PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Slechts een jongetje overleefde de ramp van de Dakota van Aero-Holland Noordgouwe's problemen D£ BILT BRADLEY: VOORLOPIG GEEN BEWAPENING VAN DUITSLAND SFEER VAN VERTROUWEN ALS RESULTAAT DER R.T.C. TOESTEL VLOOG TEGEN BOOM IN EEN STEENGROEVE OP EN STORTTE wm Vandaag VOORSPELT: 192e Jaargang - No. 284 Dagblad, uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant. Directie: F van de Velde en F. B. den Boer. Adj. W. de Pagter. Hoofdred.: G. Ballintqn. Pl.verv.: \V. Leertouwei en H. A Bosshardt ABONNEMENTSPRIJS 32 ct. pei ,«««-.p. t 4.15 10 cent WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Woensdag 23 Nov. 1949 trigo? mededelingen dubbel tarief. Kleine advertenties (max. 8 regels) van 1—5 regels t 1.—. iedere regel meer 20 cent. ..Brieven of adres Bureau van dit blad" 25 cent meer. Giro nr. 359300 P.Z.C.. Middelburg. Bar Vllssmgen Waisu 58 60. tel. 2355, 4 Ujuen (b.g.g. 2358). M'burg Londense Kaal 29. tel. 2077 en 2924 Goes: L. Vorststr. 63. tel. 2475 tbg,g. 2228) - Oostburg: Pr. Maurltsstr. 12. teL 102 - Terneuzen: Brouwerijstr. 2 - Zienkzee N. Bogardstr. C 160. tel 26 3ur vllssingen Waisu 58 60. tei. 2355. 4 HJuen (b.g.g. 2358). M Durg Londense Kaai Z3. teL zu/v en zaza - ooes: u vorstatr. pj. tei. asio tog HB— Lijken vein 6 volwassenen en 25 kinderen werden reeds geborgen Dinsdagmiddag om één uur kwam eindelijk het bericht, dat aan de Wos. teiijke oever van de Oslojord op slechts enkele kilometers afstand van een boerderij tussen de dorpen -Filvet en Storsand het wrak van de sinds Zon dag vermiste Dakota van Aero-Holland in het bos is gevonden. Het toestel moet, naar men thans aanneemt, bij pogingen om op het vliegveld Fornebu in mist en regen te landen met een vleugeltop de hoge bomen van het bos hebben geraakt.. Het ploegde door de bomen en stortte ten slotte in een steengroeve, waarbij één der motoren explodeerde. Daar na brak brand uit, welke de inzittenden verrast moet hebben. Hoewel de eerste berichten, welke op deze tijding volgden, deden ho pen, dat misschien toch nog meer inzittenden de ramp overleefd zouden hebben, werd het tegen half vier zeker, dat slechts één jongetje van 11 jaar er het leven heeft afgebracht. Het is Isaac AllaJ, die overdekt met roet, rook en olie in de staart van het toestel tussen twee stoelen be. kneld werd gevonden. De reddingsploegen hadden Dinsdagavond voor 't invallen van de duis. ternis de lijken van 25 kinderen en 6 volwassenen uit de puinhopen ge borgen. Toen moest het werk tot Woensdagmorgen gestaakt worden. De slachtoffers zijn de vier leden van de Nederlandse bemanning, n.l. gezagvoerder L. Frouws en de tweede piloot A. van der Touw, beide uit Rijswijk, de telegrafist H. Westenberg uit Den Haag en de boordmeano K. Stukje uit Amsterdam, de Noorse verpleegster Anna Jensse, de Zwitserse verpleegster Marian Zaiontz, de Franse verzorgster der kin. deren Suzette Cohen Coudar en 27 Joodse kinderen uit Noord Afrika. De lijst van namen van deze kinderen bevat die van 17 jongens en 11 meisjes. Onder hen bevinden zich verschillende groepjes van twee en drie uit één gezin. Het geredde jongetje Isaac Allal was zelfs met twee broertjes en een zusje ingestapt. HET GEREDDE JONGETJE. Isaac was, toen hij gevonden werd, opmerkelijk monter en weigerde op de draagbaar te gaan liggen. Wel had hij erge honger en vroeg om eten. Zijn redder, de Noor Hilding Martinsen, gaf hem chocolade, een sinaasappel en wat vruchtensap. Aanvankelijk kon hij anders vertellen dan, dat het toestel in krin gen rondgedraaid heeft. De jongen werd onmiddellijk naar een zieken huis vervoerd en daar onderzocht. Hij bleek echter niet ernstig gewond stort, het bijna twee etmalen heeft geduurd voor men het toestel vond. De PH-T.F.B., die Maandag met ge zagvoerder Anderson aan het opspo ringswerk naar de vermiste Dakota heeft deelgenomen, is Dinsdagmiddag op Schiphol geland. Dit toestel zou op Schiphol blijven staan om zo spoedig mogelijk dc leden van de commissie van onderzoek en eventu eel de familieleden der bemanning naar Noorwegen te brengen. De heer Anderson is per auto naar Ypenburg doorgereisd, waar hij een onderhoud had met de directeur van Aero-Hol land, de heer F. Diepen. Later deelde Anderson, die Zweed is, aan het A.N.P. mede, dat de be manning van zijn toestel zich aanvan kelijk niet ongerust maakte toen de andere Dakota niet op tijd op het Noorse vliegveld geland was. Men nam aan, dat het op een ander vliegveld was gedaald of terug naar Schiphol was gegaan. Het weer was weliswaar niet gunstig, maar toch ook niet uitermate slecht. En gezagvoer der Frouws was bekend met de vlieg velden in Noorwegen. Anderson, die zeer onder de indruk was, noemde de bemanning van de verongelukte Dakota „beste kerels en een goede crew". Hij begreep niets van het ongeval, ook al omdat de verongelukten toch, evenals hijzelf diverse weermeldingen moesten heb ben ontvangen. te zijn-, een diepe sny wonde boven rechteroog en enkele schrammen op zijn gezicht. Ofschoon hij enkele malen tegen zijn redders glirrtlachte, keek hij angstig en zenuwachtig. In de am- bulance-wagen op weg naai- het zie kenhuis deed hij een omstadig relaas aan de doktoren en verpleegsters. Hij geloofde, dat alle anderen op slag- gedood werden toen het vliegtuig tegen de grond sloeg. Isaacs plaats was helemaal achter in het vliegtuig. Het wrak ligt op ongeveer 5 kilo meter afstand van het dorp Storsand. Verschillende dorpelingen zijn ter stond nadat bekend was geworden, dat men het wrak in deze omgeving had gevonden, naar de plaats van het ongeval gegaan, doch omstreeks twee uur in de middag was nog geen. van hen teruggekeerd. Men heeft in het dorp het toestel Zondagavond even na zes uur wel laag zien overvliegen, maar niemand heeft iets van het neerstorten gemerkt. Inmiddels waren ook vliegtuigen, boten cn vliegboten naar Storsand vertrokken, alle met reddingsmateri aal aan boord in de hoop, dat er overlevenden zouden zijn. De vier Firefly's en drie Mitchells van de marine-luchtvaartdienst, die Dinsdag nog naar de verongelukte Dakota hebben gezocht, zijn, nu het toestel is gevonden, teruggekeerd. DE BERGING DER SLACHTOFFERS Verscheidene dragers van de licha men der slachtoffers van het ongeluk verdwaalden in de dikke mist, die over het gehele gebied lag. Het toneel van de ramp ligt bij een groot moe rasgebied, waardoor de taak van de redders er niet gemakkelijker op werd. Twee hunner Hilding Marlinsen en Toralf Hagen, beleefden kort voor zij het wrak vonden een hachelijk ogenblik. Grote rotsblokken van 400 tot 500 kg kwamen plotseling in be weging en rolden met donderend ge raas naar beneden. De mannen kon den nog juist op tijd opzij springen. Tegen 6 uur 's avonds had men de lijken van 25 kinderen en 6 volwasse nen uit het wrak van het vliegtuig naar een boerderij aan de voet van de berghelling gebracht. Daarna moest het bergingswerk wegens de duisternis en het moeilijk begaanba re terrein gestaakt worden. Er zijn wachten bij de verongelukte machine geplaatst. Woensdag zouden de laat ste drie lijken naar beneden vervoerd worden. Alle lijken zijn in rijen in de grote schuur van de boerderij neer gelegd. Slechts enkele lichamen waren volkomen verkoold. De gezichten van de kinderen waren over het algemeen onbeschadigd, hoewel de lichamen verwrongen waren. De lichamen der volwassenen waren veel erger ver minkt. enkele zelfs onherkenbaar. Alle kinderen hadden kortgeknipt haar en droegen korte broekjes en sokken. De dragers hadden anderhalf uur nodig om de lijken van de plaats des onheils naar de boerderij bene den te vervoeren. OP YPENBURG. Na uren van angstige spanning kwam Dinsdagmiddag eindelijk net eerste bericht over het vinden van de Dakota PH-T.F.A. van de Aero- Holland op Ypenburg binnen. De be richten waren echter nog Vrij onze ker en de directie moest uitsluitend afgaan op de berichten die uit Oslo kwamen. Het lid van de commerciële afdeling van Aero-Holland, de heer van Eendenburg, sprak er zijn ver wondering over uit dat ondanks het feit, dat het vliegtuig op korte af stand van een boerderij is neerge- DE RAMP VAN DE PH-TFA ONDERZOEK NAAR DE OORZAAK. Vanmorgen vroeg is Anderson met zijn directie en enige andere officials voor een onderzoek naar Noorwegen gevlogen. Het officiële onderzoek is natuurlijk in handen van de Noren, die reeds een commissie hebben ge vormd, die nog Dinsdag naar de plaats van de ramp vertrok, waar zij vandaag met haar werk zal beginnen. Alle instrumenten, motoronderdelen en documenten, die bij het wrak wer den gevonden, zijn inmiddels reeds zorgvuldig ingepakt. De heer M. S. Kamminga van de Rijksluchtvaartdienst is nog Dinsdag naar Noorwegen vertrokken. Vrachtauto uitgebrand. EEN DODE EN EEN ZWAARGEWONDE. Dinsdagavond is te Ermelo een vrachtwagen met oplegger uit Gro ningen tegen een boom gereden en daarna onmiddellijk in brand ge vlogen Een der inzittenden, J. B., raakte bekneld en is geheel verbrand. Een tweede inzittende, D. v. d. H„ werd zeer zwaar gewond. Men vreest voor zijn leven. De derde inzittende, wiens initialen eveneens J. B. zijn, kwam er met lichte verwondingen af. Gevallen voor het vaderland. De regering maakt bekend- dat tot haar leedwezen zeven leden van het KNIL z\jn gesneuveld. Geruchten over andere militaire plannen. Generaal Omar Bradley, de voorzitter van de Amerikaanse stafchefs en van de militaire commissie van het Atlantisch Pact heeft in een in. terview verklaard, dat Duitsland geen militaire macht mag worden, zo lang het land economisch nog niet sterk en politiek nog niet stabiel en democratisch is. Deze verklaring houdt verband met lopende- geruchten, dat militaire deskundigen de geleidelijke herbewapening van Westduitsland voorstaan en de mogelijkheid bestuderen om de grens van de landen van het At lantisch Pact naar de Elbe te verplaatsen. De militairen hebben zeer bepaal de denkbeelden. Zij zeggen: 1. Indien de Rijn de eerste verde digingslijn moet zijn, is een Duits le ger niet noodzakelijk. 2. Indien de Elbe de voorste ver dedigingslinie moet zijn. dan kan 'n Duits leger niet worden gemist. Een vriendschappelijk gezind volk en een bondgenoot moet achter de legers van het Westen staan. De gehele kwestie is politiek uiteraard een teer punt in West-Eu ropa. In het Franse parlement is Dins dag. onder grote belangstelling een debat begonnen over de buitenland, se politiek, tijdens welk de regering \vaarsch\jnlijk het vuur aan de sche nen zal worden gelegd over haar be. Reuter voegt hieraan toe, dat Teit- leid inzake Duitsland. Niet minder gen's nadrukkelijke verklaring de dan 28 sprekers stonden by de aan. i toestand van nervositeit weerspie- vang van het debat op de lyst. I geit, welke thans bij Franse politici en leiders bestaat ten aanzien van De eerste spreker was een recht- mogelijke Duitse herbewapening, se afgevaardigde, die het jongste accoord van Parijs laakte, betreur de. dat Duitsland niet verdeeld werd gehouden en verder sprak over een „minderwaardigheidscomplex" van Frankrijk jegens de bondgenoten. Waarschijnlijk zal Donderdag mi nister Schuman de sprekers ant woorden en premier Bidault het de bat sluiten. De Franse minister van staat Telteen, een vooraanstaand lid van het kabinet, heeft alvast op een bij eenkomst te Parys verklaard, dat Frankryk „onder geen enkel voor wendsel en onder geen enkele om standigheid" Duitslands herbewape ning of deelneming aan het Atlan tisch Pact kan toestaan. Reuter vi De PH-TFA met haar bemanning; v-l.n.r.: de boordmecano K. Stukje; de gezagvoerder L. Frouws; de tweede telegrafist H. Westen, berg en de tweede bestuurder A. v. d. Touw. Regering diende wetsontwerp inzake Souvereiniteitsoverdracht bij Kamer in. „In de Ronde Tafel-Conferentie met Indonesië zijn de partyen het eens geworden over de wijze, waarop de souvereiniteit over Indonesië door het Koninkrijk der Nederlanden zal worden overgedragen. Een misschien nog belangrijker resultaat der conferentie is geweest, d3t een nieuwe sfeer van vertrouwen en onderlinge waardering werd geschapen die onmisbaar is voor de gewenste verdere ontwikkeling van zaken. Indien dit vertrouwen bewaard blijft, zal dit een sterkere band tussen Nederland en Indonesië vormen dan welke staatkundige of volkrechtelijke constructie ook uit zichzelf zou vermogen te scheppen". Aldus verklaart de Nederlandse regering in de memorie van toelichting op het wetsontwerp getiteld overdracht van de souvereiniteit over Indo nesië", dat Dinsdag aan de Tweede Kamer is aangeboden en ondertekend werd door het gehele kabinet. Ooik kleine gemeenten in Zeeland staan voor vele vraagstukken „Wanneer men alleen de grote problemen van de Zeeuwe gemeenten be. kijkt, dan komt men tot de conclusie, dat men in deze provincie liever een klein aantal gemeenten moet hebben, die van flinke omvang zijn. Wanneer men echter de vele kleine problemen bekykt, dan bemerkt men, dat er in een kleine gemeente heel wat te doen is en dat juist die tientallen kleine problemen om een eigen oplossing vragen. Het zijn juist de kleine problemen, die in een dorpsgemeenschap zo sterk de aandacht hebben". Met deze korte verklaring begon burgemeester Z. Cornells van Noord- gouwe, een gesprek, dat wij met hem voerden over zijn gemeente. Noordgouwe heeft minder dan 1000 inwoners en het behoort dus tot de gemeenten, waarvan ingevolge de op dracht van de minister van binnen landse zaken, het voortbestaan nader bekeken moet worden. GEEN AANDACHT Burgemeester Correlis is voor handhaving der zelfstandigheid. „Heft men de kleine gemeenten op, dan hebben ook tientallen kleine re problemen van die dorpen geen aandacht meer. Wijkraden zullen misschien in de aanvang enig suc ces hebben, maar de belangstelling zal verflauwen, omdat men met meer mede-bestuurt", voegde hij aan zijn eerste woorden toe. Komende tot Noordgouwe zelve, vestigde hij er de aandacht op, dat men nog altijd werkt aan oorlogsher stel. KERKRESTAURATIE In het centrum van het dorp staat de kerk en in een vroegere zyvleu gel van die kerk is de gemeentesecre tarie ondergebracht. Deze kerk komt voor op de monu mentenlijst, want zy dateert uit 1462. Er is een plan geweest voor een gro te restauratie, maar dat was te duur en nu zal men dan eerst het reste rende deel van het schip der kerk en de toren restaureren. Dat schip had oorspronkelijk een Noordelijke en een Zuidelijke dwarsarm. Die Zuidelijke arm is in 1846 afgebroken en vervan gen door het bouwwerk, waarin nu de gemeentesecretarie is gehuisvest. Het grote restauratie voorzag in afbreken van die aangebouwde arm en het terugbrengen van het kerk schip in de oorspronkelijke staat. Dan zou ook een nieuw gemeentehuis nodig zijn. Nu blijft het aanbouwsel staan. KERKGRACHT Om het veld waarop de kerk staat loopt een kerkgracht. Deze gracht zal uitgediept worden en dat doet men niet alleen om er goudvissen in te kunnen houden. Het is namelijk gebleken, dat de capaciteit van de waterleidingsbuizen by ernstige bran den tekortschiet. In de uitgediepte kerkgracht wordt daarom een flinke brandput gegraven, waarin voldoende water voor het blussen van branden aanwezig zal zijn. Met de waterlei ding heeft Noordgouwe overigens nog andere moeilijkheden. Kort gele den moest een raadsbesluit vernietigd worden om het buizenstelsel uit te breiden tot een aantal verspreide wo ningen. De kosten van die uitbreiding zouden namelyk voor de gemeente te hoog zijn geworden. OUDE PAPIEREN! Met de bouw van een nieuw raad huis is Noordgouwe niet gelukkig geweest. Dertig jaar geleden maakte men er een plan voor, maar dat kon toen niet doorgaan. Toen in een open bare raadsvergadering het gebrek aan archief ruimte in de huidige ge meente secretarie ter sprake kwam, stelde een der raadsleden het is lang geleden de vraag of er niet een party van die oude papieren ver brand kon worden! Thans is weer op het uitbreidings plan een plek voor een raadhuis aan gegeven, maar of de bouw financieel mogelijk zal zyn, is wel te betwijfelen. TWEEDE HUIZENRIN G Met dat uitbreidingsplan hangt ook samen de verbetering en uitbrei ding van de riolering en verkrijgen van bouwrijpe grond. Het plan voor ziet in het geleidelijk ontstaan van een tweede huizen-ring rondom de dorpskom, maar het werd nog niet officieel goedgekeurd. Sterk geïnteresseerd is Noordgou we uiteraard in de vraag of 't streek ziekenhuis verplaatst zal worden naar Zierikzee, maar algemeen ver wacht men, dat de grote bedragen, die met de verplaatsing gemoeid zijn, niet zo eenvoudiggevonden kunnen worden. Noordgouwe zal dus voorlo pig nog wel zyn ziekenhuis behou den. Als we afscheid nemen van bur gemeester Cornells, somt hij nog en kele der kleinere problemen op, waarmee men in Noordgouwe wor stelt en hn besluit met de opmerking: „Zoals U hoorter zyn in een klei ne gemeente problemen genoeg problemen genoeg." De inleiding van de memorie van toelichting vangt aan met een histo risch overzicht over de ontwikkeling van het Indonesische probleem sedert het einde van de oorlog. Deze inlei ding besluit met de woorden: „On getwijfeld staat, indien de resultaten der R.T.C. bekrachtigd worden, de re gering van de jonge Ver. Staten van Indonesië voor een buitenmate zwa re taak. De steun echter van Neder land en van andere naties, die in de opbouw van een krachtig en gezond nationaal Indonesisch staatsbestel 'n groot belang voor Indonesië en zel's voor de wereld zien zal de zware taak, welke de regering van*Indonesië wacht, kunnen verlichten. Moeilijkhe den zullen de regering niet bespaard blijven. Indien zij echter met jeugdige kracht onveranderd het grootse doel blijft na streven, 'dat zij zich blij- j kens het ontwerp harer constitutie I voor ogen heeft gesteld, namelijk om in de maatschappij en in de volkomen souvereine rechtstaat Vry-Indonesië I het geluk te verwezenlijken van wel vaart. vrede en vrijheid, zal het eind van een periode van beproevingen voor Indonesië en Nederland in zicht kunnen komen." Bij het wetsontwerp wordt voorge steld de mantelresolutie met ontwerp overeenkomsten en briefwisseling te aanvaarden. De regering herinnert er hierbij aan. dat volgens art. 211 van de grondwet de resultaten der R.T.C. vrijwillig moeten worden aan vaard langs democratische weg in elk der in art. 1 der grondwet genoemde grondgebieden. De Kamers der Sta ten Generaal kunnen het ontwerp van wet niet aannemen dan met tenminste twee-derden der uitgebrachte stem men. De nieuwe rechtsorde behoeft bevestiging door H.M. Koningin Ju liana, Prinses van Oranje Nassau, of haar wettige opvolger in de Kroon der Nederlanden. De rechtsorde wordt plechtig afgekondigd." Hoofdstuk n van de memorie van toelichting vangt dan aan met een uitvoerige weergave van de debatten tijdens de R.T.C. betreffende het charter van de souvereiniteitsover dracht en de Status van Nieuw-Gui- is het 20 jaar geleden, dal de beroemde Franse staatsman Georges Clemenceau te Parijs overleed. Poiitie-loterijclub trok de honderdduizend. Er was Dinsdag feest op het politiebu reau te Kerkrade: de loterijclub van het corps, bestaande uit de Commissaris, de hoofdinspecteur, een inspecteur, zes agenten en enkele leden van de admi nistratie. had de 100.000 getrokken. Op een „heel" briefje nog wel. Op het bu reau hoorde men het bericht uit de ra dio en een van de agenten stormde onmid dellijk naar de commissaris, die hij in een kapsalon vond. nog half ingezeept.... Naar verluidt, was de Kerkrader politie Dinsdagavond de slag nog niet geheel te boven. Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp tot wijziging van de Kinderbijslagwet, dat strekt tot verlen ging van de huidige regeling, welke 1 Januari zou aflopen. nea. Voorts wordt gesproken over het Unie-Statuut. Naar aanleiding van art. 3 van het Unie-statuut zegt de regering: „de deelgenoten verbinden zich de beginselen der democratie aan hun staatsbestel ten grondslag te leggen en te streven naar een onaf hankelijke rechtspraak. Verder zullen de deelgenoten een aantal fundamen tele menselijke rechten en vrijheden erkennen. Deze rechten en vryheden zijn omschreven in een bijlage van 't ontwerp-statuut. Deze door het on afhankelijke Unie-hof te handhaven bepalingen geven, tezamen met onder scheidende bepalingen van andere ter R.T.C. ontworpen overeenkomsten, de waarborgen bedoeld in artikel 209 van de grondwet". Vervolgens worden van al de ver dere ontwerp-overeenkomsten een ge detailleerd overzicht en een toelich ting gegeven. President van Hof van Onderzoek beschuldigt Engelse minister. Van partijdigheid bij onderzoek naar de ramp van de „Nijmegen". De president van het Hof van on. derzoek naar de ramp met de ,jNij- megen", heeft de Britse minister van burgerluchtvaart. Lord Pakenham, in een brief er van beschuldigd, te trach ten „zonder bewijzen de gehele ver antwoordelijkheid" voor de ramp" te leggen op de piloot. Het rapport over de ramp, dat wij elders in dit blad publiceren, was ver gezeld van een verklaring van Lord Pakenham en Arthur Henderson, staatssecretaris voor luchtvaart, wel. ke het grondpersoneel van Prest- wick tracht te ontlasten van de ver antwoordelijkheid voor het gebeuren. Daardoor wordt de gehele proce dure van onpartijdig openbaar onder zoek waardeloos, aldus de brief, zo niet tot een ongepaste klucht. Het is duidelijk men wil de gehele verant. woordelijkheid, zonder bewijzen, leg gen op een dode. een piloot met een smetteloze dienststaat en ongeëve naarde ervaring. Dr. A. Plesman, president-directeur van de K.L.M.. heeft Dinsdagmiddag een korte toelichting gegeven op het officiële rapport over de ramp met de „Nijmegen" „In het algemeen gesproken", zo zeide hij, „is het een zeer ernstig rap. port. Het is knap gedaan. De conclu sie stelt echter teleur, want de onder zoeker zegt.,Ik weet het niet." Hjj komt niet tot een definitieve gevolg trekking. WEER TOENEMENDE WIND Geldig tot Woensdagavond. Half tot zwaar bewolkt met nu en dan enige regen. Aanvankelijk mati ge, later krachtige en aan de kust harde wind tussen Zuid en Zuidwest Zacht voor de tijd van het jaar.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1949 | | pagina 1