Ongestroomlijnde Kerstmis
Kerstfeest in Engeland
ONZE KERSTPUZZLE:
Ook in Amerika een
familiefeest als bij ons
Gemeenschaps Kerstboom bij het
Vütte Huis
Tussen hulst en sparretakjes
VIERDE BLAD
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VRIJDAG 24 DECEMBER 1948
(Van onze correspondent)
New York. Dec....... „en alg ik het goed begrijp dan rijdt er een
robot inplaats van een Kerstmannetje by jullie in Amerika. In
zyn ingewanden is een geluidinstallatie aangebracht, waar
door een gesyncopeerde versie van het A Denneboom" weer
klinkt, terwgl hij op z'n straalmotorslee (voorafgegaan door
een sneeeuvlokken-machme) door de modderige straten van
New York rijdt en met een katapult-installatie zijn geschen
ken naar de 102e verdieping mikt..."
Dat schreef mijn vriend uit Enschede. Hij mag blij zijn, dat
hij het uit Enschede schreef. Hier had hy het niet moeten de
biteren. Wellicht zelfs hadden verontwaardigde huisvaders
hem voor de commissie voor anti-Amerikaanse activiteiten
gedaagd. Want al viert de Amerikaan slechts de 25e Decem
ber, het is een ongestroomlijnde Kerstmis en een familiefeest
zo genoeglijk als in Londen ofEnschede.
De Amerikaan heeft zijn ei-
§en kerst-tradities, waarop hij
ijzonder trots is. Tegen 20
December begint het laagje gs,
dat ieder Amerikaans zaken
man uit zelfverdediging om
zijn hart heeft laten vriezer.,
te ontdooien. In de daarop
volgende dagen is zijn hoofd
meer bij die ene dag van zijn
feest dan bij welke belangrijke
zakentransactie ook. Hg is gul
voor zijn gezin, zijn personeel,
vrienden en onbekenden. Oo;:
Amerika heeft zijn Stille Ar
men. Maar op Kerstmis ig er
niet één gezin, niet één eenza
me ziel. die niet ergens in zijn
omgeving zich kan koesteren
aan de warmte die medemen
sen kunnen uitstralen.
VERLEDEN JAAR
Verleden jaar nodigde eer
dorpsgemeenschap 200 gezin
nen van de staf van het Secrc
tariaat der O. V. N. uit voo
een driedaags verblijf. Een sta
tisticus uit China en zijn
vrouw logeerdener op een
boerderij en een paar secretr
ressen vierden er de Kerstmis
van him leven met- het gezi"
van de bakker. Er waren
meer naties verenigd dan ooi!
in de Veiligheidsraad...
Als altijd in deze dagen,
gaan de gedachten van de Ame_
rikanen eerst uit naar hen, dir'
op Kerstmis alleen zijn. Vak
verenigingen of Kerkbesturen
huren een vliegtuig af om kle
ren, tabak, kleine geschenken
en niet te vergeten: plum-
pudding te laten bezorger
aan de vuurtorenwachters
langs de Oostkust. En als het
nodig is om afgelegen plaat
sen te bezoeken stapt he'
Kerstmannetje in een helicop
ter teneinde persoonlijk ge
schenken te bezorgen, verge
zeld van minstens een persfo
tograaf of een verslaggever.
In de ziAenhuizen van leger,
luchtmacht en marine vindt
men op deze dagen Bob Hope,
Bing Crosby, Dinah Shore en
de creme de la creme van Ame-
ka's kleinkunstenaars. In deze
dagen tonen zij, die een suc
ces werden in het Amerikaan
se leven, dat zij hun verplich
tingen jegens minder gelukki
gen niet hebben vergeten.
Een paar dagen van te vo
ren zijn de grote kantoren van
spreekkamer tot directie-salon
versierd. Vaak ook staat er
een kerstboom, meestal onver
sierd maar met een strakke
pyramide van fel-witte kaar
sen. En in die dagen wordt de
band tussen chefs en onderge
schikten men is hier toch
al sterk geneigd elkaar bij de
voornaam te noemen hech
ter. (Misschien klinkt het on
vriendelijk hieraan toe te voe-
fen, dat bedrijfseconomen heb-
en vastgesteld, dat dit htt
werk van -het gehele personeel
en de teamgeest .bijzonder ten
goede komt). Men geeft elkaar
kleine geschenken, vaak ook
met een spotversje, zoals wy
dat met Sinterklaas in de fa
miliekring plegen te doen,
maar er is ook een extra
Kerst-bonug van de baas. Het
hoogtepunt komt de middag
voor Kerstmis, wanneer het
personeel en hun vrienden de
Kerstcocktail komen drinken
en de strakke ïynen van de bu
reaux vervagen ondér kleurige
Kerstkleden waarop bakken
met snuisterijen staan.
BIJ HET WITTE HUIS
Officieel begint de Kerstvie
ring pas nadat president Tru
man in dc grote tuin van het
Witte Huis in Washington de
lichten van de „gemeenschaps.
Kerstboom" ontsteekt. Dat is
het sein, waarop de lichten
van gemeenschaps Kerstbo
men" op de pleinen van dorpen
en steden over het gehele land
aangloeien. Dat de plechtig
heid door de omroepmaat-
schappijen over het gehele
land wordt uitgezonden behoeft
geen nader betoog; en dit jaar
vootf het eer^t zal men de gro
te gebeurtenis op de televisie
trachten vast te leggen. Wie
thuis nog geen televisie-toestel
heeft en dat zgn 137 van de
140 miUioen Amerikanen
kan desnoods in een restau
rant of in de etage van de
radio-handelaar de president
zijn Kerstboodschap horen en
zien uitspreken, en daarna luis.
teren naar de Kerstliederen die
uit de tuin van Amerika's
hoogste functionaris opklinken.
De traditie van de „gemeen-
schaps-Kerstboom". is nog be-
trekkeyjk jong. Zij heeft zich
echter een rotsvaste plaats on
der de Amerikaanse Kerstge
bruiken veroverd. De oor
sprong ervan was 15 jaar ge
leden, toen president Calvin
Coolidge in de tuin van zijn
ambtswoning een plechtigheid
bijwoonde rond een Kerstboom,
die hem uit zijn geboorte-staat
Vermont, was gezonden. Een
jaar later plantte het Bos-
bouwbeheer een huizenhoge
spar in de tuin van het Witte
Huis en sindsdien brengen de
gekleurde electrische lichtjdk
en het plechtige galmen van
iog 1
van de boom, ieder jaar de wa
me Kerstboorschap aan Wash
ington en het gehele land.
IN NEW YOEI
De gemeenschaps-kerstboon
van New York staat op Roc
kefeller Plaza, ingesloten doo
zes reuzen van wolkenkrabbers
Met zijn honderden lichter
geeft de torenhoge boóm eer
tijdelijke romantische sfeer aa:
dit deel van de jakkerende me
tropolis. Het is een Kerstprenl
die moeilgk door tekena,afs o
fotografen is vast te legge
en waarvan de stemming ii
een woordbeeld nauwelijks t<
treffen is. De zwart afteke
nende wolkenkrabbers met hur
verlichte kantoorlokalen, de
grote Kerstboom, die zijn
gloed over het drukke plein
werpt, de kopllchten van de
duizenden auto's en bussen, de
fleurige kunstijsbaan in de diep
te van het plein aan de voet
van de Kerstboom, de drom
men mensen die even hun
avondlijke haast vergeten en
met pakjeg m de armen naar
dit fantastisch kleurrijk
schouwspel blijven staren, blij
ven de bezoeker van New
York bg als een onvergetelijke
herinnering.
OOK VOOR DE ARMEN
Op de hoeken van het plein
en van vrjjwel ieder straten-
blok staan Kerstmannetjes op
gesteld. die luid belrinkelend
de aandacht op de collecte
bussen vestigen, waaraan nie
mand voorbggaat zonder een
nickel (5 ct.) of een dime (10
ct.) bg te dragen aan het
Kerstfeest voor de minderbe
deelden. De organisatoren vin
den er tussen het zilvergeld en
de bronzen centen af en toe
biljetten van 100 dollar. Zelfs
voor de armsten aller armsten
in New York's pauperbuurt, de
Bowery, is een Kerstmaaltyd
van kalkoen en plumpudding
verzekerd. Op Kerstdag zelf
kan men daar bedelaars, werk
lozen, onvolwaardigen voor de
ingang van de verwarmde en
versierde eetlokalen zien staan,
waar deze maaltyden worden
opgediend. Langzaam schuife
len zg verder in de rij tot het
eindelijk hun beurt zal zgn om
een uur lang Kerstmis te vie
ren...
Kerstavond in Amerika ls
als bg ons in Nederland: zelfs
in de Zuidelgke delen des lands
waar men Kerstfeest viert bij
een zonnige zomertemperatuur
die aan het Indonesisch kli
maat herinnert, zgn de straten
verlaten en slechts dé eenza
men scharen zich om het tele
visie-toestel in de bar om al
thans een zweem van gezel
ligheid te gevoelen. De Kerst
avond begint voor velen met
de heruitzending van Dickens
Christmas Carol door Lionel
Barrymore op waariyk ontroe
rende wgze voorgelezen.
ZINGENDE JEUGD
Vóór het donker trekken
groepjeg padvinders en pad-
vindsters, schoolkinderen en le
den van het kerkkoor van huis
tot huis om Kerstliederen te
zingen. Brandende kaarsen in
de ramen der huizen geven
aan waar de zangers van een
welkom onthaal verzekerd zijn.
Op het platteland gaan ze
rond In sleden of in vrachtau
to's, warm gehouden door hoog
opgeladen stro en bezoeken bg
voorkeur de meest afgelegen
boerderijen om ook daar de
Kerststemming mét de bewo
ners te delen. De rest van de
avond en de gehele volgende
dag is bg uitstek gereserveerd
voor de familiekring en de hui_
selgke haard. En behalve voor
doktoren, politie en brandweer
is dit de dag, waarop men
zelfs in Amerika kan spreken
van volkomen rust. Vergeten
zgn de grootste verkeersop
stoppingen van het hele jaar,
die in de voorafgaande dagen
zgn geregisteerd de eindelo
ze files voor de toemiketten
van de stations en de hall# van
de vliegvelden; de dichtgepak-
te menigte dle met koffers vol
pakjes, manden vol etenswa
ren zich In bus of ondergrond-
Kalkoen heeft bijna afgedaan
DE PLUMPDUDDING BLEEF
(Van onze corrrespondent)
Londen, "Dec. Wekenlang reeds heeft ieder Engels gezin
.'oorbereidselen getroffen voor de viering van het traditionele
Sngelse kerstfeest. Van October af al is men bezig met het
npakken der kerstpakketten voor familieleden overzee, on-
ier wie de bezettingstroepen in Duitsland een voorname plaats
innemen. Want het Engelse kerstfeest, als is het dan ontdaan
van veel van zijn vooroorlogse overdaad en glorie, is en blijft
le mijlpaal in het Engelse leven.
De Nederlandse Charitas-
Mlssie in Berlijn heeft honderd
Nederlandse en Duitse kinde
ren in de vroegere Duitse
hoofdstad een Kerstfeest be
reid. Wij zien hier de kinde
ren aan de Kersttafel zich te
goed doen aan Hollandse ca
cao en koek.
se wringen of op het laatste
ogenblik nog een Kerstboom
van de markt trachten te be
machtigen. Op de schoorsteen
mantels in elk Amerikaans
huisgezin staan de Kerstkaar
ten, die men bij voorkeur heeft
zonden via het kleine plaats
je in Indiana, dat Santa Claus
heet en waar de gehele bevol
king van 100 zielen is opge
trommeld om in het postkan
toor dienst te doen om alle
Kerstkaarten en pakjes te
voorzien van het echte post
stempel van de Kerstman:
Santa Claus.
Zo is het Amerikaanse Kerst,
feest. Er komen stroomlijn
noch straalmotoren aan te Pas-
(Nadruk verboden)
Vraag een Engelsman wat hiji
zich bijv.' herinnert van het'
jaar 1938 cn tien tegen een z'l
hij antwoorden, dat hij' toen zijn j
laatste vooroorlogse Kerstmis:
vierde met een overvloed
van kalkoenen en goedkope
whisky voordat Hitier al zijnl
volgende kerstmaaltijden in de1
war schopte, en oh ja, in det
jaar was Chamberlain nog naar.
die lui in München gevlogen
en Bois Roussel won de Derby.;
Wat gebeurde er in 1942? Toen!
had hij zijn kerstdiner in de
schaduw van zijn tank, in de
moordende hitte van Tobroek.
In 1943? Kerstrantsoenen in Si
cilië of Birma. 1944? In een
veldhospitaal in de Ardennen.
Wereldschokkende gebeurtenis
sen zal hij vergeten, maar hij
kan een nauwkeurig verslag
geven van alle kerstmissen van
zijn jeugd af. Want Kerstmis in
Engeland is een traditie. Het
is voor alles een familiefeest,
een reuni van het hele volk.
KERSTKAARTEN.
Millioenen bontgekleurde
kerstkaarten gaan naar vrien
den, familie en bekenden in de
Dominions en in Engeland zelf.
Alle ontvangen kaarten worden
op de schoorsteenmantel uitge
stald, temidden van takken
hulst en kaarsen. Op deze wijze
worden gedurende de kerst
week ook alle afwezigen her
dacht. Sentimenteel? Zeker,
maar in deze ene week van het
jaar is dit „geoorloofd" en
wordt het flegmatieke masker
zolang aan de kapstok gehan
gen. Veelkleurige guirlandes,
kerstklokken, kaarsen, hulst,
kerstbomen en knetterende open
houtvuren geven een feeststem
ming aan alle huiskamers. De
traditionele mistletoe ontbreekt
nergens. Dit kusveroverende
takje met zijn witte besjes
wordt op alle mogelijke en on
mogelijke plaatsen zo strate
gisch mogelijk opgehangen, in
alle huizen, kantoren, restau
rants, winkels, taxi's en liften,
ja zelfs op de perrons van de
Londense ondergrondse spoor
wegen. Een geliefkoosde ge
woonte der militairen is een
takje mistletoe op hun pet te
bevestigen. Het is dan een een-I
voudige operatie om de pet mit
een zwier boven het hoofd vanj
een jonge schone te houden!
HET KERSTMAAL.
Het hoogtepunt van de eerste
Kerstdag is de traditionele
kerstmaaltijd. Voor de oorlog
vormde een enorme kalkoen
hiervan de hoofdschotel, of, in
dien de familiekas hier geen
tien gulden voor kon uittrek
ken. had men voor een paar
gulden een vette gans of een
eend .Het na-oorlogse kerstmaal
is echter in vergelijkende
trap een schrede achteruit
gegaan. Slechts weinigen kun
nen zich een kalkoen veroorlo
ven tegen de huidige prijs van
zeven pond sterling (ruim ze
ventig gulden, per vogeL Bo
vendien zijn kalkoenen nu nog
schaarser dan verleden jaar.
daar de regering ze deze keer
uit bezuiniging niet meer uit
Argentinië geïmporteerd heeft
en de invoer van Ierse kalkoe
nen bijna gehalveerd werd. Het
merendeel dezer vogels ls via
de zwarte markt in de keukens
In ons Kersnummer willen wy ditmaal ook weer een speciale Kerstpuzzle
aan onze lezers voorleggen, waarvoor zoals gewoonlijk 12 prijzen ter be
schikking worden gesteld, te verdelen over alle gebieden,- van Zeeland.
Oplossingen, uitsluitend van abonné's, worden uiterlijk Maandag 3 Januari
ingewacht bij de redactie te Vlissingen. Op de enveloppe of briefkaart aan
de adreszgde vermelden: „Kerstpuzzle." v
Van links naar rechts: 1. Onvervalst; 3. Knaagdier; 7. Door vuur verte
ren; 9. (over hele breedte) weg met bomen; 12. Voegwoord; 13. Grond
soort; 15. Deel van schip; 17. Meningsverschil; 19 Plezier; 21. Koud; 22.
Slede; 23. Vuurpyi; 24. Stryd tussen bevolkingslagen; 29. Uitroep; 30. Iemand
die ambt bekleedt; 32. Frans impressionistisch schilder; 34. Boom; 35. Het
(Eng.); 36. Bezoek; 39. Drank; 40. Inheemse slang; 42. Rgksuniverslteit;
43. Met slede rijden; 45. Drank (meeerv.)47. Vorm ww zijn; 48. Leerver-
trek; 51. Plaats ln't Gooi; 54. Wat m.i.v. 1 Jan. zonder bon komt; 55. Wan
neer; 56. Wal; 68. Plant; 60. Motorschip (afk); 61. Voor (Lat); 62. Gou-
vemeurgeneraal (afk.); 64. Houten verpakking; 65. Valse eed; 68, Vermoe
den; 69. Jongensnaam.
Van boven naar beneden: 1. Jongensnaam; 2. Radiostad; 3. Maker van
fyn gebak; 4. Voegwoord; 5. Van der (afk.); 6. Water In Friesland; 8.
Muziekterm; 9. Geen enkele uitgezonderd; 10. Nieuw (Lat); 11. Muziekdeel
uit opera; 14. Lengtemaat; 18. Vogel; 18. Vaartuig; 20. Tegenstelling v.
gevangenschap; 21. Schaaldier; 22. Slee; 25. Stad In NJL; 26. ItaL schilder
uit 16e eeuw; 27. Andere uitdrukking voor zoveelte (twee woorden); 28.
Speer; 31. Land in O. Europa; .83. Afstammelingen; 37. Diererftuin; 38.
Glans (abstract); 41. Het overbiyvende; 44. Ergens over napraten; 45. Mu
ziekstuk van H&ndel; 46. Beweging op maat van muziek; 49. Bolgewas; 50.
Vat met één hengsel; 52. Mannetjesdler; 53. Plaats ln Gelderland; 66. Doc
tor (Afk.); 57. Vaartuig; 59. Niet wys persoon; 63. Pers. Voorn, woord; 06.
Water in Friesland; 67, Plaatsaanduiding.
der grote hotels beland. De he
le Decembermaand hebben
voorts de boeren hun kerstge-
vogelte 's nachts met jachtge
weren moeten bewaken tegen
de strooptochten der zwarthan
delaren!
KALKOEN.
Men schat, dat slechts één op
de duizend gezinnen dit jaar
een kalkoen op tafel heeft, ter
wijl niet meer dan één op de
vijftig gezinnen een- kip of
een gans heeft kunnen
bemachtigen (vijftien k twintig
gulden), zodat het kerstmaal
van de grote meerderheid der
bevolking nu bestaat uitko
nijn! Aan de uitgelaten feest
vreugde doet dit echter niet de
minste afbreuk.
Het kerstdiner begint om on
geveer één uur 's middags en
is de uitgebreidste en uitbun
digst vrolijke maaltijd van het
hele jaar. Maandenlang hebben
de hulsvrouwen hier.hun rant
soenen al voor opgespaard. De
hoofdschotel, hetzij kalkoen of
kongn, wordt overal gevolgd
door de vermaarde warme
plumpudding, een kunststuk dat
met brandewijn en rum over
goten is en brandende wordt
binnengebracht. Een aantal
kleine zilveren muntstukjes
wordt in de pudding meege-
kookt en een portie met een
muntje erin „garandeert" een
voorspoedig Nieuwjaar! Met
het "♦slagen dezer pudding staat
of valt de reputatie van de En
gelse huisvrouw. Halverwege
de maaltijd heeft men onder
tussen al de kerstcrackers open
getrokken en zich uitgedost met
de papieren feestmutsen die
zich daarin bevinden. Deze
luidruchtige maaltijd gaat lus
tig door tot drie uur.
DE KONING SPREEKT.
Op dat tijdstip verstommen
prompt alle gesprekken en het
hele land luistert met gespan
nen aandacht naar de jaarlijkse
radiotoespraak van de Koning.
Ondanks zijn ziekte staat het
reeds vast, dat hg ook dit jaar
niet met deze gewoonte zal bre
ken. Nadat hierna de gebruike
lijke toast op de Koning is uit
gebracht, zomede op alle aan-
en afwezigen(J), legt heel En
geland zich een uurtje ter rus
te om nieuwe krachten te ver
garen. Na deze korte pauze
wordt er zeer lang en uitvoerig
thee gedronken, waarbij de tra
ditionele kerstcake, de hoogste
bakproef der huisvrouw, wordt
aangesneden.
Ook de avond wordt doorge
bracht in de huiselijke kring,
die met inbegrip van Vrienden
en bekenden dikwijls bij dc
dertig personen telt. Na een
avondmaaltijd bestaande uit
koud gevogelte of vlees en kou
de plumpudding, fruit en vele
soorten hartversterkingen,
wordt er gedanst of vermaakt
men zich met gezelschapspelen.
BOXING DAY.
De tweede Kerstdag, Boxing
Day genaamd, is zo mogelijk
nog een verbeterde uitgave van
de eerste Kerstdag, maar wordt
meer buitenshuis gevierd,
's Middags gaat men veelal naar
de populaire Kerst-voetbalwed
strijden of andere sportgebeur
tenissen, gevolgd door een aan
eenschakeling van feesten en
fuiven. Men begint al vroeg
met cocktailpartijen en het be
zoeken van vrienden. Van rie
kleinste dorpsfeestzalen tot in
de grootste hotels worden er
's avonds bals en feestelijkheden
georganiseerd, waar jong en
oud naar toe trekt Wagonla
dingen mistletoe worden er ver
werkt in de versieringen!
Maar Kerstmis is ook het
grootste kinderfeest van het
jaar. Voor hen, zowel als voor
de ouderen, is dit het seizoen
van de pantomines, de grootse
revue-achtige toneelopvoerin
gen van bekende kindersprook
jes, waarin komische actuele
toespelingen op het dagelijks
leven en op bekende regerings
figuren niet van de lucht rijn.
DE WARENHUIZEN.
-Dan zijn er de fantastische
Kerstversieringen te bewonde
ren der grote warenhuizen.
Selfridge's bijv., het grootste
magazijn in Londen, heeft dit
jaar twintig reusachtige clowns
buiten langs de gehele voorge
vel opgesteld, in een regenboog
van kleuren en ballonnen. Dé
clowns zijn gemagkt van plas
tic en zijn tienmaal levensgroot.
In alle grote magazijnen zijn er
speciale kinderattracties, ex-
houdt voorts een Santa Claus
zitting. Dit is het Engelse
Kerstmannetje, met zijn rode
met wit bont afgezette gewaad
en zwarte kozakkenlaarzeu.
Zijn legendarische vervoermid
del is een arreslee getrokken
door rendieren. Op de avond
voor Kerstmis hangen de kin
deren hun grootste kous over
de rand van hun bed. waar zij
op Kerstmorgen hun snoepgoed
en cadeautjes „van Santa
Claus" vinden.
Typisch Engels ls ook het
,.carol"-zingen (kerstliederen)
op straat door groepjes kinde
ren. Van half December af al
trekken de kinderen 's avonds
zingend van huis tot huis met
hun lantaarntje# en luiden zo
het Kerstfeest in, in alle dor
pen en steden.
(Nadruk verboden)