Noorwegens „Jolly good King"
Laat uw mond verzorgen
Amerikaans Plastic Kunstgebit
Koning Haakon Vil beweegt zich
vrij te midden van zijn volk
INGRIJPENDE MAATREGELEN OP
LANDBOUWGEBIED
DOKTERS-ASSISTENTE
p£tfig£N
AKKERTJES
Claes de Vrieselaan 21B, Telefoon 37519, Rotterdam
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ZATERDAG 9 JULI 1949
Opgejaagd in de dagen van de bezetting.
*t Gebeurde in een van die mooie trolley© bussen, die de straten van
Oslo zo'n levendig aanzien geven. Een goed geklede dame zat naast een
wat oudere heer en toen dc dame wil de uitstappen, bood deze heer h^ar
aan haar zware koffer uit de bus te dragen.
De dame accepteerde dit aanbod dankbaar en maakte terloops de op
merking. dat hy haar enigszins bekend voorkwam.
„Dat is mogeiyk, mevrouw", luidde het bescheid, „ik ben Koning Haa
kon. Misschien heeft U m'n foto wel eens ergens gezien".
SNEEUWBAL VOOR
Dergelijke voorvallen zijn typisch
voor de verhouding tussen de Noorse
koning en zyn volk. Men kan Koning
Haakon eigenlijk overal tegenkomen:
in de winkels van Oslo of op een
bankje in het park. Of aan de lunch
in een restaurant. Graag pakt hij zo
nu en dan eens als een gewoon bur
ger een bioscoopje en men zegt zelfs,
dat hij eens. toen hy in militair uni
form door de stad wandelde, aan de
kassa een kaartje voor half geld
kocht.
Buiten Noorwegen mogen dergelij
ke verhalen misschien enigszins on
geloofwaardig klinken, de Noren vin
den ze eigenlijk helemaal niet bijzon
der. Honderden Noren komep immers
elke dag in contact met hun koning.
En toch is de populariteit van Ko
ning Haakon dieper gefundeerd dan
alleen maar op zijn' charmante een
voud en toegankelijkheid. Dat deze
Koning leeft in de harten van al zijn
onderdanen, bleek bijv. overduidelijk
op zijn 75ste geboortedag in 1947, toen
r
Weinig koningen zijn ooit zo po
pulair geweest als Koning Haakon
VII in Noorwegen. In een van de
laatste nummers van „Readers
Digest" troffen wij een artikel aan
van de Noorse journalist Abel
Abrahamsen. die op zeldzaam
vlotte wijze vertelt van de even
merkwaardige als hartelijke ver
houding tussen de „gekozen" ko
ning Haakon en zijn volk. Het is
eigenlijk een aaneenschakeling
van anecdoten, welke deze Noorse
schrijver ons voorzet, maar teza
men geven zij toch een bijzonder
goed beeld van deze Scandinavi
sche monarch,
geheel Noorwegen als het ware over
dekt was met portretten van de jari-
GEKOZEN KONING.
Er moet toen een Amerikaan ge
weest zijn, die opmerkte: „Het lijkt
wel of Haakon voor zijn her-verkie
zing vecht". En waarschijnlijk wist
hij niet, dat Koning Haakon inder
daad was gekozen.
In 1905, toen Noorwegen de banden
met Zweden verbrak waarmede het
bijna 100 jaar onder één koning vi
bonden was geweest, bood de Noorse
regering de troon aan Prins Karei
van Denemarken aan. Maar de Prins
wilde eerst zekerheid, dat hij inder
daad gwild werd door het volk en
niet alleen door de politici. Op zijn
voorstel werd een volksstemming ge
houden en met 78 procent van de
stemmen koos het Noox-se volk de
Deense prins tot zijn koning.
NIETS TE VERTELLEN?
De jonge koning n
n: Haal
nam een echt
Noorse naam aan: Haakon VII. En
reeds bij zijn eerste reis door Noor
wegen moest hy ervaren, dat hij wel
iswaar hartelijk welkom was, maar
dat het Noorse volk toch in elk geval
van zijn koning verwachtte, dat hij
zich stipt aan hun tradities en voor
schriften had te houden. Bij de ont
vangst in een klein vissersdorp, wees
een van de sprekers de koning op
een grote steen en vertelde hem, dat
in de tijd van de Vikings de boeren
hun koningen onthoofden, wanneer
deze hun bevoegdheden overschreden.
De Koning hoorde al deze verma
ningen rustig aan. maar toen hy in
Oslo was teruggekeerd, maakte hij
tegenover een van zijn ministers toch
een ondeugende opmerking: „Ik heb
naar zowat 300 toespraken geluisterd
en die hebben me wel duidelijk ge
maakt, dat ik in dit land niets te
vertellen heb".
Het was al spoedig voor iedereen
duidelijk, dat Haakon precies de ko
ning was. die Noorwegen nodig had
en dat hij intuïtief aanvoelde welke
de idealen en de tradities van zijn
onderdanen waren.
En hij wist ook op zo'n prettige
manier met zijn mensen om te gaan.
Daarvan getuigd bijv. het verhaal van
de eenvoudige boer, die eens bij de
koning op audiëntie kwam. De man
werd in 's konings studeerkamer ge
laten en wist kennelijk niet goed hoe
hij moest beginnen. Eindelijk vatte
hij een beetje moed: „excuseer als ik
me niet goed gedraag, maar ik ben
niet gewoon met koningen te spre
ken". begon hij.
Waarop de koning onmiddellijk
antwoordde: „Doet er niet toe. Ik
ben er eigenlijk nog niet aan gewend
koning te zijn".
Wat in Noorwegen ook zeer ge
waardeerd wordt, is de eenvoudige
manier, waarop de Koninklijke fami
lie zich gewoonlijk van personeel
voorziet: doodgewoon door een ad
vertentie in de personcelsrubriek van
de dagbladen van Oslo. Een kleintje
in de P.Z.C., zouden we hier in Zee
land zeggen!
LEZERS SCHRIJVEN...
O, DAT WATER!
De laatste tijd wordt door de water
leidingbedrijven een dringend beroep
gedaan op riet publiek om vooral zuinig
om te springen met het leidingwater.
Niet altijd wordt daar de hand aangehou
den. want, wanneer men op Zaterdag
morgen tussen 6 en 7 uur over de Mid
delburgse Dam wandelt, ziet men alom
een hevig schuren cn boenen van stoe
pen. Mij dunkt, daar mag de politie wel
eens op letten l
Middelburg. L. A. K.
Naschrift Redactie: En inderdaad, de
politie let er op. Op overtredingen van
dc tijdelijke voorschriften wordt zelfs
zeer streng gelet en wanneer deze wor
den geconstateerd wordt onmiddellijk
een proces-verbaal opgemaakt. Wellicht
slaagden sommigen er in tussen de mazen
van het net door te glippen, maar ter
geruststelling van lezer K. (èn van de
waterleidingbedrijven) kan medegedeeld
worden, dat reeds diverse verbalen wer
den opgemaakt.
KONINGIN VICTORIA.
Voor de jeugd van Noorwegen is
Koning Haakon niet een soort sprook
jesfiguur. maar een gewoon mens als
haar eigen ouders, vol begrip en har
telijkheid. En vatbaar voor een grap
je!
Eens wandelde de Koning met zijn
adjudant door de besneeuwde straten
van Oslo en naturlijk kreeg ook de
Koning een sneeuwbal in zijn nek.
De adjudant wilde de jongens, die
dit op hun geweten hadden, een
standje geven, maar de koning hield
hem terug: „Laat ze maar. Toen ilc
zou oud was, heb ik Koningin Victo
ria eens met een sneeuwbal geraakt.
Maar ze zijn er nooit achter geko
men, dat ik het was."
1940—'45.
Vijfendertig jaar lang heeft Koning
Haakon een rustig en welvarend
Noorwegen geregeerd. Toen kwam
die fatale 9de April 1940, waarop de
Duitsers het land overvielen. Koning,
regering en parlement weigerden aan
de Duitse eis om de ven-ader Quis
ling de leiding van de regering in
handen te geven. Vooral Koning Haa
kon was onverzettelijk en hoewel de
dagbladen en radio spoedig o: l er
Duitse controle stonden, wist binnen
enkele dagen iedere Noor welke hou
ding zijn koning had aangenomen. En
het volk stond achter zijn koning.
De Duitsers begonnen een jacht op
de Koning. Een jacht door de bossen
en over de heuvels van Zuid-Noor-
wegen. waar de Koning en zijn vrije
regering zich verborgen hielden. Als
de Duitsers maar even het vermoeden
hadden, dat Koning Haakon zich in
een dorp ophield, werd het in puin
gebombardeerd. Nooit kon hy twee
nachten achtereen in de zelfde' plaats
wat rust vinden en ondanks zijn 68
jaren, weigerde de koning dat voor
hem speciale maatregelen zouden
worden genomen. Eens ontsnapte hij
de Duitsers zelfs toen hy in een post
trein door een reeds bezet gebied
reisde: gekleed in een oude jas, met
een donkere bril.
In Juni moest Noorwegen de onge
lijke strijd opgeven, en de koning
verliet met de tranen in de ogen op
een Britse kruiser het land. Zijn
laatste bijeenkomst met de regering
op Noorse bodem was op de zevende
Juni, de datum van de afscheiding
van Zweden in 1905.
h. vn.
Maar in de harten van de Noren
bleef de koning het symbool van het
vrije Noorwegen. Zijn initialen „H.
VII" kon men overal in het land op
de muren en schuttingen lezen. Zy
werden gesneden in boomstammen,
geschilderd op het asfalt van de we
gen en zelfs op de muren van Duitse
barakken. En hoe scherper de verbo
den werden, hoe meer het „H. VII"
verscheen. „Leve de Koning", werd
de groet van iedere „goede" Noor.
die nooit sprak over de dag, waarop
de oorlog voorbij zou zijn, maar altijd
over de „dag, dat de koning terug
komt".
Die dag kwamEindeiyk. 8 Mei
1945 en op 7 Juni, nu een nationale
feestdag voor geheel Nooi-wegen, was
de Oslo-fjord geheel gevuld met hon
derden boten en bootjes, die de Brit
se kruiser „Norfolk" begroetten, j e
Koning Haakon en zijn familie terug
in Noorwegen bracht. En toen l»j
voet aan land zette, klonk uit duizen
den kelen diezelfde groet, die al die
jaren het symbool was gewe 1 van
het verzet tegen de onderd. „kker:
„Lang leve de Koning".
In liet oude Noorwegen van de Vi
king was het reeds traditie, dat de
Koning van zijn volk een schip kreeg,
wanneer hij zich in de strijd tegen
de vijand een held had getoond. Ook
Koning Haakon heeft zijn schip ge-
kregen. In Juni 1948 werd hem een
prachtig jacht aangeboden, geschenk
van het Noorse volk. bijeengebracht
door alle Noren, in elke uithoek van
het land. door jong en oud.
Koning Haakon mocht zelf beslis
sen hoe het geld besteed zou worden.
Maar één voorwaarde had het Noor
se volk daarbij toch gesteld: het
moest een geschenk voor de koning
zelf worden!
De koning accepteerde. Dankbaar.
„Sinds ik bij de marine diende, l|b
ik altijd naar een eigen jacht ver
langd. Maar ik had er geen geld ge
noeg voor".
Nu heeft Koning Haakon zijn jacht,
de „Norge", een geschenk van zijn
volk. dat meer dan ooit verknocht is
aan zijn „jolly good King".
(Nadruk verboden).
„Damco I", het 1091 bruto register ton metende Rijnschip van üe
e..te n0f,tenjam) js verleden ween na een
lip in 10 minuten tijd gezonken in de
is men bezig het schip t® lichten.
Z.L.M.'ers IN ENGELAND (VII).
Engelse boer neemt thans vooraanstaande plaats in.
Vóór de oorlog landbouw niet
op eerste plan.
(Van een bijzondere medewerker).
In Engeland komt veel grootgrond
bezit voor. Dit is in het verleden oor
zaak geweest van een zeer extensie
ve landbouw, die bij lange na niet in
staat was om in de behoeften van
het Britse volk te voorzien, zodat een
deel van de voedingsmiddelen inge
voerd moest worden. Dit was vroe
ger niet zo'n bezwaar, want Enge
land was rijk en had de voorraad
schuren naast de deur: Denemarken,
Nederland, de VS. verdrongen elk
aar om Albion te voorzien van alles
wat het wenste, om van de domini
ons en koloniën nog maar te zwij
gen. De landbouw stond dan ook niet
op het eerste plan.
Met de oorlog is dat alles veran
derd. Onder de druk der blokkade,
die aan de toevoer grote moeiiykhe-
den berokkende, moest aan de eigen
voedselproductie de hoogste eisen
worden gesteld. Er werden dan ook
talryke ingrijpende maatregelen ge
nomen. Daar een groot deel der man
nelijke arbeidskrachten onder de wa
penen was. werden ook vrouwen en
meisjes gemobiliseerd en in diverse
bedrijven te werk gesteld. Voorts
werd de landbouw sterk gemechani
seerd. zodat de Z.L.M.-ers dan ook
ettelijke bedrijven konden aantref
fen met tientallen tractoren en
slechts enkele paarden.
DE PACHT.
Evenals in ons land zijn echter
door de oorlog de belastingen zo
hoog gestegen, dat de grootgrondbe
zitters hun eigendom niet meer in
stand konden houden. Als de eige
naar sterft is het successierecht zo
hoog. dat het bezit niet ongedeeld
kan blijven.
Naar schatting is er circa 25
eigendom en 75 pacht. De pacht
prijs is afhankelijk van de grond
prijs; de beste grond doet ongeveer
38 per acre. Het onderhoud van de
gebouwen is voor rekening van de
eigenaar. De pachtovereenkomst
komt geheel vrij tot stand, dus zon
der inmenging van een pachtkamer
of iets dergelijks. Eventueel kan men
de grond laten taxeren. De contrac
ten worden van jaar tot jaar aange
gaan, doch ook wel voor een langere
tijd: vijf tot tien jaar of zelfs tot 90
jaar, al naar gelang van de overeen
komst.
De laatste tyd komt er ook wat
meer staatsingrijpen, zodat bv. de
eigenaar de pachter niet zonder gel
dige reden van het bedryf kan zetten.
Voor jonge boeren is het allerminst
gemakkelijk een boerderij in te rich
ten. doch dit is meer een gevolg van
geld-, dan van landgebrek. Geld is
bij de banken wel te lenen tegen een
normale rente van tot 5
doch onder borgtocht.
Onder de druk der oorlogsomstan
digheden is de landbouw met spron
gen vooruit gegaan. Van 1942 af wor
den de jonge boeren ook beter ge
schoold, omdat men de noodzaak
hiervan voor verheffing van de land
bouw heeft ingezien. Op één punt be
staat echter nog een grote achter
stand: slechts 10 of 15 van iedere
honderd boerderijen is geëlectrifi-
ccerd.
Ter gelegenheid van de herdenking van het feit, dat 110 jaar geleden de Garderegimenten Grenadiers en
Jagers^ werden opgericht,^werd Donderdag een ^défilé gehouden voor H. M. Koningin Juliana en Z. K. H.
Bemhard voor het Paleis te .Soest*
ik. H.M. de Koningin en Z.K.H. Prins Bemhard Inspecteren dé
jubilerende regimenten.
(Ingezonden mededeling)
Foor ideale reiniging van
elk kunstgebitook plastic
Tast de natuurlijke kleur van Uio
kunstgebit niet aan!
PRODENTA AMERSFOORT
FEUILLETON
door
ADELAIDE HUMPHRIES
46
„Het spijt me erg, dat ik te laat
ben", zei Betty-Jane zacht tot juf-
froöw Willows, terwijl ze haastig
door de wachtkamer liep.
„Dat zou ik denken!" Juffrouw
Willows wierp haar een ontstemde
blik toe. Ze maakte een zijwaartse
beweging met haar hoofd in de rich
ting van de arme geduldige mevrouw
Downey.
„Ik weet het wel", mompelde Bet
ty-Jane, terwyi ze haar mantel op
hing; maar haar stem klonk niet zeer
boetvaardig. Het leek er meer op, dat
het haar geen zier kon schelen, al had
mevrouw Downey voor eeuwig op
haar behandeling moeten wachten.
Juffrouw Willows wierp Betty-Jane
nog een blik toe. „Humm", dacht ze,
„wat scheelt haar? Rood-gezwollen
ogen en een trillende stem. Ruzie met
haar vriend natuurlijk. De mensen
moesten hun privé-aangelegenheden
buiten hun werk weten te houden",
vond juffrouw Willows. Mevrouw
Smythe (Smith) had intussen bij het
binnentreden van Betty-Jane besloten
dat „zij" dat ongetwijfeld moest zijn.
Ze was heel jong en knap, met een
pruil-mondje. Helemaal niet het type
waar een man als dokter Holbrook
verliefd op zou kunnen worden. Voor
al niet, daar hij een vrouw had die,
volgens de inlichtingen van mevrouw
Smythe. mooi en rijk en heel gedis
tingeerd moest zijn. Je wist ook nooit
wat een man in zijn hoofd haalde.
Eén van de consulterende artsen
telefoneerde opnieuw. Juffrouw Wil
lows zei hem, dat de dokter nog
steeds niet aanwezig was, maar dat
ze hem terug zou bellen zodra hij er
was. Kon hij niet langer wachten?
Ja, dat was erg jammer. Ze wist dat
het dokter Holbrook zeer zou spijten
en er was zeker een gegronde reden
voor zijn wegblijven. Juffrouw Wil-
louws zou dan graag een afspraak
voor een andere dag noteren. Ze nam
het toestel weer op en gaf hetzelfde
bericht door aan de tweede consulte
rende arts. Vervolgens liet ze meneer
Hodicoper aan haar schrijftafel ko
men.
„Het spijt me zeer", zei ze tot het
zenuwachtige mannetje, „maar zoudt
u een andere keer kunnen komen?
Bijvoorbeeld overmorgen? Om kwart
over negen?"
Mijnheer Hodicoper slikte zijn
Adamsappel weg, die wel het om
vangrijkste en zeker het zenuw
achtigste deel van hem was. Met eni
ge moeite bracht hij uit, dat dat den
kelijk wel zou gaan.
Juffrouw Willows dankte hem en
was juisi bezig hem uit te laten toen
"dökt'er Holbrook binnenkwam. Na
tuurlijk niet door dezelfde deur, de
dokter en soms ook juffrouw Hilary
gebruikten een andere deur. waar
door ze de wachtkamer konden ver
mijden.
Vanuit zijn spreekkamer gaf dokter
Holbrook het signaal, dat juffrouw
Willows moest binnenkomen.
Blijkbaar wilde hy zijn patiënten,
die al zo lang hadden moeten wach
ten, niet laten merken, dat him
wachttijd voorbij was.
„Is Janice eh juffrouw Hila
ry er al?" vroeg hij juffrouw Willows,
zodra ze was binnengetreden.
Ze wierp hem een blik toe. Goeie
hemel! Hij zag er bijna net zo ellen
dig uit als Betty-Jane vanmorgen! De
uitdrukking van zijn gezicht was ge
spannen," alsof de huid er strak over
heen was getrokken, teneinde geen
emotie te verraden. Juffrouw W_J,
lolws zei. dat juffrouw Hilary er nog
niet was.
„Goed". De dokter slaakte een die
pe zucht en zijn gezicht ontspande
zich. Juffrouw Willows stond, om het
zachtjes uit te drukken, verbaasd. Ze
zou na alles wat ze gehoord had, heb
ben gedacht, dat de dokter eerder
verdrietig dan blij over dit bericht
zou zijn.
„Laat het me weten zodra ze er is",
zei dokter Holbrook. Juffrouw Wil
lows herinnerde hem er vervolgens
aan, dat hij zijn afspraak met de twee
consulterende artsen had gemist en
voegde erbij, dat ze een andere af
spraak voor overmorgen had ge
maakt. Ze vroeg hem of hij eerst me
vrouw Smythe (Smith) wilde zien
die ook werkelyk het eerst aan de
beurt was of juffrouw Susie Fox,
die een andere patiënte was.
„Dat doet er niet toe", gaf dokter
Holbrook ten antwoord. Zijn gezicht
kreeg weer die gespannen uitdruk
king. Was dat omdat Janice's naam
was genoemd?
Juffrouw Willows liet juffrouw Fox
binnen. Er kwamen nog twee patiën
ten. Daarop verdween mevrouw Dow
ney om nog even een verlaat ontbijt
te gebruiken voordat ze bij de dokter
zou worden geroepen. Juffrouw Föx
werd afgehandeld en mevrouw Smy
the (Smith) stond op het punt het
heiligdom te betreden, toen Janice
eindelijk verscheen.
Ze kwam niet door de achterdeur.
En voorzover juffrouw Willows kon
zien, zag ze er net zo uit als anders,
even fris en netjes en aardig, chic
maar niet opzichtig. Janice was zo
aantrekkelijk en zo'n alleraardigst
meisje.
„Het spijt me, dat ik zo laat ben",
zei Janice tot juffrouw Willows. Maar
evenmin als bij Jetty-Jane klonk
haar stem spijtig. Juffrouw Willows
irriteerde het echter niet. Janice
mocht haar problemen hebben, zoals
juffrouw Willows heel goed zag, maar
ze hield ze vastbesloten voor zich.
Maar nu zei Janice zeer tot juf
frouw Willows verbazing: „Juffrouw
Willows, ik moet u iets vertellen".
Juffrouw Willows knikte. Ze had
geleerd dat de mensen dikwyls meer
vertelden naarmate je minder vroeg.
„Ik ga weg", zei Janice. „Ik moet
weg. Ik weet wel, dat het vreemd
lijkt nu mevrouw Mc Rae ook weg is
en er nog geen opvolgster voor haar
is, maar ik moet weg en wel dade
lijk. Daarom was ik zo laat. Ik ging
op weg hierheen een plaats reserve
ren. Ik heb die voor overmorgen ge
kregen. Ik weet dat u dit allemaal
een beetje overhaast zal schijnen,
maar ik vertel het u omdat ik weet,
dat ik op uw steun kan rekenen als
ik het aan dokter Holbrook zeg".
„Mijn steun?" vroeg juffrouw Wil
lows. Dus het was ernstig. Die arme
Janice moest weg. Juffrouw Willows
veroordeelde haar niet.
Ze bewonderde het meisje erom,
dat ze deze knoop had durven door
hakken. Haar sympathie was ver
deeld. zoals ze wel had voorzien. Ze
had medelijden met de dokter, wan
neer hij zou horen dat Janice weg
ging. Weliswaar had hij deze morgen
opgelucht geschenen toen hij hoorde
dat ze er nog niet was, maar hij had
toch ook gezegd dat hij het onmid
dellijk wenste te weten wanneer ze
er was.
„Ja", zei Janice. Ze glimlachte juf
frouw Willows hartelijk toe. „Ik wou
zou graag dat u er dokter Holbrook
van overtuigde dat de zaken ook wel
zonder mij zullen lopen. Ziet u"
iets als een schaduw trok over Jani
ce's heldere ogen „ik beloofde dat
ik voor minstens een maand zou
gaan".
„Dus je komt wel weer terug?"
Janice keek juffrouw Willows ver
schrikt aan. „Ik wel ja, tenmin-
I ste, voorzover ik weet, wel". Ze
scheen haar verbazing van zich af te
willen schudden.
„Ik zal het de dokter wel vertel
len", zei juffrouw Willows. Haar toon
was kattig als gewoonlijk. Maar haar
warme hart was warmer dan ooit.
Die arme stakkers! Zo verliefd op
elkaar en er was niets aan te doen.
„Ik moest het hem zeggen als je er
was", voegde ze erbij.
„Ik zal het hem zelf wel vertellen".
Janice dankte haar met een oprech
te glimlach. „En nogmaals heel har
telijk dank, lieve juffrouw Willows".
(Wordt vervolgd).
(Ingezonden mededeling)
zenuwpijn, kiespijn
Tergende pijnen..duldeloos,maar niet hope
loos, want AKKERTJES'verslaan alle
pijnen snel en zeker. Weiger namaak. 1'
tielpen direct
(Ingezonden mededeling)
Wanneer U 's morgens uw slechte tanden bij ons laat trekken
PLAATSEN WIJ NOG DEZELFDE DAG EEN
MUURVAST IN DE MOND. Volledige garantie.
Trekken desgewenst in Evipanslaap. Behandelingen
door Tandartsen. Spreekuur van 9 uur 's morgens tot
7 uur 's avonds, Bovendien Dinsdags- en Donderdags,
avonds van 79 uur,
