Sensatieproces in Zuid-Engeland
DE M1LLI ARDEN SCHAT OP HET
COCOS-EILAND
Zeeuwse Almanak
MILLIARD KILOWATTUUR PER
JAAR UIT HET WATER TE HALEN
Nadere bijzonderheden over het
plan-Brandenburg
DE ONBEKENDE
VOOGD
MAANDAG 18 JULI 1949
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
Vandaag begint de zaak tegen
John George Haigh
Hij wordt beschuldigd van „zwavelzuurmoord".
(Van onze correspondent)
Het stadje Lewes, naby de badplaats Brighton aian de Engelse Zuidkust,
zal het toneel worden van een der meest sensationele processen tn de ge.
sehiedenis der Britse rechtspraak. In de kleine rechtbank van dit dromeri
ge oude plaatsje in Sussex zat vandaag het proces beginnen tegen de 39.
jarige fabrieksdirecteur John George Haigh, die beschuldigd is van de
beruchte „zwavelzuurmoord" op de Ö9.jarige schatrijke Londense weduwe
mevrouw Olive Durand Deacou. Haigh's naam werd veelvuldig genoemd in
verband met de verdwijning van een zevental andere personen, wiens
lichamen naar gevreesd wordt even eens in zwavelzuur zy'n opgelost.
Doorgaans vinden dergelijke ge
ruchtmakende processen plaats in de
Londense Old Bailey, het centrale
criminele gerechtshof. Daar de wedu
we echter le Crowley vermoord is.
zal dit proces in Lewes plaats vin
den. de zetel van de betrokken ar
rondissementsrechtbank.
Het proccs-Haigh belooft de sensa
tie van elke Hollywood film te over
treffen. Lewes, een stil stadje van
schilderachtige theezaakjes, antiek
winkel ties en gepenslonneerde kolo
nels kent zich zelf niet meer. Ieder
een'is er zich van bewust, dat dit
proces de naam van hun stadje op
alle voorpagina's der wereldpers zal
vereeuwigen.
Alle hotels, pensions, particuliere
logeerkamers en zelfs badkamers in
Lewes en omgeving zijn verhuurd
aan de pers en aan op sensatie be
luste vacantiegangers. John George
Haigh is plotseling de grote vacanlic
attractie van Engel and's Zuidkust
geworden.
Speciale autobussen zullen dage
lijks van af de omringende badplaat
sen naar Lewes rijden.
De rechtbank zelf is niet veel gro
ter dan een Nederlandse dorpsschool,
en de zaal zal bijna geheel door de
pers gevuld worden. Voor het publiek
zijn er slechts 40 plaatsen beschik
baar, waarvoor men vanaf Zondag
avond reeds lange rijen verwacht.
De eeuwenoude Sussex-traditie
van deze rechtbank zal, hoe
vreemd het ook moge aandoen, in
dit gruwelijke proces, dat verschei,
dene dagen zal duren, niet verge,
ten worden. Voor het gebouw zal
van Maandagmorgen af een fan.
farccorps van drie man zjin opge.
steld, afkomstig uit barakken van
Dover. Elke keer dat de rechter,
de 82-jarige mr. Humpreys, het
gebouw betreedt of verlaat, zal
het zijn trompetten doen schallen.
Met twee rechtszittingen per dag
zal Lewes zich van minstens vier
fanfares per dag verzekerd weten.
Om de filmachtige stemming nog wat
te verhogen, heeft de eigenaresse van
het „deftigste" hotel van Lewes
belde bezienswaardige antiquiteiten
dit geheel met bloemen en guir
landes laten versieren, ter ere van
de vele advocaten, de sheriff en ande
re prominente gasten, die in haar
hotel logeren. Dit proces zal haar
hele seizoen goed maken en zy heeft
dan ook een formidabele wijnkelder
aangelegd.
Het politiebureau is gebarricadeerd
en de gehele enscenering ,te Lewes
is nu gereed voor het drama, dat
Maandag zal beginnen. En de hoofd
persoon zelf? Onberispelijk geklede,
zelfbewuste Hpigh, die 's ochtends
vroeg van de Brixton gevangenis te
Londen naar Lewes vervoerd zal wor
den, heeft zich ter gelegenheid van
het proces een nieuw pak laten
aanmeten, dat waarschijnlijk zijn
laatste zal zijnKort na zijn ar
restatie in Maart jl. heeft hij de zwa
velzuurmoord op de weduwe reeds
bekend. Zal hij straks ook de myste
ries der andere verdwenen personen
onthullen?
Naar algemeen verwacht wordt,
zal het zwavelzuurdrama na enkele
dagen eindigen met het opzetten der
zwarte kap door rechter Humphreys,
waarmede in Engeland een doodvon
nis wordt uitgesproken, tenzU het
Haigh's advocaat zal gelukken de ju.
ry van zijn cliënt's eventuele krank,
zinnigheid te overtuigen.
THOMPSON LIQUIDEER T ALLE SPANJAARDEN.
(Van onze Parijse correspondent).
Het moet een vreselijke nacht zijn geweest op de Mary Road. Kapitein
Thompson en zijn bemanning waren overeengekomen dat een complot
meer kans had om de milllaraenschat in de wacht te slepen dan zeven of
acht afzonderlijke samenzweringen en voor hij zelf wellicht werd opge
hangen door de Spanjaarden, kon mén zich beter van hen ontdoen.
Acht doorgewinterde boeven werden aangewezen om alle passagiers
om zeep te brengen. En zo geschiedde. In een goed uur tijd was net kanvei
opgeknapt. Men had alle passagiers in hun slaap de hals afgesneden en
hun lichamen overboord geworpen. De knappe dochter werd nog zes da
gen gespaard om tot vermaak te dienen voor de bemanning.
Ip die tien dagen was men door de
ongunstige wind nog niet ver gevor
derd. Men dobberde op ongeveer 300
mijl van de Zuid-Amerikaanse kust.
Hoewel aanvankelijk het merendeel
der bemanning rechtstreeks naar de
Britse kust wilde koersen om in het
moederland ongestoord te kunnen
genieten van dc nieuwe rijkdom, kre
gen de kapitein" en zijn medewerkers
de overhand en veranderde men van
richting om zodoende het gevaar om
Britse schepen te ontmoeten te redu
ceren. Bijna een jaar zwierf men rond
op de Stille Oceaan. Zeven keer ont-
N.V. NED. SCHEEPVAART-UNIE.
De jaarvergadering der N.V. Ned.
Scheepvaart-Unie .keurde de jaarstukken
over 1948 goed. Onder voorbehoud, dat
de minister van financiën toestemming
verleent:, zonder dat de maatschappij in
de betaling van superdividendbelasting
vervalt, werd het dividend bepaald op
10.3%, waarvan 4.34% in aandelen. De
heer N. van Zalinge werd als commis
saris herbenoemd, In plaats van dr. E.
Heldring werd de heer H. L. van Eeghen
tot commissaris gekozen.
VONDST
Het moet in Koüdekerke of in de
buurt daarvan gebeurd zijn. In het ka.
der van het herverkavelingswerk op
Walcheren.
Men vond daar bij graafwerken
plotseling een geraamte in de grond.
Het zag er indrukwekkend uit. Been
deren. De schoonste verhalen deden
toeldra de ronde. Zij zouden afkomstig
zijn van voorhistorische dieren. Der
gelijke vondsten zouden nog nimmer
in die omgeving zijn gedaan. De des
kundigen kwamen erbij .en keken vol
eerbied naar hetgeen aan de bodem
werd ontrukt. Men ovenooog reeds
om de beenderen op te sturen naar 'n
universiteit. Voor toetenschappelijk
onderzoek....
Toen wandelde de slager van Koü
dekerke langs het skelet. Hij heeft
van prae-historie geen verstand. Maar
beenderen interesseren hem, omdat ze
bij zijn vak horen.
Hij keek met kennersblik naar wat
er te voorschijn was gekomen. Hij
rangschikte de beenderen een beetje.
En wat hij toen zei was een bittere
teleurstelling voor allen, die aan be
langwekkende vondsten geloofd had
den.
Het is van een paard, zei de sla
ger. En toen zagen de anderen 't ook.
De prac-historischc beenderen zijn
niet naar het museum voor oudheid
kunde verhuisd..*
stond er muiterij aan boord, waardoor
dc bemanning van veertig koppen
verminderd werd tot nog twaalf per
sonen. Over deze tocht zelf is slechts
weinig: bekend.» Maar het moet iets
vreselijks zijn geweest. In Juli 1822,
een jaar nadat men Lima verliet, an
kerde men op het Cocoseiland, mid
den in de Stille Oceaan.
Dit Cocoseiland was een bandieten
oord bij uitnemendheid. Bijna eeu
wenlang was het bezit geweest van
opeenvolgende geslachten zeerovers,
die van hieruit strooptochten onder
namen en vaak rjjke buit behaalden.
Successievelijk waren ze uitgeroeid,
doch volgens overlevering moesten
hier twee aanzienlijke schatten ver
borgen liggen. Waar er twee liggen
kan er nog wel een derde bij. De der
tien overlevenden van de Mary Road
begroeven hier hun schat in een spe
lonk, die overkoepeld was door woud
en volkomen aan net gezicht was ont
trokken. Als het rumoer over het
drama van de Mary Read was over
gewaaid wilde men terug keren tot
het eilandje en de schat opgraven.
DE VLOEK DER INCA S
Maar op de schat rust volgens de
overlevering dc vloek der Inca's. En
met deze vloek valt blijkbaar niet te
spotten. Toen de dertien bandieten
op weg waren -naar Engeland voeren
ze op een ander Brits schip en werden
prompt aangehouden en aan een
streng verhoor onderworpen. En in
J'
In ons blad van 28 Juni brach
ten wy een eerste artikel over
het hernieuwde zoeken naar de
schat op de Cocoseilanden.-die
in 1821 aan boord van de Ma
ry Read naar die eilanden werd
gebracht. Het was een schat,
die verzameld was door de
toenmalige Spaanse gouverneur
van Lima in Zuid Amerika en
reeds aan boord van het schip
ontstonden hevige gevechten
om het bezit van deze schat.
Hier volgt het tweede artikel
in deze serie.
die tijd beschikten, de Britse matrozen
over probate middelen om zondaars
aan het spreken te krijgen. De misda
digers vielen door de mand en voor
ze de Britse kust ontwaarden bengel
den ze boven aan de mast.
Het verhaal zou hiermee uit kun
nen ztfn, ware het niet, dat de Lon-
anse autoriteiten, die inmiddels van
uit Spanje hadden vernomen dat de
verhalen over de onmetelijke schat
inderdaad juist waren, zelf niet belust
waren geworden op de 300 mill. Maar
aangezien een dode doorgaans niet
meer kan praten werden de levens
van Thompson en zjja bootsman Hig-
Weer een Russische
uitvinding*
Radio Moskou gaat voort met 't
doen van sensationele onthullingen
op het gebied van uitvindingen. Tot
voor kort geloofde de hele wereld
dat de Franse gebroeders Monigol-
fier de eerste ballonvaarders waren.
Zij hadden immers in 1783 een bal
lon met verwarmde lucht gevuld en
waren zodoende de lucht in gegaan.
Dat blijkt echter ecu verhaaltje |e
zijn geweest. Het is helemaal niet
waar, aldus Radio Moskou. Reeds j
in 1726 was er in Moskou een ban-
dige jongen, die een ballon in elk-1
aar had geknutseld. Hy verwarmde
de lucht m de ballon en wist van
de aarde los te komen. De lyst van
Russische uitvindingen is nu geluk-
kigweermet één vermeerderd, maar
compleet is ze nog niet. Gewacht
wordt nog op de Russische uitvin
ders van de stoommachine, de radio,
de boekdrukkunst, de auto en nog
een paar dingen
Vloot manoeuvres der Westerse Unie. Een sea fury van <le luchtmacht
onderneemt een aanval op het Nederlandse escorterirtgsvaartulg „Joh®n
Maurits"
(Van onze reizende redacteur)
Niet minder dan zeventien procent van de hoeveelheid electrische ener.
gie, die Nederland in 1948 gebruikte, had aan de stroominacht der rlvie.
ren onttrokken kunnen worden, aldusbcrekent fr. W. H. Brandenburg, die
in „De Ingenieur" van 29 April jl. zyn plan uiteenzet tot de bouw van
zéven hydraulische centrales in de Waal, de Ncdcrrijn. de Lek en dc IJs.
sel en eventueel een achtste ter hoogte van Deventer. En die zeventien
procent had bovendien veel goedkoper verkregen kunnen worden en te.
vens geheel en al zonder deviezen uit te geven. Dat zyn de aantrekkelijk,
heden van het plan.
Er zijn natuurlijk ook bezwaren.
Ofschoon de bouwkosten van een ge-
garandeerd-rendabele onderneming
nooit een bezwaar mogen zijn loopt
het plan-Brandenburg dermate in.de
millioencn, dat zij zeker bij de be
slissing zwaar zullen wegen. De ont
werper gaat uit van de veronderstel
ling, dat er zeven stuwen gebouwd
zulen moeten worden, elk gecombi
neerd met een krachtstation en een
schutsluis. Voor alle hydro-centrales
tezamen zullen 171 turbine-eenheden
met evenzovele generatoren worden
geïnstalleerd.
Voor de aanlegkosten kan de volgen
de raming worden gemaakt:
Waalcentrale bij Huihuizen 50
millioen; Waalcentrale bij Dodewaard
50 millioen; Waalcentrale bij St.
Andries 50 millioen; Hydrocentrale
bij Pannerden 35 millioen; Neder-
rijncentrale bij Lekskensveer 30
millioen; Nederrijncentrale bij Cu-
lemborg 30 millioen: IJsselcentrale
by Doesburg 25 millioen. Tezamen
270 millioen.
Aan schadeioostellingen voor ge
ïnundeerde uiterwaarden 20 milli
oen. Totaal aanlegkosten 290 milli
oen.
(Waterbouwkundig is het mogelijk
een tweede IJsselcentrale bij Deven
ter te bouwen voor nog eens 25 mil
lioen gulden, maar die zou veel min
der rendabel werken dan al die an
dere, zodat de ontwerper die buiten
zijn berekeningen heeft gehouden).
De jaarlijkse bedrijfslasten zullen,
30 millioen gulden bedragen, waar
voor dan 1.073.000.000 kilowattuur
energie geleverd kan worden. De ba
ten van het bedrijf worden gevormd
door de opbrengstvan de stroomver-
koop. De gemiddeld jaarlijks te pro
duceren energiehoeveelheid kan niet
geheel aan de verbruikers worden
afgeleverd. Generator-, transformatie-
en leidingsverliezen zullen hiervan
ongeveer 40 pet. opeisen, zodat voor
nuttig verbruik in aanmerking komt
60 pet. of 644.000.000 kilowattuur. In
dien deze energie tegen een prijs van
tien cents wordt afgeleverd znllen de
bedrijfsinkomsten bedragen 64.400.000
gld.
HET BEDRIJFSOVERSCHOT.
Gemiddeld zal er jaarlijks een be
drijf so verschot worden verkregen van
34.400.000 gld., hetgeen bijna 12 pet.
van het aanlcgkapitaal uitmaakt. Of
schoon gerekend is op ruime afschrij
vingen, kunnen de bouwkosten in 8
a 9 jaar terug worden verdiend. Het
eventueel aangaan van een lening om
dit wateykrachtplan te financieren
zal derhalve volgens de ontwerper op
gings gespaard op voorwaarde dat zij
de weg zouden- wijzen naar de schat.
Enkele maanden, later reeds arri
veerde men. weer op Cocoseiland.
Onder strenge bewaking, geboeid
aan handen en voeten, werden
Thompson cn Higgings aan land ge
dragen. Op beider verzoek weraen
hun benen vry gemaakt en nauwelijks
in hot oerwoud, waaronder de grot
verscholen lag met de schat, zagen
beiden kans te ontsnappen. Gedurende
37 dagen bleven de Britten zoeken
naar de gevangenen. Het onmogelij
ke gebeurde: ze bleven onvindbaar
terwijl de omtrek van het Cocosei
land toch slechts twaalf mijl bedroeg.
Teneinde raad scheepten de Brit
ten zich weer in. Zonder Thompson.
Zonder Higgins en zonder schat. Sa
men met de vloek der Inca's bleven
die op het Cocoseilandje.
OPGEPIKT DOOR
WALVISVAARDER
De vreugde over de herwonnen
vrijheid en over de wetenschap dat de
enorme, rijkdom nog aanwezig was.
bekoelde naar gelang de dagen ver
streken, want de beide zeelui waren
de gevangenen van zich zelf. Negen
lange maanden leefden ze van enige
vruchten en nu en dan een stukje
wild. Toen werden ze opgepikt door
een walvisvaarder uit New Found-
land. Higgings stierf tijdens de reis.
Thompson werd enige malen overval
len door aanvallen van krankzinnig
heid, doch bereikte in ieder geval
New Found Land. Hier vestigde hy
zich, want Engeland was te gevaar
lijk voor hem geworden.
.(Wordt vervolgd).
generlei moeilijkheden afstuiten. Hier
uit moge blijken, dat dit project uit
een financieel oogpunt stellig ver
antwoord zal zijn. zelfs wanneer de
zeer ruim geraamde bouw- en exploi
tatiekosten nog hoger zullen uitval
len.
Andere bezwaren komen in de
vorm van ingezonden stukken in de
vakpers o.m. van de zijde- van dr.
ir. W. J. H. Harmsen, directeur-gene
raal van de Rijkswaterstaat, en van
prof. ir. G. de Zoeten. Eerstgenoemde
waarschuwt tegen de bezwaren, die
de Rijnscheepvaart ten gevolge van
de stuwen zou ondervinden. Het be
hoeft, zo schrijft hij. nauwelijks be
toog, dat de schade, die hiermede di
rect aan de scheepvaartbelangen en
de havenbelangen van Amsterdam.
Rotterdam en Antwerpen, waarvoor
de Waal de belangrijkste binnen-
seheepvaartweg betekent, wordt toe
gebracht. zo belangrijk is, dat wel
van ontoelaatbaarheid mag worden
gesproken. Schr. brengt in herinne
ring, dat het vervoer voor de oorlog
langs dc Waal een bedrag bereikte
van meer dan 75 millioen ton per
jaar.
Behalve de scheepvaartbelangen
wijst hij op de omstandigheid, dat bij
uitvoering van ir. Brandenburg grote
oppervlakten, uiterwaard, die thans
alleen bij hoge waterstanden onder
water komen, blijvend zouden worden
geïnundeerd. Dit zou meebrengen,
dat de productie, die deze waarde
volle weilanden thans opleverden,
voor ons land verloren zou moeten
'gaan. Ook aan de buitendijks gelegen
industrieën als steenbakkerijen zou
zeer grote schade worden toegebracht,
yan verschillende zou het bestaan
onmogelijk worden gemaakt.
Tenslotte wijst ir. Harmsen op de
bezwaren, die de afwatering van de
langs de rivieren gelegen landen door
de blijvende opstuwing zou onder
vinden en op de omstandigheid, dat
aan een gedeelte der bandijken door
die opstuwing veel hogere eisen zou
den worden gesteld dan thans het ge
val is.
Prof. de Zoeten becijfert, dat, de
kolenbesparing niet meer dan 430.000
ton zal bedragen en de deviezenwinst
derhalve niet meer dan 13 millioen
gld.. zodat meent deze deskundige
het plan waardeloos moest worden
geacht. Hy vecht trouwens de bere.
keningen op meer punten aan.
Het laatste woord zal er nog wel
niet over gezegd zyn
(Nadruk verboden)
FEUILLETON
dooi"
MARY BURCHELL
HOOFDSTUK I
Norma staarde door het coupéraam
pje naar buiten en vroeg zich af of ze
haar medereizigers moest vertellen,
dat de man over wie deze zo openhar
tig spraken, haar voogd was.
Waarschijnlijk vonden ze het niet de
moeite waard zich voor zo'n jong ding
in acht te nemen. Maar het was toch
niet behoorlijk om zich ten overstaan
van een vreemde zo persoonlijk uit te
laten. Ook al was die vreemde dan
pas zeventien jaar.
Het gesprek was niet slechts gênant,
het werd zelfs min of meer beangsti
gend, want de indruk werd gewekt,
dat haar onbekende voogd, onder
wiens hoede zij zich juist ging stellen,
een vreesaanjagende persoonlijkheid
was.
„Sinister", zei de dame met de grote
rose rozen op haar hoed, „zo zou ik
Justin Yorke willen noemen, maar
wel aantrekkelijk natuurlijk".
„Hij doet me altijd aan een middel
eeuwse kardinaal denken". Dat zei de
vrouw met dc felle oogjes in de hoek,
die zich blijkbaar verbeeldde wel eni
ge kijk op de menselijke natuur te
hebben.
..Een van die kerkvorsten die er
uitzagen als heiligen, weet je wel.
zonder zonden. Een heel interessant
type".
„Justin Yorke is geen type", snauw
de een man met een rood gezicht. „Hij
is enig in zijn soort: gelukkig maar.
En stel je niet aan als een dwaas, Be
atrice. met je geklets over kardinalen
en heiligen. De man is zo werelds als
maar mogelijk is".
„Dat zeg ik toch, dat zeg ik precies",
protesteerde Beatrice. „Hij ziet er uit
als een heilige, maar in werkelijkheid
is hy volkomenHij s c h ij n t zon
der zonde, Henrey. Er gaat een stille
kracht van hem uit en hij is sinister,
zoals Daisy zegt, en hij weet hoe hij
zijn doel moet bereiken, zonder zich
al te veel te bekommeren over de wij
ze waarop'. En trots! Hemelse goed
heid, ik heb nog nooit van mijn leven
zo'n trotse mari gezien, al doet hij
ook nog zo beleefd".
„Ja, hij is trots", beaamde Henrey.
„Zo trots als Lucifer".
„Maar Lucifer is tenslotte gevallen,
nietwaar?" verklaarde de rose roos
met een peinzende voldoehing, die
Norma weerzinwekkend vond.
„O ja? Wat was dat eigenlijk?" in
formeerde Henrey.
„Maar Hqnrey toch! Soms schaam
ik me voor je", verklaarde Beatrice.
„Ik begrijp niet hoe een broer van
mij zo dom kan wezen. Lucifer is na
tuurlijk een andere naam voor de
Duivel".
„Nou. dan past die naam precies op
Justin Yorke", vond Henrey en begon
zo hartelijk te grinniken, dat Norma
zich met een vaag gevoel van erger
nis, dat ze later niet kon verklaren, in
het gesprek mengde.
„Lucifer kan ook „de stralende" be
tekenen". merkte ze koeltjes op. ..Hij
'was de zoon van Aurora, de godin van
de Morgenstond".
Een diepe en verbaasde stilte viel
bij het vernemen van deze ongevraag
de mededeling over het gezelschap,
maar Norma bloosde en voelde zich
een echte betweter.
Wat ter wereld had er haar toe be
wogen zich in het gesprek te mengen
en haar beetje kennis als een pedant
schoolmeisje te étaleren?
In' werkelijkheid echter had haar
opwelling niets te maken met enige
behoefte om haar pas verworven ken
nis te luchten. Het kwam doordat ze
plotseling wist dat ze haar voogd
of ze hem nu kende of niet niet
zonder meer met de duivel wilde ho
ren vergelijken.
Het was best mogelijk, dat hij op de
duivel geleek. Ze had hem nooit ge
zien, dus ze kon er niet over oordelen.
Maar deze lieden hoefden dat niet
zonder aanleiding in haar tegenwoor
digheid te zeggen.
„Wel, wel, daar hebben we een jon
ge dame die haar weetje weet", was
tenslotte het commentaar van de man
met het rode gezicht en hij lachte
aanstekelijk. ..Wat heb je nog meer
voor interessante bijzonderheden in
die zwarte krullebol zitten?"
„Niet zo heel veel", bekende Norma
met een plotselinge glimlach. „Toe
vallig wist ik dit omdat we op school
„Het Verloren Paradijs" hebben gele
zen en we een heleboel aantekenin
gen moesten maken over de verschil
lende betekenissen van Lucifer".
„Zo, zo", Henrey scheen nooit van
„Het Verloren Paradijs" te hebben
gehoord, maar hij vond Norma's grote,
donkere ogen en haar glimlach blijk,
baar nogal aardig.
„Maar over onze plaatselijke Luci
fer weet je toch zeker niets hé? Over
hem maakten jullie op school zeker
geen aantekeningen?" En hij glim
lachte weer, maar zyn zuster zei
„Henrey!" in nutteloos protest.
„Als u met uw „plaatselijke Lucifer"
mijnheer Justin Yorke bedoelt, dan
zal ik binnenkort een heleboel van
hem weten",- verklaarde Norma, en
genoot al bij voorbaat van de sensatie
die ze ging verwekken. „Hij is mijn
voogd en ik ben op dit ogenblik op
weg naar Bishopstone",
„Je voogd!"
Beide dames slaakten kreten van
schrik en van verrassing en de man
met het rode gezicht zei: „Goeie he
mel!"
Norma lachte onzeker en merkte dat
ze licht beefde.
„Is dat zoiets bijzonders?" Ze keek
naar de drie verbaasde gezichten
voor haar.
„Dat Justin Yorke voogd is over
zo'n jong meisje als jij? Nou en of!"
verklaarde Henrey. Intussen had zijn
zuster zich voldoende hersteld om
„tsst. Henrey!" te zeggen, en daarna
tot Norma: „Ben je een nichtje van
Het Wereldgebeuren.
Het Vaticaan
en Moskou
Bij allen, die zich rekenschap heb
ben gegeven van de consequenties der
zich steeds verder toespitsende strijd
tussen het Vaticaan en Moskou ach
ter. zowel als vóór het IJzeren Gor
dijn, kan het besluit van dc Paus
om de „katholieke aanhangers van de
materialistische en anti-christelijke
doctrine van het communisme" in de
ban te doen. niet de geringste verba
zing wekken.
Zuiver principieel bezien, ligt reeds
in het totalitaire karakter van het
communisme de onverenigbaarheid
met 't eveneens exclusieve katholicis
me besloten. De canonieke wet van
1399 verbiedt dc katholieken de ken
nisneming en verspreiding van ketter
se geschriften en het is derhalve de
taak van de Kerk op de naleving van
dit verbod toe te zien. waarbij in voor
komende gevallen dus een speciaal
besluit kan worden uitgevaardigd. Dit
is thans geschied ten aanzien van het
communisme.
De Paus gaf zijn fiat aan de beslis
sing van de Con*gregatie van het Hei
lig Office, krachtens welke allé katho
lieken. die vrijwillig het communisme
steunen, in de ban behoren te worden
gedaan. Aan de gelovigen, die het
communisme verdedigen, trachten te
rechtvaardigen of die communistische
literatuur lezen, verspreiden of drui-
ken, zullen de sacramenten worden ge
weigerd.
Duizenden priesters en millioenen le
ken in het bijzonder in de Oost-
europese landen, maar ook in landen
als Frankrijk en Italië die lid zijn
van de communistische partij, of al
thans daarmee sympathiseren, worden
door dit Pauselijk decreet, dat op een
massale ex-communicatie neerkomt,
niet alleen voor een gewetensconflict
geplaatst, maar tevens voor een laat
ste beslissende keus.
Immers het decreet Is ro geformu
leerd, dat „berouwvolle zondaars" on
middellijk met open armen worden
ontvangen. Kennelijk rekent het Vati
caan erop, dat velen na deze uiterste
maatregel „de weg terug" zullen kie
zen. Maar daar staat tegenover, dat
anderen tot een complete breuk met
de kerk zullen komen. In dit verband
spreekt men reeds van de mogelijke
oprichting van „nationale kerken" in
de communistisch geregeerde landen.
Het is dan ook te verwachten, dat
in geheel Oost-Europa de strijd tus
sen R. K. Kerk en Staat feller dan
ooit zal oplaaien, met alle nadelige
gevolgen ook voor het behoud van
de wereldvrede daaraan verbonden.
De communisten zijn er zeker niet
de lieden naar. deze ongetwijfeld ver
wachte, uitdaging onbeantwoord te la
ten. Twee geweldige machten stellen
zich hier tegenover elkaar en de we
reld kan slechts in spanning afwach
ten. hoe deze strijd beslist zal worden.
Waar het conflict zich echter niet be
perkt tot 't geestelijke en ideologische
terrein, maar zich tevens openbaart in
de practische politiek, kan er van 'n
rustig afwachten geen sprake zijn.
Tenslotte vormt zelfs deze giganti
sche botsing tussen de'R.K. kerk en 't
communisme maar één facet van de
nog veel omvangrijker tegenstelling in
deze na-oorlogse wereld: het Commu
nistische Oosten contra het democra
tische Westen.
Velen zijn \*h mening, dat er thans
minder oorlogsdreiging bestaat dan
b.v. een jaar geleden. De één schrijft
dit toe aan de totstandkoming van het
Atlantisch' pact, de ander aan de lich
te ontspanning inzake het Duitse pro
bleem, maar wie durft beweren, dat
er ook sprake is van een beter geeste
lijk begrip tussen de grootmachten,
om maar te zwijgen van een toenade
ring?
Dat de R. Kath. Kerk thans tot een
drastische maatregel overgaat als de
massale ex-communicatie van alle ge
lovigen. die ook maar enigermate
sympathiseren met het communisme,
is een nieuw bewijs hoe diep de kloof
is geworden.
Ga eens 's nachts
de zon zien.
in de reclame voor het vreemde
lingenverkeer te betrekken. Op
sensatie beluste Amerikanen wor
den nu uitgenodigd, 's nachts naar
Lapland te vliegen, om het grote
schouwspel van de middernachte
lijke zon te beleven. Het uitstapje
duurt dile uur en kost Kr. 148.—.
Minder haastige reizigers kunnen
met de bus naar het Noordelijkste
punt van Europa. Van Lulea zijn
ze dan echter nog tien dagen on
derweg.
hem of zoiets, kindlief?"
Norma schudde haar hoofd. „Niet
echt. We zijn helemaal geen familie
van elkaar. Maar mijn aangetrouwde
tante was een halfzuster van hem".
Allen deden een zichtbare poging
deze interessante verwantschap te
verwerken en faalden daarin even
zichtbaar.
„Het is niet zo ingewikkeld als het
lijkt", legde Norma uit. „Mijn ouders
stierven toen ik zes jaar was. ziet u.
en de enige bloedverwant die er nog
over was. was tante Janet, de wedu
we van mijn moeders broer. Zij was
tot voor kort mijn voogdes, maar zé
is gestorven. Mijnheer Yorke is haar
halfbroer, maar of ze dezelfde vader
of dezelfde moeder hadden, weet ik
niet meer. Ik heb mijnheer Yorke
zelf nooit gezien en.... en.... ik
kende tante Janet ook niet goed om
dat ik op kostschool was en ze me in
de vacanties nooit bij haar Het loge
ren. Ze vond het prettiger me naar
kennissen te zenden, die een boerderij
hadden".
„Nou. als Ik zo'n aardige pupil had
als jij bent, zou ik haar in de vacan
ties vast en zeker thuis willen heb
ben", verklaarde Henrey. „Het is een
schandaal!" voegde hij er met oprech
te verontwaardiging aan toe.
„Tante Janet hield, geloof lk. niet
van kinderen", legde Norma zonder
wrok uft. „Het was zo lang geleden
dat ze aan iemand had toebehoord,
die werkelijk om haar gaf, dat ze bij
na altijd de situatie berustend aan
vaardde"
