De twee rivalen: Drew en Laurent STEMMEN Zeeuwse Almanak MYSTERIE IN ETTEN-LEUR DOKTERS-ASSISTENTE MAANDAG 27 JUNI 1949 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 3 Canadese kiezers weten weinig van hen af Evenals in de Ver. Staten is in Canada de verkiezingsstrijd een stemge- vecht tussen personen, meer nog dan tussen partijen. Noch echter de hui dige premier, noch de leider der opp ositie spreken bijzonder tot de ver beelding van het publiek, hoewel de eerste ontegenzeggelijk een zeer be kwaam bestuurder is. Dat de Canadezen zich over de verkiezingen nauwe lijks druk maken is een compliment voor zijn regering. George Drew, de leider der progres- elef-conservatieven, is een tijd lang premier van de provinciale regering van Ontario geweest. Hij trad af als zodanig op 2 October 1948 om het leiderschap van de conservatieve par tij op zich te nemen. Hij is een oude rot in de politiek, handig debater, die dank zij zijn grote en erkende rede naarsgaven, een zaak van geringe be tekenis kan opblazen tot een affaire van het grootste gewicht. Dat heeft hij tijdens deze verkie zingen dan ook tot tweemaal toe ge daan. In de eerste plaats „onthulde" hij dan het „schandaal" van de libe rale regering, die een oorlogsfabriek van 22 millioen Canadese dollars voor amper 4 millioen had verkocht en dat nog aan een Amerikaans concern UIT DE PERS kees van dongen. Onder de titel ..Mooi, maar slecht?" pu bliceert het weekblad ..De Hervormde Kerk" van de hand van ds. F. H. L(andsman) over de tentoonstelling van werk van Kees van Dongen in het Boy- mansmuseum te Rotterdam en de deining welke ontstaan is naar aanleiding van het verwijderen van een aantal „naakten" uit de geëxposeerde collectie op last van B. en W. De schrijver komt tot de con clusie, dat in elk geval de raad „na al deze deining moeilijk anders had kun nen beslissen dan hij gedaan heeft". „Men had moeilijk anders kunnen be slissen. De belangstelling voor de even tueel weer opgehangen, schilderijen zou zeker ongezond geweest zijn. Men had zich echter een flater kunnen besparen door zich, alvorens het museum Boy mans ter beschikking te stellen, behoor lijk te laten inlichten over.de ten toon te stellen werken en zich op de zaak te beraden". Na een korte bespreking van de per soon en het werk van Van Dongen, be sluit ds. L. dan: ..Hier wordt een brok werkelijkheid weergegeven door een man, die zelf in die werkelijkheid is ondergedoken, maar tegelijk innerlijk toch afstand heeft we ten te bewaren en daarom vlijmend scherp ziet. Nu komt de vraag, waarom het gaat. Niet: of de kunstenaar deze werkelijk heid had mogen weergeven, zoals hij heeft gedaan. Wel: of deze uitbeeldingen nu ook zonder meer ten toon mogen worden gesteld. Waarom t.a.v. schilde rijen een andere maatstaf aangelegd dan t.a.v. boeken en films? Er zijn boeken, die helemaal niet mo gen worden gedrukt en boeken, die in goede bilbliotheken alleen aan meerder jarigen worden uitgeleend. Er zijn films, die in het geheel niet worden vrijgege ven voor vertoning en andere, die alleen voor volwassenen zijn dat ook altijd geestelijk volwassenen? toegankelijk zijn, al zijn ze uit een oogpunt van schoonheid ook nog zo volmaakt. Daarom heeft Rotterdam gelijk als het er van uitgaat dat ook t.a.v. schilderijen moet gelden, dat al wat „mooi" is. d.w.z. een volmaakte uitdrukking van de visie van een kunstenaar op een stuk werke lijkheid daarom nog niet goed is, en zeker niet goed-voor-iedereen. Een andere vraag is of men. bij de keuze van wat wèl en wat niet ten toon mocht worden gesteld, niet te gemakke lijk de verwording van de ziel aan de mate van onbedektheid van het lichaam heeft gemeten". de bibliotheek van dominé. Prof. van Niftrik schrijft in „De Gere formeerde Kerk": „Ik kom tegenwoordig in vele pastorieën. Ik drink daar koffie of thee na een preekbeurt of na een lezing. En ik pro beer altijd in de studeerkamer een kijkje te nemen. Ik huiver soms. als ik die ar moedige bibliotheekjes zie: één plank boeken, twee planken boeken en dan nog wélke! Er bestaat geen predikant, die week aan week, of zelfs tweemaal per week helemaal „origineel" kan zijn. Om een goede preek te maken, is ma teriaal nodig. En de predikanten kun nen niet kopen. Weet de gemeente dat dan niet? Weet de gemeente niet, dat er schreiende nood heerst in vele pasto rieën? Het wordt hoog tijd, dat de kerkeraden in hun gemeenten eens een aantal men sen aan de jas of aan de beurs trekken om de dominee een chèque aan te bie den ten einde hem in staat te stellen een aantal boeken te kopen. Die voorwaarde moet er bij, want anders wordt er zeil voor gekocht of een paar nieuwe schoe nen voor de oudste spruit". KERSEN BIJ DE KACHEL Juni heeft Zeeland weinig schone dagen gebracht. Er zijn dames, die hun winterjapon nog rustig doordra gen. En er was dezer dagen een me neer in de Zeeuwse hoofdstad, die vertelde, dat hem ditmaal iets over komen was wat hem nooit eerder overkwam in zijn toch reeds langer dan veertigjarig leven: hij had ker sen zitten eten bij zijn brandende kachel! Kersen bij de kachel! Het is inderdaad een merkwaardige zomer. Het regent niet, terwijl de boeren best wat regen kunnen gebruiken. En warm wordt het ook niet, tenzij er tussen het schrijven van dit Almanak je en het afdrukken er van plotseling een ommekeer komt. De meteorolo gen hebben ons lekker gemaakt met fraaie beloften. Ze hebben telkens xoeer verzekerd, dat het nu beter zou worden. Maar het werd niet beter en terwijl we in andere jaren soms al hittegolven achter ons hebben, zitten we. nu kersen te eten bij de kachel. Als nu de vacantiemaanden maar goed worden. Want een mens kijkt een vol jaar verlangend uit naar zijn vacantiedagen. En als die door slecht weer bedorven worden, is dat wel heel erg zvm. De langste dag is al weer voorbij. Nog twee maanden en we hebben al weer September.Een mens moet er niet aan denken.,» van „kwalijke reputatie". De Ameri kaanse Senaat had, zo beweerde hij, tegen dit lichaam een onderzoek in gesteld omdat het een onderdeel zou vormen van de „internationale wa penhandelbende". o „Is dit wanbeleid of niet?" oreerde Drew. En zijn aanhangers juichten. Maar toen de zaak iets nader werd ontleed, bleek, dat de vork anders in de steel zat. Die oorlogsfabriek was in de oorlogsjaren inderdaad 22 mil lioen dollars waard geweest. Maar nadat tal van machinerieën ontman teld waren en het pand een jaar lang had leeg gestaan was de waarde ge- deprlsieerd tot amper 4 millioen dol lars. De reputatie van het Ameri kaans concern was boven iedere ver dachtmaking. Men moest de Ameri kanen nog erg dankbaar zijn, nu door hun aankoop de fabriek weer ging werken, zouden grote aantallen Ca- dese arbeiders er werk vinden. Van alle beschuldigingen bleef derhalve niet veel over. Het tweede geval, waarop Drew en de zijnen zijn toegesprongen was een speech van een provinciaal minister president, die in het heetst van een verkiezingsspeech zou hebben ver klaard. dat wanneer er een bepaald district niet liberaal zou stemmen, men er daar niet op behoefde te re kenen, dat de regering meer een rode cent zou uitgeven voor publieke wer ken of sociale voorzieningen. Drew beweerde, dat dit „intimidatie van het electroraat" was, hetgeen bij de wet verboden is. En dè minister-pre sident van de provincie New Found- land, Joseph Smallrood. zal zich voor het gerecht moeten verantwoorden voor zijn politieke bedreigingen. Ook dit ..incident" zal ongetwijfeld met een sisser aflopen. Tot dusver zijn dit de „ergste" ver kiezingsdemonstraties geweest en het zal moeilijk zijn om deze nog te over treffen. De sleutel van de verkiezingen is dit jaar zoals meestal de Frans sprekende provincie Quebec. Quebec heeft der traditie getrouw liberaal gestemd. Met 73 zetels in het parle ment zou Quebec practisch de helft van de liberale zetels verschaffen. ST. LAURENT In tegenstelling tot Drew is St. Lau rent geen politicus. Tot voor 8 jaar was hij Canada's meest vooraanstaande jurist. Hij trad later ook als minister van Justitie tot het kabinet van Mac. Kenzie King toe. Vijf jaar later nam hij de portefeuille van Buitenlandse Zaken waar een taak waaraan hij zich korte tijd later uitsluitend, moest geven. Toen Mae. Kenzie King zich eind verleden jaar uit de Canadese politiek terug trok, was St. Laurent de aangewezen man om hem op te volgen. Een politicus, als Drew, is hij zeker niet. Als oom van een Franse vader en 'n Ierse moeder beheerst St.. Laurent beide talen voortreffelijk. Hij is onte genzeggelijk een fijner geest dan Drew, en in zijn verkiezings-campagne is hij er ook veel minder op uit om met modder te gooien dan zijn voor naamste tegenstander. Hij beroept zich voornamelijk op het brevet van eerlijkheid en bekwaamheid, dat de liberale regering heeft gekenmerkt. Zijn vat op de menigte is het grootst wanneer hij anecdotes uit zijn eigen jeugd vertelt: zoals wij hem hoorden zeggen, dat hij als klein kind altijd gedacht had, dat alle vaders Frans spraken en alle moeders Engels.... In het algemeen beeld van Canada's nationale politiek hebben noch St. Laurent noch Drew hun sporen ech ter verdiend. Het is dus, zoals men op Duindigt zou zeggen, een strijd tussen nieuwkomers. De Amerikaanse verkiezingen van November j.l. hebben duidelijk ge toond hoe gevaarlijk het is een voor spelling te maken over de loop der ge beurtenissen op stembusdag. Hier,, in het 's Gravenhage van Canada, Otta wa (de nationale- hoofdstad) is men algemeen van ooi-deel. dat de liberale partij opnieuw zegevierend uit de stembus te voorschijn zal komen, al zal het wellicht met een iets kleinere winstmarge ten opzichte van de pro- gessief-conservatieven zijn. «Hoe het resultaat echter zal zijn, of liberalen of progessief-consevvatieven aan het bewind zullen komen, drasti sche veranderingen zijn niet te ver wachten en in beide gevallen is een competente administratie verzekerd. Op 't Canadese thuisfront mogen de beide voornaamste partijen elkaar fel bestrijden, naar buiten is het een gesloten Canadees front, dat met gro te overtuiging bereid is bij tc dragen aan een blijvende wereldvrede. Onder een dergelijk bewind zijn de nieuwe Nederlanders in Canaaa (over wie later meer) onder alle om standigheden in goede handen. (Nadruk verboden) De aardappelmoeheid. Zoals wy" reeds gemeld .hebben aan vaardde de Eerste Kamer het ont werp wet op de aardappel moeheid. De heren J. L. Hoogland (PvdA) en mr. W. Rip (AR) stelden aan de minister van landbouw er enige vra gen over, waarop minister Mansholt antwoordde, dat voor een al te grote bevoegdheid van de regering niet ge vreesd behoeft te worden, omdat ge streefd wordt naar een soepele toe passing van de wet door samenwer king met allerlei commissies. Uiteraard zal getracht worden zo goed mogelijk te controleren, maar jé dim einde zal geen uitbreiding ge geven worden aan het ambtenarèn. apparaat. De kosten komen gedeelte lik voor rekening van de overheid en gedeeltelijk van het bedrijfsleven. De Nederlandse Algemene Keurings dienst, die grondmonsters onderzoekt vooral met hot oog op de export van pootaardappelen, zal de regering fi. nancieel tegemoet komen, doen al leen als er onrendabele keuringsdien. sten zijn. Een nieuwe muizenval. De lieer Ytsma te Zuidwolde is de uit vinder van een nieuw soort muizenval, waarop octrooi is aangevraagd en ver leend. Het systeem is zo op het eerste oog gezien, zeer eenvoudig.' Het is slechts een kwestie van het dichtgaan van een schuif, terwijl een andere zich opent, maarterug kan liet muisje niet. De weg erin blijft, echter altijd open, zodat steeds een muis kan binnenwande len. maar er uit kan het diertje nooit, de dieren worden levend en onbescha digd gevangen, zodat andere muizen niet door bloedreuk worden afgeschrikt. De fabricatie van deze nieuwe muizenval is ter hand genomen door een firma te Kol- lum (Fr.). VEERTIG JAAR GELEDEN Voor het eerst werd boven Nederland gevlogen. Mi dir Op 27 Juni a.s. zal het veertig jaar geleden zijn, dat nabij Etlen-Leur het eer ste vliegtuig opsteeg van Nederlandse bodem: een evenement, dat. In die dagen een ongekende sensatie teweegbracht, al kunnen wij ons dit thans nauwelijks realiseren. Foto boven: de bij de Franse Arièl fabrieken gebouwde Wright tweedekker, bestuurd door de Graaf de Lambert, boven de Ettense hei om 20.23 uur op die gedenkwaardige (fag in 1909. Foto onder: de man. die het aandurfde, deze eerste vliegdemonstratie in ons land te organiseren, de heer S. C. J. Heernia van Voss Sr., zittend op de linker zit plaats van Wright. Inzet: de koene luchtvaarder de Graaf de Lambert, die als eerste boven Neder land vloog. FEUILLETON 35 Hij vroeg me van alles, maar mijn antwoorden schenen hem wel te be vredigen. Hij vertelde nu, zei Janice, „dat zijn vrouw was gestorven. Hij zei, dat hij met het kind een poos bij familie was geweest". „Dat zal zijn zuster wel zijn, die woont in Pough Keepsy," onderbrak Eileen. Ben knikte: „Zo ontdekte Ed uw man. Ik vertelde Ed, dat u had ge zegd dat hij familie in de provincie had. Volgens Ed's berekening zou hij wel eerst naar hen toe gaan. voordat hij op zichzelf zou gaan wonen". „Hij zei het wel niet", zei Janice nu. ..maar ik begreep wel dat zijn fami lie niet met hem sympathiseerde, of dat ze er geen zin in had de zorg voor het kind op zich te nemen". „Maar ik veronderstel", zei Ben, dat u niet zozeer belang stelt in al de ze détails, als in wat er verder komt, mevr. Mc. Rae. U heeft uw dochtertje terug, dat is voldoende, dat weet ik. En ik ben er vrij zeker van, dat u zich geen zorgen meer behoeft te ma ken. Ziet u, Janice liet een briefje achter waarin stond, dat ze het kind meenam en ik voegde daar een P.S. aan toe. Ik schreef hem ronduit, dat de zaak in handen van de politie zou worden gegeven, indien hij u of uw dochtertje ooit weer lastig viel. Ik schreef verder, dat dat op uw ver zoek ditmaal niet gebeurd was. maar ik maakte het hem heel duidelijk dat het hem slecht zou bekomen als hij nog eens van die leuke plannen had". „Ik ben het met Ben eens", zei Ja nice. „Ik denk dat hij je nu verder wel met rust zal laten. Tenslotte on dervond hij totaal geen steun van zijn familie. Hij merkte wel, dat het niet meeviel om zelf voor een klein kind te moeten zorgen en hij zei, dat het hem moeite kostte iemand te vinden die het voor zo weinig wilde doen als hij kon betalen. Daarom geloof ik, dat hij een lesje heeft gehad". door ADELAIDE HUMPHRIES Misschien wel. misschien ook niet, dacht Eileen. Maar ze was niet van plan enig risico te lopen. Ze ging weg en ze nam het kind met zich mee. Ze zou gaan. zodra Janice en meneer Archer waren vertrokken. Ze zou hun haar plannen wel kunnen ver tellen. maar het was beter als hele maal niemand er iets van wist. Texas was een groot land daarheen wilde Eileen Edna Mac brengen maar ze wilde niet de kans lopen daar door iemand te worden opgespoord. „Ik ben niet bang", zei z.e. „En. zo als ik al eerder zei. ik weet niet hoe ik jullie moet bedanken. Ik wou dat ik hot wist. Tk kan alleen zeggen: God zegenc jullie beiden". De tranen sprongen haar weer in de ogen. Janice stond op en klopte haar be moedigend op de schouder. „We waren blij. dat we het voor je konden doen, Ben en ik", zei ze. „Maar nu moeten we allebei weg. Ik zond mijn familie een telegram, die zullen niet ongerust zijn. Maar ik zou mijn baantje kunnen verliezen!" Ze dacht, misschien zou dat wel goed zijn. Want nu Eileen's moeilijkheden waren geregeld, stormden haar eigen problemen weer op haar af en be zwaarden haar hart. „Dat weet je wel beter. Dokter Hol- brook zou gewoon niet zonder je kun nen!" riep Eileen uit. „Maar ik zal zelf mijn ontslag wel krijgen. Ik liep vanmiddag gewoon weg, toen meneer Archer me opbelde en me zei. dade lijk thuis te komen. En ik zei niet eens, dat ik misschien nooit zou te rug komen". „Ik zou maar een paar dagen thuis blijven". Automatisch nam Janice het heft weer in handen. „Werkelijk, je behoeft niet terug te komen, voox*dat je weer helemaal in orde bent, Ei- leen". Eileen dankte haar. Ze zei: Je hoort binnenkort wel van me". Ze zou schrijven en uitleggen, dat ze nooit zou terugkeren. Onderweg zou ze haar brief posten. Ja, dat zou het veiligste zijn, om niemand, zelfs niet deze goede vrienden, te laten weten waar zij en Edna-Mac te vinden zou den zijn. „Moet je je ook even melden bij de dokter?" vroeg Ben, nadat ze af scheid hadden genomen van mevrouw Mc. Rae en haar dochtertje, dat in slaap was gevaUeifc in haar moeders armen. „Nu de dokter het zo lang zonder je heeft moeten doen", grinnikte Ben spottend, „kan hij. dunkt me, de rest van de dag ook nog wel alleen door modderen. Ik vind dat we allebei 'n vrije dag verdienen. Misschien kun nen we de goede afloop ergens feeste lijk gaan vieren. Ook dat verdienen we. En ik heb de laatste tijd niet veel van uwe koninklijke hoogheid ge merkt". Er blonk zowel overreding als verwijt in zijn blauwe ogen. Hij was zo geweldig geweest, ze was het Ben verplicht om er een feestje van te maken, als hij dat zo graag wilde. Het bad geen zin om nu nog naar haar werk te gaan. Ze zou den zich wel zonder haar redden en over een uur was het toch sluitings tijd. Eigenlijk vond ze, dat ze wel even moest opbellen, maar om de een of andere onverklaarbare reden deed ze dat toch niet.' Eric mocht zich ge rust eens afvragen, waarom ze niet opbelde, het zou hem goed doen. „Ik vind ook, dat we een feestje verdienen", stemde'ze toe. „Zeg maar hoe je ;ie dat had gedacht,en dan doen we het". „Nou", overwoog hij; „eerst gaan we eten. Ik heb trek in een malse, dikke biefstuk. Daarna gaan we eens wat frisse lucht happen. Daaraan heb ik ook behoefte als ik bedenk hoe 'n' ge mene streek die kerel zo'n aardige vrouw als Eileen Mc. Rae heeft gele verd. We zouden een rijtuigje kunnen nemen en door liet' Park rijden". „Die biefstuk klinkt goed", onder brak Janice hem, „maar dat ritje in een rijtuig weet ik nog niet. Ik be doel, ik zou een tochtje bóven op een bus door Fifth Avenue net zo leuk vinden. Ik zou het enig vinden om op een bus helemaal tot aan Riverside te rijden en dan weer terug tot Wash ington Spuare". (Wordt vervolgd) Het Is vandaag precies 40 jaar geleden, dat. Graaf de Lambert Etten-Leur een vliegdemonstratie hield. De eerste vliegdemonstratie, In Nederland gehouden werd. Duizenden toeschouwers aanschouwden dit grote „wonder" en in weken raakte men er niet over uitgepraat. En thans {beschouwen we het als de gewoonste /.aak van de wereld, wanneer we hoog in de lucht, een zilveren, vogel voorby zien giyden. We schenken er hyna geen aandacht meer aan Maar zonder de stoute, brutale tochten van de mannen, in het begin van deze eeuw, was het. nu onmogeiyk veilig door de. lucht te snellen. De eerste vluchten, welke de grootste, bewondering afdwongen, zijn nu dage. Iljkse ondernemingen geworden. Degenen, die de vliegerij op gang brachten, waren de gebroeders Wil bur en OrviUe Wright, in Amerika. Het zweven lukte al aardig en in 1900 waren ze in het bezit van een tamelijk groot zweefvliegtuig. Eerst probeerden ze het toestel met een paard en daarna met een auto de lucht in te krijgen, maar noch met het paard, noch met de auto, werden de gewenste resultaten bereikt, tot dat Wilbur er in 1903, na herhaalde proefnemingen er in slaagde met een toestel, met motor. 59 seconden in do lucht te blijven. In 1905 legde hij een afstand af van 38 km., heen en terug, in evenveel minuten. Dus toen werd reeds een snelheid van 60 km. per uur bereikt! De gebroeders Wright zijn de grote pioniers ge weest voor de vliegerij. Zij kwamen toen ook de vliegerij in Europa op kwam, met een door hen vervaar digd model naar de conservatieve Oude Wereld, om daar hun patent te verkopen. De meeste landen stonden nog een beetje huiverig tegenover deze nieuwe uitvinding en zagen er weinig „toekomst" in Alleen Frank rijk was enthousiast over het Wright-type en spoedig, ongeveer in het jaar 1906. werden in dat land de eerste toestellen vervaardigd en kre gen aviateurs hun opleiding. Namen als Voisin, Farm an en Blé- riot, hebben toen wereldfaam gekre gen De Franse vliegerij werkte sti mulerend op vliegenthousiasten in andere landen en weldra begon men zich in verscheidene Europese landen levendig voor de vliegkunst te inte resseren. VLUCHTEN VAN 40 METER 12 September 1906 steeg de Deen Ellehammer op en legde een afstand van 40 meter af Reeds een dag la ter verbeterde de Braziliaan Santos Dumont dit record eh het lukte hem een afstand van 2 meter meer af te leggen. Toch was deze afstand vol doende o;n een prijs van 50 000 francs in de wacht te slepen, die uit geloofd was voor de vlieger, die een vlucht zou maken van 25 meter. Hetzelfde jaar maakte hij reeds een vlucht van 220 meter. In 1908 brak de tijd aan, dat byna overal getracht werd de luchtvast- heid te verkrijgen. Er werd druk ge oefend en de pioniers waren ervan overtuigd, dat nog tal van moeilijk heden overwonnen moesten worden. Men begon tc spreken van de Amerikaanse school van Wright en de Franse van Blériot of Voison. In Duitsland. Amerika en Frankrijk was men nu bezig zich krachtig óp de verovering van de lucht voor te be reiden. Alleen het sportlievende Engeland hield zich voorlopig nog afzijdig, hoewel er in zekere kringen ook al grote belangstelling voor de vliegerij bestond. Zo stelde de „Daily Mail" een prijs van 2000 Pond" Sterling be schikbaar voor de vliegenier, die de eerste vlucht zou maken van het con tinent naar Engeland. In 1909 deed Lathan een poging deze prijs te be machtigen. maar onderweg kreeg hy pech en stortte in het Kanaal Hij kon gelukkig gered worden. De be kende Franse vlieger Blëriot, liet zich hierdoor niet afschrikken en ging op 25 Juli 1909 by Calais de .ucht in. Zoals iedereen weet, gelukte hem de overtocht en sleepte hij de prijs in de wacht Deze dag zal in de annalen der luchtvaartgeschiedenis als een buitengewoon belangrijke da tum geboekstaafd blijven. De vliegerij ging nu met rasse schreden vooruit. Keer op keer wer den de toestellen verbeterd, onmoge lijk schijnende prestaties brachten het publiek telkens weer in vervoe ring en recordverbeteringen waren aan de orde van de dag. Frankrijk, Amerika en Duitsland trachtten elk aar nu telkenmale de loef af te ste ken. DE VLIEGERIJ IN NEDERLAND. Ook' Nederland begon nu een rol le spelen in de internationale vlic- gerswereld. In 1909 ging het eerste toestel de lucht in. 3J,i minuut vlie gen betekende voor Nederland de luchtdoop. Op 27 Juni steeg Graaf de Lambert, een Belg van geboorte, de eerste Europese leerling van Wright en leermeester van de Frans, man Delagrange, te Etten Leur op. Het weer was die dag buitengewoon slecht, maar toch bestond er voor deze demonstratie een grote belang stelling. De vlucht moest telkens uitgestald worden, maar eindelijk werden de weersomstandigheden iets gunstiger en steeg Graaf de Lambert op. Doordat de magneet ontsteking door de regen onbetrouw baar geworden was, moest hij na 3% •minuut weer landen, maarNe derland had ze zien vliegen. Het eerste schaap was over de dam en weldra zouden er meer volgen. De tocht in de vrije lucht, hoven het vlakke land, eiste veel van de vlie geniers, die de geheimen der lucht eerst moeten leren kennen, nog niet beschikten over de betrouwbare mo toren. terwijl de bouw van de toe stellen nog alles te wensen over liet. Ondanks deze vaak moeilijke om standigheden. lieten de Nederlandse pioniers zich niet afschrikken De eerste Nederlander, die boven Neder land vloog is Hilgers geweest. Een maand na de demonstratie te Etten' Leur ging de Nederlander Lefebre. Lamberts helper en metge zel. te. 's-Gravenhage de lucht in. Iii zijn vliegtuig heeft hy later de dood gevondenMeerdere demonstraties volgden nu, de vliegerij wekte gren zeloos enthousiasme op en kreeg vele beoefenaars. Namen als Jhr. van Riemsdijk. Heerma van Vos en Le febre leven voort, als die van pioniers der Nederlandse luchtvaart. Het jaar 1910 was voor de lucht vaart niet slechts belangrijk voor de hoogte vluchten, maar in het bijzon der voor de afstandstochtcn. De Ant werpenaar. Jan Olieslagers, een inter nationale bekendheid in de toenmali ge vliegerswereld, bereikte een hoog te van 1500 meter. In verschillende plaatsen van ons land gaf hij demon straties. In die jaren werden er hoge bedragen beschikbaar gesteld voor het behalen van duur- of hoogterecords. De Nederlander Wijnmalen behaalde in October 1910 de uitgeloofde prijs van 100.000 francs voor een retour vlucht ParijsBrussel, met een pas sagier aan boord. Jhr. van Riemsdijk behaalde als eerste Nederlander in 1910 in Frankrijk, bij Harman's vlieg- school, zijn F.A.I. brevet. Natuurlijk eiste ook de vliegerij in Nederland, zoals in alle andere landen, slachtof. fers. Het eerste slachtoffer was Cle ment van Maasdijk. Dank zij het voorbereidende werk van de Nederlandse en buitenlandse pioniers neemt Nederland thans een belangrijke plaats in de internationa le vliegerswereld in. Deze pioniers, wier namen onverbrekelijk aan de Nederlandse luchtvaart verbonden zijn en zullen blijven, hebben het pad voor de hedendaagse luchtvaart ge ëffend. Op de mijn Oranje-Nassau l'te Heer len is een 26-jarige hulpbankwerker in een waterput bij het ketelhuis gevallen en verdronken. Het Wereldgebeuren. Onveranderde mentaliteit De Amerikaanse historicus. Erio Mann. vertoefde eind vorige week en kele dagen in Amsterdam op doorreis naar andere landen. De heer Mann is in de Ver. Staten bekend als een expert op het gebied van de buiten landse politiek en is bestuurslid van een merkwaardige organisatie, het „Genootschap ter voorkotning van een derde wereldoorlog". Hij kwam juist uit Duitsland, waar hij reeds vele ke ren na de oorlog is geweest en vatte tegenover een verslaggever zijn in drukken op Amerikaanse wijze, kort en bondig, samen in drie punten: 1) .De algemene toestand in West Duitsland is uitstekend. Voedsel is er meer en beter dan in Engeland. 2) Hoewel er enorme schade is aan gericht moeten wij onszelf niet be driegen. Enorme centra zijn onbescha digd. Fabrieken werken dag en nacht. 3) De mentaliteit van de Duitsers is onveranderd. Zij achten zich zelf nog altijd de beste mensen. De hulp, die zij van Amerika krijgen, beschouwen zij als een soort pilcht. In de restau rants spelen de orkesten militair# marsen. Het oordeel van Eric Mann valt sa men met dit van de meeste journalis ten, die het na-oorlogse Duitsland be zochten. Meer en meer wordt duide lijk, dat de Amerikaanse politiek in West-Duitsland vruchten afwerpt wat betreft economische herleving maai' niet wat betreft de „heropvoeding" tot democratie. Bezetters kunnen ntt eenmaal niet tegelijkertijd als leer meester optreden en bovendien is de schoonmaak onder de nazi's allesbe halve afdoende geweest. Een Ameri kaanse senator heeft vorige week nog voorgesteld een speciale commissie te benoemen, die een onderzoek diende in te stellen naar de resultaten van de zg. denazificatie. Hij suggereerde al vast op grond van eigen inlichtingen, dat het met de resultaten droevig was gesteld. In het bijzonder de rechtspraak was in hoofdzaak weer toevertrouwd aan voormalige Nazi-ju risten. Dat het nationalisme welig tiert, blijkt uit vele feiten. De heftige Duitse perscampagnes tegen de paar onnozele grenscorrecties waarvan overigens het nut niet bepaald duide lijk was ligt nog vers in het geheu gen. Een nieuwe campagne is zich aan het ontwikkelen tegen de Nederland se eis tot restitutie van een aantal vrachtschepen, die tijdens de bezetting geroofd zijn een andere term is minder duidelijk. De gemeenteraad van Hamburg en de vakorganisatie voor verkeer stellen het voor alsof dit een onhertselbare slag zou zijn aan de Duitse economie. De actie tegen de ontmanteling van enkele Duitse fa brieken duurt nog steeds voort. Zelfs een vooraanstaand leider als dr. Schuhmacher, de leider der sociaal-de mocraten, ontzag zich niet in een re devoering heftig van leer te trekken tegen dc ontmanteling en deze dom en dwaas en verderfelijk te noemen. Dat van de oorspronkelijke lijst van te ontmantelen fabrieken het meren deel is geschrapt verzweeg hij ge makshalve. Tekenend voor dc atmosfeer is, dat Woensdag in Bad Godesberg een nieu we party is opgericht onder de niets zeggende naam „Onafhankelijke Par ty". De namen van de oprichters zeg gen meer. Het zijn stuk voor stuk voormalige officieren van Hitier en lieden die onder het Nazi-bewind be langrijke posten hadden, onder wie de aalgladde dr. Schacht. Het zou voorbarig zijn te spreken van een herleving van het nationaal» socialisme. Zo erg is het nog niet Maar het zou fout zijn uit puur ahtl- communisme andere gevaren over het hcefd le zien.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1949 | | pagina 3