Het nieuwe plan voor Schiphol De jeep-melkerij te IJzendijke Zeeuwse Almanak Bij de „Corroboree" gaat het wiid toe TWEEDE BLAD PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT WOENSDAG 9 FEBRUARI 1949 7wee starts en twee landingen steeds tegelijk mogelijk Luchthaven van wereldrepufatie (Van onze speciale verslaggever.) Schiphol wordt Nederlands grootste luchtvaarthaven! Het primitieve vliegveldje van 160 ha groot, dat in 1917 als start- en landingsplaats diende, het weilandtje met zijn en kele houten gebouwtjes er omheen zal ovep enige jaren uit gebreid en herschapen zijn tot een van de grootste en mo dernste luchthavens van de wereld. Met voldoening kan worden geconstateerd, dat het ten aanzien van Schiphol mogelijk is geweest een plan van uitbreiding te ontwerpen, waarbij op hetgeen reeds aan wezig is, kan worden aangesloten en waarbij het nieuwe Schiphol op logische wijze kan groeien uit het reeds be staande. Een rapport, dat samenge steld is door de Amsterdamse gemeentelijke diensten der Handelsinrichtingen, waaronder de luchthaven ressorteert en van Publieke Werken, is Zater dag aangeboden aan H.M. de Koningin, aan Z.K.H. Prins Bemhard, aan Prinses Wilhel- mina, aan de ministers en aan de leden van de Amster damse gemeenteraad. Dit uit voerig rapport waarvan wij reeds melding maakten, geeft een volledig beeld van de be ginselen van het- plan, dat is opgesteld in nauw overleg met de Rijksluchtvaartdienst en in overeenstemming Is met de door de Rijkscommissie Luchtvaartterreinen getrokken richtlijnen. Uit studie, practijk en strijd gedurende een lange reeks van jaren, heeft zich een plan ontwikkeld volgens het raak lijnen-systeem. het tangentiele plan, ontsproten aan 't ver nuftige brein van een Frans architect, vex-beterd en aange past aan de situatie op Schip hol. De zes start- en landings banen vormen als het ware raaklijnen aan het centraal gelegen stationseiland, waar de gebouwen en verdere voor zieningen voor de afhande ling van reizigers en vracht komen. De banen zullen 'n lengte krij gen van 18U0 a 2550 rn. en 'n breedte van 60 m. Zij worden aangelegd op vlakke terrein stroken, omgeven door sloten. Het gebied buiten deze baan- stroken kan In gebruik blij ven voor landbouwdoeleinden. Dc baanstroken zelf worden van een deugdelijke grasmat voorzien, die jaarlijks grote hoeveelheden gras van eerste kwaliteit zal opbrengen. De start- en landingsbanen worden bij het naar binnen gerichte einde door enkele zo genaamde rijbanen of taxiba- nen verbonden met een -dubbe le ring van rijbanen om het eivormige stationseiland. De rijbanen krijgen een breedte van 30 meter en worden even als de start- en landingsbanen uitgevoerd in een constructie, die de zwaarste vliegtuigen, die in cle toekomst worden verwacht, zal kunnen dragen. HET BINNENKOMEN. Een aankomend vliegtuig vliegt om de luchthaven tot het gekomen is voor het naar buiten wiizende uiteinde van PROVINCIALE BOOT (I). Zo'n provinciale boot, over de Westerschelde of over de Oosterschelde, dat komt er zo nauw niet op aan, dat is een wereldje in het klein en ge kunt er mensenkennis opdoen, als ge u niet al te veel af laat leiden door de onvergelijkelijke schoonheid der Zeeuwse wate ren. Ge kunt er ontdekken, welk een fantastische haast de men sen krijgen, zodra de oever in zicht komt. Zolang de wal nog onbereikbaar is, zitten ze vreed zaam naast elkaar en babbelen over de duizend en één dingen, waarvan een mensenleven aan elkaar hangt. Ze zijn genoege- lijk in hun bedaarde spreken en ze hebben een zee van tijd, want, nietwaar, als ge opgeslo ten zit op een boot en er tóch niet af kunt, voor de oever be reikt is, waarom dan haast? Er zit niets anders op, dan u te la ten drijven en geduld te oefe nen. Maar op een gegeven ogen blik, als er iemand al wel ze ven of acht maal uit het ka juitsraampje gekeken heeft, staat hij op en grijpt naar zijn tas of zijn koffer. En dan bre ken ze los, de wolven in het bos. Dan schudden zij hun lam- merenvellen af en worden beze ten door nog maar een enkele gedachte: Hoe kom ik bin nen de kortst mogelijke tijd van die boot af! Ze zijn niet bedaard meer en ook niet vreedzaam en de zee van tijd, die ze hadden' óp an derhalve kilometer afstand van de wal is eensklaps tot een schimmetje geworden en ach, het gaat dan op zo'n provin ciale boot als in de grote we reld: er wordt gedrongen, er wordt geduwd, er wordt ge stompt en er xoordt gesnauwd en er beginnen kleintjes te hui len en de groten denken: Waarom zou ik me door zo'n kleintje in de iveg laten zitten? En ge vraagt u af, waarom, dat nodig is en waartoe het dient. En ge ziet, als de loop plank wordt uitgelegd dat ook op zo'n provinciale boot de sterksten en de grootsten het al tijd winnen. Zij zijn er het eer ste af. De kleintjes de vreed zame pacifisten die huppelen (Uhteraan. de baan, die ongeveer ligt in de richting van de op dat ogenblik waaiende wind. Tegen de wind in landt nu het vlieg tuig op deze baan. Wanneer het in aanraking met de baan is gekomen en de snelheid is afgenomen tot de normale rij snelheid op de grond, rijdt het langs een der aftakkende rijbanen naar de ring en be geeft zich langs een der beide ringbanen naar die plaats van het eiland, waai- zich het plat form en het stationsgebouw bevinden, waarheen de reizi- geis of de vracht moeten wor den gebracht. Een vertrekkend vliegtuig rijdt van het platform langs de ringbaan en de aftakkende rijbaan naar het begin van de startbaan, die juist aan de andere zijde van het stations eiland ligt als de baan, waar op wordt geland. Langs deze startbaan stijgt het op en verwijdert zich hierbij dus van het stationseiland. v DE START Op deze wijze zijn dus twee tegenover elkaar gelegen ba nen tegelijk in gebruik; op de ene baan wordt geland naar het stationseiland toe, op de andere baan wordt gestart van het stationseiland af. Draait nu de wind, dan komt er een ogenblik, waarop een ander stei van twee banen in gebruik wordt genomen, om dat de vliegtuigen ongeveer in de richting van de wind moeten landen en onstijgen. Toch behoeven de moderne vliegtuigen niet meer zoals de vroegere vliegtuigen, zui ver met hun neus in de wind te landen en te starten. Ook als de wind schuin op de baan staat, kunnen zij hiervan ge bruik maken. Van deze omstandigheid kan bij een tangentiëie luchthaven op gelukkige wijze profy ge trokken worden. Ket zal nl. in de meeste gevallen mogelijk zijn, twee op elkaar volgende banen tegelijkertijd voor de landing te gebruiken, terwijl daarby tevens op de twee te genovergesteld gelegen banen tegelijkertyd gestart wordt. Dit speciale voordeel bezit al leen een luchtliaven volgens het tangentiëie systeem, waar bij de banen geheel vry van elkaar liggen en elkaar dus niet snijden. De capaciteit van een tangentiëie luchthaven kan daardoor tweemaal zo groot gesteld worden a!s die van een luchthaven met even veel banen, die elkaar wel snijden. De toekomstige luchthaven. Schiphol zal van de landzijde bereikt kunnen worden langs de Rijksweg Amsterdam-Den Haag, die door het stations- eiland wordt geleid. De be staande weg zal plaatselyk iets moeten worden omgelegd. Hij wordt door middel van viaducten op twee plaatsen ondar de ringbaan voor de vliegtuigen doorgevoerd. Hal verwege het stationseiland ko men ruime aftakkingen, zodat het verkeer voor de luchtha ven het doorgaande verkeer Amsterdam-Den Haag niet hindert. Het middengedeelte van Het stationseiland zal worden ingenomen door wegen, plantsoenen en ruime parkeer- gelegenheden voor auto's. Daaromheen komen de sta tionsgebouwen. Aan de buiten zijde, bereikbaar van de ring banen, komen de platforms, waar de vliegtuigen kunnen worden opgesteld. SPOORWEG Bij 't opstellen van 't plan is er rekening mede gehouden, dat de nieuwe spoorweg Am sterdam-Den Haag, die de N. S. in de toekomst hopen aan te leggen, via Schiphol kan worden gevoei*d. Ter plaatse van de luchthaven zal deze spoonveg ondergronds moeten woorden. Men denkt hierbij aan oen station in het centrale eiland, dat onder het stations gebouw voor de luchtreizigers zal worden gemaakt. LICHT EN SCHADUW De gehele toekomstige luchthaven zal een oppervlakte beslaan van 1200 a 1300 ha. Het verlies van landbouwgron den is een schaduwzijde van de luchthavenaanleg. Er is evenwel ook een lichtzijde. Zo dient te worden bedacht, dat, ongeacht het personeel van Gemeente en aannemers, werkzaam bij de wederopbouw en uitbreiding van de lucht haven, thans op Schiphol rond 7500 personen werken. Ver wacht wordt, .dat dit aantal zich in de eerste 5 10 jaren nog zal verdubbelen. (Nadruk verboden) Achtjarig jongetje overreden. ONGELUKKEN IN DE HOOFDSTAD Maandag stak een achtjarig jongetje op de Haarlemmerweg te Amsterdam plotseling over, hij werd aangereden door een passerende personenauto en op slag gedood. Een dame, die Zaterdagavond vergat richting aan te geven, toen zij linksaf sloeg, en daar door op de Weteringschans door een personenauto werd aangereden, is in het ziekenhuis aan de gevolgen van dit onge luk overleden. Maandag om kwart voor twee is een auto op de Haarlemmer weg. tegen een lichtmast gere den. Het bleek, dat de bestuur der onder invloed van sterke drank was. De vier inzittenden werden allen min of meer ern stig gewond. Maandag is de „Slamat", een der nieuwe schepen van de Kon. Rotterdamse Lloyd van zijn eer ste reis naar Indonesië terugge keerd. De „Slamat" heeft een recordla ding rubber. nL bijna vier mil- lioen kg. meegebracht, alsmede de eerste 920 balen Delitabak. EEN VOORBEELD VOOR ZEELAND? Er zijn te weinig melkers- in het Orgaan van de Zeeuwse m-"-federatles pu bliceerde Ir. W. L. Harmsen een artikel over het me chanisch melken in coöpe ratief verband, waarbij h.y als uitgangspunt nam de resultaten welke te LJzen- dijke zyn bereikt door de Coöperatieve Melkerij te IJzendijke. Er zijn daar 6 melkveehou ders-aandeelhouders, die voor gezamenlijke rekening een melkmachine met jeep en toe behoren exploiteren. Drie van de bedrijven liggen in IJzen dijke, twee in Schoondijke en een in Hoofdplaat. Daarnaast is er nog een aangeslotene, die contractueel voor een jaar heeft verbonden voor een aantal koeien. Begonnen is met ongeveer 45 koeien, maar men stelt zich voor dit aantal binnen enige maariden uit te breiden tot 6" WERKINDELING De jeep-melker vertrekt des morgens te half vijf en des Do jeep van de Eerste Zeeuwse Coöperatieve Machine-melkcry te IJzendijke. H. K. H. Prinses Irene was Zaterdagmiddag bruidsmeisje bij het huwelijk van Mej. Violet Charlie del Court van Krimpen met Jhr. H. W. C. M.' de Jonge van Ellemeel. De bruid fs de jongste zuster van Mevrouw Feaver, die de huisgenote was van H. M. de Koningin In Canada. Tegenvoeters I Krijgsdansen van Australische inboorlingen eindigen jn een hevige kloppartij. Uniek' schouwspel rond laaiende houtvuren. middags te drie uur van de melkfabriek naar het eerste bedrijf en keert ongeveer 3 uur later terug van zijn rond gang langs de bedrijven. Het melken geschiedt in. de stal, waarbij de jeep tot voor de staldeur rijdt. In de uren tussen de melk tijden wordt de melkmachine met alle onderdelen gereinigd en gesteriliseerd in de melk fabriek. Het melken duurt per koe ongeveer 2 a 3 minuten en er wordt onmiddellijk nagemol- ken, DE KOSTEN De aanschaffingskosten te IJzendijke waren ^rond 6500 met inbegrip van de aanleg van een stalleiding op 6 bedrij ven. De exploitatiekosten wor den op ruim 4000.per jaar getaxeerd. De installatie wordt in 5 jaar afgeschreven. Bij een deelname met circa 60 koeien zouden de vaste kos ten per koe op ongeveer f 70 komen. Bij stijging van het aantal koeien, gunstige ligging van de aangesloten bedrijven enz. dalen dez: kosten. Bij 80 koeien reken4 men op ruim 50 per koe. De zijn bij e bere kening niet inbegrepen. Men moet rekenen op 2 man per soneel met een hulpkracht, die tijdens de vacantie invalt. In Groningen, waar het coönera- tief melken met de jeep reeds 2 jaar wordt toegepast neemt men als personeel vakmelkers, die circa 50 per week ver die .en. De V -.ven te IJzendij- dijke worden berekend cp 7000 per jaar. De totale bru- to-kosten komen bij 60 koeien te IJzendijke op f 185 per koe, maar voor de aanvoer naar de fabriek wordt 1 per kg. melk vergoed, zodat de jaarlijkse kosten per koe zakken tot circa 145. Stijgt het aantal koeien tot 80, dan zijn de kosten circa 100.—. IN ZEELAND In Zeeland, aldus ir. Harm sen, staan we voor het feit, dat er gebrek is aan melkers. Dit heeft tot gevolg, dat vee. Padvinders kennen de be tekenis van het woord „Jam boree": feestelijke bijeenkomst van Indianen in Amerika. Doch weinigen in Nederland zullen een „Corroboree" of oorlogsdans der Australische inboorlingen hebben gehoord, ïn wezen is er weinig verschil tussen de vreugdevolle bijeen komsten der oorspronkelijke bewoners van Amerika en Australië, maar de wilde krijgsdans van de „Aussies" ontaardt soms in een stevige kloppartij. Ten einde een „Corroboree" bij te wonen ben ik eens diep de binnenlanden ingeti-okken. Hoogst zelden zijn blanken in de gelegenheid zulke geheime feesten mee te maken. Een inboorling diende mij als gids in net bos, waar ik de prach tigste houtsoorten zag. Het werd al donker en dus werden de stormlantaarns aangesto ken. Het heldere licht wierp schaduwen over de grillige wijnstokken om ons heen en nu en dan werden bloeiende orchideeën, die in rijke kleur schakering van de toppen der gevalTen woudreuzen hingen, in het licht gevangen. Na een inbooi-lingenpad te 'zijn afge lopen kwamen wij op een open Dlek, die tussen kleine heuvels verbox'gen lag. Van verre rook ik de geuren van de oplaaiende houtvuren, maar toen wij naderbij kwa men, werd deze verdrongen door de scherpe, rookachtige stank, die onafscheidelijk met de inboorling verbonden schijnt te zijn. Een dozijn magere, schurftige honden, ge volgd door een schreeuwende vrouw met een stok, kwam ons begroeten. Wij stonden od historische corroboreegrond. waar gedurende hor.dex-den iaren stamfeesten zijn ge houden. DE STRIJD VAN DE JAGERS. De mannen waven gereed voor de dans: besmeurd met klei en uitgedost met de don zige veren van jonge papa gaaien, met viigensap op de lichamen vastgekleefd. Som mige hadden ook de wenk brauwen met veren versierd. Bij het vuur was een familie aan het eten; wortels van de broodboom en slangenvlees was het menu. Uit een zwart gerookt en gedeukt benzine- blik stak een kangeroepoot. Ik nam plaats op een boom stronk, de theaterfauteuil van deze openluchtschouwburg. Een vreemdsoortig uitge doste oude man ging in de kring staan. In zijn handen hield hij verweerde stokken, die dienen om dë geesten dei- afgestorvenen op te roepen. Verscheidene uit pijpen ro kende „gins" (vrouwen) gin gen eveneens op de stronken zitten en toen traden uit dc bosjes twee mannen, gewa pend met speer en boemerang, te voorschijn Elk droeg een bosje bladeren om enkels en pols. Stampend en knorrend zwaaiden zij heen en weer en gluurden door de opgeheven handen. Zij stelden jagers voor, op het spoor van de ca- suaris, de Australische struis vogel, uitgebeeld door een ge bukte man met bladeren om de heupen. Na het dier te hebben „overwonnen" ver dwenen zij weer in het struik gewas. waarna de oude man begon te zingen. In het schijn sel van het houtvuur glom hij als fluweel, een gevolg van talloze inwrijvingen met olie over zijn nooit gewassen huid. De hele stam luisterde in vervoering naar de schrille, hoge stem: zelfs de kinderen en cle honden werdén dood stil. De meeste der aanwe zigen hadden deze melodie, die een -oude sage voorstelt het tweegesprek tussen een kangeroe en een platypus (klein buideldier) al hon derden malen gehoord, maar zij werden er nog steeds door geboeid. OP TIJD VERTROKKEN! Het was inmiddels zo laat geworden, dat wij moesten vertrekken. De dansen om de casuaris waren vol natuurlijke gratie en boden een uniek schouwspel; ik betaalde er graag voor met stukken ge draaide tabak. Nauwelijks waren wij ech ter weer op pad, of wij hoor den een luid geschreeuw uit de grote menigte opklinken. Van alle kanten drong gehuil, gejammer en geblaf tot ons door. Iemand had een wilde met een stok geranseld en dit was het sein: een woest re frein werd aangeheven, in boorlingen draaiden als be zetenen in het rond en de vrouwen sloegpn op de heu pen, wiegelden en dansten. Ik was juist op tijd vertrokken D. MEULENBELT. houders dikwijls tegen hun wil de melkveestapel inkrim pen. 'Ir. Harmsen wijst in zijn beschouwing ook op het voor deel van de reinheid bij de melkwirming en op het ver krijgen van maximale hoeveel heden melk. Een der deelnemers aan de jeep-melkerij te IJzendijke verklaarde, dat reeds in de eerste week machinaal melken belangrijk meer melk werd gewonnen dan daarvoor bij (uiteraard slecht!) handmel- ken. 't Moet mogelijk' zyn ge schikte machinemelkers (met 2 a 3 per 100 koeien kan men volstaan) te vinden en hen op te leiden tot vakmensen, die zowel technisch als hy giënisch prima werk leveren en die toegerust zijn niet een noodzakelijke liefde voor een goedbeleond werk. Meer moeilijkheden aan de grens. k.n.a.c. dringt op VERZACHTING AAN. Bij hc'. snel naderen van het oorspronkelijk vastgestelde tijdstip voor het in werking treden van cle eerste phase van de beoogde tol- en douane unie tussen Neder land en België, zou men mogen verwachten, dat deze belangrijke gebeurtenis reeds thans een gun stige ontwikkeling zou uitoefenen op het onderling verkeer tussen beide nabuurvolken. Het bestuur van de K.N.A.C. constateert ech ter in een adres aan dc ministers van Financiën en Economische Zaken het tegendeel. De K.NA.C. ziet dan ook met vreze het zomerseizoen tegenmoel. wanneer lange wachttijden onver mijdelijk zullen zijn en mede daar door Nederland veel moeizaam op gebouwde goodwill zal verspelen. De K.N.A.C. verzocht het daar heen te leiden: lc. dat ten spoe digste een regeling wordt getrof fen. dat Nederlanders ook voor niet zakelijke doeleinden België kunnen bezoeken; 2e. dat ook ove rigens als de omstandigheden enigszins veroorloven beperkin gen aan het onderling verkeer van beide volken worden in de weg gelegd: 3e. dat Sn elk geval de vereiste formaliteiten desnoods met opoffering van de grootste perfectie tot het minimum worden teruggebracht. Aan de minister van Oorlog heeft de K.NA.C. tenslotte ver zocht. naar aanleiding van het feit, dat sinds enkele weken de politie-maatregelen aanmerkelijk zijn verscherpt en de persoons- contröle to thet minimum wordt teruggebracht. Yoego Slavisch adviseur van generaal Markos ontslagen. De radio der Griekse gueril- lastrijders zou medegedeeld hebben, dat de Griekse commu nistische partij „generaal Popo- vitsj", die aangeduid werd als Jóegoslavisch militair adviseur van „generaal Markos" (van wie reeds vorige week is be richt. dat hij ontslagen is), heeft ontslagen. Volgens waar nemers te Athene, zou dit in dien het waar is, het einde hunnen betekenen van de Joe goslavische militaire hulp aan de guerillastrijders.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1949 | | pagina 5