Zeeuwsch Vlaanderen herwon
zijn optimisme in 1948
Geestelijk leven in 1948
Indonesië beheerste het Parlement
Grondwetsherzieningen
en verkiezingen in 1948
Coramunistea werden steeds
meer geïsoleerd
In
Breskens werd stevig
aangepakt
Ook de Kerken hebben de
x invloed van het wereld
gebeuren ondergaan
VIERDE BLAD
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VRIJDAG 31 DECEMBER 1948
(Van onze parlementaire-redacteur).
Toen de kerkklokken hier te lande het jaar 1947 uit
beierden en 1948 werd ingeluid, vertoefde onze toenma
lige minister-president dr. L. J. M. eel onder de tropen
zon. o.a. ter bespoediging van de totstandkoming vair de
federale organen. Wanneer het jaar 1948 vlucht voor zijn
jeugdige opvolger 1949, verblijft dr. Beel weer in Indone
sië nu als hoge vertegenwoordiger van de Kroon. Tussen
deze twee gebeurtenissen, die kenmerkend zijn voor de be
tekenis van het jaar 1948 voor ons land, ligt een bewogen
geschiedenis ook op parlementair gebied die ons in
menig opzicht vooruitgang heeft gebracht, maar ook te
leurstellingen heeft bereid.
Indonesië heeft op het Bin
nenhof in Den Haag, waarom
heen de regeringsgebouwen
liggen -de Eerste en Twee
de Kamer en enkele depar
tementen zijn stempel ge
drukt.
Het vroeg een meer dan
gewone aandacht, niet alleen
van het kabinet, maar ook
van de Staten-Generaal, die
zich enige keren met de In
donesische problemen hebben
bezig gehouden. We behoeven
slechts te herinneren aan 't
afleggen van een regerings
verklaring in de Tweede Ka
mer betreffende de ontwikke
ling der gebeurtenissen in In
donesië en de naar aanleiding
daarvan gevoerde debatten,
die zes dagen in beslag na
men: 15, 16, 21, 29 en 30
Januari en 3 Februari en aan
de behandeling van de Nood-
wet-Indonesië, die op 15 Oc
tober 1948 bij de Tweede Ka
mer werd ingediend en in de
nacht van 25 op 26 October
door deze Kamer en op 29
October door de Eerste Ka
mer werd aangenomen. En
dan de grote eensgezindheid,
welke aan den dag trad, toen
de Regering tenslotte toch
tot een nieuwe militaire ac
tie had moeten besluiten. Al
leen de communisten bleven
in de contramine.
GRONYVETSWIJZI-
GINGEN.
Ja, Indonesië heeft onze
landsbestuurders veel hoofd
brekens gekost en veel werk
bezorgd. Want ook de uiter
mate belangrijke Grondwets-
herzielng, die altijd aan het
jaar 1948 gekoppeld zal blij.
Ven, zoals andere herzieningen
van onze hoogste staatsweg
aan het eveneens gewichtige
jaar 1848 om niet verder
dan een eeuw terug te gaan
en aan de jaren 1884, 1887,
1917, 1922, 1938 en 1947,
hield ten nauwste met de toe
komstige vorming van een
Nederlands-Indonesische Unie
verband. Niet uitsluitend ech
ter, want ook enkele andere
zaken werden In het afgelo
pen jaar in de Grondwet ge
regeld.
Eigenlijk hebben wij drie
wijzigingen gehad. De eerste,
die ten doel had een nieuwe
rechtsorde voor Nederland,
Indonesië, Suriname en Cura-
gao te kunnen voorbereiden
en vestigen en het instituut
van de Staatssecretarissen in
te voeren, werd vastgesteld
op 27 Mei.
Eveneens op 27 Mei kreeg
haar beslag een aanvulling
van de Tweede Afdeling van
het Tweede Hoofdstuk met
een bepaling nopens het in
komen van de Koning of de
Koningin, die afstand heeft
gedaan van de Kroon. Grote
gebeurtenissen wierpen hun
schaduwen reeds vooruit,
Do onmiddellijk daaropvol
gende herziening betrof de
opneming van de mogelijk
heid, om grondwettelijke be
voegdheden van organen van
burgerlijk gezag ten opzichte
van de openbare orde en de
politie geheel of gedeeltelijk
té doen overgaan op andere
organen van burgerlijk gezag,
zullcs ter handhaving van de
uit- of inwendige veiligheid
In buitengewone omstandighe
den. Deze aanvulling had haar
ontstaan te danken aan een
initiatief voorstel van vijf
fractievoorzitters uit de Twee
de Kamer. Op 28 Mei werd
de desbetreffende wet vast:
gesteld.
Nadat de vier wetten in
tweede lezing door dè beide
Kamers waren aanvaard, op
39 Augustus ln de Tweede
Kamer en op 3 September tn
de Eerste Kamer volgde
op 20 September de plechtige
afkondiging. Een belangrijk
Dr. L. J. M. Beel
stuk legislatieve arbeid, had
daarmede zijn beslag gekre
gen.
DE VERKIEZINGEN.
Nieuwe Kamers, dat bete
kent verkiezingen. Welnu '48
heeft ze gehad en de stem-
bussenstrijd is weer in alle
hevigheid gevoerd. In dit op
zicht kan ons land zeker niet
op vooruitgang bogen. De
Kath. Volkspartijl de Partij
van de Arbeid, de Anti-Rev.
Partij, de Chr. Hist. Unie, de
Comm. Partij Nederland, de
Volkspartij voor Vrijheid en
Democratie, de Staatkundig
Gereformeerde Partij, het
Voorlopig Kath. Comité van
Actie (Weiter), de Midden
standspartij, de Onafh. Nat.
Groep, de oude S.D.A.P, en
de Rev. Comm. Partij namen
eraan deel. Uit deze lijst
blykt.- dat er in 1948 enige
nieuwe partijen in de politie
ke arena zijn verschenen.
Zo waren de kaarben ge
schud. Bij de stemming voor
de Tweede Kamer op 7 Juli
wei-den zij uitgespeeld. De V.
V.D. bleek de beste troeven
in handen gehad te hebben.
Zij kwam van 6 op 8 zetels.
De C. H. U. won één zetel en
steeg daardoor tot 9 zetels
en ook de heer Weiter deed
zijn intrede in de Kamer. De
P. v. d. A. en de C. P. N.
kregen klappen, de' Commu
nisten het meest, want hun
aanhang slonk zodanig, dat
zij inplaats van met 10, met
8 vertegenwoordigers terug
kwamen. De P. v. d. A. ver.
loor eveneens 2 zetels en hield
er 27 over. De K.V.P. en de
Staatkundig Gereformeerden
handhaafden zich met respec
tievelijk 32 en 2 zetels. De
andere partijen, die aan de
verkiezingen deelnamen, be
haalden geen enkele slag.
DE COMMUNISTEN.
De C. P. N. had de neder
laag aan zichzelf te wijten.
In het afgelopen jaar hebben
de communisten zich steeds
meer van de rest van het
Nederlandse volk geïsoleerd.
Steeds scherper kwam dien
tengevolge ook de overheid
tegenover het communisme te
staan. Zo diende de regering
op 21 April een wetsontwerp
in tot aanvulling van de Prov.
Wet en de Gemeentewet, be
ogende het aan de Prov. Sta
ten en aan de Raad mogelijk
te maken het mandaat van
Gedeputeerden cn van Wet
houders, die het vertrouwen
niet meer bezitten, terug te
nemen.
Deze duidelijk tegen de C.
P. N. gerichte wbt werd op
15 Juli vastgesteld.
Op 29 Juli verenigde de
Tweede Kamer zich met een
voorstel van de vijf fractie,
voorzitters Romme, Van der
Goes van Nêkeés, Schouten,
Til anus en Oud, waarin de
wens te kennen werd gege
ven, dat geen communisten
zouden worden benoemd in de
commissies voor Buitenlandse
Zaken, voor Indonesische Za
ken en voor Handelspolitieke
Betrekkingen, aangezien zij
van mening was, dat de C. P.
N. zo innig is verbonden met
het internationale communis
me, dat vertegenwoordigers
van dezepartij niet in com
missies gedoogd kunnen wor
den. waarin herhaaldelijk ver
trouwelijke mededelingen wor
den verstrekt.
VERSTERKING GE
ZAG S APPARAAT.
De versterking van het ge-
zagsapparaat vorming van
militaire en politiële reserve
onderdelen die minister
Witteman op 3 Mei aankon
digde was mede -voorna
melijk tegen de C.P.N. gericht.
De op 8 Juli gehouden ver
kiezing van de Eerste Kamer
liet dit vertegenwoordigend
lichaam ongewijzigd, doordat
de samenstelling van de Pro
vinciale Staten geen verande
ring had ondergaan.
NIEUWE REGERING.
Het lag dus voor de hand,
dat ook het nieuwe kabinet
de regering-Beel bood op
7 Juli haar ontslag aan
niet veel mutaties te zien
zou geven. Op 13 Juli gaf
Min.-president dr. W. Drees
de Prinses-Regentes aan dr.
L. J. M. Beel opdracht een
parlementair kabinet samen
te stellen, „dat een zo groot
mogelijk vertrouwen van de
Tweede Kamer geniet." Twee
moeilijkheden had de forma
teur te overwinnen: in de
eerste plaats moest hij er voor
zorgen, dat zijn kabinet bij
de C. H. U. en de V. V. D.
een zodanig vertrouwen ge
noot, dat aanneming van de
Grondwetsherziening met een
meerderheid van twee-derde
van het aantal uitgebrachte
stemmen verzekerd was en in
de tweede plaats had hij re
kening te houden met de te
genstelling tussen de K. V. P,
die wel voor een kabinet op
brede basis geporteerd was,
en de P. v. d. A„ die daar
niets voor voelde. Hrj is ze
niet de baas kunnen worden
en op 22 Juli gaf hij zijn op
dracht terug. Evenmin had hij
succes met de hem op de
zelfde dag verstrekte opdracht
om „een kabinet te vormen."
Op 31 Juli moest hij de Prin
ses-Regentes bekennen, dat hij
ten tweede male niet ge
slaagd was, waarna dezelfde
dag mr. J. R. H. van Schaik
een opdracht aanvaardde. Op
6 Augustus is het deze ge
lukt een extra-parlementair
kabinet te vormen. Het was
samengesteld uit zes Katho
lieke leden, vjjf leden van de
P. v. d. A., een partijloze,
mr. Stikker van de V. V. D.
en mr. Schokking van de C.
H. U.
Aan de heer Drees was 't
minister-presidentschap aan
geboden. Op 28 October werd
nog mr. D. G. W. Spitzen
als minister van Verkeer en
Minister-president dr. W. Drees komt bp het gebouw van de
Tweede Kamer aan voor het afleggen van zijn verklaring op
20 December.
De jaarmarkten in
Terneuzen en Axel
Wanneer wij voor Zeeuwsch-
Vlaanderen een terugblik werpen
over liet afgelopen jaar. dan gaat
vanzelfsprekend onze aandacht in
de eerste plaats uit naar de weder
houw.
Is er reder, tot tevredenheid?
Oppervlakkig beschouwd zou men
deze vraag ontkenend moeten be-
antwoorden. maar wanneer men
eens goed om zich heen ziet. is er
toch ook reden tot optimisme. Een
onmiddellijke woningnood is er
niet meer. Zeker, het groot aantal
noodwoningen is daarvan de oor
zaak en het is wenselijk dat de
meeste van ciezc noodwoningen
spoedig verdwijnen, speciaal die
van hout zijn opgetrokken, om
dat deze woningen allerminst dege
lijk blijken te zijn. Er zijn echter
dit jaar een groot aantal woning
wetwoningen gereed gekomen, dus
permanente huizen. Beziet het ge
weldige woningcomplex in Bres
kens, dat nagenoeg gereed is. Telt
men daarbij de noodwoningen in
het noodplan en de huizen in het
dorp. die herbouwd zijn dan is het
Waterstaat aan dit kabinet
toegevoegd.
Dat het regeerkracht had,
heeft het tweede half jaar
van 1948 bewezen.
BELANGRIJK WERK.
Onze volksvertegenwoordi
ging en de regering hebben in
het afgelopen jaar belangrijk
werk verricht. Vooral finan
ciële en economische vraag
stukken vroegen haar aan
dacht: conversie van de
taatsschuid wet van 18
Maart)de nationalisatie van
de Nederlandse Bank (wet
van 23 April). Noodregeling
Gemeentefmanciën (wet van
15 Juli), verschillende wets
ontwerpen betreffende de ac-
cijns en de belastingen, de
geldzuivering, de verlaging van
de voedselsubsidies, de ophef
fing van de distributie. de
loon- en prijspolitiek en de
bedrijfsorganisatie. Voorts de
verhouding tot het buitenland,
de West-Europcse. samenwer
king en de gezamenlijke de
fensie. de Marshall-hulp en de
Benelux.
Pensioenen werden verhoogd
en nieuwe ingesteld; de totali-
sator werd weder ingevoerd;
het Hoger Onderwijs kreeg
subsidie: een wetsontwerp tot
verplichte werkloosheidsverze
kering werd ingediend; op 't
gebied van de wederopbouw
maakte de regering enige
wetsontwerpen aanhangig, als
mede een tot het tegengaan
van lichtvaardige echtscheidin
gen en een tot regeling van
het ontslagrecht; het wets
ontwerp op de publiekrechte
lijke bedrijfsorganisatie is ter
beoordeling aan het parlement
voorgelegd, evenals het wets
ontwerp op de materiële oor
logsschade en dat betreffende
de onteigening op het gebied
van het perswezen.
Veel nuttig werk is dus ver
richt, maar veel bleef onaf
gemaakt liggen. Ook 1949 zal
een zwaar jaar worden. Goed
begrip en een goede onderlin
ge verstandhouding zullen re
gering en parlement over de
moeilijkheden kunnen heen-
helpen.
(Nadruk verboden).
aantal woningen dal Breskens had
voor de vernieling, practisch weer
bereikt. Want ook in de dorpskom
wordt aardig gebouwd en zodoende
komt deze gemeente weer flink
op peil. Het aantal inwoners is bij
na weer op hetzelfde peil als voor
de verwoesting, door de terugkeer
van ongeveer 800 zielen, waardoor
deze vissersplaats thans pl.m. 2900
zielen telt. Ook in 1948 was er rouw
in Breskense vissersgezinnen, door
dat verscheidene hun leven lieten
op zee.
Een grote teleurstelling is dat
ook in 1948 aan het herstel van de
haven niets ia gedaan. Daarente
gen ondergaal de fabriek van ,,de
Schelde" een belangrijke uitbrei
ding en hier openen zich gunstige
perspectieven voor Breskens.
IN OOSTBCRG.
Ook in 1948 kon met de herbouw
van het centrum nog niet worden
begonnen, omdat met de doortrek
king van de nieuwe rijksweg nog
niet is aangevangen. In de straten
die hier buitsn vallen, is intussen
aardig gebouwd. Het eerste com
plex woningwetwoningen kwam in
Mei gereed en juist dezer dagen
zijn opnieuw 80 van deze huizen
betrokken, terwijl de overige 72
woningwetwoningen over zéér
korte tijd gereed zullen zijn. Van
woninggebrek is dan ook in Oost
burg géén sprake meer. hetgeen
blijkt uit de bevolkingsaanwas, die
in 1948 ruim 200 bedroeg, waar
den wai
Vrije Vuil .Qiuia nucit ve
Ïien. Dc zeewering werd ook dit
aai- niet-'hersteld, terwijl ook d«
zeesluis in Catlzund een groot zor
genkindje bliift. Alles door de wei
nige medewerking van de rijks
waterstaat.
Overigens kreeg dit Waterschap
wel nieuwe hoofdingelanden, maar
nog altijd geen nieuwe, definitieve
dijkgraaf.
Om nog even bij het herstel te
blijven, aan dc monumenten werd
veel aandacht geschonken. De res
tauratie van het oude weeshuis te
Aardenburg werd practisch vol
tooid. De werkzaamheden aan de
St. Baafkerk werden voortgezet,
evenals aan dc kerken te St. Kruis
en Biervliet cn ook IJzendijke. De
open standaardmolen te Retran-
chement werd gerestaureerd.
BUSSEN.
Het reizen in Zeeuwsch-Vlaan-
deren werd veel verbeterd. De
trams werden, voor wat betreft het
passagiersvervoer, op stal gezet en
ervangen door bussen.«Slechts het
traject Brest cns-Hoofdplaat-Bier-
vliet .wordt nog met de tram on
derhouden. daar de wegen aldaar
zo slecht zijn, dat busverkeer on
mogelijk is.
De spoorweg Terncuzen-Meche-
len werd. voor wat betreft het ge
deelte in Zecuwsch-Vlaanderen.
door de Ned. Spoorwegen overge
nomen. Hoewel de trein nog rijdt,
mag verwacht worden, dat ook
hier spoedig busdiensten de trein
zullen vervangen.
Nog is de verbinding tussen W.-
en O. Zw.-Vlaanderen niet ideaal,
doch wat in 1948 nog niet tot stand
kon Komen, n,l de inpoldering van
de Braakman, zal zeer waarschijn
lijk in 1949 geschieden Dit jaar
In de haven van Breskens werd druk gewerkt aan liet ge
reedmaken van dc nieuwe aanlegplaats voor de ferryboot.
Eerst Het de boot op zich wachten, toen bleek de „fuik" te
nauw en nu wacht Breskens nog altijd op het. in de vaart
brengen van de „echte" forryboten.
door verwacht mag worden dat
begin Januari de 3000 zal-worden
overschreden Dan zal Oostburg
dus pl.m. 200 zielen meer hebben
dan in 1944, voor de bevrijding.
Ook in de andere gemeenten is
bevolkingsaanwas merkbaar, gro
tendeels als gevolg van de bouw
van woningwetwoningen en parti
culiere'herbouw. Zo bijv. in Aar
denburg, Slul', en Schobndijke.
Het uitbllj'-rn van de definitieve
oorlogsschaderegeling vormt nog
steeds een handicap.
WEGEN.
Aan hel hei stel van de wegen
werd in 1948 heel weinig gedaan
en deze werpen er, ondanks de
kapitalen die er aan zijn gespen
deerd door walerschaj) en gemeen
ten. niet betcv op. Wij denken bijv.
aan dc weg Oostburg, Waterland-
kèrk; OoslbuigGroedc: Hoofd
plaat—NieuwLmdse molen e.a.
De brug aan de Liter kwam ein
delijk gereed, doch de brug aan
het Suisse veer blijft een groot
struikelblok vormen. Onbegrijpe
lijk intussen nu de nieuwe weg
PotjesSluis in gebruik is gesteld.
Hiermede zijn wij meteen te
recht gekomei: bij de moeilijkhe-
Op weg naar vernieuwing
Het ten einde spoedende jaar is in vele opzichten een merk
waardig jaar geweest. Wanneer wij in onze herinnering
terugroepen wat 1948 op 't terrein van de binnen- en bui
tenlandse politiek bracht, dan vertoont zich 'n kaleidosco-
pisch beeld, boeiend enerzijds en aan de andere kant toch
ook weer verontrustend. In deze wirwar van beelden zijn
er een paar, waarop de blik 'n ogenblik langer mag rus
ten. De opeenvolging van gebeurtenissen is vaak 'n ver
bijsterende geweest en al moge er sprake zijn van enige
bemoedigende aspecten, het totaalbeeld is zorggevend en
het geeft velen het gevoel van onzekerheid en onrust.
Het evenwicht van krachten is uitermate labiel en daar
om is het goed en nuttig de aandacht te bepalen bij wat
zich op het terrein van het geestelijk leven, in het leven
der kerken heeft afgespeeld.
nir. J. II. L. van Schaik,
de kabinetsformateur
Zeker heeft wat in 1948 de
wereld in verwarring heeft ge
bracht, de kerken niet onbe
roerd gelaten. Sterker nog: de
kerken hebben de invloed van
het wereldgebeuren wel dege
lijk ondergaan. Op vele terrei
nen van politiek en maatschap
pelijk leven hebben de kerken
gesproken. Dat was van te gro
ter gewicht, omdat dit woord
van de kerken zich niet be
paalde tot algemene neutrale
formuleringen. De kerken staan
midden in deze worsteling van
elkander tegenstrevende mach
ten. Zij zijn partij in het con
flict der geesten.
WERELDRAAD DER KERKEN.
Het congres van de Wereld
raad der kerken, dat deze zo
mer in Amsterdam werd ge
houden heeft daarvan wel op
zeer duidelijke manier het be
wijs geleverd. Wat de openbare
mening in de wereld in een
welhaast ademloze spanning
houdt: de botsing tussen Oost
en West, dit vraagstuk beheers
te voor een goed deel ook de
discussies op de Amsterdamse
Assembly. De redevoeringen
van een Foster Dulles, een Hro-
madka, Barth, Brunner en Nie-
buhr, het waren hoogtepunten,
niet slechts om de betekenis
van het congres te verhogen,
maar vooral, omdat zij aan de
plaats van de kérken der we
reld in de botsingen, waarvan
men in brede kring vreest, dat
zij tot een catastrofe zullen lei
den, een zeer bijzonder accent
hebben gegeven: De kerken
kunen. het zich niet veroorlo
ven, reeds niet krachtens de
haar van Godswege versterkte
opdracht, zich te distanciëren
van ales wat niet valt binnen
het streng-organisatorische be
reik. Zij kunncit zich niet af
zonderen binnen de omheining
van confessie en dogmatische
overwegingen, haar opdracht
reikt over de kerkmuren heen.
En zo is dan ook het thema
van dit congres te zien: de
wanorde der wereld en het
heilsplan Gods. Onder dit the
ma konden 4000 afgevaardigden
van bijna 150 kerken uit ruim
40 landen elkander in Amster
dam ontmoeten .verscheiden in
opvatting .verscheiden in ritus,
verscheiden in taal en ras,
maar één in het belijden: Jezus
Christus als Heer en Heiland.
In Amsterdam was het mo
gelijk, dat Amerikanen en Ne
gers, Duitsers en Fransen elk
ander de hand reikten. Vooral,
dat de Duitsers met 'een zo
goed-voorbereide delegatie in
Amsterdam waren, heeft aan
deze bijeenkomst der kerken
een bijzonder cachet verleend.
Wat ln 1945 in Stuttgart ge
schiedde, toen de vertegen
woordigers der wereldkerken
de Duitsers de hand konden
reiken, dat vond in Amsterdam
een hernieuwde bevestiging.
Van de kerken uit wordt iets
ondernomeiwwat men een door
braak zou Kunnen noemen. Dat
is geen leuze, dat is een daad
van geloof en het is deze daad
van geloof, welke de kerken
dringt tot een getuigenis, ook
in de netelige problemen, waar
door de wereld van 1948 in
twee elkander vijandige kam
pen gescheiden werd gehouden.
De kerken, in de nood van het
wereldgebeuren, tot elkander
gebracht, trachten daarvan iets
blijvend concreet te maken in
de broederschap, de Oekume-
ne, de Wereldraad der kerken,
die, 10 jaren nadat daartoe 't
besluit werd genomen, defini
tief kon worden geconstitu
eerd, terwijl een werkcomité
van 90 personen op de aan
vaarde grondslag het organi
satorische werk verder ter
hand zal nemen-.
ONTWERP KERKORDE
VOOR DE
NED. HERV. KERK.
Voor Nederland was het jaar
1948 niet alleen belangrijk door
het Amsterdamse congres. Ook
op eigen erf van kerkelijk le
ven werd dit jaar van bijzon
der gewicht.
De Generale Synode van de
Ned. Hervormde Kerk aan
vaardde in Juli het ontwerp-
kerkordc in eerste lezing. Ér
is over dit ontwerp heel wat te
doen geweest en nog is men
het er in vele kringen lang niet
over eens, of men met het aan
vaarden van deze nieuwe kerk
orde de Hervormde Kerk in
Nederland wel een dienst heeft
bewezen. Dit ontwerp toch is
een zeer bewuste poging de
richtingen in de kerk tot elk
ander te brengen. In vele plaat
sen stuit het gesprek der rich
tingen nog op tegenstand en af
wijzing en zowel van de zijde
der orthodoxe richting als van
de links-vrijzinnige groepen is
verzet aangetekend.
Niettemin, de Generale Syno
de nam met vrijwel algemene
stemmen haar besluit en daar
mede deed zij een gewichtige
stap op de weg naar kerkelijke
vernieuwing. Ook dit is een
vrucht van wat in de oorlogs
jaren werd gezaaid. Wie het
uitnemende en goed-gedocu-
menteerde boek van ds. H. C.
Touw over het verzet der ker
ken leest, zal daarin de ele
menten kunnen vinden, waar
uit het ontwerp voor de Nieu
we Kerkorde, welke Nederland
zyn Protestantse volkskerk be-
gebouwd. Wanneer deze kerk
orde eenmaal in werking zal
treden, zal zij dat doen als een
getuigenis van een Christus-
bel ijdënde Volkskerk.
I. K. O. R.
In dit verband mag ook wor
den gewezen op het werk van
het Interkerkelijk Overleg in
Radio-aangelegenheden. Inter
kerkelijk Overleg, men kent dit
stuk practisch oecumenisch
werk uit de oorlogsjaren. In de
verkondiging heeft dit werk
thans o.m. vorm gekregen in
het Ikov, dat ook beoogt de
confessionele verschillen niet
te verdoezelen, maar te over
bruggen. Daartoe benoemde de
Synode onlangs 'n commissie,
van wie men mag verwachten,
dat zij binnenkort met een be
langwekkend rapport voor de
dag zal. komen.
KERK EN WERELD.
Een woord nog over het In
stituut Kerk en Wereld te
Driebergen, dat in het afgelo
pen jaar op de vele terreinen,
waar de kerk en de wereld
elkander raakten belangwek
kend en baanbrekend werk
heeft verricht.
Niet slechts door de opleiding
van werkers ln kerkelijke ar-
bei, maar vooral ook door het
contact dat het tot stand bracht
met vele beroepsgroepen. De
oorlog heeft in vele beroeps
groepen een verwijdering te
weeg gebracht met betrekking
tot de geestelijke vragen. Het
Instituut Kerk en Wereld komt
niet tot deze beroepsgroepen
met de vooruitgeschoven pre
tentie, dat de kerk het nu wel
eens zal vertellen. .De kerk zelf
staat midden in de problema
tiek; zij wil staan naast hen,
die in de praktijk van hun da
gelijks werk telkens weer met
de vragen worden geconfron
teerd. Kerk en wereld breidt
deze confrontatie uit tot een
ontmoeting met het' getuigenis
van de kerk.
In het afgelopen jaar werd
doelt te hergeven, mede werd het gesprek aangeknoopt met
viel intussen de beslissing daar
toe, welke beslissing zeer belang
rijk is.
DE LANDBOUW.
Het afgelopen jaar was voor de
landbouwers niet. ongunstig. Ver
scheidene gewassen brachten een
rijke oogst, anderen waren matig
en enkelen waren slecht. Door
elkaar genomen, is er reden tot
tevredenheid. Er werden 75 nieu
we hangars gebouwd en ook wer
den er een aartal nieuwe schuren
gebouwd.
De boeren gaven blijk van grote
wilskracht, getuige de mooie suc
cessen van de paarden- en veefok
kerij.
De jaarmarkten in Terneuzen en
Axel werden weer in ere hersteld
en bleken duidelijk aan dé ver
wachtingen te voldoen.
De suikerfabrieken te Sas "van
Gent be indigden een zeer ge
slaagde campagne. Voorts moet
nog de vooruitgang van de fruit
teelt in Hoek en Philippine ge
memoreerd worden.
Gezocht wordt naar industrie
mogelijkheden en zo werd dit jaar
de eventuele oprichting van een
strokartonfabriek ln Westdorpe on
der het oog gezien. Weliswaar is
nog geen onmiddellijk succes ge
boekt, maar. zijn wij goed inge
licht, dan zijn de vooruitzichten
toch gunstig
Op cultureel gebied was de op
voering van de Matthüuspossion in
Hulst de belangrijkste gebeurtenis.
tal van beroepsgroepen, zowel
met kerkelijk belangstellenden
als met hen. voor wie de kerk
geen stem meer heeft. In de
dingen van iedere dag is dit
werk van Kerk en Wereld een
belangwekkende onderneming.
DE KERK IN INDONESIË.
Wat in Nederland binnen de
Hervormde kerk gebeurde vol
trok zich ook, zij het in een
niet zo ver voortgeschreden
proces binnen de Protestantse
kerken in Indonesië. Van Ne
derland uit gingen enige dele
gaties naar Indonesië, om daar
de band met de Protestantse
kerken te versterken. De poli
tieke verwikkelingen hebben
weliswaar enige verwarring te
weeggebracht, maar geleidelijk
aan keert het vertrouwen weer.
Het wordt steeds duidelijker,
dat in de uiteindelijke regelin
gen de invloed van de kerken
groot zal zijn cn het is ook op
die gronden, dat de Generale
Synode van de Ned. Hervorm
de kerk zich onlangs met een
indrukwekkend schrijven tot de
ministerraad heeft gericht
Het jaar 1948 was een jaar
van gedenken. Het was voor de
wereld en ook voor Nederland
een gewichtig jaar.
Voor de kerken der wereld
en voor de Protestantse kerken
in Nederland was het een groot
jaar.
(Nadruk verboden).
