Nieuwe B.LO.-schooI te Middelburg Haven van Flevostad zal over een jaar gereed zijn JIMMY BROWN, sportheld no. 1 THE SNAKEPIT Hoofdstad van Nederlands twaalfde provincie Zeeuwse Almanak VRIJDAG 25 NOVEMBER 1949 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT HET WERK ZAL VOLGEND JAAR BEGINNEN. (Van onze Haagse redacteur). DEN HAAG, Nov. Over een jaar zaJ de haven an Flevostad gereed zijn als er tenminste niets tussenbeide komt en daar ziet het er niet naar uit. Neen, u behoeft zich niet de ogen uit te wry ven en de wenk. brauwen te fronsen; scliryver dezes weet ook wel, dat Flevostad niet bestaat. Maar die haven zal er zyn over een jaar, heus. Misschien mag ik u de zaak even uitleggen. Flevostad dan is de toekomstige hoofdstad van de toekomstige twaalf de provincie van ons land: Zuiderzeeland. Deze provincie zal het droog, gemaakte en nog droog te maken grondgebied van de voormalige Zui derzee omvatten met uitzondering van de Wieringermeerpolder, die al min of meer met Noordholland vergroeid is. Maar dat Is een kleinig heidje, vergeleken by het totaal. Er zullen eerlang 225.000 hectares drooggemaakt zyn; daarvan omvat de Wieringermeer er 20.000, nog geen 10 pet. dus. De nieuwe provincie wordt dus 205.000 hectares of 2050 vierkante ki lometer groot. Dat is iets meer dan 6 pet. van de oppervlakte van ons land. Het zal een kleine provincie zijn, maar daarom geen onbelangrij ke. Integendeel! De agrarische be volking zal mettertijd 200 000 men sen omvatten en men schat, dat een bescheiden industrialisatie na ver loop van tijd het half millioen zal vol maken. Hier is derhalve gelegenheid vijf jaar bevolkingsaanwas op te van gen. al zal dat helaas niet in vijf jaar tijds kunnen gebeuren. De be volking van Flevostad is geraamd op 40.000, dat is 8 pet. maar het kun nen er ook 10 wordenIn elk ge val wordt het een flinke stad, groter dan Middelburg en Assen Wellicht wordt het een stad van dezelfde orde van grootte als Leeuwarden en 's- Hertogenbosch. Op het ogenblik bestaat Flevostad alleen nog maar op papier, maar over een jaar zullen er mensen wonen: barakken vol met Zuiderzeearbeiders en een rijkshavenmeester en wellicht een ingenieur met zijn staf. In elk geval, tijdelijke bewoners, 'die nader hand plaats zullen maken voor defi nitieve. Voor men er bij de Commis saris der Koningin op audiëntie kan gaan zullen er zeker tien jaar voor bijgaan, zo niet meer. Ook zal het nog wel even duren eer de vijfde ka mer van de arrondissementsrecht bank er de eerste inbreker tot acht maanden gevangenisstraf zal veroor delen en de verslaggever van Flevo- stads Nieuwsblad daar melding van zal maken. Maar zulke dingen zullen er gebeuren en nog duizenden andere gewone en ongewone dingen, die in elke stad voorkomen. WAAR? Het zal U interesseren te weten waar deze stad zal verrijzen. Welnu, trekt U een lijn van Harderwijk uit naar het Noordwesten over een leng- VEILING Ze zaten daar met zijn twintigen minstens, in het Middelburgse veiling zaaltje, dat bij deze eerste grote vei ling sedert lang van schilderijen, por selein, goud, zilver, koper en tin bar stensvol was. Zij waren de handelaars van boven de rivieren, die twintig man en ze waren op een kluitje bij elkaar gekropen Boezemvrienden, zei je bij jezelf als je ze daar zitten zag. Knus en gezellig, zo'n veiling in Middelburg, mompelden ze tevreden tegen elkaar toen het nog niet begon nen was en ze staken dikke sigaren op met brede rood en gouden bandjes. En ook de belasting-ambtenaren, die gekomen waren om eens te zien of een goede veiling in Zeeland nu wer kelijk trekt, lieten hun kennersblik ken tevreden over de menigte dwalen. Toen begon de veiling. En de han delaars vormden plotseling een team, waar het Nederlands elftal een lesje aan kan nemen. Nooit waren er twee, die boden, altijd bood er maar één van de twintig. Voor schilderijen had den ze weinig animo: er zijn er ook boven de rivieren meer dan genoeg te koop. Maar voor goud en zilver en voor Japans en Chinees porselein was hun belangstelling overxveldigend. Ze sprongen op, bekeken elk kavel door plotseling te voorschijn schietende loupjes en zaten met strcikke gezich ten in spanning als het bieden begon. Eén bood er, nu eens deze, dan weer die maar wie in hun midden zat ontdekte weldra, dat wie bood lang niet altijd de koper was. En hun prijs wisten ze uitstekend! Geen bod hoger, dan wat het hun waard was. Het ging, zoals gezegd, in volmaakte vriendschap Totdat er op een gegeven moment plotseling een als spelbreker optrad en toch ging bieden. Het ging niet om een voorwerp van lagere orde, maar blijkbaar om een pronkjuweel Eens klaps was de vriendschap verre, in- plaats van boezemvrienden zaten er kemphanen, bereid om tot het uiterste te gaan. Met honderden guldens tege lijk vlogen de biedingen de lucht in... en dan duurde het een poosje voor en aleer het allemaal weer pais en vree xoas. Bijna elfhonderd gulden werd het op die manier voor viif Japanse thee kopjes, waarvan er dan nog een ge barsten was. Ze bleven in Middelburg, want de heren van boven de rivieren gunden de Zeeuwen ook wel wat. En het is nog een koopje! voeg den ze de koper toe. Toch maar blij, dat mijn vrouw geen theekopjes van zo'n dikke duizend de zes heeft. Een mens zou bang zijn om er uit te drinken. te van 23 kilometer en dan bent U er ten naaste bij Enfin, als U over een jaar een K.L.M.-rondvlucht maakt boven die grote vijver, waar in men vroeger de Hardewijker harde bokking ving, dan kunt U het zien; d.w.z., dan zult U twee evenwijdige stukjes dijk zien met daartussen en daaromheen een massa wriemelende vaartuigen van allerlei aard. Die twee stukjes dijk zullen later deel uitmaken van de oevers van een breed vaarwa ter. dat van Amsterdam naar Urk zal lopen, wel niet helemaal rechttoe- rechtan, maar daar komt het toch wel op neer. Ten Westen van dat vaarwater komt de (Z.W.) Marker- polder. ten Oosten daarvan de (Z.O.) Veluwse Droogmakerij, die beide ten Noorden begrensd zullen worden door een ook weer niet helemaal rechte lijn van Enkhuizen naar Kampen. Aan de hier genoemde namen moet U niet te veel waarde hechten; op dit punt staat nog niets vast. Maar zonder namen is het zo moeilijk om zich duidelijk uit te dr-ukken. Het oorspronkelijke voornemen om de Markerpolder nu eerst te maken men is er tijdens de orolog van Marken uit al mee begonnen! heeft men laten varen. De Veluwse Droog makerij. dus het Z.O. gedeelte van de nieuwe provincie, krijgt voorrang. En van dat gedeelte de Noordelijke helft; deze polder wordt nl. zó groot, dat het verstandiger is het werk in twee étappes uit te voeren. Welnu, in de meest Westelijke punt van de Noor delijke helft van de Z.O. Polder is Flevostad geprojecteerd. Men maakt eerst de haven, omdat men die voor de bedrijfswerkzaamheden nodig heeft. OP LOSSE SCHROEVEN. Alles wat ik U hier vertel staat ambtelijk nog op losse schroeven. Het is echter zover, dat de Zuiderzee raad aan de minister van Verkeer en Waterstaat heeft geadviseerd aldus te handelen. De heer Spitzen heeft ech ter nog geen handtekening geplaatst onder enig stuk, dat hierop betrek king heeft. En op de begroting van het Zuiderzeefonds, die onlangs bij de Tweede Kamer is ingediend, komt slechts een bedrag van 1.043.000 voor ten behoeve van de Zuidelijke polders. Daar kan men niet veel mee doen. Er is echter uit een ander fonds 72 millioen gulden ter beschikking gesteld om de zaak fors aan te vat ten; dat is het zg. local currency- 35. Maar trof met een doffe knal de argeloos weglopende meneer Barend Bof tegen zijn broek. De handelaar in dieren vloog wel 10 meter over het dek en bleef toen beduusd en duizelig zitten. Goed gekeept, mister! riep Billie enthousiast. Dat zou Swindin van Arsenal je niet nagedaan hebben. Ik wou, dat die aap van jou z'n nek gebroken had. gromde Barend Bof tandenknarsend en hij wreef over de plek, waar de bal hem had getroffen. fonds, een voortvloeisel uit het Mars hallhulp ten dele uit een lening ten hallhulp ten dele uit een lening ten dele uit een schenking bestaat. De desbetreffende dollars staan ter be schikking van de Nederlandse rege ring, die er particuliere firma's mee in staat stelt in de V.S. aankopen te doen. Die aankopen worden dan door de regering in dollars betaald en door de kopers in guldens vergoed. Zo ver andert de dollarschenking in een gul densfonds, dat op de een of andere manier nuttig besteed moet worden. Die besteding nu geschiedt op voor. stel van de Nederlandse regering on der goedkeuring van de E.R P.- (d.i. Marshall-) autoriteiten. Kortgeleden nu is men tot overeenstemming ge komen omtrent de besteding van 72 millioen voor het weer op gang brengen van de Zuiderzee-inpolde- ring. Er is dus geen reden om aan de voortgang van zaken te twijfelen. (Nadruk verboden) Bouw van modern en fris gebouw begint zeer spoedig Beziet men de plannen, die dit jaar op onderwysgebied in Middelburg in uitvoering of tot stand kwamen, dan komt men tot de conclusie, dat de stad in de toekomst op onderwysgebied een vooraan saande plaats zal gaan innemen; een onderwyscentrum by uitnemendheid zal worden. Wy schre ven reeds over de Landbouwwinterschool voor de C.B.T.B., de Chr. lagere landbouwschool voor de Z.L.M., de C.B.T.B.-Landbouwhulshoudschool en andere onderwyslnrlchtingen, die in aanbouw zyn of reeds gereed kwamen. Nu zal binnenkort begonnen worden met de bouw van de Chr. school voor buitengewoon lager onderwys: Zaterdag a.s. zal deze bouw worden aanbe. steed. Deze school, die uitgaat van de „Vereniging tot suchunö «n ïnsiana- nouunig van «-nr. scno«en voor zwaa- ziniuge Ki nu eren op waicneren' en gevestigd is m enige panuen aan ae öingeisiraat te iviiuaeiDurg, v/orat m stana gehouaen aoor ae gezamen lijke gemeenten op Walcneren. In eerste instantie was het nieuwe schoolgebouw gedacht in het uitbrei dingsplan „De Griffioen" aan de ver bindingsweg Seisweg-öeissingel, die reeds voor het grootste gedeelte is aangelegd. Het zou dan dienen als af sluiting van de practisch gereed ge komen middenstandswijk, een oplos sing, die als monumentaal motief voor deze wijk zou worden benut. Daar genoemde weg vrijwel Noord- Zuid loopt, moest de school dus ook hoofdzakelijk In deze richting wor den geprojecteerd en dit bracht het grote bezwaar met zich mede, dat de lokalen in hoofdzaak aan de Westzij de kwamen te liggen. Een betere op lossing meende men te vinden in het uitbreidingsplan 't Zand. waar aan de Zuidzijde van het kruispunt Lange Vieleweg-Poeledaeleweg, achter de toekomstig geprojecteerde woningen, een geschikt terrein werd gevonden. Het overgrote deel van de lokalen zal dan aan de zonnige Zuidzijde van het gebouw komen te liggen. TWEE VLEUGELS Het ontwerp bevat twee vleugels met leslokalen voor debielen en imbe- cilen, welke groepen gescheiden wor den gehouden. Hiertussen bevindt zich een loodrecht daarop gericht middengebouw, dat gemeenschappe lijke ruimten voor beide groepen be vat en dat bovendien nog de verbin ding tussen de toegangen voor de groepen mogelijk maakt. Aan de Zuidzijde van het gebouw is voor van opvatting, waardoor de school 'ri fris en luchtig karakter zal krijgen. Betreedt men aan de voorzijde 't mid dengebouw tevens toegang voor de debielen dan komt men via een vestibule in een hall van waaruit zo wel de lokalen voor debielen als im- becilen bereikt worden. In dit hoofd gebouw treft men op de begane grond o.m. aan de kamer voor het hoofd, een gymnastieklokaal van 9x18 m. (dat tevens als overblijflokaal voor meer dan 100 leerlingen kan worden benut), een kleedkamer en een berg plaats voor leermiddelen. Op de ver dieping is nog een lokaal voor han denarbeid (9x12.5 m.) geprojecteerd. CENTRAAL VERWARMD In de vleugel voor de debielen zijn acht ruime en lichte leslokalen ont worpen van 6x7 m., waarvan zes de ramen op de Zuidzijde en twee de ra men op de Oostzyde hebben, bene vens een flink huishoudlokaal. In de gang, die aan de Noord- en Westkant van deze lokalen ligt, alsmede tus sen de paarsgewijs gegroepeerde lo kalen in, treft men verder de garde robe, wasplaatsen en toiletten aan. In de vleugel voor de imbecilen worden twee leslokalen van 10.50x6 meter ondergebracht. Het gehele ge bouw zal centraal verwarmd worden. Voor het gehele complex, dat in een dringende behoefte voorziet, kan dit jaar echter geen bouwvergunning worden gegeven. Thans komen in uitvoering een gedeelte van het mid dengebouw, de acht lokalen voor de debielen en het huishoudlokaal. De vleugel voor de imbecilen is op de urgentielyst voor 1950 geplaatst. Dan rest nog het gymnastieklokaal, dat evenwel voorlopig achterwege blijft omdat momenteel geen toestemming wordt gegeven voor de bouw van der. gelijke lokalen. Schetstekening van de nieuwe B.L.O. school Middelburg Het Wereldgebeuren De Shah op bezoek Het bezoek van India's premier Pandit Nehroe aan de Ver. Staten is gevolgd door een bezoek van de Shah van Perzië, dat een maand zal duren. De jonge Shah is in New York op de gebruikelijke wijze met een re gen van confetti begroet, hij heeft gelegenheid gekregen een korte toe spraak te houden tot de algemene vergadering van de V.N. en er staat o.a. nog een verblijf van een week in II ff Psychoanalyse en film zyn geen vreemden voor elkaar. „Das Kabi. nett des Dr. Caligari", een film uit 1920 van Robert Wiene, en Pabst's „Geheimnisse einer Seele" uit 1926 zijn twee vroege voorbeelden van films, die volledig steunden op door de psycho-analyse verworven kennis. Veel filmregisseurs hebben in de loop der jaren van de ontwikkeling der psychologie en psycho-analyse gebruik gemaakt, maar eerst sedert de laatste oorlog is men ertoe gekomen de kennis van het onbewuste in de mens als middel tot sensatie te gebrniken. Een luguber bedrijf, waarmee de film op een wel heel gevaarlijk spoor komt. Bevrediging van sensatie, zucht is zeker niet te rechtvaardigen, wanneer hierdoor het toch al zo wankele geesteiyk evenwicht van hen, die louter om sensatie te genie ten naar de bioscoop gaan, bedreigd wordt. Een knappe tilm, die bedenkingen ooroepi Hollywood op het program. Sommige kranten hebben in ver band daarmee al gewaarschuwde dat de Shah geen „playboy" is, geen speelpop zoals Aga Khan en daarom de behandeling verdien van een ernstig en bevriend staatsman. Wat is eigenlijk het doel van des Shahs tocht door de Ver. Staten? Daar is op de persconferentie geen geheim .van gemaakt. De Shah komt in Washington dollarsteun vragen, steun voor een bescheiden welvaarts plan, dat de in vele opzichten nog armelijke toestanden in zijn land een stoot tot verbetering moet geven. Perzië, hoe strategisch gevaarlijk ook gelegen aan de grens van de Sowjet-Unie, is sinds 1946 opgenomen in de Amerikaanse invloedsfeer, zo als Griekenland dat ook is. Het con flict rondom Azerbeidsjan is daar de oorzaak van geworden. Men zal zich herinneren, dat begin 1946 de Russen een poging deden vaste voet te krij gen i I weging te ontketenen m het gebied Eenzelfde krachttoer presteerde j^gg Sowjet-grenzen. Even scheen i-odscsiir Arintnlp T.itvnlr Hip _r.,_-0_ t.-- Perzië door een afscheidsbe- te ontketenen in het gebied de regisseur Anatole Litvak, die voor deze figuur het geestelijk kli maat moest scheppen, zijn hoofdrol speelster in de gelegenheid moest stellen deze rol tot een gaaf geheel uit te bouwen, maar tevens toch het karakter van de film diende te be- het of de communistische Tudeh-par- tij een zonnige toekomst tegemoet ging. In Teheran voelde men zich weinig op zyn gemak onder de Rus sische druk en een beroep op de Vei ligheidsraad verwierf aanvankelijk slechts matig resultaat. Het deed het xNaren «uus ,ubi wt lujiyei prestige van de Perzische regering vervallen) en het geheel niet door de geen goed, dat haar vertegenwoordi- acteursprestatie mocht laten over-|° - - *- - - heersen. „The snakepit" werd een bijzonder gaaf gecomponeerde film, I strak geregisseerd, goed gespeeld ook in de bijrollen, fraai van beeld dikwijls bijzonder aangrypend. Een film die in de geschiedenis der ci nematografie een plaats zal behou den! Maar ondanks al haar opmer- elke groep een speelplaats, terwijlvan haar geestesziekte te herken- aan de Noordzyde 'n betegeld oefen- nen: een vals schuldgevoel, dat te- terrein van ongeveer 600 m2 gedacht i rugvoert naar haar kinderjaren Deze aantekening is noodzakelijk merhand geneest. Een zeldzame bij „The snakepit" („De slangen- krachttoer, zoals zij deze drie aspec- kelyike kwaliteiten toch een film die kuil") een film, die zich afspeelt in ten die elk voor zich een eigen ons niet zonder bedenkingen laat te- een Amerikaans krankzinnigen?©- leven leiden, elkaar doorkruisen zelfs gen haar genre, sticht Ze vertelt 't verhaal van een en tevens samen tot één persoonlijk- LONG-SHOT. jonge vrouw, die volkomen apathisch heid verenigd blijven laat leven. Is. Na ettelijke vergeefse pogingen slaagt een psychiater er in haar be wustzijn te wekken en de oorzaak De school wordt met het oog op de beperkte bouwkosten met een les senaarsdak afgedekt. Het project, dat ontworpen is door het architectenbureau trs. A. Rothui zen en P. J. 't Hooft b.i., is modern Machinist achter zijn locomotief. Een locomotief op het station te Ludwigshaven reed Maandag tot ontsteltenis van de machi nist plotseling eigener bewe ging in kalm tempo weg van 't perron, de spoorlijn langs. Ver moedelijk doordat de rem niet in de juiste stand stond. De ma chinist bedacht zich niet lang, greep een fiets en peddelde zijn locomotief achterna. Het geluk te hem na een achtervolging op de treeplank te springen, de lo comotief tot stilstand te brengen en daardoor onheil te voorko men. V._ samenhangt met een tekort aan ont vangen liefde. „The snakepit" levert onderwijl nog een ernstige critiek op misstanden in Amerikaanse sanato ria voor geesteszieken (vandaar de vergelijking met de „slangenkuil" waarin eertijds krankzinnigen ter genezing geworpen werden) maar heeft blijkens een op last van de filmkeuring aangebrachte verklaring niets van doen met de „mooie Nederlandse inrichtingen" op dit ge bied. Door deze sociale critiek zal de film ongetwijfeld voor Amerika van belang geweest zijn. Voor ons is ze dat minder. Maar wel moeten we erkennen met een knap, dikwijls aangrypend werk te doen fce hebben. Olivia de Havllland (die reeds in „The dark mirror" eveneens een psycho-analytisohe thriller opviel in een uitnemend gespeelde dubbel rol) geeft hier een opzienbarende creatie te zien als de tot krankzin nigheid vervallen hoofdfiguur. Sober gespeeld, levend en gevoelig, heel in telligent en met een prachtige be- ÏS?raiïldSde'i4S?wt^n dü Olivia <lc Havllland spelt de rol van de schrijfster Virginia Stuart Cun- waanzinnige voegt zy nog een ningham, die in een krankzinnigengesticht verpleegd moet worden, waar diedvaifnde^routven dfe^zichzelf^in na een langdurig proces van psycho-analyse de krachten hervindt haar waanzin herkent en zo langza- weer zichzelf te zyn. ger bij de V.N. omgekocht bleek te zijn door de grote oliemaatschappijen. Niettemin had de inmenging van de Veiligheidsraad, waarachter zich de macht van de V.S. stelde succes. Moskou liquideerde het avontuur in Azerbeidsjan, trok de troepen uit N.-Perzië terug en daarna was 't ook met de Tudeh-partii gedaan. De lei ders werden gefusilleerd en de Perzi sche regering nam ook in Azer beidsjan weer volledig het heft in handen. Sindsdien is Perzië geheel on der de militaire hoede van de Ver. I Staten komen te staan. Het leger wordt geoefend door Amerikaanse instructeurs en voorzien van Ameri kaans materiaal. Ook economisch be heersen de Westelijke mogendheden de situatie. De rijke oliebronnen van Perzië worden in hoofdzaak geëxploi teerd door de Anglo-Irenian Oil Com pany, een Brits-Amerikaanse maat schappij, die de regering jaarlijks een bedrag aan concessierechten doet toe komen. Stopzetting van deze uitkeringen zou een economische ramp zyn, verho ging een welkome bijdrage tot de schatkist. De Shah nu schijnt zijn verzoek om dollarsteun te hebben ingekleed in de vorm van een verzoek tot ver hoging van de vergoeding voor de olie uit de Perzische bodem. Er is een kenmerkend verschil tus sen zijn tocht naar de nieuwe wereld en die van Pandit Nehroe. De laatste kwam als onafhankelijk staatsman, die nog als bondgenoot gewonnen moest worden. Washington was de biedende party. De Shall kwam als bondgenoot, die desnoods onverrich- terzake huiswaarts kan worden ge stuurd zonder dat zulks verandering brengt in de situatie,. Waarschijnlijk zal hij tussen de ontvangsten en de pretjes door een gewillig oor vinden voor zijn wensen. In verhouding tot de fantastische uitgaven voor het plan Marshall en het wapenprogram is hetgeen hy voor de modernisatie van zijn land vraagt een kleinigheid.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1949 | | pagina 3