Kleuren-televisie bij operaties
Belangrijke stap voorwaarts voor
de medische scholing
DE LUCHTDOEL-OPLEIDING
VOOR ONS NIEUWE LEGER
OVER HET TUCHTRECHT
IN DE GEREF. KERKEN
SOLDATEN EN GRASSPRIETJES
HET LANDB0UWPR0EFBEDRIJF
OP SCHOUWEN
ZATERDAG 18 JUNI 1949
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
leden week heeft aah alle verwachtin
gen beantwoord. Ieder detail van de
operatie kwam levensgroot en natuur
getrouw het bloed bloedrood
op het scherm; iedere behandeling van
de chirurg werd, in enkele seconden,
duidelijker voor de studenten, dan zij
het ooit uit handboeken-met-platen
hadden kunnen bevatten. En terwijl
de operatie voortging, verklaarde de
chirurg, al werkende, het hoe en
waarom van zijn vak en van de in
strumenten die hij gebruikte.
IDEALE OPLOSSING
Een van de voornaamste handicaps
(Van onze correspondent)
NEW YORK, Juni Volgens Amerikaanse deskundigen werd dc groot
ste mijlpaal op het pad der medische opleiding na die van het jaar 400
voor onze jaartelling, toen Hippocrates de eerste medische school oprichtte
op 31 Mei van dit jaar geplaatst toen het kleurentelevisie-apparaat voor
het eerst zijn intrede deed in de operatie-zaal.
Het was even na twee uur, toen in
een van de operatie-zalen van de Me
dische school van de Universiteit van
Philadelphia een patiënte op een
brancard werd binnengerold en op de
operatie-tafel werd neergelegd. Dok
toren en verpleegsters stonden klaar,
zoals zij dat ettelijke malen per dag
doen, iedere dag van het jaar. De
enige uitzonderingen op alle gebruike
lijke -routine-werkzaamheden waren
de televisie-camera, die boven de ope
ratafel was opgesteld, en de microfoon
in het masker van de dokter.
Twee verdiepingen lager in het zelf
de gebouw zaten 200 studenten voor
een groot televisie-Scherm. Toen het
toestel werd aangeknipt zagen zij
eerst prisma's en regenbogen van
kleuren. Daarna werd het beeld vast
en scherp, en -voor ieder was het als
of hij zelf aan de operatie deelnam.
Het was een mijlpaal in tweeërlei
opzicht. In de eerste plaats gold het
hier de eerste openbare demonstratie
van kleurentelevisie. Voor de medi
sche wereld was dit van speciaal be
lang; maar het feit, dat in de snelle
ontwikkeling van zwijgende film, ge
luidsfilm. kleurenfilm, radio, zwart-
wit-televisie de kleurentelevisie thans
haar opwachting heeft gemaakt, is op
zichzelf zeker het vermelden waard.
Dat de medische wereld in hoge mate
geïnteresseerd is, vloeit voort uit het
feit. dat de zwart-wit-televisie voor
medische doeleinden onbruikbaar is.
Zwart-wit-televisie heeft nl. de eigen
schap in tegenstelling tot zwart
wit photographic verschillende
kleuren volkomen te verwaarlozen.
Op een foto wordt een rode jurk een
schakering van zwart; maar de zwart-
wit-televisie heeft .tot dusver hard
nekkig geweigerd om zelfs maar de
bloedneus van een bokser te registre
ren. Al gutst het 'met straaltjes, op 't
televisie-scherm ziet men er niets van.
Men zal derhalve begrijpen hoezeer
kleurentelevisie, uit opvoedkundig
oogpunt, de medici belang heeft inge
boezemd. En de demonstratie van ver
bij het doceren der medische weten
schap is. altijd geweest 't amphithea-
ter-achtige model operatiezaal, waar
men moest trachten een maximum
aantal studenten onder te brengen,
zodat zij dc operatics kunnen volgen.
Maar geen hunner is ooit binnen de
twee a drie meter afstand van de pa
tiënt. en dat is juist vanwaar men de
operatie het best zou kunnen volgen.
Bij deze operatic was de camera op
iets meer dan 1 meter afstand van de
patiënt. Kleurentelevisie is de ideale
oplossing voor het probleem. Niet al
leen voor operaties, maar ook voor
alle laboratoriumwerk, waarvan de
theorie nu gedoceerd kan worden van
de plaats waar de practijk plaats
vindt.
Naar het oordeel van deskundigen
van het Amerikaans Medisch Genoot
schap heeft deze eerste proef bewezen,
dat dc kleurentelevisie niet alleen 'n
onmisbaar hulpmiddel zal blijken in
de medische studie maar er ongetwij
feld toe zal bijdragen dc medische op
leiding van studenten aanzienlijk te
versnellen cn te verbeteren. Hetgeen
dc mensheid slechts ten goede kan
komen.
(Nadruk verboden)
Engelse instructeurs bij Deventer
in actie
Bij de oude verweerde stadsmuren^ van Deventer, die met hun verbrok
kelde schietgaten en ouderwetse uitkijktorens spreken van krijgsmans-
kunst uit lang vervlogen tijd, staat de moderne Westenbergkazerne, waar
momenteel Nederlandse officieren en onderofficieren opgeleid worden in
het hanteren van dc modernste luchtdoelartillerie.
Your liet eerst hebben Amerikaanse .student n een operatic in alle on
derdelen kunnen volgen door middel van kleurentelevisie. De chirurg,
die men op de foto met zyn assistenten bezig ziet, gaf tegelijkertijd 'n
verklaring van al ziju handelingen. Vlak hoven de patiënt is het tele,
visie-opname-apparaat opgesteld.
STEMMEN UIT DE KERKEN
Kwestie voor de Generale Synode
Deze zoiuer zal in Den Haag do Generale Synode van de Gereformecruc
Kerken bijeen komen. Een van de zaken die behandeld moeten worden is
die van „net tuchtrecht der meerdere vergaderingen." Ileeft 'n Classi.
cale Vergadering; heeft 'n particuliere (Provinciale) Synode, heeft de Ge-
nerale Synode het recht in te grijpen, ook tegen de uil van 'n kerkeraad
in een plaatselijke gemeente?
Dit is geen nieuwe kwestie. Op de
Synode van Embden in 1571 is deze
vraag ook reeds ter sprake gekomen.
Bestaat een kerk uit gemeenten die
los naast elkaar staan en ieder him
eigen gang kunnen gaan, of is iedere
gemeente gebonden m het geheel der
Kerk?
Een zekere band wenste men, doch
moet deze meer zijn dan een admini
stratieve? Moet iedere gemeente zich
vrijwillig voegen, of kan door de
..meerdere vergaderingen" in een
plaatselijke gemeente worden ingegre
pen?
In de tijd van de Doleantie kwam
deze vraag wederom zeer dringend
naar voren. Door Kuyper is toen ook
nadruk gelegd op de plaatselijke ge
meente. Óm op de zelfstandigheid van
deze nadruk te leggen, is men van
haar weer gaan spreken als Kerk.
De naam van het geheel werd toen
ook meervoud: „De Gereformeerde
Kerken."
PLAATSELIJK KARAKTER
De verhouding van de plaatselijke
Kerk lot het geheel, zal op de a.s.
Synode wederom ter sprake komen,
speciaal met betrekking tot de tucht-
Kan een „meerdere vergadering"
ambtsdragers schorsen en afzetten?
Het gaat hier met over predikanten.
De Kerk in haar geheel beslist wie
er wordt toegelaten tot de Evangelie
bediening en in de „meerdere verga
deringen" valt ook de beslissing over
hun schorsing en afzetting.
De kwestie die aan de orde komt is,
of ook ouderlingen en diakenen, wier
ambt een meer plaatselijk karakter
draagt, vallen onder dit zelfde tucht
recht. Is 'n „meerdere vergadering"
bevoegd zelfs een gehele kerkeraad
te schorsen en af te zetten
Ook deze vraag Is niet nieuw, ze
is telkens weer te voorschijn gekomen
bij de splitsingen en scheidingen die
der Ger. Kerken in de laatste vijf en
twintig jaren hebben gekend.
Twee meningen staan* hier tegen
over elkaar.
ZELSTANDIGHEID
De ene groep legt alle nadruk op
de zelfstandigheid van de plaatselijke
•kerk, zij kiest haar eigen ouderlingen
en diakenen. Zij vraagt geen goed
keuring van een Classicale Vergade
ring.
De namen der gekozenen worden
aan de gemeente voorgelegd en wan
neer uit haar geen bezwaren voort
komen, worden zij in hun ambt be
vestigd.
Wanneer er nu geen goedkeuring
behoeft te worden gevraagd voor de
bevestiging van ouderlingen en dia
kenen zo zegt men dan hebben
ook de meerdere vergaderingen niets
tee maken met de tucht over ouder
lingen en diakenen. Men vreest dat
de vrijheid en zelfstandigheid van de
plaatselijke Kerk in het gedrang zal
komen. Fijne neuzen rieken hier
reeds hiërarchie. Men ziet het bis
schoppelijke spook opkomen. Er zijn
woorden gevallen als „Synodale
m achfs-usurpatie".
HET GEHEEL
De andere groep daarentegen legt
de nadruk op hei geheel der Kerk.
Zij ziet de mogelijkheid dat de Ker
ken uiteen zullen vallen wanneer een
meerdere vergadering geen tucht
recht zou hebben over een plaatselijke
kerkeraad. Een kerkverband is nood
zakelijk. Een meerdere vergadering-
kan maar niet steeds lijdelijk blijven
toezien wanneer zij bemerkt dat het
in de gemeente niet goed gaat. Moet
er maar altijd worden gewacht, dat
de kerkeraad van een plaatselijke
kerk zelf in een bepaalde zaak een
meerdere vergadering betrekt? Moet
zij niet het recht hebben, terwille van"
de eenheid der Kerk, ambtsdragers
te schorsen en af le zetten?
Beide groepen zoeken voor hun
standpunt steun In de Kerkorde van
Dordrecht en men komt aandragen
met een menigte van argumenten
uit de geschiedenis van het Gerefor
meerde Kerkrecht.
TEDERE ZAAK.
In iedere Protestantse Kerk zal het
tuchtrecht een speciale zaak zijn en
blijven. Met de letter van een kerk
orde van ruim 300 jaar geleden, is
dit dubbel moeilijk. Iedere kerkorde
draagt nu eenmaal het kenmerk van
dc tijd waarin zij is ontstaan.
Men zou tegenwoordig in een ker
keraad vreemd opzien wanneer de
gemeenteraad één of twee leden zond
naar de vergadering van de kerke
raad, „om aan te hoorenen mede van
de voorvallende zaken te deliberee-
ren", ook a.1 zijn deze dan leden van
de gemeente. Toch staat dit in de
Kerkorde van Dordrecht-
Met een beroep op de Kerkorde en
argumenten uit de geschiedenis van
het kerkrecht zal oen kwestie als die
van het tuchtrecht der meerdere
vergaderingen, moeilijk op te lossen
zijn. Argument staat dan tegenover
argument.
ZOEKEN
Prof. Kraemer werd niet moede er
altijd weer op te wijzen dat een kerk
die leeft, altijd weer een weg zal moe
ten zoeken. <lic wel niet los staat van
het verleden, maar toch niet zo maar,
zonder meer, door het verleden kan
worden bepaald. De vraag naar de
kerkorde en naar de uitleg van de
kerkorde in het verleden komt pas in
de tweede plaats.
Prof. Ridderbos wijst ook in deze
richting wanneer hij schrijft dat, wan
neer het een structuur van een kerk
betreft, wij altijd weer moeten uitgaan
van wat hij noemt de nieuw-testa-
mentische kergedachte. Maar zrjn
bezonnen .woord zal het laatste wel
niet zjjn wat er in deze gesproken
wordt.»
Het kerkverband van meerdere ge-
meenton komt stellig en zeker voor
in het Nieuwe Testament en daarmee
is gegeven een toezicht cn opzicht
van do gemeenten op elkaar. Ook hier
geldt het schriftuurlijke beeld van de
vele leden die te samen één lichaam
vormen.
Het ene lid heeft met het andere te
maken en hieronder valt ook deze
kwestie over het tuchtrecht. H.
Met een groep vertegenwoordigers
van de Nederlandse pers waren wij
dezer dagen de gast van overste M.
C. Kok, die commandant is van deze
moderne schietschool. De indruk,
welke wij mee naar huis namen is
deze: reeds het bezit van zulke hy
per-moderne wapenen zal door de
preventieve werking groot nut heb
ben voor ieder volk.
ENGELSE COMPAGNIE.
Overste Kok Heeft op het ogenblik
141 Engelse logé's, namelijk zeven
officieren, 14 onderofficieren en 120
manschappen, die tezamen het perso
neel vormen van een Engelse lucht-
afweerbatterij, welke bij Deventer
staat opgesteld. Deze Engelsen leiden
onze Nederlandse militairen op tot
luchtdoelartilleristen en straks zal
die groep opgeleide Nederlanders zelf
als instructeur voor de Nederlandse
luchtdoel dienst moeten doen.
Zoals men weet .krijgt ook Zee.
land in de toekomst de nodige
luchtdoelartillerie en zal het dus
indirect profiteren van de schiet,
school te Deventer.
De luchtdoel heeft op het ogenblik
door de toepassing van de radar en
van de nieuwste electronischc vindin-
GENERAAL KRULS SPRAK OVER DE TAAK VAN
LEGER EN VLOOT.
Ook Nederlanders kunnen goede
soldaten zijn.
Voor het departement Oost-Brabant
van de Ned. Mij voor Nijverheid en
Handel sprak te Eindhoven generaal
mr. H. J. Kruis over „de militaire
aspecten voortvloeiende uit het West-
Europese pact". Hij stelde daarbij de
vraag wat Nederland moet gaan doen
in verband met de West Europese
verdediging, m.a.w. welke verplich
tingen hebben wij ons opgelegd door
deelneming aan het wést-Europese
pact?
Wij hebben nodig: aldus spreker,
een kledn. modem mobiel veldleger,
dat in staat is in internationaal ver
band te werken, dat niet in stellin
gen of linies ligt, maar overal kan
optreden, waar dit nodig is. Verder
luchtstrijdkrachten, die tactisch een
geheel vormen met het veldleger.
Een sterke luchtverdediging, ook
voor ?t achterland en waarschuwings
radarsystemen. De marine zal haar
taak hebben langs de kust en de
toegangswegen tot de zeehavens en
overal ter wereld waar maritieme
belangen te beveiligen zijn, ook om
de koopvaardijvloot mede te be
schermen. Tenslotte moeten wy be
schikken over middelen voor de ter
ritoriale verdediging, waarbij men
in de eerste plaats moet denken aan
de inwendige veiligheid bij bedrei
ging van oorlog of bij oorlog.
Voor deze betrekkelijk eenvoudige
gedachten is de Nationale Reserve
zeer belangrijk. Het is treurig en
beschamend, dat het Nederlandse volk
als geheel niet het belang van de
Nationale Reserve heeft ingezien,
aldus spreker. De tekenen zijn geluk
kig de laatste tijd beter.
Kunnen wij de op ons genomen
verplichtingen aan? Uit personeels-
oogpunt zeker: Indonesië heeft ten
overvloede bewezen, dat Nederlanders
goede soldaten zijn. De band tussen
krijgsmacht en volk moet zo hecht
mogelyk zijn. Men moet het leger
zien als een deel van het volk, dat
wapens draagt, dan komen wij mis
schien nog wel eens zo ver, dat wij
Inzien, dat een straffe training van
soldaten minstens zo belangrijk is ais
het bewaken van bijzondere gras
sprieten en vogels, zodat het leger
zijn oefenterrein lean krjjgen.
Dit leger van materiaal voorzien
kunnen wij uit eigen krachten echter
zeker niet; wij hebben daarvoor de
steun van anderen nodig. Maar dit
betekent echter niet, dat wij niets
zelf moeten doen. Wy kunnen zeker
een deel der uitrustingen zelf produ
ceren.
Meer dan 500 vertegenwoordigers uit
Nederland, Luxemburg. Frankrijk, Enge
land. Denemarken en Finland nemen
deel aan het eerste internationale con
gres voor haventechniek, dat onder aus
piciën van de Vlaamse ingenieursvereni-
ging te Antwerpen wordt gehouden.
De Emmabloem-collecte heeft in de
gemeenten Renesse, Noordwelle en
Serooskerke (Sch.) f 138.17 opgebracht.
Te Schalkhaar bü Deventer is (hans een Engelse compagnie luchtduelartillerie gelegerd. Daar worden nu
officieren en onderofficieren van het Nederlandse leger opgeleid om straks zelf als Instructeurs voor dit
nieuwe wapen by het Nederlandse leger op te treden.
gen een hoge graad van technische
ontwikkeling bereikt.
HET PACT.
Dat thans Engelse artilleristen dit
„vak" aan Nederlandse militairen on
derwijzen is mogelijk geworden door
het Atlantisch Pact. Dit verdrag
voorziet in de onderlinge uitwisseling
van militaire kennis.
Buiten het Atlantisch Pact zou Ne
derland voorhands ook weinig kans
gehad hebben op het verkrijgen van
b.v. radarafweergeschut. aangezien
de aanschaffing hiervan buitenge
woon kostbaar is. Dit geschut is zeer
doelmatig! De werking er van is nl.
gebaseerd op de steeds voortschrij
dende electroncntechniek welke
het mogelijk maakt ieder zich in het
luchtruim of op dc grond bewegend
doel, met wiskundige zekerheid cn
vrijwel zonder dat de mens er veel
aan toe behoeft te doen, te vernieti
gen. Altijd behoudens uitzonderingen.
Een methode om deze uitzonderingen
te vinden, is echter het geheim van
de smid, het geheim in dit geval van
een bepaalde wijze de radar te benut
ten.
De vijand mag weten, dat een ra
darkanon 18 tot 60 schoten per mi-
nuut afvuurt, uit honderden kleine
De Stichting „De Scheldemonden
Er is thans een definitieve bestemming gevonden voor de gelden, die
de stichting Herstel Zeeland heeft geschonken voor de oprichting van
een proefboerderü in Noord Zeeland. Men heeft namelijk te Bruinisse een
boerderij aangkoeht. In afwachting van die aankoop heeft de proefboer-
derijcommissie echter niet stil gezeten. Vorig jaar werd op Tholen een
serie proefvelden aangelegd, waarvan de resultaten zijn gepubliceerd en
dit jaar heeft men een serie proefvelden bij Noordgouwe in exploitatie.
Het perceel bij Noordgouwe is ongeveer 5 H.A. gToot en het bestaat uit
zavelgrond. Wü hebben aan dit bedrijf dat „De Scheldemonden" beet. een
bezoek gebracht.
De Zeeuwse en inzonderheid dc Noord
zeeuwse landbouwers mogen zich
gelukkig prijzen, dat onder deskundi
ge leiding van de heer Murre en zijn
bedrijfschef de heer Vroegop, ecu
reeks belangwekkende proeven zijn
aangezet, waaruit waardevolle gege
vens voor toekomstige adviezen wor
den verkregen.
Immers de landbouwer moet wel,
wil hij een lonend bedrijf blijven
behouden, steeds intensiever boeren.
Een bezoek aan het „proefbedrijf de
Scheldemonden" is dus alleszins aan
te bevelen.
EEN RONDGANG
Rondgaande over het bedrijf zijn
bijzonder opvallend de proeven van
erwtenrassen, welke een gunstig voor
jaar hebben gehad, cn thans met de
donkere, koele dagen in de bloeitijd
hoge verwachtingen bij de teler wek
ken.
Maar ook voor de ontwikkeling van
de haver en gerstrassen was het
voorjaar gunstig en als we ons niet
bedriegen, zullen deze hier ook een
goede oogst opleveren, waarbij echter
in de rassen frappante verschillen zijn
te zien. De zaaitijdenproef van Papa
vers of zoals de landbouwer het
noemt van blauwmaanzaad geeft
enorme verschillen in de stand dezer
gewassen, waarbij nu wel reeds kan
worden geraden, welke zaaitijden tot
de meest economische teelt leiden, al
geven we gaarne toe, dat het weer elk
jaar een ander beeld geeft wat mede
invloed heeft op de geteelde gewas
sen.
VLAS
Vlas, dat thans in zijn bloemen
pracht is, geeft door de hier gekozen
zaaitijd en de zaadhoe veelheid proeven
als we ops niet vergissen, wel enige
hoopvolle perspectieven voor onze
vlastelende landbouwers. Op de proef
velden van olievlassen zagen we de
resultaten van geïmporteerd zaad uit
Zweden, en enige rassen uit Ameri
ka en Denemarken, waarvan de laat
ste, zo dit vlas voor ons land of
streek toekomst mocht hebben, het
zeker zal winnen. Met het tarwe-
proefveld was men niet zo gelukkig
als met de andere strovruchten, hoe
wel wij toch menen, dat het ras „Ko-
ga" een goede beurt maakt onder zijn
soortgenoten. De suikerbieten welke
beproefd worden in verschillende ras
sen en wel op kwantum en gehalte
geven verschillen te zien. waarbij eni
ge rassen sterk op de voorgrond tre
den, maar het echter gevaarlijk zou
zijn, thans reeds tot een conclusie te
komen.
AARDATPELEN
De rassenproeven van aardappelen
eisen zeker een bijzondere vermelding
Het betreft hier vroege, middel-vroege
en late rassen en dan van pootgoed,
dat op onderscheidene wijzen is be
waard, om te kunnen concluderen of
zelfs de bcwaarwijzc nog invloed
heeft en dit in dc nateelt en opbrengst
tot uitdrukking zal komen. Het is
spannend zulk een proefveld tc be
zien en de spanning zal naarmate het
seizoen verloopt ook bij de landbou
wers toenemen.
Van mais worden 3 normaalrassen
en 2 hybriden beproefd en ook wordt
deze vrucht uitgespeeld tegen rogge,
wat dan speciaal is bedoeld voor dc
boeren op de lichtere gronden. Een
geheel andere proef is de onkruid-
bestrijding met chemische producten
bij granen, vlas en uien. Van de uien-
soorten worden diverse rassen onder
zocht en wel de verschillende selecties
voor opbrengst, kwaliteit en houd
baarheid, terwijl de rijenafstand be
studeerd is. Mocht het vroeger ge
beuren, dat een perceel uien zodanig
met onkruid was bezet, dat men ten
einde raad de ploegschaar erin zette;
dit is nu niet meer nodig, want de
chemische besproeiing, mits oordeel
kundig uitgevoerd, brengt reddingen
het gewas is te behouden.
WISSELVRUCHTEN
In deze tijd nu de productiecijfers
worden opgevoerd, blijkt dat er ver
scheidene vruchten zijn, die niet meer
geheel aan de gestelde verwachtingen
voldoen, waarom men dan ook heeft
uitgezien naar een wisselvrucht, die
dit euvel op zou kunnen heffen. Ook
op dit terrein worden proeven geno
men en wel met zaadteelt van tuin-
bouwgewassen. Van spinazie zaaide
men niet minder dan 13 rassen uit
en moge nu elk hout geen timmer
hout zijn, hier zal blijken, dat ook de
teelt van deze zaden ver uit elkander
liggende opbrengsten geeft, wat nu
reeds te zien is.
Interessant zijn de proeven met
ramenas en kervel met „gejarowi-
seerd" zaad. Deze geheel nieuwe land-
bouwvruchten zullen ongetwijfeld ie
ders nieuwsgierigheid opwekken! Wij
kunnen alle landbouwers, tuinders en
landarbeiders aanraden een bezoek
aan dit bedrijf te brengen. Zy zullen
en met warme dank vervuld worden
voor het werk dat hier door de voor
lichtingsdienst van de landbouw wordt
verricht.
onderdeeltjes bestaat cn op 16 k.m.
afstand met gewisse trefzekerheid
kan raken, doch wat hij niet mag we
ten, is b.v. de golflengte, gebruikt
voor iedere radarbuis. die gemonteerd
is op iedere granaat welke het lucht
ruim kiest. Zo'n radarbuis is voorzien
van een klein ontvang- en zendtoe-
stel en doet de granaat ontploffen op
de juiste plaats en de juiste tijd.
GOED ONDERRICHT.
Wij volstaan met deze enkele bij
zonderheden. De commandant van de
Engelse instructiecompagnie heeft
ons de verzekering gegeven, dat de
Nederlandse militairen zover opge
leid zullen worden, dat ze zelf als
leermeesters kunnen optreden. Dat is
voorlopig het voornaamste. Heeft Ne
derland straks de beschikking over'n
behoorlijk aantal moderne luchtaf-
weerbatterijen. dan is het personeel
daarvoor snel beschikbaar en dan
kunnen ook deze batterijen door haar
preventieve werking een bijdrage le
veren tot het behoud van de wereld
vrede!
Het Wereldgebeuren.
Laszlo Rajk
In Hongarije is een der vooraan
staande communistische leiders Laszlo
Rajk, tot voor kort minister in de
volksdcmocratische regering, in on
genade gevallen. Hij is plotseling ge
dégradeerd, of zo men wil bevorderd
tot „spion" en „agent van hel impe
rialisme". Natuurlijk is dit klinkklare
nonsens. Rajk verdient uiteraard geen
letter sympathie, want hijzelf kende
nooit geen mededogen met zijn tegen
standers. Het trieste einde van zijn
communistische carrière heeft echter
een andere oorzaak dan „verraad".
Hel bewogen leven van Rajk is een
copie van dat van zovele andere com
munistische leiders, die thans dank
zij de Sowjet-Unic in Oost-Europa
zich een machtspositie hebben ver
worven. Als eenvoudige sehoenma-
korszoon uit Siegcnburgen werd hij
gegrepen door de communistische leer
en al spoedig groeide uit hem het
type van de beroepsrevolutionnair.
wiens dagen gevuld werden met
strijd tegen politieke tegenstanders.
Rajk had een scherp verstand en
slaagde er in zich te laten inschrij-
ven als student. Op de universiteit
agiteerde hij om de communistische
jeugd van Hongarije in illegale groe
pen te organiseren. Meermalen werd
hy gearresteerd. Hij sloot zich aan
bij Bela Kun en moest zich na de
omverwerping van diens kortstondig
communistisch bewind geruime tijd
schuil houden. Zijn scholing in bur
geroorlog kreeg iiij niet in Moskou,
maar in Spanje, waar hij zich samen
met zijn vrouw; aansloot bij de in.
temationale brigade. Na omzwervin
gen in Europa kwam Rajk toch weer
in Hongarije terecht cn wel nog voor
dit land zich bij Hitler aansloot cn
aan de verkeerde zijde in dc oorlog
werd betrokken. Raik organiseerde
de ondergrondse strijd van de com
munistische partij tegen de Nazi's,
hoewel hij als ..partisanenleider" niet
op de voorgrond trad. In 1945 verenig
de hij zich met de comm. in balling
schap. die onder aanvoering v. Rakosi
vanuit Aioskou naar Hongarije terug
keerden. Rajk kreeg in de nieuwe
regering het min. van binnenlandse
zaken onder zich en in die functie
was de verruwde revolutionnair met
licht ontvlambare temperament
geen succes. Door een aantal rigoreu-
ze maatregelen wist hij in minder dan
geen tijd de boeren tegen zich in hét
harnas te jagen en door extreem na
tionalisme verwierf hy zich tegenstan-
Julia, werd leidster van de rode vrou-
ders in eigen gelederen. Zijn vrouw
wenbeweging.
Het echtpaar Rajk was er als het
ware toe voorbestemd een centrum
van „Titoisme" te worden, onder welk
nieuw „isme" het nationale verzet
binnen de volksdemocratische gelede
ren tegen dc straffe leiband Van Mos
kou tegenwoordig wordt aangeduid.
Rajk. dc communist die zich in Hon
garije zelf naar boven had gewerkt,
kwam in conflict met de in Moskou
opgeleide rivaal Rakosi. de man van
de Kominform. Verleden jaar werd
hij naai- het ministerie van buiten
landse zaken gerangeerd in de ver
wachting dat hij daar weinig kwaad
kon. Hongarije heeft weinig eigen
buitenlandse zaken de grote be
slissingen worden in Moskou geno
men.
De crisis kwam begin van dit jaar.
Rajk weigerde aan eén Russische
handelsdelegatie de volledige cijfers
van het handelsverkeer tussen Hon
garije en het Westen te overleggen,
omdat hij deze cijfers staatsgeheim
achtte. Hij beriep zich daarbij op de
ter zake bestaande wet.
Formeel stond hij in zijn recht,
maar het spreekt haast vanzelf, dat
deze vlaag van opstandigheid hem
het politieke hoofd kostte.
Laszio Rajk is thans van het toneel
verdwenen. De Kominform kent geen
genade wanneer het gaat om Titoisme.
Het hoofdkwartier van het wereld
communisme zal niet rusten voor uit
eindelijk de haard van het verzet in
eigen kring, Joego-Slavië. is gedoofd.
Met maarschalk Tito echter is het
niet zo gemakkelijk klaar te spelen
dau met Rajk.