Anglo'Frans culinair geschil
De Vicaris: een nieuwe figuur
in het kerkelijk leven
JIMMY BROWN, sportheld no.1
NIEUWE FABRIEKEN
IN SNEL TEMPO
Zeeuwse Almanak
ZATERDAG 26 NOVEMBER 1949
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
Stormloop op Londense muziekwinkels
in verband met de vraag naar citers
De luchtbeschermingsdienst wordt weer georganiseerd.
Dze week deed ook de Engelse regering een beroep op vrywllllgers voor
de nieuwe permanente atoombeschermingsdienst. Vier jaar na de overwin,
ningsfeesten krygen we de invitatie om onze vrtye t$d wederom te gaan
wjjden aan de diepere geheimen van handpomp en tourniquet, en aan de
verfijnde techniek van het oplichten van puin. Chuter Ede, de Britse minis
ter van Binnenlandse Zaken, zegt dat dit niet betekent dat er een oorlog
dreigt of zelfs maar waarschijnlijk is. Het is een kwestie van paraat zijn.
Het zou bij wijze van spreken weinig nut hebben de sloot te dempen wan
neer het kalf al radioactief is.
De oproep hier gaat hoofdzakelijk
uit naar mannen boven de 30 en vrou
wen boven de 17%. Diploma's wor
den vanzelfsprekend niet vereist.
Goede physiek, gezond verstand en
handen die aan willen pakken zijn
ook nu weer evenals tijdens de
oorlog de hoofdkwalificaties voor
de vrijwilligers van de 'uchtbescher-
ming. De gemiddelde trainingstijd zal
vijf uur per maand zijn. De onder
werpen omvatten bescherming tegen
explosieven en radioactieve stralen,
brandweerdiensten, beginselen van
chemische, atomische en bacteriolo
gische oorlogsvoering en o ja, ook
zelfs gewone EHBO.
Daarna zal men tot een van de zes
hogere afdelingen kunnen toetreden
en pomoveren voor bijzonder onder
richt in post-atomisch opveegwerk
en desinfeotiediensten.
0O0
Vreedzamer defensiemiddelen wor
den gezocht in een dreigend Anglo-
Frans culinair geschil. Het begon
toen Philip Noel Baker, Brits mi-
nister-Jvan-net-Gemenebest, dezer da
gen een voorstel deed om Engeland's
touristen-industrie te bevorderen. De
minister, die vroeger jarenlang te Ge.
nève gewoond heeft tijdens zijn werk-
vlogen sterren Rosalind Russell, Errol
Flynn, Ann So them en Gregory Peck
De gramofoonplaten van de citermu-
ziek uit „The Third Man" worden
dagelyks bij tienduizenden verkocht
en kunnen niet snel genoeg gemaakt
worden. Meneer Kar as is inmiddels
weer terug naar Wenen, waar de J
film-directeur Carol Reed hem ont-
dekt had in een café. Hy hield niet
van Londen, ondanks alle eerbetoon.
Hij was in het bijzonder tegen de
filmwereld gekant, ondanks het ste
vige salaris, dat hij ontvangen heeft,
en prefereert een rustig leven aan de
mooie rode Donau De film in kwes
tie, een realistisch spionnage drama,
is een permanent uitverkocht succes.
De climax aan het eind is een sen-
sationeele mensenjacht door de on
dergrondse riolen van het na-oorlogse
verlopen en corrupte Wenen.
0O0
De volgende zeldzame briefwisse
ling in de koude oorlog tussen de
93-jarige aartssocialist George Ber
nard Shaw en de oerconservatief Win
ston Churchill is zojuist bekend ge
worden. Ter gelegenheid van de
première van zijn nieuwste toneel
stuk Buoyant Billions, in Oct. j.l„
„Voor de première, één kaartje voor
U zelf en één voor een vriend, als
U er tenminste een heeft".
Prompt ging er een briefje terug
van Churchill: .Hartelijk dank voor
de vrnkaartjes. Ben verhinderd de
première by te wonen, maar zal met
genoegen de tweede avond aanwezig
zyn, als U er tenminste een heeft".
Het stuk heeft inmiddels maar drie
weken gelopen en bleek een fiasco!
Te Frankfort a. d. Oder zijn Woens
dag 7.144 Duitse krijgsgevangenen uit de
Sowjet-Unie aangekomen.
Katwijk zal een vissershaven
aanleggen.
Met een propvolle publieke tribune
als entourage heeft de gemeenteraad
van Katwijk een voorstel van B. en W.
aangenomen, waarbij in principe be
sloten werd een vissershaven aan te
leggen. Men zal dan Rijk en provin
cie om financiële steun voor de uit
voering van dit werk vragen.
Kort nadat de raad dit voorstel van
B. en W. aannam, was het gehele dorp
Katwijk aan Zee in feeststemming.
Het plaatselijke muziekcorps trok
door de straten en daarna naar het
raadhuis, waar zich een grote menigte
verzamelde. De voorzitter van de
plaatselijke commissie van actie voor
een vissershaven sprak het op het
bordes van het raadhuis verzamelde
gemeentebestuur toe.
De Iienmillioenste
zoekt zijn weg (ll)
we gewy.. - - -.
amheden bh' de voormalige Volken- zond GBS twee vnjkaartjes na&r
bond, en derhalve een der weinige Churchill met het venijnige briefje:
Engelsen is die zijn vaderlandse keu
ken naar behoren weet te onderschat
ten, raadde nl. een uitwisseling aan
tussen tienduizend Franse en Engelse
koks gedurende 1950. Of hiermee de
kiemen gelegd zijn voor een nieuwe
Franse revolutie kunnen wij van
Londen uit nog niet waarnemen. Wel
heeft Noel- Bakers goedbedoelde
voorstel een hevige deining veroor
zaakt in Britse hotel- en restaurant-
kringen. Deze protesteren, dat met
de export van tienduizend Engelse
koks naar Frankrijk er in Albion
practisch niemand meer over zou
zyn om de tradities van de Engelse
keuken hoog te houden. En dat zou
volgens hen fataal zyn. De Engels
man, op zoek naar zyn fish and chips
(de eeuwige gebakken vis met pata
tes frites), of op jacht naar zyn mi
niatuur portie „Argentijns bevroren"
braadlap met waterachtige kool en
aardappelen-zonder-zout, zou op zijn
achterste benen gaan staan indien
men hem een of andere Ingewikkeld
uitziende, met uien en kruiden be
werkte Franse schotel zou voorzetten.
Over de gevoelens van de Parijze-
naar, die eventueel aan de gewapend-
betonnen puddingcreaties van de ge
middelde Engelse kok overgeleverd
zou worden, wordt aan deze zijde van
het Kanaal niet gerept
oOo
De citer, die van het begin tot het
eind door de nieuwe Engelse spionna-
gefilm „The Third Man" speelt, heeft
een stormloop op de Londense mu
ziekwinkels verwekt. Iedereen wil een
Prinses Elizabeth is op Malta gearriveerd om zich bij haar echtgenoot, de
hertog van Edinburgh, te voegen. Prins Charles blijft zolang onder de hoe.
de van zijn tante, prinses Margaret Rose.
STEMMEN UIT DE KERKEN
Het pastoraat in de Ned. Herv. Kerk
Op 12 en 14 October is in de Generale Synode der Ned. Herv. Kerk aan
de orde geweest de Ordinantie voor het Pastoraat. Er toen gesproken
over de hulpkrachten die in het pastorale werk der Kerk werkzaam kun.
nen zijn. In de discussie is enerzyds de nadruk gelegd op de blijvende en
principiële betekenis van de universitaire vorming en opleiding voor de
bediening van 't Woord, anderzijds wordt sterk de behoefte naar voren ge.
bracht, niet alleen vanuit een noodsituatie dat allereerst maar ook
vanuit het eigen leven der Christelijke Gemeente, dat er een weg komt
voor niet volledig opgeleiden, om de Kerk te dienen. Er is nog aan toege
voegd dat het er om gaat aan de blijvende behoefte van hulpkrachten in
het pastoraat tgemoet te komen en bekwame nlet-theologen daartoe ook
de volle gelegenheid te bieden.
Aldus een gedeelte van het verslag van 12 October.
Op 14 October wordt er gestemd
lijke- Zorg." Als we het goed ver
staan kan dus dit nieuw te schep
pen orgaan vicarissen plaatsen en
erplaatsen
Het
x.1 on-nranses ywwcivu icuwccii vvn over een nieuwe figuur in het Pro-
mef K^V o"d?"aSltriSe loyïï j ^ts- ke.rkeIljk leven van Ne<3er"
r'/immo-/! ITilrvt CV,™,- „roo I
week de uit Wenen geïmporteerde
Anton Karas, de man die de citer in
de film speelt, een grotere attractie
dan de speciaal uit Hollywood overge-
KAPPIE
Ze hadden in Vlissingen in de rij
gestaan, d'e twee ukken, om kaarten
voor Kappie, die immers in het kader
van de Sint Nicolaas-attractie van de
P.Z.C. in levenden lijve naar Zeeland
komt. Ze waren vermoedelijk vijf en
zes jaar oud en aanvankelijk ongeloof-
lijk welgemoed. Weliswaar stonden ze
achteraan, maar ze bleken als goede
vrienden allebei trouw de Kappie-
verhalen te verslinden en wat doe je
als je ïoachten moet je haalt dan
die oude geschiedenissen nog eens op.
Zo viel de tijd niet lang, hoewel hij
lang was totdat ze zich op een ge
geven moment begonnen af te vragen,
of ze bij al die drukte wel aan de
beurt zouden komen.
Hun gezichten betrokken een beetje,
maar ze spraken elkaar moed in.
Zelfs toen het tegen zessen liep en
ze nog altijd niet aan de beurt
waren
Nu evenwel begonnen hun gezichten
somber te staan. Wel poogden ze nog
om naar voren te dringen, matvr dat
poogden er meer en zodoende lukte
het niet en toen hun gezichten waar
lijk beneden peil belandden, ver
scheen er een meneer, die mededeelde,
dat de kaarten voor de beide eerste
voorstellingen uitverkocht waren
Toen bleek eerst recht, welk een
populaire figuur Kappie in Zeeland
is, bij de jeugd en ook bij de ouderen!
De twee knapen, tot op dat ogen
blik de rust en de gemoedelijkheid
zelf, veranderden in briesende leeu
wen. Zij begonnen te strijden voor
hun recht. Ze zwaaiden met hun bon
nen en eisten hun kaartenen het
kostte de grootste moeite om hen
duidelijk te maken, dat er nog een
derde voorstelling is ook en dat er zo
nodig meer opvoeringen moeten ko
men.
Ze geloofden het maar half. En mop
perend togen ze naar huis.
Maar ze kunnen gerust zijn! Als er
zoveel kinderen om kaarten komen,
dat ze in drie voorstellingen niet alle
maal een plaats kunnen vinden, dan
komen er meer opvoeringen.
Met name immers de jeugd mag niet
teleurgesteld worden.
vicaris. Deze figuur
blyft gebonden aan een nieuw orgaan
van bijstand, nl. de Raad voor Her
derlijke Zorg.
Deze nieuwe figuur van de vi
caris leunt zeer nauw tegen het ambt
aan. Toch moeten deze geestelijk en
kerkordelflk onderscheiden worden.
De vicaris krijgt het recht sacra
menten te bedienen. Met 24 tegen
17 stemmen is dit aangenomen. „Zyn
preek blijft heten: herderlijke toe
spraak." 17 leden van de Synode
stelden prys op de uitdrukking: her
derlijke prediking.
Dit is zo ongeveer wat het kort
verslag van de vergadering der Ge
nerale Synode over de hulpkrachten
der Kerk vermeldt.
Nadien schreef Prof. van Ruler
dat de Generale Synode in haar zit
ting van 14 October „een byzonder
verstrekkend en diep insnijdend be
sluit' heeft genomen. „Zij heeft de
sacramentsbediening losgemaakt uit
de omklemming door de dominé en
haar ook aan anderen gegeven, na
melijk aan hen, die in de pastorale
bediening van de vicaris zijn ge
steld."
Het kort verslag van het officiële
orgaan "der N.H. Kerk is gewoonlyk
kort; al te kort. Vooral op een punt
als nu ter sprake is, gevoelt men het
volkomen ontoereikende van enkele
volgepropte zinnen Men moet al een
fijne neus hebben en met de behan
delde zaak op de hoogte zyn om in
de woorden van dit kort verslag
zulk een „diep insnijdend besluit" te
vermoeden. De stemmingen wijzen
uit dat ér heel wat discussie over
dit punt zal zijn geweest. Waarom
kan het kort verslag op zulke ge
wichtige punten niet wat uitgebrei
der zyn, zodat ook degenen die niet
bij de zittingen van de Synode aan
wezig zyn, toch ook iets van de dis
cussie mee maken! Het verslag van
de Synode der Ger. Kerken strekke
hier ten voorbeeld.
Met de nieuwe kerkorde ligt er dus
nu ter beoordeling van de Kerk, deze
nieuwe figuur in het kerkelijk leven,
n.l. de vicaris. Er is sindsdien al heel
wat over hem geschreven en over
dat „nauw tegen het ambt aanleu
nen".
Prof. van der Leeuw Iaat in het
nummer van 4 Nov. van „In de
Waagschaal", een waarschuwend
geluid horen. Uit hetgeen hij er over
heeft gelezen is ook hem niet alles
even duidelyk, maar, als het waar
is, dat aan deze vicarissen wel wordt
toevertrouwd de bediening der sacra
menten, terwijl de verkondiging des
Woords hun onthouden wordt en zij
alleen maar 'n herderlijke toespraak
mogen houden, dan scheidt men zich
daarmede af van de gehele Christe
lijke Kerk, van de oudste tijden af
aan, tot op heden toe. Zulk een
waarschuwend geluid maakt voor
zichtig.
WAT IS EEN VICARIS?
Wat is een vicaris? Dit woord Is
reeds eeuwen lang in de Kerk in ge
bruik. Ook in ons land kende men
de vicaris. De vicariegoederen of -in
komsten, die hier en daar nog zyn,
leggen er getuigenis van af. Vicaris
betekent: plaatsvervanger. De Paus
noemt zich: vicarius Christi; de
plaatsvervanger van Christus.
In de middeleeuwen oefenden gees
telijken hun ambt niet alty'd per
soonlijk uit. Zij droegen dan de zorg
over aan vicarissen. Deze werden
betaald uit de opbrengst der kerke-
goederen. De vicaris beheerde deze
echter niet, maar degene die in naam
het ambt bekleedde. De plaatsver
vanger deed al het werk.
Van deze vicarissen is in de ker
ken der Hervorming niets overgeble
ven. Toch is de naam bij verschil
lende kerken gebleven, bijv. bij som
mige landskerken in Duitsland. Vi
carissen zijn hier toekomstige Dre-
dikanten. Ze zijn geen candidaat
meer, maar ook nog niet in het pre
dikambt bevestigd. Zy worden ge
bruikt als hulp van een predikant
en soms ook als zijn vervanger wan
neer deze afwezig is. Deze vicaris
sen staan niet direct in dienst van
een bepaalde Gemeente, maar in
dienst van de Kerk in haar geheel.
Zij worden geplaatst en daar ingezet,
waar dit het meest nodig is.
By hetgeen de Synode in de Or
dinantie voor het Pastoraat aan ce
Herv. Kerk heeft voorgelegd, moet
aan een dergelijke figuur zyn ge
dacht. Hij kan tydelyk naar een be
paalde Gemeente worden gezonden.
„Het blijft een bediening met binding
aan het nieuwe orgaan van
bijstand, de Raad voor Herder-
Iet werk van de vicaris is dus het
werk van de predikant. Alleen zyn
preek wordt een herderlijke toespraak
Toch zyn deze vicarissen niet ge
heel en al gelijk aan die, welke men
in Duitsland kent. In het naburige
land zijn ze nog geen predikant, maar
ze zullen het worden. Zij hebben de
volledige studie daartoe afgelegd.
De vicaris, die in de Ned. Herv.
Kerk wordt gedacht, komt van onder
op uit de kerkelijke bedieningen. Hij
heeft aan geen universiteit theologie
gestudeerd. Hij moet eerst op enige
wijze als pastorale medewerker, als
catecheet, als evangelist, als jeugdlei
der, als sociaal werker in dienst der
Kerk hebben gestaan. Daarna moet hij
hulpprediker zijn geweest, om ten
slotte als vicaris te kunnen worden
geroepen.
'Er komen allerlei bezwaren op te
gen deze figuur. Het bezwaar van Prof
van der Leeuw is niet dat deze vica
rissen niet op de gewone wijze zijn
opgeleid, maar dat deze dienaren der
Kerk, die de sacramenten bedienen,
niet geordend zijn. De verkondiging
des Woords wordt hen niet toegestaan:
de bediening der sacramenten wel
Het is inderdaad wonderlijk dat deze
twee bedieningen gescheiden wor
den, die toch niet te scheiden zijn,
tenminste niet naar Protestants be
sef. Of is de herderlijke toespraak
alleen maar een ander woord voor
een preek?
Prof. van Ruler juicht! De figuur
van de vicaris noemt hy het sluit
stuk van het gehele bouwwerk van
de kerkorde. Hij wordt zelfs lyrisch
als hij hierover schrijft: „zoals de
melk door de druk boter afslaat on
zoals de palm groeit onder het ge- jn dG Hervormde Kerk kent men
wicht, zo is door de persing der Sy-, godsdienstonderwijzer als hulp-
node uit het Ontwerp-Nunspeet, iets J kracht. Terecht rijzen hier allerlei
ongedacht nieuws te voorschyn ge- bezwaren. In de nieuwe kerkorde
Industrialisatie houdt Volksaanwas bij
(Van onze Haagse redacteur).
DEN HAAG, Nov. De drukkende belastingpolitiek van de Neder
landse regering ten spijt heeft het bedrijfsleven hier te lande van de
bevrijding af tot eind 1948 toe een bedrag van 2500 millioen gulden
kunnen besteden aan herstel van fabrieken en machines, aan vervan
ging van versleten delen en aan de bouw en inrichting van geheel
nieuwe fabrieken of afdelingen van bestaande. En in de loop van dit
jaar is deze investering wederom zeer aanzienlijk geweest. Dit feit is
niet alleen voor die ondernemers van betekenis, maar ook voor een
groot aantal arbeiders. Elke nieuwe fabriek betekent meer werkge-
genheid, meer vraag naar arbeidskrachten.
Men vraagt zich in arbeiderskringen wel eens af of niet de kans be
staat dat plotseling een heleboel van die nieuwe fabrieken na verloop
van een1 jaar of wat niet renderend blijken te zijn, zodat zij bij tien
duizenden de werklozen op straat zullen gooien. Nu, die kans is minder
groot dan zij in vroegere jaren was. Toen groeide de industrie soms in
het wilde weg, nu gaat er een hele studie aan vooraf. Men weet, voor
men gaat bouwen, of er vraag is naar de te maken producten, hoeveel
de vervaardiging zal kosten, waar men ze het best kan gaan maken
enz. Kortom, er is een plan voor het hele land en er zijn nog weer
aparte voor de provincies. Men gaat voorzichtig te werk.
Neem de vervaardiging van au
to's in ons land. Er zijn twee grote
en een aantal kleine bedrijven in
ons land, waar men auto's maakt;
d.w.z. men stelt ze er samen uit los
se onderdelen, die van elders wor
den aangevoerd. Voor een groot
deel betekent dat: uit Amerika wor
den ingevoerd. Op zichzelf biedt dat
bepaalde voordelen, maar het is
toch eigenlijk niet zo, dat die in
Nederland in elkaar geschroefde
wagens met goed recht Nederland
se auto's genoemd kunnen worden.
Op de duur zal dat echter meer en
meer het geval zijn. Beide grote
fabrieken bekleden de zittingen
bijv. geheel metNederlands mate
riaal. En de Rotterdamse fabriek,
die nauwelijks een jaar bestaat,
laat nu ook al de radiotoren hier te
lande maken. Het was voor de
Amerikanen een verrassende ont
dekking, dat die Nederlandse radia
toren' beter bleken te zijn dan de
oorspronkelijke Amerikaanse. Men
heeft ze in de woestijnen van Texas
en Nieuw Mexico beproefd. De
vestiging van de autofabriek te
Rotterdam heeft dus ten gevolge
gehad, dat de onderhavige radiato-
renfabrielc meer werk heeft gekre
gen (met een vrijwel gegarandeerd
afzetgebied); misschien kan zij
binnenkort wel gaan exporteren,
hetgeen wederom vergroting zou
kunnen betekenen. De banden voor
deze auto's zijn ook al hier te lan
de gemaakt. De „Vernederlandsing"
van deze wagens schrijdt langzaam
voort.
Een soortgelijk verschijnsel doet
zich voor in de rijwiel-industrie,
die tot. dusver alle remnaven moest
importeren. Nu worden zij echter
te Brummen vervaardigd. De rij -
wielhulpmotoren worden ook al in
ons land gebouwd op meer dan een
plaats; zij schijnen een grote vlucht
te zullen nemen.
Er zijn hier te lande op de bui
tenlandse patenten zodanige verbe
teringen aangebracht, dat die (in
de vorm van patenten) naar andere
landen gaan. Hetzelfde is het geval
met een Haagse fabriek, die vol
gens een Zwitsers patent naaima
chines is gaan bouwen: ook dit is
dermate verbeterd, dat Zwitserland
om die Nederlandse aanvullingen
vraagt.
Het zou ons te ver voeren een
overzicht te geveq, van alle nieuwe
fabrieken, die er reeds verrezen
zijn en nog verrijzen zullen, maar
even willen wy nog wijzen op de
mogelijkheden, die er in de bodem
schatten schuilen. De olie, de steen
kool en het hout vormen niet al
leen als zodanig waardevolle grond
stoffen, zy leveren ook de grond
stoffen voor honderden chemische
producten als kunstmest, genees
middelen en vooralplastic! Ne
derland biedt op industrieel gebied
nog vele mogelijkheden. Men kent
ze. Men heeft ze in plan gebracht.
En men heeftuitgerekend in welk
tempo die mogelijkheden in werke
lijkheden moeten worden omgezet
om het ontstaan van werkloosheid
door overbevolking te voorkomen.
Welnu, dat tempo is tot dusver bij
gehouden en het heeft reeds neigin
gen tot aanzienlijke versnelling.
(Nadruk verboden).
sprongen."
ARTIKEL 8?
Wat zit hier eigenlijk achter? In
iedere Kerk moet er een mogelijk
heid zyn dat er in de kerkelyke amb
ten en bedieningen mensen komen,
wordt zijn werk teruggebracht tot
de catechese en enkele andere ter
reinen.
Op 12 en 14 October heeft de Sy
node gevoeld dat er een mogelijkheid
JkoI"?.n» open moet blijven opdat ook zij, die
die wet re0Iementair tot het predik-1 daarvoor niet direct een opleiding
ambt ajn opgeleid. Zeker moet deze hebben ontvangen, toch in kerkelif-
mogelykheid er zyn m een Protes-1 bedieningen kunnen staan.
De naar vicaris is natuurlijk een
bijkomstig iets. Over die herderlijke
gelijkheid er zijn
tanxse Kerk. Im de oude Kerk werd
een Amljrosius tot bisschop van Mi-
laan gekozen en Calvijn had ook geen toespraak zal nog wel het een "en
theologische studie aan de universi- ander worden gezegd, evenals over
teit aditer de rug het al dan niet geordend zijn. Maar
«tnnt nrtikA? TW dat er een mogelijkheid gevonden
,«L moet worden, opdat niet-theologen
1*5- in kerk een plaats kunnen vin-
den> aan Seen twijfel onderhe-
K&uS&iFvI° zÜn- Dit is inderdaad een onmis-
°?tmoe<hgheid, zedigheid, ^oOed^ ver-J haar stuik in het gebouw van de
stand en discretie" zijn toegerust.
kerkorde.
36. Het eind van het liedje was echter dat Jim
my netjes in zijn hok werd opgesloten, hetgeen al
leen lukte door hem Billie's voetbal mee te geven.
Hij streelde het leren ding vol verrukking en viel
er tenslotte met 'n zalige glimlach op-z'n apentro-
nie mee in slaap. Meneer Brushbox had het hele
toneeltje aanschouwd. Hij had Jimmy's evoluties
met de bal gezien en hij zag nu zijn gehechtheid
aan de voetbalEén zo'n geestdrifteling in de
team van de Wembley Rovers, mompelde hij.
Het Wereldgebeuren
Hulp in gevaar
De Amerikaanse politieke leiders
treft vaak het verwijt, dat zij geen
vaste lijn volgen, maar handelen vol
gens de ingeving van het ogenblik.
Niet zoals de Britten een traditie heb
ben, waarop zij kunnen teren, maar
zich telkens impulsief aan nieuwe om
standigheden aanpassen. Tegenover de
frisheid van het improviseren staat 't
nadeel van de wisselvalligheid; op
Washington kan zelden geheel zeker
gerekend worden.
Daarbij komt, dat de invloed van de
publieke opinie en van de volksverte
genwoordiging op het buitenlands be
leid in de V.S. groter is dan in Euro
pa. De Congresleden, die in de diverse
commissies Truman en Acheson op de
handen kijken, zijn niet met een
kluitje in het riet te sturen.
De parlementaire gewoonte om eerst
achteraf goedkeuring te vragen als
aan de beslissingen weinig meer ver
anderd kan worden, een gewoonte die
in Europa opgang doet, kan in Ame
rika geen ingang vinden. De senatoren
daar staan op hun rechten om in het
beleid gekend en geraadpleegd te wor
den. Dat brengt de regering er vaak
toe op grond van tactische overwegin
gen haar plannen te wijzigen om het
risico van een nederlaag in het Con
gres te vermijden.
Zo wijzen berichten uit Washington
erop, dat voor 1950 een radicale wijzi
ging te verwachten valt, in het plan-
Marshall. Niet alleen zou een belang
rijke inkrimping aanstaande zijn, maar
het zwaartepunt van de hulpverlening
zou worden verlegd van Europa naar
Zuidoost-Azië. Kenneth Werry, de
leider van de Republikeinen in de
Senaat, heeft er zelfs op aangedrongen
dat de economische hulp aan Europa
volgend jaar met anderhalf milliard
dollar verminderd wordt. De grootste
zorg van de regeringsexperts is niet
langer hoe zij vermindering van de
Marshall-hulp kunnen voorkomen,
doch hoe zij de nadelen, die daardoor
zullen ontstaan, kunnen opvangen. De
plannen om de hulp aan Europa te
verminderen komen niet alleen uit de
republikeinse hoek. De aanzienlijke
tekorten op de Amerikaanse begroting
zullen ook de democraten dwingen
wat minder vrijgevig te worden. Ook
zy zullen weinig zin hebben de hulp
aan Europa te dekken door verhoging
van de belastingen. De verkiezingen
zijn in zicht.
Er is nog een andera reden, waarom
de publieke opinie zich ten ongunste
van Europa heeft gewend. Tal van
Amerikanen vinden, dat Europa nu
wel genoeg geholpen is en zij zijn
bovendien kregel over de trage gang
van zaken bij de pogingen om meer
eenheid in Europa te brengen. In Eu
ropa heeft de E.C.A. haar plicht ge
daan; de Russische invloed is gestuit.
Het Kremlin heeft echter de druk ver
plaatst naar Azië, getuige de gebeur
tenissen in China. Welnu, vele Ame
rikanen menen in Azië de bedreiging
op dezelfde wijze te kunnen wegne
men als in Europa: door dollarsteun.
Leningen en investeringen aan landen
als India, Indonesië, Pakistan en Indo-
China liggen in de lijn der verwach
ting. Om naar het uitgangspunt terug
te keren, Truman en Acheson zullen
zeker terdege rekening houden met de
zwaai in de publieke opinie en zono
dig de Europese landen zonder veel
vijven en zessen voor een voldongen
feit stellen: algehele wijziging in het
hulpschema. Een reden te meer voor
Europa zich zo snel mogelijk onafhan
kelijk te maken van onverplichte Ame
rikaanse zendingen.
