T
Wat was en deed
de Gestapo?
Marshall-hulp brengt
Nederland er boven op
Een voorjaarsavond
Veel hangt af van overleg
tussen B.F.O. en Republiek
Gruwelen, die soms te snel
vergeten worden
Zeeuwse Almanak
ante Sabine
grijpt in MARIA SAWERSKY
TWEEDE BLAD
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 10 MAART 1949
Uit de geschiedenis der Gestapo (1)
Geen aangename taak
(Van een bijzondere medew.)
Gestapouw naam is moord, marteling:, terreur en
dood. Dood in de gruwelijkste folterfcampen die deze wereld
ooit gekend heeft; terreur, op de meest geraffineerde en sa
distische wijze georganiseerd door een aantal half-waanzin-
nige misdadigers; martelingen die schier elke beschrijving
tartenmoord door het verraderlijke schot in de nek
na dagenlang© verhoren
Het i6 voorwaar geen aange
name taak de geschiedenis van
dit verdorven instituut te be
schrijven. Maar wij vergeten
wellicht wat al te snel, dat
in het kamp Auschwitz vijf
millioen zevenhonderd-duizend
medemensen aan de lopende
band werden afgemaakt. Dat
door Himmler's soldaten, met
„beispieüoze Einsatfreudig-
ikeit", op één dag tachtig dui
zend Joden in het ghetto te
Warschau werden bijeengedre
ven, waarna dit stadsgedeelte
in brand werd gestoken
Dat in het Lembergse ghetto
Joodse kinderen door de Hit-
Ier-jugend alsschietschijf
werden gebruiktDat
Obersturtnführer der S.S. Wfi
ll aus, in het Janovskykamp ba-
bies in de lucht wierp om er
op te schietenomdat zjjn
dochtertje „het zo'n leuk ge
zicht vondDat een
Gestapo-man er prat op ging
^at hij met één bijlslag een
^levend kind van tien jaar in
tweeën kon hakkenDat
de man van Ilse Koch alle
getatoueerde mar.nen in
Buchenwalde bq elkaar liet
roepen en door injecties met
benzine liet vermoorden, om
dat zijn vrouw „zo graag een
lampenkap van getatoueerde
mensenhuid wilde hebben..."
De Sowjet-aanklager Smir-
nov verklaarde te Neurenberg:
„Er was een bijzonder systeem
in deze misdaden. Er was een
heid in de methoden van uit
moording. Dezelfde constructie
van alle gaskamers, cremato
ria en rijdende molens voor
het malen van mensenbeende
ren. Duitse physici, chemisten
en architecten werkten mede
aan het misbruiken der weten
schap voor massamoord en
menselijke dodcn-fabriekcn.
Moorden en misdaad verlie
pen overal streng' volgens be
paalde regels, ofschoon de
martelkampen duizenden kilo
meters uit elkander lagen......"
Dat is de geschiedenis van
een Gestapo, die, nadat de
eerste ploeg ex-gevangenen
door het Amerikaanse Rode
Kruis was weggevoerd uit het
kamp Mauthausen, dus na de
onvoorwaardelijke overgave
van Duitsland, nog acht dui-
zen Fransen. Nederlanders en
Belgen lieten vermoorden,
„omdat" zoals de comman
dant Ziereis, verklaarde hij
zjjn mensen maar liet doen
waar ze zin in hadden
GEHEIME STAATS
POLIZEI
Gestapo beduidt: „Geheime
Staats Pollzei". Oorspronkelijk
bestond deze geheime politie
der nazi's uit twee groepen,
een Pruisische en een Beierse.
De eerste catagorie stond on
der leiding van de pronkzuch-
VOGEL VLIEG DE WERELD
IN
Als op een wintermiddag te-
gen het vallen van de scheme
ring een vlucht ganzen langs
de hemel trekt, blijft ge dan ook
staan op uw wandeling en tuurt
ge hen na met een heel vaag
heimwee? En als ze terugko
men, de trekvogels, tintelt er
daar van binnen ook bij u een
beetje blijheid?
Daar in Zaamslag, deze week,
daar zag ik de reigers al rveer
op hun nest en zij zijn niet de
enigen, die al terugkeerden.
Er heerst in het vogelwe
reldje een enorme bedrijvig
heid! Want ook de torenvalk
en de wespendief, de kwikstaart
en de zwartkop zijn al weer te
rug of komen eerstdaags en de
spreeuw en de leeuwerik, de
houtduif en de houtsnip, de
tapuit en het romantische rood
borstje, de roodstaart en de
ooievaar!
En aan de andere kant ver
laten onze wintergasten ons: de
bonte kraai en het sijsje, de
'pestvogel en de rotgans, de een
den en de zaagbekken. Ze zoe
ken het weer Noorderlijker, zij
moeten van de voorjaarszoelte,
7vaar wij zo naar verlangen,
weinig hebben.
En wist ge, dat patrijs en
korhoenders in dit Maartsei
zoen reeds paren? Dat de tril
de eenden en de kievüten
eieren leggen? Dat de eksters
en de kwikstaarten nesten bou
wen en dat de geelgors al zit te
zingen in de toppen van de den
nen?
Ach. Be wist al die din
gen metEn ge zijt daarom een
arm mens. Want als ge a'. die
dingen wel tuist en er mee lééf
de, wat zouden er een kleine
9^n n uw teven van
tige Herman Göring en zijn
oppermoordenaar-toegevoegd
Dièhle, en de tweede, wij
schrijven het jaar 1934, onder
de duivel in mensengedaante,
Heinrich Himmler met zijn
voornaamste medewerker
Heinss, destijds hoofdcommis
saris van politie te Breslau.
Beide leiders hebben zich aan
de executie van hun doodvon
nis weten te onttrekken door
zelfmoord te plegen
De naam dezer twee-eenheid
verschilde maar één letter van
het ons zo bekende moord-re-
giem, men noemde het Gesta-
pa (Geheime Staats Polizei
Amt.
Maar op de vloekwaardige
datum, 17 Juni 1936, bepaalde
Adolf Hitler, bij monde van
een van zijn ledepoppen, na
melijk de minister van Binnen
landse Zaken dr. Frick, dat
het Duitse politieapparaat ge
splitst moest worden in een
geüniformeerde en een niet-
geuniformeerde bende. Het on
middellijk herkenbare deel
heette „Ordnungspolizei" en
het tweede deel „Sicherheits-
polizei". En deze „Sicherheits-
polizei" was op haar beurt
weer onderverdeeld in de
„Kriminalpollzei" en de „Ge
heime Staats Polizei", en de
„Geheime Staats Polizei". Van
die datum af maakt de we
reld der halve kennis rriet de
naam Gestapo
Tot bendeleider werd Hein
rich Himmler gekozen, met
als rechterhand de beruchte
Heydrlch. Het macabere spel
kon beginnen
In 1938 beschikte Himmler's
moordcentrale reeds over een
leger van vijftig duizend ge
heime agenten en ruim twee
honderdduizend geüniformeer
den, de zogenaamde „Schutz-
Staffeln", of, kortweg gezegd:
de S.S.
Wanneer men één dezer al-
dan niet-geuniformeerde be
roepsmisdadigers vroeg wat
hun taak was, dan dreunde
hij achter elkaar af: „Ik heb
te strijden tegen marxisten,
communisten, verspreiders van
God's woord, Joden, Vrijmetse
laars en politieke Katholie
ken". Dit was zo het recept
voor „inwendig gébruik". Voor
de buitenlandse spionnen der
Gestapo heette het „bestrij
der van een ieder die de hoge
waarde van het nazi-regime
met erkende en het in woord
of geschrift durfde aan. te
vallen
(Wordt vervolgd)
Telefoonzeekabels
tussen Nederland en
Denemarken.
In dé loop van het volgend
jaar hoopt men gereed te ko
men met het leggen van twee
■telefoonzeekabels tussen Ne
derland en Denemarken. Dit
zal geschieden van Oostma-
horn af naar Romo in Dene
marken, een afstand van onge
veer 140 zeemijlen.
Elke kabel wordt op afstan
den van ongeveer 50 mijl van
twee versterkigensapparaten
voorzien, die op de zeebodem
rusten, waardoor over elke ka
bel gelijktijdig 36 telefoonge
sprekken kunnen worden ge
voerd. Deze nieuwe telefoon
verbinding vormt een zeer be
langrijke schakel in het grote
internationale telefoonverkeer.
Men hoopt het gehele systeem
tussen ons land en Denemar
ken nog in 1950 in dienst te
nemen, waarmee dan de meest
belangrijke schakel in het
Europese telefoonnet Ko
penhagen naar Londen en Pa
rijs en verder gereed is. Het
lijdt geen twijfel, dat de ver
meerdering van het aantal in
ternationale telefoongesprek
ken via ons land een welko
me bron van deviezen ople
vert.
Benelux zal belastingen
verschuiving meebrengen.
Uit het vergelijkend over
zicht van de in Nederland en
in België geheven belastingen
is gebleken, dat bij een niet
sterk uiteenlopende totale be
lastingdruk in de beide lan
den een belangrijk verschil
bestaat tussen de verbruiks
belastingen en de directe be
lastingen, aldus lezen wij in
de memorie van antwoord op
het voorlopige verslag over
het wetsontwerp tot goedkeu
ring en uitvoering van de op
16 December 1948 gesloten
overeenkomst met België en
Luxemburg tot unificatie van
accijnzen. De verbruiksbelas
tingen nemen in het Belgisch
stelsel een veel grotere plaats
in dan in het Nederlandse,
speciaal wat betreft de om
zetbelasting.
Dat verschil wettigt de ver
wachting, dat de noodzakelij
ke gelijkmaking van alle ver
bruiksbelastingen ten gevolge
zal hebben, dat de druk daar
van hier te lande enigermate
versterkt zal worden. De di
recte belastingen daar tegen
over zullen bij een - gelijkblij
vende totale belastingdruk, 'n
verlichting kunnen ondergaan.
De Amerikaanse Kardinaal Francis Spellman (links achter) in gesprek
met de assistent directeur van de Calvary-begraafplaats, Henry Cau-
ley,» terwijl studenten graven maken op de door een staking van de
gravers getroffen begraafplaats. De Kardinaal heeft verklaard, dat
hij zich niet zal laten dwingen door de door communisten beïnvloede
vakvereniging van doodgravers, die achter de nu reeds zeven weken
durende staking staat. Hij heeft de geestelijken en studenten van de
seminaria verzocht graven te maken voor de 1020 lijken, die nu reeds
op ter aardebestclling wachten.
FEUILLETON
73
In haar loge vocht Sabine
Reuder tegen tranen van vreug
de over het succes van haar
neef. Irene Larsen zal naast
haar, elegant als steeds en ver
gezeld door haar mama. Zij
breidde haar armen uit, toen
Reuder in de loge terugkeerde
en lispelde: „Je bent een held,
Felix...."
Reuder boog dankend en
duwde Kareltje Schuch op de
voorgrond.
„Mijn vriend is de grootste
held", verzekerde hij, lachend.
_,De gevaarlijkste opnamen per
vliegtuig heeft hij gemaakt. Zij
vormen het interessantste deel
van de gehele film".
Daarop gaf hij zijn tante een
kus, terwijl Kareltje dankbaar
Irene's gelukwensen en compli
menten in ontvangst nam.
„Dat had ik werkelijk niet
van u gedacht, meneer Schuch.
U bent een moedig man".
„O, op onze expeditie naar
Zuid-Amerika, die u me zo
hebt aangeraden, hoop ik me
nog veel moediger te gedragen",
beloofde Kareltje gretig.
Na de voorstelling werd een
souper gegeven, waaraan juf
frouw Reuder, als tante van de
beroemde ontdekkingsreiziger,
mede aanzat. Mevrouw Larsen
en Irene waren eveneens aan
wezig, daar men de beide da
mes bezwaarlijk had kunnen
passeren. Tante Sabine genoot
oprecht van de eer, die Felix
te beurt viel, maar desondanks
vermocht zij een gevoel van
onrust en gejaagdheid niet te
onderdrukken. Haar hart klopte
sneller dan gewoonlijk, haar
wangen vertoonden een onna
tuurlijke blos en telkens weer
kwam de vraag bü haar op:
hoe zou het met Julea Men
gelberg gaan?
Voor Jules Mengelberg ech
ter had Sabme Reuder met al
het overige aardse afgedaan.
Hij lag stil op zijn bed uitge
strekt. Beate had met een te
der gebaar een wit zijden doek
over zijn verstard gelaat ge
legd. Maar daarmee was zij
aan het eind van haar krach
ten geweest. Dr. Kruger en zijn
zustêr droegen haar naar haar
kamer en de medicus zei be
zorgd:
„Dat is onze volgende patiën
te, Laura. Het zal een moeilijk
geval worden."
De dood van haai- oude
vriend was een zware slag voor
Sabine Reuder. Toen zij thuis
kwam en van zijn verscheiden
hoorde was zij geheel terneer
geslagen. Ze barstte in tranen
uit en het duurde lang voor zij
wat tot bedaren kwam.
Ach ja, ze had met Jules
Mengelberg dikwijls verschil
van mening gehad. Ze hadcren
samen gekibbeld op de koppige
manier, die oude mensen eigen
is, maar tenslotte hadden .zij
toch steeds goed met elkaar
kunnen opschieten en in de
loop der jaren was er zelfs een
innige vriendschapsband ge
groeid. Het ging haar dan ook
bijzonder aan het hart, dat de
kapitein tijdens haar korte af
wezigheid was overleden en
toen ze het eindelijk met zich
zelf eens was geworden, dat
dit een speling van hfet noodlot
was, waaraan nu toch niets
meer te veranderen viel, dacht
ze plotseling aan Beate.
„Dat arme ding!" mompelde
ze voor zich heen. ..Ik moet di-
recht naar haar toe".
(Wordt vervolgd)
Geen Ronde Tafel
conferentie voor einde
Maart?
Het E.F.O.-reces tot Don
derdag houdt volgens de
„Nieuwsgier" verband met 't
feit dat verschillende delega
ties naar haar negara's en
daerahs terugkeren wegens
dringende binnenlandse aan
gelegenheden. Uiteraard zal 't
i verblijf aldaar ook benut wor-
1 den voor een overleg met de
regeringen of dacrahradcn.
Donderdag wordt dan weer
i te Batavia vergaderd in B.
F. O.-verband.
j Vrijdag zal de nieuwe con-
tact-commissie van negen man
j naar Bangka gaan voor. ver-
der overleg met de republi-
keinse prominenten. Het is te
verwachten, dat het meer
rechtse element van de B. F.
j O. thans zijn sterii luider zal
doen horen dan schijnbaar in
de eerste contactcommissie,
die vorige week Woensdag en
Donderdag Bangka bezocht/t
geval is geweest.
Intussen is de resolutie,
waarvan de „Merdeka" mel
ding maakte en waarin de E.
jF. O. zich volgens het blad
zou scharen achter de condi
ties die de republikeinse t pro
minenten hebben gesteld,' nog
steeds niet ter tafel gekomen.
Blijkbaar heeft de B. F. O. de
indiening van en de beslissing
nog even willen aanhouden,
in elk geval tot de nieuwe
contactcommissie Vrijdag met
de republikeinen zal hebben
gesproken.
De voorlopige federale re
gering is gereed een delegatie
naar Nederland te zenden. De
Unci wacht instructies van
de Veiligheidsraad af.
Voor het overige hangt al
les van het aangekondigde
verdere overleg tussen de B.
F. O. en de republikeinse nro-
minenten te Bangka af. ^Zelfs
indien de Nederlandse rege
ring bereid te vinden is om
op het stuk van terugkeer
van de republikeinse leiders
naar Djocja over haar bezwa
ren heen te stappen, dan nog
blijft de verhouding van de
Unci tot de Ronde Tafel-con
ferentie een belangrijke kwes
tie. Vooropgesteld, dat men
het daarover op een of an
dere manier ook nog eens zou
kunnen worden, dan zal de
Ronde Tafel-conferentie zeker
niet eerder Aan eind Maart
kunnen aanvangen.
DE POSITIE VAN
MTDDEN-JAVA.
De dagbladberichten, vol
gens welke de Nederlandse
regering een nieuwe groep
van onlangs door de Neder
landers bezet gebied erkend
heeft als vertegenwoordiging
van dat gebied naar de Ron
de Tafel-conferentie, werd
door dr. H. J. Friedericy,
woordvoerder bij de Neder
landse delegatie te Lake Suc-
Ameland geïsoleerd door
laag water-
Voor de eerste maal deze
winter kon de postboot „Wad
denzee", die de postdienst
West-Ameland-Hollum onder
houdt, tengevolge van de lage
waterstand op de Wadden niet
varen, waardoor Ameland ge-
isoleerd is. Op de Wadden be
vindt zich reeds enig drijfijs.
Doodstraf geëist tegen
voortvluchtig land wachter.
Da advocaat-fiscaal bij het
Bijzonder Gerechtshof te As
sen eiste de doodstraf tegen de
26-jarige G. A. M. Weimar uit
Coevorden die hij „de grootste
bruut op landwachtgebied in
Drenthe" noemde. In het jaar
1944 landwachter geworden,
richtte Weimar, die thans voort
vluchtig is, in Coevorden een
hoofdkwartier op, waar hij de
arrestanten op vreselijke wijze
mishandelde.
Tegen de voormalige SS-er
F. Merk te Coevorden werd le
venslang geëist.
cess, „onjuist en misleidend"
genoemd.
In telegrammen uit Bata
via uitdrukkelijk verklaard,
dat het gebied van Midden-
Java, waarvoor een groep als
volksvertegenwoordiging werd
erkend, uitsluitend omvat het
gebied, dat vóór 18 December
onder Nederlandse controle
stond.
Negen jaar in plaats van
de doodstraf.
Het Brjz. Gerchtshof te
Leeuwarden veroordeelde de
41-jarige voormalige „Krimi-
nalsekretar" W. R.. die zich
heeft schuldig gemaakt aan
mishandelingen en arrestaties
en 't deelnemen aan executie
pelotons, waardoor vele Neder
landers de dood vonden, tot
9 jaar gevangenisstraf met
aftrek. Veertien dagen gele
den eiste de procureur-fiscaal
de doodstraf.
Bergse tuinders zitten met
1 millioen k.g. peen.o
Door de export naar Duits
land konden vrijwel alle over
schotten uit het tuinbouw-ra-
yon Bergen op Zoom. via de
veiling afgezet worden in het
afgelopen jaar. Slechts bij een
produet. de breekpeen. was
dit niet mogelij]?, zodat de
Bergse tuinders hiervan rond
1 millioen kilogram over heb
ben, die onverkoopbaar is.
Besprekingen zijn thans
gaande om de betrokken tuin
ders schadeloos te stellen uit
het A. G. Heffingsfonds. De
enorme hoeveelheid peen zal
tot veevoerder moeten worden
verwerkt.
Water voor Curasao en
Aruba.
De bevolking van de Neder
landse eilanden Curacao en Aru
ba. die permanent van grote
droogte te lijden hebben, zullen
spoedig water afkomstig uit Ier
land kunnen drinken. Tanksche
pen van de Anglo Saxon Petro
leum Company met beslemming
voor de olieraffinaderijen op deze
eilanden, zullen in de toekomst elk
geregeld 12.000 ton water inladen
te Belfast. Tot nu toe is dc be
volking dezer eilanden aangewe
zen geweest op regenwater of ge
distilleerd zeewater. De kosten
van een scheepslading water van
Belfast bedragen 450 pond ster
ling.
Stopzetting van hulp bracht voor Indonesië
echter een kink in de .kabel.
Onze produciia-capaciteit
belangrijk uitgebreid.
(Van onze Haagse redacteur).
De minister van Buitenlandse
Zaken heeft Dinsdag aan de
Staten-Generaal en aan de
E.C.A.-Missie in Den Haag het
tweede verslag, aangeboden van
de Nederlandse regering over
de uitwerking van de aan Ne
derland en Indonesië verleen
de Marshall-hulp. Daaruit
blijkt, dat in het tweede, der
de en vierde kwartaal van
1948 voor ongeveer 200 mil
lioen dollar aan goederen er
diensten onder 't Eur. Herstel
Programma zijn ontvangen, ter
wijl in dezelfde periode voor
een bedrag van rond 130 mil
lioen dollar definitief aan Ne
derland is uitbetaald.
De toewijzingen van de hulp
aan Nederland beliepen voor
het jaar 1948 330 millioen dol
lar. waarvan resp. voor het
tweede, derde en vierde kwar
taal 105 millioen, 95 millioen
en 130 millioen dollar. Voor,
Indonesië bedroegen deze 'toe
wijzingen resp, 10, 25 en 30
millioen .dollar» derhalve 65
millioen dollar voor de periode
April tot en met December
1948. De invoer beliep hier wat
Marshallgoederen'betreft tot 21
December 1948 circa 41 mil
lioen dollar, terwijl de rem
bourseringen voor Indonesië op
dat tijdstip een bedrag van
rond 19 millioen dollar aanwe
zen.
Het verschil tussen de toe
wijzingen en de feitelijk ont
vangen hulp moet, naast de
aanlooptijd, welke bij een der
gelijke grootscheepse onderne
ming in aanmerking moet wor
den genomen, worden toege
schreven aan moeilijkheden ten
aanzien van de procedure.
INDONESIA
Tot en met 1948 werd onder
het E.H.P. voor een waarde
van 241 millioen dollar in In
donesië ingevoerd. Dit bedrag
was als volgt samengesteld:
consumptiegoederen 103 mil
lioen. grondstoffen 82 millioen
en kapitaalgoederen 56 mil
lioen.
Helaas kondigde op 22 De
cember 1948 de E.C.A.-admi-
nistrateur. Paul A. Hoffman
aan, dat. in afwachting van
een verduidelijking van de toe
stand. welke zich in Indonc-sië
had ontwikkeld na het afbre
ken van de politieke onderhan
delingen en de overneming van
het resterende door de republi
keinen gecontroleerde gebied,
de E.C.A.-hulp zou moeten
worden opgeschort. De verkla
ring werd afgelegd, dat deze
beslissing uit economische
overwegingen was genbmen.
Dientengevolge kwam de deel
neming aan het E.H.P., wat In
donesië betreft, tijdelijk tot
stilstand.
Door deze ontwikkeling moet
worden gevreesd, dat het eco
nomisch herstel minder voor
spoedig zal verlopen dan aan
vankelijk werd voorzien, het
geen nog wordt versterkt door
de tendentie tot prijsdaling,
welke de Indische exportpro
ducten vertonen en welke niet
wordt gecompenseerd door een
daling van de import-prüzen
van gelijke omvang.
Desondanks zijn de natuur
lijke productie-mogelijkheden
en rijkdommen van het land
nog steeds intact en mits de
noodzakelijke verdere buiten
landse hulp in voldoende ma
te en zonder uitstel wordt ver
leend, behoort een snel en vol
ledig herstel in een betrekke
lijk gering aantal jaren onge
twijfeld tot de mogelijkheden.
Een hersteld Indonesië zal zijn
natuurlijke en hoogst belang
rijke rol kunnen spelen bij de
verwezenlijking van het E.H.
P. In de eerste plaats als le
verancier van belangrijke
grondstoffen en voedingsmid
delen, in de tweede plaats als
verdiener van dollars in het
voor dc Indonesische econo
mie zo typerende driehoeks-
verkeer met het Westelijk Half
rond enerzijds en de Europese
landen anderzijds.
NEDERLAND
Wat Nederland betreft tonen
do cijfers duidelijk aan. dat de
ontwikkeling van de industri
ële productie bevredigend is en
dat het E.H.P. Nederland in
staat heeft gesteld het sinds de
bevrijding tot stand gebrachte
herstel ook voor de periode,
waarin de eigen deviezen-re
serve daartoe niet meer toerei
kend was, voort te zetten.
De stjjging van het gedeelte
van de invoer, dat met uit
voer kan worden betaald de
daling van he.t invoersaldo der
halve trekt zeer de aan
dacht.
Kon in het eerste halfjaar
van 1947 nog slechts 38 pet
van de invoer door export wor
den gedekt, in het tweede
halfjaar van 1947 was dit per
centage reeds gestegen tot 48.
Voor de achtereenvolgende
kwartalen van 1948 beliep het
respectievelijk 46, 54, 52 en 64
pet.
In absolute cijfers uitgedrukt
bedroeg het invoer-saldo voor
de kwartalen van 1948 achter
eenvolgens 610 millioen.
564 millioen. 613 millioen
467 millioen. Ook in ab
solute zin kan derhalve van...
een gunstige tendenz worden
gesproken. Speciaal de uitvoer
naar de ponden-area bleef zich
gunstig ontwikkelen.' Ook de
uitvoer naar de Verenigde Sta-
'ten, hoewel belangrijk minder
van omvang dan die naar bo
vengenoemde gebieden, vertoont
enige stijging.
De 330 millioen dollar, welke
Nederland voor het tweede,
derde en vierde kwartaal van
1948 zijn toegewezen, zjjn door
De Minister van sociale zaken j Nederlandse krachtsinspanning
Bestrijding van overtredingen
van de Arbeidswet.
heeft aan de Stichting van de Ar
beid doen toekomen een vooront
werp van wet tot wijziging van
de Arbeidswet. Bij het toezicht op
de naleving van de Arbeidswet
1919 werd verschillende malen ge
constateerd, dat met het overtre
den van een of meer bepalingen
dier wet werd voortgegaan, on
danks het feit, dat reeds herhaal
de malen tegen dezelfde overtreder
proces-verbaal werd opgemaakt.
(Bijv. bakkers, die te vroeg ver
boord bakken en afleveren).
De minister heeft thans gemeend
een voorstel te moeten doeii tot
het opnemen van een soort parate
executie in de Arbeidswet van 1919,
het recht nl. om, desnoods met be
hulp van de sterke arm, arbeid te
beletten, die volgens de Arbeidswet
verboden is.
in het productie-proces onge
veer verdubbeld. In feite moet
het resultaat evenwel nog
veel gunstiger worden geacht.
In dc eerste plaats hadden op
1 Januari 1949 nog niet alle
goederen, welke binnen deze
toewijzingen kunnen worden
geïmporteerd, ons land bereikt,
terwjjl voorts op de genoemde
datum nog niet alle grond- en
hulpstoffen, die onder het E.
H.P. werden geïmporteerd,
verwerkt waren. Bovendien
zuilen dc geïmporteerde ka
pitaalgoederen nog jaren lang
voortgaan met een reeks pres
taties ten bate van de Neder
landse volkshuisvesting af te
werpen.
Tekenen, die aan het ontwaken der natuur
voorafgaan.
Als het speenkruid bloeit.
Het moet ongeveer de tijd
zijn, dat het speenkruid zijn
eerste gele sterren ontplooit.
Deze voorjaarsgebeurtenis
mag niet ongemerkt voorbij
gaan.
Ik weet een meidoornheg,
doorslingerd van braamstruiken
en daaronder in de wirwar van
dode blaadjes een menigte van
speenkruidplanten. Als die
bloeien! Maar zo ver is 't nog
niet en ik mag blij wezen, als
ik vandaag de eerste gouden
sterren tussen de vele niervor-
mige, glanzende blaadjes zal
vinden. Als ik een groepje el
zen passeer, waaraan de katjes
nu als langerekte, gele lampion
netjes hangen of een meidoorn
struik, waaraan kleine knopjes
botten, schetteren de merels
met snelle vleugelslag, bijna on
zichtbaar, langs de slootkant
weg. Ze zijn al bezig voorbe
reidselen te treffen voor het
nestelen.
DE SLOOTBERMEN.
De slootbermen zien er uit
als de haren van een slordige
zigeunerin: of er zo „te hooi en
te gras" even een kam is door
gehaald. Dat is ook het werk
van de merels en dc lijsters,
die de warme plekjes tussen het
rottend loof naspeuren op
slakjes en ander ongedierte.
Ik wed al met mezelf, dat ze
ook mijn speenkruid-plekje zo
goed cn kwaad als 't ging heb
ben „schoongekamd". 't Komt
uit als ik dacht. Het plekje
toont een weelde van groene
schijfjes, een prachtige achter
grond voor de gouden bloemen.
Geen enkel sterretje open?
Toch wel, maar nog weinige.
Drie polletjes in 't geheel staan
in bloei. Maar ze zijn er dus
toch weer, de voorjaarsboden.
Nu ik toch op pad ben, moet
ik even poolshoogte nemen bij
de sleedoornstruiken, die
ook tot de vroege bloeicrs be
horen. Daar mag ik nog geen
bloesem verwachten, maar ik
overtuig me, dat de knoppen
behoorlijk zijn gezwollen en dus
evenals de vroege pruimen in
de boomgaarden niet al te lang
meer hun bloesems zullen ver
bergen.
VOGELKRETEN.
't Loopt nu tegen zonsonder
gang. Dat is te merken in het
struweel, waar de sleedoorn
met zijn lange stekels de wilde
ondergroei beschermt. In de
ondoordringbare wildernis, zo
klein als ze dan mag zijn, klin
ken talloze vogelkreten. Hier
ook lijsters en merels, maar bo
vendien een duchtig gekrakeel
van ringmussen en daartussen
het brutale stemmetje van de
winterkoning.
In de stille avond begeleiden
die vogelstemmen me overal
op de weg terug. Om de takken
van een vruchtboom draait snel
een klein vogeltje, te klein voor
een mees: als hij zich even laat
bekijken blijkt het een goud
haantje, een vogeltje, dat, op
de trek, zich al enkele malen
liet signaleren.
Fazanten roepen hun krok-
krok verborgen in dc die
pe voren van pasgeploegd
bouwland en de patrijzen ko
men onwaarschijnlijk dicht bij
de weg.
NEVEL.
De brandjes door kwajongens
gesticht in de dorre bermen
schijnen gloeiende ogen in het
landschap, fwaarboven de rook
tegen de wdt lichtere hemel als
een zuil omhoog staat, waaraan
een brede donkere vlag.
Nu zitten de lijsters en me
rels op de hoogste takjes en
slingeren zangerige strophen
door de voelbare stilte. Liefdes
zangen, als de dichters ons ver
tellen afpaling van invloeds
sferen, zoals de geleerden ons
verklaren.
In een der boomgaarden, die
ik passeer krijsen reeds de
uilen, die het vallen van de
nacht als hun beste jachttijd
beschouwen. Duidelijk onder
scheid ik de roep van een paart-
tje steenuilen, die elkaar in het
duister bekentenissen toever
trouwen. Dat is zo hun manier.
En ze zijn niet de enige
nachtbrakers onder de dieren,
want juist als ik het laatste
landweggetje vaarwel zeg, schiet
een wezeltje over mjjn pad, fel
verlicht door de stralenbundol
van mijn fietslantaarn. Even
schijnt hij te aarzelen, dan ver
snelt hij zijn gang en is met een
sprong in de graskant verdwe
nen. En ik moet me tevreden
stellen met de idee, dat ik wel
nooit te weten zal komen, wat
hij daar gaat uitvoeren.
BAREND ZWERFMANS.