Dure ziekenhuisexploitatie te Goes?
HAAS AZIJN
Deskundige acht ingrijpende
bezuiniging nodig en mogelijk
B. en W. betreuren houding
van het gasthuisbestuur.
RAPPORT HEEFT ONGUNSTIGE
INDRUK BIJ BESTUUR GEMAAKT
BELGISCHE KLACHTEN OVER ONS
LAND ALS BENELUX-PARTNER
DE LUCHTDOELDEMONSTRATIES
IN ZEELAND
VRIJDAG 19 AUGUSTUS 1949
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
5
Hogere tarieven voor de ouden van dagen?
In verband met de grote tekorten van het Gasthuis (e Goes werd tn de
raadsvergadering van 28 Mei 1948 aangedrongen Dp het instellen van oen
onderzoek met betrekking tot de economische cn financiële bedrijfsvoering
van het Gasthuis. B. en W. hebben daarop de lieer G. H. Sanders, advi.
serend ziekenhui s-econoom tc 's Gravenhage opdracht gegeven tot het in
stellen van een dergelyk onderzoek.
In een 51 pagina's tellend rapport heeft de heer Sanders thans het re.
sulfaat van dit onderzoek neergelegd.
Hij is bij zijn becijferingen uitge
gaan van de jaarrekening 1947 omdat
bij de aanvang van zijn onderzoek de
rekening 1948 nog niet kon zijn vast
gesteld.
1947 is wel een zeer ongelukkig jaar
voor vergelijking van een aantal cij
fers. De toen heersende typhus-epide-
mie had tengevolge, dat enige zalen
moesten worden gesloten. Het spreekt
wel vanzelf, dat dit op de baten een
nadelige invloed heeft gehad, terwijl
de vaste lasten gelijk of nagenoeg ge
lijk bleven. Anderzijds moesten grote
uitgaven worden gedaan voor de ver
pleging van aan typhus lijdende zus
ters en moest het Gasthuis zich de
begrafeniskosten getroosten van enke
le hunner, die aan deze ziekte overle
den.
Het nadelig saldo in 1947 bedroeg
76.018.98, waarvan komt ten laste
van het Ziekenhuis 54.422,48, van
de Oudeliedenafdeling 6175.41 en
de verlies- en winstrekening
f 15.441.09.
OORZAKEN
Als directe oorzaken voor het zie
kenhuis tekort wees de rapporteur
o.m. aan: de onderbezetting, welke een
gevolg was van de bijzondere omstan
digheden, de sedert 1 Juli 1947 nood
gedwongen ingevoerde betere salaris
regeling voor de verplegenden, te hoog
bestede prijzen voor levensmiddelen
en andere benodigdheden, de van de
medici te weinig of niet ontvangen
huren voor het gebruik van de poli
kliniek, de z.i. minder juiste financiële
regeling met de röntgenoloog, de niet-
efficiënte wijze waarop moet worden
gestookt, de zeer hoge tarieven voor
de bewassing, van het water en elec-
triciteit, de kostbare wijze, waarop de
voeding (op gas) moet worden bereid,
de vrij hoge onderhoudskosten der ge
bouwen, de post sociale lasten, welke
door de bijz. omstandigheden in 1947
bezwaard moest worden met ruim
5000.— voor verpleging van zieke
zusters, deels buitenshuis, de hoge ren-
tepost en te lage verpleeg- en andere
tarieven. Voor het tekort op de oude-
lieden-afdeling gelden als directe oor
zaken verschillende hierboven ge
noemde factoren.
Beide-tekorten kunnen volgens
rapporteur, in de toekomst een
deels door reeds getroffen, ander
deels door nog te treffen maatre
gelen geheel ioorden opgeheven.
TE HOGE VOEDINGSKOSTEN
Bij de toelichting op de exploitatie
rekening wordt opgemerkt dat het
geen voor levensmiddelen werd uitge
geven 0.88 per voedingsdag) aan de
hoge kant is, terwijl de bereidingskos-
ten 0.15% zijn. In andere ziekenhui
zen variëren de uitgaven voor levens
middelen van 0.63 tot 0.87, (in
Middelburg 0.77).
Rapporteur acht het mogelijk dat 10
cent per voedingsdag kan worden be
zuinigd, wanneer rechtstreeks van de
groothandel wordt betrokken en niet
van de middenstand, zoals thans voor
schrift is. Men komt dan op een be
zuiniging van 5750.
Het koken op gas maakt de berei
ding der voeding zeer kostbaar, hoc-
(Ingezonden mededeling).
TALLOZE VROUWEN
GEESTDRIFTIG OVER
OPZIENBARENDE VINDING
„ACTIEF WIT".
In Amerika kent men de z.g. „fan
mail''. Wanneer men daar enthousiast
over iets is, dan gaat men in massa
aan het brieven schrijven. In Neder
land gebeurde dat in bescheiden male
wel eens met acteurs of radio-artisten.
Verder echter ging men niet. Maar nu
blijkt het, dat ook de Nederlandse vrou
wen in staat zijn, vol geestdrift de
pen ter hand te nemen. En wat heeft
nu haar enthousiasme gewekt? Een
nieuw wasmiddel. Een nieuw wasmid
del, waarbij gebruik wordt gemaakt
van een opzienbarende vinding, het
z.g. „actief wit" een stof, die de
was vele malen helderder en zachter
maakt. De treffende resultaten van
„actief wit" berusten op het effect van
het z.g. „optisch bleken", gecombi
neerd met reeds bekende chemische
bleekwijzen en met het wasproces. Na
veel onderzoekingen lukte het „ac
tief wit" toe te voegen aan een zelf
werkend wasmiddel, dat onder de
naam „Castella" (dezelfde naam van
dc bekende schoonheidszeep) op de
markt werd gebracht. Dit wasmiddel
is het, dat op het ogenblik zoveel pen
nen in beweging zet!
wel niet gezegd kan worden dat de
gasprijs te hoog is. Terwijl in Den
Haag 0.25 M3 gas per voedingsdag
wordt gebruikt, is dit in Goes 0.60 M3,
d.w.z. in geld uitgedrukt: in het zie
kenhuis te Den Haag 2 cent per voe
dingsdag en te Goes 5.05 cent.
Voorts moet het mogelijk zijn op de
post bewassing belangrijk te bezuini
gen. In overweging wordt gegeven het
stichten van een centrale wasserij voor
de ziekenhuizen op Zuid-Beveland en
Walcheren.
Het bedrag voor de verwarming der
gebouwen en warmwatervoorziening
besteed, wordt buitensporig hoog ge
noemd. Per M3 gebouwen-inhoud per
jaar komt de rapporteur op 1.22, ter
wijl in 1947 voor andere ziekenhuizen
werd gevonden 0.38 tot 0.81 per
M3. Geadviseerd wordt met brechco-
kes te stoken, daar dit ca. 21% voor
deliger kan zijn. Bovendien moet bij de
aflevering van de brandstoffen con
trole op gewicht en kwaliteit worden
uitgeoefend. Voorts wordt aanbevolen
de gascokes rechtstreeks van de gas
fabriek te betrekken.
Verder is het rapporteur opgevallen
dat het watertarief te Goes (gemid
deld 27 cent per M3) voor een zieken
huis schrikbarend hoog is. Geadvi
seerd wordt een voordeliger contract
te sluiten. Ook is het watergebruik
groot. Te Goes 218 liter per hoofd per
dag tegen 100 tot 140 liter in andere
door rapporteur onderzochte zieken
huizen. Inmiddels, is te Goes reeds een
techn. fout ontdekt, waardoor geruime
tijd 400 liter per uur teveel in reke
ning was gebracht. Bij het terugbren
gen van het watergebruik tot 140 liter
per hoofd per dag en bij besparing
van de teveel berekende hoeveelheid,
komt rapporteur, nog zonder tariefs
verlaging, op een mindere uitgaaf van
f 1250.per jaar.
Op het stroomverbruik acht de heer
Sanders dat 'n zesde te bezuinigen is,
terwijl ook getracht moet worden een
voordeliger contract te krijgen. Bij
eenzelfde tarief als te Middelburg
wordt betaald, zou hierop rond f 1800
te bezuinigen zijn.
Door aanstelling van een vaste schil
der wordt een bezuiniging van 1400
per jaar op onderhoud van gebouwen
geraamd.
T.av. het ongedekte tekort op de
verpleegdagen van de oudelieden
Niet alle aanwijzingen van het
rapport uitvoerbaar?
In een bijgevoegd schrijven aan de
raadsleden de'en B. en W. mede, dat
niet alle door de heer Sanders gege.
ven aanwijzingen voor verwezenlij
king vatbaar zullen zjjn, doch zij
vertrouwen locb, dat aan de hand van
het rapport maatregelen genomen
zullen worden, die tot de verminde
ring van de exploitatietekorten der
instelling zullen voeren.
B. en W. betreuren het, dat het
Gasthuisbestuur een enigszins afwij
zende houding aanneemt tegenover
het rapport, doch zij zijn daarnaast,
overtuigd van de volle medewerking
van dit bestuur om voor zover niet
reeds maatregelen werden genomen
tot een meer economisch beheer der
instelling in de toekomst al het
mogelijke te doen om de gegeven
aanwijzingen op te volgen en zo no.
dig by dc raad met die vooretellen
te komen, die kunnen dienen tot ver
mindering dezer tekorten.
afdeling ad f 1.12 per dag, acht rap
porteur het geen bezwaar dat de
tarieven met f 0.50 per dag wor.
den verhoogd. Hierdoor zou 2750
per jaar meer ontvangen worden.
De reeds ingevoerde verhoging der
vcrpleegtarieven in het ziekenhuis
zal bij eenzelfde aantal verpleeg
dagen als in 1945 de ontvangsten
doen stijgen met f 29.400.
De lasten van dc nevenbedrijven
(operatiekamer, laboratorium enz.) bc-
dagen 46.003.32 en de baten ƒ41.117.48,
verlies 4890.84. Ook voor deze ver
schillende bedrijven geeft rapporteur
wegen aan om de tekorten weg te
werken. Verder worden uitvoerig nog
middelen aangegeven om o.m. de ver
plegingsdienst, de huishoudelijke
dienst, de technische dienst en de eco
nomisch en de administratieve dienst
efficiënter en economischer te doen
werken. SAMENVATTING
Samenvattend komt rapporteur tot
de conclusie dat voor een tekort
van totaal 60.400 in de toekomst
geen vrees behoeft te bestaan.
Wanneer het Gasthuisbestuur nog
de maatregelen treft, in het rap
port aangegeven, acht hij het zelfs
mogelijk dat een sluitende reke
ning kan ïporden verkregen. Na
het doen van enige extra uitga
ven zullen door de reeds getroffen
en nog te treffen maatregelen vol
gens rapporteur, uiteindelijk de
baten jaarlijks toenemen en de
lasten afnemen met f 76.750, in
welk bedrag dan nog-niet tot uit-
drukking zijn gebracht de tariefs
verlaging voor water en electrici-
teit en het vervallen der vereve
ningsheffing.
Scherpe reactie in een uitvoerige nota neergelegd.
Naar aanleiding van het rapport.Sanders heeft het Gasthuisbestuur een
uitvoerige nota aan B. en W. van Goes doen loekonien, waarin afkeu.
ring wordt uitgesproken over de w\jze waarop dit onderzoek heeft plaats
gevonden en het resultaat hiervan.
Het rapport heeft het Gasthuisbestuur zeer teleurgesteld, aangezien het
behoudens enkele suggesties, waarvan de uitvoering niet door het bestuur
wordt aanvaard, een reeks feiten vermeldt die niets nieuws brengen, ter-
w\jl hier en daar zodanig in details wordt afgedaald, aldus de nota, dat de
grote iyn geheel verloren gaat.
De uitzonderiyk vreemde wjjze, waarop de rapporteur na de ontvangst
van zyn opdracht is tewerk gegaan om zonder ook maar cén onderhoud
inet het Gasthuisbestuur te hebben gehad en met praktisch volkomen ne.
gering van de geneesheer-directeur een rapport te schrijven, is aan het re-
sultaat niet vreemd, aldus de nota.
Hotelkosten van het M.G.
Uit het verslag van de Alg. Rekenka
mer over de financiën van het voorma
lig Militair Gezag zijn nog meer frap»
pante cijfers te halen.
Het Provinciaal Commissariaat te Am-
terdam maakte bijv. voor de legering en
voeding van zijn personeel gebruik van
het American Hotel. Het betaalde
f 52.923.31 voor het legeren (waaronder
f 4287.25 voor het reserveren van kamers
die niet werdén gebruikt), voor het be
reiden van maaltijden en bediening
i 35.700. Het Districtscommissariaat te
Amsterdam heeft voor het verstrekken
van nachtverblijf de beschikking gehad
over het Victoriahotei. De kosten hier
voor bedroegen f 26.000 (f 13.079 voor on
bezette kamers).
Te Eindhoven zyn 1152 buiten- en 511
binnenbanden aan verantwoording ont
snapt. Ook bij andere commissariaten, al
dus de Algemene Rekenkamer, vormt het
beheer van anto's en onderdelen een
zwak punt.
Onder de verdere posten komen voor
diverse „onnutte uitgaven" en „ongeoor
loofde" uitgaven, waarvan ruim tiendui
zend gulden voor sigaretten bij de admi
nistratie van het kamp Vught.
Dc beleidskwestie, waarvoor het
bestuur de verantwoordelijkheid
draagt en die niet los tc maken is
van het economisch en financieel be
heer, wordt in dit rapport volkomen
verwaarloosd.
Ten aanzien van de door dc rap
porteur opgesomde oorzaken van het
tekort over 1947 wordt van de zijde
van het Gasthuisbestuur o.m. opge
merkt, dat lagere inkoop van levens
middelen inderdaad mogelijk is, af
hankelijk van de mate waarin het
-asthuisbestuur ontheven wordt van
loor B. en W. gegeven aanwijzingen
jm bestellingen by de plaatselijke
middenstand te plaatsen. De inkoop
zal ingevolge een Interne reorganisa
tie eenhoofdig worden geleid. De van
de medici te weinig of niet ontvangen
huren voor gebruik polikliniek is een
kwestie waarvan de uitvoerbaarheid
wordt betwijfeld en waar practisch
elk ziekenhuis moeilijkheden mee on
dervindt. De financiële regeling met
de röntgenoloog zal binnenkort
waarschijnlijk geregeld worden in de
nieuwe wet op de ziekenfondsen.
De hokkerige uitbreidingen van het
gehele complex zijn oorzaak van een
onrendabele verwarming. De tarieven
voor bewassing zijn in 1948 reeds aan-
zienlnk verlaagd De monopolistische
positie van de wasserij geeft weinig
noop op verdere verlaging. Juist de
zer dagen wérd een aanbod ontvan
gen inzake gecombineerd wassen met
andere ziekenhuizen tegen lagere ta
rieven. Gezien de situatie in zeeland
zijn de water- ey clectriciteits tarieven
nu eenmaal hoog, ook voor particulie
ren. Om nu voor het koken van gas
op een ander systeem over te gaan,
is het de vraag of met een streekzie
kenhuis in het vooruitzicht een daar
aan verbonden grote investering ver
antwoord is. Bovendien ligt de
calorische waarde van het gas neden
ca 20% hoger dan in 1947. Een even
redige volume vermindering van het
verbruik is dan het gevolg, zodat het
genoemde cijfer van 0.60 m3 per voe
dingsdag theoretisch moet terugval
len op 0.48 m3. Over het eerste nalf-
jaar '49 is dit cyfer 0.528 m3. De ho
ge rentepost wordt hoofdzakelijk ver
oorzaakt, doordat ondanks herhaal
de aanmaningen de gemeente Goes
niet aan haar verplichtingen voldeed
inzake bijpassen van verliezen, waar
door de rekening-courant brj de gem.
ontvanger te hoog opliep.
Verder wordt in de nota uitvoerig
nagegaan in hoeverre de geadviseerde
maatregelen uitvoerbaar zijn. Voor
verschillende tariefsverhogingen is
reeds contact opgenomen met de
Prijsbeheersing.
By besprekingen bleek dat men
daar reeds op do hoogte was van
de inhoud van het rapport San.
ders. Deze wetenschap werd ge.
bruikt in het byzyn van anderen
tegen het beleid van B. en W. in.
zake het Gasthuis. Blykbaar heeft
de heer Sanders nauwe relaties
met de Prysbeheersing, zo wordt
opgemerkt. Zeer wuarschynHjk
heeft de heer Sanders er niet te
genop gezien een indiscretie te
begaan. Een ambtenaar van de
Pryebeheerslng kan dit niet hel.
pen, maar dat deze daarvan onijj.
dig en volkomen ten onrechte ge
bruik maakt tegen (1e opdrachtge
ver van de heer Sanders is zeer
ergerlijk, aldus dc nota. Deze aan.
gelegenheid wordt verder onder
zocht.
Opgemerkt wordt verder o.m. dat
volgens „het Ziekenhuiswezen" het
femiddelde van de kosten per voe-
ingsclag voor levensmiddelen in 68
ziekenhuizen in 1947 0.85 was, te
gen 0.88 in Goes. Vier en twintig-
waren or hoger en vier en veertig
lager dan Goes.
In een nadere beschouwing noemt
het Gasthuisbestuur het rapport wei
nig opbouwend. Het bestuur heeft
zich reeds verzekerd van de bijstand
van een bekend ziekenhuiseconoom
om het bestuur van advies te dienen
in zake de door dc heer Sanders zo
gemakkelijk neergeschreven te nemen
maatregelen.
Tenslotte wordt een kort overzicht
gegeven van dc huidige toestand van
het Gasthuis, zowel medisch als fi
nancieel. Onrustwekkend is de finan
ciële toestand naar mening van het
bestuur niet. Terwijl voor net gehele
jaar een bijdrage van de gemeente
Goes van 41.255.45 is begroot, was
er over het eerste halfjaar slechts
10.401.29 nodig.
ZWEMMEN
Egyptische „massa-aanval"
op het Kanaal.
Zes Egyptische zwemmers, die in
de komende weken zullen trachten
over het Kanaal te zwemmen, zün te
Folkestone gearriveerd om hun trai
ning te voltooien. Bij hen bevindt
zich Hassan Abdel Rahim, die in Au
gustus van het vorig jaar de over
tocht van Gris Nez naar Dover vol
bracht in 17 uur 35 min.
De Egyptenaren zün ook van plan
een aanval te doen op het Relay-rc-
cord dat met 12 uur 20 op naam staat
van een Franse ploeg.
Ook Cubaanse zwemmer
moest Kanaalstrijd staken.
De Cubaan Cortinas, die Donder
dagmiddag voor een poging om het
Kanaal over te zwemmen was ge-
start, heeft iets minder dan 6 uur na
zijn start moeten opgeven. Hij kreeg
kramp als gevolg van de lage tempe
ratuur van het water (nog geen 10
graden Celsius) en er moesten tou
wen en planken gebruikt worden om
de uitgeputte zwemmer aan boord te
hijsen van dc trawler ..Notre Dame
de Lourdes", die hem naar Calais te
rugbracht.
WIELRENNEN
Ronde van Sas van Gent
voor Profs.
Op kermls-Dinsdag, 6 September
a.s., wordt te Sas van Gent de jaar
lijkse Ronde van Sas voor Profs
verreden.
Voor deze wedstrijd, welke thans
voor de vierde achtereenvolgende
maal na de bevrijding wordt verre,
den, bestaat een grote belangstel
ling, zowel in Nederland als in Bel
gië. Het is bekend, dat te Sas van
Gent altijd een verbeten kamp wordt
geleverd, enerzijds omdat deze Ron
de een goede bekendheid geniet, an
derzijds omdat het daar steeds een
treffen is tussen de beste Neder
landse en Belgische renners.
Dit jaar wordt de wedstrijd ver
reden in de vorm van een Criterium,
zodat de wedstrijd van begin tot
eind geheel binnen de gemeente :s
te -volgen.
Het staat vast, dat het weer een
Nederland-België wedstrijd zal wor
den, mogelijk nog met deelname van
de twee alom bekende en strijdlus
tige Australiërs Strom en Arnold,
die vorig jaar de grote animatoren
waren. De kans is groot dat ook
deze renners weer aan de start zul
len verschijnen. De deelnemerslijst
welke nog verre van volledig is, aan
gezien met verschillende renners de
onderhandelingen nog aan gang zijn,
toont reeds de namen van A. de
Korver, Cor de Best. Schellinger-
houdt, Gerrit Loos. van Gerven, B.
Francken, van der Star, Bijl, de
Brabanders Joosen, Hopstaken, van
As, Stuijts en vele anderen. De Bel
gen verschijnen o.m. met de volgen
de renners aan de start: Achiel de
Backer, van Eennaeme, Roger de
Corte, welke de laatste weken koers
op koers wint in België, de Ryck-
aert's, Schepens, van Kerrebroeck,
Lerno, Speeckaert enz.
KERKNIEUWS
NED. HERV. KERK
Beroepen te Wyk by Duurstede: F.
L. van 't Hooft te Biezelinge;
te Raalte (2e pred.pl.): J. v. d. Molen,
em. pred. te Bilthoven; te Zetten-An-
delst: P. J. F. Lamcns te Elspeet.
Beroepen te Beilen (toez.): H. P.
Huisman te Makkum.
Aangenomen naar Hoek (Z.): A. ten
Haaft. Ind. pred. met verlof te Zeist.
Bedankt voor Meteren-Est: S. Govcrts
te Valburg.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Zevenhoven-Noorden: L.
M. Wynia te Kolhorn.
Bedankt voor Goënga: J. E. Visser te
Schermerhorn.
GEREF. KERKEN (.ART. 31 K.O.)
Beroepen te Kantens: G. Roukema,
cand. te Ysselyiuiden. Te Meppel: H.
D. v Herksen, cand. te Ermelo.
AFSCHEID EN INTREDE.
Ds. C. L. v. d. Broeck is voorne
mens 25 September as. afscheid te
nemen van de Ned. Herv. gemeente
van Oosterland om 2 October d.o.v.
intrede te doen te Zwammerdam.
NEDERLAND ZOU TE WEINIG OFFERS BRENGEN.
Van Belgische zyde en dan voornameiyk van de zyd' van de pers en
van het bedrUfsleven zün de Iaa(sle tyd herhaaldeiyk klachten geuit over
de houdlng ran Nederland als Benelux-partner. Het laatst verschenen num
mer van de „Belgium Trade Review", het orgaan van de Belgische K.v.K.
in Amerika bevatte weer een critlsch artikel, dit keer uit de pen van de
Belgische correspondent van het blad, Armand Nolette. Het is in bedaarde
toon geschreven, weshalve het de moeite waard is er enige passages uit te
citeren. Nolette schryft:
Hoewel zjj erkennen, dat Nederlands
positie om welbekende redenen moei-
lijker is dan die van België, zijn de
Belgen niet tevreden over de wijze,
waarop Nederland zün aandeel meent
tc moeten dragen in de offers, die een
economische Unie vereist. Toegegeven
moet worden, dat een Economische
Unie tussen België, Nederland en Lu
xemburg op het ogenblik een Unie is
tussen een betrekkelyk arme en een
rijke partij. België is kenneUjk bereid
de normale consequential te aanvaar
den, die een Unie met zich brengt,
door in zo groot mogehjke mate mede
te werken aan het herstel van zyn
minder gelukkige nabuur.
Nederland voert echter de laatste
tyd een enge nationalistische politiek
ten koste van België. Zijn moeiiyke
financiële positie als voorwendsel ge
bruikende toont Nederland, in weer
wil van de getekende overeenkomsten,
een duidelijke tegenzin in het impor-
1 ingezonden mededeling).
•NATUUIAZUN Of ZN «EST
'Met een jachtje de
Atlantische Oceaan over..
RELAAS VAN TWEE IDEALISTEN.
Toegejuicht door honderden mensen zijn
Stannley en Colin Smith Donderdag uit
hun zelfgebouwde jacht tc Dartmouth
aan land gegaan na een tocht van 43 da
gen over de Atlantische Oceaan. Zij leg
den 5000 km af. De gebroeders waren
doodop van de zware reis en hun lang
durig verblijf in een ruimte van 120 bij
90 cm van het zes nieter lange jacht. Zij
voeren op een kompas van de R.A.F.. dal
zij voor 5 pond gekocht hadden. „Twee
weken geleden beleefden wjj de moei
lijkste dag toen huizenhoge zeeën zich
over ons hulpeloos vaartuig stortten".
„Het enige, dat wij konden doen was. ons
in de kajuit op tc sluiten en de storm
af te wachten. Wij leefden hoofdzakelijk
op voedsel in blik en moesten ons beper
ken tot 2 liter water per dag. Nu gaan
wij eerst een lekker warm bad nemen,
daar wij tijdens de reis ons geen enkele
kepr behoorlijk hebben kunnen wassen.
Daarna willen wij eens flink uitslapen.
Wij zijn van plan per schip near Canada
terug te gaan."
De beide broers, die 15.000 dollar uit
gaven voor de bouw en proviandering
van de -„Novo Espero", willen geld spa
ren voor dc stichting van een modél-dorp
op het eiland Vancouver, met een eigen
bevolking voor wie de rechten van de
mens heilig zijn. Met dit plan lopen de
broers al negen Jaar rond. Het dorp zou
een proefterrein worden voor hun pogin
gen om de wereldeenheid en vrede tot
stand te brengen. Er zal een gemeenschap
pelijke taal. het Esperanto, waaraan de
naam van de boot is ontleend, gebruikt
worden.
Beroering in Chili.
In de loop van Woensdag is het tc
Santiago in Chili tot herhaalde de
monstraties gekomen tegen de inge
voerde verhoging van de vervoers-.
tarieven. Bü ongeregeldheden werden
zes personen gedood. 37 gewond en
een vijftigtal aangehouden. De politie
moest herhaaldelijk charges uitvoe
ren. De beweging schynt uit te groei
en tot een algemeen protest tegen de
stijging van ae kosten van levenson
derhoud. In een officiële regerings
verklaring wordt gezegd, dat de be-
weging „door communisten en partij
gangers van de oppositie" op touw is
gezet.
Er is een censuur op pers en radio
ingesteld.
De regering heeft het parlement
byeengeroepen voor behandeling van
een wetsontwerp tot het onder poli
tietoezicht stellen of detineren van
burgers, het doen van huiszoekingen
e.d.
De muziekkapel uit S chalkhaar komt mee.
In Zeeland 581 aanmeldingen
voor de Nat. Reserve.
Over dc volgende week in Zeeland
te houden luchtdoeldemonstraties, ver
nemen wij nog de volgende bijzonder
heden. De honderdvijftig man tellen
de batterij luchtdoelartillerie uit Gor-
kum zal Maandag 22 Augustus 's mid
dags om 2 uur de grens van dc pro
vincie passeren. Via Rilland Bath,
Krabbendijke, Waarde wordt naar
Kruiningen gereden, waar 's avonds om
7 uur op de weide van de heer van Hoo-
tegem een demonstratie met een bat
terij luchtdoelartillerie zal worden ge
geven. Hieraan zal ook door een vlieg
tuig worden deelgenomen.
Na afloop zal er gelegenheid zyn
voor het publiek om het materieel te
bezichtigen, waarna om 9 uur in Krui
ningen dc kapel van de luchtdoel uit
Schalkhaar een militaire taptoe zal
houden. In alle gemeenten, welke de
colonne op haar tocht passeert zal de
kapel zich doen horen.
Dinsdag 23 Augustus wordt van
Kruiningen, langs Biezelinge, Kapelle,
Goes, 's Heer Arendskerke, Heinkens-
zand, Nisse, Ovezande, Driewegen.
Borssele. 's Heerenhoek en Middelburg
naar Vlissingen gereden. Hier wordt
's avonds op dezelfde tijdstippen een
zelfde programma afgewerkt.
WALCHEREN
Woensdag 24 Augustus vertrekt de
colonne van Vlissingen voor een rond
rit over Walcheren, waarbij dc vol
gende gemeenten worden bezocht:
Koudekerke. Biggekerke, Zoutelande,
Domburg, Oostkapelle, Serooskerke.
Middelburg, Vlissingen. waarna naar
Breskens wordt overgestoken. De de
monstratie zal hier op de Westhaven-
dam worden gegeven. Donderdag 25
Augustus gaat het van Breskens via
Groede. Cadzand, Retranchement,
Sluis, Aardenburg. Oostburg, Schoon-
dyke, IJzendyke, Philippine naar Ter-
neuzen, waar 's avonds op het sport
terrein van het openbaar Lyceum
wordt gedemonstreerd.
Vrijdag 26 Augustus wordt de tocht
besloten mei een rit langs Sas van
Gent, Westdorpe. Axel, Zuiddorpc.
Koewacht. Sint Jansteen, Clinge, Hulst
en Zaamslag, met als eindpunt Kloos-
terzande, waar de laatste demonstratie
wordt gegeven. Zaterdagmorgen wordt
de terugtocht naar Gorkum aanvaard.
Deze mars, die bedoeld is als oefening
voor de betrokken onderdelen, van de
luchtdoelartillerie wordt tevens benut
voor het voeren van propaganda voor
toetreding tot de luchtdoelartillerie
van de Nationale Reserve.
Tot dusver hebben zich in Zeeland
581 personen aangemeld voor de Na
tionale Reserve. De demonstraties te
Kruiningen zullen worden bijgewoond
door de Commissaris der Koningin,
jhr. inr. A. F. C. de Casembroot, en ge
neraal Sitsen, bevelhebber 3e militair
gewest. Te Temeuzen zullen de di
recteur van de Nationale Reserve, ko
lonel Termaten en de toegevoegd ko
lonel der artillerie, kol. Haverkamp,
aanwezig zijn.
teren van Belgische producten, tcr-
wyl het anderzijds voordeel trekt van
de meer liberale politiek van België
door de Belgische markt met Neder
landse producten te overstromen. Ne
derland laat geen gelegenheid voorbij
gaan om zijn valuta verkeer met liet
buitenland te beperken, daar dit in
zün voordeel is. Zelfs wordt verno
men. dat Nederland in het kader van
het Europees herstelprogramma voor
bereidingen treft voor het bouwen
van fabrieken, die met de Belgische
producenten zullen concurreren.
De Belgische onderhandelaars heb
ben de klachten uit het bedrijfsleven
nog niet ter sprake gebracht om twee
redenen: zij zyn slecht gedocumen
teerd en zij menen, dat er altyd klach
ten zyn van teleurgestelde groepen.
Geconstateerd kan worden, dat er
heden ten dage in België een mening
le overhand heeft, die aanzienlijk
minder gunstig is ten aanzien van de
Benelux dan de mening, die onmid-
dellyk na de bcvryding heerste. Ge
leidelijk aan wordt Nederland steeds
minder als de ongelukkige nabuur be
schouwd in België en hiervoor in de
plaats krügt men de indruk van een
handelaar, die er op uit is zich te ver
rijken ten koste van zyn helper.
Om de Benelux te redden en een
mislukking, die een noodlottige sym
bolische terugslag zou hebben op de
Europese opinie, té voorkomen, is het,
aldus besluit Nolette zijn artikel, nood
zakelijk. dat Nederland zijn nationalis
tisch streven opgeeft en zijn standpunt
veruimt.
Nieuwe bonnen voor
werkkleding.
Het C.D.K. deelt mede. dat de bon
nen voor werkkleding H. 17 en L. 17
tot nader order geldig zijn voor het
kopen van werkkleding. Op de bon
nen H. 17 kan men kopen: een over
all, of een werkpak van drill, keper
of satijn, een lange stofjas, een
lange witte jas. een laboratoriumjas
of een mouwschort. Op dc bonnen
L. 17 kan men kopen: een werkbroek
of werk jasje van keper, drill, satijn,
beaverteen, engels leer. manchester
»f pillow, een korte witte jas, een
koksbuis of een korte stofjas.
De bonnen H 13 t m H. 16 en
L. 13 t/m L. 16 blyven voorlopig
geldig.
Marktberichten
VEILING „ZIERIKZEE".
Van 17 Augustus.
Prince ssehonen 24—35, Snybonen 36.
Rode kool 8. Sav. kool 13. Tomaten 16—35.
Yellow Transp. 5—22. Zigeunerin 5—25.
Perzik rode zomerappel 7—21. Keswick
614. Mank's Codlin 616. Clppp's Fa
vorite 3—28, Préeose de Trévoux 5—30.
Washington 12—30. Ontario 6—17. Reine
Cl. d'Oullins 1037, Lepperman 25. Czar
uruimen 12—31. Uien 5—8, Bramen 34—
56, Aardbeien 120. Rabarber 57. Eers'c-
lingen 6. alles per 100 kg.. Bloemkool 6—
26. Komkommers 6—26, Meloenen (net)
10—53, Bospecn 10, Kropsla 8. alles per
100 stuks en bos.
VEILING ..Z-HOLLANDSE EILANDEN".
Van 17 Augustus.
Perziken 0.11—0.27. Pruimen 0.22—26.
Aardappels grote 5 40—6.80 Andijvie I 16
17. Snijbonen 0.3053. Stamprincesscn
2450. Komkommers I 019. Idem II 0.13.
Rode kool 5-50—6.50. Bospcen 0.08—0 12.
Stoofsla 008—0.10. Sla I 3.60—6.60. To
maten ABC 37—20. Uien 5 40—7. Perz.ap.
0-17—32. Yellow 0.17—24. Zigeunerin 0.17—
24. Préeose 0.17—0.22, Clapps 0-22—0.34.
VEILING KAPELLE-BIEZELINCE EN O.
Van 18 Augustus.
Pruimen: Washington 6—18. Ontario 6
—16. Czar 6—21, Belle dc Louvain 631,
Reine Victoria 6—25. D. Boercnwitte 6—
16. Wtlnprllmcn 616, Tonneboers 12.
Monseigneur Hative 6—27. Purolc Pers-
hore 612. Eldensc blauwe 613, Appels:
Manks Codlin 5—)8. Zigeunerin 5-32.
Perzikapoel 5—19. James Grieve 5—45.
Earley Victoria 517. Yellow Transp. 5
—20. Keswick 517. Lady Seedling 5—18.
Peren: Clapps Favorite 3—24. Précoce de
Trévoux 319. Juttenpeer 3—35. N. H.
Suikorlj 3—18, Diversen: Bramen 30—62.
Frambozen 852.05. Dubb. Prltic. z. dr.
2445. Snijbonen 20—23, Trosprinces 33.
Rode kool 6. Savoye kool 7. Aardappelen
4—6,5, alles per kg.
VEILING „KRABBENDIJKE'' EN O.
Van 18 Augustus.
Export veiling: Appels 18. Clapps Favo
rite 24.50.- Préeose de Trévoux 19. Ge
wone veiling: Dubb. sperelebonen 21—42,
Appels: Manks Codlin 7—25. Early Victo
ria 5. Perzikrode Zomerappel 6—18. Cod
lin Keswick 5. James Grieve 1428. Zi
geunerin 13—36. Peren: Préeose de Tra-
voux 19. Clapps Favorite 5—33. Juttepeer
1523. Pruimen: Ontario 615. Bramen
32-41. Reine CL d'Oullins G-*12. Enkele
Boerenwittc 6—12, Prolific 5—45, Belle de
Louvain 9—16, alles per 100 kg.
VEILING „ZUID-BEVELAND".
Van 18 Augustus.
Fruit: Clapps Favorite 4—25. Préeose
de Trévoux 6—28, N. H. Suikerpeer 3—9,
Jutten 12—26. Br. Herenpecr 34.50. Zi
geunerin 5—39. Early Victoria 516.10,
Perzikrode Zomerappel 5—17. James Grie
ve 5—30. Manks Codlin 529, Yellow Tr.
517. Mclba 7—14. Codlin Kcswick 5--9.
Czarpruimen 6—17. Washington 6—17.30,
Belle de Louvain 6—25. Ontario 7—15,
Witte Wijnpruimen 612. Dubb. Boeren
witte 6—12. Mons Hative 8-25. Utility 17
—24. Golden Japan 22. Bramen 32—48,
Dubb. Prlr.cessebonen 25—46. alles per 100
kg.
VISMIJN VEERE.
Veiling op 18 Augustus.
Schar 179 kg.: 15—31; Bot 335 kg.: 13—
31: Schol 63 kg.: 16—37: Wijting 42 kg.:
169—2.14; Middel tong 150 kg.: 38-86:
Kleine tong 253 kg.: 1841; Kleine bol 37
kg.: 6—8: Tarbot 10 kg.: 75—87; Ongesor
teerde vis 21 kg.. 21—22: Krabben 519.
SCHEPEN VAN EN NAAR INDONBSIE.
Naar Indonesië: Blitar. Rotterdam—Ba
tavia. 17 Augustus van Aden: Indrapoern.
Rotterdam-Batavia. 17 Augustus Sagres
gepasseerd: Sibajak, Rotterdam-Java, 18
Augustus tc Belnwan: Tosarl. Rotterdam-
Java. 17 Augustus van Singapore.
Van Indonesië: Groote Beer. Batavia-
Amsterdam. 17 Augustus op 129 mijl van
Kreta: Johan van Oldenbarncvelt. Bata-
via-Amsterdam, 17 Augustus 130 mijl Z O.
van Kaap Guardafui; Overijscl. Java-Rol-
terdam, 17 Augustus van Port Said.
