geeft elke ongewenste
vreemdeling op een eenvoudige wijze
buiten de grenzen te zetten of te
houden. De Amerikaanse journalist,
Joseph Newman, die na een korte va-
cantie in het Westen niet meer naar
zijn standplaats in Moskou kon te
rugkeren, omdat de nodige stempels
op zijn visum geweigerd werden,
heeft een en ander verteld over de
gebruikte methoden. Zelden krijgt de
aanvrager een rechtstreekse weige
ring. Hij hoort eenvoudig niets van
zijn aanvraag en wordt bij nadere in
formatie met een kluitje in het riet
gestuurd. Terwijl Moskou zelf zijn
buitenlandse vertegenwoordigingen zo
groot mogelijk houdt en in sommige
landen een staf heeft, die buiten elke
proportie staat, wordt het aantal ver
tegenwoordigers en journalisten bin
nen de Sowjet-Unie zo klein mogelijk
gehouden.
Nu zijn er een paar incidenten voor
gevallen, die stemmen hebben doen
opgaan om aan de eenzijdigheid een
eind te maken en door tegen-maatre
gelen met gelijke munt terug te be
talen. De arrestatie van de Ameri
kaanse consul te Moekden heeft reeds
minister Acheson gebracht tot een
scherp protest, waarbij hij duidelijk
maakte, dat van een erkenning van 'n
nieuwe regering in China niets zou
komen, zolang op die manier gespot
werd met de diplomatieke immuni
teit.
Lord Vansittard, het Britse Hoger-
huislid, heeft vorige week er bij de
minister op aangedrongen maatrege
len te nemen tegen het Londense bu
reau van het Russische nieuwsagent
schap Tass. Tegen dit bureau was een
aanklacht wegens laster ingediend
door de Tsjechische professor Kraina,
een bestrijder van alles wat op dicta
tuur en totalitarisme lijkt Om die re
den werd hij in September 1943 ver
oordeeld tot 25 jaar gevangenisstraf.
Tass vertelde daarop het nodige le
lijks van hem, hetgeen aanleiding gaf
tot de aanklacht. Tot in tweede in
stantie echter werd de actie afgewe
zen. Tass kwam namelijk met een
verklaring van het Russische gezant
schap. dat het een staatsinstelling is.
Op die grond meenden de rechters,
dat het exterritorialiteit bezit. Daar
tegen is Lord Vansittard in het ge
weer gekomen, want. zo luidde 2ü"n
betoog, waar moet het heen, als Rus
land in staat is elke instelling, die
voor zijn belangen werkt, immuun te
maken, door de verklaring dat het 'n
staatsinstelling is?
De Franse regering heeft zich door
juridische bezwaren niet laten weer
houden een passend antwoord te ge
ven op een Poolse actie. Er zijn in
Polen verscheidene Franse employé's
gearresteerd op beschuldigingen, die
niemand in Frankrijk geloofd. Daartoe
aangespoord door de pers heeft het
Franse departement onder het motto:
lap om leer, een actie ingezet tegen
de Polen in Frankrijk. Hoe jammer
het ook is, dat de verhoudingen daar
door verder bedorven worden, het is
de enige manier om duidelijk te ma
ken, dat ook de Oost-Europese landen
de rechten van vreemde staatsonder-
danen hebben te eerbiedigen. Het valt
toe te juichen, dat de Franse regering
het niet bij papieren protesten laat
Europese Beweging laakt
Ministerscommissi©
Raad van Europa.
Hot uitvoerend bureau van de Eu
ropese beweging heeft te Parijs een
verklaring gepubliceerd, waarin de
ministerscommissie van de Raad van
Europa verweten wordt, dat zij het
werk van de Europese Assemblee
hindert en voorgesteld wordt, dat de
voorzitter van de Assemblee binnen
kort een zitting zou bijeenroepen
„om volledige uitleg van de minis
terscommissie te verkrijgen", indien
in de komende weken niets blijkt van
een positieve actie om de aanbeve
lingen, die de Assemblee te Straats
burg heeft gedaan, ten uitvoer te
brengen.
UIT DE PERS
DE PLAATS VAN DE COMMUNISTEN.
De parlementaire redacteur van de
.Nieuwe Rott. Courant" vindt in zijn
overzicht van de Tweede Kamer een dui
delijke formulering van de eigenaardige
positie, die de communisten in het hui
dige politieke leven in Nederland inne
men:
„Het is met die communisten vreemd
gesteld. Zij spelen op hun manier het
parlementair spel mee. Het woord spel is
voor hen geenszins misplaatst. Construc
tief werk kunnen zij niet doen in een
niet-communistische samenleving. Sa
menwerking met anderen is uitgesloten.
Hun communisme is met geen andere
stroming te combineren. Dat zouden zij
ook niet willen. Maar zij bestaan nu een
maal ook in deze Westerse wereld. En
zij houden zich in het parlement bezig,
als het ware een andere taal sprekende
dan de anderen. Him revolutie laat zich
niet in een parlement voorbereiden. En
zo kunnen zij in het parlement niets tot
stand brengen voor de massa, voor welke
zij zeggen op te komen. Op de acute no
den en problemen kunnen zij geen in
vloed uitoefenen. Zij hebben er dan ook
geen belang bij in een niet-communistisch
bestel iets ten goede bij te dragen".
