Kleine binnenschepen zijn gedoemd te verdwijnen De Marechaussée: een keurcorps In Parijs werd gedokterd aan het herstel van Europa tweede blad provinciale zeeuwse courant vrijdag ii maart 194!» Vaartuigen van minder dan 100 ton onrendabel de toekomst van de schippersjeugd Zeeuwse Almanak exportprogramma's op de helling. (Van onze reizende redacteur). LEEUWARDEN. Rijkswaterstaat is doende een paar forse strepen door Friesland te trekken. Op de kaart staan zij al jaren, in werkelijkheid zal het nog geruime tijd duren voor men zeggen kan, dat zij gereed zijn. Die strepen vor men het Fries—Groningse kanalenplan: Etorlingen—Leeu warden—Groningen en een zijtak In Zuidelijke richting naar de Lemmer. Deze (ten dele nieuwe) waterwegen moe ten dienen tot verbetering van de scheepvaart in en naar het Noorden en dat zullen zij ook. Edoch, het dreigt een verbetering te worden, die slachtoffers zal eisen, juist on der de mensen van de binnenscheepvaart. Misschien interesseert U het buiten Friesland niet zo erg. dat er een stuk of wat binnenschippers ver weg aan de wal rnoeten stappen om achter het stuur van een vrachtauto te gaan zitten. Maar het moet TJ wel belang inboezemen, dat daar ginds iets gebeurt, dat zich op de duur over heel Nederland zal voltrekken: de totale onder gang van de kleine binnen schippers. Niet overal te kent het verschijnsel zich even duidelijk af, maar over al zal het zich vroeg of Mat voordoen. Overal: immers, binnenscheepvaartis er door geheel Nederland, in alle pro vincies. Daarom is het goed er zorgvuldig op te letten wat daar gebeurt. Want Friesland biit de spits af. De Friezen zien. zü het met weemoed, de dingen nuchter onder het oog. Zfj. d.\v.z. de Gedeputeerden hunner pro vincie. hebben een advies commissie ingesteld ter be studering van het vraagstuk en van de te nemen maatre gelen. De voorzitter, de heer D. de Loor. lid van het pro.: vinciaal bestuur, heeft mu daar dezer dagen het een en ander van verteld. De com missie heeft nu alle gegevens verzameld, maar is nog niet gereed gekomen met haar rapport. GERINGE TONNAGE. Friesland dan, zo vertelde hii, telt op het ogenblik 1247 binnenschepen, waarvan er nog 378 uitsluitend zeilen. 174 gesleept worden en 347 wer ken met een opduwer (d.L een vletje met meestal een oude fordmotor, uit een auto gesloopt). Dit zijn alle ver ouderde typen. Slechts 275 ziin er motorschepen: die hebben dan een hogere ton nage. De tonnage is van groot be lang. Die 1247 hebben een totale tonnage van 97.805 ma, d.i. gemiddeld 80. Dat is te laag. want in de na-oorlogse verhoudingen van lonen en prijzen is een binnenschip van minder dan 100 ton over 't algeröeen niet meer lonend te exploiteren. Natuurlijk, er ziin uitzonderingen. De con currentie van de wagon be tekent weinig in deze spoor weg-arme provincie, maar de vrachtauto neemt hoe langer hoe meer over enhier en daar komt de tractor-met aanhangwagen meer en meer in zwang. Daar kunnen de kleine schepen, die de gemid delde tonnage niet eens halen van de 1247 ziin er 960 kleiner dan 80 ton! niet te genop. Het merendeel der schip pers weet geen raad met de toestand. Zü missen de brede blik om het gehele complex van vraagstukken, waarin zij verzeild zijn geraakt, te over zien. zijn vervuld van haat tegen het spoor en de auto, zien unfaire concurrentie in allerlei overheidsmaatregelen, voelen hun gemis aan kennis als een tekort en weten zich verslagen. Hoe reageren zij? Met de dag wordt het aantal groter, dat het schip voorgoed aan de wallekant heeft vastge maakt om het voortaan alleen nog maar als woning te ge bruiken dicht bij de fabriek. HERTENGEWEI. 1n Aardenburg toerden bij rioleringswerk geweien van herten en tanden van everzwij nen gevonden. En in de Schelde vindt men o\j baggerwerk ook telkens van die overblijfselen uit lang ver vlogen eeuwen. Zij geven even het besef van de onbelangrijkheid van wat voor ons het belangrijkste is: de eigen tijd. De hertengeweien van Aardenburg, gevonden op een plaats, waar later een bloeiende koopstad verrees, die weer later tot dode stad werd, zij zijn gebleven.. En wat rest er van de mens van toen? En une kan zich nog indenken, om welke problemen de mens van *oen zich druk maakte? En wat zullen ze over duizend jaar m Aardenburg vinden uit onze tijd? Het is goed, dat we het niet weten. Het zou een zorg te meer zijru waar de schipper een baantje als landrot heeft aanvaard. Ook zijn er, die na de tot standkoming van de noodwet- Drees het varen eraan gege ven hebben om voortaan van het schamele „staatspensi oen" verder te leven. Weer anderen gaan aan de wal wo nen en verkopen hun schip, dat dan prompt tot woonark wordt omgebouwd. De jonge ren leren chaufferen en klim men op een vrachtauto. Zij doen dit alles met pijn in hun hart. want een schipper, die niet méér varen kan. is maar een half mens. TOEKOMST SCHIPPERSJEUGD. Belanghebbende buiten staanders slaan deze evolutie met bezorgdheid gade. Niet, omdat zii het oneconomische kleine schip willen handha ven, maar omdat zii zien. dat met een vermindering van het aantal kleine een ver meerdering van het aantal grote schepen gepaard gaat: schepen, voor Rijn- en kust vaart. die gebrek hebben aan geschoold personeel. Zij pro beren de schippersjeugd op te vangen om haar bekwaam te maken voor deze vaart. De ouderen voelen daar niets voor, omdat zii huiverig ziin voor lange réizen het me rendeel van de Friese schip pers begeeft zich nooit buiten Friesland en een grote cate gorie. de „Oldehovenschip- pers" gaat zelfs niet buiten het zicht van Leeuwardens stompe toren en de jonge ren zijn er slechts met moeite toe te brengen. Zij begrijpen en beseffen nog niet. dat daar htm toe komst ligt, willen zij blijven varen en dat dan wèl een toekomst is met perspectief. Zij zullen het echter op de duur wel moeten inzien. Als de grote kanalen er zijn zul len de kustvaarders en de Rijnaken tot in het hart van Friesland kunnen komen. Dat Een kustvaarder. zal de nekslag ziin. Dan moe ten zij of de wal opgaan of overstappen op 't grote schip. En mochten zij al hun weer zin tegen lange reizen kun nen overwinnen dan nog blijft er dit bezwaar, dat zij dat grote schip niet zelf kun nen bekostigen, zodat zij bii het overstappen in dienst baarheid geraken. Dat voelen zii als een vernedering, niet ziende, dat op elk gebied des levens de kleine economische eenheid of opgaat in of ten onder gaat aan de grotere. Een wreed verschijnsel, maar onontkoombaar.... (Nadruk verboden). Zo ziet het Nederlands elftal er uit, dat Zondag as. in het Olympisch Stadion le Amster dam tegen België uitkomt. Van boven naar beneden en van links naar rechts. Doel: Kraak (Stormvogels). Achter: Steenbergen (S.V.V.) en Schijvenaar (E.D.O.). Midden: van Schjjn- del (S.V.V.)Mörlng (Enschede), en de Vroet (Feyenoord), aanvoerder. Voor: Lenstra (Heerenveen), Wilkes (Xerxes), Brandes (Feyenoord), Rijvers (N.A.C.) en Clavan (AJD.O.). Fruit op de Jaarbeurs. Op de derde verdieping van 't Jaarbeursgebouw aan'tVre- denburg te Utrecht zal door't Centraal Bureau van de Tuin bouwveilingen een stand wor den ingericht, waarin op aan trekkelijke wijze een aantal manden en kisten met fleuri ge Nederlandse handappelen en peren zullen worden uitge stald. Het Centraal Bureau van de Tuinbouwveilingen wil hiermede de binnen- en bui tenlandse bezoekers er van in kennis stellen dat Nederland dank zij de moderne koelme- thoden ln staat is ook in het voorjaar fruit op .de markt te brengen dat voor vers fruit niet behoeft onder te doen, De Marine en de Nationale Reserve. In verband met de dezer da gen gedane mededelingen over het aangaan van een verbinte nis bij de Nationale Reserve, vestigt het ministerie van ma rine er de aandacht op, dat de gewone en buitengewone dienstpl'chtigen, die zijn- of zullen worden opgeroepen om bij de Koninklijke Marine in werkelijke dienst te komen, niet voor een verbintenis' bij de nationale reserve in aan merking kunnen komen. Kruideniersvakcentrale over het Ganzenbordspel- in verband met het-feit, dat de verkoop van plaatsbewijzen voor het Nationale Ganzen bordspel in het Amsterdamse stadion en de verkoop van loten voor de daaraan verbon den nationale loterij alleen ver krijgbaar zijn gesteld bij een groot concern (Albert Heijn) heeft het bestuur van de krui deniers vakcentrale een tele gram gezonden aan het uit voerend comité van het open luchtspel waarin de verkoop door één grootbedrijf wordt afgekeurd. Fraude bij distributiedienst te-Tiel. Dezer dagen werden in Tiel vier personen gearresteerd, die verdacht werden bij een distri butiefraude te* zijn betrokken. Bij het onderzoek kwam aan het licht, dat de koopman S. uit Lienden en R. en echtge note uit Tiel in het bezit wa ren geweest van inwisselbon- nen, welke van diefstal, af komstig waren. De dismbu- tieambtenares M. uit Tiel ver strekte hun hierdoor levens middelenkaarten. Enige hon derden kaarten zijn op deze wijze in de zwarte handel te recht gekomen. Voor 80 vernielde huizen 400 nieuwe terug IN APPI.VGF.DAM WEET MEN IIOE HET KAN... Burgemeester C. C. J. Welleman van Appingedam, een kleine ener gieke vijftiger, moet wel een goe de vriend zijn van alle verhuizer* in en rondom zijn bijna 8000 inwo ners tellende gemeente, want Ap pingedam. het zich sterk ontwik kelende industrie-centrum in N.- O. Groningen, kreeg sedert de be vrijding voor zijn tachüg door oor logshandelingen verwoeste hujzen zeven nieuwe straten terug. Of om precies te zijn: vierhonderd nieu we huizen. En toch is de burgervader van deze uit de twaalfde eeuw date rende stad geen tovenaar op het gebied van de herbouw, aldus le zen wij in het Alg. Dagblad. Maar hij heeft door zijn verleden een belangrijke voorsprong op de meeste van zijn ambtgenoten. In Delfzijl staan o.a. een kloek ge meentehuis en de gezonde zee vaartschool Abel Tasman, om streeks 1935 gebouwd, die in hun gevelstenen de naam van deze bur gemeester als gemeente-architect laten zien. Zo weet hij dus van stenen en balken genoeg om. opko mende voor de belangen van zijn gemeente, in Den Haag de juiste deur te openen en met kennis van zaken te spreken. En liet geld om te bouwen? De twee spaarbanken in Appingedam brachten het milllocn dat nodig was tegen de attractieve rentevoet van 3% op tafel. Geen motorbelasting voor landbouw-tractoren. (Van onze Haagse redacteur). Houders van landbouwtracto- ren kunnen in aanmerking komen 7o vernemen wij voor een kosteloze belastingkaart. niet al leen voor het vervoer van de on het eigen bedrijf geteelde produc ten. doch ook voor het vervoer van producten, grondstoffen en' materialen ten behoeve van een landbouwbedrijf. Dit betekent, dus, dat niet alleen de aflevering van de producten (aardappelen, bieten, cnz.)en, doch ook de aanvoer van kunstmest, veevoeder enz. op een kosteloze kaart «mag geschieden. Wel moet jieder, die met een tractor goede ren over de openbare weg ver voert in het bezit 2ijn van een be taalde of een kosteloze belasting- kaart. De minister van Financiën is tot deze beslissing gekomen op grond van de overweging, dat de be woordingen van de Motorrijtuigen - belastingwet de weigering van een kosteloze belastingkaart niet toe laten. Nu echter blijkt, dat de tegen woordige landbouwtractoren in toenemende mate voor gewoon wegvervoer worden gebezigd, is tevens het plan bü de minister ge rezen de wettelijke bepalingen zodanig te wijzigen, dat de vrij stelling beperkt kan worden. Intensieve opleiding irt Apeldoorn Militaire training voor bijzondere zaken (Van onze speciale verslaggever) Apeldoorn, Maart. „Als je tegen een marechaussée aan loopt. heb je een hersenschudding", heeft de minister van Oorlog, mr. W. F. Schokking, bij de behandeling van zijn be groting in de Tweede Kamer gezegd. Hij is ongetwijfeld in Apeldoorn geweest en heeft er de moderne, intensieve opleiding van de marechaussée gezien. Wij hebben nu ook een bezoek aan de Van Haaften-kazerne en de Willem III-kazerne in deze plaats, waar de opleiding en de training geconcentreerd zijn, gebracht. Het einde van het Marshall-plan moet voorbereid worden (Van onze Haagse redacteur) DEN HAAG, Maart. Het valt niet mee het na-oorlogse ontredderde en gedeeltelijk verwoeste Europa weer tot een dorado te maken. Elk land heeft de grootste moeite met zijn eigen problemen, laat-staan, dat de intenationale samenle ving der volken in een handomdraai in goede banen geleid zou kunnen worden'. Een van de zwaarse taken daarbij is wel de tegenstrijdige belangen zo goed mogelijk met elkaar in overeenstemming te brengen. De Dinsdag geeindigde ministerconferentie in Parijs heeft zich er met het oog op een goede besteding van de Marshal- hulp weer eens intensief mee bezig gehouden. Nederland bijvoorbeeld voeren reeds een voorzichtige impo.t- Klitiek, maar België veroor- >ft zich nog altijd een ruime invoer van consumptiegoederen uit Amerika. Het kan niet uitblijven: als wij geen dollars meer hebben, moeien we onz-e import uit Amerika sterk beperken. Te genover de Verenigde Staten is dat evenwel niet erg vriende lijk. Thans helpen zij ons op het paard en na 1953 zullen z(j als „dank" weinig of geen be stellingen meer ontvangen! Hierin dent voo.zien te wor den, doch tot een oplossing is de conferentie in Parijs nog niet gekomen. De regeringen dienen zich bewust te zrjn van het feit, dat de werkgelegenheid en de le vensstandaard zo hoog moge lijk opgevoerd moeten worden, teneinde de moeilijkheden in 195253 op te vangen. Voor sommige landen zijn al Op een conferentie in begin Februari kwam men tot de conclusie, dat alle samenwer kende landen hun export-pro gramma's op de helling dienen te zetten en daarbij vooral moe ten onderzoeken of het wel re alistisch is opgesteld. Tevens zal het goed zijn, dat de lan den maatregelen overwegen om hun uitvoer naar de dollar- gebieden te verhogen. Ongetwijfeld zal het een schok geven, als Amerika de Marshallhulp waarschijnlijk ln 1952—1953 beëindigt, in dien niet vroegtijdig onder zocht wordt, wat voor een ge- leidelflke overgang van de ene periode naar de andere-gedaan kan worden. Een van de hoofd maatregelen zal dienen te zijn een voorzichtige vermindering van de importen, vooral van niet strikt noodzakelijke goe deren, uit de dollargebieden. De opvattingen hieromtrent lo pen nogal uiteen. Engeland en deze dingen niet gemakkelijk te combineren, doch de Parijse conferentie was van oordeel, dat niettenjin een grootscheep se oplossing mogelijk is. HET BETALINGS VERKEER. Over het interèuropese beta lingsverkeer bestond niet veel meningsverschil. Thans worden de saldi nog vaak in goud af gedekt. In het verleden was dat niet nodig, omdat men onder ling vertrouwen stelde in de verschillende valuta. Indien echter in 1949 monetaire sta biliteit wordt bereikt en dus geen devaluatie van een bui tenlands betaalmiddel meer gevreesd behoeft te worden, zullen de moeilijkheden, die op het ogenblik nog uit het in- tereuropese betali ngsverkeer voortvloeien, veel gemakkelij ker op te lossen zijn. Evenmin was het lastig overeenstemming te bereiken over de samenwerking op in vesteringsgebied. Wat de grote objecten betreft, hebben de staten meestal reeds een stem in het het kapittel. Wanneer zy deze controle handhaven, kan het crisisgevaar wellicht enigs zins verzacht worden. Er is tenslotte in Parys vooral de aandacht gevestigd op het feit, dat niet alleen sa menwerking tussen de Europe se landen nodig is, maar ook van deze landen met de Ver enigde Staten. Vandaar, dat Harriman aan de ongetwijfeld nuttige besprekingen heeft deelgenomen. De economische commissie van de Economische en Sociale Raad heeft besloten de republie ken Indonesië en Korea aan to be velen als leden van de Raad. De minister heeft gelijk! Misschien heeft hij zich zelfs nog te gereserveerd uitge drukt. Want de booswicht, bijvoorbeeld een dronken sol daat of een Nederlandse mili tair. die zich op straat mis draagt, opgepakt wordt en ver zet pleegt, wordt vakkundig met allerlei kunstgrepen over meesterd en opgebracht en hij mag blij zijn als hij ook nog niet zijn armen of benen breekt. Dat wil zeker niet zeggen, dat de moderne marechaussées een ruw vólkje zijn. Het te gendeel is waar. Zij treden cor rect op men moet de mili taire politie maar eens in de garnizoensteden zien lopen of een ogenblikje op een station de twee kwieke mannen rhet hun rode petten en hun witte koppelriemen, die een wakend oog laten gaan over de aanko mende en vertrekkende solda ten, gadeslaan. Dan weet men, dat zij zich voorbeeldig gedra gen. Doch zodra er opgetreden moet worden, weten zij van wanten. In Apeldoorn heeft men hun dat wel geleerd. De jongens krijgen een mi litaire opleiding. Na 1945 is het wapen der marechaussée namelijk een onderdeel van het leger geworden, in tegen stelling met voor de oorlog, toen het tot de Rijkspolitie be hoorde. Men maakt van de leerlingen in Apeldoorn in de eerste plaats soldaten, die van alle markten thuis zijn. Zij marcheren, zoals wij gezien hebben, in de perfectie. Zij hanteren het geweer met ge mak; zij nemen hindernissen alsof het niets is; zij kunnen zich op moeilijk terrein onmid dellijk oriënteren; kortom zy zijn in staat de speciale dien sten, waarvoor zij bestemd zijn, uitstekend en met succes uit te voeren. Welke zijn die taken? In de eerste plaats valt de mare chaussée de eer te beurt het Koninklijk gezin tc bewaken, dat wil zeggen de Koninklijke paleizen en bijvoorbeeld ook de Koninklijke trein. Voor het Loo stond, toen wij er een be zoek brachtten, een keurtroep- je opgesteld, waaraan men de veiligheid van de vorstelijke personen met een gerust hart kan toevertrouwen. GRENSBEWAKING Vervolgens zorgt zij voor de grensbewaking, zowel langs onze Zuid- en Oostgrens als op de internationale vliegvelden en in de havens. De mannen zien toe. dat geen ongewenste vreemdelingen ons land bin nenkomen of landgenoten, met wie de justitie nog een appel tje te schillen heeft, clandes tien het land verlaten. De marechaussées verlenen militaire bijstand als dat nodig is, in de oorlog, maar ook in geval van oproer of opstand. Zij zfjn speciaal getraind in de bescherming van gebouwen of huizenblokken, doch omge keerd ook in het nemen van huizen en blokken, van ver- zelshaardcn en dergelijke, wanneer zich daarin zich ver dedigende elementen ver schanst hebben. Hun strenge militaire oefening waarborgt, dat zij voor dit werk berekend zijn. Voorts behoort tot him taak de afbakening van wegen met verkeersborden in geval een troep in oorlogstijd moet op rukken. Zy regelen het ver keer bij het passeren van mili taire colonnes. Een motorbri gade, die ons ware kunststuk jes op de motoren heeft laten zien de manschappen rij den in alle standen op hun ve hikels; over de meest onbe gaanbare. geaccidenteerde kronkelweggetjes; zelfs door brandende hoepels met daar achter nog een hoop brandend stro; dwars door sloten, of zo nodig met zyn achten op één motorfiets deze motorbriga- dé staat klaar, om overal bij te springen, waar dat nodig is. En tenslotte bereidt men de marechaussée in Apeldoorn ook voor op een eventuele taak in Indonesië. TWEE JAAR OPLEIDING Voor dat alles komt uiter aard heel \tyat kijken! Bij mili taire verkeersongelukken, ook wanneer daar burgers bij be trokken zijn, maken zij proces verbaal op en verzamelen alle gegevens, die nodig tijn om de schuldvraag op te lossen. Daar voor en voor de politietaak in hét algemeen, is heel wat wetskennis vereist In de dac tyloscopy zijn de marechaus sées geen vreemden. Zij nemen vingerafdrukken, zoeken naar sporen en verrichten een soort detective-werk. Behalve de lichamelijke trai ning ontvangen de jongens een theoretische opleiding, waar onder enkele lager-onderwijs- vakken. In twee jaar zijn zij klaar, doch aan de opleidings school in Apeldoorn is nog een derde eskadron verbonden, een derde opleidingsjaar, waarin het kader gevormd wordt De marechaussée. die geen gebruik meer maakt van paar den, zoals vroeger, is geheel gemotoriseerd en ook de radio wagens voor het onderhouden van de verbindingen tussen de troepenonderdelen, ontbreken niet. De marechaussée mag ër zijn tegenwoordig! Een bezoek van een dag bewijst, dat de 3000 man, waarover men thans be schikt per jaar komen er 360 bij een gewichtig en een volledig voor hun gedifferen tieerde taak berekend onder deel van ons leger vormen. Nieuw stukgoedtarief bi] de Spoorwegen. Met ingang van 15 Maart a.s. zal by de Ned. Spoorwegen een nieuw stukgoed-tarief werden toe gepast, dat principieel belangrijk verschilt van het thans bestaande. In het thans geldende tarief wordt de vracht voor goederen, die meer wegen dan 80 kg. per m3 bere kend op basis van het werkelijke gewicht, terwijl voor goederen lichter dan 80 kg. per M3 een toe slag op het werkehjke gewicht wordt geheven. Deze toeslag be draagt 150 procent by vervoer als vrachtgoed en 100 procent bij ver voer als snel- of expressgoed. Volgens het nieuwe tarief be draagt het betalend gewicht ten minste 200 kg. per M3 ingenomen ruimte by vervoer als vrachtgoed resp. 150 of 120 kg. bij vervoer al* snel- of expressgoed. Voor goederen waarvan het be talend gewicht per M3 beneden deze grenzen ligt wordt dus vooi de vrachtberekening de ingenomen ruimte beslissend, terwyi voor de overige goederen de nacht wordt berekend op basis van het werke lijke gewicht. In het nieuwe tarief blijven de vrachten voor zendin gen met een betalend gewricht van ten hoogste 30 kg. alsmede de vrachtprijzen per 100 kg. onge wijzigd.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1949 | | pagina 5