Armoede heerst in het land van Tito
De meidoorn op Walcheren
Opmerkelijke resultaten van de
Ronde Tafelconferentie
HET INTREDEN DER HERFST
Nederland deed heel wai
waier in zijn wijn
Zeeuwse Almanak
De landbouw wordi gecollectiviseerd
Pax en Mars I
WOENSDAG 28 SEPTEMBER 1949
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
Er worden goede vorderingen gemaakt
(Van onze parlementaire redacteur).
In weerwil van telkens opduikende beweringen, dat de Ronde Tafel,
conferentie in een impasse is geraakt, dat men met talryke moeilijkhe
den heeft te kampen en dat men nog slechts weinig opschiet, gaan de
Nederlandse en Indonesische delegaties met een opvallende activiteit
en in een vlug tempo voort om de weg te effenen naar uiteindelijke,
algehele overeenstemming. De in de vorige week bereikte resultaten be.
wijzen, dat men elkaar reeds op enige gewichtige punten gevonden
heeft.
Eén van de communique's meldde namelijk, dat over de volgende pun
ten betreffende het Unie-statuut in beginsel overeenstemming is bereikt:
1. Het karakter van het Unie-statuut. 2. De positie en de functie van
het Hoofd der Unie. 3. Taak en samenstelling van de Conferenties van
ministers van de deelgenoten, die op geregelde tijdstippen zullen wor
den gehouden. 4. Taak en samenstelling van het Hof van Arbitrage van
de Unie. 5. Goed contact en geregelde samenwerking tussen de parlemen.
ten-van de deelgenoten.
de uitoefening van een wezenlijke
taak inhoudt. De Kroon zal symbool
der Unie zijn; we zijn echter be
nieuwd, wat tevens haar functie is.
Naar wij menen te weten, is aanvan
kelijk in het Nederlandst voorstel
gesproken van „bevoegdheden",
waartegen de Indonesische gedéle-
f eerden bezwaar maakten. Men is
et eens geworden over „functie."
Over de taak en de samenstelling
van het Hof van Arbitrage zijn nog
geen nadere mededelingen gedaan.
Van Nederlandse zijde is gedacht aan
drie Nederlandse en drie Indonesi
sche leden, benoemd door de Konin
gin. Begrijpelijk stuitte dat op be
zwaren bij de Indonesiërs. De oplos
sing zal nu waarschijnlijk zijn, dat
Nederland drie leden en de Repu-
blik Serikat Indonesia drie leden
zal benoemen.
Tegen een Unie als waarover nu
overeenstemming is bereikt, is in de
Nederlandse delegatie weinig oppo
sitie gerezen, zo vernemen wij. Meer
moeite schynen de Indonesiërs te
overwinnen gehad te hebben, alvo
rens zij hun goedkeuring aan het
toekomstige karakter, der Unie kon
den hechten.
Inmiddels mogen we ons verheu
gen, dat deze resultaten zijn bereikt,
omdat zij de grondslag leggen voor
Hoewel nog geen offieieel commen
taar op deze punten is geleverd, wet
tigen zij tot enkele belangrijke con
clusies. Zoals wij reeds eerder schre
ven, heeft de Nederlandse delegatie
zich met achttien tegen acht stem
men voor een lichte Unie verklaard,
dat is een Unie van twee souvereine
staten, die op voet van gelijkheid
besluiten op een aantal punten sa
men te werken en dit in een soort
vun volkenrechtelijke overeenkomst
vast te leggen, zonder dat daarbij
al te veel op papier wordt gezet.
Bij de definiëring van het begrip
„lichte" Unie bleek minister van
Maarseveen echter een verbond op
het oog te hebben met een Unie
raad, overeenkomende met een mi
nisterraad en een Unie-parlement.
Deze vorm was voor de Indonesiërs,
die spraken van een super-staat, on
aanvaardbaar. Zij voelden deze Unie
als een prijsgeven van een deel van
de spuvareiniteit, die zij juist voor
de volle honderd procent wensen te
verwerven.
Het was duidelijk, dat Nederland
Water in de wjjn moest doen en dat
ook de Indonesiërs wat van hun
starre houding moesten prijs geven.
Welnu: de vyf punten dragen dui.
delijk het karakter van een com
promis.
De Conferentie van ministers is
bedoeld als een consultatieve Raad,
die niet doorlopend bij elkaar zal
zijn, doch telkens als dat nodig ge.
oordeeld wordt. Dat zal met het oog
op de wenselijkheid vap. veelvuldig
contact op geregelde tijdstippen kun
nen zijn.
Van belang is, dat het niet steeds
dezelfde Nederlandse of Indonesi.
sche ministers behoeven te zijn, die
met elkaar samenkomen. Het zal
Van de onderwerpen, die ter sprake
komen, afhangen, welke ministers
op een gegeven ogenblik aan de
Conferentie zullen deelnemen. Over
de aard der onderwerpen is nog niet
gerept, doch het ligt voor de hand,
dat zy op het terrein der buiten,
laudse betrekkingen, de defensie en
de financiën liggen, of van econo
mische of culturele betekenis zjjn,
zoals trouwens ook in onze Grond-
wet is aangeduid.
Het blijkt, dat alles wat in Indo
nesië de indruk kan vestigen, dat
de Unie is opgelegd, is weg gelaten.
Dat is verstandig, want de Indone
sische gedelegeerden zouden een
„zware" Unie m hun land niet heb
ben kunnen „verkopen", zoals men
dat in de kringen om de R. T. C.
noemt. Bovendien nemen talrijke In
donesische experts en ook Neder
landse deskundigen aan, dat deze
lichte Unie meer kans op een toe
komstige, hechte samenwerking
biedt dan een zware.
Al is men het in principe over
het karakter van de Conferentie
van ministers eens. de formulerin
gen zullen nog wel enig overleg
vergen. Zal er een reglement voor
worden ontworpen? Als één der par
tijen weigert een onderwerp te be
handelen, wie zal dan een beslissing
nemen? Een aantal vragen moet
nog beantwoord worden. Wellicht,
dat de plenaire vergadering van de
R. T. C., die men in cte week van 2
tot 8 October verwaent, daarover
opheldering brengt.
Evenals punt 3 is punt 5 duide
lijk een compromis. Het Unie-par
lement is volkomen losgelaten en
van een super-staat is geen sprake
meer. De gebruikte terminologie
„goed contact" en „geregelde sa
menwerking" wijzen, m samenhang
onet de „Conferentie" van ministers
in «plaats van een soort vaste
ministerraad op een zeer lichte
Unie. Tegen een goed contact en
geregelde samenwerking kunnen de
Indonesiërs geen bezwaar maken, zo
komt ons voor. Het is Nederland,
dat verreweg het meeste heeft toe
gegeven.
Dat valt ook op te maken uit
punt 2, dat gewaagt van de „posi
tie" en de „functie" vaar het Hoofd
der Unie, hoewel het begrip functie
KLOK
De stadhuistoren te Middelburg zal
eerstdaags de tijd weer aanwijzen.
Er is namelijk aan de Marktzijde een
wijzerplaat gemonteerd.
Dit feit zou, zonder enige twijfel,
een reden tot blijdschap voor de Mid
delburgers zijn, ware het niet, dat
men op een oude toren nu een
moderne wijzerplaat had gemonteerd.
Het ding zit daar als een vlag op 'n
modderschuit. Het staat niet.
Nu is het waar, dat de stadhuis
toren nog lang niet gerestaureerd is.
En dat te zijner tijd die lelijke wijzer
plaat dus wel vervangen zal worden
door een fraaier exemplaar.
Talrijke Middelburgers menen ech
ter, dat er beter geen wijzerplaat kan
zitten, dan dit foeilelijke exemplaar.
En wij zijn het met hen, eens. Des
noods alleen maar wijzers en geen
plaat.
Yoego.Slavische diplomaten
moeten Hongarije verlaten.
Hongarije heeft Maandagavond ge-
eist, dat tien leden van de Joegosla
vische legatiestaf te Boedapest binnen
24 uur Hongarije zullen verlaten.
Deze leden vormen vrijwel de gehele
nog bestaande staf. De enige Joego
slavische diplomaat, die door dit be
sluit niet wordt getroffen, is de ge
zant zelf, Javanovic.
Handelsovereenkomst
Nederland Sowjet-zone.
Nederland heeft een handelsover
eenkomst met de Sowjet.zöne geslo
ten, aldus meldt de economische com
missie der zóne.
De overeenkomst, die tot 30 Juni
1950 v§n kracht is, voorziet in de uit
wisseling van goederen ter waarde
van 68 millioen gulden.
een verdere vruchtdragende samen
werking. Over een aantal onderwer-
{>en zijn de onderhandelingen nog
opende. Naar men ons uit de krin
gen der R. T C. verzekerde, ls een
gezond optimisme gewettigd.
Het overnemen vam de schulden
levert geen punt vaat wrijving op,
althans wat een deel dier schulden
betreft. Indonesië is Ibereid alle
schulden tot Maart 1942 voor znn
rekening te nemen. Wat met de
schulden van na dit tijdstip zal ge
beuren, is nog niet beslist. Zij zijn
hoog tengevolge van het omvang
rijke militaire apparaat, dat Neder
land in Indonesië in stand moest
houden.
Moeten wfl betalen voor een
leger, dat tegen ons gericht was?
vragen de Indonesische delegaties.
Het Nederlandse leger heeft
orde en rust in Indonesië gebracht,
antwoorden de Nederlandse gedele
geerden. Daarvan heeft Indonesië
geprofiteerd. Het is billijk, dat dit
land de kosten daarvan betaalt.
Al.is er hiar verschil van opvat
ting, toch verwacht men, dat bin-
ne nniet te lange tijd overeenstem
ming bereikt zal worden.
Er zrjn dus vorderingen geboekt
en de toekomst ziet er niet somber
uit. Wif zijn er echter nog niet. En
kele onderwerpen zullen de R. T. C.
nog heel wat hoofdbrekens kosten.
We noemen slechts: Nieuw-Guinea.
(Nadruk verboden).
Er besta°* bjj de fotografen gróte belangstelling voor de vierling Good
uit Bristol. Zodra zjj maar even in do tuin spelen is er wel 'n fotograaf
in de buurt om 't kwartet op de gevoelige plaats vast te leggen. Jennifer,
Bridgett» Frances en Elizabeth met hun drie.jarig zusje Susan, die maar
wat trots op de vierling Is.
Maar de boeren voelen er niet veel voor
(Van een bijzondere medewerker).
SKOPLJE, Sepi. De wes van Nisj naar Skoplje Is een deel van de oude heir
baan van Belgrado naar Salonikl. Men zou het nu niet meer zeggen. Voorbij Nisj
daalt de kwaliteit van de weg in angstvrekkend tempo en waar het dal van de Mo-
rava begint te versmallen begint men zich af te vragen of er inderdaad nog een
weg bestaat. De bergen hebben hun groene tooi verloren en zijn kale rotsen ge
worden. Rotsblokken hebben over vele kilometers lengte de weg overspoeld. Onze
jeeps moesten nu eens hun weg over deze rotsblokken vinden, dan weer zonken zij
diep weg ln een vette bruine leem, die in volmaakte tegenspraak staat tot de ma
gere tarweoogst. Ongeregelde bergstromen hebben de weg vernield en over lange
trajecten moet men zijn weg zoeken door rivierbeddingen. Onze reis dreigde efen
expeditie te worden, die dwars door snelbruisende rivieren voerde.
Vooraleer we tot deze sportieve erva
ringen kwamen waren we in Breskovatsj
geconfronteerd met de communisering
van het platteland. De maatregelen drin
gen door tot in alle uithoeken van het
land, ook daar waar de minaretten uitste
ken boven lemen dorpen, waaraan de
moderne beschaving is voorbijgegaan.
Er is geen dorp in Joego-Slavië's zes re
publieken, waar men niet de „Dom
Zadruga", het tehuis van de collectieve
boerderijen, ziet verrijzen. Zo ook in
Breskovatsj, een dorp waar de tijd vele
eeuwen lijkt te hebben stil gestaan. De
uit leem gebouwde boerderijtjes zijn er
rond een wijde brink gebouwd. Daar-
middenin is een voetbalveld, een dier
weinige tekenen van moderne civilisatie,
die men overal in het land kan terug
vinden. Wij stopten wijl er op de brink
een groot aantal landbouwmachines ston
den opgesteld. Hét waren dors- en stoom
machines, Duits, Hongaars en Engels van
makelij en voor een deel nog stammend
uit de vorige eeuw. Er stond een barre-
voetse boer bij mët een vervaarlijke
hangsnor, die ons het geheim van deze
museum-achtige verzamehng spoedig dui
delijk maakte. Hij raapte alle afschuw
en alle Duits, dat hij bezat, samen om
ons te zeggen: „Tito, partisanen, alles
Rauber". De oorzaak van zijn haat was
gauw gevonden, want hij leidde ons naar
een oude Deutz tractor, die hij streelde
als een trouw dier. Het was zijn tractor
geweest en die was zoals al het andere
materiaal ten offer gevallen aan een con-
Zo langzamerhand wordt het tijd de zomergarderobe op te bergen, en de
herfst- en winterkleren ie voorschijn te halen. Aan de hand van de afbeel
dingen der Parijse en Londense shows blijkt, dat wij onze japonnen van
verleden jaar gemakkelijk tot de laatste creaties kunnen omtoveren.
De wijde, lange rokken zijn korter (3537, cm van de grond) en strakker
geworden. De zakgarneringen op de heupen hebben nog niets van hun po
pulariteit verloren, zoals uit de foto links blijft. Dit uiterst gedistingeerde
deux-pièces is vooral geschikt voor oudere dames. Het einde der kraag
loopt, evenwijdig aan de zakken, tot de mouw. De kleur van het kleine
fiscatie ten behoeve van de collectieve
boerderijen. Er kwamen enkele jonge
mannen uit een huis aan de brink en on
ze boer zette zijn hand aan zijn mond en
fluisterde: „Partisanen". Toen sloop hij
weg, barrevoets. De jonge mannon ble
ken het dorpscomité te vormen. Zij vroe
gen achterdochtig naar onze papleren en
prezen vervolgens de confiscatie als een
stap op de weg naar het socialisme. Zij
waren alle jonge, krachtige kerels, met
glimmende partisanen-onderscheidingen
op en de glans van overwinnaars in hun
ogen. Zij wezen naar hun „Dom Zadru
ga" aan de rand van het plein, een groot
gebouw, doch eerst hall voltooid.
EEN STADJE.
Voorbij de hindernissen, waarvan wij
boven spraken, opent zich het dal. Er
verschijnen weer akkers en sporadisch
ook dorpen. Wij besloten in een klein
stadje rond te zien hoe het nieuwe be
wind daar huis houdt. Het stadje heet
Vranje, het heeft tienduizend inwoners
en leeft van de boeren uit de omgeving
en van een beetje industrie. In het ge
meentehuis werden wij te woord gestaan
door een jong meisje. Stalin hing er een
zaam aan de muur. Wij vroegen, waar
Tito was en bleek in een andere kamer
te hangèn. Er we*I een bode uitgestuurd
om de burgemeester en een tolk te halen.
De burgemeester bleek een bejaard en
zachtmoedig kereltje te zijn, sympathiek
van uiterlijk. Hij droog de partisanen-
speld en een grote medaille van „merite
pour le peuple". Hij beantwoordde onze
vragen over de toepassing van het vijf
jarenplan in het stadje. Er was een thea
ter gebouwd en er zou ook waterleiding
komen, maar het werk daaraan lag nu
stop omdat er geen buizen waren. Er zou
een ziekenhuis gebouwd worden met 400
bedden eri de industrie zou worden uit
gebreid. Zulke huishoudelijke dingen
werden ons door de burgemeester ver
teld, doch zodra het politieke terrein be
roerd werd. gaf een krachtige zwarte
kerel van de om ons verzamelde leden
van het dorpscomité antwoord. Hij ver
kondigde politieke ideeën, die spoedig
familiair zijn aan regelmatige Borba-le-
liep in volmaakte harmonie, er was niets
wat men niet kon als men het wilde en
Tito was onfeilbaar. Soms antwoordde de
tolk, een potig manwijf, dat Frans sprak
met een Luiks accent.
Wij werden naar het theater gebracht.
Het zag er goed uit en zou in dit kleine
stadje vrijwel avond aan avond spelen.
Gogol en Galsworthy stonden er op het
programma en voor de opening had men
gekozen ..Deep are the Roots". De be
volking van Vranje wordt Ingeleid ln de
Amerikaanse rassenvraagstukken nog
voortzy waterleiding heeft. Het theater
tje had een keur van costuums en onder
de attributen waren portretten van Tito
en Stalin.
NOG EEN STADJE.
Het was avond toen wij verder reden
en ai vrij laat toen wij de Macedonische
vlakte binnen kwamen bü Kumanovo,
een om zijn Turkse veldslagen beroemd
moslem-stadje. Wij waagden het er een
restaurant binnen te gaan. Het was ei-
onbeschrijfelijk vies. De keuken was in
het restaurant en bestond uit een lange
stenen tafel, waarin een gleuf was om
vuur te maken. Het gerecht bestond uit
aardappelen in papriksoep en boeren za
ten er met hun vingers de aardappelen
uit de soep te vissen. Wij produceerden
blikken uit onze eigen voorraden, doch
werden niettemin voorkomend ontvan
gen We kregen zelfs twee borden en een
vork, waarvan we samen moesten eten.
Hoewel het laat was, liep de zaak vol
met kijkers en er werd ook een voorma
lige krijgsgevangene uit zijn bed getrom
meld om als tolk te dienen. Hij.sprak op
getogen over Duitsland: dat was een land
met goede wegen en goed eten en Ame
rikaanse pakketten. „Was glauben Sie
dass wir da gelebt haben!" Oh. die Ame
rikaanse pakketten, wat hebben die een
goodwill voor de Yankees gekweekt.
IN „MACEDONIA".
Er klonk melancholieke mohamme
daanse muziek ergens in het stadje. Wij
werden er heen geleid en kwamen ver
zeild in een kapperswinkel.waar een
jonge man een gitaar bespeelde en zong
tezamen met en jonge student uit Zag
reb, die hierheen was gestuurd om spoor
lijnen te bouwen. Dan werden tftj in bij
na feestelijke optocht door de mysterieu
ze lemen straatjes van het stadje geleid.
Het enige licht kwam van de trans der
minaret. Wij kwamen in een uitspanning,
waar een sinister gezelschap dronkaards
muziek maakte en waar Tito en Stalin
aan de wand hingen als vreemde eenden
in de bijt. Er werden Turkse liederen ge
speeld, vol van een zware melancholie,
Servische met een lichtere klank en Ma
cedonische. wild en onbeheerst. Wij dron
ken „matstika". een drank die aan de
plastis van Marseille herinnert, en wU
voelden ons eerst weer op ons gemak
toen wij een half uur later weer ln onze
auto zaten.' Na middernacht arriveerden
wij in Skoplje, de hoofdstad van de
Volksrepubliek Macedonië. Wij werden
er begroet door een politieman met de
karabijn aan de schouder en na het
overwinnen van de eerste argwaan wer
den we opgenomen in het hotel .Macedo
nia".
(Nadruk verboden).
Communistische vakbonden in
Finland beloven beterschap.
Zes van de zeven door communisten
bestuurde Finse vakverenigingen heb
ben verzocht weer in het algemeen
vakverbond te worden opgenomen,
waaruit zij de vorige maand werden
geroyeerd wegens hun actie tegen de
regering. De vakverenigingen hebben
zich verplicht in het vervolg geen
onofficiële stakingen meer af te kon
digen.
lioeuje is evenals die der schoenen en handschoenen, zwart. De middelste
foto toont U een zwart cocktailjaponnetje uit een Amerikaanse collectie.
De rok hiervan is aan de voorkant strak en van achteren gedrapeerd. De
kraag, die zo laag valt, dat de draagster absoluut geen bewegingsvrijheid
heeft, valt in schuine draperieën tot de taille. Het elegante skipak van
licht beige stof is 'n creatie van Mabon Och uit Zurich. Nu Zwitserland, niet
is meegegaan met de devaluatie, zal het toch al zo kleine aantal gelukkigen,
dat zich een verblijf in een wintersportcentrum kan veroorloven, nog klei
ner worden. Maar wij, die thuis blijven, geven spontaan toe, dat men in dit
beige skipak met de geruite handschoenen, das en muts, best voor de dag
kan komen. Zonder een warme mantel is geen enkele herfstgard&robe
compleet. De grijze tweedjas rechtsheeft een met zivarte franje afge
zette, vierkante kraag. Ook op de mouwen is zwarte franje gezet. Een heer
lijke jas voor haar, die dagelijks van trein of bus gebruik moeten maken.
Bovendien heeft zo'n sportieve reisjas het voordeel, dat bij zeer koude
dagen gemakkelijk een vest er onder kan worden gedragen. U zult tot
de slotsom zijn gekomen, dat U dit seizoey voor aanzienlijk minder geld
„volgens de laatste mode" kunt gekleed gaan, dan verleden jaar het geval
was.
Lastig maar mooi!
Er zijn vele streken in ons land,
waar de meidoorn in de lente door
zrjn uitbundige bloei een speciale be
koring aan het landschap verleent.
Jammer genoeg is een van de aardig
ste meidoornlandschappen aan ons
land ontvallen door de inundatie van
Walcheren. Wie de prachtige mei
doornlaantjes op dit eiland heeft ge
kend, ziet met weemoed naar de kale
weggetjes, die zijn overgebleven, al
dus schrijft de heer B. J. J. R. Wal
recht in het maandblad „In weer en
wind" (uitgave BrusseRotterdam).
Hij roert daarmee een oud probleem
aan, dat reeds verscheidene malen in
de PZC werd behandeld.
De heer Walrecht wijst er op, dat
de meidoorn bij de boeren een slechte
naam heeft gekregen als „wind
scherm". De heester biedt een tehuis
aan lastige insecten en bevordert de
verbreiding van sommige kwalen.
]$n hoewel het boomarmc Zeeuwse
land b.est wat struweel voor de nut
tige inseetenetertjes onder de vogels
kan gebruiken, moet de meidoorn toch
langzamerhand overal verdwijnen,
daar ook beruchte vlindertjes hun na
kroost aan de welvoorziene tafels van
de meidoorns toevertrouwen. Dan
plant men liever Italiaanse populier of
els of deze laatste inVafwisseling met
Canadese" populieren. Gelukkig zijn
er nog land- en tuinbouwers, die maar
node afstand doen van de decoratieve
meidoornstruik ajs afscheiding en er
desnoods wat schado voor over heb
ben om ze te kunnen behouden.
Zelfs al zou hun naam „als „goede"
boer er misschien onder lijden.
Na deze verzuchting levert de heer
Walrecht een pleidooi voor de mei
doorn met haar vroege bloesemweel-
de en besluit:
Geen wonder, dat de landschapsar
chitecten, die Walcheren weer „be
woonbaar" willen maken, in hun
plannen de meidoorn een ruim plaats
je hebben toegedacht.
En gezien de zaden van verschil
lende planten, die de zilte vloedgolven
blijkbaar hebben weten te trotseren
en ondanks dezer dodende invloed op
onbewerkte plekken weer opslaan,
heb ik steeds nog een weinig hoop,
dat ook weer wilde meidoorns de uit
geloogde slootranden zullen gaan sie
ren.
Wie meldt van Walcheren eens de
eerste wilde opslag van een meidoorn
struik in het geïnundeerde gebied? Ik
ben er erg nieuwsgierig naar.
Moge de meidoorn weer spoedig
heel Walcheren sieren, zoals hij nu 't
uiterste Oosten verfraait en hopen
we, dat men in de'overige meidoorn-
lgndschappen de struiken naar waar
de weet te schatten.
Onder het viaduct van de rijksweg
Den Haag—Utrecht in de gemeente
Zwammerdam is Maandagavond om on
geveer 8 uur een personenauto met vrij
grote snelheid tegen een trailer met luld-
klokken gereden. De 40-jarige echtgeno
te van de bestuurder van de personen
auto wend op slag gedood. De 41-jarlgc
bestuurder kreeg een verwonding aan het
.voorhoofd.
Het Wereldgebeuren
De storm over de Russische atoom
bom is alweer enigermate geluwd nu
vrijwel alle geleerden en politici er
het hunne over hebben gezegd en ne
stroom van nieuws dus verebt is. In
de wirwar van commentaar valt wei
nig eenheid te bespeuren. De een
1 zoekt znn troost in de gedachte, dat
de Ver. Staten in elk geval een vei-
1 lige voorsprong hebben, de ander
verstoort deze illusie met de voor
spelling van nieuwe Russische vqfde-
j ringen op het gebied van de atooni-
energie. De een acht de kans op toe-
j nadering groter nu beide partijen met
geljjke wapens tegenover elkaar,
staat de ander ziet n b'ewiapenings-
wedloop, waarvan het eind zoek is.
Het meest onbewogen is nog de re-
actie uit Moskou.
Waarom zo'n ophef maken vap het
geval, heet het daar, we hebben nooit
een geheim gemaakt van onze vorde
ringen en er is geen enkele reden tot
ongerustheid.
Er is inderdaad iets onoprechts in
de voorstelling van zaken alsof onder
'de vreselijke bedreiging van atoom-
wapens het voorkomen van oorlog
thans noodzakelijker is dan ooit Het
verhinderen van een militaire botsing
is altijd een zaak die het uiterste van
staatsmanschap dient te vergen, want
het maakt per slot van rekening
slechts een gradueel verschil tut of
steden verwoest worden door ouder
wetse bommen of nieuwe wapens. Het
een gaat wat vlugger en vernietigen
der in zijn werk dan het,andere en
scheut het gevaar, dat krachten wor
den "losgelaten, die niet meer te .be
zwaren zijn, maar het resultaat blyft
I hetzelfde.
Daarom is een verbod van atoom
wapens. zoals voorgesteld door
Wisjlnsky een slag in de lucht Indien
dhar geen verdere consequenties aan
verbonden zijn. Het verbod van gif
gas heeft de tweede wereldoorlog niet
kunnen verhinderen, noch hebben de
regels om oorlogsvoering „humaner"
te maken veel ellende bespaard. Met
of zonder nieuwe wapens, een derde
wereldoorlog zou een ramp zonder
weerga zijn. en het lichtzinnig propa
geren van zulk een oorlog onder welk
motief ook een misdaad. Met deze
constatering is overigens nog niets
bereikt. Wat de gewone burger, die
in1 vrede wil leven en werken interes
seert is of bij de huidige scherpe te
genstellingen tussen Oost en West
een botsing op den duur vermeden
kan worden. Aangezien in het Westen
stilzwijgend, zij het onbewezen, wordt
vooropgesteld dat een onuitgelokte
agressie van die kant. tot de onmoge
lijkheden behoort culmineert de inte
resse in de vraag: Is van de Sowjet-
Unie een aanval te verwachten vol
gens de methode Hitler? Dat hoeft
nog geen plotselinge oorlogsverkla
ring te z\jn aan Londen en Washing
ton. Een militaire actie tegen een
klein land, dat onder de bescherming
van het handvest der V.N. staat, zo"u
eenzelfde effect kunnen hebben. Ook
de tweede wereldoorlog brak uit via
een actie tegen Polen; de bedreiging
van Joego-Slavië kan een soortgelijke
aanleiding zijn.
De vooruitzichten zouden someber zijn
indien, er geen feitenmateriaal was aan
te voeren voor de theorie, dat Moskou
een militaire botsing evenzeer vreest
als het Westen. De leiders in het
Kremlin hebben bewezen berekende
realisten te zyn en geen fanatieke
avonturiers, die door imachtswaan
verblind' hun land en him systeem en
de wereld in het onheil storten. In
Iran, in Berlijn, jegens Turkije en iè-
gens Finland zijn zij steeds tot de
grens gegaan. Maar niet verder Tel
kens wanneer het Westen blijk* gaf
de spanning zeer ernstig op te ne
men en niet voor bedreiging uit de
weg te gaan volgde langzaam terug
trekken, gedekt door de gebruiltely-
ke perscampagne tegen oorlogsophif-
sary. Of dit, zoals Cnurchill beweert,
uit vrees voor de atoombom was, is
persoonlijke veronderstelling.
Welhcht taas het meer het inzicht,
dat een conflict dusdanige gevolgen
zou hebben, dat de vruchten van een
eventuele overwinning onverteerbaar
zouden zijn. De tijd van militaire
wandelingen is voorbij. Geen mogend
heid kan er ooit meer in slagen de
strijd hoofdzakelijk buiten eigen gren
zen te voeren en aldus de eigen be
volking voor verschrikking te bespa
ren en de eigen industrie voor vernie
tiging. De huidige verdelgingsmidde
len keren zich onvermijdelijk ook te
gen degeen, die er het eerst gebruik
van maakt.
De Russische politiek, voor zover
dienstbaar gemaakt aan machtvor-
mihg, is trouwens veeleer gericht on
ondermijning van binnenuit, dan op
rechtstreekse agressie. Alvorens hier
op morgen iets verder in te gaan, zij
nog even een ander aspect van de
Russische atoombom belicht
Het verstoorde machtsevenwicht is
hersteld, de positie van de Sowjet-
Unie is ongetwijfeld sterker gewor
den, Voor die Amerikanen overi
gens gering in aantal die 'n „pre
ventieve" oorlog predikten Ls dat een
lelyke tegenslag. Hun denkbeeld heeft
thans elke attractie verloren. De com-
mumsten zeggen )n hun jargon, dat
de „oorlogshitsers" hun trekken heb
ben thuis gekregen. Dat is in deze
vomn geformuleerd natuurlijk dema-
£?|?e- ^el>1 feit. dat nu de een
zijdige dlreiging van het atoombom-
monopolie is weggenomen, het- ge
vaar van te voorvarend Ameri-
'klelnd optreden aanzienlijk te ver-
Drie Duitse kampbewaak-
sters ter dood veroordeeld.
Een Frans gerechtshof in Duitsland
heeft drie voormalige bewaaksters
,-van het beruchte concentratiekamp
voor vrouwen te Ravensbrück ter
dood veroordeeld, wegens het- bedrij
ven van misdaden tegen de mens
heid. Do ter dood veroordeelden, de
26-jarige Marie Minges, de 28-jarige
Ingeborg Ruth Schumann en de
eveneens 28-jarige Ingeborg Schut?,
hoorden het uitspreken van de dood
vonnissen met onbewogen gezichten
aan. Zij waren schuldig bevonden
.aan het mishandelen van kampbe
woonsters. waardoor verscheidene
nmse vrouwen waren overleden.
Drie andere voormalige bewaak
sters, die >n dienst van de S.S. wa
ren geweest, werden tot gevangenis-
straffen veroordeeld.
Het bestuur der federatie Chr. Histo
rische Jongerengroepen ln Nerle-l-.nd is
voornemens lp Ermelo een eigen confe
rentieoord op te richten.