PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Nog geen eenstemmigheid over karakter der Unie Middelburg's burgemeester ten grave gedragen D£ BILT Proces in Boedapest legen Tito-communisten. Giuliano krijgt steun van de Siciliaanse separatistische beweging Vandaag V; In Bangkok gestolen diamanten teruggevonden. KABINET VRAAGT INTREKKING INTERIM-REGELING SURINAME VOORSPELT: 192e Jaargang - No. 222 Dagblad, uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant. Directie: F. van de Velde en F. B. den Boer. Adj. W. de Pagter. Hoofdred.: G. Baiilntijn. Plverv.: W. Leertouwer en H. A. Bosshardt. ABONNEMENTSPRIJS 32 ct. per week; t 3.90 p. kw.; fr. p. p. t 4.15 oer kw Losse nummers 10 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Maandag 12 Sept. 1949 ADVERTENTIEPRIJS: 18 ct. per mm. Minimum p. advertentie f 2.50. Ingez. mededelingen dubbel tarief. Kleine advertenties (max. 8 regels) van 1—5 regels t 1.—, iedere regel meer 20 cent. ..Brieven of adres Bureau van dit blad" 25 cent meer. Giro nr. 359300 P.Z.C.. Middelburg. But. Vüssmgen iVaistr 58-oQ. tel. 2355, 3 lijnen (b.g.g. 2357) - MTjurg Londense Kaai 29. tel. 2077 en 2924 - Goes: L. Vorststr. 63, tel. 2475 (bg.g. 2228) - Oostburg: Pr. Mauritsstr. 12. tel. 102 - Terneuzen: Brouwerijstr. 2 - Zierikzee: N. Bogardstr. C 160. tel. 26 Besprekingen over leger-problemen en de buitenlandse betrekkingen Tevreden over tot dusver bereikte resultaten. De afgelopen week viel op <le Ronde Tafelconferentie |H vooruitgang j| Ég1 mÊÊfÊM MHMHjgeen substan tiële vooruitgang te constateren, ofschoon op informeel niveau hard werd gewerkt en over de resultaten tevredenheid gewettigd is. aldus vernam de speciale correspondent van 't AvN.P. in kringen der drie de. legaties ter R.T.C. Het uiterst belangrijke punt der karakterisering van de Nederlands- Indonesische Unie is in informele contacten der leidende personen van de delegaties wederom druk besproken. Eenstemmigheid over deze ka- rakterisering werd nog niet bereikt, ofschoon men van Indonesische Z(jde uitdrukkelijk vcrldaarde, dat de moeilijkheden geenszins als on- overkomelijk konden worden beschouwd. Enige formuleringen ter kenschet sing van de Unie werden reeds onder, zocht. Een moeilijkheid, die zich hier bij voordeed, was voor de Nederlandse delegatieleden, dat men van Indonesi sche zijde wenste zoals in het jong ste verleden overigens reeds herhaal delijk is gebleken dat de Unie de status van een internationaal verdrag zou verkrijgen en gesloten zou wor den tussen twee staten, die volledig souverein zijn op het moment, dat d^ Unie wordt aangegaan. Intussen ïs de B.F.O. met een werk- schema betreffende de Unie gereed gekomen. Dit werkschema is reeds in een plenaire vergadering van de dele. gatie der B.F O. besproken. Naar men aanneemt, verschilt dit werkschema slechts in detailpunten van minder be lang met de opvattingen van de re- publikeinse delegatie. 5IILITAIRE KWESTIES. Het militaire vraagstuk werd deze week niet in commissie-verband e_ sproken. De Indonesische delegaties hebben zich uitvoerig bezig gehouden met het opstellen van oen plan tot op bouw van de federale strijdmacht die op het moment van de souvereniteits- overdracht moet klaar staan om de taa;k van de Nederlandse troepen over te nemen. Deze besprekingen hebben tot nu toe een zeer au.11gena.am ver loop gehad. Zij concentreerden zoch op twee allesbeheersende vraagstukken 1. wanneer en hoe de Nederlandse troepen zullen worden teruggetrokken en 2. wat kan voor hen in de plaats worden gesteld. Het eerste vraagstuk dient natuur lijk behandeld te worden door de drie delegaties gezamenlijk. Alhoewel de beantwoording van de tweede kwestie feitelijk een zuiver-Indonesische aan gelegenheid is. komen ook„ hierbij punten aan de orde, die in overleg met Nederland, moeten worden gere geld. De Nederlandse regering moet n.l. bereid worden gevonden om mate riaal en uitrusting voor het toekom stigc Indonesische gezagsapparaat af te staan, terwijl het bovendien in de bedoeling ligt aan de Nederlanders zo nodig steun te verzoeken door aan houding van Nederlandse troepen. Bij alle besprekingen hierover is uitdrukkelijk gesteld, dat het terug trekken der Nederlandse troepen nergens een gezagsvacuüm mag doen ontstaan. Naar voofts verluidt zijn de me ningen omtrent het terugtrekken der Nederlandse strijdkrachten in de ver schillende deelstaten sterk verdeeld: er is een deelstaat (Pasoendan) welke meent, dat de Nederlandse troepen aanstonds kunnen wegtrekken, aan gezien men daar de beschikking heeft over strijdkrachten die onmiddellijk hun taak kunnen overnemen (de Sili- wangdivisie) De besprekingen betroffen verder de vorming van het federale leger, dat volgens de resultaten van de inter- Indonesische conferentie zal worden opgebouwd uit de T N.I., de Indone siërs uit de K.N.I.L. en de verschillen de veiligheidsbataljons der deelstaten. De moeilijkheid bij deze opbouw ligt echter, naar ons werd verzekerd, niet zo zeer op technisch of organisato. risch terrein (ofschoon ook hier de situatie niet gemakkelijk is), maar eerder op politiek-psychologisch ge bied. Dit Indonesische leger, zo ver klaarde men verder, zal 'immers die nen te bestaan uit eenheden, die elkan der in de afgelopen jaren hardnekkig hebben bestreden en verliezen toe gebracht. Men is er echter aan Indo nesische zijde van overtuigd, dat in de aangename sfeer, welke thans heerst, een oplossing van deze moeilijkheden zal worden gevonden. BUITENLANDSE BETREKKINGEN. .De Indonesische delegaties hebben zich voorts onderling beraden over de regeling van de buitenlandse betrek kingen. Van republikeinse zijde verze kerde men ons. dat op dit gebied, noch tussen de Indonesische delegaties on. derlmg. noch tussen Indonesië en Ne derland, moeilijkheden van ernstige aard te verwachten zijn. Een republikeins zegsman ver klaarde, dat in het algemeen in de bui tenlandse dienst voor Indonesië, hulp van Nederlandse technische krachten en adviseurs nodig zal zijn. Men hoopt w £-e ^"STijkste posten, zoals Washington Londen. Parijs. New- Delhi en andere hoofdsteden zo spoe dig mogelijk ambassades van de R.I S. tc vestigen. In landen van minder'be tekenis voor Indonesië zal men, zo deelde men ons mede. aan Nederland verzoeken de Indonesische belangen in die landen door de Nederlandse di plomatieke vertegenwoordiging te doen behartigen Ook het. omgekeerde zal het geval zijn, bijv. in Djeddah. waar de Nederlandse consul, zó meende men practisch alleen Indone sische belangen heeft te behartigen. In dit verband vernemen wij nog. dat de heer Maramis, lid van de repu blikeinse delegatie, zich volgende maand naar de Ver. Staten zal bege ven om voorbereidingen te treffen voor de overdracht, van de bestaande buitenlandse betrekkingen van de Re- nubliek aan de Republiek Indonesia Serikat. De technische commissie tot opstel- Rajk c.s. beschuldigt van' samenzwering en verraad. Op 16 September zal in Boedapest een groot politiek proces beginnen met de vroegere Hongaarse minister van buitenlandse zaken Laszlo Rajk en zeven andere vroegere commu nistische kopstukken als beklaagden. Zij worden ervan beschuldigd spionnage te hebben bedreven voor de Amerikaanse en Joego-Slavische geheime diensten. Verder zouden zij een samenzwe ring tegen de Hongaarse regering in de zin hebben gehad. In de aan klacht wordt beweerd, dat Rajk maarschalk Tito en diens minister van buitenlandse zaken als de hoofd personen achter de schermen heeft aangewezen, Deze bekentenis werd afgelegd tijdens het vooronderzoek. Rajk werd 15 Juni uit de arbeiders partij gestoten als „spion en Trots kistisch agent van buitenlandse im perialistische mogendheden" en vier dagen later gearresteerd. Hij was een van de invloedrijkste communisten in Hongarije. Zijn arrestatie luidde een grote zuivering van de partij in. Dr. Hugo Eckener. de befaamde vTa„Me.sor?.piï° .s:?ats"=eiin,~ rs?riïgsouwrt«,?„ep^mhó. met haar werk gereed te komen. ondergebracht. „Held voor de onafhankelijkheid". De strijd tegen de bandietenleidcr Giuliano is in een nieuwe fase ge treden, doordat de sterke beweging voor een onafhankelijk Sicilië zich openlijk achter hem heeft geschaard In een verklaring van het hoofd- kwartier der separatisten wordt Giu liano als „held van de Siciliaanse onafhankelijkheid" betiteld en worden hem „broederlijke groeten" gezon den. Deze mededeling vormt' een beves tiging van hetgeen de separatisten jareplang tegengesproken hebben, namelijk, dat zij Giuliano met wa- is het 7 jaar geleden, dat Duitse troepen Stalinggrad bin nentrokken: ....is het 6 jaar geleden, dat Duitse valschermjagers Musso lini uit zijn gevangenis in de Gran Sasso bevrijdden. pens en geld gesteund hebben om het de Italiaanse regering lastig te maken. Giuliano, die zich thans in de ber gen bij Palermo bevindt, heeft reeds verklaard „openlijk oorlog" tegen de politie te zullen voeren, indien men hem nipt met rust laat. Thans zal hij de steun hebben van duizenden nationalistische Sicilianen, die vroe ger reeds zelfs een onafhankelijke Siciliaanse republiek eisten. Ban ge heel leger van vrienden en spionnen is thans bereid om de bandiet te be schermen en de maatregelen der po litie tegen te werken. Een officier van de staf der tegen Giuliano in het veld gebrachte poli tiemacht verklaarde, dat eerst defi nitief slag geleverd kon worden, zo dra het gehele gebied van helpers en verklikkers gezuiverd was. De be slissende slag was verder dan ooit verwijderd. Het zou nog een langdu rige arbeid worden. Bij de Tweede Kamer zijn drie wetsontwerpen ingediend, namelyk tot goedkeuring van het verdrag betreffende de vrijheid tot oprichting van vakver enigingen en de bescherming van het vakverenigingsrecht, tot voorbehoud van de bevoegdheid tot toetreding tot het verdrag betreffende de nachtarbeid van vrouwen in de nijverhid wrekzaam en tot het verdrag betreffende de nachtar beid van jeugdige personen in de nijver heid werkzaam. lijkkoets met liet stoffelijk overschot van jhr. mr. YV. C. Sandberg tot. Essenburg de be" graafplaats. Op de achtergrond de lange stoet van gemeente-ambtenaren en werklieden,. In een Chinese winkel. 455 diamanten, zg. baquettes, die een zeer grote overeenkomst verto nen met de partij van 1099 diaman ten, die 2 October vorig jaar uit 'n postzak in het postkantoor te Bang kok werden gestolen, zijn door de Siameese politie op verzoek van B. A. de YVeille, adjudant van de dis trictsrecherche der Rijkspolitie te Amsterdam, in een Chinese winkel te Bangkok in beslag genomen. Aan de hand van officiële stukken en beschrijvingen van de gestolen diamanten zal nu worden vastge steld of het hier inderdaad de ge- zochte diamanten betreft. De partij diamanten, die een waarde vertegenwoordigde van 60.000, werd destijds door de Am- sterdamsche Bank als aangetekende zending per post via de K. L. M. naar Bangkok verzonden. Het on derzoek door de Rijkspolitie te Bang kok toen ingesteld had tot resul taat, dat de plaatselijke politie twee postbeambten arresteerde, die de diefstal hadden gepleegd. Zes gezinnen dakloos na felle brand. Zes, gezinnen zijn dakloos geworden door een brand, die Zaterdagavond ontstond in het Noordelijke gedeelte van een der houten barakken te Groesbeek. De brand greep vrij snel om zich heen. De woningen, werden inclusief bijna alle meubilair, ver woest. Door het kordate optreden dei- buurtbewoners konden twee kinde ren, die reeds te bed lagen en waar van de ouders niet thuis waren, ge red worden. De inboedels waren laag of niet verzekerdj Twee personen gestorven door vergiftiging. Donderdag overleed1 in Enschede zee- plotseling de 32-jarige mevr. W. E. Visscher-Peters, die bij haar moe der inwoonde. Als doodsoorzaak werd vergiftiging verondersteld. In het zelfde huis wonen kostgangers en Vrijdag werd één hunnerr de 28- jarige W. Winkel uit Hoogeveen. plotseling ziek. Hij werd in allerijl naar het ziekenhuis overgebracht en overleed kort na aankomst. Het bleek, dat de man aan dezelfde vergiftigingsverschijnselen was over leden als de vrouw. De politie is van oordeel, dat beide slachtoffers na afloop van een bios coopbezoek in de stad ondeugdelijk vlees of vis moeten hebben gegeten. De overige bewoners van dit huis hebben geen enkele verandering in hun gezondheidstoestand bespeurd. Expeditie naar de ark van Noach mislukt. Naar het Turkse nieuwsbureau meldt, heert dr. Aaron Smith, de leider van de Amerikaanse expeditie, die reeds twee weken naar overblijfselen van de ark van Noach heeft gezocht, ver klaard, dat de pogingen zullen wor den opgegeven en de reis naar de V S. zal worden aanvaard. De expe ditie was „zeer teleurgesteld", :o zeiae Smith. Hij was er echter nog steeds van overtuigd, dat de ark zich in de buurt van de berg Ararat aan de Armeense grens moest be vinden en wellicht in een bergkloof vei borgen was. Het Amerikaanse miinsterie van bui tenlandse zaken heeft medegedeeld dat- het aantal diplomatieke en consulaire vertegenwoordigers der Ver. Staten in het door de communisten bezette gedeelte van China - sterk zal worden terugge bracht. Steen des aanstoots geworden. Het Kabinet heeft H. M. de Ko ningin machtiging gevraagd het om streden ontwerp van de interim.re geling voor Suriname in te trekken. Nu de voorgestelde regeling door de loop der gebeurtenissen iu nlaats t an (le verhoopte wederzijdse bevre diging voor een der partjjen een steen des aanstoots blijkt, te zijn geworden, acht de regering met ue handhaving van het ontwerp geen enkel belang gediend. Aangrijpend afscheid van jhr. mr. W. C. Sandberg tot Esse nburg. Zaterdag: dag van rouw en smart voor Middelburg, een smart, die haar stempel drukte op het gehele leven in de zonovergoten stad. Iedere straat, waar de vlaggen treurend halj-stok van de gevels hingen, sprak van droef heid en droefheid leefde ook in de harten van de ganse burgerij, die haar beminde burgemeester moest begraven. Spontaan en op een wijze, die niet spoedig vergeten zal worden, heeft de bevolking in al haar geledingen jhr. mr. W. C. Sandberg tot Essenburgdie Dinsdag na een kortstondige ziekte op 41-jarige leeftijd.aan zijn familie en zijn wérkkring werd ontrukt, de laatste eer bewezen. Een warm, roerend afscheid werd genomen van de man, die alle Middelburgers kenden als een groot burgemeester en een goed mens, een vriend van allen. Ten huize van mevr. Sandberg werd Zaterdagmiddag vóór 't vertrek naai de begraafplaats een korte rouwdienst gehouden, waarin voorgegaan werd door ds. A. de Vries, Ned. Hervormd predikant te Middelburg. Behalve de' familieleden en enkele intieme vrien den waren hierbij ondermeer aanwe zig de vier wethouders en de gemeen tesecretaris, de dir.-geneesheer van het ziekenhuis, de heer L. J. H. Bren gers en de heer J. Vader, burgemees ter van Krabbendijke, van welke ge meente jhr. Sandberg van 1937 tot 1946 eerste burger was. Inmiddels was in het Park de Grif fioen de rouwstoet geformeerd en werden de talrijke bloemstukken in een landauer gelegd. Enkele belang stellenden wachtten bescheiden op de achtergrond het vertrek af en ook op het bolwerk had zich een aantal men sen opgesteld. DE LAATSTE GANG De laatste gang van jhr. Sandberg tot Essenburg door de stad, die hij zo lief heeft gehad en voor wier belan gen hij zich zo volledig gaf, begon om kwart voor 2. Overal langs de route, die de lange rouwstoet volgde, stonden de Middelburgers soms in drie, vier rijen en bogen hel hoofd bij het passeren van de lijkkoets, waarop de zachte tinten van de herfstbloemen een levendig contrast vormden met het zwart. De stoet reed langs het stadhuis op de Markt, voor de. restauratie waar van de burgemeester zich zo beijverd heeft en ging via de Noordstraat en het Hofplein naar de Wagenaarstraat, waar de drukte bijzonder groot was. Voor het gemeentehuis, waar jhr. Sandberg de meeste ax-beid voor ge meente en burgerij heeft verricht, werd een ogenblik halt gehouden. Hier werden nog twee landauers met bloemstukken en kransen in de stoet opgenomen, terwijl aan de lijkkoets vier kransen met linten in de Mid delburgse kleuren geel en rood werden gehecht. Zij vormden een laatste groet van de gemeente zelf, van de gemeenteraad, van de hoofden van dienst en van alle ambtenaren en werklieden der gemeente. De krans van laatstgenoemde groep was samengesteld uit wilde bloemen, afkomstig uit het duingebied van Oranjezon, waar de overledene zo graag vertoefde. Alvorens de stoet verder ging, slo ten alle ambtenaren en werklieden zich er bij aan: een lange, indrukwek kende colonne, geopend door de drie boden van het gemeentehuis. INTENS MEDELEVEN Inmiddels hadden honderden en nog eens honderden zich naar de begraaf plaats begeven. De gemeentepolitie had handen vol werk om het verkeer in goede banen te leiden, doch geluk kig was voor een uitstekende regeling zorg gedragen. De velen, die per auto kwamen, kregen gelegenheid hun wagen te parkeren langs de weg naar 't Industrieterrein en al spoedig stond daar een bijna onafzienbare rij. Ook de fietsers hadden gelegen heid om hun rijwiel een plaatsje te geven. Toen de stoet op de begraafplaats was aangekomen, de kist in het ge opende graf was neergelaten en aan weerszijden van de groeve een bloe- mentapijt was uitgespreid, kreeg een ieder gelegenheid naderbij te treden. Dit was wel het meest treffende van deze plechtigheid: arm en rijk, voor aanstaand en onbekend, waren hier een ogenblik één in de diepe smart- over hel heengaan van jhr. Sand berg, dat een ieder in gelijke mate als een verlies voelde, het was alsof men deel uitmaakte van één grote fa milie, die treurde over dit wel haast onherstelbare verlies. Bij dit aangrij pende massale afscheid vielen alle scheidingen weg. Moge dit intense me deleven mevr. Sandberg en haar oud ste jongens in deze moeilijke mo menten kracht hebben gegeven hun verdriet te dragen. Talrijke Zeeuwse burgemeesters be hoorden tot de aanwezigen, voorts fi guren uit de kringen van het be drijfsleven, de justitie, het onderwijs de middenstand, predikanten en vele, vele anderen, die regelmatig contact hadden met de burgemeester. Namens het Prov. Bestuur waren er de leden van G.S., mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. A. J. van der Weel en de heer C. Philipse, alsmede de Griffier, dr. B. D. H. Teilegen. De Commissaris dei- Koningin kon wegens verblijf in het buitenland niet aanwezig zijn. Ook merkten wij de oud-Commissaris jhr. mr. J. W. Quarles van Ufford, op. Voor de leden van de raad was een. aparte plaats gereserveerd. IN ZIJN GEEST VERDER WERKEN De plechtigheid van de teraardebe stelling werd geopend door ds. A. de Vries, die voorging in kort gebed. De schoonvader van de overledene, de heer J. J. Hiebendaal uit Delden, sprak hierna zeer geroerd een per soonlijk woord. Namens de wethouders, de raadsle den. het gemeentepersoneel, de plaat selijke verenigingen en de gehele bur gerij, werd het woord gevoerd dooi de loco-burgemeester, de heer J. W. Kögeler. „In de drie jaren, dat hij burgemeester is geweest", zo begon hij zijn rede, „heeft jhr. Sandberg zich een plaats veroverd in de har ten van de Middelburgers door zijn vriendelijk karakter, zijn hulpvaar digheid en toewijding, zijn belang stelling in het wel en wee van de be volking en niet het minst door zijn onvermoeide arbeid ten behoeve van de gemeentebelangen. Die belangen hielden hem bezig tot op het moment, dat hij buiten kennis geraakte en wij mogen dan ook zeggen, dat hij in het harnas is gestorven. „Hoe groot ook deze slag voor Mid delburg is. daarbij kan niet het leed worden vergeleken, dat de nabestaan den thans gevoelen. Woorden van troost schieten hier te kort; wij kun nen slechts het oog omhoog slaan, want het was God, die gaf en nam." Tot mevr. Sandberg zeide de heer Kögeler: „Wij zijn dankbaar, dat U besloten hebt in Middelburg te blij ven wonen, want wij zien daarin het bewijs, hoezeer de burgemeestersfa milie in onze stad is ingeburgerd. Wij zullen U en de Uwen met onze ge negenheid en liefde blijven omringen en daardoor mede de nagedachtenis van onze burgemeester eren. „Maar wij zullen hem ook blijvend kunnen eren door in. zijn geest idealisme, grote trouw aan het ambt, hem toevertrouwd, geloof in de toe komst van de stad de belangen van Middelburg te behartigen. Een ieder kan hem daarin op zijn eigen plaats navolgen en al zijn krachten daarvoor geven". (vervolg op pag. 2) De regering nam dit besluit, blij kens de memorie van antwoord, na kennis genomen te hebben van de reactie der Eerste Kamer. Uit het voorlopig verslag van de Eerste Kamer werd namelijk afgeleid, dat een belangrijk deel van de leden 't ontwerp in zijn huidige vorm niet zou kunnen aanvaarden. In de memorie wordt ondermeer nog opgemerkt, dat het steeds het voornemen van minister van Schaik is geweest, om subversieve dus het wezen van de interim regeling aantastende amendementen op T wetsontwerp onaannemelijk te ver klaren. Hij heeft van <lit voornemen aan de wederpartij doen blijken en daarbij het vertrouwen uitgespro ken, dat de regering zich met dit standpunt zou verenigen. Ofschoon nu de beide amendementen tekort deden aan de resultaten van het ge meen overleg, waren zij niet als sub versief te beschouwen. STATEN-GEN ER A AL. De regering meent, dat zij op goede gronden niet het voorstel van de Staten heeft overgenomen om edelegeerden van de Staten in de taten-Generaal te doen binnentre den. Hierdoor zou een geheel nieu we figuur ontstaan. Vooraleer men daartoe overgaat, dienen de conse quenties met betrekking tot ons geldend parlementair regiem en de werking daarvan nauwkeurig onder ogen te worden gezien. Het is begrijpelijk, aldus de me morie van antwoord, dat het gebeur de de wederpartij enigszins bitter heeft gestemd en dat zij in zich in haar verwachtingen teleurgesteld heeft gevoeld. Dat echter de door de Kamer aangenomen amendemen ten de interimregeling als geheel voor Suriname onaanvaardbaar zou den maken, heeft de regering en kennelijk ook de Tweede Kamer niet verwacht noch voorzien. Montgomery passeerde Rotterdam. Met. de kanonneerboot „General Manging" arriveerden veldmaar schalk Montgomery en de Franse vice-admiraal Jaujard te Rotterdam. Montgomery stapte direct in een auto, dip hem naar het vliegveld Val kenburg zou brengen, vanwaar hij de reis naar Londen vervolgde. NOG DROOG EN ZONNIG Geldig van Maandagochtend tot Maandagavond. Droog en.over het algemeen zonnig weer met ongeveer dezelfde tempe ratuur als gisteren. Matige, in de middag tijdelijk vrij krachtige Ooste lijke wind.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1949 | | pagina 1