Zes Juni 1944: Stormloop tegen Atlantik-wall
Het „Derde front" in wording
D-Day-ervaringen van Jan Fuselier
Operatie Overlord tot in de
puntjes voorbereid
STORMLOOP IN EEN HEL VAN
VUUR EN IJZER
VRIJDAG 3 JUNI 1949
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
HET WEER WAS DE ONZEKERE FACTOR.
Op die benarde 6e Juni van hetdonkerste jaar uit de oorlog bracht
de Duitse radio in de ochtenduren het nieuws, waarnaar velen al
maandenlang gehunkerd hadden: de invasie was begonnen. De latere
mededelingen, die de voortreffelijke nieuwsdienst van de B.B.C. in vele
talen en naar vele landen de aether inzond waren sober. Zy meldden
niet meer, dan het nuchtere feit, dat geallieerde troepen aan de
kust ^an Normandië aan land waren gegaan. Eerst later op de dag
kwamen meer bijzonderheden binnen.
Gespannen hebben dien dag duizenden illegaal geluisterd naar de
stemmen uit hun verborgen radio-toestellen. Ieder vroeg de ander
om nieuws. De grootste en lastigste onderneming tot dusver in de
krijgsgeschiedenis was gestart en zou binnen een jaar de stoutmoe
dige colonnes van de voortvarendegeneraal Fatten tot diep in Duits
land brengen. De bevrijding zettede opmars in Europa in. De fan
fares van de Duitse propaganda ten spijt slaagde de operatie „Over
lord" de code-naam voor de invasie voor rapporten en tijdens be
sprekingen volkomen.
Inmiddels is er na de oorlog een
serie boeken los gekomen van voor
aanstaande staatslieden en militai
re leiders, die een beeld geven van
de voorgeschiedenis, de voorberei
dingen en het verloop van de in
vasie en van hetgeen -er achter de
schermen aan conflicten en tegen
stellingen moest worden uitgevoch
ten voor de operatie Overlord tot
het beoogde doel leidde. De dag-
boekaanteKeningen van Stimson zijn
verschenen, van Cordel Hull, van
Hopkins, van Stettinius, van Byr-
ness, van Churchill en lest best
van generaal Eisenhower zelf. Want
Eisenhower was tenslotte de man
op wiens schouders de verantwoor
delijkheid voor de operatie drukte,
de officier, die door zijn leidersca
paciteiten een groot aandeel in 't
welslagen ervan had.
Eisenhower's boek „Kruistocht
door Europa" geeft een rustig, za
kelijk en onpartijdig overzicht van
alles wat met de invasie samen
hing. Alleen op het belangrijke
politieke voorspel werpt Eisenho
wer als militair slechts zeer ter
loops en onvolledig licht.
Uit andere bronnen is evenwel
duidelijk geworden, dat de debatten
binnenskamers over het „tweede
front" de eerste kiemen in zich
droegen van de latere felle tegen
stelling Oost-West- Reeds in 1942
begonnen de Russen, die op het
Oostelijk front de volle kracht van
de Duitse aanval moesten ervaren,
aan te dringen op zulle een tweede
front in West-Europa. De operaties
in Italië werden door hen als een
surrogaat-front op een neventoneel
van de strijd beschouwd.
In 1943 werd de roep om een
tweede front steeds sterker, vooral
omdat de raid op Dieppe in dit
opzicht verwachtingen had gewekt.
Een deel van de geallieerde pers
ging zich met het geval bemoeien
en koos partij voor de Russen, die
zich, door de militaire prestaties
van het Rode Leger, in brede kring
sympathie, hadden verworven.
Verzet van Churchill.
In de hoge geallieerde regionen
was het vooral Churchill, die zich
verzette tegen een grootscheepse
landing ln West-Europa en in
plaats daarvan een concentratie van
militaire macht op het Italiaanse
front bepleitte, met zo mogelijk 'n
inval in Joego-Slavië en bezetting
van Kreta, de Dodecanesos en
Griekenland.
De Britse premier dacht aan de
toekomst en wilde verhinderen, dat
Sovjet-strijdkrachten vaste voetzou-
den krijgen in Z.O. Europa met
mogelyk ongewenste politieke ge
volgen.
President Roosevelt daarentegen
aanvalsplan luidde in korte trek
ken aldus: Landing op de kust van
Normandië, opbouw van een troe
penmacht voor de beslissende door
braak, het bereiken van de Duitse
grens, het vestigen van brugge-
hoofden ten Oosten van de Rijn
met een slotaanval door dubbe'le
omsingeling van het Ruhrgebied.
De Duitsers rekenden er op, dat
de landing zou gebeuren in het
Nauw van Calais en door valse
inlichtingen aan de geheime dienst
werd getracht hen zoveel mogelyk
in die waan te versterken.
Churchill drukte zijn twijfel aan
het welslagen der onderneming al
dus uit: Generaal, als U tegen de
winter met Uw 36 divisies stevig
bent genesteld op het Europese
vasteland en daarbij het scnier-
eiland Cherbourg ey Bretagne in
handen hebt, zal ik deze operatie
uitroepen tot één van de geslaagste
van deze oorlog. En als U boven
dien nog le Havre hebt bezet en
het mooie Parijs hebt bevrijd, dan
zal ik deze overwinning beschou
wen als de grootste van ons tijd
perk.
Generaal Bradley voorspelde, dat
de verovering van Cherbourg een
lastig karwei zou zijn. Zijn schat
ting was: „tien dagen als we ge
luk hebben, dertig dagen als we
geen geluk hebben."
Zelfs ai zou Cherbourg snel in
geallieerd bezit komen, dan bleef
toch het probleem van de aanvoer
overzee bestaan.
Kunstmatige bruggen.
Om dit schijnbaar onoplosbare
probleem op te lossen werd een
uniek plan uitgedacht, dat aanvan
kelijk door velen laatdunkend als
volkomen fantastisch werd be
schouwd. Het ging om een plan
voor de bouw van Kunstmatige ha
vens voor de kust van Normandië.
Ze kwamen er, deze kunstmatige
havens. Twee mulberries,
die in Engeland waren gebouwd en
in gedeelten naar de kust werden
gesleept en vijf goo sherries,
bestaande uit een lange rij achter
elkaar tot zinken gebrachte sche
pen.
Eind Mei waren de voorbereidin
gen voltooid. Geheel Zuid-Engeland
vas één uitgestrekt militair kam
pement, stampvol soldaten, die
wachtten op het bevel om te ver
trekken, en volgestapeld met voor
raden en uitrustingsstukken, die
wachtten op hun transport naar
de Kanaalkust. De landing van uit
zee op de kust van Bretagne had
de code-naam O m a h a., de
landing vanuit de lycht op het
schiereiland Cotentin Utah.
Er bleef in de opzet één onbe
rekenbare factor: het weer. De
enige periode in Juni. die voor t
startsein in aanmerking kwam was
die van 4 tot 7 Juni. Vier Juni
was het weer zeer slecht: uitstel.
Vjjf Juni was het niet veel beter,
doch de meteorologen voorspelden
een opklaring, die waarschijnlijk 36
uur zou aanhouden.
Daar verder uitstel de onaange
naamste gevolgen kon hebben deelde,
generaal Eisenhower 5 Juni om
kwart over vier morgens zijn be
sluit aan de commandanten van le
ger, marine en luchtmacht mee: De
aanval zou worden ingezet in de
vroege ochtend van de zesde Juni.
Een. paar uur later werden de be
richten doorgeseind die het heir in
beweging zouden zetten. Tot de
vooraanstaande personen, die ver
zochten aan boord van oorlogssche
pen van de aanval getuige te mo
gen zijn behoorde Churchill. Eisen
hower wees zijn verzoek af doch
Churchill vond een listige uitweg:
„Het behoort niet tot uw verant
woordelijkheid, mijn beste generaal,
de juiste samenstelling te bepalen
van de bemanning van welk schip
van Zijner Majesteits Vloot ook. U
kunt mij niet verbieden aan boord
te gaan als bona fide lid van de be
manning. Eisenhower kreeg echter
steun van onverwachte zijde.
De Koning liet weten, dat, als
de Eerste minister het noodzakelijk
achtte deze expeditie mee te maken,
hij. de Koning, het eveneens tot zijn
pheht rekende aan het hoofd van
zijn troepen daaraan deel te nemen.
Churchill Weld daarop niet langer
aan.
Bomtapijten.
Kort na middernacht begonnen de
bommenwerpers van de R.A.F. met
het leggen van bommentapijten.
1136 toestellen wierpen tussen
Cherbourg en Le Havre 5853 ton
bommen, voornamelijk op kustbatte-
rijen. Vliegtuigen van de Ameri
kaanse luchtmacht wierpen even
later 1763 ton op de kustverdedi-
gingswerken. De gehele dag door
bleven honderden
Een van dc eerste foto's van de invasie.
jagers en bommen
werpers boven het gevechtsterrein
vliegen.
Deze bombardementen hadden
hoewel lang niet .alle kustbatteriion
Iconden worden uitgeschakeld net
gewenste resultaat. Een aantal ver
sperringen werd vernietigd en de
enorme rookkolommen verblindden
het bedienend personeel bij de ka
nonnen. Groter nog dan de mate
riële vernietiging was de uitwerking
van het onophoudelijk geweld uit dc
lucht op het moreel van de Duitsers.
Zij werden in de schuilkelders gedre
ven lot de eerste troepen eenmaal
aan land waren.
Onder dekking van trommelvuur
vanuit zee werden de-eerste solda
ten om 6.30 's morgens op net
strand ontscheept. Vier en een half
uur later begon aan weerszijde van
de invasie-zóne een enorme lucht
landingsoperatie, waaraan 3262
vliegtuigen deelnamen.
Omstreeks dezelfde tijd werden
00 Amerikaanse parachutisten bo
ven het schiereiland Contentin neer
gelaten. Zij werden over een grote
oppervlakte verspreid waarbij 60%
van de uitrusting verloren ging.
Ook by de latere aanvoer door de
lucht van versterkingen werden
zware verliezen geleden.
Op vier dicht Dij elkaar gelegen
plaatsen ln het invasiegebied werd
in de loop van D-day een stevig
bruggehoofd gevormd. De "Zwaarste
tegenstand werd ondervonden in de
sector waar de Amerikanen aan land
gingen, in de sector St. Laurent-Sur-
Montgomery, opperbevelhebber der
Britse strijdkrachten.
Mer. Het Duitse garnizoen ter plaat
se was juist een paar dagen te vo
ren versterkt en het voorafgaand
bombardement had hier de minste
uitwerking gehad. Uitgeputte troe
pen uit de eerste landingsboten kon
den aanvankelijk niet verder komen
dan het strand en verloren honder
den manschappen alleen al bij het
opruimen van mijnen daar. Onder
zwaar vijandelijk vuur moesten
daarop de rotsen bestormd worden
en slechts dank zij de vele staaltjes
van individuele moed kon een ramp
voorkomen worden.
Langs een uitgestrekte strook
werd in de loop van D-Day de kust
verdediging veroverd en kon op som
mige plaatsen een eind landinwaarts
doorgestoken worden.
De Briten wisten op D-Day Arro-
manches. Meuvaines en Ryes te be
zetten, de eerste plaatsen ln West-
Europa die bevryd werden!
Gedurende de vijf verdere dagen
van dc operatie werden in totaal
326.547 man, 54.186 voertuigen van
allerlei soort en 304.428 ton goederen
aan land gebracht, cijfers aie wel
aantonen welk een geweldige orga
nisatie in elkaar was gezet en met
welk een onuitputtelijke energie de
moeilijkheden overwonnen werden.
Tot 25 Juli bleven de troepen op
gehoopt in een betrekkelijk nauw
bruggehoofd. Toen volgde de beslis
sende doorbraak bij Avr&nches, die
spoedig leidde tot do bevrijding van
vlo culturele hoofdstad van Europa,
Parijs.
Een verrassing?
Waren de Duitsers op de hoogte
van plaats en tijdstip der invasie?
Eisenhower meent, dat de Duitsers
gezien de heersende weersomstandig
heden niet op een aanval gerekend
hadden. Dat bleek volgens hem ook
uit de hier en daar trage reacties.
Deze week echter onthulde generaal-
ma.joor D. A. van Hieten, dat de
Duitsers 24 uur van te voren wisten,
dat de geallieerde invasie op 6 Juni
1944 zou beginnen. Hot geheim werd
in Nederland ontsluierd met gebruik
making van een code van de Britse
Intelligence Service, die reeds tij
dens' het zogenaamde Englandspiel
in Duitse handen was geraakt.
Het Engelse telegram was bestemd
voor verzetsorganisaties in Norman
dië en Bretagne. aan wie hulp voor
de opkomst zijnde geallieerde strijd
krachten wercf gevraagd. De S.D. in
Nederland ving doze radio-boodschap
op en onmiddellijk na het ontcijfe
ren van de code werd Rautcr op de
hoogte gesteld. Deze zond een ylte-
legram naar Hitier. De tijd was ech
ter te kort om nog ingrijpende maat
regelen tot uitvoering ie kunnen
brengen. Hot enige resultaat was,
dat nog enige Duitse reserve-troe
pen konden worden verplaatst voor
de eerste soldaat van Eisenhower
voet aan wal Icon zetten.
Het staat echter wel vast, dat
vóór de ontvangst van dit Britse
radiosein, de Duitse legerleiding vol
komen in het duister tastte ten aan
zien van de verwachte landing.
(Nadruk verboden)
Truman wilde deelne.men aan
de invasie.
..Wij zijn thans dichter bij de vrede
dan tijdens dc laatste drie jaren ooit
het geval is geweest", zo verklaarde
president Truman in oen onderhoud
met een groep journalisten die zich
naar Frankrijk zal begeven om er
een bezoek te brengen aan de slag
velden waar zij het Amerikaanse le
ger na de landing in Normandië ver
gezelden.
Truman zeide, dat hij indertijd
ook aan de landing had willen deel
nemen. maar dat generaal Marshall,
destijds stafchef van het Amerikaan
se leger, hem te oud vond.
Dc bezieler en leider van de operatie
Overlord, generaal Eisenhower.
wilde voor alles samen met de
Sovjet-bondgenoot de oorlog win
nen en daaraan Churchill's politie
ke bezwaren, die hij overigens niet
deelde, ondergeschikt maken.
De Amerikanen wisten hun in
zicht door te zetten. Op de bijeen
komst in Teheran deden Roosevelt
en Churchill aan Stalin de toezeg
ging-, dat vóór Mei 1944 de aanval
in West-Europa zou beginnen. Half
Jan. 1944 vertrok Eisenhower naar
Londen om daar zyn hoofdkwar
tier, de S. H. A. E. F., op te zet
ten. De instructie van de gecombi
neerde stafchefs was heel simpel:
opdracht om op de kust van Frank
rijk te landen en daarna de Duit
se troepen te vernietigen. Het
kostte enkele maanden dagelijks
confereren met de hoogste miliiai-
re leiders en strategen en het
urenlang bezig zyn met rapporten
en schema's voor de operatie Over
lord gestalte had gekregen. Het
Waar mensen tot willoze automaten werden.
Generaals staan over stafkaarten gebogen en goochelen met cijfers,
met compagnieën, met bataljons en regimenten, met brigades, divisies
en legercorpsen. Voor hen is de oorlog een kwestie van tactiek en
strategie, van koele berekening en van waagstukken, die lukken of
mislukken. Zy zitten achter het front, want generaals mogen niet
sneuvelen, zy dirigeren en wat komt er van een concert terecht als
de dirigent door een beroerte getroffen wordt? Maar Jan Fuselier,
die is het die de sprong moet wagen, door dc „hoge omes", zoals hy
ze noemt, voor hem uitgekiend. Hij is de man van de practijk en de
oorlog is voor hem allerminst een kwestie van tactiek of strategie,
maar een stryd op leven en dood. Waarom hy naar voren springt of
terugtrekt, waarom hy naar rechts of naar links gaat en het ene
ogenblik met zijn makkers een stuk land verovert, dat hy het volgende
ogenblik zonder begrijpen soms weer prys geeft, hij weet het niet, hij
hoeft het niet te weten en het wordt hem eenvoudig niet verteld. Als
een operatie mislukt, dan kau de generaal zeggen, dat hij pech heeft
gehad en er zijn duizend omstandigheden, die de mislukking verklaar
baar maken. Maar Jan Fuselier betaalt het gelag. En hij bekijkt een
oorlog daarom met andere ogen, dan een opperofficier
Jan Fuseliers en begrepen, dat de
grote dag was aangebroken, dat
deze luchtaanvallen de inleiding be
tekenden tot de grote sprong.
En inderdaad: zij werden naar de
kiist vervoerd en gereed gehouden
voor de inscheping. Ieder voor zich
voelde zich eenzaam te midden der
duizenden, die hem omringden en
waarvan hij er drie, vier, hoogstens
vijf persoonlijk kende: zijn naaste
makkers in de kleine groep, waar
van hy deel uitmaakte. Toch was
de aanwezigheid van die duizenden
en nog eens duizenden de enige
troost voor Jan Fuselier, die wist,
dat de rit naar de havens een re
delijke kans had de laatste auto
tocht te zijn, die hg zou maken.
De dag breekt aan
Maanden hebben ze in Engeland
gelegen, de Amerikanen, de Cana
dezen en de Engelsen, die in Nor
mandië het spit moesten af by ten.
Engeland was één reusachtige
kazerne geworden, waarin Jan Fu
selier zich verveelde. De meesten
hadden op andere oorlogstonelen dc
vuurdoop ondergaan. Zij begrepen,
dat nu zy in Engeland lagen, dc
sprong tegen de Atlantilvwal het
volgende kunstuk zou zyn op het
programma der generaals. Enorme
voorraden werden bijeen gebracht,
ieder terrein, dat als vliegveld
dienst kon doen, stond vol gepropt
met bommenwerpers en jagers.
Langs de kust krioelde het van do
schepen en er werd een groot aan
tal oefeningen gehouden, waarin
de landing zo nauwkeurig mogelyk
werd nagebootst.
Jan Fuselier wachtte in stijgen
de spanning wat er gebeuren zou.
Toen kwam er een dag, waarop
de hemel als het ware verduisterd
werd dooi' duizenden vliegtuigen,
die opgestegen waren om de Fran
se kust te. bombarderen. Zwaar be
laden met projectielen waren zij en
zo talrgk, dat de lucht trilde van
het geronk van hun machtige mo
toren. Zwijgend luisterden zij, de
Benauwende attenties.
De inscheping zelf verliep onge
kend vlot, was tot in de puntjes
georganiseerd. Aan boord van de
schepen was plaats voor ieder, ner
gens werden mensen op elkaar ge
pakt, overal werd voor het nodige
comfort gezorgd. Er waren dekens,
er was koffie, er was lectuur,
kortom alles was er. wat by de
oefeningen steeds ontbroken had.
En iuist dat maakte deze reis zo
moeilijk. Omdat iedereen maar al
te goed begreep, waarom men hel
zo goed had.
De schepen voeren naar het Oos
ten. De zee was kalm, de nacht
was donker. Kort na middernacht
bleven de schepen stil liggen, dui
zenden schepen lagen er voor de
Normandische kust. De maanstond
aan de hemelde schepen in de
omgeving waren vaag zichtbaar...
Toén begon eensklaps het scheeps
geschut een bombardement van 'n
intensiteit, zoals bijna niemand der
opvarenden ooit had meegemaakt.
De onneembare stellingen van Hit-
Iers leger moesten murw worden
frebeukt ten einde de verliezen zo
aag mogelijk te houden. Weer
ronkten vliegtuigen over en aan
boord van de schepen kon men de
explosies van hun bommen horen.
Afweergeschut flitste op, vliegtui
gen naderden uit de kuststreek en
werden gevangen in bundels van
zoeklichten, die doofden, zodra dc
vijand zich aan de greep der zoek-
Een onzer redacteuren heeft
kort na D-day een interview
gehad met een Amerikaans sol
daat, die de landing in Norman
dië meemaakte. Het relaas van
deze eenling, nietig te midden
der duizenden, die de grote
aanval waagden, vindt men hier
afgedrukt. Het is schokkend,
maar sober, een klein docu
ment over de operatie, die het
begin was der Europese bevrij
ding
Het D.N.B. was de B.B.C. voor
„De sedert lang verwachte invasie der Britten en Amerikanen is in
de eerste morgenuren van de zesde Juni door het neerlaten van lucht
landingstroepen in het gebied van de uitmonding van de Seine be
gonnen'.
Aldus luiddde de tekst van een D.N.B.-bericht, dal om 7 uur v.m.
wereldkundig werd gemaakt. In zijn uitzending van 8 uur v.m. maak
te.de B.B.C. melding van dit Duits bericht, een half uur later volgde
de eerste Engelse officiële mededeling. In de loop van de morgen
hield Churchill een korte rede in het Lagerhuis, waarin hij ver
klaarde, dat „de eerste van een reeks grote operaties in West-Europa
was begonnen". Zij werd uitgevoerd door een Armada van 4000 sche
pen en enige duizenden kleinere vaartuigen en een luchtvloot, die
11000 vliegtuigen in eerste linie omvatte. Alles, zo verklaarde Chur
chill, verloopt volgens de plannen. De opperbevelhebber der gealli
eerde legers, generaal Eisenhoxoer, verzocht in een radiotoespraak de
bevolking van Frankrijk niet tot onberaden aclic over le gaan, doch
te wachten tot het signaal voor medewerking werd gegeven.
Andere toespraken werden gehouden door de Nederlandse, Belgische,
Noorse en Poolse minister-presidenten in Londen en door generaal
De Gaulle.
Een golf van getemperde vreugde doortrilde Europa en met intense
aandacht volgde men van nu af aan de ontwikkeling van het oorlogs
gebeuren.
De Duiters verdedigden zich fel, maar konden niet verhinderen, dat
de Atlantikwal, waarachter zij zich aanvankelijk veilig waanden,
doorbroken werd.
Reeds op 7 Juni hadden de invasietroepen Baveux in handen, de 8ste
strekte het landingsgebied zich uit over een lengte van 60 d 70 km.
tussen de Ornemond en Carentan. De Duitsers moesten toegeven, dat
er een gat geslagen was in hun onneembare Atlantikwal".
ont-
I kon halen, zich „veilig voelen"
zijden, een weg naar het vasteland. snapt lie vernietiging
En wat niemand verwacht had ge-
schiedde. Nu kon men dekking zoeken, zich
Vaartuigen werden getorpedeerd ingraven, zich rekenschap geven
door de Kustbatteryen, tanks wer-
den in brand geschoten of zonken
in te diep water, pantserauto's lie
pen dood op de versperringen, die
de Duitsers hadden aangebracht en
andere kwamen op mijnen terecht
en sloegen omver. Er klonken wan
hoopskreten, gekerm van gewon
den, men zag bebloede gestalten
brandende voertuigen uitspringen,
terwijl allen horen en zien verging
van het helse vuren van aanval
ler en verdediger.
Maar zó eindeloos was de stroom
van tanks en pantserwagens, die
naar de kust kwam, dat het niet
mogelijk was om alles weg te schie
ten. Hoe steil die oever ook mocht
zijn, er kwamen tanks en mensen
aan wal en zij begonnen de moei
zame. harde, verbitterde stryd te
gen de voorste Duitse bunkerreek-
Eindeloze mensenstroom.
Niemand heeft ooit naverteld, wat
er om ging in de soldaten, die tot
de eersten behoorden, die het Eu
ropese vasteland aan de Norman
dische kust betraden. Het strand
lag bezaaid met doden, onophou
delijk flitste het vuur uit de Duit-
lichtarmen had weten te onttrek
ken.
Op een gegeven ogenblik kwam
er beweging in de schepen. Voor-
waarts ging het weer, recht op de j s« versterkingen, maar toch slaag-
steile kust aan, die uit de scheme- I de de landing. Er bleef een einde-
ring opdoemde. De batterijen der loze stroom van mensen en voer-
Duitsers braakten ijzer en vuur en I tuigen en weldra ook van kanon-
- nen naar de kust rollen en het
het was gemakkelijk om in de me
nigte van schepen treffers te plaat
sen. Een nerveuze spanning maak
te zich meester van de troepen,
die wegdoken achter de pantsering
der landingsboten en wachtten op
het moment, waarop zrj een lichte
schok zouden voelen. Die schok
zou betekenen, dat zrj de kust
hadden bereikt 'en de hel van het
gevecht tegemoet moesten.
De kust bereikt.
Eensklaps openden zich de voor
stevens der vaartuigen. De tanks,
die keurig in formatie hadden ge
staan, rolden naar voren, de mo
toren ronkten, door ondiep water
baanden z\j zich, vurend naar alle
wonder geschiedde: een bunker, die
7.onder ophouden had gevuurd,
zweeg plotseling. Een tweede bun.
ker volgde. Batterijen, die als ra
zend de aanvallers hadden bestookt,
werden tot zwijgen gebracht. Auto
matisch trok net spoor der voor
trekkers een veilige baan over het
met mijnen en versperringen be
zaaide strand en terwyl de eersten,
die aan wal gingen, niet verder
waren gekomen, dan tien, twintig
meter, Kwamen de volgenden al
dertig of veertig meter, de daar-
opvofgenden weer verder om
terecht te komen in een terrein-
strook, die door de scheepsartillerie
tot een stuk woestijn was gemaakt-
en waar men even, even adem
van wie men had zien vallen en
wie de wal bereikt had en nog mee
verder was getrokken.
Lang duurde de rust niel
Waar de Duitsers vandaan kwa
men, niemand begreep het. maar
tegenaanvallen moesten worden af
geslagen. Heggen en bomen, die
men gepasseerd was, bleken sluip
schutters te herbergen en mitrail
leurs moesten op boomkruinen en
hagen leeggeschoten worden om de
onzichtbare moordenaars onschade
lijk te maken.
Uit dc aardbodem rezen bij de
verdere opmars Duitsers op. die.
de pantservuist gereed, kalm op
de tanks aanliepen en hun projec
tiel afvuurden, om daarna zelf in
een te zakken onder een hagel van
kogels.
De regen begon neer te sijpelen.
Maar het gevecht duurde voort.
Een kuststrook kwam vrij en Jan
Fuselier kon zich nu eindelijk ver
bergen in de koude natte aarde
en het vuren over zich heen laten
gaan en rusten in de modder. Om
dat nieuwe stromen strijdkrachten
kwamen aangevaren en voorbij hem
rolden en op hun beurt het spit
gingen afbijten, niet meer aan de
kust nu, niet meer tegen de stetle
hellingen maar in tot puin ge
schoten dorpen, die thans de front
lijn vormden.
Denken kon Jan Fuselier niet
meer. Hy was leeg, nauwelijks een
mens meer. Denken had hy niet
Sekund tijdens de landing, noch tjj-
ens de eerste gevechten, noch
tydens de urenlange, verbeten wor
steling. H\j had gehandeld als een
automaat. Nu eerst besefte hjj, dat
de aanval geslaagd moest zijn, dat
men vaste voet gekregen had. Maar
Jan Fuselier voelde geen vreugde,
nauwelijks voldoening. Hü was
slechts willoos leeg, volkomen uit
geput. en besefte, vaag, dat hij de
landing overleefd had.
Zo ónderging Jan Fuselier de D-
day, de dag der invasie, de dag
van de grootste onderneming van
deze aard, die de krijgsgeschiede
nis kende.
(Nadruk verboden)
