Karl Barth en het socialisme
Vreemde moordgeschiedenis
houdt Londen in spanning
Enkele regels proza van Himmler
GEEN VERLENGING
VAN DE DIENSTPLICHT
Zeeuwse Almanak
De oplossing van onze
Kruiswoordpuzzle.
Theologen over politiek
TWEEDE BLAD
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WOENSDAG 23 MAART 1949
De verdwijning van de Hendersons
IJzerhandelaar uit Sussex leverde
zwavelzuur en stalen vaten.
n
Van onze Londense correspondente).
In ons eerste artikel over de geheimzinnige moordzaak,
welke de laatste weken Londen en eigenlijk geheel Enge
land in spanning houdt, vertelden wij reeds hoe Scotland
yard tot het vermoeden kwam, dat de moordenaar van de
familie McSwan in contact kwam met dr. Henderson en
diens echtgenote, die naar men vermoedt zij'n volgen
de slachtoffers zouden worden.
Dr. Archibald Henderson
was welgesteld, daar hij uit
zijn eerste huwelijk "ruim
30.000 pond 300.000) had
geërfd. Zijn tweede vrouw,
Rosalie, was de dochter van
een bankier en bezat een
verzameling juwelen en bont
ter waarde van vele duizen
den ponden. Sinds zijn erfenis
had de' dokter zijn praktijk
opgegeven en was met zijn
knappe tweede vrouw een be
kende figuur in het Londense
uitgaans- en nachtclublëven.
Omstreeks de tijd dat de
„vriend" der McSwans de
Hendersons leerde kennen in
194.6, kocht de dokter een
speelgoedzaak, het „poppenka-
pitaal" genaamd, in Fulham,
niet ver van het Victoria-dis
trict te Londen. De charmante
nieuwe „vriend" der Hender
sons maakie zich al gauw po
pulair met het personeel in
de speelgoedwinkel, waar hij
de déur plat liep, terwijl de
Hendersons zelf reeds geheel
ingepalmd waren door zijn
vlotte manieren. Het duurde
niet lang of hij nodigde hen
uit voor autoritten en week-
end-fuiveri buiten Londen.
In Januari 1948 werden zy
o.a, door hem geïntroduceerd
in „Ye Olde Punch Bowle"-
club in Sussex, waar de
„vriend" lid van was. Hij
stond daar bekend als een
rijke „playboy", die bijzonder
muzikaal was. Verder was hij
overdreven netjes op zijn ver
schillende auto's, die hij
's Zondagsochtends soms uren
lang bij de garage van de
club stond op te poetsen.
NOODLOTTIG WEEKEND.
Begin Februari 1948 zeiden
de Hendersons tegen kennis
sen dat zy een week met va-
cantie naar Brighton zouden
gaan en vandaar een paar dd-
gen naar Eastbourne. Zy ver
bleven inderdaad zes dagen in
een hotel te Brighton, doch
verdwenen toen spoorloos op
16 Februari. De politie rede
neert nu dat de „vriend" zich
ook naar Brighton" begaf en
de dokter vanuit het hotel op
een autoritje uitnodigde, hem
op een zeker terrein in Sus
sex doodschoot en zyn lichaam
In een zwavelzuurbad oploste
dat hy van tevoren voor dit
doel reeds bereid had. Verder
dat hy hierna terugreed naar
het hotel te Brighton en met
het smoesje, dat haar man
SOLISTENCONCOURS.
Het was viijn eerste solisten
concours, ddt van Zaterdag in
de Prins van Oranje te Goes.
Mijn muzikale prestaties zijn
nimmer op een hoger peil be
land, dan het blikken trommel
tje, dat ik op mijn vierde jaar
van mijn vader cadeau kreeg
en waarmee ik volgens de le
gende niet alleen alle huisgeno
ten, maar ook alle straatbewo
ners tot wanhoop heb gebracht.
De vraag ligt dus voor de hand,
wat ik te maken had op dat so-
listenconcours in de Prins van
Oranje.
Wees gerust! Ik ben niet als
solist opgetreden. Ik kwam zelfs
niet om te horen. Alleen maar
om te zien. Ik wilde genieten
van de ongelooflijk bolle wan
gen, van de krampachtig hij
gende borsten, van de aanblik
der schuiftrompetters, die het
vocht uit hun tuitjes gieten en
dan weer met volle moed aan
de arbeid gaan. En ik xvas zeer
benieuwd naar de soli van de
man van de Turkse trom (Hoe
schilderachtig zijn niet die
lichtgebogen mannen, die de
trom alleen maar dragen!)
Zo doet men, als men zelfs
niet behoorlijk mondharmonika
spelen kan.
Maar het is anders gelopen.
En mijn eerste solistenconcours
is niet mijn laatste geweest.
Want als een bezoeker ERGENS
diep van onder de indruk komt
en dit nu in alle ernst dan
is het wel van de liefde, waar
mede door al die muzikanten
de muziek beoefend wordt en
van de prestaties, waartoe de
postbode en de boerenknecht en
de schoolmeester en de kan
toorklerk, de kruideniersbe
diende en de telefonist, de ra
diomonteur en de viskoopman
en de middenstander zich dank
zü geduldige en toegewijde
oefening en dank zij een grote
liefde voor de muziek zich we
ten op te werken.
Het was niet allemaal even
va?01'was wel eens erg le
lijk-, Zaterdag, daar in Goes. En
toch, als ik dan iets kenmer
kends moet zeggen over zo'n so
listenconcours, dan moet het
daarom dit zijn:
Door léést 'Ie muAek! Daar
bloeit de kunst!
op haar wachtte, de dokters
vrouw naar diezelfde plek
toereed en haar daar op de-
zeLfde wijze vermoordde en op
loste.
De door de Hendersons van
Brighton uit te Eastbourne
bestelde hotelkamer werd te
lefonisch afgezegd. De baga
ge van. de Hendersons werd
hierna vanuit het hotel door
de „vriend' afgehaald op een
vervalste volmacht en in een
rode auto weggereden.
Kort daarop werd, evenals
in het geval der McSwans, al
looft, bevriend \vas mot
Hendersons. Dit heeft het on
derzoek doen uitbreiden tot
de Londense beurs, naar aan
leiding van inlichtingen dat
Goldschmitt spoorwegaande
len verhandeld had ter waar
de van 17.000, die waar
schijnlijk hadden toebehoord
aan de McSwans.
NIEUWE FEITEN
De meest sensationele in
formatie werd dezer dagen
echter aan Scotland Yard ver
strekt door Jack Davies, een
ijzer- en staalhandëlaar uit
een stad in Sussex. Davies
verklaarde ongeveer vier jaar
geleden op opdracht van een
man een twee meter lange 'ge
bogen staalplaat vervaardigd
te hebben, waarvan de zijkan
ten door ingelaste stukken
verbonden waren. De Idant zei
dit nodig te hebben voor zijn
stomprij, om de dampen der
chemicaliën te kunnen opvan
gen en te doen condenseren
voor hernieuwd gebruik. Toen
dit werkstuk dat indien
omgekeerd veel op een bad
geleek door Davies zaak
vervaardigd was, haaide de
man het zelf af, bond het op
zijn auto en reed er mee weg.
Korte daarop bestelde de man
bij Davies twee vaten van een
zodanig metaal, dat zy een
sterk zunr zouden kunnen be.
vatten. Ook deze werden ge
leverd. Een jaar geleden had
de man toen bjj dezelfde zaak
twee vaten zwavelzuur be
steld. die hem ook werden
■verstrekt.
Op 16 Februari dit jaar (de
weduwe verdween op 18 Febr.)
had Davies hem op zyn ver
zoek nog een vat zwavelzuur
geleverd. „Nu begrijp ik pas
wat een lugubere rol deze be
stellingen gesneeld kunnen
hebben", zuchtte Davies,
„maar ik kende de man al
vier jaar en hy had altijd zul
ke logische redenen voor zyn
opdrachten".
JOHN GEORGE HAIGH
MOORDENAAR
het bezit der Hendersons met
een of afgeperste of vervalste
volmacht verkocht. Deze ge-
confisceerde verkooppapieren
worden nu onderzocht. Het
„popenhospitaal" werd per
„volmacht" verkocht aan de
tegenwoordige eigenaar de
heer Clarke. Deze zag destijds
niets ongewoons in de verkoop,
daar het personeel de man
met de volmacht zeer goed
kende als „een vertrouwde
vriend van de dokter".
NOG MEER GEVALLEN
Het zesde weer in behande
ling genomen dossier is dat
van de in September jl. nabij
Brighton aangespoelde romp
van een man. Dit wordt nu
in verband gebracht met het
nooit opgeloste mysterie van
de op diezelfde plek drie
maanden eerder gevonden to
taal vernielde rode Lagonda,
die daar schijnbaar van de 30
meter hoge krijtrotsen afge
reden was.
Het zevende heropende dos
sier is dat van de 76-jarige
rijke Londense uitvinder Guy
Petter. Op 1 October jl. ging
de heer Petter kijken naar
een rugbywedstrijd te Camber-
ley. even buiten Londen. Om
3.30 uur 's middags had men
hem nog vooraan bij het veld
zien staan, maar sindsdien was
hij spoorloos verdwenen.
Het achtste mysterie, waar
nog een ander slachtoffer ge
vreesd wordt, is dat van de
verleden jaar verdwenen ma
kelaar in effecten Goldschmitt,
die, naar Scotland Yard ge
De oplossing van onze kruis
woordpuzzle is als volgt:
Horizontaal:
1 Vla. 4 Palestina. 10 Etc.. 13 El
ders, 15 Mexico, 17 Uri, 21 Sis, 22
Nul, 24 Naïviteit, 25 Eed. 27 Krans.
29 Hunzc, 31 Om. 32 Eerbiedigen,
33 En, 34 Leren. 36 Tools,
88 One, 39 Hertshooi, 42 B.S.A., 43
Eva, 45 Grein, 46 Sad, 48 Indigo. 51
Octavo, 53 Ets, 54 Elisabeth, 55 Mer.
Verticaal:
1 Veenkolonie, 2 1.1., 3 Adula, 4
Prinsenhage, 5 As, 6 Eg, 7 T.H., 8
n.m., 9 Aesthetisch, 10 Eisen, 11
T.C., 12 Condensator, 14 Er. 16 XI.
18 Limburg, 19 Renesse. 20 Heli
con, 23 Urmen. 26 Ezels, 28 Nee, 30
U.N.O.. 35 Reeds. 37 Obdam, 40
Tras. 41 Hiob, 44 VI. 47 A.T., 49
N.T., 50 O.L., 51 O.T., 52 V.E,
De prijswinnaars zijn:
T. de Klerk, Seisweg 100, Mid
delburg; J. A. Leenhouts, Haven
dorp 726, Vlissingen; J. Biiijs,
Westdijkstr. 8, Arnemuiden; Frank
van Willegen, Biezelingsestr. A 70,
Kapelle; B. Cock, Voorhoute 10,
Kruiningen; Mej. J. S. Padmos.
Noordzandsestr. 10, Yerseke; J. A,
van Oeveren, Oudendijk 429, Kort-
gene; A. Voogdt, St. Bavodijk 201,
Groede (Nieuwvliet): J. K. Ha-
riot, Bredestr. 49, Oostburg; J.
Lalkens. Brouwerijstr. 234D,
Groede; C. v. d. Male, Karreveld
A 158, St. Philipsland; J. Alme-
kindérs. Hofferpiein B 151K, Zie-
rikzee.
De markt voor
schoeisel Is verzadigd.
Enkele ontslagen in de
schoenenindustrie te Kaats
heuvel hebben nogal wat be
roering gewekt en derhalve
heeft het A. N. P. zich
voor enkele Inlichtingen ge
wend tot de directeur van 't
bijkantoor Waalwijk van het
Arbeidsbureau.
Deze deelde mee, dat van
crisisverschijnselen nog niet
gesproken kan worden. Er is
alleen een gang merkbaar
naar meer normale toestan
den. Men kan wel aannemen
dat de top in deze industrie
is bereikt en dat er nu een
sanering gaande is.
De Nederlandse schoenindu
strie heeft weer het produc
tiecijfer van voor de oorlog
bereikt en bij sommige soor
ten schoenen is dat zelfs ho'
ger dan voor de oorlog. Het
publiek schijnt het schoenen
tekort reeds te hebben inge
lopen, wat ook te constate
ren valt uit de grote voor
raden, die zich thans by de
winkeliers hebben gevormd.
Dc winkeliers willen nu eerst
de kat uit de boom kijken
en wachten met het plaatsen
van nieuwe orders, waardoor
bij sommige schoenfabrieken
„voor de zolder" gewerkt
wordt. Minder kapitaalkrach
tige bedrijfjes ondervinden
hierdoor moeilijkheden en en
kele hiervan moesten reeds
een gedeelte van hun perso
neel ontslaan.
Nu een Chileense
vijfling.
In een plaats in Noord-Chili
is een vijfling geboren, nl. vier
jongens en een meisje. Moeder
en kinderen maken het goed.
T.N.l.-generaal
gearresteerd.
Van militaire zijde is mede
gedeeld, dat dezer dagen de
generaal-majoor van de T.N.I.
Sutupo door Nederlandse troe
pen is gearresteerd. Sutupo is
gewond en in het hospitaal te
Solo opgenomen. Hij was vroe
ger eerste luitenant van het K.
N.I.L., doch werd in 1935 uit
de militaire dienst ontslagen.
Kerk en politieke partij
Twee professoren hebben in het weekblad van de Ned. Prot. Bond
een oude gewoonte tot nieuw leven gewekt: ze schrijven aan elkaar
lange brieven en die lange brieven laten ze afdrukken voor hun le
zerskring.
Prof. Dr. M. A. Beek keerde zich in zijn eerste brief tegen prof.
dr. G. C. van Niftrik. Mij roerde daarbij problemen aan, die op het
ogenblik in de wereld van de protestantse theologen en politici wel
zeer actuele betekenis hebben.
Prof. van Niftrik heeft namelijk een boek geschreven over de in
zichten van Karl Barth en nu is het op het ogenblik zo in Nederland,
dat de aanhangers van Karl Barth meestal ook een bepaalde politieke
kleur vertonen.
Prof, van Beek zegt daarover o.ra. het volgende:
speeld. In de resoluties van de
vrschillende secties is men daar
bij tot merkwaardige resultaten
gekomen, die mij persoonlijk ove
rigens welkom waren. Zo ben ik
het van harte eens met de ver-i
oordelende uitspraak over christe
lijke politieke partijen, „zij. kun
nen er zo licht toe komen, dat
allen, die niet de politieke inzich
ten van die partijen delen, zich
verenigen, niet slechts tegen de
partij, maar tegen het Christen
dom zelf". Zo zij soms al wense
lijk kunnen zijn, mene men niet.
„dat dit de enige mogelijke uit
drukking van politieke loyaliteit
is". Dergelijke dingen zijn sinds
jaar en dag in onze vrijzinnige
kring gevoeld en gezegd. Zij heb
ben echter een andere motivering
gehad, dan die, welke op het Am
sterdamse congres de doorslag
heeft gegeven. Het zou mij niet
verwonderen als we achter deze
resoluties de autoriteit van Karl
Barth zagen staan.
SAMENKLONTEN.
Aandachtige lectuur van het
achtste hoofdstuk van uw boek
leidt immers tot dezelfde conclu
sie. Ik hoef maar te citeren uit dc
pagina's 302 en 303 van uw boek.
„Als de Christenen samenklonten
in een politieke partij voor hèn
alleen, geven zij daarmede de niet-
Christenen het recht zich even
eens samen te ballen in partijen,
die zich de propaganda van een
aan de christelijke tegengestelde
richting en lijn ten doel stellen.
Christenen moeten zich niet apart
Uit de geschiedenis der Gestapo (111)
Hei beruchte complot van
de 30ste Juni
Hl.
Alvorens de geschiedenis van Himmlers moordinstituut te
vervolgen, willen wij eerst nog het een en ander over de
leiders zelve vertellen. En wat kunnen wij .eigenlyk beter
doen dan de woorden van Himmler, die hij op de 4e October
van het jaar 1943 in de mond durfde te nemen toen hij in
Posen voor zijn geliefde S.S. sprak, te citeren:
„Als iemand tegen mij zegt,
ik kan geen anti-tankgracht
maken met vrouwen en kinde
ren, want dat zou hun dood
betekenen, dan heb ik te ant
woorden: Gij zijt de moorde
naars van uw eigen bloed,
want wanneer die gracht niet
gegraven wordt, dan zullen
straks Duitse soldaten sterven
en zij zijn de zoons van Duitse
moeders. Zy zijn van uw eigen
bloed, kameradenWij
Duitsers, 'het enige volk ter
wereld, dat een toegenegen
heid tot dieren heeft, zullen
ook een dergelijke houding
moeten aannemen tegenover de
■menselijke beesten, waaruit
deze door ons overwonnen
rassen bestaan. Het is echter
een misdaad tegenover ons
eigen blóed, om ons zorgen
over hen te maken en heft
zelfs idealen toe te kennen, om
zodoende onze kleinkinderen la
ter nog zorgen met hen te ge
ven. Ik wens, dat de S.S. deze
houding aanneemt tegenover
alle vreemde Volken. Al het
andere is vergeefse moeite,
vals tegenover onze natie en
een hinderpaal voor het spoe
dig winnen van deze oorlog.
Wij moeten de bacteriën uit
roeien die wij niet wensen te
behouden. Wij, S.S.-mannen,
zijn de superklasse der maat
schappij, waaruit de hersens
zullen komen, die ons volk no
dig heeft opdat elke generatie
twee of drie zonen van iedere
familie kan missen op het
slagveld, zonder dat de voort
planting van het bloed ge
schaad wordt. Het is mijn vas
te overtuiging, dat wij oorlog
moeten voeren, uitgaande van
het beginsel: hoe kunnen wij
de meeste mensen dood of le
vend uit de bezette gebieden
halen. Wij zullen ze óf doden,
óf aan het werk zetten. Moe-
tén wij eventueel gebied aan de
vijand overgeven, dan zal deze
dat gebied leeg vinden. De
mensen die er leefden zullen
wij wegvoeren naar Duitsland,
of doden. De vijand weer ar
beidskrachten geven, zou een
grote fout zijn
BESTORMING
Of de woorden van Martin
Bormann; „De kerken moeten
meer en meer van de mensen
worden gescheidenEn
de gevolgen van die woorden,
uit een Gestapo-rapport van de
24e Juli 1938: de partij
begon om negen uur de derde
demonstratie tegen bisschop
Sproll. Onze betogers storm
den het paleis van de kerk
vorst binnen en braken in door
deuren en vensters. De bevol
king hield zich afzijdig. Wy
gooiden alle papieren uit de
vensters en staken de bedden
in brand. De bisschop lag in
gebed in de kapel, samen met
aartsbisschop Groeber uit
Freiburg. 30 van onze mannen
drongen de kapel binnen en
sleurden Groeber door de kapel
heen
Om alle misdaden en gruwe
len welke door de Gestapo
werden bedreven te beschrijven,
ware een hopeloze taak. Hier
voor zou men meer inkt nodig
hebben, dan ooit door de I.G.
Farben geproduceerd werd,
om een uitdrukking van de
Franse auteur Pierre Dehilotte
in zijn „Complot Fantome de la
Gestapo" te citeren. Het be
ruchte complot van de 30e
Juni 1934 was een comedie,
een farce, een „doorgestoken
kaart", evenals het Rijksdag
brandschandaal. Van een „sa
menzwering tegen onze gelief
de Führer" was geen sprake.
De moordpartij van de 30e
Juni i3 ccnvopdig terug te voe
ren op de bestaande tegen
stellingen tussen de S.A. en de
S.S., welke beide organisaties
elkaar het licht in de ogen niet
gunden. In een constellatie als
door het defecte brein van een
Adolf Hitler geschapen, geldt
het: „Wie het eerst komt, het
eerst maaltEn het was
in dat geval de geraffineerde
Himmler, die het eerste toe- I
sloeg waarmede hij voor lange Staat en Kerk zijn stellig twee
rnnï-pnlrinphp rirtplc rnnrfnm hpt
organiseren. Zij moeten door hun
houding duidelijk maken, dat zij
tégen niemand en vóór allen zijn...
In de practijk zal het altijd weer
zó zijn, dat voor een Christelijke
partij juist het Christelijke, waar
zij in de politieke ruimte geen
toepassing voor vinden kan,
verlégenheid wordt.
Terwijl ik al deze zinsneden met
gejuich des harten las en haast niet
de verleiding kon weerstaan om
de marge der bladzijden te ontsie
ren met de potlood-uitroepen
„juist! zeer juist!" heb ik me
bedacht, dat gij als een ijveraar
Israels stad en land zijt omge
zworven om verkiezingstoespra
ken te houden voor de... Christe
lijke Historische Unie. Terwijl gij
met de gave der helderheid uit
eenzet hoe het mogelijk is. dat ve
le van uw geestverwanten de
Christelijke partijen hebben ver
laten en zich schaarden onder het
vaandel van de Partij van de Ar
beid, hebt ge verzuimd met rede
nen omkleed duidelijk te maken,
waarom gij hierin het marsbevel
van uw vereerde leidsman niet
volgt,
HET ANTWOORD.
Prof. van Niftrik antwoordde
daarop o.m. als volgt:
Gy vraagt in Uw schrijven
eigenlijk niets anders van mij dan
dat ik U en Uw lezers zal vertel
len, waarom ik als „Barthiaan"
nog Chr. Historisch ben en voor
die ouderwetse Unie dan ook nog
als propagandist optreedt.
Gij merkt terecht op, dat ik in
politicis van de Barthiaanse heir
baan afwijk en een eigen, eenza
me christelijk-historische weg be
wandel. Dat is ook zo! Ik be
treur het, als P. v. d. A.-christe-
nen en C. H.-christenen elkander
wederkerig verwijten niets van
het Evangelie begrepen te hebben.
Als het Evangelie namelijk op de
politiek wordt toegepast, als 't
„geloof" zich met de politiek gaat
bezig houden, is er meestal geen
eind aan de verwarring. Het be
wijs wordt geleverd door de di
verse Hervormde verklaringen
omtrent de Indonesische kwestie.
Dat behoeft ons geen ogenblik te
verbazen. Het geloof gaat m.i.
nooit voor de volle 100in in de
politieke beslissing. Anders £e"
zegd: wie politiek kiest, kiest
nooit voor de volle 100 pet. door
het gelóóf gedrongen. Er mengen
zich in onze politieke beslissingen
zóveel andere factoren dan alleen
de factor van ons geloof, dat het
niemand geraden is een ander de
christennaam te ontzeggen, omdat
hij ónders gekozen heeft.
Dit zwaard keert zich vroeg of
laat tegen onszelf.
LAGER VLAK!
Politiek ligt op een ander, een
lager vlak dan het vlak der Kerk,
tijd zijn machtpositie consoli
deerde. De moordpartij duurde
drie dagen en drie nachten en
het aantal slachtoffers bedroeg
1250. Hieronder v.-aren zeer be
langrijke functionarissen en
oude partijgenoten van de
Führer. Maar in al deze hoog
waardigheidsbekleders zag
Himmler een gevaar voor zijn
privé-doeleindendies wer
den zij „kaltgestelltHet
belangrijkste slachtoffer was
de oprichter der nazi-beweging
Gregor Strasser.
(Nadruk verboden.)
concentrische cirkels rondom het
één en enig middelpunt Christus,
maar twee concentrische cirkels,
die niet op hetzelfde vlak liggen.
Daarom lijkt het mij goed aller
eerst de afstand tussen geloof en
politiek te markeren. Wie met po
litiek bezig is, is nie£ meer in de
Kerk; hij is in de wereld. Een
christen, die in de politiek op gaat,
gaat er zonder twijfel vroeg of
laat ook in onder. De christelijke
Kerk zal er goed aan doen in deze
verpolitiekte tijd de diastase tus
sen geloof en politiek volhardend
te bedenken en in het oog te hou
den.
De Barthianen in Nederland
hebben en bloc de C. H. U. ver
iaten voorzover zij er ooit in
zijn geweest lo. omdat de Kérk
thans politiek spreekt en de C. H.
U. in dit tijdsgewricht van her
nieuwd kerkelijk leven dus alleen
maar gezien kan worden als
pscudo-kerk, die aanmatigend doet
wat de Kerk moet doen en ook
in feite doet, en 2o omdat politiek
een zakelijk handelen is, waarbij
men met allen, die van goeden-
wille zijn Imn trachten recht en
gerechtigheid te betrachten. Aan
gezien voorts de sociaal-economi
sche kwesties de meest brandende
kwestie is, en de P. v. d. A. het
orthodoxe Marxisme heeft vaar
wel gezegd, voelen deze Barthi
anen zich het meest thuis in de P.
v. d. A. Bovendien is de „meester"
sedert lange jaren socialist.
DE BAND.
Ik ben het met geen van beide
motieven eens. In het eerste ge
val is de band tussen Kerk en par
tij mij te nauw; in het tweede te
los.
Het merkwaardige in deze „Bar
thiaanse" redeneringen is m.i. ook,
dat deze twee motieven, die steeds
gezamenlijk optreden, elkaar on
derling ook al niet te best verdra
gen.
Vandaar eindeloze verwarring!
Soms hebben Kerk en geloof niets
en dan weer alles met dc politiek
te maken.
Als men zegt, dat de Kérk poli
tieke leiding moet geven en niet
een christelijke partij, dan ver
bindt men de -Kerk in feite veel
te nauw met de practische poli
tiek, en dat is natuurlijk de par
tij-politiek. Dat verdróógt het
Evangelie niet. Kan men het een
voudige kerkvolk kwalijk nemen,
dat het in vele Hervormde uitspra
ken van de laatste tjjd alleen maar
de stem van de P. v. d. A ver
mag te vernemen?
En als men zegt. dat de practi
sche politiek alleen maar een za
kelijke aangelegenheid is, dan
miskent men in strijd met het
éérst beweerde, dat het ook in de
practische politiek, al is het dan
op een ander vlak, buiten het hei
ligdom, gaat om de dienst van de
zelfde God, die men in het hei
ligdom looft en prijst.
VRIJ VAN DE KERK.
Ik zal mijn brief niet al te lang
maken. Ik ben christelijk-histo-
risch, omdat ik christelijke politiek
wil bedrijven, practische politiek,
vrij van de Kerk en haar be
moeiing. Het Evangelie heeft óók
een politieke kant. De prediking
der Kerk mag niet a-politlek
zijn. Maar de practische toepassing
is geen zaak van de Kerk, die hier
alle competentie mist. Ik wil eer
biedig luisteren naar de prediking
der Kerk, maar waag de vrijheid
met mijn geestverwanten over de
practische toepassing in eigen
kring te mogen nadenken. En
daartoe heb ik christelijke partij
vorming nodig.
Ik schreef U reeds, dat naar
mijn mening de politieke beslis
sing nooit restloos geloofsbeslis-
sing is. De mijne ook niet. Ik ben
óók C. H.. omdat ik per se geen
socialist begeer te zijn. En dat uit
liefde tot de arbeider. Dat is geen
phrase. Ik ben de zoon van een
arbeider, en weet beter wat er in
een arbeidersgezin te koop en
niet te koop is. dan talloze nieuwe
leden van de P. v. d. A., die dooi
de oude S.D.A.P.-leden tcreoht
niet voor vol worden aangezien.
Ik ben rotsvast van overtuiging,
dat de arbeidersstand in Neder
land het beste lot heeft in een ge
mitigeerd kapitalisme.
Bovendien wil ik geen socialist
zijn. omdat ik geloof in het par
ticulier initiatief, en met geen mo
gelijkheid het geloof in de redden
de bemoeiingen van de staat met
alles en nog wat kan opbrengen.
De volkswijsheid weet, dat als de
Staat zich ergens mee bemoeit het
altijd slechter en duurder wordt.
Het lijkt mij politiek èn kerkelijk
geboden in dit tijdsgewricht voor
niets zó beducht te zijn als voor
de daemonie van de Staat.
Meerderheid van Nederland wil:
'Slechts 31 voor
verlenging.
,Ons land heeft een militair
bondgenootschap met Engeland,
Frankrijk, België en Luxem
burg. De legers van deze lan
den zullen samenwerken onder
één leiding, namelijk die van
Montgomery. Montgomery vindt
dal onze soldaten twee jaar, in
plaats van één jaar nu, moeten
gaan dienen.
Bent U voor of tegen een
dergelijk plan?"
Deze vraag stelden alle en
quêteurs en enquêtrices van het
Nederlandse Instituut voor de
Publieke Opinie aan vele man
nen en vrouwen over het gehe
le land verspreid.
De resultaten zijn:
Voor verlenging
Tegen verlenging
Geen oordeel
31%
50%
19%
100%
De helft van het publiek is te
gen verlenging, 3 op de 10 on
dervraagden zijn echter vóór
verlenging. De vrouwen zyn er
wat sterker tegen dan de man
nen: 26% van de vrouwen is
vóór tegen 34% van de man
nen!
Zeer groot zijn ook de ver
schillen naar welstand. Hier
zijn de resultaten die het N.I.
P.O. vond.
Voor tegen Geen
oordeel
Laagste Inkomens
19% 57% 24%
Lage inkomens 35% 51% 14% baar in bedrijfsleven, op
Middenklasse 37% 44% 19%
Welgestelden 47% 35% 18%
De minder gesitueerden zijn
veel meer tegen dan de beter
gesitueerden. Bij de beter gesi
tueerden vinden we zelfs een
meerderheid vóór verlenging
van de dienstplicht. Onder de
aanhangers van de verschillen
de politieke partijen zijn die
van de C.P.N. het meest tegen
en wel 86% van deze onder
vraagden! Daarop volgt de P.
v.d.P. met 59% tegen en 19%
pro (24% geen mening). Bij de
K.V.P.'ers vond hét N.I.P.O.
ongeveer evenwel mensen vóór
als tegen. 38% pro en 40% te
gen. Hetzelfde is het geval voor
de A.R. 39% voor 41% te
gen, maar bij de V.V.D.'ers zijn
er meer voor verlenging van
de dienstplicht 47%. dan tegen
(41%).
„waarom bent U voor?"
„Waarom bent U tegen?" vroe
gen enquêteurs en enquêtrices
van het N.I.P.O. verder. En dit
zijn de motieven die zij opte
kenden:
IK BEN TEGEN VERLENGING
VAN DE DIENSTPLICHT.
omdat dat niet nodig is, 1
jaar lang genoeg is, in
oorlogstijd soldaten in 2
maanden opgeleid werden
e.d. 16%
omdat ik anti-militairist
ben, geen soldaatje spelen,
ontwapenen e.d. 11%
werk, econ. herstel is meer
nodig, beter werk in bur
germaatschappij. onmis-
boerderij e.d. 8%
Gevolgen van militaire
dienst te erg, de jongens
verwilderen dan nog meer,
zijn wij verder uit het
econ. leven vervreemd 3%
We moeten zelfstandig
blijven, niet vechten voor
een ander, les laten lezen
door Monthy 1%
Diverse antwoorden 9%
Geen antwoord 2%
Tegen verlenging van
dienstplicht 50%
De belangrijkste motieven te
gen verlenging van dienstplicht
zijn: „het is niet nodig" en „ik
ben antimilitairist".
DE VOORSTANDERS AAN
HET WOORD.
Ik ben vóór verlenging
van de dienstplicht omdat
aldus betere training van
het leger, nodig vanwege
techniek van oorlogvoe
ring e.d.
Als bolwerk tegen Com
munisme. gevaar uit het
Oosten e.d.
Oprechte vrede voorbij,
moeten paraat zijn
Landsbelang, nodig voor
het land wegens gespan
nen toestand
Is noodzakelijk, is nodig
Diverse antwoorden
Geen antwoord
Vóór verlenging van
dienstplicht 31%
De voorstanders zijn het,voor
namelijk op motieven van pa
raat zyn, zich dekken tegen het
gevaar, dat zij vrezen.
(Nadruk verboden)
Dordt heeft 70.000
Maandag heeft een gelukkige
vader op het bureau bevolking
te Dordrecht zijn vierde kind
aangegeven. De bijzonderheid
van deze baby is. dat hij het
zeventigste duizendtal inwoners
van de gemeente Dordrecht
volmaakt.
Palestina en
Transjordanië.
Tawfik Aboelhoeda Pasja,
minister-president van Trans
jordanië, heeft voor zijn ver
trek naar Beiroet, waar Maan
dag de zeven landen der Ara
bische Liga eén conferentie be
ginnen met de verzoeningscom
missie der V. N. voor Palesti
na, verklaard, dat de Palestijn
se Arabieren niet in staat zijn
een eigen regering te vormen
en de wens te kennen hebben
gegeven in Transjordanië te
worden opgenomen.
De Nederlandse Onderwijsfilm
gaat binnenkort een onderwijsfilm
maken over de dagbladpers.
De Nederlandse Bond van
Vrije Socialisten heeft een motie
aangenomen, waarin bij de Ne
derlandse regering wordt gepro
testeerd tegen het feit, dat mili
taire autoriteiten de leerlingen
van de hoogste klassen der H.B.
S. en lycea „door speciale propa
gandisten laten bewerken om ze
bereid te krijgen zich te lenen
voor de opleiding tot offleier".
Eén van de reusachtige 8175 pk.
Stork Diesel niotoren voor het
vlaggescliip van de Norskc Ameri
ka Llnje, dat voorlopig onder de
naamt „Calofjord" in aanbouw
Is bU 4e Ned. Dok en Scheeps
bouw Mij. te Amsterdam.
