Vier Koningen vervangen door vier presidenten Communistische staatshoofden op de Balkan Zeeuwse Almanak DOOFSTOMMEN KUNNEN TOCH VOLWAARDIGE ARBEIDERS ZIJN DOKTERS-ASSISTENTE v. DE WEEKMARKT TE AXEL VRIJDAG 1 JULI 1949 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 3 (Van onze correspondent) TRIEST, Juni Sinds het einde van de laatste wereldoorlog zijn er achter het yzeren gordijn vier kronen van het wereldtoneel verdwenen. De vier konikrijken: Albanië, Bulgarije, Joego-Slavië en Roemenië, werden Repu blieken. De Koningen gingen en de Presidenten verschenen. Niemand kent ze echter en niemand weet, dat het staatshoofd van Alba nië dr. Omar Nischani heet. In Bulga rije presideert dr. Mintscho Neitscheff een communist, die voor de totstand koming van de republiek, minister van Onderwijs was. Evenals in de overige ex-monarchistische landen in de Bal kan staat aan het hoofd van de staat niet één persoon, maar een collectie ve instantie. Aangezien echter bij di plomatieke recepties er uit deze col lectieve instantie toch altijd één man moet zijn, die de eerste plaats in neemt, die bij oorkonden en benoe mingen zijn handtekening moet zet ten, is in de praktijk de president van dit presidium toch het hoofd van de staat. Men sprak van Dimitrof; men spreekt van Tito, maar men spreekt niet van de staatschef pro forma, dr. Ivan Ri- bar in het Joego-Slavië van Tito en niet van de president van het presi dium van de Roemeense Nationale Vergadering, prof. dr. Parhon. Van Parhon zou men misschien meer horen, wanneer hij niet in de schaduw stond van de „sterke" man nen in dc politiek van zijn land en de machtige Anna Pauker. Deze 75-jarige professor, een zoon van een boer en dorpsonderwijzer uit Siebenburg. wiens moeder Marie Bauer heette, staat in de wereld der wetenschap meer in aanzien dan in die van dc politiek. Als leerling van prof. Kraepelin uit München is hij een uitstekende zenuwarts geworden, daarna werd hij een klierenspecialist van internationaal formaat. Hij ge looft, dat het mogelijk is de leeftijds grens van de mens te verhogen tot 120 jaren en zelfs nog hoger. Als hoog ste waardigheidsbekleder van dc staat moet hij een beetje terughoudend zijn met zijn stoutmoedige treorieën. Typerend is, dat de opvolgers van de vier „gevallen" koningen in de Bal kan, allen academici met een doctors titel zijn. Zij zijn de stromannen voor de werkelijke leiders van dc landen, die hun namen en hun optreden niet door het routinewerk van een staats hoofd in waarde willen doen dalen. STERKE EN „STRO" MANNEN Deze gedachte van de grondwette lijke splitsing van de functies tussen de „sterke" mannen van de staat en de officiële hoogste vertegenwoordi gers, is door de Sowjet-Unie overge plant naar de Balkan. In het Kremlin ontvangt niet Stalin, maar de voor zitter van het presidium van de op perste Sowjet, Nikolai M. Schweraik bijvoorbeeld buitenlandse diplomaten bij hun eerste bezoek. Politiek ver plicht dat tot niets. Evenwel, deze Schwernik is geen stroman. Deze zoon van een arbeider was eens electricien. Als vakverenigingsman is hij bekend geworden, hij behoort tot het „Polit- büro" en was meermalen door de po litie van de Tsaar gevangen genomen. Slechts drie landen achter het ijze ren gordijn hebben nog oude staats presidenten nog verder zal vermin den wij staatspresidenten, zoals men die in het westen van Europa kent. Op de Burcht in Praag resideert Kle ment Gottwald, van beroep timmer man; in Warschau is het Bierut, een IN DE AVONDSTILTE Toen Woensdagavond alle genodig den en alle toeristen uit Veere weg waren, toen in de straten van het speelgoedstadje, dat toch als de vis sersschepen binnenlopen, zo'n leven dige indruk kan maken, de stilte vol komen de baas was geworden, ben ik alleen weer teruggegaan om voor het eerst de beiaard aan te horen ih de schemering. Hoe anders was alles nu dan in de middag! De Veerenaren leunden tegen de gevels van de huizen rond de Markt of stonden in hun deuren. Op de kade was het stil: er kwam een gure wind uit zee en ieder zocht er beschutting tegen. Er stond voor het bordes van het stadhuis een ouderwetse koets met twee paarden er voor en in die koets zaten de reeds bedaagde leden van twee Middelburgse families. De koetsier stond naast zijn paarden en zorgde er voor, dat zij niet met hoef- gestamp de rust verstoorden. Er kwa men een paar auto's en een paar late fietsers. En dat was alles. Maar Ferdinand Timmermans, de dove stadsbeiaardier van Rotterdam, bespeelde de beiaard. Een blijde mu ziek tinkelde over de rode pannenda ken en in de grijze straten, waar hier en daar een wandelaar liep. Nu eens juichten de klokken, dan weer was hun lied vroom en ingetogen. Soms was er alleen het ijle zingen van de kleine klokjes, dan weer het diepe gonzen van de groten. De beiaardier zat te spelen en kon zich niet losma ken van zijn instrument. Telkens nieuwe klankenweelden strooide hij uit en wie er waren, daar in Veere, allen mensen, die Veere liefhebben, zij waren ontroerd en wisten, dat zo'n eerste beiaardavond een kostbare her innering blijven zal. Toen Timmermans zijn spel moest staken, was het donker geworden. Subliem! Dat was wat hij zei over de beiaard van Veere. Wij, de andereu, zeiden hetzelfde van zijn spel, dat wij beluisterd had den in de avondstilte. revolutionnair van beroep en uit roe ping. Beiden waren dikwijls en voor lange tijd in Moskou. Zij zijn over tuigde Kremlin-communisten in te genstelling tot de president van Hon garije, Arpad Szakasits, boerenarbei der en sociaal-democraat tot 1948 toen zijn partij met de communistische par tij samensmolt tot de arbeiderspartij. Enige tijd daarna werd hij staatschef. Was dat als beloning bedoeld of werd hij aan de dijk gezet? Allebei is juist En wanneer Hongarije als de volgende staat van het Oostén door gelijkma king aan de grondwet van de Sow jet-Unie dc invloed van de staats presidenten nog verder zan vermin deren, zou zelfs een figuur als »de Gortzak van Budapest er niets aan kunnen veranderen. Schadevergoeding aan de onrechtmatig gedetineerden. De commissie van rapporteurs der Tweede Kamer heeft verslag uitge bracht over het wetsontwerp, dat be oogt personen, die ten onrechte als politieke delinquenten gedetineerd zijn, schadevergoeding toe te kennen. In dc commissievergaderingen werd de vraag gesteld, waarom de regering geen schadevergoeding wenst toe te kennen aan hen. die door de Duit sers onrechtmatig gevangen gehou den zijn. De minister van justitie zette uit een, dat een tegemoetkoming aan hen, die ten onrechte door of namens de Nederlandse overheid gevangen ge houden zijn in een geheel ander vlak ligt dan een tegemoetkoming aan personen, die door de Duitsers gevan gen gehouden zijn. Dit wetsontwerp betreft uitsluitend de gevolgen van Nederlandse daden. Voor Duitse daden is de Nederlandse overheid nu een maal niet aansprakelijk. Wat betreft de vraag, of er bij de regering" verdere plannen bestaan om de slachtoffers van Duitse gevangen schap te helpen, merkte de minister van Financiën in de eerste plaats op, dat naar zijn indruk de Stichting 19401945 over het algemeen zeer be hoorlijk hulp verleent. Verruiming van de steun aan deze stichting scheen hem daarom niet nodig. De minister van justitie vestigde er de aandacht op, dat in het wetsont werp een scheidslijn is getrokken bij het tijdstip, waarop meer geregelde toestanden zijn ontstaan. Wie vóór dat tijdstip is ontslagen, kan volgens het ontwerp geen tegemoetkoming krij gen. Demasqué in Alabama. De gouverneur van de Amerikaan se staat Alabama, James Folsom, heeft zijn handtekening geplaatst on der een Dinsdag met 84 tegen 4 stemmen door de Kamer aanvaarde wet, waarbij het dragen van maskers in het openbaar wordt verboden. De gouverneur verklaarde, dat streng zou worden toegezien op naleving van deze wet, welke hoofdzakelijk gericht is tegen de nractijken van de Ku Klux Klan en dergelijke organi saties. waarvan de leden gemaskerd optreden. 50 JAAR SPIRITUSFABRIEK TE BERGEN OP ZOOM. Maandag 18 Juni viert de Zuid-Ncder- landse Spiritusfabriek te Bergen op Zoom haar 50-jarig bestaan. Vennoten van deze N.V. waren bij de oprichting vrijwel alle suikerfabrieken die toentertijd in en vond Bergen op Zoom dik waren gezaaid en in de stichting van een dergelijke fa briek hun afgewerkte producten meer lonend konden maken. Autobotsing ais gevolg van een „inhaalspelletje". Dinsdagavond reden twee perso nenauto's over de Rijksstraatweg van Ellecom naar Arnhem. Onder weg bedacht men een spelletje, waarbij de achterrydende auto trachtte de voorste in te halen. Dit werd belet, doordat de voorste steeds naar links uitweek. Het spel letje ging goed tot bij Velp. Dc voorste wagen slipte zodat de ach terste auto er in volle vaart tegen op vloog. Deze wagen, waarin twee man waren gezeten, sloeg over de kop. De bestuurder moest zwaar gewond naar het Velpse ziekenhuis worden overgebracht, terwijl de auto totaal vernield werd. Ook de voorste wagen liep aanmerkelijke schade op. Zij bleken een borrel te hebben gedronken. Nieuwe voorzitter van de C'hr. Middenstandsbond. De heer J. de Jong uit Rotterdam, vice-voorzitter vaiT de Christelijke Middenstandsbond, is op de te Utrecht gehouden vergadering tot voorzitter gekozen, in de plaats van de afgetreden heer P. E. Tameling. Duitburg. één van dc belangrijkste doelen in Duitsland voor de gealli eerde luchtmacht tijdens de tweede wereldoorlog, iieeft heel wat zware aanvallen te verduren gehad, waardoor talloze schepen in de Rijn zyn gezonkpn Nog steeds is men dagelijks in de weer met het bergen van de wrakstukken. Een overzicht van de Rijn bij Duisburg. Een enorme, drijvende bok (op de voorgrond) bezig met het niimingsvvork. Daar. achter liggen talrijke Nederlands© en Belgische lijnschepen op lading te wachten. Tachtig procent kan in eigen onderhoud voorzien. (Van onze reizende redacteur) AMSTERDAM. Jui. Tachtig procent van de Nederlandse doofstommen, wier aantal steeds blijft schommelen tussen 5000 en 6000, kunnen in hun eigen onderhoud voorzien, vertelt mij mej. J. H. Bijtel, secretaresse van dc Nederlandse Bond van Doofstommen-verenigingen. Dit is het zeer bevre digende resultaat van het werk der vijf scholen voor hen, die zonder nor maal werkende gehoororganen zijn geboren of bij wie de werking dier organen is opgehouden voor zijn hebben leren spreken. De zorg voor deze medeschepselen, die in vroegere eeuwen volkomen nut teloos hun leven sleten, is in Neder land een der oudste sociale maatrege len. Het was Guyot, een der pioniers op dit gebied, die reeds in 1790 te Gro ningen een instituut voor doofstomme kinderen oprichtte, dat nog steeds be staat. Het tweede werd in 1828 te St. Michielsgestel geopend (voor R. K. kinderen), het derde in 1853 te Rotter dam, het vierde in 1880 tc Voorburg (op gereformeerde grondslag) cn het vijfde in 1911 te Amsterdam. Deze vijf. drie internaten cn twee dagscholen, hebben tezamen voortdu rend een duizend leerlingen. Op het totale aantal doofstommen is dat vrij veel, maar men diene in aanmerking te nemen.dat de schooltijd lang is: dc kinderen komen er reeds als zij a 3 jaar zijn en zij blijven er tenminste tot hun 16c levensjaar, soms nog lan ger. Dat is dan vooral het geval te Groningen en te St. Michielgestel, waar de instituten eigen ambachts scholen hebben. Dc practijk heeft geleerd, dat er on geveer twintig beroepen zijn, waarin een doofstomme een volkomen vol waardig bestaan kan opbouwen: dat van een schoenmaker, kleermaker, zeilmaker, instrumentmaker, boekbin der, enz. Verrewg de meesten kunnen dus zij het met oneindig meer moei te dan een horende de status van geschoolde arbeider bereiken. Er zijn er, die veel verder komen. Sommige Nederlandse doofstommen hebben een H.B.S. of een M.T.S. afgelopen; er is een bekwaam landtechnicus onderhen en een architect en een sociaal werk ster. Dezer dagen is een doofstom meisje geheel alleen ccn vacantiereis naar Engeland gaan maken: zij spreekt even vloeiend en verstaanbaar Engels als Nederlands, cn zij „verstaat" het ook. 1000 LEERLINGEN Dat „verstaan" is natuurlijk iets an ders dan bij horende mensen. Het is geer- „horen", het is een begrijpen van de houding der lippen bij het spreken, van de gelaatsuitdrukking en van het gebaar. Dat is de basis .van hun contact met dc buitenwereld. Onder elkaar spreken de doofstommen gaarne in een geheel eigen en zeer ex- FEUILLETON 39 „Au fond kan niemand voorkomen dat een ander ongelukkig wordt. Maar niemand gaat er aan dood, ge broken harten herstellen zich weer. Het is wonderlijk, hoe elastisch die zijn". „Als ik dacht dat die kerel Janice niet gelukkig zou maken....1' Ben keek nog bozer en zijn vuisten balden zich vanzelf. „Hij heeft de tegenwoordige me vrouw Holbrook ook niet gelukkig ge maakt, is het wel?" merkte Albic zeer verstandig op. „Als hij dat wel had gedaan, zou ze hem niet van zich laten vervreem den. En als een man één vrouw niet gelukkig kan maken, dan zal het hem met de volgende ook niet best af gaan". Albie nam haar zakspiegeltje om haar lippen te inspecteren. Janice moest maar oppassen; als ze niet bij haar positieven kwam zou Albie op 'n goeie dag Ben misschien wel van haar afkapen. Er waren niet veel mannen te prefereren boven Benjamin Early Archer. En de hele familie Hilary Janice uitgezonderd wenste Ben als een der hunnen. „Als je er genoeg van krijgt om achter haar aan te lopen", zei Albie, terwijl ze het spiegeltje wegstopte, „laat het me dan weten, want ik zal ook in de buurt blijven! Met andere woorden, Ben, ik zal je nooit in de steek laten. Als je mij ooit ten huwe lijk vraagt, sleur ik jc zo hard mee naar de Burgerlijke Stand dat je er door ADELAIDE HUMPHRIES een week duizelig van zou blijven." „Dank je wel", zei Ben weer. Hij hielp Albic van haar krukje af cn hield haar zachte handje even in de zijne. „Ik zal het onthouden", zei hij, „en ik ben een sukkel, dat ik je niet op staande voet aan je woord houdt. Dc kerel, die zo'n aardig meisje als jij krijgt. Albie, trekt een lotje uit de loterij". „Dank je!" Haar ogen lachten hem toe maar c-r was toch iets triests in, „Ik weet wel, dat je op mij nooit ver liefd zult worden, Ben. Maar, zoals ik al zei, maak je maar geen zorgen, ik sterf niet aan een gebroken hart. Ik wil toch in geen lijden trouwen. Niet voordat ik een geweldige carrière heb gemaakt. Tussen twee haakjes; ik doe de eerste van het nieuwe jaar al exa men in plaats van in het voorjaar en dan ga ik een baantje zoeken en de oude haardstee verlaten". „Alsjeblieft niet!" Ben hield haar hand steviger vast. Zijn aardige blau we ogen toonden oprechte bezorgd heid. „Word jij alsjeblieft geen wer kende vrouw! Het was al erg genoeg om bij myn thuiskomst te ontdekken, dat iets dergelijks Janice was overko men. Ik zou jc liever op staande voet trouwen dan dat laten gebeuren". „Als ik geloofde, dat je dat ernst was. zou ik je er aan houden". Het aardige gezichtje werd ernstig. „En als het niet ging tussen ons, zou ik wijken als je tenslotte toch nog de kans kreeg om met Janice te trou wen. Want zie je, liefste Ben, het zou De film „Johnny Belinda", die een groot succes heeft gehad in de grote sleden en nu in de provincie de aandacht trekt, heeft de vraag opgeworpen hoe- het in Nederland gesteld is met het lot der doofstommen. Onze reizende redacteur vertelt daar over in bijgaand artikel het een en ander. pressïeve gebarentaal cn ook gebrui ken zij wel het vingeralphabet. De studie daarvan wordt echter niet sterk aangewakkerd, omdat het nut ervan zo beperkt is. Men verwacht zelfs, dat deze twee middelen tot onderling ver keer althans de eerste vrijwel zullen verdwijnen. Vandaar, dat er 'n documentaire film is vervaardigd van bejaarde bewoners van St. Michielge stel, die gebarend converseren op 'n wijze, die wellicht over enige tiental len jaren niet meer zal worden toege past. Een zeldzaam curiosum, dit filmpje, derhalve! Dc duizend leerlingen der doof- stommeninstitutcn er komen er elk jaar ongeveer evenveel bij als er af gaan beschikken over ccn staf van honderd onderwijzers en onderwijze ressen. die met veel tact en einde loos geduld de gehandicapte kinderen opleiden tot mensen, die zich met niet meer moeite dan vele anderen en zon der enig minderwaardigheidscomplex door het leven kunnen slaan. Men ziet zelfi kans sommigen gevoel voor muziek bij te brengen cr zijn er, die een voorkeur voor bepaalde com ponisten weten te verdedigen! en an deren dansen te leren. Het aantal hier is naar verhouding niet groter dan in andere landen cn hun verzorging wordt-misschien alleen in Scandinavië overtroffen. In Zwitserland is het aan tal zeer hoog geweest, tot men ont dekte. dat een gebrek aan jodium in het drinkwater de oorzaak was. Nu dat is aangevuld heeft men met vreug de een aantal instituten gesloten! (Nadruk verboden) Zaterdag a.s. 550-jarig jubileum Iedere Zaterdag is er in Axel een meer dan gewone drukte, welke drukte zich grotendeels concentreerd in de Noordstraat en op de Markt, op straat en in dc café's. Speciaal de laatste tjjd treft men op dc Markt vele landbouwmachines en andere artikelen aan, die betrekking hebben op de landbouw. De zaadhandelaren zyn, evenals de handelaren in plan ten, heesters enz. meestentijds rijk vertegenwoordigd. Het publiek bestaat voor het mecrendeel uit landbouwers en personen die zakelijke relaties hebben in de landbouw. 's Zaterdags wordt in Axel dc weekmarkt gehouden en deze week markt is wel één van de drukste markten in Oostelijk Zeeuwsch Vlaanderen, omdat Axel de centrum gemeente is van deze streek. Uit de gehele omgeving komt men op die dag naar Axel om zaken tc doen. De markt in Axel is niet te verge lijken met bijvoorbeeld de markt in Middelburg, omdat men in Axel wei nig of geen kramen aantreft. Zeker, er verschijnt, speciaal de laatste tijd, wel eens een standwerker, die met zijn wonderbaarlijk spreektalent het één of andere artikel aan de man tracht te brengen, maar dat zijn uitzonderin gen. Het is cn blijft een landbouw markt. VOOR AXEL VAN GROOT BELANG. Is de gemeente Axel gebaat met deze weekmarkt? Het antwoord op deze vraag is niet moeili.jk. Immers de marktbezoekers komen voor liet merendeel niet alleen naar de markt om onderling zaken te doen, doch benutten deze dag tevens om in Axel hun inkopen te doen. De Axelse winkeliers, café- en hotelhou ders zijn dan ook uitermate op deze markt gesteld, want deze markt doet hun zaken floreren, waar uiteindelijk weer de gehele gemeente goed mee is. 550.JARIG BESTAAN. De Axelse weekmarkt nu bestaat in Juli 550 jaar. Het recht tot het hou den van een markt was in de vroege re eeuwen een privilege, hetwelk door de regerende vorst, wanneer hij geld nodig had, aan bepaalde plaat mij ook niet kunnen schelen als jij eerst met een half dozijn andere meis jes getrouwd was geweest. Maar aan gezien je nu eenmaal zulke tedere ge voelens voor Janice en niet voor haar kleine zusje hebt-, raad ik je nogmaals aan om in de buurt te blijven en je kans af te wachten". Ben liet haar hand los of liever ge zegd, hij merkte, dat Albie de zijne onopvallend had laten gaan. Zijn glimlach was iets opgewekter en zijn blauwe ogen keken niet meer zo som ber. „Een mens is een gewoontedier", zei hij, „dus ik denk dat ik wel in haar nabijheid zal blijven zolang de kans bestaat dat Janice niet werkelijk gelukkig is. Maar ik hoop echt dat ze het wél zal zijn. En nogmaals hartelijk dank, Albie. Je hebt me geweldig ge holpen. werkelijk! En denk er aan: nooit een werkende vrouw worden, hoor! Laat je werk nooit belangrij ker worden dan liefde en leven". (Wordt vervolgd i sen werd verleend. De plaatsen wa ren op dit privilege erg gesteld. Im mers door dit privilege konden de ter markt gebrachte goederen cn beesten zonder verdere belemmerende bepa lingen over geheel Vlaanderen (waar toe Axel toen behoorde), worden ver voerd. Het was in Juli 1399 dat Philips van Vlaanderen aan Axel het recht gaf tot het houden van een week markt. terwijl daarnevens in voor- en najaar nog een vrije markt buitendien plaats had. Van die tijd af begon voor de stad Axel ccn bloeiperiode, want uit de ambachten Hulst, Moer- beke en Assenede, toog men toen we kelijks naar AxeF. Naar de stad Axel, die in 1213 van graaf Ferdinand van Vlaanderen stadsrechten had gekre gen. HERDENKING. 1-Iet bestuur van dc plaatselijke V. V.V. heeft, enkele maanden terug, het initiatief genomen, om het 550- jarig bestaan van de weekmarkt op bijzondere wijze te vieren. Met grote energie heeft men doorgezet en ten slotte is men er in geslaagd, de nodi ge steun te verkrijgen. Voorop dient gesteld, dat de benodigde gelden uit sluitend zijn bijeengebracht door de belanghebbenden bij de markt, waar bij de landbouwinstanties het sterkst op de voorgrond zijn getreden. Dc clou van deze feestdag, die op Zaterdag 2 Juli a.s. zal worden ge houden, zal wordeh gevormd door de grote historische optocht. Daarin zul len o.a. voorkomen, voorstellingen van Ferdinand en Johanna, graaf en gravin van Vlaanderen die, zittend op hun troon, aan burgemeester on schepenen van Axel de papieren van de stadsrechten overhandigen; van Phi lips en Margaretha van Maale, verge zeld van hun hofhouding en gezeten te paard, die hun intocht houden in Gent, alwaar de magistraat van Axel het privilege tot het houden van de weekmarkt in ontvangst neemt. Men zal diverse groepen kunnen bewon deren uit de middeleeuwen; hoe in die tijd de landbouwproducten ter markt werden gevoerd; hoe de mee krap verbouwd werd enz. Men zal daar de vroegere klederdrachten kun nen bewonderen, zowel van de boeren als het krijgsvolk. Kortom, men heeft er naar gestreefd, om in deze op tocht een beeld te geven van de ont wikkeling vanaf 1400 tot heden ten dage. Er zal die dag tevens een grote tentoonstelling van de nieuwste land bouwmachines zijn. Er worden turn- demonstraties gehouden, er is een motor-cross en tot slot is er een groot vuurwerk. Het zal Zaterdag zeker een buiten gewone 'drukte zijn in Axel. Het Wereldgebeuren. De klok terug in Zuid-Afrika Dc Boeren in Zuid-Afrika werden i op het slagveld verslagen, maar de 'Britse geest is niet" sterk genoeg ge weest om de vruchten van de over- I winning to plukken. Do Boeren ver doren slechts een veldslag, zij hebben de oorlog ideologisch gewonnen. Het moto van Kruger: er zal geen gelijk heid zijn tussen zwart cn blank m Kerk noch Staat, heeft gezege vierd boven dat van Rhodes: gely- kc rechten voor alle beschaafde mensen. Dc nakomelingen van Rho des hebben niet de moed van hun libe rale overtuiging gehad cn z\jn naar het kamp van hun tegenstanders overgelopen. Omdat, zoals een hun ner het heeft uitgedrukt, dc Engelse Zuid-Afrikanen die wel bereid zijn met burgeroorlog" to dreigen wanneer het gaat om gevoelskwesties gelijk de vlag, geen hand hebben uitgesto ken om de hoogste waarden van En- gelands politieke tradities in be scherming te nemen. Bovenstaande uitspraak is van dc journalist J. H. Iluizinga. die op het 'ogenblik een reis maakt door Afrika. In zrjn artikelen gewijd aan de Bóe ren-republiek beschrijft hij dan ver der hoe de gekleurde rassen zelfs het laatste spoortje aan democratische rechten ontnomen wordt cn de blan ke bevolking, betrekkelijk gering in getal, zich steeds enger organiseert m ccn streng gesloten kaste om de suprematie te handhaven. Indien het rcaetionnairc program van dc hui dige nationalistische premier straks voltooid zal zijn, zal de zwarte stem in Zuid-Afrika grondig en voor goed gesmoord zyn. Eerst dan zal die abso lute stilte van de gevangenis heersen, waarin de dodelijk bevreesde blanke cipier de illusie van de veiligheid meent t.e vinden. Regelrecht tegen de stroom des tijds. Huizinga is een bezadigd en geestig schrijver, die dc pen met zwier han teert. allerminst een radicaal. Zijn zwarte schets over de situatie in Zuid-Afrika is stellig niet overdre ven en klopt volkomen met de klach ten, die herhaaldelijk in de Ver. Na ties zijn ingediend. Wij hebben eensin de bchccrschap- commissie enkele zittingen gevolgd, gewijd aan dc bekrompen rassen-po- - htiek vaii de Nederlandse afstamme lingen. De felle requisitoirs van de £c kleurde gedelegeerden maakten eel wat meer indruk dan dc matte verdediging van dc Zuid-Afrikaan Eric Louw, bij wie t sterkste argu ment was dat hel bier oen binnen landse aangelegenheid betrof. Het argument van hen, clie op biiiten- la.ndsp critiek geen afdoend ant woord weten te formuleren. In dit geval staat Zuid-Afrika sterk, omda,t hei gaat om kolonisatie van binnen uit. èn niet van buiten af. Het blyft echter de vraag of op den duur de barricaden, die de blan ke gemeenschap opwerpt tegen het opdringen der zwarte massa's, stand zullen houden. Het nieuws, dat sinds de verrassende vervanging van ge neraal Smuts door dr. Malan uit Zuid-Afrika is gekomen, is weinig opwekkend en niet geschikt om de geringe sympathie in dc wereld voor dit Britse Dominion te vermeerde ren. De bloedige relletjes in Durban, een gevolg van de kunstmatige op- -ewekte rassenhaat, wierpen on- mgs een nieuwe smet op het Zuid- Afrikaanse blazoen. De goudvond sten bij Johannesburg bleken ach teraf voornamelijk een verzinsel van handige lieden, die de aandelen van een bepaalde maatschappij op de beurs wilden opdrijven. Een fi nancieel schandaal, waarbij de rege ring" lijdelijk heeft toegezien. Deze week is na lange beraadsla gingen in het uitsluitend blanke parlement een nieuwe wet op. het burgerschap aangenomen. Voortaan zullen blanke immigranten eerst na vyf jaar burgers van de Unie wor den, waardoor dus de proeftijd al vorens nieuwelingen lot. de blanke kaste worden toegelaten verlengd is. Deze wet heeft vooral in Enge land nogal wat ontstemming gewekt. Deze week zijn ook in Canada parlementsverkiezingen gehouden. De liberale regering, onder leiding van premier St. Laurent kreeg een ongekende meerderheid, waarmee dus de politiek, die Canada tot een middelgrote natie met prestige en internationale goodwill heeft ge maakt. een duidelijk votum van ver trouwen heeft gekregen. De wijze waarop Zuid-Afrika de klok terug zet, het conservatieve provincialisme, staat we] in lijnrech te tegenstelling met de ontwikke ling ln het andere Dominion Cana da. De Zuid-Afrikaandcra planten geen traditie voort, waarop Nederland trots kan zyn, in weerwil van de banden op grond van gemeenschap pelijke taal en afkomst, die beide landen nog steeds verbinden. Protestbijeenkomst van Het comité „Het Joodse Kind". Enige honderden Joodse kinderen, in dc oorlog ouderloos geworden, wa ren het onderwerp van een enerveren de bijeenkomst, die Dinsdag te Am sterdam was belegd door het comité „Het Joodse kind". De aanleiding tot deze vergadering was het diepgaande meningsverschil tussen de commissie voor oorlogskinderen en vele Joodse burgers over de vraag op welke wij ze de belangen van het Joodse, oor logspleegkind op dc beste wijze wor den behartigd. Joodse woordvoerders menen, dat dc Joodse kinderen niet aan het Jood se milieu onttrokken mogen worden door ze in niet-Joodse gezinnen te doen opvoeden. De commissie voert aan, dat het hier slechts een gering percentage van de Joodse kinderen betreft, van wie de meeste niet naar een ander gezin overgeplaatst willen worden. De vergadering nam ccn motie aan. waarin de regering verzocht, wordt als regel Joodse oorlogspleegkinderen onder Joodse voogdij te stellen. Te Sofia is bekend gemaakt, dat de eerste vrouwelijke Bulgaarse diplomaat, mevr. Stella Blagoeva, tot ambassadeur in de Sowjet-Unic is benoemd. Twee vissersboten uit Oostende heb ben ter hoogte van de Belgische kust mijnen opgehaald. Een mijn ontplofte m het net» doch richtte geen schade aan de boot aan.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1949 | | pagina 3