De eerste foto's van de Sloe-bedijking
De B.B.C. maakte klankbeeld
op Walcheren
35 fMÈmtm ISBi
Zeeuwse Almanak
Film-Conflict tussen Engeland en
Amerika.
MAANDAG 2 MEI 1949
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
Radioreportage over Nederlands strijd
tegen en om het water
Wie een goed aannemer is van grote waterbouwkundige werken, is
daarom nog geen vlot en geroutineerd radiospreker en toen de gebroeders
van Oord te Middelburg dezer dagen dan ook bezoek kregen van de
bekende Engelse radioreporters Leonard Cottrell en Harvey Sarney, ston
den zjj plotseling voor een allesbehalve gemakkelijke taak.
ZEELAND NIET VERGETEN.
Cottrell en Samey hebben reeds
verleden jaar een zeer omvangrijke
radioreportage van herrijzend Neder
land gemaakt, die meer dan een uur
van de uitzendtijd in beslag nam en
in de jubileumweek van Koningin
Wilhelmina werd uitgezonden.
Nu zijn zij teruggekeerd en weder
om wy'den zij een omvangrijk klank
beeld aan Nederland. Het spreekt
vanzelf, dat Zeeland in het algemeen
en Walcheren in het bijzonder, hier
wederom een belangrijke rol in spe
len.
Ditmaal hebben zij de strijd tegen
het water, de stry'd om het behoud
van het land en de strijd OM het
water tot onderwerp gekozen en met
name voor dit laatste gedeelte van
hun reportage bestaat in Engeland
BLOEIMAAND
Zo is het dan Mei. En over de naam
van deze zoete voorjaarsmaand bre
ken de geleerden zich nog altijd het
hoofd. Volgens de een herinnert die
naam aan Maja, de moeder van Mer-
curius, die een even mooie als milde
vrouw moet zijn geweest. Volgens an
deren is de naam simpelweg niets
anders dan het woord „mei", dat
bloemtak betekent. Dan zou dus het
bloesemen der bomen en het bloeien
der bloemen aan deze maand haar
naam gegeven hebben. Maar er is
ook nog een woord „Majus", dat groot
en heerlijk betekent en inderdaad:
Mei is een grote, een heerlijke maand.
Bloeimaand is de oude Nederlandse
naam.
Zeer vaak is Mei een zoele, mooie
maand. Maar de boeren hebben haar
graag koel en een oud rijmpje zegt:
Een koude Mei
Een gouden Mei.
En een ander:
Mei koel en wak
Brengt koren in de zak'.
Mei is de maand, waarin op de Noord
hollandse eilanden de Mei-vuren wor
den ontstoken. Het is de maand, waar
in in Limburg de Meiliefsten worden
gekozen en nog altijd de Meiboom
wordt jeplantEn in het Oosten van
ons land en in Zeeland snijden de
jongens nog altijd hun Meifluitjes.
En Mei is de maand van de IJshei-
ligen. Maar die komen pas van 11 tot
14 Mei en daar schrijven we dus later
wel over.
Voorlopig vermeien wij ons in de
verwachting van weer een goede,
mooie lentemaand!
grote belangstelling, omdat men er
een meer dan gewone interesse aan
de dag legt voor het verziltingspro-
ces, dat zich in menig Nederlands
polderland voordoet.
OMVANGRIJK PROGRAM.
In het Wooldhuis te Vlissingen
hebben wij een dezer dagen, nadat in
de late avonduren de spreek-scènes
van de gebroeders waren voltooid
na enkele mislukte pogingen klonk
hun Engels relaas boeiend en bewo
gen met Cottrell en Samey, als
mede met hun Nederlandse mede
werker Rienk Idenburg, bekend als
..voorlichter" van de pers van het
departement Van Volkshuisvesting en
Wederopbouw, een uurtje zitten pra
ten.
Tien dagen tevoren waren de Brit
ten in ons land gearriveerd, nadat
Idenburg hun tournee had voorbe
reid. Hun eerste bezoek gold het
Waterbouwkundig laboratorium in
Delft, waar zij met Nederlands knap
ste waterbouwkundigen de algemene
problemen hebben besproken. Ver
volgens leidde hun tocht naar Texel,
waar de duinafslag en de kustverde
diging hun belangstelling trokken. In
het Noorden van Groningen, bij
Baflo, werd vervolgens een aantal
opnamen van landaanwinningswer-
ken gemaakt en de B.B.C.-reporters
trokken daarna met een amphibie-
tank over de schorren naar Schier
monnikoog. De Afsluitdijk werd van
zelfsprekend niet Vergeten, d.e Noord
Oost Polder al evenmin. In de Bies-
bosch werden klankbeelden vervaar
digd, omdat uit dit gebied de over de
ganse wereld befaamde Nederlandse
polderjongens plegen te komen en...
toen was Walcheren aan de beurt.
OP WALCHEREN.
Walcheren bekleedt een grote plaats
in het hart van Cottrell en Sarney.
Zij hebben het eiland gezien toen het
onder water stond, zij zagen de
droogmaking, zij zagen een jaar later
het moeizaam herstel en het begin
van de wederopbouw en zij hebben
Walcheren lief gekregen.
Wij komen niet naar Nederland,
of we gaan tenminste even hierheen,
zegt Sarney spontaan en Cottrell be
vestigt het en voegt er aan toe. dat
beiden steeds weer verbaasd staan
over dc resultaten, die hier op elk
gebied worden bereikt.
Wc kunnen onze ogen nauwe
lijks geloven, zegt hij.
Dc inpoldering van het Zuidcr-
sloo, het maken van nieuwe strand-
hoofden in Zoutelande en het ver
vaardigen van zinkstiikken voor de
Sioebedijking by Kammekens waren
nu him objecten en met hun bekende
vaardigheid hebben zij er een boeiend,
suggestief klankbeeld van gemaakt.
Vakmensen vertellen over de ma
nier, waarop de zinkstiikken worden
gemaakt en te water gelaten, de dijk
werkers, die aan de strandhoofden
arbeiden, zingen hun lied, dat zich
paart aan het eeuwige ruisen der
zee, de Sioebedijking tovert de luis
teraars de eenzame, uitgestrekte
schorren voor ogen, waar aan de ho
rizon de nieuwe (lijken groeien,
kortom, het is een klankbeeld, dat
niet alleen Britse, maar ook (Neder
landse oren boeien zal.
In Augustus wordt het uitgezon
den. een jaar, nadat het vorige
klankbeeld in de aether kwam.
40 pCt. van de in Engeland vertoonde films moeten
in Engelse studio's vervaardigd zijn,
PROTEST VAN DE
AMERIKAANSE FILMINDUSTRIE.
(Van onze correspondent).
Terwijl de Engelse filmindustrie de
critiekste periode van haar bestaan
doorworstelt, en zowel Denham als
Pinewood Studios momenteel stil lig
gen wegens, .eon staking van- film-
electriciens, komt het officiële Ame
rikaanse protest aan de Britse rege
ring over de zgn. Engelse fümquota
wel op een zeer onsportief gekozen
tijdstip.
Deze quota is een Engelse maatre
gel die inhoudt, dat een zeker per
centage van alle films, die in Enge
land vertoond worden, in Britse stu
dios vervaardigd moeten zijn. Voor de
oorlog, toen de Engelse filmindustrie
nog in haar kinderschoenen stond,
was dit quotacijfer 20 procent. Verle
den jaar Juni werd bet verhoogd lot
45 procent, hetgeen een aanzienlijke
dollarbesparing in de aankoop van
Amerikaanse films betekende en tege
lijkertijd een ruim dubbel zo groot
binnenlands afzetgebied garandeerde
aan de na de oorlog enorm opgekomen
Britse filmindustrie. In Maart van dit
jaar werd dit cijfer verlaagd tot 40
procent, toen bleek dat de Engelse
studios de 45 procent quota niet kon-
dtti vullen.
AMERIKAANS PROTEST.
Het Amerikaanse protest besehuldigt
Engeland ervan dat het huidige quota-
cijfer van 40 pet. in de verhouding
nog veel te hoog is en opzettelijk be
rekend is om de Amerikaanse film
industrie te ondermijnen. Volgens de
ze officiële nota neemt Amerika geen
genoegen met de Britse uiteenzetting
dat de quota die dus inhoudt dat
Duitse bende smokkelde
uranium naar Sowjet-zöne.
Amerikaanse autoriteiten in Frank
fort hebben enige leden van een
Duitse bende doen arresteren, die in
het bezit bleken van 2300 gram zui
ver uranium. Er worden nog meer
arrestaties verwacht.
De bende wordt er van verdacht op
grote schaal uranium naar de Sow
jet-zöne gesmokkeld te hebben.
Uitbreicfing handelsverkeer met
Frankrijk.
De verruiming van het handelsver
keer met Frankrijk betekent, dat. het
bedrag voor de invoer, 'resp. uitvoer,
dat voor het huidige accoord op 70
milliard francs geraamd wordt, met
ongeveer 10 milliard francs wordt
verhoogd.
Bijbellessen op openbare scholen.
De Vereniging vnn Christen-Onderwij
zers aan ovcrheidsseholen hield te Amers
foort een jaarvergadering. Nadat in de
ochtendvergadering de huishoudelijke
zaken waren afgehandeld, werd in de
middagvergadering achtereenvolgens door
zeven leden uil dc meest uiteengelegen
delen des lands een kort verslag uitge
bracht over hun bevindingen bij liet ge
ven van Bjjbelondcrwijs op hun school.
Zowel bij de ouders als bij de leerlingen
der openbare scholen bleek grote belang
stelling voor de Bijbcllessen te bestaan.
Geen enkele leerling wordt verplicht de
ze lessen bij te wonen. Nochtans nemen
zo goed als alle leerlingen cr aan deel.
wanneer de lessen gegeven worden door
hun eigen onderwijzer of onderwijzeres.
Gevallen van besliste afwijzing zijn hoge
uitzondering.
De V.C.O.O. telt nu enige honderden
openbare onderwijzers onder haar leden
en zij streeft er naar. dat de openbare
school haar Christelijk karakter her
krijgt. hetgeen de Lager Onderwijswet
naar de mening van de V.C.O.O. eist.
van elke 100 films die in Engeland
vertoond worden er 40 hier gemaakt
moeten zijn noodzakelijk is om
dollars te besparen, en eist een aan
zienlijke verlaging van dit cijfer.
Het Engelse antwoord aan de V.S.
dat hier niet spanning tegemoet wordt
gezien, kan echter pas gegeven wor
den nadat de Amerkaansc eis door dc
Britse ministerraad behandeld is. Een
eventuele verlaging van het quotacij
fer zou vervolgens door liet parle
ment goedgekeurd moeten ivorden.
In Britse filmkringen is men van oor
deel, dat een toegeven aan Amerika
in deze zaak dc nekslag voor de En
gelse studios zou betekenen.
Hoewel het Engelse parlement tot
het begin der volgende week op reces
is, zullen er ondertussen te New York
deze week reeds besprekingen begin
nen tussen de Britse filmdirecteuren
Korda, Rank en French, en de kop
stukken der Amerikaanse filmindus
trie. De eerstgenoemde» zullen o.a.
de inhoud van een vlugschrift probe
ren te weerleggen, dat momenteel
over geheel Amerika verspreid wordt
door de Amerikaanse filmindustrie.
Dit vlugschrift, dat een aaneenrijging
is van verwijten en beledigingen aan
de Britten, heeft in Engeland de ge
moederen in beweging gezet en is
niet bepaald bevordelijk voor de goede
retalties tussen beide landen. Het ver
wijt Engeland dat ..terwijl Amerika
zich uitslooft met het besteden van
milioenen dollars aan de reconstruc
tie van bijna de gehele wereld, de En
gelsen er op uit zijn om zoveel moge
lijk schade te berokkenen aan de
Amerikaanse industrie'' en vdat de
huidige Britse filmquota ..een schen
ding is van de internationale verdra
gen waaraan Engeland zich gebonden
heeft."
(Nadruk verboden).
Vel»1 gezinnen in de omgeving
van Kampen leefden vroeger van
het vervaardigen van biezen mat
ten. Nu fabrieken liet- veel vlug
ger en voordeliger kunnen doen,
sterft dit oude handwerk geheel
uit.
Deze oude wever heeft; tot nu we
ten stand te houden, doch daar
hy geen kopers meer kan vinden
voor zijn maften, heeft hij beslot"»
zijn liedryfje te sluiten. De laat
ste mat i* in bewerking; daarna
zal het weefgetouw worden afge
broken.
De Ver, Naties en de Indonesische
kwestie.
John Foster Dulles, vertegenwoordi
ger van Amerika, verzette zich in dc
algemene vergadering der Ver, Na
ties tegen overheveling van de Indo
nesische kwestie naar de politieke
commissie ad hoe op een ogenblik,
dat er onderhandelingen gaande wa
ren in Batavia, die de mogelijkheid
inhielden, goede resultaten op te le
veren. Dc overheveling was Donder
dag door de afgevaardigde van Chili
voorgesteld. Ook de Russische gede
legeerde Malik sprak zich uit tegen
het overbrengen van dc Indonesische
kwestie, echter niet met 't oog op dc
onderhandelingen in Batavia, doch in
verband met het feit. dat de algemene
vergadering deze kwestie voor de
eerste keer zou behandelen. Malik
was van mening, dat er geen reden
was voor optimisme wat betreft de
resultaten van de onderhandelingen
in Batavia.
Chili trok daarna het voorstel in
om de Indonesische kwestie naar de
agenda van de politieke commissie
ad hoc over te hevelen.
Boterkleurstoffen oorzaak van
kanker?
Professor Adolf Butenandt. dc Duit
se Nobelprijswinnaar voor scheikunde,
heeft op grond van zijn negenjarig
kankeronderzoek verklaard, dat de
kleurstoffen, die gebruikt worden om
boter te kleuren, hel gevaar in zich
dragen de ontwikkeling van kanker
te kunnen bevorderen.
Deze kleurstoffen dienen volgens
prof. Butenandt niet meer gebruikt
te worden.
De Kantonrechter te Breda heeft
Vrijdag zes vei dachten ieder tot t 10.
boete, subs 5 dagen hechtenis veroordeeld
omdat zij in de binnenstad van Breda op
5 Maart een tijdschrift te koop hadden
aangeboden.
Het Wereldgebeuren.
India blijft lid
Meer dan eens en heus niet alleen
door wijlen Göbbcls en zijn medepro
pagandisten is het uiteenvallen van 't
Britse imperium voorspeld. Het Britse
Britse imperium voorspelt. Het Britse
imperialisme heeft aan het eind van
de vorige eeuw zijn hoogtepunt ge
had cn het moederland zou na de
tweede wereldoorlog niet meer dc
kracht hebben de her en der over de
wereld verspreide delen van het Rijk
bijeen te houden, zelfs niet door een
zwakke band. De ondergangs-profèten
hebben echter de soepelheid van den
ken der Britten, hun lange bestuurs-
ervaring en hun vermogen bij veran
dering van getij op tijd de bakens te
verzetten danig onderschat. Het Britse
gemenebest blijft een unieke plaats in
het wereldbestel innemen, uniek om
dat eigenlijk dc band tussen de onder
scheidene delen. Australië, Canada.
Zuid-Afrika, India, Pakistan en Cey
lon op geen enkel duidelijk verdrag
of weluitgewerkt statuut berust. Een
gemeenschappelijke traditie, verwant
schap van taal. van democratische be
ginselen en economische afhankelijk
heid is het cement, dat de delen bij
eenhoudt. De jongste partner. India,
heeft evenwel door een nukkige hou
ding scheuren in het gemenebest ver
oorzaakt. India kreeg Mei vorig jaar
dc status van dominion, volledig zelf
bestuur dus plus het recht om des
gewenst het gemenebest te verlaten
en geheel op eigen benen te gaan
Staan. Het heeft er even naar uit ge
zien. dat India van dit rfccht gebruik
wilde maken. In tegenstelling tot die
van Pakistan stonden de Indische lei
ders erop hun jonge staat te versie
ren met het praedicaat „onafhanke
lijke republiek" en dat stelde de Brit
se juristen voor een constitutionele
puzzle. Wat is in zo'n geval de posi
tie van de Britse Kroon? Op de fami
lie-conferentie. die begin deze week
te Londen werd gehouden, is de sta
tus van India onderwerp geweest van
lastige besprekingen. En ziet. men
vond een vreemde, onlogische en wei
nig elegante oplossing, maar één, die
practisch weinig veranderingen te
weeg brengt en alle gevoeligheden
handig ontziet. India krijgt zijn zin.
maar blijft binnen het gemenebest.
Volgens het officiële communiqué zal
India de Koning erkennen ..als sym
bool van het vrije verband der lcden-
staten van het gemenebest". De for
mule zal wellicht de starre formalis
ten, die geneigd zijii gauw met gebro
ken kronen en grondwetsartikelen te
werken, staatsrechtelijke rillingen
bezorgen. De Britten achten woord-
constructies van minder belang.
Het woord „Brits" voor gemenebest
was al eerder vervallen, nu is ook "t
woord dominion van de baan. Er is
nog slechts sprake van ..nations". In
dia wordt zoals de Daily Mail het
spottend noemt „een huisbewoner, die
geen huur meer hoeft te betalen".
Over de redenen, die India ertoe
gebracht hebben toch een theoretische
band met Engeland aan te houden,
mag men zich geen al te grote illusies
maken. Ze zijn zuiver zakelijk. India
kan nu blijven rekenen op Engelse in
structeurs van allerlei soort, militair
zowel als administratief en die heeft
het hard nodig. Het blijft voorkeurs
rechten in de handel van het gemene
best behouden een belangrijk eco
nomisch voordeel en kan zo nodig
Engelse steun inroepen voor de Indi
sche minderheid in Zuid-Afrika. Bo
vendien moet Engeland India nog al
tijd een oorlogsschuld van 700 mil-
lioen pond betalen, een vordering, die
thans veilig gesteld is.
Twee meter vette klei per greep! Een elose-up van dc gevulde grijper.
perskadpn. De uifgesravon rtijkzal, tussen dc perskaden.
ïatt. r tussen de kaden wordt later volgespoten met zand.
Het dyklichaam zal bekleed worden met kléi van de perskaden. t
- ,Sl!v
-
buitenbeloop van de "ringdijk der sluisput, als bescherming tegen
uitspoeling van de ringdijk.
Rijshout
Na gedane arbeid, óver de perskaden keert bij schafttijd een groep
arbeiders ferug naar het woonbedryf.
Perskaden groeien op de Slikken. Met machtige green werot een
enorme kraan op de slikken bij Nieuwdorp twee pêSkaden voor de
toekomstige dtfk op.
Graven van benflsloten achter de dijk. De uitkomende grond
gebezigd voor het opwerpen der pers kaden.
