De „4-H"-club bezocht Europa
JIMMY BROWN, no. 1
Ervaringen van Amerikaanse jongens
en meisjes op het platteland
Zeeuwse Almanak
VAN DALSUM EN ZIJN PUBLIEK
BOERENZOONS DEDEN GOED
WERK
ZATERDAG 19 NOVEMBER 1949
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
Zindelijkheid en gezinsleven vielen in ons land op
(Van onze corespondent)
NEW YORK, Nov. Naar het schijnt heeft de Amerikaanse jeugd in
het buitenland niet altijd een beste pers. Zij heet oppervlakkig te zyn,
ongodsdienstig, wild en onverantwoordelijk. Dat men onder de opgroei,
ende generatie in dit land elementen aantreft op wie deze uitspraak van
pas is, kan wel als vaststaan worden beschouwd. Al behoeft men daar
voor niet speciaal de blik naar Amerika te .wenden. In eigen land zal
men die ook kunnen aantreffen.
Dezer dagen kwamen wij echter in aanraking met 37 jonge Ameri
kanen en Amerlkaansen, kinderen van het platteland, die hun ouderlijke
boerderijen in Texas, Utah en Michigan voor zes maanden hadden ver.
laten voor hun eerste, grote overzeese reis.
Drie hunner hadden deze vacantio
in Nederland doorgebracht, werkend
bij Nederlandse boeren. Anderen
waren in Noorwegen. Zwitserland en
België geweest. De gehele expeditie
was voorbereid door de grote jeugd
organisatie van het platteland, de
zgn. ,,4-H" club. De H's betekenen
zowel in het Engels als in het Neder
lands Hand, Hoofd, Hulp en Hart,
en doel en taak van deze jeugdorga
nisatie is daarmee volledig gedefi
nieerd. De leden van deze nationale
organisatie gebruiken hand, hoofd en
hart bij alle hulp, die zij eigen gezin
of anderen in de gemeenschap bie
den.
De groep, die de reis naar Europa
had gemaakt, had dit buitenkansje te
danken aan do uitzonderlijke presta
ties, die ieder der deelnemers op het
gebied hunner roeping (of beroep)
had bereikt. Sommigen mochten de
tocht meemaken omdat zij met lof
hun school hadden doorlopen; ande
ren hadden, in hun vrije tijd, op het
boerenland practisch gewerkt en op
merkelijk werk verricht op het ge
bied van veeteelt of landbouw. Een
der meisjes had deze beloning ont
vangen. omdat zy in haar zeer. kleine
gemeenschap, waar vele huismoeders
plotseling door een milde epidemie
aan bed waren gekluisterd, zelfstan
dig voor verschillende gezinnen een
tijdelijke centrale keuken had geor
ganiseerd.
De kosten van de reis werden "gro
tendeels gedragen door de fabrikan
ten van levensmiddelen. Uit de geza
pige winsten, die deze reuzen-onder
nemingen maken, wilde de directie
maar al te graag een respectabele
som bijdragen voor dit doel.
VERSE INDRUKKEN.
De jonge Amerikanen en Ameri-
kaansen hebben hun ogen gedurende
de reis goed de kost gegeven. Dat
komt vermoedelijk, omdat zij in de
landen die zij bezochten, steeds wer
den ondergebracht bij gezinnen van
hun eigen omgeving. „Ik zal Oe er
alles van vertellen" zei Oscar A.
Schmidt, een lange energieke Mary-
lander. die vijf weken op de boerde
rij „Pomona" van P. Boer in Gieten
(Drente) had doorgebracht en daar
na om eens kennis te maken met
een verschillende grondsoort op de
boerderij van W. G. Willemsen in
Huissen (bij Arnhem) een tijdlang
had gewerkt. In een heel verdienste
lijk accent, gezien zijn betrekkelijk
kortstondig verblijf in ons land ver
telde Oscar Schmidt van zijn indruk
ken: de kraakzindelijkheid van de
Nederlandse stad en de Nederlandse
boerderij, die de Amerikaan steeds
opvalt, het sterk ontwikkelde Neder
landse gezinsleven, het harde werk
van de boer en ook het gebrek aan
voldoende mechanische middelen. De
moderne Amerikaanse landbouwop-
leiding streeft er sterk naar om een
maximum rendement van een boede-
rij te verkrijgen, zonder de grond uit
te mergelen. Voorts tracht men door
allerlei apparatuur nodeloze handen
arbeid uit te schakelen, zodat de boe-
renwerker zijn werktijd zo productief
mogelijk kan maken. Wat Oscar
Schmidt b.v. in Nederland niet had
gezien was de voermachine voor var
kens, die één keer in de week slechts
met varkensvoer wordt gevuld en
waarvan de snuffelaars zeven dagen
kunen leven .zonder dat iemand pr
maar een omkijken naar heeft. Deze
machine betekent tevens, dat op een
beperkte lap grond meer varkens ge
houden kunnen worden dan over het
algemeen in Nederland het geval is.
Men leide uit deze opmerkingen
niet af, dat Oscar Schmidt van zijn
verblijf in Nederland niet zou heb
ben genoten. Met de gezinnen van
zijn gastheren is hij vrienden voor
het leven geworden, en de droogleg
ging van de Noord-Oost-Polder was
„the greatest thing I ever saw" Het
was net o fhij weer terug in Ameri-
GEFELICITEERD.
MENEER BLAECKE!
Daar wordt er al weer een tachtig
jaar van de oude garde, die ook in
Zeeland zoveel markante figuren telt.
Ditmaal is het de omroeper van Sluis,
de heer F. S. Blaecke. Tachtig wordt
hij, op de kop af vandaag.
Hij heeft een stem als een luidklok.
Zijn benen zijn nog sterk genoeg om
hem het stadje te laten rondfietsen,
als er een noodslachting is of als er op
onverschillig wat dan ook de aandacht
moet worden gevestigd. En als „Apol
lo" door Sluis marcheert, de muziek
vereniging, wie zult ge dan nooit mis
sen onder de bestuursleden, die voor
op gaan? De „uutklinker", de heer
Blaecke, die reeds ontelbare jaren een
zeer actief bestuurslid is.
Wie doet het hem na, op de leef
tijd der zeer sterken?
Gefeliciteerd, meneer Blaecke, met
het feit, dat ge tachtig ivordt. En met
het feit, dat ge nog altijd uw forse
stem laat klinken. En met het feit, dat
ge voor de Sluizenaren zulk een ver
trouwde, geziene figuur zijt. De oud
jes, ze doen het nog best!
ka was, zei hij. Ook de Afsluitdijk,
daarover zijn gastheer in Drente hem
verschillende keren meenam, heeft
diepe indruk op hem gemaakt als een
groots project van onvergelijkelijke
uitvoering.
VEEL GEMEENSCHAP.
Josephine Daines uit Utah (een
van de 48 staten der V. S., die zeven
keer groter is dan Nederland) beves
tigde zijn inzichten. Josephine was
eerst een tijdlang op de boerderij van
P. van Hoorn te Visvliet (provincie
Groningen) geweest en na aan het
Anglo-Dutch Vacantie kamp in Ber
gen voor een week te hebben deelge
nomen was zij de gast van J. Posch,
burgemeester van Stompetoren
(Noord-Holland). Josephine voelde
zich na terugkeer in de V. S. veel
meer „wereldburgeres" dan ooit tevo
ren. „Je zou het eigenlijk moeten
weten, maar tot onze reis had ik
nooit beseft, dat andere mensen in
ander elanden zo ontzaglijk veel met
ons gemeen hebben. Natuurlijk: men
heeft in Nederland op allerlei gebied
andere inzichten en andere gewoon
ten dan bij ons in Utah, Maar dat is
juist zo interessant. Als je echter die
per op de dingen ingaat, dan merk
je, dat wij nauwelijks van elkaar
verschillen ook al spreken wij een
ander etaal".
De 37 Amerikaanse jeugdvertegen-
woordigers zijn goede afgezanten van
hun land geweest, en zij hopen, dat er
zich een gelegenheid voordoet gast
heer of gastvrouw te kunnen zijn
voor die gezinnen, die hen thans in
de familiekring hebben opgenomen.
(Nadruk verboden)
Ver. Naties zullen Indonesië
gadeslaan.
Een aanwijzing, dat het werk van
de V.N. met betreking tot Indonesië
„niet zal ophouden bij de geboorte
van de nieuwe staat Indonesië" werd
Donderdagavond gegeven door de
president van de assemblee der V.N.
Carlos Romulo, in een rede bij een
diner in het Waldorf hotel te New
York.
De Unci zo zei hij was behulpzaam
bij het. bevorderen van het staken der
Vijandelijkheden tussen Nederland en
de Republiek Indonesië. Zij deed ver
der goed werk bij de conferentie te
Den Haag, die eindigde in een plech
tige overeenkomst, waarbij de onaf
hankelijkheid en souvereiniteit van
het Indonesische volk worden erkend.
Het werk van de V.N. zal niet zijn af
gelopen met de geboorte van de nieu
we staat. De V.N. zullen verder ga
deslaan hoe dq nieuwe staat zal vor
deren m zijn pogingen om zich te ves
tigen en zich een plaats te verzeke
ren in het gezin van vrije naties."
Een 23-jarige IJmuidense dienstbode,
die in Mei van dit jaar haar pasgeboren
baby in het Noordzeekanaal wierp en
aan de oever bleef staan tot het kind in
de diepte verdwenen was, is nu in Haar
lem tot één jaar veroordeeld met ter
beschikbaarstelling.
Van allo zijden kwamen gelukwen.
sen naar Engelands toekomstige Ko
ning, Prins Charles, by zyn eerste
verjaardag.
Brand op Zweeds schip.
Op het Zweedse schip ..Seattle",
dat zich op de Noordzee bevond, on
derweg naar Rotterdam, brak Don
derdag brand uit in de ruimen 1 en
2, waarin maïs en een partij van
ongeveer 1200 balen katoen geladen
was. Om de gehele bemanning be
schikbaar te hebben voor het be
strijden van de brand, ging het
schip bij Hoek van Holland buiten
gaats voor anker. Toen het gevaar
geweken scheen voer de „Seattle"
de Waterweg op, maar moest onder
weg toch nog de hulp inroepen van
de Rotterdamse brandweer. Deze
begon middenin de rivier al varen
de de brand te blussen. In de Mer-
wedehaven gekomen heeft een aan
tal arbeiders, om de schade zoveel
mogelyk te beperken, de balen ka
toen op langszij komende vlotten
gelost.
Het schip was van Buenos Aires
onderweg naar Stockholm, Rotter
dam werd slechts als tussenhaven
aangedaan.
KUNSTENAAR VAN HET WOORD EN HET VERS.
Er is over T. S. Eliots „Murder In the Cathedral", het toneelspel over
de marteldood van Thomas Becket, aartsbisschop van Canterbury, al zo
veel geschreven, zowel over het stuk, het spel en de brillante vertolking
van Berket door Albert van Dalsum, dat het geen zin en geen enkele actua
liteit meer heeft als ondergetekende, naar aanleiding van een tweede
voorstelling nóg eens aan het nabeschouwen slaat. Ook al is hy dan nog
zo vervuld van het prachtige spel 'van Van Dalsum, die opnieuw heeft be
wezen de eerste onder zijns gelijken te zyn.
Toch geeft die tweede opvoering
aanleiding tot enkele opmerkingen.
Het schijnt de laatste jaren tot de
bonton, de goede gewoonte van to
neelspelers te gaan behoren, van hal
ve zinnen tot de laatste halve letter
grepen in te slikken, te verdonkere
manen, te verdoezelen en/of niet
te bezigen. Men spreekt veeal in een
tempo, met een radheid, die het voor
de best horenden vaak tot een illusie
maakt de gehele tekst woordelijk te
volgen. En een goede uitspraak, dui-
gebruikt wordt al sprekende verhe
ven, gecultiveerd tot iets, dat veel
méér is dan alleen maar „gesproken
woord". Het is de uiterste verfijning
van een kunst, die bijna teloor is ge
gaan, bijna vergeten: het zeggen van
het woord en het zeggen van verzen.
Men vindt dit tegenwoordig niet
meer zo belangrijk. En er zijn er niet
zo heel veel meer, die het woord zijn
rechten geven. Louis van Gasteren is
een van hen. die dit wèl doen. Van
Dalsum een ander. Zij verheffen het
delijk articuleren, mag toch' nog wooiii tot muziek en alleen het luiste
rt eeds tot de axioma vin de toneel- ren naar hun woord is een (etst voor
kunst gerekend worden. het oor. Hooi eens hoe Van Dalsum
Hoe het wél moet leert men op zó'n I een simpel, verschaald woord, waar
avond bij Van Dalsum. Zijn prachtig smaak noch heerlijkheid meer aan is,
geluid, donker als een bronzin klok, 1 geclicheerd en afgesleten nieuw en
diep ei sonoor, Is eigenlijk één voort- J°ng en zuiver laat opklinken. Som-
durende auditiece verrukking. Zó ndge woorden zouden net a Isijonjai-
spreekt een kunstenaar, die het woord ge bPorippen, van tijd tot ttfd gedes.
e-enroefd °-ewikt en £:ewo£ren hepft mdecteerd, gereinigd, gesaneerd moe-
geproefd,
En de ta
Don Andrews, een Hollywood-ster,
repeteert met Dorothy Lamourvoor
een fuifje, dat elk jaar omstreeks
Kerstmis wordt gegeven.
Eerste „hete-lucht motor" gaat
dit jaar draaien.
Teruggekeerd van een reis naar Indo
nesië, waar hij o.a. met verscheidene
autoriteiten over de werkmogelijklieden
Werkspoor aldaar heeft gesproken,
heeft de president-directeur van Werk
spoor, ir. M H. van Damme aan het A.
N.P. enkele mededelingen gedaan over
de ontwikkeling van de „hete-lucht mo
tor", die hij liever „heet-gasmotor" noem
de, en de gasturbine. De experimenten
met de gastribune zijn zeer kostbaar en
daarom werkt Werkspoor op dit gebied
ook samen met „De Schelde", Stork, Wil
ton Feyenoord en de Rotterdamse Droog
dokmij. De B.P.M. heeft reeds de eerste
van deze machines besteld. Inzake de ont
wikkling van de „hete-lucht motor" ont
hulde hij, dat de eerste motor, die een
capaciteit van 32 pk. zal krijgen, nog dit
jaar zal proefdraaien. Deze motor heeft
Werkspoor in samenwerking met Philips
ontwikkeld.
In 1950 zal opnieuw een beperkt
aantal jonge boeren en landarbeiders
tussen 20 en 35 jaar een studiereis door j
i school. Dat kan op de repetities. En
1 het zou ook kunnen door alleen maar
goed te luisteren naar van Dalsum.
PUBLIEK
Och jaen daar was ook nog
het publiek, waar men als toneelspe
ler niet buiten kan, hetzelfde publiek
waarvan een vermaard Nederlands
letterkundige eens heeft gezegd, dat
hij het haatte en verachtte.
Wel. er viel vorige week Zaterdag
avond in de Stadsschouwburg zo het
een en ander te verachten. Zo bij
voorbeeld vanwege de nooit-eindigen-
de hoest- en kuchsalvo's, die uit de
stalles, parterre, frontloge's en gale-
I rijen opklonken. Nu eens deed s lands
eerste toneelzaal denken aan een
sanatorium voor longlijders, dan weer
aan de wachtkamer van een kliniek
I ten behoeve van aamborstige en asth-
j matici. Men hoestte in alle tempi en
toonaarden. Men hoestte in mineur
en majeur, pianissimo en forte, maar
meestal forte. Men hoestte onderdrukt
en spontaan. Frank en vrij gaf men
zijn aanwezigheid te kennen. Ten slot
te had men betaald. Van vier tot zes
gulden per plaats. Dat geeft zo enke
le rechten. Bijvoorbeeld dat men vrij
uit hoesten mag.
Men hoestte tiidens de terugkeer
van Thomas Berket in de kathedraal
van Canterbury. Tijdens het inter
mezzo, als Becket zich tot zijn bemin
de gelovigen wendt. Tijdens de scène,
waarin de vier verleiders Becket om
ringen. En tenslotte: tijdens het ma
gistrale einde van de Aartsbisschop.
Vroeger, heel vroeger, pleegde het
stil in een schouwburg te zijn, maar
die tijden liggen ver achter ons.
Tegenwoordig treedt zeer bewust
paraat, het ,Jtoor-der-hoesters", op.
Voor de artisten moet dat een gruwel,
een kwelling zijn. Maar ten slotte
zijn ze onze (duur-betaalde) huurlin
gen, nietwaar?
Na de pauze zocht een deel van het
publiek, 't zij reeds aangekleed, het
zij jassen en mantels meedragend,
z\jn plaatsen weer op. Men had haast.
En toen het laatste woord der bidden
de priesters nauwelijks was verklon
ken, toen menig bezoeker nog nahui-
verend over de beklemmende actuali
teit van dit drama, toen het Wagner-
doek dichtruiste, en weer, voor het
oerst, openscheurde, toen rende een
deel van het „gegoede" Amsterdamse
toneelpubliek, van deze in bontman
tels gehulde en met dure winterjassen
omhangen dames en heren, die op
deze Zaterdagavond toch zo kennelijk
aan „kunst" deden, naar de uitgan-
;en, alsof dèar het opperst geluk
len wachtte.
speler der lage landen: Van Dalsum.
En boog en boog. Maar hij moet de
massa, die zich in de wandelgangen
kronkelde en verdrong, gezien en ge
hoord hebben en hij moet er zich wel
gruwelijk aan bezeerd en gekwest
hebben. En. al buigend, zal hij hen
diep veracht hebben.
Óp de Nederlandse planken mo
gen koningen gehuldigd en keizers
gekroond worden, daar mag iets van
een hoog en goddelijk mysterie door
een kathedraal ruisen, daar mag des
noods een aartsbisschop vermoord
worden, het geacht publiek hoest
dóór en het stort zich. nog tijdens
een voorstelling haast, naar de uit
gangen.
En 't begaat daarmee, zy het onbe
wust, opnieuw een moord aan be
grippen als: etiquette, burgerlijk fat
soen, waardigheid en „stijl". De din
gen die men van een theaterbezoeker
vroeger als uiterst minimum ver
wachtte. Het is beschamend, jammer
lijk en verachtelijk. En het mag wel
eens gezegd worden.
ANTHONY VAN KAMPEN
BOERENZOONS OP REIS (12)
Zij hielden zelfs lezingen en één werd erelid van de
padvin dsters.
De wereld verloor
zijn eerste burger.
Garry Davis heeft het we
reldburgerschap eraan gege
ven. Voor een Paryse recht
bank verklaarde hij Donder
dag de last van zyn staten-
loosheid niet langer te kunnen
dragen. Hij zal zich aanmel
den bij de Franse vreemde
lingendienst en om papieren
verzoeken.
Davis werd door de recht
bank vrijgesproken. Tot vier
keer toe was hy door de poli
tie gearresteerd wegens het
posten bij een gevangenis ter
ondersteuning van de zaak
van principiële dienstweiger
aars.
de Ver. Staten van Amerika kunnen ma- En op het grote, wijde toneel stond,
ken. Deze reizen worden goeddeels of ge groot en eenzaam, voornaam en een
-----I bt
heel door de E.CA. gefinancierd.
beetje weemoedig, de eerste tonesl-
Smokkelschip „Katowice".
De ramp van de Poolse vrachtboot
„Katowicedie in het begin van dit
jaar by Terschelling is vergaan,
heeft een onverwachte nasleep ge
kregen. De Helderse recherche heeft
dezer dagen een visser gearresteerd,
die een handeltje dreef in nylonkou
sen. Bij nadere ondervraging bleek
de man de kousen uit een losgesla
gen sloep van de „Katowice" ge
haald te hebben. De sloep had hij
naar de havendienst in Den Helder
gebracht, waar hij het gebruikelijke
bergingsloon kreeg, de nylonkousen
hield hy echter voor zich zelf.
De politie vermoedt, dat zich op
de overige sloepen, die nog steeds
niet gevonden zijn. nog meer smok
kelwaar heeft bevonden. Men stelt
alle pogingen in het werk om ook
die nog te achterhalen.
Levend propaganda-materiaal
voor Nederland.
Zo juist teruggekeerd van een moei
lijke. maar succesvolle reis naar het
midden Westen, lijkt het mij niet
verkeerd een aantal indrukken te no
teren. Moeilijk was de tocht tenge
volge van de staking der mijnwer
kers, waardoor veel treinen uitvie
len. doch ook succesvol, omdat dik
wijls spontaan de wens werd geuit
een volgend jaar wederom gastheer
voor een Hollandse (boeren) jongen
te willen zijn. Een reis van op d<> kop
af 3 weken door Iowa, Illinois, Michi
gan, Ohio, Indiana en Pennsylvania.
Van het vlakke tot lichtglooiende
landschap met zijn schier eindeloze
maisvelden in het midden Westen tot
de beboste bergen in volle herfsttooi
van Pennsylvania in het Oosten. Lan
ge reizenop de onmogelijkste uren
van de dag of nacht meestal per
trein en wanneer dit niet meer mo
gelijk bleek per bus. Reizen per open
baar vervoermiddel gaat redelijk goed
tussen de grote steden, maar wan
neer je hier of daar in een dorpje
moet zijn met een kleine duizend in
woners, dan wordt het moeilijk en
met een kolenstaking beslist pijnlijk.
Het geval is bovendien hopeloos, wan
neer blijkt, dat de boerderijen ge
middeld 10—15 km. buiten die dorp
jes liggen, zonder enige openbare ver-
voergelegenheid.
GOED WERK.
Onze mensen deden goed werk, dat
blijkt telkens weer. Een simpele op
merking van de boer of zijn vrouw
spreekt soms boekdelen. Ik wil niet
aan hem verdienen zegt Eissè Nien-
huis' boer in Illinois. „Ike" doet zijn
werk net zo goed als een Amerikaan,
misschien beter.
„Tony" past volkomen in onze om
geving. Jammer, dat hij weg gaat,
vertelt mij Rookmaker's gastheer.
„Zouden ze niet onderweg blijven
steken?" vraag ik bezorgd. U moet
weten, dat 4 Groningers, Jaap en
Gerke Schieringa, Rookmaker en
Glas er met een zoveelste hands auto
van door zijn voor een tochtje naar
Californiël Dat betekent zowat een
retourtje Amsterdam tot een eindje
in Afrika door bergketens als de
Rocky Mountains en woestijnen als
de Death Valley! Het programma
werd zo ingericht, dat onze mensen
de gelegenheid werd geboden van
hun gespaarde dollars een vacantie-
reisje van enkele weken te maken.
De meesten hebben hiervan dankbaar
gebruik gemaakt en daardoor een
aardig stukje meer gezien van de
Verenigde Staten dan hun twee boer
derijen. Maar daar moest hard voor
gewerkt worden.
Wanneer knapen als de Betuwe
naar Lokhorst en de Groninger Rook
maker het maar juist aan kunnen,
dan zegt dat heel wat. Om niet te
spreken over jongens, die niet zo ge
traind waren. Rinus Balkenende had
het daardoor in het begin niet ge
makkelijk. Bóvendien kon hij vrijwel
geen Engels toen hij overkwam. Nu
heeft hij zijn Nederlands ook ver
leerd en een eigen taal gecreëerd,
een mengsel van Engels en
Zeeuws! Maar hij verdiende met 4
lezingen 30 en dat ze hem begre
pen, bleek mij uit de opmerkingen
van de boer toen ik hem bezocht.
PADVINDERSLID.
Bas Lagendijk speelde het klaar om
erelid van de plaatselijke meisjes
padvinders te worden en Ernst van
der Meer, op een boerderij van een
millionnair, denkt niet meer in dol
lars maar in duizenden dollars en
ziet zich bedrijfsleider van een enorm
Amerikaans bedrijf in de toekomst.
Het prettige is. dat zijn baas hem
beslist in staat acht als bedrijfsleider
van een bedrijf van 150200 ha. te
beginnen.
Wop Schat veranderde zijn voor
naam in „Bob". We kunnen hem niet
Wop noemen verklaarde zijn gast
heer, dat is een scheldnaam voor Ita
lianen van minder goed kaliber.
Dit zijn een paar kriskras notities
over boerenzoons, ik zou er vele aan
toe kunnen voegen.
Wanneer dus de hemel zo wolken
loos is bij de Amerikaanse gastheren,
dan behoeft men zich niet er over te
Bij K.B. is benoemd tót ridder
in de Orde van Oranje-Nassau, H.
J. Hoogen Stoevenbeld, commissa
ris van het loodswezen, de betonning,
bebakening en verlichting, tevens
ontvanger der loodsgelden deir 1ste
categorie, te Rotterdam.
verwonderen dat de boerenzoons
evenzeer tevreden zijn. Zonder uit
zondering, zouden zij graag nog een
paar maanden blijven. Natuurlijk, er
is wel eens wat, we zijn tenslotte
mensen met onze gebreken, maar be
paald ernstige moeilijkheden hebben
zich nimmer voorgedaan. Zij vormden
levend propagandamateriaal voor ons
land van het beste soort. Daar mo
gen wij ons terecht hartelijk in ver
heugen.
Ir. C. W. C. VAN BEEKOM.
Het Wereldgebeuren
De Borinage
De mynwerkersstaking in de Bori
nage heeft in België een gebied in
het centrum van de belangstelling
geplaatst, dat nooit bepaald welva
rend is geweest en er ce laatste ja
ren niet op is vooruitgegaan. Don
derdag is in de Kamer van Volks
vertegenwoordigers een levendig de
bat gaande geweest over de toestand
in de mijnen, tiidens het verloop
waarvan de moeilijkheden, waarvoor
de regering zich ziet gesteld, duide
lijk tot uiting kwamen. De kern van
de zaak is deze.
De Belgische steenkool Is thans
wel de duurste in Europa; de gemid
delde prys is 605 frs per ton het
geen 400 frs hoger is dan de Pool
se en 300 frs dan de Duitse steen
koolprijs. De oorzaak van dit ver
schil ligt voornamelijk in de veel
hogere lonen en sociale lasten in Bel
gië. Een Poolse arbeider verdient
per dag 91 frs. een Nederlandse 198.
een Engelse 257, maar 'n Belgische
292 frs. Dat houdt allerminst in,
dat het voor de Belgische mijnwer
kers een vetpot is. In dat geval zou
de animo om in de mijnen te wer
ken veel groter zyn. Op 't ogenblik
bestaat 40 van de arbeiders in de
Belgische mijnen uit buitenlanders.
Nee, de hogere Belgische lonen zijn
envoudig 'n gevolg van de hoge kos
ten van levensonderhoud in België.
Bij deze loonkwestie komt nog net
lage rendement van het werk als ge
volg van de slechte ligging der mij
nen, de dunne lagen en de diepte,
waarop gewerkt moet worden. De
opbrengst is 603 kg. per dag en p<»r
arbeider tegen bijv. 1400 kg. in Ne
derland.
Met deze cijfers voor ogen is het
begrijpelijk, dat de mijnen met ver
lies werken en gaande gehouden
moeten worden met hoge staatssub
sidies. De huidige katholiek-liberale
regering is van mening, dat daaraan
een eind moet komen. De staats
subsidies zullen verlaagd worden en
binnen een periode van 20 maanden
geleidelijk geheel verdwijnen. Boven
dien heeft de regering besloten, de
mijnen met een al te laag rende
ment geheel te sluiten. Het eerste
slachtoffer was de mijn van Bry.
waar met een verlies van 270 frs
per ton werd gewerkt. In het Luik
se bekken is de arbeiders te Bois
d'Avrov het werk opgezegd en in de
Borinage zijn voorlopig drie schach
ten gesloten. De arbeiders hebben 't
advies gekregen werk te zoeken in
de mijnen in de omgeving. Natuur
lijk hebben deze maatregelen grote
beroering gewekt onder de mijnwer
kers. Het communistische Kamerlid
Dejace interpelleerde de minister
van arbeid en sociale zaken over de
gang van zaken, welke interpellatie
kracht bijgezet werd door de 24-
urenstaking van de 20.000 arbeiders
in de Borinage.
Dejace eiste als compensatie voor
het sluiten van de mijnen de invoe
ring van de 40-urige werkweek met
behoud van het thans geldende loon.
Daarop kon de minister niet ingaan,
want dan zou het verlies in de an
dere mijnen nog groter worden.
Wel wil de regering de invoer van
buitenlandse kolen stop zetten en de
verdere aanwerving van buitenland
se arbeiders verbieden. Aan het slui
ten van mijnen was niets te doen,
zei de minister; dat werd door de
omstandigheden gedicteerd. De ar
beiders ontvingen de verzekering,
dat zij in geen enkel opzicht dooi
de sluiting getroffen zouden worden
en dat aan de lonen niet wordt ge
tornd.
De vraag rijst wie dan uiteinde
lijk de besparing van 150 millioen
frs per maand, welke de regering
wil bereiken, zal moeten betalen.
Hoe de regering het zal klaar spe
len om tegelijkertijd een aantal
schachten uit te schakelen, de arbei
ders tegen een gelijk loon aan het
werk te houden en toch de schat-
j kist te bevoordelen is een geheim.
I dat ze niet vermocht te onthullen.
Het ziet er daarom voor het Belgi-
I sche mijngebied niet zo gunstig uit.
3. Meneer Brushbox, schreeuwde de kapitein.
Dat overgehaalde ventje van u is een astrant vent
je. Als 't mijn zoontje was, gaf ik hem een labber-
doedas om zijn oren! En ik, gilde Billie, die ver
schrikkelijk verontwaardigd was over dat onver
hoedse schot op zijn vriendje, en ik Iaat mijn aap
niet zo maar vermoorden! Mijn aap, riep meneer
Bof uit. Nee maar, nu wordt ie helemaal goed.
Jouw aap! Nee mijn aap, aap van 'n jongen. En
daar zal ik mee doen wat ik zelf wil. Al laat ik
hem tot stokvis kloppen dan hei jij d'r nog niets
mee te maken!