PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ACTIE TEGEN DE REPUBL1EK.BEG0NNEN
Opdracht tot actie moést
gegeven worden
Djocja viel Zondagmiddag
in Nederlandse handen
Kabinet van Oost-Indonesië
trad teleurgesteld af
BILT
Herstel van
recht en orde
Soekarnohad pech.
Tweede Kamer komt
Dr. BEEL
Operaties op Java en Sumatra
Veiligheidsraad komt
vandaag bijeen.
Nederland kan hel niel
langer dulden!
Niet gericht tegen
goedwillende elementen in
de Republiek
Regering van Oost-
Indonesië afgetreden.
191e Jaargang - No. 298
Dagblad, uitgave van de Firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B*
den Boer. Adj. W. de Pagter.
Hoofdred.: G. Ballintijn, Pl.verv.:
W. Leertouwer en H. A. Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS: 32 ct. per
week: f 3.90 p kw.; fr. p. p. I 4.15
per kw.. Losse nummers 10 cent
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 20 Dec. 1948
ADVERTENTIEPRIJS: 18 ct. per
mm. Minimum p. advertentie f 2.50
Ingez. mededelingen dubbel tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
van 15 regels L—Iedere regel
meer 20 cent. ..Brieven qf adres
Bureau van dit blad". 25 cent meer.
Giro nr. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaux te Vlissingen: Vlamingstr. 16-18-20 (tijd.) teL 10 en 51 - Middelburg: Londense Kaai 29. lel. 2077 en 2924 - Goes: L. Vorststr. 55. tel. 2475 (b.g.g. 2228) - Oostburg: Pr. Mauritsstr. 12. tel. 102 - Temeuzen: Brouwerijstr. 2 - Zierikzee: N. Bogerdstr. C 160. teL26
In bliksemtempo hebben zich
sedert Zaterdag in Indonesië
fotaal nieuwe situaties ontwik
keld.
De Nederlandse regering
heeft een „Bewind Indonesië in
Overgangstijd" ingesteld, zon
der verder een beroeo te doen
op medewerking van de Repu
bliek.
De Nederlandse regering
heeft het bestand opgezegd en
is, ten einde recht tn orde te
herstellen in het Republikeinse
gebied, een militaire, of zo m°n
wil tweede politionele actie be
gonnen.
Met verbluffende snelheid
hebben de Nederlandse troepen
zich eerst van het vliegveld bij
Djocja en vervolgens van de
republikeinse hoofdstad zelve
meester gemaakt, terwijl ook
in andere gebieden van' Java
en op Sumatra acties rijn inge
zet.
Zes van de voornaamste leden
van de republikeinse regering
van wie aangenomen werd. dat
zij naar India waren uitgewe
ken, zijn te Djocja geïnter
neerd.
Twee premiers van deelsta
ten, nl. van Oost Indonesië en
Passoendan, hebben hun ontslag
ingediend in* verband met de
Nederlandse actie, zij liet dan
om verschillende beweegrede
nen.
De Veiligheidsraad is tegen
heden bijeengeroepen ter be
spreking van de situatie in In
donesië.
Ziedaar de feiten, zo kort
mogelijk geformuleerd.
Aan alle onzekerheid is dus
een einde gekomen. Na lang
en rijp beraad, doordrongen van
de ernst van het besluit, is de
Nederlandse regering tot han
delen overgegaan, zulks echter
met de uitdrukkelijke verzeke
ring, dat dit niets afdoet aan
het vaste voornemen, de deer
H.M. Koningin Withelmina ge
dane beloften ten spoedigste te
verwezenlijken. Do eindeloze
reeks verdragsschendingen door
de republikeinse regering en
de bovengenoemde belofte der
Nederlandse regering zullen het
de overgrote meerderheid van
ons volk mogelijk maken, de
gedragslijn van de regering
goed te keuren. Ook al zullc-o
er ongetwijfeld groep m zijn,
die de hervatting der vijande
lijkheden betreuren.
De snelle successen zijn be
moedigend en bewijzen, dat de
actie goed is voorbereid en met
overleg uitgevoerd Zij rnogen
evenwel allerminst aanleiding
zijn om in voorbarig optimis
me te vervallen. Het is geens
zins uitgesloten, dat cr een
langdurige guerillastriji nodig
zal zijn, eer men workehjk kan
spreken van herstel var. recht
en orde.
Laat ons hopen, dat de actie
slechts kort van duur bcnceft
te zijn. Nederland is niet tot
hervatting der militairs actie
overgegaan, omdat het daar
plezier in heeft, doch .slechts
gedreven door harde noodzaak
Bovendien is Indonesië geen
interne kwestie, maar een aan
gelegenheid, waarin zich reeds
van het eerste ogenolik af ook
andere staten hebben gemengd.
Op verzoek van de Verenig
de Staten en Australië zal nu
heden de Veiligheidsraad bij
eenkomen ter bespreking van
de situatie, die tuans ontstaan
is. Men zal moeten afwaenten,
tot welk oordeel ten eerste en
tot welke besluiten ten tweede
de Veiligheidsraad komen zal.
Het is echter wellicht goed er
aan te herinneren, dat de pu
blieke opinie in de V S. Neder
land inzake het Indonesisch
conflict niet gunstig gezind was
en dat Australië in het verleden
ccn onbegrijpelijke sympathie
voor Soekarno en de zijnen
heeft getoond. Dit kan de stem
ming in de Raad sterk beïn
vloeden en niemand kan voor
spellen, wat hiervan de gevol
gen zullen zijn.
Ook in dit verbancl zou oi-n
snelle ineenstorting van de Rt-
pubhek voor Nederland gun
stig zijn. Als de ouitenwereid
ziet, dat een vreedzame ontwik
keling in Indonesië inderdaad
slechts belemmerd word door
een kleine groep onwilligrn,
zal er zonder twijfel meer be
grip voor het Nederlandse
standpunt zijn,
Te betreuren is het, dat de
minister-presidenten van twee
deelstaten hun ontslag hebben
verzocht. Moet men er een be
wijs in zien, dat de hervatting
der actie niet beantwoordt aan
de wens van de goedwillende
meerderheid der Indonesische
bevolking en dat de stemming
buiten de Republiek door de
Nederlandse regering verkeerd
werd beoordeeld?
Het is op het ogenblik nog
niet mogelijk deze vraag te be-
Van officiële zijde wordt aan
dit bericht toegevoegd, dat pre
sident Soekarno het voornemen
had dezer dagen- in gezelschap
van enige ministers en advi
seurs naar India te gaan. Soe
karno zou 17 dezer vertrekken
om via Fort de Cock, waar hij
de 18e 's avonds een receptie
zou houden, naar Rangoon in
India te vliegen. Aangezien
geen tegengesteld bericht meer
werd ontvangen, werd ver
wacht, dat de reis conform het
opgestelde programma zou wor
den uitgevoerd, zodat de rege
ring in haar communiqué van
Zaterdag dit vertrek als een
vaststaand feit naar voren heeft
menen te kunnen brengen.
Blijkens Zondag ontvangen
berichten is echter het toestel,
dat Soekarno zou komen halen,
in Singapore onklaar geraakt.
Hieraan is het toe te schrijven
dat Soekarno niet uit Djocja
heeft kunnen vertrekken.
antwoorden, maar weldra zal
blijken wat dit feit betekent.
Eén ding is zeker. In de ge
schiedenis van de Nederlandse
staat is een periode aangebro
ken, waarin de toekomst van
land en volk op het spel staat.
Moge in deze periode God
onze regeerders bij het nemen
van hun moeilijke beslissingen
zegenen met kracht en wijsheid,
Voor het aanhoren van een
regeringsverklaring.
>e voorzitter der Tweede
Kamer heeft de leden telegra
fisch opgeroepen voor een ver
gadering, welke vanmiddag te
vier uur zal worden gehouden,
In deze openbare vergadering
zal de regering een verklaring
nopens de Indonesische kwestie
afleggen.
Vermoed wordt, dat deze ver
klaring niet veel langer dan
een half uur in beslag zal ne
men.
Uiteraard kan thans nog niet
beslist worden, wanneer de de
batten over de regeringsverkla
ring een aanvang zullen nemen,
doch het mbet niet uitgesloten
geacht worden, dat dit reeds
in de avondvergadering van
vandaag zal gescheiden.
De Commissie voor
Goede Diensten.
In een persconferentie heeft
dr. Beel nog meegedeeld, dat
speciale maatregelen zijn ge
troffen voor de veiligheid van
de leden der Commissie van
Goede Diensten te Kalioerang.
Alleen het Amerikaanse lid, de
heer Cochra-n, bevindt zich te
Batavia.
Soekarno reeds geïnterneerd
Zaterdagavond laat is--1- nadat ós Nederlandse regering
's morgeus in alle vroegte was bijeengekomen bekciul ge-
nrJakt, dat de Nederlandse troepen een actie op republikeins
gebi'ed zyn begonnen.
Het was toen reeds Zondag in Indonesië en Radio Bata
via maakte ook bekend, dat Nederlandse parachutisten Zon
dagmorgen om kwart voor zeven in de omgeving van Djocja
zijn geland. Het vliegveld Magoewo, 8 kilometer ten
Oosten van de stad, vilei onbeschadigd in hun handen, waar
na werd aangevangen met het inbrengen van luchtlandings
troepen. Van het vliegveld uit werd opgerukt naar Djocja,
diat in de loop van de dag geheel bezet werd.
De radiozender Djocja verdween uit de aether en via Ra-
dio-Indoneslë werd later medegedeeld, dat kort na de bezet
ting van de stad president Só'ekarno, de vice-president en
premier Mohammed Hat(«i', de oud-premier Sjahrir, de mi
nister van buitenlandse zaken Hadje Agoes Salim en de air-
commodore Soeriadarma tezamen met twaalf andere repu
blikeinse autoriteiten, werden gearresteerd. De geïnterneer
den, die volgens mededelingen van de Nederlandse autoritei
ten zullen worden behandeld met de hoffelijkheid, welke men
aan hun rang verschuldigd is, werden ondergebracht in het
palels van de president of de ambtswoning van Hatta.
Nederlandse troepen, die van
Gombong in midden-Java uit
in Oostelijke richting opruk
ken, hebben Karanganjar be
reikt, welke plaats enkele ki
lometers Oostelijk van de voor
malige bestandslijn ligt. Voorts
hebben Nederlandse troepen in
midden-Java op vele plaatsen
de voormalige bestandslijn
overschreden.
Kort na -middernacht zijn
Nederlandse mariniers, ge
steund door eenheden van de
Kon. Ned. Marine, geland op
de Noordkust van Oost-Java
(bij Poelan, 85 K.M. ten Wes
ten van Soerabaja), welke lan
ding volgens het plan verliep.
Op Sumatra zijn Nederland
se troepen van het gebied der
Negara Soematera Timoer uit
Asahan binnengetrokken. Op
midden-Sumatra Hebben de
Nederlandse troepen op ver
schillende plaatsen de voorma
lige bestandslijn overschreden.
Van officiële zijde wordt ge
meld, dat in het Zuidwestelijk
deel van midden-Java Neder
landse troepen in opmars Ke-
boemen passeerden. In Oost-
Java bezetten Nederlandse
troepen Pepandjeng.
In Noord-Sumatra werden
ongeveer 100 kilometer ten
Zuiden van Tandjongbalei de
plaats Rantauprapat en de on
derneming Wingfoot bezet.
Na de bezetting van het
vliegveld van Djocja landde al
daar een Catalina-transport-
vliegtuig met zeven passagiers.
De piloot een Amerikaan
en de passagiers zijn geïnter
neerd voor verder onderzoek.
GENERAAL SPOOR BIJ
DE OPERATIES.
De legercommandant, luite
nant-generaal Spoor, heeft het
eerste gedeelte van de opera
tie boven het vliegveld Magoe
wo bij Djocja uit zijn eigen
vliegtuig gadegeslagen. Nadat
het zeker was, dat de actie der
parachutisten volgens het plan
was verlopen, hetgeen van de
grond af werd geseind met de
woorden ,,all clear", vloog de
generaal terug naar Semarang,
om daar de embarkatie der
luchtlandingstroepen gade te
slaan. Hij vloog later naar Ba
tavia terug.
De Veiligheidsraad zou van
morgen te 10.30 uur in bijzon
dere zitting bijeengekomen om
de Indonesische kwestie te on
derzoeken. Het verzoek tot het
houden van deze zitting kwam
van de Amerikaanse afgevaar
digde, dr. Jessup. Dc Australi
sche gedelegeerde sloot zich bij
dit verzoek aan.
De secretaris van de Com
missie voor Goede Diensten,
de heer Narayanan, deelde Zon
dag aan Aneja mede, dat de
C.v.G.D. aan de Veiligheids
raad een telegram zou zenden,
waarin dringende aandacht voor
de situatie wordt gevraagd.
Soedjanmoko, een vertegen
woordiger van de Republiek in
Parijs, heeft verklaard, dat Pa-
lar, leider van de Republikein
se delegatie, het standpunt van
dé Republiek voor de Veilig
heidsraad zal uiteenzetten.
Reacties in Nederland zijn rustig.
Amerika wacht nog af.
Republikeinse regering was niet bij machte orde
te garanderen.
Samen de hand aan de
ploeg.
Zondagmorgen heeft de
Hoge Vertegenwoordiger van
dè Kroon. dr.. L. J. M. Beel,
voor Radio-Batavia eén rede
gehouden, waarin hij in de
eerste plaats zeide. dat het
hem leed deed, dat dit eerste
woord, dat hij in zijn nieuwe
functie tot de bevolking van In-
nesië moest richten, 'n hoogst
ernstig woord moet zijn. „Ik
heb enkele weken geleden
mijn ambt aanvaard, aldus
dr. Beel, met de bedoeling
binnen de kortst mogelijke
tijd voorbereidingen te tref
fen voor de invoering van 'n
nieuw bestel in Indonesië, op
grondslag van het met zo
gustig resultaat gevoerde
overleg met de vertegenwoor
digers van de deelstaten. Met
de instelling van het ambt
van Hoge Vertegenwoordiger
van de Kroon heeft de rege
ring definitief een einde wil
len maken aan de oude ge
zagsverhoudingen cn een
nieuwe fase van overgang
willen inluiden naar het uit
eindelijke gemeenschappelijke
doel: de vorming van een
vrij, onafhankelijk federaal
Indonesië.
Nog steeds werd de hooj
gekoesterd, dat uiteindelijk
ook de Republiek haar plaats
in het federaal verband zou
willen innemen. Dat het de
Nederlandse Regering epnst
was, heeft zij getoond door
na maandenlange vruchteloze
besprekingen in November tot
tweemaal toe een ministeriële
missie naar Indonesië te zen
den. De Republikeinse Rege
ring bleek echter niet bereid
en in elk geval niet bij
machte dc voorwaarden
voor een reëel samengaan te
scheppen.
Indien de regering van de
Uit alle delen van de wereld
kwamen reeds in de loop van de
Zondag reacties op de hervatting
vSn hetpolitioneel optreden in
Indonesië binnen.
In de eerste plaats natuurlijk uit
Nederland zelf, waar velen nog
Zaterdagavond, anderen Zondag
morgen van het nieuws kennis
namen. In de grote steden was de
reactie waardig en rustig. Men
kocht de extra-edities van de gro
te bladen, maar nergens was het
onrustig.
In de loop van de dag verscho
nen reeds verklaringen van vak-
bondsbesturen of werden dergellj-
Republiek al moet bukken
voor de overmacht van de
troepen, welke herhaaldelijk
door haar zelf zijn beschre
ven als „henden zonder ver
antwoordelijkheidsbesef". dan
kan daarom nog niet van de
Nederlandse regering worden
gevergdj dat; zy zal medewer
ken aan het overleveren van
andere deelstaten aan datzelf
de Republikeinse leger. En
dat is wat de Republiek van
Nederland en van alle niet-
Republikeinsc gebieden ver
wacht door te eisen dat de
T.N.I. en andere Republikein
se strijdorganisaties In stand
blijven en dat de Nederlandse
troepen geleidelijk aan wor
den teruggetrokken.
Slechts indien aan deze
fundamentele eisen is voldaan,
kan Nederland zijn beloften
inlossen betreffende de zelf-
standigmaking van de Indo
nesische volken, welke in de
radiorede van Koningin Wil-
helmina van 7 December '42
zo duidelijk is omschreven.
Nederland kan het voort
bestaan van de huidige toe
stand niet meer «lulden. Daar
om heeft de Nederlandse re
gering, in het volle besef van
haar plicht, besloten oin, nu
langs vreedzame weg geen
oplossing mogeljjk blijkt en
alle pogingen «Laartoe haars
ondanks hebben gefaald, ten
aanzien van de gebieden,
welke tot nogtoc bui en haar
controle waren, voorwaarden
te scheppen, welke noodzake
lijk zijn voor de verwezenlij
king van het gestelde doel in
liet belang van geheel Indo
nesië en me«le In het heLang
van «1e gehele wereld. Zij
heeft daartoe het bestand,
waaraan trouwens de Repu
blikeinse regering blijkens
haar optreden nu re«?ds
maandenlang zich niet meer
houdt, formeel opgezegd.'
REGERINGSVERKLARING
BESTANDSOVEREENKOMST OPGEZEGD
De Nederlandse regering heeft Zaterdagavond laat de volgende
verklaring gepubliceerd
Na de besprekingen in Indonesië, eerst door minister Stikker, later
door de ministers Sassen en Stikker en de Gedelegeerde van het
Opperbestuur, de heer Neher, met drs. Hatta en andere vertegen
woordigers der Republiek gevoerd, zag de Nederlandse regering zien
verplicht vast te stellen, dat er geen uitzicht was op afdoende
maatregelen vanwege de republiek om een einde te maken aan de
talrijke en steeds toenemende gewelddadige bestandschendingen, ter
wijl evenmin kon worden verwacht, dat de Republiek tot een rege
ling op de grondslag van de Renville-overeenkomst zou medewerken
Onder die omstandigheden verwittigde de Nederlandse regering do
Commissie van Goede Diensten ervan, dat zij tot haar ernstig leed
wezen tot de conclusie moest komen, dat verdere onderhandelingen
en besprekingen, hetzij direct, of ander de auspiciën van de Com
missie van Goede Diensten, geen nut meer konden hebben.
Gedurende enige jaren heeft
de Nederlandse regering bij voort
during getracht tot een overeen
komst te geraken, waarbij de Re
publiek een integraal deel zou
worden van de te vormen souve-
reine Ver. Staten van Indonesië.
Onlangs is ook in de Grondwet
vastgesteld, dat volgens deze be
ginselen zal worden gehandeld.
Het is echter telkens weer onmo
gelijk gebleken met de Republiek
tot werkelijke uitvoering der ge-,
sloten overeenkomst te komen.
DJOCJA VERWIERP.
Een regeling terzake van de uit
voering der Linggadjati-oveveen-
komst. aanvaard door Sjahrir,
werd Indertijd door Djocja ver
worpen. Evenzeer kort daarop de
regeling, overeengekomen met
Sjarifoeddin. Ook thans bleken
verwachtingen, gewekt door be
sprekingen tussen minister Slikker
en drs. Hatta. te niet te worden
gedaan, nadat oppositie in Djocja-
was losgekomen.
Sedertdien werd een brief van
drs. Hatta ontvangen, waarin deze
sprak van een misverstand en over
een aantal punten nader zijn ziens
wijze weergaf. Gezwegen werd
echter over maatregelen tegen de
bestandschendingen, terwijl voorts
te kennen werd gegeven, dat de
brief was persoonlijk, onofficieel
en vertrouwelijk. Bovendien werd
op verschillende wezenlijke punten
een voorbehoud gemaakt, dat de
betekenis ervan twijfelachtig deed
zijn.
Terwijl de brief zoider meer
geen uitgangspunt voor nieuwe
besprekingen kon vormen, heeft de
regering gemeend de Republiek
gelegenheid te moeten geven dc
brief alsnog aan te vullen door een
haar bindende verklaring omtrent
een aantal punten, in het bijzon
der:
a) de opneming van de Repu
bliek in het federale bestel op de
zelfde voet als de andere delen
der federatie, b) de regeling van
de positie van de Hoge Vertegen
woordiger van de Kroon in de
overgangstijd, zoals in het besluit
inzake het bewind in Indonesië in
overgangstijd opgenomen; cj dc
voorzieningen betreffende de fe
derale weermacht, de staat van
oorlog en beleg en de toestand
van onveiligheid, d) het onverwijld
nemen van maatregelen voor ef
fectieve beëindiging van de be
standschendingen en de evacuatie
van de infiltranten.
Ware een dergelijke verklaring
verkregen, dan zoude regering be
reid zijn geweest de besprekingen
te heropenen.
GEEN ANTWOORD.
Een antwoord van «te Republiek
is niet binnen de gestelde termijn
binnengekomen, terwijl om verlen
ging van die termijn niet is ge
vraagd. Integendeel is gebleken,
dat dc republikeinse regering zich
op dit kritieke moment in de on
mogelijkheid heeft geplaatst om 'n
definitief antwoord te geven, door
dat de President der Republiek,
Soekarno, heeft aangekondigd met
zes van zijn ministers Djocja tc
zullen verlaten met bestemming
naar India, hetgeen inmiddels is
geschied, terwijl de minister-presi
dent Hatta van dit presidentiële
kabinet *ich voor de duur van
twee weken heeft ziek gemeld.
Onder deze omstandigheden ont
brak dus elke mogelijkheid, dat er
op korte termijn verbetering zou
worden verkregen in de onhoud
baar geworden toestand in Indo
nesië.
Hierbij moet er in het bijzonder
op worden gewezen, dat het aantal
bestandschendingen voortdurend
stijgende is, militaire commandan
ten op republikeins gebied hebben
duizenden republikeinse soldaten
doen infiltreren in andere gebie
den. waar in het bijzonder bij
voortduring aanslagen worden ge
pleegd op Indonesische en be
stuursambtenaren. Sedert. Augus
tus zijn bijna 300 van deze Indo
nesiërs vermoord, terwijl voorts
velen gewond zijn of ontvoerd.
BEDREIGINGEN.
Daarnaast bleek, dat de Repu
bliek, in verband met dc voorne
mens tot» het instellen ener fede
rale interim regering tegen 1 Ja
nuari, voorbereidde het ontkete
nen van grote acties in alle niet
onder haar controle staande gebie
den en dat hevige bedreigingen
werden geuit tegen degenen, die
tot samenwerking met Nederland
bereid waren.
Onder deze omstandigheden acht
de Nederlandse regering het niet
mogelijk zich opnieuw te begeven
in besprekingen, die. naar de er
varing geloAd heeft, zonder uit
zicht moeten worden geacht. Zij
kan niet werkloos toezien bij liet
voortdurend van de verwarring, de
bedreigingen en de gewelddadighe
den.
Zij kan zich niet verplicht ach
ten, waar de regering der Repu
bliek in feite geen maatregelen
neemt tegen de bestandschendin
gen, harerzijds het bestand te
handhaven en verder te gedogen,
dat van republikeins gebied uit de
acties in andere gebieden worden
geleid.
De regering heeft zich daarom*
genoodzaakt gezien om met ge
bruikmaking van de bevoegdheid
in art. 10 van de bestandsovereen
komst verleend, deze op te zeg
gen en haar vrijheid van handelen
te hernemen. Zij is overtuigd, dat.
én in de republikeinse regering, èn
onder de bevolking van het repu
blikeinse gebied, zich vele bevin
den, die niets liever willen dan
constructief mede te werken aan
de opbouw van dc rederatie, aan
welke Nederland zo spoedig moge
lijk de souvereiniteit wil overdra
gen. Tegen hen is de actie, waar
toe opdracht is gegeven, niet ge
richt. Zij is wel gcrirht tegen de
terroristische en ongedisciplineerde
elementen in de Republiek, welke
constructieve arbeid onmogelijk
maken.
De toekomstige staatkundige in
passing van het republikeins ge
bied zal geschieden op de grond
slag van de beginselen van Ling-
gadjati- en de Renvllle-ovcreen-
komst cn van het overleg thans
ook in de Nederlandse Grondwet
voorgeschreven. Het besluit inza
ke 't bewind in Indonesië in over
gangstijd. dat heden wordt afge
kondigd. laat uitdrukkelijk de mo
gelijkheid open tot zodanige in
passing op de voet van het nader
met vertegenwoordigers dier gebie
den te plegen overleg. De Neder
landse regering zal haar toezeg
gingen met betrekking tot de staat
kundige hervormingen en de stich
ting van een onafhankelijke sou-
vereine Ver. Staten van Indonesië,
In één Unie met Nederland op
voet van gelijkheid verbonden,
volledig nakomen.
Nederland heeft getoond bereid
te zijn mede te werken tot het
openen van de weg naar de vrij
heid van Tndonesië. Deze vrijheid
is echter alleen mogelijk met waar
borgen tegen overheersing door de
extremistische elementen in de
Rcnubliek. die oen democratische
rechtsorde onmogelijk zouden ma
ken. De wereld moge dit begrij
pen.
ke verklaringen tegen Maandag
aangekondigd. Het N.V.V.-bestuur
wekte de werkers van Nederland
op, in afwachting van een nadere
verklaring, rustig aan het werk te
blijven en geen onberaden stappen
te doen. Vanochtend zal het N.V.V.
betuur in vergadering bijeenko
men.
Het C.N.V.-bestuur wijst er in
een verklaring op, dat 't staklngs-
wapen niet voor politieke, maar
uitsluitend voor sociaal-economi
sche doeleinden mag worden ge
bruikt. De voorzitter van het C.N.
V.. de heer Ruppert, zou zich van
morgen vroeg via de radio tot de
Nederlandse arbeiders richten.
De voorzitter van< de Kath. Ar
beidersbeweging, de heer A. C. de
Bruljn. legde een soortgelijke ver-*
klaring af.
Alleen van het Onafhankelijk
Verbond van Bedrijfsorganisaties
kwam een ander geluid, nl. dat
van een beroep op de arbeiders
om zich met alle middelen te ke
ren tegen de thans door de rege
ring bevolen actie. Het gaat hier
om de groep, welke zich destijds in
Rotterdam van de E.V.C. heeft af
gescheiden.
In de gebieden van de deelstaten
in Indonesië was de ractie in het
algemeen ook gunstig, althans voor
zover vannacht hierover berichten
in Nederland'waren ontvangen.
Toch is het gevolg van de Ne
derlandse actie reeds geweest, dat
dc regering van Oost-Indonesië
haar ontslag aan president Socka-
wati heeft aangeboden. De premier
Anak Agoeng Ode Agoeng kon
digde liet besluit tot altreden voor
radio-Makassar aan en verklaarde,
dat zijn regering de verwachting
heeft gekoesterd, dat haar arbeid
welke zij 't afgelopen jaar in nau
we samenwerking met de regerin
gen en besturen van dc andere de
len van Indonesië verrichtte, met
succes zou worden bekroond. Nu
deze verwachting niet in vervul
ling is gegaan, heeft de regering
gemeend liet mandaat ter beschik
king van dc president te moeten
stellen. Het ontslag is aanvaard,
maar het kabinet zal de lopende
zaken afdoen!
Anak Agoeng verklaarde voorts:
„Het spreekt vanzelf, dat elke In
donesische nationalist, waar hij
zich ook bevindt, gewapend optre
den moeilijk kan waarderen en dat
hij de voorkeur geeft aan een op
lossing tussen alle groeperingen in
Indonesië, welke leidt tot de geza
menlijke en onafhankelijke ver
enigde staten van Indonesië".
OOK DE l'REMIER VAN
PASOENDAN AFGETREDEN
Uit Bandoeng wordt vernomen,
dat de premier van Pasoendan. Ra
den Aail Pocradiredja. eveneens is
afgetreden.
BETREURENSWAARDIG,
MAAR NOODZAKELIJK.
In een commentaar tegenover 'n
Aneta-correspondent te Mcdan
verklaarde Wahnegara Mansoer
van Oosl-Sumalra:
Geruime tijd hebben wjj de hoop
gekoesterd, dat Djocja uit eigen
beweging tot een zo hoogst nood
zakelijke zuivering in eigen kling
zou overgaan. Deze hoop is echter
ijdel gebleken.
De rampzalige werkelijkheid
omtrent de toestanden in de Repu
bliek stempelen het thans genomen
besluit vooral tot een daad van
menselijkheid en van gerechtig
heid.
STANDPUNT DER PARDAFI
Het hoofdbestuur van de Parda-
fi (Partai Demokrasi Associatif Fe
deral Indonesia) heeft verklaard,
het diep te betreuren dat geen
overeenstemming is bereikt.
Het hoofdbestuur is van mening,
dat de zuiveringsactie een belang
rijke stap vooruit kan zijn voor de
hereniging van alle krachten in
Indonesië, waaronder begrepen een
hernieuwde samenwerking met
welgezinde en constructieve ele
menten binnen de Republiek.
WASHINGTON.
Gezaghebbende bronnen in Wash
ington verklaarden heden, dat een
onmiddellijke actie bij de Ver. Na
ties inzake de Nederlands-Repu
blikeinse crisis niet waarschijnlijk
is. De plaatsvervangende minister
van buitenlandse zaken, Robert
Lovett, confereerde Zondag met
zijn adviseurs over de crisis. Naar
verluidt, zullen de Ver. Staten de
ontwikkelingen afwachten voordat
zij een beslissing nemen inzake
iiun in de toekomst te volgen po
litiek.
LONDEN.
Te Londen meent men, dat hel
Nederlandse optreden tot terugslag
zou kunnen hebben een verzwak
king van dc positie van de repu
blikeinse regering, waardoor de
Indonesische communisten de gele
genheid zouden krijgen terrein te
winnen, en een verslechtering van
de reeds moeilijke economische
situatie in Indonesië.
PANDIT NEHROE.
Aan het eind van de zitting van
hot Indisch Nationaal Congres te
Raipur verklaarde de premier van
India, Pandit Nehroe de hervatting
van de vijandelijkheden in Indone
sia door de Nederlanders in strijd
te achten, met dc beginselen van
het handvest der Ver. Naties. Hij
waarschuwde de Nederlanders, dat
zij niet in staat zullen zijn, hup
plan te voltooien.
DE
VOORSPELT
AANHOUDENDE VORST.
Droog weer met op de meeste
plaatsen veel bewolking. Matige,
tijdelijk vrij» krachtige Oostelijke
wind. Ook overdag bijna overal
lichte vorst.