„SERVET NOCH TAFELLAKEN"
LONEN IN DE TUINBOUW
MUSEUM VAN VLISSINGEN
Zeeuwse Almanak
VRIJDAG 29 APRIL 1949
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
IEREN IN ENGELAND.
Veldmaarschalk Montgomery
is vreemdelingin Engeland
(Van onze correspondent).
LONDEN, April. Sinds Zuid-Ierland op Tweede Paasdag met
veel trompetgeschal, kanonschoten, parades en vuurwerk als onafhan
kelijke republiek uit het Britse Gemenebest is getreden, vragen de
bijna twee millioen in Engeland woonachtige Zuid-Ieren zich af, tot
welke vlag zij nu behoren. Zij bevinden zich dan ook in een zeld
zame situatie, veroorzaakt door de tegenstrijdige nationaliteits-be-
palingen, die voor hen zijn vastgesteld door Dublin en Londen. En
geland beschouw hen nl. niet als vreemdelingen hier, terwijl de Ier
se republiek hen op het hart drukt, dat zij in Engeland wel degelijk
vreemdelingen zijn, als overzeese onderdanen van de Ierse republiek!
„Wh zijn noch servet noch tafel
laken en vallen nu feitelijk onder
en boven alle wetten", is sinds
Pasen het vertwijfelde commen
taar van alle Zuid-Ieren in Enge
land.
Toen vijf maanden geleden de
Ierse regering te kennen gaf, dat
Eire zichzelf binnenkort tot repu
bliek zou uitroepen, verklaarde
Attlee naar aanleiding hiervan op
25 November jl. in het Lagerhuis,
dat de in Engeland gevestigde Zuid-
Ieren niet als vreemdelingen en
Eire niet als een vreemde mogend
heid zou worden beschouwd. Vol
gens «en speciale clausule van de
nieuwe Britse Nationaliteitswet, die
op 1 Januari jl. in werking trad,
zouden al deze Ieren hier gewoon
kunnen blijven wonen en werken en
hun Ierse nationaliteit kunnen be
houden. Bovendien zouden zij, in
dien zij dit wensten, ook nog pa
pieren van Brits staatsburgerschap
erbij kunnen verwerven, zonder hun
Ierse paspoort te verliezen. Van 't
Engelse standpunt bezien scheen
deze oplossing eenvoudig genoeg.
Het kwam er op neer, dal deze
Ieren een dubbele nationaliteit kre
gen.
Men had er in Londen echter
geen rekening mee gehouden, dat
de Ierse regering een andere re
geling had getroffen omtrent haar
twee millioen in Engeland wonen
de onderdanen. Van Dublin uit kon
digde men namelijk aan, dat die
Engelse maatregel alles goed en
wel was, maar dat iedere Zuid-Ier
in Engeland, die dat Britse staats
burgerschap erbij zou aanvragen,
automatisch zijn Ierse paspoort zou
verliezen!
GEEN FAPIEREN.
Dat was voor de Ieren hier een
heel ding. Een Ier is nu eenmaal
bjjzonder trots op zijn groene eiland,
zelfs al moeten velen de kost nood
gedwongen in Engeland verdienen.
Men wilde zijn Zuid-Ierse paspoort
dan ook niet graag verliezen. Het
gevolg hiervan was, dat van 1 Ja
nuari af tot nu 1oe slechts 3000
van deze twee millioen in Enge
land gevestigde Zuid-Ieren hun
Britse papieren erbij hebben aan
gevraagd. De rest heeft de zaak
maar laten lopen, en redeneert,
dat Londen tenslotte geen tijdli
miet voor het aanvragen dezer
papieren heeft vastgesteld en dat
het bovendien niet eens verplicht
is. Want al zegt Londen, dat men
zjjn Ierse paspoort erbij mag be
houden, wat zou dat helpen als Du.
blin het dan toch zou intrekken?
De gemakkelijk aangelegde Ieren
hier nemen de hele zaak nogal vro
lijk op, maar de Engelse autoritei
ten beseffen nu, dat het feit dat
slechts 3000 Zuid-Ieren van 't aan
bod der Britse papieren gebruik
hebben gemaakt, de zonderlingste
gevolgen zal kunnen hebben.
Duizenden der hier gevestigde
Zuid-Ieren zijn bv. in Engelse rijks
dienst, honderdduizenden maken
deel uit van de Britse strijdkrach
ten, terwijl er bijna een dozijn Zuid-
Ieren als „Engelse" parlementsle-
den in het Britse Lagerhuis zitten.
Engelse advocaten wijzen er op, dat
al deze liedensinds Pasen feite
lijk illegaal hun functies uitoefenen
en dat, hoewel de Britse regering
hen niet als vreemdeling beschouwt
en het verwerven der Britse pa
pieren daarom niet verplicht is, zy
hier technisch zeer zeker vreemde
ling zijn volgens het internationale
recht.
Het Britse parlement zal dan
ook zeer binnenkort de zaak in
behandeling nemen, nu gebleken is
dat de destijds zo eenvoudig lij
kende oplossing van het „erbij ver
werven van Britse papieren" ge
faald heeft, daar met uitzondering
van de genoemde 3000. alle betrok
ken twee millioen Zuid-Ieren hier
haddnekklg aan hun Eire-paspoort
vasthouden.
Men zal epn nieuwe Wetgeving
tot stand zien te brengen, die hun
positie hier wettig maakt.
ZOTTE SITUATIE.
Ondertussen is nu de zotte situ
atie ontstaan, dat iedere Zuid-Ier
in de Britse strijdkrachten lustig
kan gaan deserteren, zonder dat 't
leger het recht heeft hem te grij
pen. Technisch gesproken hebben
de zeer vele Ierse agenten in de
Engelse politiemacht nu niet het
recht om een arrestatie te verrich
ten en zou de arrestant op het ho
ren van de onmiskenbaar rijke
Ierse tongval het recht hebben de
agent te vragen of hij tot de be
wuste 3000 „gelegaliseerde" Ieren
behoort. Zo - niet, dan zou hij zich
tegen arrestatie kunnen verzetten.
Geen der ontelbare Zuid-Ierse rijks-
en gemeente-ambtenaren, doktoren,
rechters en officieren enz. oefent
zijn ambt hier nu wettig uit, voor
dat de Britse regering er hals
over kop een nieuwe wet over uit
vaardigt, daar alleen Britse perso
nen dergelijke functies kunnen be
kleden. Geen der twee millioen
Zuid-Ieren heeft momenteel feitelijk
het recht om te stemmen, zelfs
veldmaarschalk Montgomery niet!
De In Zuid-Ierland geboren Mont
gomery, hoofd van het Britse le
ger en opperbevelhebber van de
strijdkrachten der Western Union
landen, is wel het meest opmerke
lijke voorbeeld van deze belachelijke
situatie! Hoewel hij er trots op is
„south of the border" geboren te-
zijn, is hij Brits in hart en nieren,
maar is sinds Pasen techhisch een
„vreemdeling" hier. Het is dan ook
geen wonder dat de nodige nieuwe
wetsontwerpen omtrent de Ieren
hier in recordtijd door het Britse
parlement gejaagd zullen worden.
Herrees uit de oorlogsmisère
beter en fraaier
Het is niet de bedoeling, dat oude dames, die wat zolderopruiming heb
ben, daarvan een schenking aan het museum maken, merkte burgemeester
mr. B. Kolff Woensdagmiddag op in het gerestaureerde gemeentemuseum
van Vlissingen. Hij zinspeelde daarmee op een gewoonte, die vroeger wel
bestond, maar die nu uit de tijd is.
Het gemeentemuseum, zo zeide de heer Kolff tot enkele genodigden, die
hij rondleidde, wil een plaatselijk historisch museum zijn in de ruimste
zin van het woord, maar aan de verzameling liggen vaste principes ten
grondslag.
VEEL BEWOGEN.
HULP IN DE HUISHOUDING
Zeven en zestig van de honderd
mannen helpenblijkens een opinie'
onderzoek, hun vróuwen in de huis
houding. De tijd, waarin de man als
heer des huizes in patriarchale opper-
machtigheid besliste over wel en wee
der te zijnen behoeve slavende en slo
vende vrouwelijke gezinsleden en als
zijn voorname en belangrijke taak al
leen beschouwde het vergaren van
de nodige financiën, die lijd is lang
voorbij.
Daar gaan we met de vrouwen
emancipatie, wij heren der schepping!
De venijnigste caricaturen uit de da
gen der eerste vrouwenvoorvechtsters
zijn werkelijkheid geworden. De vrou
wen zijn werkende vrouwen", de
mannen, die zo hard gevochten heb
ben voor de achturige arbeidsdag, be
steden de gewonnen vrije tijd om....;.,
met schort en schoteldoek in de keu
ken te zwoegen.
Stofzuigen, we kunnen het allemaal.
Afwassendagelijks branden wij on
ze vingertoppen in het te hele afwas-
water. Zwabberen en ragebollen, aard
appelen schillen cn koffie zetten, bed
den opmaken en koper poetsen, zeven
ert zestig van iedere honderd mannen
zijn er mee vertrouwd geraakt als met
een dagelijkse plicht.
Verlichting van de taaie van moeder
de vrouw, heet dat vriendelijk uitge
drukt
Het is tragisch, maar vroeger noem
de men een huishoudelijk aangelegde
man Jan Hen
De geschiedenis van het gemeente
museum is kort, doch veel bewogen.
Het museum ontstond uit een protest
beweging in de tachtiger jaren tegen
de verkoop van de gemeentelijke zil-
verschat aan het Rijksmuseum. De be
zwaarden konden toen niet bereiken,
dat deze fraaie verzameling antiek
zilver bewaard bleef voor Vlissingen,
maar er kwam een oudheidkamer,
waarin Vlissingse curiosa werden op
geborgen. De heer W. van der Os
ijverde sterk voor deze oudheidka
mer, die in 1890 werd ingericht eerst
in het stadhuis en later in de Gevan
genpoort.
In 1913 werd het huis van de fa
milie van Os gelegateerd aan de ge
meente, met bestemming voor mu
seum.
Van degenen, die zich bijzonder
verdienstelijk maakten voor het mu
seum moeten genoemd worden wet
houder C. Kalbfleisch en de burge
meesters Tutein Nolthenius en van
Woelderen. In 1939 moest de verza
meling in een schuilplaats onderge
bracht worden, waar nogal wat scha
de door vocht enz., ontstond.
Na de ooi-log deed het museum
gebouw als kantoorgebouw dienst
en eerst thans is men zover, dat 't
gericht. Daarmee is een stuk oor-
logsherstelwerk gereedgekomen.
Het gebouw is flink onderhanden
genomen, en de voorwerpen zijn
beter gerangschikt.
Door ruiling en door aankoop is
collectie inmiddels aanzienlijk uitge
breid en verbeterd.
DE SCHILDERIJEN.
Men kan nu bijvoorbeeld zeggen,
dat de aanwezige schilderijen-collectie
een overzicht geeft van circa twee
eeuwen portretkunst.
In de grote voorzaal van het mu
seum hangen de portretten van de
families Lampsins en Loncke; in de
achterzaal is de tegelcollectie onder
gebracht, die tegels omvat, welke alle
uit Vlissingense huizen afkomstig zijn.
In een ander vertrek is de fraaie zil
ver-verzameling en de munten- en
penningcollectie ondergebracht.
De bovenverdieping bevat een ka
mer, die met enig recht als achttien
de eeuwse kamer aangeduid kan wor
den. Daar is ook een keukenvertrek
met oud koper, tin enz. De zeehelden
kamer herbergt een schitterend
scheepsmodel en het wiel, waaraan
M. A. d, Ruyter heeft gedraaid in de
lijnbaan.
Tenslotte is er nog een kamer, die
tekeningen, gravures enz van oud
Vlissingen bevat en modellen van ou
de Vlissingse gebouwen. Het museum
bezit een goed portret van Naere-
bout.
Er^is naar gestreefd de opschriften
en de toelichtingen bij de geëxpo
seerde voorwerpen zo uitvoerig moge
lijk te maken om voor de schooljeugd
het bezoek aan het museum ook in
structieve waarde te geven.
AANVULLING NODIG.
Burgemeester Kolff vestigde er in
zijn toelichting de aandacht op, dat
het museum nog zekere tekortkomin
gen heeft, die verholpen kunnen wor
den. Zo ontbreekt er een geschilderd
De hoofden waren geteld.
De Noord-Hollandse gemeente Oude
Niedorp zal een van de weinige ge
meenten in ons land zijn, waar men
dit jaar niet de spanning van gemeen
teraadsverkiezingen zal beleven. Na
ondex-linge besprekingen zijn de Ka
tholieke en neutrale kiesvereniging
het eens geworden over de verdeling
der zetels (de hoofden waren in deze
kleine gemeente tóch reeds geteld) en
zo zullen straks van een in te dienen
lijst twee neutrale en vjjf Katholieke
raadsleden automatisch worden geko
zen. Daarmee bespaart de gemeente
de onkosten, verbonden aan verkie
zingen, dit heer uit.
portret van M. A. de Ruyter en ook
is er te weinig materiaal om aan Vlis-
singens litteraire betekenis in de 18e
eeuw (Wolff, Deken, Bellamy) recht
te doen. Voorts zal er nog aandacht
geschonken moeten, worden aan de
kaapvaart en de Westindische handel,
welke Vlissingen in de 17e eeuw met
zoveel succes bedreef.
In het museum bevinden zich voor
werpen. die wellicht op betere wijze
geëxposeerd kunnen worden. Er zijn
gevelstenen, waarvoor een nieuwe
bestemming denkbaar is in een ge
bouw, dat verrijst op de plaats waar
vroeger zo'n gevelsteen prijkte.
Ook zal het wellicht mogelijk zijn
de familieborden van de Lampsins
weer in de Jacobskerk op te hangen
en aan beeldhouwwerk uit oude hui
zen opnieuw een nuttige bestemming
te geven.
Een groot en bijzonder fraai tegel
tableau uit een Vlissings huis wordt
thans nog gerestaureerd. Het zal in
de toekomst worden geëxposeerd in
het museum.
KUNSTKRING.
Vermelden wij tenslotte nog, dat
de Kunstkring „Het Zuiden" op de
bovenverdieping van het museum een
zaaltje in gebruik heeft, waarin ter
gelegenheid van de museum-opening
op Vrijdag a.s. een tentoonstelling
wordt gehouden van de amateur
schilders onder de werkende leden.
Hef nieuwste portret van H.M. Koningin Juliana,
die morgen haar 40ste verjaardag viert.
Een polygamiste
gearresteerd.
De Tegelse gemeentepolitie hield
de 28-jarige uit Amsterdam afkom
stige mej. E. V. van der Baan,
die zich schuldig maakte aan bru
tale oplichterijen, waarbij gewoon
lijk de „liefde" een hoofdrol speel
de. Zij had juist een trouwlustig
heer opgelicht voor enige duizen
den.
Na. de arrestatie bleek bij onder
zoek, dat deze 28-jarige Amster
damse in 1943 met. een Helmonde
naar trouwde, die zij reéds na en
kele maanden huwelijksleven in de
steek liet. Zij zocht Duitsland op,
huwde daar in 1945 opnieuw, nu
onder een valse naam. Ook deze
liefde beviel haar niet, dus verliet
zij haar tweede gemaal en begaf
zy zich naar Frankfurt waar ze
trouwde met een Pool. Ook deze
man beleefde niet veel plezier van
zijn vrouw. Zij liet ook de Pool
eenzaam achter en arriveerde in
Nederland, waar een poging om
met een gehuwd man een gelukkig
„huwelijk" aan te gaan, mislukte.
Tenslotte probeerde ze het in
Limburg, waar ze werd gearres
teerd.
De redersvereniging voor de Ne
derlandse haringvisserij heeft 30.000 va
ten haring van de restantvoorraad van
de vangst 1948 aan Rusland verkocht. Dit
is de derde achtereenvolgende verkoop
aan Rusland sinds 1946.
In het Westelijk havengebied van Amsterdam wordt, behalve aan het her
stel van de Coenhaven, hard gewerkt aan de bouw van een hout veem voor
het opslaan van tropisch hard hout voor West-Europa. De grondwerken
voor de aanleg van dc kademuren nabij dit veem zijn in een vergevorderd
stadium. Overzicht van de bouw van een damwand van elf ton. Op de
voorgrond het netwerk van staal voor de betonbouw, daarachter dc gewel
dige heimachines, die de betonnen palen voor de damwand in de grond
drlj ven.
Plannen tot vorming van een
nieuwe wereldvakbond.
De algemene raad van 't T.U.C.. het
Britse vakverenigingscongres, dat 8.
millioen leden telt,' heeft besloten de
vakverenigingsbewegingen in de gehe
le wereld uit te nodigen tot medewer
king aan het oprichten van een nieu-
vakvcrcningsinternationale. De
twee grote Amerikaanse vakbonden A.
F.L. en C.T.O. staan achter dit plan.
Onmiddellijk zal in overleg worden
getreden met andere nationale vak
verenigingscentra, waarvan de mees
te nog aangesloten zijn bij de onder
communistische leiding staande we
reldbond van vakverenigingen (W.F.T.
U.). De Nederlandse, Amerikaanse en
Britse leden verlieten in Januari de
W.F.T.U. Het T.U.C. hoopt, dat spoe
dig een voorlopige conferentie kan
worden gehouden.
Landbouwcongres in Canada.
Ongeveer half Mei zal een delega
tie van de Stichting voor de Land
bouw naar Canada vertrekken om de
derde algemene Jaarvergadering van
de International Federation of Agri
cultural Producers (I.F.A.P.), dat bij
Toronto wordt gehouden, bij te wo
nen. Het toporgaan van de Canadese
landbouworganisaties zal de deelne
mers aan het congres een excursie
door het land aanbieden. Verwacht
wordt, dat daarna nog een tour door
de V.S. zal volgen. Tijdens het con
gres zal ook het punt ruilverkaveling
- op verzoek van dc Stichting voor
de Landbouw op de agenda geplaatst
behandeld worden. Men wil hier.
door de aandacht vestigen op de
enorme betekenis van de ruilverka
veling als factor voor productiever
hoging m de landbouw.
Walcheren
„Walcheren, zoals het. was en
weer worden zal", door Elsa van
Heusden. Uitgave N.V. Boek en
Periodiek, Den Haag, 1949.
Er verschijnt nog al eens een boek
over Walcheren de laatste jaren, maar er
is er tot dusver nog geen. dat zulk een
kostelijk be.zit mag worden genoemd, als
dit boek van Elsa van Heusden. Deze
kwaliteit ontleent het niet aan de tekst,
die bestaat uit beschouwingen over de
strijd tegen het. water, over de schoonheid
van Zeeland, over het karakter der le
vende en dode steden en over de bevol
king en haar klederdracht. Uiteraard be
vatten deze besehonuwingen weinig
nieuws. Neen. de waarde van dit boek
ligt in de schitterende collectie' foto's,
die het hoofdbestanddeel van de inhoud
vormt. Het zijn er honderd en twintig,
waarvan er honderd en twee vervaar
digd werden speciaal voor deze uitgave
door ir. W. F. van Heomskerck Diiker
uit Leiden, terwijl de andere achttien
afkomstig zijn van Kees Helder en F.
Bollen uit Middelburg. .Tan Retel uit Rot
terdam en de Studio Arbeidspers te Am
sterdam.
Uren en uren kunt ge naar deze foto s
zitten kijken: ieder op zichzelf is een
kunstwerkje, dat een typisch facet van
Walcheren tot uitbeelding brengt. Vijf en
twintig opnamen zijn aan Middelburg ge
wijd en ge vindt er de schoonheid van
Zeelantis hoofdstad in terug, ge ziet din
gen, die voor goed verdwenen zijn en
dingen, die ons bleven cn die ge nimmer
hebt opgemerkt. Hoe lang zal 't duren eer-
er weer oude bomen staan in de abdij?
Zal er ooit weer botermarkt zijn, als
voorheen? Hebt. ge ooit de Kuiperspoort
under een dikke sneeuwlaag gezien? En
die langzaam verdwijnende klederdrach
ten. hoe lang zullen we ze nog zien? Nu
reeds zijn tafreeltjes, zoals ze hier zijn
afgebeeld, een uiztondering....
Westkapelle was natuurlijk met- zijn
klederdrachten een uitermate dankbaar
foto-object cn Veere bood met zijn slede-
schoon nok dankbare onderwerpen. Maar
ook Vlissingen en Arnemuiden. Nieuwland
en Kleverskerke. Sint. Laurens cn Vrou
wenpolder werden niet vergeten en de
andere dorpen ook niet en zo vindt men
in dit. boek Walcheren terug zoals het
was in zijn schoonste dagen, en zoals het
heel misschien maar dat beleven wij
niet meer in verre toekomst weer eens
worden zal.
Het is een boek om uren mee bezig te
zijn, om het telkens weer in handen te
nemen en er stil bij te dromen. Met wat
menselijk heimwee om schoonheid, die
stierf. G. B.
Het Wereldgebeuren.
Korting Leopold
De koningskwestie is bij onze Zui
derburen zo langzamerhand een sle
pende politieke ziekte geworden. Al
sinds de bevrijding is het twistge
schrijf In de pers aan de gang cn met
tussenpozen geraken de gemoederen
op onaangename kookhitte. Nog begin
dezer week dreigde enerzijds de link
se vakbeweging met een algemene sin
king ingeval de koningsgozinden tot
een eenzijdige actie mochten over
gaan. anderzijds spoorden de rechtse
bladen aan tot krachtig optreden te
gen elke agitatie van anti-Leopoldis-
len.
Het conflict is in feite een hard
nekkige strijd tussen de vorst en
een grote groep even koppige li
berale en socialistische politieke lei
ders. De oorzaak is naar buiten de
houding van de koning na de capitu
latie in 1940. In hoeverre de koning
werkelijk blaam zou treffen, valt
moeilijk vast te stellen, daar de rap
porten over deze zaak variëren met
de gezindheid van de opstellers. Aan
nemelijk is in elk geval, dat Leopold
in het begin van de oorlog weinig
vertrouwen had in een uiteindelijke
geallieerde overwinning cn daarnaar
zijn houding bepaalde. Het conflict
gaat echter nog dieper. Leopold is
geen man. die zich tevreden stelt met
een positie als ornament in een staats
bestel, dat de taak van de vorst be
perkt tot symbolisch regeren. In een
constitutionele monarchie rust de
verantwoordelijkheid nu eenmaal uit
sluitend op de ministers en daarvoor
heeft Leopold niet steeds een even
open oog gehad. Herhaalde malen
heeft hij voor de oorlog zich begeven
op een terrein, dat niet tot het zijne
behoort en deze persoonlijke ambities
zijn vooral in linkse kringen in wei
nig goede aarde gevallen. Dit juist
doet de huidige strijd uitsluitend
gaan tegen de persoon van Leopold
én niet tegen het koningschap als zo
danig, dat geheel buiten het geding
staat.
Inwendig speelt bij dc koningskwes
tie zeer zeker ook een grote rol het
oude contrast tussen Vlamingen en
Walen. Met name de Walen immers
zijn het, die zich tegen Leopolds te
rugkeer verzetten.
Het bezoek van prinses Josephine
Charlotte aan België heeft zoveel
geestdrift teweeggebracht, dat Leopold
blijkbaar de tijd rijp achtte de kwes
tie van zijn terugkeer opnieuw aan
hangig te maken. Volgens de laatste
stand van zaken heeft minister Spaak
hem duidelijk gemaakt, dat. althans de
politieke partijen zijn terugkeer niet
wensen. Daarmee is het rumoer echter
slechts tijdelijk gesust. De grote
krachtproef komt, 26 Juni a.s. na de
algemene verkiezingen. Voor het eerst
stemmen de Belgische vrouwen mee
en gezien haar meer behoudende ge
zindheid en haar groter trouw aan de
Kerk wordt daarvan grote winst voor
de Katholieken verwacht. Wellicht
slagen zij er in de volstrekte parle
mentaire meerderheid te behalen en
dan is de weg vrij voor maatregelen,
die een grondwettige terugkeer van
Leopold mogelijk maken. Misschien
wordt 't oude plan voor een volksre
ferendum opgelapt, een referendum,
dat zeker een meerderheid voor Le
opold zal opleveren. Want vooral in
Vlaanderen is de aanhankelijkheid
aan de vorst groot gebleven.
Het zou wellicht in 't belang van het
land zijn, indien Leopold vrijwillig af
stand deed van de troon. Nooit im
mers zal hij méér kunnen worden dan
een partijkoning, een koning die door
een minderheid van 't volk in dc geest
niet als nationaal staatshoofd wordt
erkend. Tot zulk een zelfoverwinning,
de enige kans op een minnelijke op
lossing^ zal Leopold het wel niet
brengen. Hij ziet in zijn terugkeer op
de troon de erkenning door het volk.
dat zijn houding in 1940 de juiste is
geweest. Derhalve staat België een
verhitte partijstrijd te wachten, met
de persoon van de vorst als inzet. Tot
schade wellicht van het monarchaal
prestige en tot schade van België.
Huwelijken in Zurd-Afrika.
De Zuid-Afrikaanse minister van
binnenlandse zaken. dr. T. E. Donges.
heeft in het parlement een wetsvoor
stel ingediend, waarbij huwelijken
tussen Europeanen en niet-Europea-
nen worden verboden. Dit is de eerste
wetgevingsmaatregel in het kader
van de „apartheidspolitiek" van de re
gering.
C.A.O. voor contractjaar
1 Mei 1949-1 Mei 1950.
Na overleg tussen dc Z.L.M.. de
afdeling Zeeland van de C.B.T.B.,
de N.C.B. en de L.T.B. enerzijds
en dc Alg. Ned. Landarbeiders-
bond en de R.K. Lanarbcidersbond
St. Deusdedit anderzijds, is een
collectieve arbeidsovereenkomst
voor de tuinbouw in de provincie
Zeeland voor het contractjaar
1949—1950 gesloten, geldend van
1 Mei 1949 t/m 30 April 1950.
Uit de bijzondere bepalingen van al
gemene aard stippen wij aan, dat on
der tuinbouwonderneming voor toe
passing van de C.A.O. tevens begre
pen wordt een onderneming, waarin
het boomkwekersbedrijf aks nevenbe-
'drijf wordt uitgeoefend en dat als
vaste arbeiders mede beschouwd wor
den zij, die bij de inwerkingtreding
van de C.A.O. reeds gedurende 2 vol
le contractjaren bij de betrokken
werkgever in dienst waren, zonder
dat zij op grond van artikel 3 lid 1
als vaste arbeiders kunnen worden be
schouwd en niet uitdrukkelijk als
losse arbeiders waren aangenomen.
Het. normaal tijdloon bedraagt'voor
de vaste vakarbeiders, indien zij
nimmer in accoord werken: 1. eerste
periode ƒ41.25 per week; 2. tweede
periode 35.25 per week; 3. derde pe
riode als onder 1: voor de ongeschool
de arbeiders, indien zij nimmer in
accoord werken: 1. eerste periode
ƒ39.75 per week; 2. tweede periode
33.75; 3. derde periode als onder
1: voor arbeiders, belast met verzor
ging van vee en/of paarden, indien
zü nimmer in accoord werken: I.
eerste periode ƒ43.25 per week; 2.
tweede periode 37.25 3. derde pe
riode als onder 1; voor losse arbei
ders: vakarbeiders 0.70',i per uur.
ongeschoolde arbeiders 0.66'/i per
uur.
Het ten aanzien van inwonende ar
beiders voor kost en inwoning, e.d.
in mindering te brengen bedrag wordt
gesteld op 10 per weck.
In afwijking van het bovenstaande
geldt ten aanzien van arbeiders, voor
wie geen verplichting bestaat tot deel
name aan het Bedrijfspensioenfonds
en ten aanzien van arbeiders, voor
wie een dergelijke verplichting wel
bestaat, doch wiens werkgever prin
cipiële bezwaren heeft tegen verze
kering als normaal tijdloon een be
drag, dat per weck 1.25 en per uur
f 0.02Vi lager is dan het bovengenoem
de tijdloon. Dc omstandigheden, dat
in deze C.A-O. een loon wordt be
paald voor ongeschoolden mag niet
tengevolge hebben, dat tot dusver
rechtens geldende lonen zouden moe
ten worden verlaagd. Op de toesla
gen en dc werktijden komen wij na
der terug.
Handelsverdrag België Spanje
België en Spanje hebben 23 April
te Madrid een handelsovereenkomst,
een betalingsverdrag en een deblokke
ringsmaatregel ondertekend.
Het handelsverkeer heeft betrekking
op een ruilverkeer tot een bedrag van
1375 millioen francs voor de invoel
en 1260 millioen francs voor de uit
voer.
België zal voornamelijk metalen,
textiel en papier uitvoeren.
Tot buitengewoon hoogleraar voor
het onderwijs in de Friese laai en let
terkunde is aan de Vrije Universiteit tc
Amsterdam benoemd, dri F. Fokkema te
Ocgstgeeot. -
