Trumans verklaring een meesterzet
DE HERFST IS BEGONNEN
Zeeuwse Almanak
25 JAAR VLIEGEN OP INDIE
DINSDAG 4 OCTOBER 1949
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Amerikaanse president verhoogde zijn
prestige en versterkte zijn positie
Een onthulling, predes op het juiste ogenblik.
(Van onze correspondent)
president Truman heeft Vrijdag jl. geschiedenis gemaakt. Indien de
theorie juist is, dat de grote mannen onzr maatschappij hun grootheid
niet danken aan boekenwijsheid, maar veeleer aan het juiste gebruik ma.
ken van de juiste gelegenheid, dan heeft Truman zijn kans Vrjjdag jl.
aangegrepen
Tot op dit ogenblik blijven de gissingen „waarom" hij juist dit ogenblik
uitkoos om te verklaren, dat de Russen bard op weg waren de atomische
geheimen onder de knie te krijgen, aanhouden. Er wordt zelfs gefluisterd,
dat hjj dit, slechts enige uren voor Wisjinsky in de Assemblee zou spre.
ken, had gedaan omdat en hier volgt de meest populaire gissing de
Amerikaanse geheime dienst een copie van Wisjinsky's rede in handen
zou hebben gekregen, waarin de Rus munt trachtte te slaan uit het feit,
dat zjjn fcand een atoombom zou bezitten.
Deze veronderstelling is naïef om
twee redenen: in de eerste plaats kan
men er van opaan, dat dergelijke re-
devoeringen door de Russen evenzeer
bewaakt worden als de goudvoorraad
door de Nederlandse Banik; ten twee
de omdat van Russisch standpunt
bezien Amerika's president de
Sowjefs de volle eer gaf van hun
atomische kennis. Het is altijd een
groter compliment wanneer een
vreemdeling woorden van lof spreekt
dan wanneer men zelf de eigen lof
trompet moet steken.
Op het gebied van atoomenergie
waren de Russen de laatste jaren
steeds in het defensief geweest. Mo-
lotov had twee jaar geleden aange
kondigd, dat Sowjet-deskundigen
over de atoombom beschikten, al
thans de kennis hadden hoe er een
te vervaardigen. Doch de Westelijke
wereld trok zich van deze verklaring
weinig aan. Men schreef en ver-
Onize correspondent in New
York, Robert Kiek, geeft in
dit artikel enkele beschouwin-
?en over de achtergrond van
Tumans verklaring over de
Russische atoomexplosie, juist
een week geleden. Zijn conclu
sie is, diat de president een po
litieke zet heeft gedaan, waar
mee hij zijn positie aanzienlijk
heeft versterkt ten koste van
de oppositie.
moedelijk terecht de verklaring af
als een niet te handige vorm van
bluf. (Dit wordt geen verhandeling
over de Russische ziel. Maar men kan
zich indenken dat een dergelijke hou
ding van het Westen het Russische
zelfbewustzijn diep griefde.)
Truman heeft dit, tot op zekere
hoogte, goed gemaakt. De verrassen
de vorm van zyn verklaring was ech
ter niet uitsluitend een compliment
aan Russisch adres. Zij bevatte te
vens een duidelijke waarschuwing:
we hebben jullie in de gaten; wij heb
ben de middelen om na te gaan hoe
ver jullie atoom-onderzoek gevorderd
Is. En de goede verstaander, voor wie
Immers een half woord genoeg ia,
kan er uit opmaken: Amerika is Rus
land nog ver voor op het gebied van
atomiscn onderzoek.
In internationaal opzicht was Tru
man's verklaring derhalve in hoge
mate doeltreffend. Dat werd tevens
bewezen door de verklaringen, af
komstig van de verschillende gedele
geerden ter UNO, die de toe
schouwers en aanhoorders waren van
dit stukje practisohe politiek. Als in
koor drong men aan op de heropening
van het debat over internationaal
toezicht op alle kwesties van het ge
bruik van kern-energie, voor vredes-
en oorlogsdoel einden. Dit debat was
immers tijdens de vorige Assemblee
doodgelopen.
Russen en Amerikanen hielden zich
toen elk vast aan eigen denkbeelden
over atoom-toezicht Daarbij moet er
kend worden, dat het Russische voor
stel propagandistisch en onpractisch
was en het Anmrikaanse denkbeeld
alleen realistisch genoemd kan wor
den, Indien er geen wantrouwen tus
sen Oost en West zou hes taan De
Amerikanen wilden een Uno-instantie
in het leven roepen, belast met het
toezicht op alle gebruik van kern
energie. Die commissie moest vrije-
lük toegang hebben tot alle indu
strieën in alle landen. Het was duide
lijk, dat men in het Kremlin geen
orders zou geven voor deze commis
sie het IJzeren Gordijn te „halen".
Het Amerikaanse voorstel was daar
mee van de baan.
BIETEN
En met October is ook de merk
waardigste tijd van het jaar voor
Zeeland aangekomen. Ge kunt u na
tuurlijk op het standpunt stellen, dat
er niets mooier is dan het zaaien, of
het maaien van het graan en ge kunt
van oordeel zijn, dat ook de aardap
peloogst spectaculair is. Het is waar.
Maar het graan en de aardappelen, zij
worden toch overtroffen door de
bieten.
Ge hebt al in de krant kunnen le
zen, dat er alleen naar de Zeeuwse
hoofdstad zestig millioen kilogram
bieten stromen. Hoeveel millioenen
kilogrammen moeten er dan niet in
heel Zeeland worden vervoerd en
voor een groot deel ook verwerkt
Het is om er duizelig van te worden
en de boeren en de suikermensen en
al die vervoerders moeten op den
duur de bieten wel beu worden. Be
denk echter aan de andere kant eens,
welk een bedrijvigheid er door die
bieten gebracht wordt, hoeveel werk
er aan vast zit en hoeveel geld zij
voor Zeeland betekenen.
Er zit weinig romantiek aan suiker
bieten vast. nog geen dichter heeft
2ich geroepen gevoeld om een vers
over de suikerpee te plegen. En als
straks de herfstregens vallen, dan
wordt het wegdek niet fraaier van
alle klei, die op de wegen ligt.
Maar Zeeland kan zijn bieten niet
missen. De suiker is een van zijn wel
vaartsbronnen. En die tellen mee in
een agrarische provincie!
BALANS HERSTELD
Maar nu staan de zaken anders. De
Russen, die hadden voorgesteld dat
de Amerikanen eerst hun voorraad
atoombommen maar onschadelijk
moesten maken Rusland zelf had
immers de bom nog niet om daar
na in internationaal overleg te tre
den over 't verder ontwikkelen der
•atoom-energie, kunnen nu dit wereld
probleem van 'n geheel ander ge
zichtspunt benaderen. Zij zullen dat
Urouwens zeker doen. Nu is 't uit
gangspunt immers, dat zowel zy als
de Amerikanen weten hoe men een
atoombom maakt. De balans is daar
door hersteld. Beide pai-tijen hebben
er het grootste belang bij tot een op
lossing te komen. Amerika zal zijn
leiderschap op atomisch gebied niet
licht opgeven. Maar Rusland heeft
tegen argumenten: het industriële
Amerika is een veel gemakkelijker
doelwit voor atoombommen dan de
Russische steppen en vlakten
Truman heeft in dit conflict-van-in
zichten olie op de bruisende golven
gestort. Hij heeft de mogelijkheid
geschapen voor informeel en formeel
overleg. En, zoals wij uit RTC-erva-
ring weten, is het niet altijd mogelijic
verschillende gezichtspunten te over
bruggen vóór men beide partijen eir
toe heeft gekregen de brug te gaan
bouwen
Ook in binnenlands opzicht heeft
Truman een meesterlijk gebruik ge
maakt van z\jn sensationele verkla
ring. Men weet, dat het Europees be
wapeningsprogramma met veel pijn
en moeite door de Senaat was aan
vaard, nadat het Huis van Afgevaar
digden (De Amerikaanse Tweede
Kamdr) het budget voor dit project
sterk had verminderd. Binnenlandse
politieke redenen waren de oorzaak
van deze tegen de regering gerichte
daad. Thans zullen de parlementariërs
te Washington het bewapeningscon
flict in een geheel ander licht zien.
Nu Rusland ook een atoombom heeft,
is het Atlantisch Pact voor de eigen
veiligheid van de Ver. Staten meer
dan ooit noodzakelijk. Indien men te
voren geneigd was de grootste ge
heimzinnigheid te betrachten met
nieuwe atomische vindingen, zal nu
de tendenz eerder worden, dat men
atomische gegevens zal gaan uitwis
selen met do landen van het Atlan
tisch Pact
UITWERKING IN HET
BINNENLAND
Tenslotte had de verklaring een
machtige uitwerking op de dreigende
binnenlandse stakingen in de Ameri
kaanse mijnbouw en staalindustrie.
De financiële onmacht van de werk
gevers om aan de eis der vakvereni
gingen tot loonsverhoging toe te ge
ven, dreigt thans reeds enige maan
den de betrekkelijke arbeidsvrede te
verstoren. Wij schreven reeds eerder
dat dit geen kwesie is van onwil,
maar van economische onmacht.
Daarop wijzigden de arbeiderslei
ders him denkbeelden. Teneinde hun
prestige in eigen kring te behouden,
vroegen zij niet langer om recht
streekse loonsverhoging, maar om
een pensioenregeling, die geheel door
de industrie zou worden gefinancierd.
Het principe van de pensioenregeling
is nooit een twispunt geweest. De
werkgevers waren echter zowel
om economische als psychologische
redenen van oordeel, dat een pen
sioenregeling slechts mogelijk was.
indien de werknemer ook een deel
van de kosten daaraan verbondert
zou dragen, Dit is tot op vandaag
't grote geschilpunt, de barrière naar
de arbeidsvrede.
Zou bet tot een breuk tussen werk
gevers en werknemers komen, dan
staat het a priori vast. dat de staat
zal moeten ingrijpen Een staking in
het vitale mijn- en staalbedrijf Kan
niet worden toegestaan, omdat hier
mee de gehele economie van de V.S.
en van Europa gemoeid zou
worden. Het overnemen van het werk
in kolenmijnen en staalindustriën zou
op grote oppositie in het Amerikaan
se parlement stuiten, zowel van de
zijde van Truman's Democratische
partijgenoten als van zijn Republi
keinse tegenstanders.
De wetenschap, dat Rusland thans
een potentieel machtig tegenstander
is, verandert hier zeer veel aan. 't
Compromis in de zware industrie is
'n eerste vereiste, en mocht dit niet
bereikt kunnen worden, dan moeten
de troepen in hemelsnaam maar de
mijnen en de staalfabrieken in. On
der dergelijke pressie is het echter
veeleer waarschijnlijk, dat de betrok
ken partijen tot een compromis ko
men dan tevoren het geval was.
Dit alles is het gevolg van een ver.
klaring van precies 217 woorden.
Truman heeft zijn spel meosterlyk
gespeeld en zjjn papieren staan be
ter dan lange tijd het geval is ge-
weest. Hy is thans meester van de
situatie zoals hy sedert zijn verkie
zing op 2 November van het vorig
jaar nog niet is geweest. Voor de
buitenwereld is dit een goed ding.
Toenadering tussen Oost en West, ge.
paard aan arbeidsvrede in het mach.
tige Amerika zijn immers sterke sti.
mulansen voor vrede.
(Nadruk verboden)
Op 1* Mei 1920 om 12.45 prrrfes landde te Airco 16, een éénmotorige omgebouwde
oorlogsmachine, op het grasveld van Schiphol. Hiermede was de openingsvlucht
van de eerste K L.M.-dienst, AmsterdamLonden v.v. volbracht. Aan boord bevon
den zich behalve de vlieger Shaw, twee Engelse Journalisten, mr, O'Brien en mr.
Rhodes, die een brief bij zich hadden van de burgemeester van Londen en bestemd
voor de toenmalige Amsterdamse burgmeester, de heer Tellegen. Ter herdenking
hiervan zal op 6 October a.s. een K.L.M. Convair, gevlogen door Shaw en met de
heer Rhodes als passagier, van Londen op Schiphol aankomen.
17 Mei 1920: Mi. Rhodes stapt oit het vliegtuig. Links dr. A. Plesman.
Zijn er veel ijsvogels in Zeeland?
De bruine randen om de bladeren der kastanjebomen, waarvan de
ongeduldige jeugd de lokkende vruchten byna alle voortijdig heeft afge.
knuppcid, bevestigen ongewild, dat sinds 21 September (volgens anderen
de 23e) de herfst zijn intrede heeft gedaan.
Dankbaar voor de vele schone dagen, die ons gewerden, namen wij
afscheid v.an de zomer, die reeds enkele dagen voor haar officieel ver.
trek, aanvallen had te verduren van ongeduldige hcrfstvlagen. Een
stormpje, enkele stortbuien, ze brachten ons onverwacht in herinnering,
dat het ryk van de zomer niet altoos kon blijven duren.
Voor 't eerst weer gehuld in m'n
regenjas, waarvan ik 't bestaan schier
was vergeten, startte ik bij dreigende
luchten voor het eerste tochtje in de
pasbegonnen herfst.
Gesteund of geplaagd door een
sterke wind, vloog of kroop ik langs
de wegen, die in deze tijd van 't jaar
alle vrijwel hetzelfde beeld vertonen.
Wuivende rietpluimen flankeren ze:
in de brakwatersloten bloeien nog wat
zeeasters, de meeste hebben hun lila
bloemen reeds verwisseld voor een
weelderige dracht van zilverig pluis.
De wilde peen in de bermen staat in
vrucht, de diepe „vogelnestjes", vast
ineengewerkt, dienen als schuilplaats
voor allerlei gedierte: spinnen, slak
jes, oorwormen zoeken een veilig
plekje in het halfdonker van de saam
gebogen schermen.
Vlooienkruid en kruiskruiden, vele
reeds ver op de weg van verval, an
dere nog fris, als begonnen ze pas te
bloeien, brengen nog wat geel tussen
de rommelige graspollen. Nog een
enkele distelbloem lokt een late vlin
der, een Atalanta of een Distelvlin
der; van de overige stoof het lichte
vruchtpluis reeds met hun lichte last
de wijde wereld in.
VERDWENEN
De hooggele vlinderbloemen zijn als
bij toverslag verdwenen; de rijpende
peultjes barsten al onder allerlei
kronkelingen open. Ik passeer nog een
akker, waarop de laatste snede lu-
cerneklaver gul staat te bloeien. Daar
is het feest voor de honderden kool
witjes, die er boven fladderen, om
straks als de andere plaats te nemen
op de donkerpaarse bloemhoofdjes,
waar ze van de diepliggende honing
genieten.
ZWALUWEN»
De vochtige lucht en de wolken
hebben de zwaluwen in hun jacht op
de insecten benedenwaarts gedreven.
Ja, we weten wel, dat ze op de ge
vleugelde insecten azen, maar wie zag
ooit, dat ze er één of meer snapten?
Vandaag is dat anders. Niet het een of
ander voor óns onzichtbaar mugje of
vliegje wordt nagezet, maar de zeer
gemakkelijk te volgen vlinders boven
de lucerne, de koolwitjes.
Telkens zwierf een zwaluw in bre
de lussen vlak over de planten en
duidelijk valt waar te nemen, hoe de
vogel, als hij eenmaal een prooi heeft
gekozen, zijn vaart daarheen versnelt.
Ik hoor zowaar de botsing tussen vo
gel en vlinder, maar begrijp, dat het
geluid moet ontstaan door het snel
dichtklappen van de snavel.
Dan moet ik even denken aan onze
Zeeuwse ringrijderijen. In volle vaart
moet de ring worden genomen; piekt
men op 't juiste ogenblik er naast, dan
is de kans voorbij. Dat plotseling
dichtklappen van de snavel in volle
(zelfs versnelde) vaart en op het
juiste ogenblik blijkt moeilijker, dan
men van een zwaluw zou aannemen.
Herhaaldelijk snapte een vogel ver
geefs naar de toch flinke prooi (of
was die misschien wat té groot?).
Eenmaal zie ik weer de zwaluw te
gen een vlinder botsen, ik hoor de
klap der dichtslaande snavelhelften
en zie tegelijkertijd de vlinder als
versuft op zij gestoten. Alvorens in de
lucerne te verdwijnen, herstelt de
vlinder zich en fladdert weg. Met de
schrik vrijgekomen!
Een einde veraer zie ik vier zwalu
wen naast elkaar op een dorre tak
van een struik zitten. Uitrusten van
de jacht of bespreking van de spoedig
op handen zijnde tocht naar 't Zui
den? Een heel decoratief plaatje, in
teressant. omdat zwaluwen meest een
andere zitplaats kiezen.
De struiken, waarvan deze er een
was, gelegen langs een bra.kke sloot,
hebben nog meer voor mij in petto
op deze winderige dag. 't Is essen-
opslag, dus met dicht gebladerte.
FAZANT
Enkele struiken verder klimt een
wijfjesfazant de helling op en ver
steekt zich onder 't lover. Een voort
durend pikken tussen 't gras, zonder
twijfel naar slakjes door de Septem-
berbuien uit hun schuilhoeken ge
jaagd. wordt gestaakt zo gauw ik af
stap. Twintig meter verder herhaalt
zich de geschiedenis met een ander
wijfje, dat rustig doorgaat zolang ik
fiets, maar hogerop kruipt, zo gauw
ik stilsta. De thans volop schijnende
zon demonstreert hoe goed de vlek-
kentekening op de veren gecombi
neerd met zon- en schaduwvlekken
de vogel^die niet geheel is verdwe
nen) camoufleert.
Maar de meest opwindende ontmoe
ting heb ik aan 't eind van de sloot.
Daar schiet plotseling een helblauwe
streep langs mijn oog, daalt en ver
dwijnt achter de slootrand vlak boven
het water. Een ijsvogel!
DE IJSVOGEL
In Zeeland zag ik in lange jaren
maar een heel enkele ijsvogel. Nu
De roemrijke geschiedenis van een 14.000 k.m.
lange luchtlijn.
De luchtverbindlng met Indonesië heeft In de loop van dit jaar ver
schillende nialen in het brandpunt van de belangstelling gestaan, oa.
door de moeilijkheden, die de KLM door politieke oorzaken, op deze
zo belangryke luchtlijn heeft ondervonden. Binnenkort zal deze lucht,
dienst, een voornaam onderdeel van het K.L.M.-bedrijf, opnieuw in het
volle licht der openbare belangstelling worden geplaatst, omdat het op
1 October j.l. 25 jaar geleden was, dat de eerste poging ge<Laan werd
om Nederland eui Indië door de lucht met elkaar te verbinden.
Het was in 1919, toen het Neder
lands-Indisch Gouvernement een be
drag van 10.000 uitloofde aan diege
ne, die voor het eerst niet een vlieg
tuig van Nederland naar Indië zou
vliegen; de tocht moest vóór 1 Sent.
1920 volbracht zijn en mocht 14 da
gen duren.
In de komende jaren maakten
verschillende Nederlandse vliegers
plannen om de lanige reis naar In
dië te ondernemen, maar al deze
plannen liepen spaak bij gebrek aan
een geschikt vliegtuig. In 1924 kwam
er eindelijk leven in de brouwerij;
de K.L.M.-vlieger van dier Hoop
kwam met goed voorbereide plan
nen bn de president-directeur, de
heer Plesman en bood aan om de
vlucht te gaan maken. Hij kreeg de
beschikking over Fokkers nieuwste
machine en op 1 October 1924 ver
trok de Fokker, de H-NACC, van
Schiphol naar Batavia.
De reis begon voorspoedig, maar
onderweg kreeg het toestel pech en
moest een noodlanding maken. Eerst
toen er uit Nederland een nieuwe
motor aangevoerd was, kon men de
tocht vervolgen. Na vele avonturen
kwamen de dappere vliegers met
hun trouwe Fokker 24 November
te Batavia aan
DE EERSTE RETOURVLUCHT.
Het duurde drie jaar voordat er
weer een vlucht naar Indië gemaakt
werd; de Amerikaanse krantenko
ning en millionnair Van Lear Black,
die al talrijke vluchten met een
gecharterde K.L.M. Fokker ge
maakt had, wilde nu ook wel eens
een langere tocht maken en ging
daarom in op het voorstel om naar
Indië te gaan vliegen. Op 14 Juni
1927 vertrok h(j met een Fokker en
heb ik er binnen een maand reeds
drie gezien, waarvan één op Walche
ren en twee op Zuid-Beveland. Van
een eigenlijke trek schijnt men bij
ijsvogels niet te kunnen spreken, maar
omstreeks September verplaatsen ze
zich toch. Voor mjj ligt daar nu de
vraag: heb ik in vorige jaren de kan
sen gemist of zijn er dit jaar werke
lijk veel ijsvogels in Zeeland?
Bijna durf ik deze vraag niet neer
schrijven, want er zijn nog steeds
mensen, die om toch maar zo'n dier
tje opgezet op hun schoorsteen te
hebben er speciaal werk van maken,
om ze neer te schieten.
Ik hoop, dat elke rasechte jager
zich te hoog acht voor zulk vandalis
me en dat de Zondagsjager eerbied
leert voor het zeldzame en schone in
de natuur, dat hij immers wél kan
uitroeien, maar waarvoor hij nooit
iets in de plaats kan stellen.
Zoals ik straks reeds opmerkte: de
zon is weer doorgebroken, de tempe
ratuur is in korte tijd gestegen tot
„zomerse waarden". Ik puf in m'n re
genjas. Als ik even afstap om lucht te
krijgen, bemerk ik onder een heg een
plant, die tien jaar geleden nog vrij
zeldzaam was in ons land. Ik zag hem
reeds langs de spoorwegen en bevind
nu, dat hij zich reeds een weg baande
tot diep in de polder.
Ik bedoel Galinsoga parviflora, het
knopkruid, hier en daar al een echt
onkruid geworden.
DE VLINDER
Langs de lucerneakker terugkerend
zie ik daar nog wel honderden witjes
fladderen. Maar waar zijn opeens de
zwaluwen? Ze zijn er niet meer. Heb
ben ze nu opeens grote vergadering
midden op de dag? Boven het uitge
strekte veld kan ik er geen enkele
ontdekken.
Als er nog een wezeltje mijn pad
kruist, snel, een bruine streep over de
witte weg, de eerste die ik zie sinds
dit voorjaar, voel ik me bepaald te
vreden met de belevenissen van deze
morgen.
Maar ik denk ook aan wat ontbrak,
't Is immers de tijd voor de lucerne-
vlinders, do geel-met-oranje vlinders,
die in de nazomer van uit Engeland
tot ons overkomen en tot de geregel
de bezoekers van Zeeland behoren.
Ontbreken die van 't jaar op het
appèl?
'k Ga er nog maar eens weer naar
■uitzien.
Barend Zwerfmans.
op 23 Juli stond de machine weer
op Schiphol. In October van dat
zelfde jaar was het de K.L.M-vlie-
ger Koppen, die naar Indië vloog;
op 1 October vertrok h(j en op 28
October was hy weer terug.
Na een serie proefvluchten om de
route nadar te leren .kennen, werd
op 25 September 1930 de dienst op
Indië officieel geopend.
INDONESIë DICHTER BIJ
NEDERLAND
In het begin werd eenmaal per
veertien dagen naar Indië gevlogen
met driemotorige Fokkers van net
type F-76, een vliegtuig, dat in die
dagen wereldberoemd was en over
al ter wereld gebruikt werd. In 11
dagen was men in Indië. Later kwa
men de grotere Fokkeirs van de ty
pen F-12 en F-18 op de Indië-lyn en
werd de dienst verdubbeld, zodat een
maal per week een vliegtuig vertrok.
In 1933 en 1934 werd de luchtlijn
naar het Verre Oosten pas £oed po
pulair, toen de „Pelikaan" en de
„Uiver" langs deze lyn hun wereld
beroemde vluchten maakten. Met
twee recordvluchten langs de langste
luchtlijn ter wereld verwierf de „Vlie
gende Hollander' zich in die jaren
reeds een grote wereldfaam.
De succesvolle vlucht van de
„Uiver" bracht de KLM erloe het
Amerikaanse Douglas materieel op
de Indië-lijn te gaan gebruiken; de
dienst werd eerst opgevoerd tot twee
maal en later tot driemaal per week
en de reistijd werd teruggebracht tot
5% dag. De nieuwste machines, van
het type Douglas DC-3, konden 12
passagiers naar Indonesië vervoeren.
STILSTAND EN NIEUWE
START
Toen kwam de oorlog. De Indië-lijn
ondervond al direct moeilijkheden;
het beginpunt moest van Amsterdam
naar Napels worden verplaatst en
de dienst moest worden terugge
bracht tot een tweemaal wekelijkse.
Toen in 1940 Italië aan de oorlog
ging deelnemen, werd de lijn vanuit
Lydda in Palestina voortgezet totdat
de inval van de Jappen in Indië het
noodzakelijk maakte om de dienst te
stoppen.
Sombere jaren volgden, maar in
1945 werden Nederland en Indonesië
beiden weer bevrijd. Dr. Plesman
kreeg in Amerika 14 Skymasters los;
op Schiphol, dat in de oorlog geheel
verwoest was, werd hard gewerkt
en op 10 November 1945 startte de
eerste machine weer met bestemming
Batavia.
Weldra werd viermaal per week
naar Indië gevlogen; later, met de
komst van Douglas DC-4 en Lock
heed Constellation vliegtuigen, werd
de dienst geleidelijk opgevoerd tot
een dagelijkse dienst. De reistijd, met
de Skymaster vier dagen, werd te
ruggebracht tot 2*4 dag en de Con
stellations van vandaag nemen maar
liefst 40 passagiers mee.
ëlnds 25 jaar wordt nu naar Indië
gevlogen; in die tyd werden ruim 53
millioen kilometer afgelegd, hetgeen
overeenkomt met ruim 1300 maal
rondom de aarde vliegen. Er werden
ruim 104.000 passagiers vervoerd,
evenveel als het aantal inwoners van
een stad als Nijmegen; verder ver.
voerden de K.L.M.-vogels ruim 1280
ton vracht en ruim 3000 ton post, of
tewel 460 millioen brieven; als deze
op één dag besteld moesten worden,
zouden hiervoor ruim 170.000 brieven
bestellers nodig zyn. In totaal zijn
tussen Nederland en Indonesië in 25
jaren t(jd 3787 vluchten uitgevoerd.
Getuigen van Jehova in
hoger beroep veroordeeld.
De arrondissementsrechtbank te
Breda heeft uitspraak gedaan in de
zaak tegen 5 getuigen van Jehova,
tegen wie de officier van justitie
twee weken geleden in hoger beroep
bevestiging van het vonnis van de
kantonrechter, t.w. 10.— of 5 da
gen, had geëist, wegens het „venten
binnen de stadssingels van Breda
zonder een daartoe strekkende ver
gunning". De rechtbank veroordeel
de de 5 verdachten ieder tot 5.of
1 dag.
De veroordeelden zullen bqhandew
ling van hun zaak In cassatlé aan-
vragen door de Hoge Raad.
Het Wereldgebeuren
Tito en de V.N.
Al3 er nog een bewijs van node
was, dat de Oosteuropeso landen te
recht gemeenlijk women aangeduid
met de naam satellieten, is dat wel
verschaft door de jongste verscher
ping van liet conflict tussen Bel
grado en Moskou. Nauwelijks had
het Kremlin via eon scherpe nota
het verdrag van vriendschap met
Joegoslavië opgezegd of de fillaal-
mimstories in Warschau, Praag,
Boedapest. Boekarest en Sofia volg
den met nota's, die vrijwel afschrii-
ten waren van het oorspronkelijke
door Wisjinsky's ambtenaren opge-
stelde stuk. Nog niet officieel maar
wal in feite zijn nu de diplomatieke
betrekkingen tussen hot regiem van
Tito on de vroegere bondgenoten
verbroken. Alles wat tegen de af
vallige maarschalk kon worden on
dernomen behalve een rechtstreekse
militaire aanval is nu gebeurd: Joe
go-Slavië is uit de Kominform ge
stoten. de economische betrekkin
gen zyn verbroken, de diplomatieke
tot op een draadje afgekapt, het is
doelwit van een felle hctzcampagnp
via pers en radio en hot wordt ge
ïntimideerd door troepen-bewegin
gen langs de grenzen. Dat alles
nochtans zonder resultaat. Het ziet
er naar uit, dat de verjaging van
Tito als uiteindelijk doel van de
Kominform niet zonder militair in
grijpen verwezenlijkt kan worden ea
zulk een spectaculair sluitstuk van
do campagne brengt gevolgen mee.
waarmee de Sovjet-regering onge-
twijfeld ter dege rekening zal hou
den. Zolang het blijft bij wat in het
na-oorlogse jargon heet. een „koude
oorlog" zijn do Westelijke landen
slechts geïnteresseerde toeschou
wers. Zodra er wapengeweld aan te
pas komt is er sprake van een aan
val op een klein land en van een
ernstige schending van het hand
vest der Ver. Naties. Dan wordt 't
een geschil, waarbij Westelijke lan
den rechtstreeks betrokken zijn en
verplicht tot steun aan Tito.
Reeds bestaat er kans, dat het ge
schil nog deze week aan de Ver. Na
ties zal worden voorgelegd. Het Tl-
to-regiem, dat alle reserves hoeft
laten varen en fel van zich afbijt,
is van plan in Lake Success more
le steun te zoeken. Minister Kar-
deli, die Tito op dc algemene ver,,
gaderlng der V.N. vertegenwoor
digt, liet in zijn eerste moedige re
de doorschemeren het conflict met
de Kominform niet als een commu
nistisch onder-onsje te beschouwen,
waar de bozo kapitalistische we
reld niets mee van doen had. Hy
Slaatste het op een hoger plan en
aagde daarmee de Sovjet-delegatie
openlijk uit. Sindsdien is in de wan
delgangen die Joego-Slavische kwes
tie er ön geweest, die, ofschoon niet
op de agenda voorkomend, de ande
re punten heeft overschaduwd. Toe
valligerwijs zal namelijk tijdens de
zitting een nieuw lid van de Veilig
heidsraad gekozen moeten worden
als opvolger van de Oekraïne, dat
volgens roostcnr aan de beurt v«n
aftreden is. Tot voor kort scheen
het alsof dit geen enkele moeilijk
heid zou opleveren door automatisch
verkiezen van een ander Sovjet-ge
trouw land, in dit geval Tsjecno-
Slowakyc. Een aantal Zuid-Ameïi-
kaansè lauden heeft echter de kat
de bel aangebonden door zich 'Uit
te spreken voor de candidatuur van
Jocgo-Slavië. Formeel is hiermee
voldaan aan de stilzwijgende over
eenkomst, dat steeds een land van
dezelfde geografische groep gekozen
dient te worden. In feite zou radi
caal gebroken worden met de be
staande traditie, daar Joego-Slavië
moeilijk meer beschouwd kan wor
den als de Oosteuiropese groep te ver
tegenwoordigen. Hier valt aan ook
ongekend verzet van de Sovjet-dele
gatie te verwachten De stemming
odder de andere delegaties is zeer
verdeeld cn loopt dwars door de
scheidingslijnen van groeperingen en
bloes heen. De Amerikaanse delega
tie heeft zich uitgesproken voor
Joego-Slavië om duidelijk blijk te
geve* van haar afkeuring van het
Russisch optreden jegens Tito. De
Britse delegatie daarentegen heeft
veel voorzichtiger haar standpunt
bepaald en besloten haar stem te
feven aan Tsjecho-Slowakjje. De
ritten willen niet ruwweg niet 'n
traditie breken en evenmin de Ko
minform voedsel geven voor de be
schuldiging, dat Tito een handlan
ger is van t Westen. De Nederland
se delegatie wacht nog op instruc
ties uit Den Haag.
De stemming belooft dus zeer
spannend te worden. Ongetwijfeld
zal Wisjinsky zich met nand en
tand verzetten tegen elke poging
om van dc Ver Naties een uit
spraak uit te lokken over wat hij
beschouwt als een puur communis
tische aangelegenheid. Zoals do zaak
zich ontwikkeld heeft is dit zeer
zeker niet meer het geval. Jocgo-
Slavië is een volwaardig lid van de
Ver. Naties.
Deze organisatie heeft krachtens
haar beginselen de plicht zich in
grote meerderheid achter dat lid tc
scharen, indien zijn onafhankelijk
heid wordt bedreigd.
Het zou echter niet verwonderlijk
zijn, indien de Kominfarm-dclegaties
zich eenvoudig aan een discussie
onttrekken door uit protest de ver
gaderzaal uit te lopen, Indien het
zover komt.
De bandiet Giuliano wil
Italië verlaten.
Salvatore Giuliano, de Siciliaansc
bendeleider, heeft in oen brief aan 'n
Siciliaans blad om een paspoort ver
zocht, teneinde Italië te kunnen ver
laten. Inmiddels wordt door een spe
ciale legereenheid gifgas in grotten
van de Montelepreheuvcls gepompt,
waar Giuliano zijn hoofdkwartier
heeft.
In de brief eist Giuliano tevens, dat
zijn naam gezuiverd wordt, daar zijn
strijd slechts de onafhankelijkheid
van Sicilië beoogt. „Ik ben dc nationa
le held, die tracht zijn land van dc
Italiaanse ketenen te bevrijden. Mijn
naam moet gezuiverd worden, daar ik
geen buiten de wet gestelde ben, doch
enkel en alleen een patriot".
Men past ook dynamiet toe bij het
oncruikbaar maken van grotten, die
GhiHano eventueel als schuilplaats
zouden kunnen dienen. Alle uitgangs
wegen worden afgezet.
