De bescherming van Zeeland was
in 1940 van bijzonder belang
OESTERVERZENDÏNG IN YERSEKE
ACHTER DE RUG
ENGELAND ONDERGAAT
LANGZAAM KALME REVOLUTIE
Waarom Zeeland niet onder de
capitulatie viel
J'
DOKTERS-ASSISTENTE
MAANDAG 20 JUNI 1949
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DAAR VOCHTEN DE FRANSEN NOG VERDER
(Van onze parlementaire redacteur)
Toen ons land op 14 Mei 1940 voor het overmachtige Duitse leger capitu
leerde, vocht Zeeland door. Daar wapperde nog korte tijd de vaderlandse
vlag; in de andere delen van het land zag men met-angst en ontzetting de
onafzienbare pantsertreinen binnenrollen en bereidde men zich voor op een
pei'iode van terrorisatie en onderdrukking.
Over de omvang van de capitulatie dreigde in September 1948 door een
bericht in de pers enig misverstand te ontstaan. Daarom heeft de Parlemen
taire Enquête-Commissie speciaal gehoord de luitenant-generaal b. d. W. J.
C. Schuurman.
In bedoeld bericht was n.l. het adres, door burgemeester en wethouders
van Middelburg gericht aan de Tweede Kamer, waarin zij een meer te
gemoetkomende houding inzake de vergoeding van oorlogsschade verzochten
op grond van het feit, dat Zeeland een zeer zware tol had moeten betalen
in de oorlogsjaren, omdat de strijd daar tot de 17de Mei is voortgezet,
verkeerd weergegeven. Het werd namelijk in sommige persorganen voor
gesteld alsof het argument van burgemeester en wethouders van Middelburg
was, dat de oorlog in Zeeland nog was voortgezet in strijd met de capitula
tievoorwaarden.
De heer Schuurman heeft een dui
delijk verslag gegeven van hetgeen
dooi hem in verband met de capitu
latie is verricht. In opdracht van ge
neraal Winkelman is hij naar de
Duitse gezant in het Hotel des Indes
in Den Haag gegaan om mededeling
te doen van het feit, dat de opperbe
velhebber order had gegeven de wa
pens neer te leggen met uitzondering
van Zeeland. Als motieven voor de
capitulatie noemt hij het bombarde
ren van Rotterdam zonder behoorlij
ke waarschuwing of althans in
strijd met de waarschuwing en de
bedreiging, dat de stad Utrecht het
zelfde lot zou ondergaan. De uitzon
deringspositie van Zeeland is. nadat
generaal Winkelman persoonlijk het
besluit tot capitulatie genomen had,
besproken in een z.g. Brede Raad, be
staande uit de voornaamste mede
werkers van het hoofdkwartier.
De heer Schuurman vermeldt zich
De Bilt zegt....
Wanneer het weerbericht „droog en
zonnig" zegt, denkt de vrouwelijke
luisteraar aan zomerjurk en zonneba
den. Ook al was deze zomer in dat op
zicht niet de meest ideale, toch hebben
we nog enkele maanden voor de boeg,
waarin we volop van de zon en zo
mer hopen te genieten. Dan komen de
vacanties, dan moet de garderobe
klaar zijn.
Een gezellige bloemetjesjurk met
wijde rok en vierkante hals, een ka
toenen mantelpakje met een luchtige
bloese, een strandjurk die ook de rug
een kans geeft op bruin worden. Een
kort jasje daarover maakt zo'n jurk
ineens weer gekleed.
Een andere mogelijkheid geeft ons
de cai)e, die zo maar los over het
hoofd kan worden geworpen. Wij ko
zen dit model uit de collectie van
Jean Baillie uit Parijs, omdat op de
ze wijze een luchtig zonnepakje in
een wip tot een gekleed wandeltoilet
kan worden omgetoverd.
Deze ruime cape, die van voor het
effect geeft van een kraag en de
kraag staat op het ogenblik in het
middelpunt van de mode-belangstel
ling! loopt van achter tot het mid
del door. Aan de onderkant t's daar
een brede sjerp genaaid, waarmee op
waaien voorkomen wordt. De cape is
afgebiesd met wit piqué ook al
iets, dat we in alle collecties terug
vinden waarvan ook de kleine
sjaalkraag is vervaardigd.
Een glad aangerimpelde voor- en
achterbaan geeft alle ndmle die xoe
voor onze vacantie-escapades nodig
hebben. En wanneer de cape over het
hoofd is weggetrokken, houden we
een glad aansluitend lijfje over, al
leen voorzien van smalle schouder
banden.
Else Danah
(Nadruk verboden)
zelf als degene, die de gedachte, Zee
land buiten de capitulatie te laten
vallen, naar voren heeft gebracht.
Hij werd daarin echter onmiddellijk
bijgevallen door de thans overleden
generaal Van Alphen en door gene
raal Winkelman. In deze z.g. Brede
Raad is in hoofdzaak gesproken over
de juiste uitwerking en formulering
van het besluit tot capitulatie, alsme
de over de vraag, welke mogelijkhe
den er waren om in contact te komen
met de Duitse troepen. Als gevolg
van deze bespreking is de heer
Schuurman naar de Duitse gezant ge
gaan.
ER VOCHTEN NOG FRANSEN.
Het hoofdmotief voor de uilzonde
ring van Zeeland was volgens gene-
raai Schuurman, dat er nog Fransen
vochten. Het argument van de moge.
Ifjkheid, dat de Koningin naar Zee.
land zou gaan, heeft voor de heren
Schuurman en van Alphen niet mee
gespeeld.
Omtrent de gezagsverhoudingen in
Zeeland tussen de Nederlandse com
mandant en de Franse verklaart de
heer Schuurman, dat daarvoor geen
regeling was getroffen. De medede
ling, door hem aan de Duitse gezant
gedaan, heeft hij mondeling overge
bracht. Een schriftelijk geformuleer
de opdracht heeft hij niet meegekre
gen.
Generaal Winkelman heeft bij
schrijven van 5 April 1949 aan de
commissie medegedeeld, dat Zeeland
door hem bij de capitulatie werd uit
gesloten op grond van de volgende
overwegingen:
1. capitulatie was hier nog niet
noodzakelijk:
2. in de hem door H. M. dc Konin
gin verstrekte opdracht was de be
scherming van de provincie Zeeland
van veel belang genoemd;
3. onze bondgenoten, de Fransen,
bevonden zich nog in Zeeland; daar
om mochten wij de verdediging al
daar niet zonder noodzaak opgeven.
ZEELAND VAN BIJZONDER
BELANG.
De commissie tekent hierbij aan.
dat liet eerste punt van de aan gene
raal Winkelman bij diens optreden
als opperbevelhebber verstrekte op
dracht als volgt luidde:
1. Ingeval Nederland wordt aange
vallen. zal de verdediging in de eerste
plaats gericht moeten zijn op de be
scherming van het hart des lands,
waarbij er naar moet worden ge
streefd een zo groot mogelijk gebied
tot het uiterste te behouden.
Voorts moet in hot gebied, waar de
verdediging niet tot het uiterste kan
worden gevoerd rekening houden
de met de beschikbare middelen
een vijandelijk voortdringen zoveel
mogelijk worden bemoeilijkt. Daarbij
wordt bescherming van dc Provincie
Zeeland van veel belang geacht.
Weense humor.
"V.
In Wenen bloeit nog altijd de
Oostenrijkse humor. Zo circu
leert er thans het volgende
grapje: Di-ie muizen kunnen
het in het rode Hongarije niet
langer uithouden. Zij vluchten
over de Oostenrijkse grens,
vinden bij Weense familieleden
onderdak. „Waïtrom zijn jullie
eigenlijk weggelopen?" wordt
gevraagd. ..Maar welen jullie
dan niet dat in Hongarije alle
olifanten worden afgemaakt?",
is het antwoord. Verbazing!
„Maar jullie zijn toch geen oli
fanten". „Neen. dat niet, maar
wij zijn bang dat wij dat de re
gering niet duidelijk kunnen
_^naken".
Nu worden de pannen in gereedheid gebracht.
Verwarmde oesterputten.
De oesterverzending is te Yêrsekc
thans achter de rug. In de bedrij
ven heerst niet meer die koorts
achtige drukte, die er tijdens het
seizoen is. Dat wil echter niet zeg
gen, dat er in Yerseke niet ge-
werkt wordt, maar liet zijn nu
andere, dingen, die de aandacht
van de oestermensen vragen.
Daar is dan allereerst het werk aan
de pannen. Reeds vroeg zijn sommige
kwekers dit jaar begonnen de in de
vorige zomer aangeslagen oestertjes
van dc pannen af te steken. De al
dus vrij gekomen pannen staan nu
reeds weer, opnieuw gekalkt, in gro
te stapels op dc steigers. De kleine
oesters zlin in het voedzame Schelde-
water gebracht op z.g. zeef ten",
waar zij bij gunstig weer snel aan
groeien. Voor kapitalen staat hier
op het zg. „Noorden" in het water.
In de afgelopen jaren werden er ech
ter regelmatig oestertjes gestolen,
zodat men verplicht was een wacht
aan te stellen, waardoor diefstal
wordt voorkomen.
Vorig jaar werden naar schatting
ca. drie millioen pannen te water ge
bracht, doch dit jaar zullen het er
waarschijnlijk veel meer zijn. Van
heinde en ver werden pannen aan
gevoerd, tot zelfs ver uit België.
Niet alleen de pannen vragen dc
aandacht van de kwekers, ook de
mosselschelpen zullen straks weer m
grote hoeveelheden worden gezaaid.
Daar dc voorraad schelpen, die dc
mossel-conservenf abri-eken kunnen
afleveren, niet toereikend is voor de
behoefte, heeft men gezocht naar
andere mogelijkheden. Toen bleek, dat
er zowel in Denemarken als in Duits
land veel schelpen waren. De Duit-
schelpen bleken dezelfde goede kwali
teiten te bezitten als-de Zeeuwse,
d.w.z. ze waren bros en verteren
spoedig. De bezetters vroegen echter
betaling in valuta en daar widen do
betreffende instanties niet aan, te
meer daar er op gunstiger -voorwaar
den schelpen in Denemarken te krij
gen waren.
Evenwel, de Deense schelpen
dat heeft men enkele jaren terug
reeds ondervonden zijn hard en blij
ven jaren lang goed, zodat zij een
welkome collecteur vormen voor de
slippers, die er zich dan ook gretig
op vast zetten. Het Bestuur der Vis
serijen heeft echter bepaald, dat alle
dit jaar gezaaide schelpen vóór 1
November 1950 dienen te worden
opgevist. De aanwezige oestertjes
kunnen dan terug naar de percelen,
de slippers en onnutte schelpen naar
de Slipperplaat.
FRANSE OESTERS.
Dan zjjn er nog de Franse oesters,
die reeds zoveel deining hebben ver
oorzaakt in de oesterwereld. Niet
alleen omdat de prijs, waarvoor men
de Franse zaaioesters dit jaar kon
aankopen, zeer gunstig afstak bij de
prijs, waarvoor de Zeeuwse zaaioes
ters werden verhandeld, maar bo
vendien vreest men een grote drang
om te verkopen vóór de winter.
Franse zaaioesters kunnen nl. heel
moeilijk tegen vorst, dat hebben vele
kwekers reeds tot hun grote schade
ondervonden. Daarom heeft men zich
afgevraagd of het niet mogelijk zou
zijn, een oesterput in dc. winter te
kunnen verwarmen. Immers, als men
een put vorstvrij zou kunnen hou
den, dan was het risico van bevrie
zen verdwenen en kon men de oes
ters gemakkelijk laten overwinteren.
Daar komt eenter nog iets bij. Is 't
risico van de vorst weg, zo redene
ren sommige kwekers, dan kunnen
we hele kleine oestertjes uit Frank
rijk laten komen. Dit zou nog voor
deliger zijn dan het importeren van
grote zaaioesters. Daarom is men
thans op diverse bedrijven bezig 'n
verwdrmingsinstallatie 'te bouwen.
Men zal echter moeten afwachten
hoe zich een en ander ontwikkelt.
De groc,i in dc oesters, die anders
reeds vroeg kan inzetten, heeft dit
jaar nog met veel te betekenen ge
had, daar dc temperatuur van het
water te laag bleef. De kwekers ho
pen nu maar dat tegen het einde van
Juni en begin Juli hef weer wat war
mer wordt, want alleen een warme
Juni- en Julimaand geeft kans op
een goede aanslag.
By dc Brandenburger Tor, die op de grens ligt van de Russische en Britse sector, is het onder gewone om
standigheden oen drukte van belang. Door de stakingen is het echter ook op dit verkeerspunt 7.0 stil als
in een klein dorpje op Zondag. Een luchtfoto van dc Brandenburger Tor met omgeving.
Nationale verzekering en gezondheidszorg.
(Van onze reizende redacteur).
BENTON. Juni. „Wy zitten midden in een revolutie en wij we
ten het", zegt een Engelsman wijsgerig tegen mij en hij zucht. Toch
is hij geen verklaarde tegenstander van dc tegenwoordige regerings-
Koliti'ek, maar hij kan het allemaal niet verwerken en hij vindt, dat
et te ver gaat, te roekeloos, te onbezonnen, terevolutionnair.
Dat Is wel een vreemde gewaarwording voor een argeloze buitenlan
der, die er eenvoudig niets van ziet, die het allemaal zo ijzingwek
kend kalm vindt gaan, zo koelberekend en zo schematisch. Over het
algemeen gaat het bij revoluties een beetje anders toe! En toch
<ler iets meer dan dc helft betaalt,
nl. 2,60 gld.
THEORIE WEERLEGD.
Dc wet garandeert zoveel, dat
theoretisch gesproken de (onaange
tast gelaten) verzekeringsinstellin
gen op hetzelfde gebied onmiddel
lijk hadden moeten wegkwijnen. Zij
doen dat echter allerminst en dat
schijnt (zo hoor ik achteraf) een
vraagstuk te zijn, dat velen dwars
zit.
Dc gezondheidszorg is nog ver
der uitgewerkt. Daarvoor betaalt
elk gezin zeven shillings en negen
stuivers, dat is 1.09 gld.. waartegen
over dc staat alle kosten voor de
gezondheidszorg op zich neemt, te
weten de huisdokter, de geboorte
van een kind, de specialist, net zie
kenhuis, de medicijnen, de tand-
zorg, do behandeling van oog cn
oor, zelfs de bril en de pruik, be
nevens de vroedvrouw en de wnk-
verpleegster en al wat er verder
bijkomt.
'Ook hier klopt de practijk niet
helemaal met de theorie. Want
vele' artsen houden er nog steeds
een privé-practijk op 11a zonder dat
zij hun tarieven hebben verlaagd
cn nog dezer dagen hebben de dag
bladen melding gemaakt van een
.opstand" der tandartsen.
Toch is er één ogenblik, waarop
ik die revolutie ,.zie." Het voorval
letje speelt zich af in een goedge-
meubileerd vertrek van het Mini
sterie van Nationale Verzekering,
dat niet te Londen, maar ongeveer
50 km. vandaar te Benton bij
Newcastle is gevestigd. Daar zetelt
de heer R. Hamilton Farrell, die
ons mijn reisgezelschap en mij
iets 'zal vertellen over zijn werk.
Hij doet het met verve cn geest
drift. Dan komen de vragen los
over allerlei verzekeringsvraagstuk
ken. Ik wil weten hoe het is ge
gaan met de polissen van particu
liere verzekeringsbedrijven die voor
een groot deel overbodig zijn ge
worden ten gevolge van de vér
gaande overheidsmaatregelen. Die
vraag bevalt hem niet (0111 welke
reden is mij nóg niet duidelijk),
hij wenst haar niet op een redelij
ke w\jze te beantwoorden en de
monstreert tegelijk een minachting
voor de particuliere onderneming
een geestdrift voor het over
heidsbedrijf. die van een bezeten
heid getuigt, gelijk men slechts
pleegt aan te treffen bij bekrom
pen geesten achter het IJzeren
Gordijn.
In, zijn blik zie ik de Britse re
volutie aan mijn oog voorbijflitsen.
Onaangenaam vijandig. Hij is de
enige Brit, oie mij redeloos-boos
bejegent- Alsof ik ben gekomen
om zijn werk te ondermijnen. Het
is verre van mij. Do wet op de
nationale verzekering is een maat
regel. die iedere Engelsman tegen
betaling van een verplichte weke
lijkse contributie een uitkering ga
randeert in geval van ziekte, on
geluk, werkloosheid, benevens een
lepaald bedrag b\j geboorte cn
dood en een pensioen voor wedu
wen cn ouden van dagen. Het is
niets nieuws, slechts een samen
voeging en uitbreiding van bestaan
de maatregelen. Een kostbaar ge
heel: de contributie voor een man
nelijke werknemer bedraagt negen
shillings en een stuiver, d.i. -Ï.83
gld. per week, waarvan de arbei-
A1 deze dingen, gevoegd bü de
ene naasting na de andere, bete
kenen zeker een sociale en een
economische omwenteling, die ech
ter geenszins consequent wordt
doorgevoerd. Millioenen Engelsen
vinden nog steeds een bestaan in
particuliere bedrijven en voelen
zich volkomen onbedreigd; 175.000
Engelsen hebben nog een privé-ln-
komen van meer dan 20.000 gld.
jaars. Labour is (nog?) niet
van plan alles aan de staat te trek
ken. Grootgrondbezit en dagblad-
beheer bijv. blijven onaangetast.
Maar niettemin, de veranderingen
snijden diep in het vlees van dc
Britse natte; zó diep. dat de term
„revolutie" toch niet helemaal mis
plaatst is.
(Nadruk verboden.)
FEUILLETON
29
„Ik vind dal jouw Bill gelijk heeft",
zei ze hard-op. „Wacht niet te lang,
Ëelty-Jane. En blijf niet langer door
werken. nadat je getrouwd bent, dan
strikt noodzakelijk is". Ze had in een
opwelling gesproken. Maar ze mocht
de kleine assistente graag. Ze zou
haar niet graag ongelukkig zien, zo
ongelukkig als Janice nu zelf was.
„Dank je wel. Janice!" Betty-Jane
scheen verrast door dc hartelijkheid
van het andere meisje, „je zult wel
gelijk hebben. Alleen is het, geloof ik,
•nog niet zo verkeerd om je vriend
wat in onzekerheid te laten", lachte
ze nu vrolijk en vertrouwelijk. „Ik
zou het leuk vinden als je Bill eens
leerde kennen. Hij is natuurlijk niet
zo knap als die aardige vriend van
jou, die hier laatst was, jc weet wel,
degene, die er uitziet als een mengsel
van Cary Grant en Van Johnson,
maar Bill is solide en als meisje weet
je precies waar je met hem aan toe
bent. Ik zal niet beweren dat ik even
dol ben op hem als hij op mij, maar
mijn tante Mame (dat is de tante bij
wie ik inwoon, zie je), zegt dat dat
eigenlijk beter is. Ze zegt dat gewoon
lijk in het huwelijk de ene partij meer
geeft dan dc andere. En ze zegt dat
het gemakkelijker is wanneer dat de
vrouw is dan de man. Dat is, wat je
noemt, gezond verstand."
Daarop nam ze voor de tweede
keer afscheid met een kreetje van te
leurstelling, waarmee ze demonstreer
de dat ze niet van plan was geweest
om zoveel te vertellen of zo lang te
treuzelen en ging haastig weg.
door
ADELAIDE HUMPHRIES
Janice stond naar zichzelf tc kijken
voor dezelfde spiegel als waarin Bet
ty-Jane's verlangend gezichtje was
weerkaatst. Ze dacht: „Dus dat is het.
Dat is de reden waarom moeder en
Albie en juffrouw Willows al die din
gen hebben gezegd dc laatste tijd en
op die onderzoekende manier naar me
hebben opgekeken".
Men las in haar gezicht dat ze on
gelukkig was. Geluk had haar niet
veranderd althans niet in haar
eigen ogen maar Janice kon het
tegenovergestelde zo duidelijk waar
nemen, alsof het er met een penseel
op was geschilderd. Ze had donkere
schaduwen onder haar ogen en die
grijze ogen keken niet langer onbe
vangen.
Haar mondhoeken hadden de nei
ging omlaag tc wijzen, zodat het haar
moeite koste te glimlachen. Haar huid
scheen haar glans te hebben verloren.
Zo kon het niet langer, vond Janice.
Ze kon niet langer leven met die die
pe ellende binnen in haar. Dan prefe
reerde ze de volslagen leegte. Het ein
de zou beter zijn dan deze twijfel en
verwarring. Daartegen kan je met open
vizier strijden en je er op den duur
tui neerleggen. Maar zo voortgaan als
Eric en zij nu deden, neen, dat kon en
dat wilde ze niet. „Dat is verstandige
taal, meisje", sprak ze tot zichzelf, ter
wijl ze zich van de spiegel afwendde.
Ze wist dat het wijs was óm je vriend
wat in onzekerheid te laten. Ze wist
ook dat het niet pijn deed als je niet
zó liefhad. Janice zuchtte. Betty-Jane
had haar het gevoel gegeven, stok-oud
te zjjn. Wel zo oud als Betty-Jane's
Tante Mame. Je werd oud als jc niet
langer vol vertrouwen en onbevreesd
cn vrolijk was. Want dat waren de
dingen, waaruit de jeugd was opge
bouwd. Janice besloot haar gezond
verstand diezelfde avond nog te la
ten spreken, maar het toeval wilde
dat dat niet lukte. Eric kon zich niet
aan zijn afspraak onttrekken; hij stel
de Janice voor haar op te bellen als
hij kans zag bijtijds tc verdwijnen,
om elkaar dan misschien nog een
uurtje ergens te ontmoeten. Maar Ja
nice vond het beter om dat maar niet
tc proberen. En zo was het wel zo
goed. want toen zc het grote gebouw
verliet, stond Ben Archer bij de uit
gang op haar te wachten. Ze was blij
Ben te zien. Het feit van hem te zien
en bij hem te zijn, zou misschien de
twijfel die in haar knaagde wat stil
len. Ben was het symbool van alles
wat ongecompliceerd en eenvoudig
was. Hij behoorde tot het verleden,
niet tot het heden of de toekomst.
En hij bracht goed nieuws, of had
tenminste hoop dat het goed nieuws
zou worden. Hij was niet naar de
wachtkamer boven gegaan omdat hij
vreesde dat mevrouw Mc. Rae er mis
schien nog zou zijn. Hij wilde die ar
me vrouw niet verblijden met een do
de mus. Maar hij geloofde dat de ver
blijfplaats van haar man en dochtertje
eindelijk was ontdekt.
„Dank zij Ed", voegde Ben er
bescheiden aan toe.
„O, dat is heerlijk!" Janice vond het
7.0 heerlijk dat haar eigen moeilijk
heden een ogenblik op de achtergrond
geraakten.
„Hoe ter wereld heeft je vriend hen
gevonden? Waar zijn ze nu? En wat
gaan we nu doen?"
„Niet zo haastig", zei Ben terwijl
hij haar arm nam en begon te lopen.
Hij droeg geen hoed en de lichten, die
juist werden ontstoken in de winterse
schemering, maakten van zijn rossig
hoofd een plekje glanzend koper. Hq
Het Wereldgebeuren.
Titoisme
Steeds scherper worden de termen,
waarmee de communistische pers
maarschalk Tito en ziin regime in de
zwartste kleuren afschildert.
De vroegere bewieroking in dc stijl
van „Van hoefsmid tot Maarschalk"
is thans compleet in haar legen-
deel omgeslagen. En daar blijft het
niet bij. Volgens berichten uit War
schau neeft de Kominform een nieuw
offensief beraamd tegen de weerbar
stige maarschalk, waarbij het zwaar
tepunt komt te liggen op de econo
mische blokkade. De aan Moskou on
derhorige landen hebben reeds op
dracht gekregen de handelsbetrekkin
gen met Joego-Slavië tot een minium
terug te brengen. Protestnota's over
beweerde, grensschendingen en infil
traties van vijandelijke agenten gaan
over en weer. Wellicht zullen binnen
kort, onder een of andere voonvend-
sel, de diplomatieke betrekkingen
worden afgebroken in een poging om
het Tito-regiem behalve econo
misch ook diplomatiek te isoleren.
Het conflict Moskou-Tito loopt
langzamerhand over van oen interne
broedertwist in een ..koude oorlog",
die in hevigheid die tussen Oost en
West dreigt te overtreffen. Het is
duidelijk waarom de Kominform dc
gevaarlijke bres in het Oosteuropese
front wil dichten. Het Titoisme be
gint een gevaarlijk verschijnsel te
worden voor Moskou. De verwijdering
van Rajk uit de Hongaarse en die
van Kostof en Dimitrof uit de Bul
gaarse communistische partij bewijst
wel. dat er Tito-strommgen zjjn in
de buurlanden van Joegoslavië, die
af en toe naar de oppervlakte ko
men Rajk en Kostof padden onge
twijfeld de nodige aanhangers, al
zullen deze zich wijselijk op de ach
tergrond houden. Een ander vrucht
baar gebied waarop het Titoisme kan
gedijen is China. Mao Tseh-tung en
zijn kameraden, de komende heer
sers over China, hebben veel trekken
van overeenkomst met maarschalk
Tito en zijn groep.
Zij hebben vrijwel zonder steun
an Moskou hun militaire successen
behaald, zij hebben een eigen sterk
leger en een eigen politieke politie,
zij zijn zonder uitzondering zeer nati
onalistisch gezind, zij hebben hun
scholing in het Marxisme buiten Mos
kou ontvangen en zij steunen meer
op de massa der boeren dan op de
industriearbeiders in de grote steden.
Het is zeer waarschijnlijk, dat Mao
Tseh-tung evenmin als Tito bevelen
uit Moskou zal aanvaarden, indien
deze hem in strijd lijken met het na
tionaal belang of met dc eigen in
zichten.
Onder deze omstandigheden is be
grijpelijkerwijs het Westen geneigd
't vuurtje van de twist op te stoken
door Tito en Mao Tseh Tung dc eco
nomische steun te verschaffen, die
Moskou niet wil en kan geven.
Joegoslavische en Westerse diplo
maten zijn reeds in Parijs aan het
onderhandelen over uitbreiding van
het handelsverkeer en het verstrek
ken van leningen. Andere hoge func
tionarissen in het Westen hebben te
kennen gegeven voorstanders te zijn
van zo mogelijk nauwe economische
betrekkingen met het nieuwe Chine
se regiem. Het lijkt vreemd dat het
Westen een soort bondgenootschap
aangaat met het Tito communisme,
maar het wordt gezien als een welko
me kans om de invloed van Moskou
tc verzwakken.
zag er in zijn lange jas groter en
ouder uit dan gewoonlijk. Hij is net
als Betty-Jane, dacht Janice, terwijl
ze door hem werd meegenomen. Hij
is zichzelf en ongecompliceerd. Hij
bleef nooit lang ongelukkig. Hij had
niets binnen in zich dat aan hem
knaagde en waarover hij zich schaam
de. Ben droeg geen geheim in zich
om dat stiekum naar binnen en naar
buiten gesmokkeld en zwaar geca
moufleerd moest worden. Janice be
merkte dat ze hem benijdde.
„Ik weet niet hoe Ed hem tenslotte
te pakken kreeg, ik bedoel die Mc.
Rae", vertelde Ben zonder zijn pas te
matigen. „Hij belde alleen maar op en
liet de boodschap voor me achter".
Bedoel je het adres?" Ze raakte 'n
tikje buiten adem door het hollen
naast Ben. Hij was zeer bedreven
in het dringen door de huiswaarts
kerende menigte en vermeed de pun
ten waar het verkeer in de knoop zat.
Janice wist uit ervaring dat het geen
zin had hem te vragen wat langza
mer te lopen; voor een ogenblik zou
hij dat doen, maar dan zou hij het
toch weer vergeten en in zijn eigen
tempo vervallen.
tWordt vervolgd).
