PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Tekst Atlantisch Pact bekend
Zeeland kent practisch
geen werkloosheid
Hoe het Nederlandse leger
in Mei 1940 vocht
De BILT
Deze week
Onmiddellijke bijstand
na gewapende aanval
Vandaag
Minister Stikker spreekt van
„historische gebeurtenis'
VOORSPELT
192e Jaargang - No. 65
Dagblad, uligave van de Firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F van de Velde en F B
den Boer Adj W <ri Pagter
Hoofdred. G Baltotyn.Plverv
W Leertouwei en H A Bos&nardt
ABONNEMENTSPRIJS 32 ct per
week; t 3.96 P Tw.; £r. p. p. I 4.15
per kw. Losse nummers 10 cent
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 19 Maart '49
ADVERTENTIEPRIJS: 18 ct. per
m Minimum p. advertentie f 2.60
Ingez. mededelingen dubbel tarief.
Kleine advertenties imax. 8 regels);
van 1—5 regels t 1.—. iedere regel
meer 20 cent. „Brieven of adres
Bureau van dit blad" 25 cent meer.
Giro nr. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaux te Vlissingen Walstraat 58—60, telefoon 10 (3 lijnen) Middelburg Londense Kaal 29. leL 2077 en 2924 - Goes: L. Vorststr. 55. tel. 2475 tb.g.g. 2228) - Oostburg: Pr. Mauritsstr. 12. tel 102 - Temeuzen: BrouwerUstr. 2 - Ziertkzee N Bogerdstr. G 160. tel.»
Deze week eindigt met een
uitermate belangrijk feit: met
de publicatie van het eerste
deel van het rapport der Par
lementaire Enquête-commissie
naar het beleid van de Neder
landse regering voor het uit
breken van de jongste oorlog
en gedurende de oorlogsjaren.
Er is naar dit rapport gedu
rende lange tijd met grote be
langstelling uitgezien en men
kan moeilijk zeggen, dat er
van de ztjde der regering en
der vroegere bewindvoerders
veel animo aan de dag is ge
legd om het uitbrengen van
dit rapport te vergemakkelij
ken. Reden te meer om thans
de inhoud aandachtig te u~
studeren!
De ontwikkeling van de si
tuatie in Indonesië is aller
minst bevredigend. Nederland
heeft in deze week moeten
toegeven dat het 't initiatief
heeit verloren en dat de
Amerikanen en daarmede cle
republiek practisch de rege
ling van de gang van zaken
in handen hebben. Amerika
zet zijn wil door en Nederland
heeft niet de macht om zich
daartegen te verzetten.
Zoals bekend is de gang van
zaken nu zo, dat eer3t in Ba
tavia met medewerking van
de republiek en onder Ameri
kaans toezicht zal worden be
paald, wat men te Den Haag
zai voorstellen en dat daarna
eerst de Rondetafelconferen
tie in de Hofstad zal worden
gehouden.
Tegelijkertijd dringt Mont
gomery erop aan, dat wij een
deel van onze troepen ver
vroegd uit Indonesië zullen te
rugroepen, omdat deze in
West Europa nodig zijn ter
versterking van de Nederland-
sft potentiële sterkte. Nu het
spel in Indonesië vermoede
lijk toch verloren is en de
perspectieven voor Nederland
somberder zgn dan ooit, zal
daartegen wellicht niet veel
bezwaar meer bestaan. Tevens
wordt aangekondigd, dat de
Nederlandse militaire lichtin
gen vergroot zullen worden.
Zulks ingevolge onze verdrags
verplichtingen jegens onze
bondgenoten, bondgenoten aan
wie wij inzake Indonesië wel
buitengewoon weinig dank
baarheid verschuldigd zijn.
De Benelux-conferentle heeft
zeer belangrijke resultaten af
geworpen en is geworden tot
de aankondiging van de ver
wezenlijking van de plannen,
die in de voorafgaande jaren
door de staatslieden werden
gesmeed. Geleidelijk zal de
economische eenwording der
drie landen in practijk worden
gebracht. De voordelen en de
nadelen zal men daarbij zo
veel mogelijk tegen elkaar
laten opwegen.
In het binnenland was ver
der van betekenis, dat Schreie-
der over de grens is geleid
en dat daarmede de enige
Duitser, die opheldering over
het Englandspiel had kunnen
geven, uit ons land verdwenen
is. Of we hem ooit terug zul
len zien, is de vraag. Menig
een zal deze vrijlating- zwaar
op de maag liggen: velen
blijven Schreieder als een oor
logsmisdadiger beschouwen
en zien in hem allerminst een
Duitser, die slechts zijn plicht
deed.
Ten slotte dient hier mel
ding te worden gemaakt van
de aankondiging van minister
Mansholt, dat de vleesdistri
butie haar einde tegemoet
gaat en van de mededeling
van minister Lieftinck, dat de
loon- en inkomstenbelasting
aan het einde des jaars zul
len worden verlaagd. Voor ve
le huismoeders zullen zij daar
om de mannen van de Week
ztjn!
In het buitenland heeft
Engeland een boekje open ge
daan over zijn snelle herstel
ua de oorlog. De Engelsen
hebben een opmerkelijke so
berheid betracht in hun le
venswijze na het einde van de
strijd, zii waren soberder dan
de Nederlanders en zij plukken
er thans de goede vruchten
van In Zuid-Afrika wordt de
positie der nationalisten
steeds sterker en neemt de
Engelse Invloed diensvolgens
ar. In Rusland zijn nieuwe
hoogwaardigheidsbekleders
ontslagen en niemand begrijpt
dusver, wat er uit dit al
les voort zal vloeien. En Italië
if toegetreden tot het Atlan-
cfC j ?act' iets wat het link
se deel der bevolking zo
z™*3* valt en tot zoveel te-
^®rj]we,cr prikkelt, dat de rege-
bmg heeft moeten besluiten
ertellenlng van het pact
steïlerL1511" enige tijd uit
is in de twee jongste
vn cen zeer onbetrouw-
w«- v"^g:enoot geweest en
heeft beide malen zijn vrien
den in de steek gelaten. Of
Atio^ü trouw lid van het
™™CJ? Pact zal worden,
mag. gezien de verdeeldheid,
™>««^$dd?..dasr treedt'
i
;,ep ®*Kogenbosch, Ingesteld na
v?n het Bossche Bü-
d»ü w Ge™fhtshof. hield Dins
dag haar eerste zitting.
Er wordt niet gewacht op de Veiligheidsraad.
Vrijdagmiddag is gelijktijdig in alle Westerse hoofdsteden de
tekst bekend gemaakt van het Atlantisch Pact. Deze tekst is
samengesteld uit 14 artikelen, welke hieronder worden weer
gegeven, enkele enigszins bekort.
Vooraf gaat de preambule, waarin de ondertekenaars hun
vertrouwen in het Handvest der V. N. uitspreken, maar tevens
hun vastbeslotenheid om de vrijheid, het gemeenschappelijk
erfdeel en de beschaving van hun volken te verdedigen.
Zij hebben besloten hun krachten te verenigen voor het be
houd van vrede en veiligheid.
Artikel 1.
De partijen nemen op zich
om alle internationale geschil
len waarin zij mochten worden
gewikkeld langs vreedzame
weg te beslechten en om in
haar internationale betrekkin
gen zich te onthouden van be
dreiging met of gebruik van
geweld op enige wijze welke
onverenigbaar is met de doel
einden van de Ver. Naties.
Artikel 2.
De partijen zullen bijdragen
tot een verdere ontwikkeling
van vreedzame internationale
betrekkingen en economische
samenwerking aanmoedigen tus
sen alle partijen.
Artikel 3.
Ten einde de doeleinden van
dit verdrag beter te verwezen
lijken zullen de partijen, ieder
voor zich en tezamen, haar in
dividuele en collectief vermo
gen om een gewapende aanval
te weerstaan handhaven en
ontwikkelen, door voortdurend
en op doelmatige wijze zich
zelf te versterken en elkander
hulp te verlenen.
Artikel 4.
De partijen zullen onderling
overleg plegen telkens wanneer
naar de mening van een van
haar de territoriale onschend
baarheid, politieke onafhanke
lijkheid of veiligheid van een
der partijen wordt bedreigd.
Artikel 5.
De partijen komen overeen
dat een gewapende aanval te
gen een of meer van haar in
Europa of Noord Amerika als
een aanval tegen haar allen
zal worden beschouwd. Zij ko
men bijgevolg overeen dat, in
dien zulk een gewapende aan
val plaats vindt, ieder van haar
de aldus aangevallen partij of
partijen zal bijstaan, door ter
stond, individueel en in samen
werking met de andere partij
en, op te treden op de wijze
die zij nodig oordeelt met
inbegrip van het gebruik van
gewapende macht om de
veiligheid van het Noord-At
lantisch gebied te herstellen en
te handhaven.
Elke gewapende aanval van
dien aard en alle dientengevol
ge genomen maatregelen moe
ten terstond ter kennis worden
gebracht van de Veiligheids
raad. Deze maatregelen zielen
worden opgeheven zodra de
Veiligheidsraad de nodige maat
regelen zal hebben genomen,
om de internationale vrede en
veiligheid te herstellen en te
handhaven.
Artikel 6.
Voor de toepassing van arti
kel 5 wordt mede als een ge
wapende aanval op een of meer
der partijen beschouwd ccn ge
wapende aanval op het grond
gebied van een der partijen in
Europa of Noord-Amerika; op
de Algerijnse departementen
van Frankrijk; op de bezet
tingstroepen van een der par
tijen in Europa; op eilanden
vallende onder de rechtsmacht
van een der partijen in het
Noord-Atlantisch gebied ten
Noorden van de Kreeftskeer
kring of op de schepen of
luchtvaartuigen van een der
partijen in dit gebied.
Artikel 7.
Het verdrag doet geen af
breuk aan de rechten en ver
plichtingen welke uit het hand
vest der V. N. voortvloeien^ of
aan de primaire verantwoorde
lijkheid van de Veiligheidsraad
voor de handhaving van inter
nationale vrede en veiligheid.
Artikel 8.
Elk der partijen neemt op
zich geen enkele internationale
verbintenis aan te gaan in
strijd met dit verdrag.
Artikel 9.
De partijen richten een Raad
op waarin elk van haar zal zijn
vertegenwoordigd ten einde
aangelegenheden de tenuitvoer
legging van dit verdrag betref
fende in behandeling te nemen.
De Raad zal de hulporganen
oprichten welke nodig mochten
zijn: in het bijzonder een de
fensie-comité.
Artikel 10
De partijen kunnen eenstem
mig elke andere Europese staat,
welke kan bijdragen tot de
veiligheid van het Noord-At
lantisch gebied, uitnodigen tot
het verdrag toe te treden.
Artikel 11.
Het verdrag zal worden be
krachtigd en de bepalingen
daarvan zullen door de partij
en worden tenuitvoergelegd
overeenkomstig de onderschei
dene grondwettelijke procedu
res.
Artikel 12.
Nadat het verdrag gedurende
10 jaar van kracht is geweest,
of te eniger tijd daarna, zullen
partijen, op verzoek van een
van haar, zich met elkander
verstaan omtrent herziening.
Artikel 13.
Nadat dit verdrag gedurende
20 jaar van kracht is geweest
kan elke partij ophouden partij
te zijn één jaar nadat zij van
deze opzegging kennis heeft
gegeven aan de regering van
de Ver. Staten.
Artikel 14.
Het verdrag, waarvan de En
gelse en de Franse teksten ger
lijkelijk authentiek zijn, zal
worden nedergelegd in het ar
chief van de regering van de
Ver. Staten.
is het 100 jaar geleden,
dat de Duitse groot-ad
miraal en staatsman Al
fred von Tirpitz, de ver
nieuwer van de Duitse
vloot, te Küstrin werd
geboren.
EN MORGEN.
..is het 15 jaar geleden,
dat Koningin-Moeder
Emma te Den Haag over
leed.
Italiaans parlement
een slaapzaal.
Uitputtend debat.
Na een debat van twee dagen
achtereen heeft dc Italiaanse
Kamer van afgevaardigden de
aansluiting van Italië bij het
Atlantisch Pact goedgekeurd
met 342 tegen 170 stemmen. Na
de stemming ontstond een hand
gemeen, dat duurde totdat na
10 minuten de zaal ontruimd
werd.
De „grote wolfszaal", waar
in Juni 1946 de Italiaanse re
publiek werd geproclameerd,
geleek Vrijdagmorgen meer
op een slaapzaal. Uitgeputte
afgevaardigden lagen er te
slapen op sofa's en divans en
in armstoelen. Slechts een
vijftigtal leden bevond zich
in de vergaderzaal. De mees
ten van deze lagen met hun
hoofd op hun lessenaar te
slapen, terwijl de linkse afge.
vaardigden elkander, naar rato
van vijf per uur. aflosten op
het spreekgestoelte.
De meest overwerkte man
in deze parlementaire strijd
is tot nog toe de parlcmcnts-
barbier. Hij heeft in 24 uur
tijds meer dan driehonderd af
gevaardigden geschoren er
sloot Donderdagavond zijn sa
lon van louter uitputting.
Kranige prestaties in de lucht
en bij Den Haag,
Rotterdam en de Afsluitdijk
Uit het rapport van de Parlementaire
Enquête-commissie.
Dc Parlementaire Enquête-commissie Regeringsbeleid 1940—1945 is
met het eerste gedeelte van haar omvangrijke arbeid gereedgekomen.
De resultaten zijn vastgelegd in een uitvoerig rapport over het mili
taire beleid in de jaren 1939 en 1940. Het omvat de beschouwingen
van de commissie en de conclusies, waartoe zij gekomen is. 88 bijla
gen (instructies aan de opperbevelhebber, militaire stukken en brie
ven, verslagen van militaire besprekingen, uitgewerkte krijgsplannen,
mémoires, uittreksels uit dagboeken, gevechtsberichten, bevelen, ra
dioredevoeringen, enz.), alsmede de volledige verhoren van 79 voor
aanstaande personen, op verschillende tijdstippen gehouden.
Wij publiceren op deze pagina
enkele, bijzonderheden uit dit
rapport omtrent het verloop der
gevechtshandeüngen in ons land
tijdens de oorlogsdagen van Mei
1940. Elders in dit nummer kan
men andere bijzonderheden uit
voerig aantreffen.
Met betrekking tot de verschil
lende krijgsverrichtingen op de
vliegvelden en de maatregelen,
welke genomen zijn tegen een
aanval uit de lucht, is de com
missie van oordeel, dat naar haar
indruk de houding van de troep
over het algemeen behoorlijk is
geweest.
Hoewel men niet gerekend had
op parachutistenaanvallen en
luchtlandingen op zo grote schaal,
heeft men met betrekkelijk weinig
geoefende troepen, kans gezien de
drie vliegvelden rondom Den
Haag weer in handen te krijgen,
de parachutisten is isoleren of te
verspreiden en zodoende 't rege
ringscentrum veilig te stellen.
Hierdoor is inderdaad slechts een
gedeelte van het krijgsplan van
de Duitsers ten uitvoer gebracht.
Het is uiteraard in hoge mate te
Vo~r vakmensen is er
altijd plaats
Herinnert U het zich nog, de
lange rijen steuntrekkenden,
wachtend op uitbetaling der pen
ningen, die zij eigenlijk als een
aalmoes moesten beschouwen, om
dat zij er geen arbeidsprestaties
voor hadden geleverd? Een on
verkwikkelijk beeld, waaraan men
liever niet terugdenkt. Toch mag
men niet dc ogen sluiten voor het
feit, dat er deze winter zonder de
cultuurtechnische werken alweer
een grote werkloosheid zou be
staan in Zeeland. Aan deze wer
ken is het in de eerste plaats te
danken, dat het aantal werkzoe
kenden momenteel minimaal klein
is.
„Een reële werkloosheid hebben
wij eigenlijk niet", vertelde ons
de directeur van het Gewestelijk
Arbeidsbureau te Middelburg, de
heer J. C. Corver. De vrije cul
tuurtechnische werken, die voor
al op Walcheren vele arbeids
krachten vragen, kan men moei
lijk als werkverschaffing be
schouwen, omdat hier van rege
ringssteun geen sprake is. Na
tuurlijk komt hier eens een einde
aan en dan moet in het slappe
seizoen een grote werkloosheid on
der de landarbeiders worden ge
vreesd. maar het is nooit verstan
dig zich zorgen vóór de tijd te ma
ken. Voorlopig kan men nog wel
wat jaartjes vooruit.
Op 5 Maart stonden bij het G.
A. B. 264 Zeeuwen\als werkzoe
kend te boek. Een honderdvijftig
tal daarvan is kantoorpersoneel,
dat slachtoffer werd van inkrim
ping en opheffing van bepaalde
diensten, zoals R.V,I„ Distribu
tie, P.B.V.O., en Streekbureau
zen behoort voorts een catagorie
mensen, die door omstandigheden
tijdelijk overbruggingssteun no
dig hebben, maar die spoedig
weer geschrapt kunnen worden.
Algemeen wordt beweerd, dat
de arbeidsmarkt verzadigd raakt
en gedeeltelijk is dat ook wel
waar. Doch geschoolde vakarbei
ders kunnen nog altijd terecht.
Wat de bouwvakken betreft, ligt
de situatie zelfs zo, dat Zeeland
onvoldoende arbeiders heeft om
de uit het bouwvolume toegewe
zen contingenten woningen te
bouwen, terwijl deze aantallen
toch waarlijk niet groot zijn! Er
moeten werkkrachten van buiten
de provincie worden aangetrok
ken en dat wordt langzamerhand
ook minder gemakkelijk, omdat
men elders eveneens gaat bouwen.
Maar de ongeschoolden.... Och,
om hen zit men heus niet verle
gen! Zij zijn als het ware een le
vende waarschuwing hoe onver
standig het is geen vak te leren.
Die dat wél doet heeft altijd meer
mogelijkheden en een zekerder
toekomst. Er kan dan ook niet ge
noeg op gehamerd worden;
ouders, laat Uw kind een vak le
ren, waarvoor het belangstelling
en aanleg heeft. Het is heus niet
zo erg, dat Uw jongen in de eer
ste tijd misschien wat minder
verdientlater plukt hij
vruchten!
Wij vernamen, dat thans de mo
gelijkheden worden onderzocht
om te komen tot stichting van een
opleiding voor de metaalvakken.
Speciaal de gedemobiliseerden
zullen hiervan veel plezier kun
nen hebben.
De industrie, met name natuur
lijk in Zeeuwsch-Vlaanderen en
Vlissingen. kan nog altijd ge
schoolde mensen gebruiken. De
Walcheren, Tot deze 264 werklo- plaatsingsmogelijkheden op kan
toren worden echter steeds ge
ringer. Dit geldt zeer zeker ook
voor het vrouwelijk personeel. Een
van de oorzaken hiervan is, dat
meisjes die op een kantoor heb
ben gezeten, doch wegens inkrim
ping zijn ontslagen, persé weer op
de kantoorkruk terug willen. Over
het algemeen voelen zij voor de
huiselijke vakken geen greintje,
hoewel daarin werk genoeg te vin
den is.
Zoals bekend vindt ook een aan
tal buitenlanders werk in Zee
land. Bij de Schelde te Vlissingen
heeft men twee contingenten Po
len gehad, maar vele zijn inmid
dels weer verdwenen. De Poolse
arbeiders, die thans nog op de fa
briek werken, zijn, naar verwacht
wordt, wel „blijvertjes". Per jaqr
worden voorts ongeveer 5000 ver
gunningen of verlengingen daar
van verstrekt aan Belgische ar
beiders, die hun boterham verdie
nen in de vlasnijverheid en de in
dustrie van Zeeuwsch-Vlaanderen
terwijl een 150-tal in de bouwvak
ken zit.
OUD-O. V.W.-ERS.
Goed nieuws is het, dat alle
oud-oorlogsvrijwilligers op 25 na
geplaatst zijn. Dit jaar worden
echter 7 a 800 nieuwe gedemo
biliseerden verwacht en het zal
moeten worden afgewacht, of deze
ook spoedig „onder dak" komen.
Hierover zijn nog moeilijk voor
spellingen te doen.
Tenslotte: de emigratie. Blijk
baar heeft de propaganda, die
daarvoor werd gevoerd, nogal in
druk gemaakt, want er kwamen
talrijke aanvragen binnen. Maar
toen puntje bij paaltje kwam wer
den vele hiervan ook weer inge
trokken. Niettemin heeft een aan
tal landbouwers de grote stap ge
waagd; Canada was favoriet, maar
ook in Australië en Zuid-Arfika
zag men kansen liggen. Zal het bij
dc pioniers blijven of zal het
straks noodzakelijk zijn, dat gro
te aantallen Nederlanders, die bin
nen de grenzen overcompleet zijn
geworden, hun geluk daarbuiten
proberen te vinden? De tyd alleen
kan daar het antwoord op geven.
betreuren, dat men hetzelfde re
sultaat niet heeft kunnen berei
ken met het vliegveld Waalhaven
bij Rotterdam. De overmacht,
waarmede de vijand hier gedaald
is, was yan die aard, dat de sterk
te van onze troepen hier niet te
gen opwoog.
Dc beoordeling van de prestaties
van de troepen aan de Grebbelinie
lopen nogal uiteen. Mede doordat
de j» epen in de Grebbestelling,
die reeds enige dagen voor de oor
log weinig rust hadden gehad, ge
durende de oorlogsdagen in het
geheel niet konden rusten, moet
de invloed van aanhoudende artil
leriebeschieting. gevolgd door een
Stuka-aanval, niet onderschat wor
den.
De commissie heeft van de
krijgsverrichtingen in Rotterdam
de indruk gekregen, dat, hoewel
het commando van deze geheel
onvoorbereid was op de verdedi
ging, men kans heeft gezien deze
op een uitstekende wijze te voe
ren.
De vijand heeft de capitulatie
vanRotterdam dan ook slechts kun
nen afdwingen door het uitvoeren
van het bekende bombardement
van de 14de Mei.
BIJ DE MOERDIJK.
Dc commissie is van oordeel,
dat het verloop der gebeurtenissen
om en bij de Moerdijkbruggen bij
zonder teleurstellend is geweest.
Dat de Moerdijkbruggen op wel
zeer snelle wijze in handen van de
Duitsers gevallen zijn, vindt zijn
oorzaak vooral hierin, dat men de
troepen bij deze bruggen niet ge
alarmeerd had. zodat zij op de
avond van de 9de Mei geheel on
bekend waren met het feit. dat dc
volgende dag met aan zekerheid
grenzende waarschijnlijkheid de
oorlog zou uitbreken. De overwe
ging van de commandant van de
Vesting Holland, dat de Moerdijk
bruggen in de tweede of derde
linie lagen en derhalve geen on
middellijk gevaar liepen, acht de
commissie in tegenspraak met zijn
opdracht op de grote betonweg
tussen de Moerdijkbruggen en
Dordrecht zware mitrailleurs tegen
luchtlandingen te plaatsen.
IN HET NOORDEN.
Uit de verdediging van Korn-
werderzand is gebleken, dat de
Nederlandse troepen, wanneer zij
in goede stellingen waren onder
gebracht. uitnemend weerstand
konden bieden tegen een vijande
lijke overmacht.
De débacle van de Wonstelling
moet men voornamelijk verklaren
uit de geheel onvoldoende inrich.
ting.
Hieruit blijkt dan ook. dat het
moreel van de Nederlandse sol
daat. wanneer hem slechts de goe
de middelen worden verstrekt,
niet onder behoeft te doen vooi
dat van de vijand.
OORLOGSRECHT
GESCHONDEN.
Gebleken is, dat de Duitsers
reeds met de vijandelijkheden wa
ren begonnen, voordat een ultima
tum was overhandigd.
Ook hebben de Duitsers zich ook
verder in verschillende gevallen
niet gehouden aan de regels, wel
ke tussen oorlogvoerenden gelden.
Een van deze overvallen, welko
helaas maar al te goed is ge
slaagd, heeft plaats gevonden bij
dc spoorbrug by Gennep. Als
vaststaand kan worden aangeno
men, dat de Duitsers zich de toe
gang tot de brug hebben ver
schaft, doordat zU een aantal Duit
se militairen, gekleed in unifor
men der Kon. Maréchaussee, die
z.g. Duitse krijgsgevangenen mei
zich medevoerden, naar de brug
hebben gestuurd.
De commissie heeft gemeend
zich niet in de finesses van deze
zaak te moeten verdiepen, daar
hiernaar, op last van dc procu-
Het Pact geen te knellend keurslijf.
Vrijdagavond werd van vele zjjtlen commentaar geleverd
op het Atlantisch Tact, de inhoud waarvan via radio en
pers in korte ty'd de gehele wereld uitgebazuind is.
Minister Stikker, die in zijn
departement de tekst van het
verdrag aan een aantal jour
nalisten overhandigde, sprak
in een korte toelichting van
een „historische gebeurtenis",
wanneer begin April het Pact
getekend zal worden.
De macht van de verbon
den landen is zo groot, dat
bij voorbaat elke gedachte
aan agressie op deze bond
genoten uitgesloten mag wor
den geacht. Men moet in het
ternationaal incident of bin
nenlandse revolutionnaiire acti
viteit zullen als zodanig niet
beschouwd worden.
Wel een binnenlandse revo
lutie, die vanuit het buiten
land gesteund wordt of een
actie tegen de vliegtuigen,
die de luchtbrug naar Berlijn
in stand houden.
In geval van twijfel kar.
elke ondertekenaar zich zijn
oordeel voorbehouden, doch 't
ligt voor de hand, dat na
overleg een gemeenschappe
lijk standpunt zal worden in
genomen.
Mr. D. U. Slikker
Pact geen verborgenheden
zoeken, want die zijn er niet.
Minister Spaak "sprak in
Brussel over een „triomf van
de openlijke diplomatie." Een
op zich zelf staande defensie
voor kleine landen als Bel
gië zou neerkomen op een
„misplaatste grap." Het eni
ge wat een aanvaller zou af
schrikken was „de zekerheid
dat hij de rest van de wereld
tegen zich zou vinden."
Minister Bevln legde er in
Londen de nadruk op. dat 't
Pact zich tegen niemand
richt. Indien gezegd wordt,
dat front wordt gemaakt te
gen enig land, is Bevin's ant
woord: bestudeer de tekst.
Minister Sehuraan gaf in
Parijs te verstaan, dat nu
spoedig Amerikaanse militai
re hulp zou volgen. Voor het
eind dezer maand zou bekend
worden wat voor wapens ieder
land ontvangt en hoeveel.
Minister Acheson werd in
Washington 70 minuten lang
door journalisten het vuur
aan de schenen gelegd met
allerlei vragen.
Hij verzekerde, dat elke
eventuele actie genomen zou
worden in overeenstemming
met de Amerikaanse grond
wet. Dus: indien er een oor
logsverklaring mee gemoeid
is beslist het Congres.
Op aandringen van Canada
is het Pact in zo eenvoudig
mogelijke bewoordingen ge
steld. opdat meer de nadruk
wordt gelegd op de geest dan
op de letter van de verplich
tingen.
Men heeft de verplichtingen
opzettelijk niet in een te
knellend keurslijf willen per
sen.
Volgens artikel 5 kan iede
re partner ingeval een con
flict zelf zijn bijdrage bepa
len tot de gezamenlijke mili
taire actie. Hierbij dienen na
tuurlijk de morele verplich
tingen en de plannen van 't
gemeenschappelijk defensie-
comité in acht to worden ge
nomen.
Enige moeilijkheden geeft
de uitlegging van artikel 5.
Wanneer is er sprake van 'n
gewapende aanval Loutere
grensschermutselingen, een in-
reur-fiscaal bij het Bijz. Gerechts
hof te 's Hertogenbosch. een on
derzoek is ingesteld, ten einde de
Nederlanders, die medeplichtig
aan deze overval zijn geweest, te
kunnen vervolgen.
De commissie heeft niet de in
druk. dat zij een volledig over
zicht heeft van alle gevallen van
deze aard. Speciaal uit het ge
beurde bij Gennep is echter vol
komen duidelijk, dat deze schen
dingen van het oorlogsrecht niet
min of meer toevallig op gezag
van legercommandanten of door
individuele personen hebben
plaats gevonden, doch dat deze de
uitvoering waren van een wel
overwogen plan, waarbij het
Oberkommando der Welirmacht
rechtsstrceks leiding heeft gege
ven.
DE HOUDING VAN DE TROEP
Ten aanzien van de houding
van officieren en troepen merkt
de commissie tenslotte op; dc vre
desorganisatie van het Nederland
se leger liet niet toe met grote
troepeneenheden te manoeuvre
ren, zodat niet duidelijk kon blij
ken of de hogere commandanten
inderdaad geschikt waren om
dergelyke eenheden te leiden.
Een ander bezwaar, dat zich in
deze oorlogsdagen gewroken heeft,
was. dat de militaire tucht in vre
destijd op te gemoedelijke wijze
werd gehandhaafd. Het is duide
lijk, dat de Nederlandse troepen,
op deze wijze opgeleid en som
tijds onder commandanten gesteld,
die in oorlogstijd bleken te fa
len, niet tegen de moderne oor
logvoering bestand waren.
KORTE PREDICATIE
„Thans wordt een oordeel
over deze wereld voltrok
ken". Joh. 12 31,
Het is voor de moderne mens
heel wat om Jezus Christus de
plaats te geven, die Hij Zelf
vraagt. Dat is n.l. heel wat an
ders dan het geven van „een"
plaats aan Hem. Waarschijnlijk
onder druk der omstandighe
den komt dit laatste tegenwoor
dig in opmerkelijk wijde kring
voor. Mensengroepen, die vroe
ger volkomen huiten enig con
tact met de figuur van Jezus
van Nazereth stonden, krijgen
nu oog voor Hem. Er is min of
meer bereidheid om zich aan
Hem te oriënteren, omdat men
nergens een persoon weet te
ontdekken, waarvan meer zede
lijke kracht uitgaat. In Hem
ziet men een mogelijkheid om.
deze wereld bewoonbaar te
houden of te maken een mo
gelijkheid voor ware mense
lijkheid.
Nu zou ik niet gaarne ont
kennen, dat in Jezus van Naze
reth deze kracht niet aanwezig
zou zijn. Inderdaad geloof ik,
dat in Hem en bij Hem de men
selijkheid veilig is.
Maar... als alleen jonge mensen
zullen wij U en ik hebben
Ie komen tot „iets", dat veel
dieper in ons leven insnijdt.
Want Jezus Christus vraagt orus
in Hem het „wendingspunt" te
zien in de geschiedenis tussen
God en mensheid, tussen God
en wereld. Hij heeft de preten
tie n.l., dat Hij Gods oordeel
over onze wereld voltrekt
Gods oordeel, dat hierin be
staat, dat de „overste dezer we
reld" (is ander woord voor dui
vel.') buitengezet wordt en ieder
de kans gegeven wordt om ver
vuld te worden met nieuwe
kracht. Hij brengt vernieuwing
van de wortel af; vernieuwing,
die de menselijkheid, waarnaar
wij snakken, in zich draagt.
Dus toch weer menselijk
heid? Ja, maar alleen via oor
dcel en totale vernieuwing.'
J. VAN DE GRA/1FF.
Sas van Gent.
U.N.C.!.-waarnemers
in Indonesië gewond.
Twee militaire waarnemers
van de UNCI, de Engelse lt.
kol. Hary Chaplin en de Ame
rikaanse majoor John Simons,
werden gewond, toen de jeep,
waarmede zij van Brastagi
naar Medan reden, door een
bende werd beschoten. Het is
de eerste maal, dat waarne
mers van de V.N. in Indone
sië bij de uitoefening van hun
taak letsel opliepen. Ook de
Nederlandse luitenant Van
Voorst tot Voorst werd bij
deze beschieting gewond. Hij
en Chaplin zijn zwaar. Si
mons licht gekwetst. Dc jeep,
die wit was geschilderd en
het opschrift „United Nati
ons" droeg, werd door de ben
de in brand gestoken. De aan
vallers beschikten over auto
matische wapenen.
Gevallen voor het
vaderland.
De regering maakt bekend, dat
tot haar leedwezen de volgende
verliezen bij de Kon. Landmacht
in Indonesië zijn gerapporteerd:
Sold. K. de Mots. Nunspcet;
korp. H. J. F. Koolmees. Den
Haag; sold. H. Perquin. Koog a. d.
Zaan; korp. J. P. G. Pelzer. Wau-
bach; sold. L. van Xustig uit Hee
renveen; sold, H. J. Lamers uit
Mook.
Te Made is een boerderij door
een felle brand verwoest. Drie
kalveren kwamen in de vlammen
VRIJ KOUD.
Geldig tot Zaterdagavond
Wisselende bewolking met
enkele buien. Meest matige,
tijdens buien af en toe krach
tige Noordelijke wind. Onge
veer dezelfde temperatuur als
gisteren.
