Clay, de man van Berlijn Veel belangstelling voor beeldende kunst Onze industrie maakt een winst van 5.7 pCt. Het vroegere Nieuwlande De Duitsers moeten hun zaken zeif opknappen TWEEDE BLAD PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT MAANDAG 13 DECEMBER 1948 antwoord: „We hebben het le ger in China geravitailleerd over de Stille Oceaan. Deze afstand is korter en er zijn geen hoge bergen. Zend meer vliegtuigen." Er kwamen meer vliegtui gen dan het vliegveld Tempel hof kon verwerken. „We zullen een nieuw vlieg- Amerikaanse gouverneur is kort van stof In een klein bureau in Berlijn resideert een slanke, grij zende man met een scherpe neus en een spitse wilskrach tige kin- Dat bureau is het hoofdkwartier van de zo be langrijke Westelijke enclave in de Russische linies. De man in uniform heeft -ver van Washington een zeor ver antwoordelijke positie. "Hij is niet minder dan Stalin een man van staal. Zijn naam is Lucius Clay. Op zijn schouders prijken de vier sterren van een Ameriaans generaal. Clay werd in 1897 geboren als de jongste van vier zonen. Hü verliet zijn geboortestaat Georgia om in West Point, de militaire academie, te studeren. Na afloop van zijn studie be gon een carrière in 't leger, die als hoogtepunt had zijn benoeming tot commandant van de Amerikaanse troepen In Europa, lid van de gealli eerde controle commissie en militaire gouverneur in Duits land. Clay is .sterk van wil en scherp van tong. Hij heeft 'n fabelachtig geheugen voor feiten en cijfers en is er trou wens van overtuigd, dat alleen kennis van exacte gegevens een beslissing mogelijk maakt. Over zaken van ondergeschikt belang maakt hij zich zelden druk, maar in essentiële kwes ties vecht hij voor z\jn mening JAWOHL, HERR GENERAI. Toen Clay zijn taak in Duitsland begon stond hij sceptisch tegenover de Duit sers. Het stopzetten van de gevechten, meende hij., doet op zich zelf vijanden niet plotseling in vrienden verande ren. „Maar wij geloven in dr democratie", zei hij tot zijr staf. Laten wij daarom zovee mogelijk 't burgerlijk bestuiu in handen van de Duitsers zelf leggen. Niet binnen een paar jaar maar direct. We moeten een kleine, maar doel treffende organisatie opbou wen om toezicht te houden. Als dat gedaan is kunnen we weer vertrekken." Clay verzekerde zich de me dewerking van professoren, die gespecialiseerd waren in Duit se problemen, van ervaren be stuurders uit de Ver. Staten, van economische deskundigen en statistici. Op hun advies verdeelde hij de Amerikaanse zane in drie staten, benoemde voor elk een tijdelijke gouverneur en liet verkiezingen uitschrijven. Na deze verkiezing ontbood Clay de drie Duitse gouver neurs, „Uw eerstvolgend werk is het huisvesten en voeden van 2.250.000 Sudeten Duit sers. Begin er direct mee." De gouverneurs bogen en stemden toe; „Jawohl, Her-r General!" ..Uitstekend", zei Clay, en verliet de kamer. Een der gouverneurs merkte op: Deze man is geen Ame rikaan. Hij is een Romeinse generaal". Dat was voor hen de hoogste lof. KOGELS EN LIPPENSTIFT Clay was tijdens de oorlog de vertegenwoordiger van het leger in het departement voor ocirlogsproductie. In deze func tie had hij veel te maken met industriëlen, die er weinig zin in hadden de winstgevende vervaardiging van goederen voor civiel gebruik te staken en wapens te gaan fabriceren. Zij maakten het Clay zeer las tig, maar deze gaf geen krimp. Een fabrikant van lippenstift, wiens fabriek op korte termijn machine geweer kogels moest gaan maken, voerde aan, dat het moreel van de Amerikaanse vrouwen op peil gehouden moest worden. ,,U heb gelijk", stemde Cla.y koel toe, „gisteren sneuvelden de zonen van verscheidene honderden Amerikaanse vrou wen. Wellicht zouden een aan tal soldaten in leven zijn ge bleven indien de voorraad ko gels voldoende was geweest. Ik stel zeer veel belang in 't moreel van verscheidene mil- lioenen andere Amerikaanse moeders. Daarom eis ik dat Uw fabriek onmiddellijk inge schakeld wordt in de produc tie van oorlogsmateriaal". Daarmee kon de fabrikant het doen. Toen de Russen de blokkade van Berlijn begonnen, telegra feerde Clay Washington om bevelen. Deze bleven uit. Op eigen initiatief organiseerde Cla.y daarop de luchtbrug. Toen Washington vroeg of hij kans van slagen had, was het Sabotage-processen In de Sowjet-zöne. De Sovjet-autoriteiten in Oost-Duitsland ensceneren 'n reeks processen tegen zwart handelaars, die tot doel heb ben de bevolking ervan te overtuigen dat de schuld van de slechte economische toe stand op saboteurs rust. Deze week zyn reeds vier Duitse fabrikanten ter dood veroordeeld onder beschuldi ging van economische sabota ge. Dit werd op een perscon ferentie te Frankfort meege deeld door een naar het Wes ten gevluchte voormalige openbare aanklager te Glau- chau. veld bouwen" besloot Clay. „Morgen beginnen we." De vol gende dag reeds waren de bulldozers aan het werk. Bin nen 'n maandbeloofde Clay, „zal het nieuwe vlieg veld klaar zijn voor ontvangst van de eerste aanvoeren van voedsel". De Berlijners juich ten. BROOD EN SPELEN Clay is zeer ad rem en weet zich vaak in aforistische stijl uit te drukken. Eens stelde een journalist hem voor een Amerikaans toneelgezelschap naar Duitsland te zenden om iets te doen tegen de Russische culturele concerten en toneel uitvoeringen. De generaal antwoordde on geduldig: „Laat de Russen spelen geven, wij geven brood". Toen Clay nog cadet was in West Point kwam op een goede dag een knap meisje. Marjorie McKeown genaamd, een van zjjn vrienden bezoe ken. Clay stond toevallig bjj de bushalte. Het meisje stap te verkeerd uit de bus en viel pardoes in de armen van Clay, Hij bracht haar weer op de been, stelde zich voor, be gon haar het hof te maken en was spoedig met haar ge trouwd. De familie Clay woont nu in een eenvoudig huis in een van de Berlijnse voorsteden. Dit in tegenstelling met de Britse en Franse gouverneurs, die grote kastelen bewonen. GEEN OVERBODIGE BAANTJES De Britten hebben 15000 man troepen in Berlijn, de Fransen 8000 man. De Ameri kanen kunnen blijkbaar met iets meer dan 3000 man toeko men. Dat is nog veel te veel beweert Clay. Er is geen reden waarom een Amerikaan een baantje zou vervullen, dat best een Duitser op zich kan nemen. Zodra de Duitsers nieuwe verantwoordelijkheden op zich kunnen nemen, sluit Clay het Amerikaanse bureau, dat desbetreffende zaken be hartigde, en stuurt de be- stuursfunctionarissen terug naar de Ver. Staten. Dat heeft onder hen, die goed betaalde functies in Duitsland hadden, zijn populariteit niet verhoogd. De wijze, waarop Clay het militaire bestuur in Duitsland leidt vaJt niet bij ieder even zeer in de smaak. Ambtenaren van het departement van Bui tenlandse Zaken ergeren zich vaak aan zijn eigenmachtig optreden, anderen menen, dat hij militair de zaken te veel op de spits drijft en eLk di plomatiek talent mist, colle ga's zijn weinig gesteld op zijn voorliefde voor publiciteit. De mening van Clay in dat op zicht is: „Praat vrij uit tegen over verslaggevers. Als zij me wensen te spreken sta ik ter hunner beschikking. Het volk van de Ver. Staten betaalt onze salarissen. Het heeft er dus recht op te weten of wij onze taak goed of slecht ver vullen." Exposities te kust en te ikeur. Schilderijen en beeldhouwwerken. (Van onze kunstmedewerker) Enigszins aarzelend is het Ne derlandse kunstleven, dat zich tijdens de bezettingstijd heime lijk wist te handhaven, na de bevrijding weer gaan opbloeien. Speciaal op het terrein van de beeldende kunst bracht men na de bevrijding niet veel meer dan een paar tentoonstellingen van „zwarte" kunst, die tijdens de bezetting was gewrocht; men toonde ons wat schilderijen uit de verschillende musea, die door tactische opberging aan de hand van de bezetter waren ontsnapt en „zonder kleerscheu ren" door de moeilijke tijd wa ren hecngcroid en tenslotte werden we vergast op een aan tal uitstekende exposities van kunstwerken uit Wenen en Miinclxen. Welhaast vanzelfsprekend was er ook weer een Van Gogh- tentoonstclling en enkele indi viduele exposities kwamen hier vrij willekeurig tussen door. Reden voor dit weifelmoedige begin (dat toch zeer fraaie hoogtepunten bracht) was. dat de mogelijkheid voor expositie door slecht vervoer en gebrek aan tentoonstellingsruimten zeer beperkt was. Thans blijkt daarin een keer ten goede te zijn gekomen, want in het begin van dit winterseizoen heeft men vrijwel gelijktijdig een over- I stelpend aantal uitstekende ten toonstellingen ingericht, die het publiek een fraaie kijk geven op wat er op dit ogenblik in de Nederlandse en buitenlandse beeldende kunst gaande is. Zoals men weet zijn de Am sterdamse kunstenaars, voor zover zij willen exposeren in een museum als groep, voor het feit gesteld, dat niet lan ger de grote museumzalen voor hen openstaan, omdat deze voor andere doeleinden worden ge bruikt van meer dan Amster dams belang. Zij hebben de wijk moeten nemen naar andere oorden en hebben een gastvrij dak gevonden bij Hamdorf in Laren, die naar men weet, zoal geen kunstbeschermer, dan toch wel een groot kunstvriend is. Hier is ditmaal het interessante werk van de leden van St. Lucas tc zien. RIJKSMUSEUM. In het Rijksmuseum in Am sterdam heeft men zorgvuldig de oude meesterwerken uit de Pinakotheek van de muur ge haald en die wanden gestof feerd met een keuze uit het „Eigen Bezit", dat ongeveer 400 werken omvat. De collectie die dus het tiende deel van het totale bezit van 4000 werken uitmaakt, geeft een goed beeld van de hoogte die ons land op cultuurgebied heeft bereikt. Voor de fijnproevers biedt het Stedelijk Museum een groep werken van beeldhouwers van de Ecole de Paris, waarvan we noemen o.a. Brancusi, de Fran se Roemeen. Gargallot, de vriend en medewerker van Pi casso. Verder is er de tentoonstelling „Het Museum Thuis", die be staat uit een collectie van hon derden repi-oducties van moder ne schilderijen. In Den Haag heeft men de zeer knappe, maar hier nog wei nig bekende Hongaar Anton Prinner, in „Amicitia" in de ge legenheid gesteld een collectie van 66 etsen, die hij vervaardig de voor het „Egyptische Doden boek" te exposeren tot 1 Janu ari. Deze Hongaar wist door een tentoonstelling in Parijs van zijn beeldhouwwerken onlangs zoveel sensatie te verwekken, dat zijn naam en zijn werk tot de Nederlandse pers doordrong. Uit al deze uitingen blijkt, hoezeer er leven is op kunstge bied. leven dat steeds nieuwe voedingssappen zal moeten ont lenen aan de wetenschap, dat het publiek met de cultuur van ons volk meeleeft en meegroeit. (Nadruk verboden). De chef van de Italiaanse generale staf, Marras vertoeft In Amerika om over militaire zaken te onderhandelen. Generaal Marras (rechts) werd in Washington door generaal Bradley ontvangen. In het midden de Italiaanse gezant, Tarchiani. Europees betalings verkeer wordt vergemakkelijkt. ONZE HANDEL MET BELGItt HEEFT PROFIJT. Binnenkort zal aan het Neder landse parlement de in October te Parijs ondertekende Europese be- talings- en compensatieoveréen- komst worden voorgelegd. Deze overeenkomst is het eerste belangrijke practische resultaat van de samenwerking tussen .de Marshall-landen. Een gedetailleerd technisch sy steem. waarin de Bank voor inter nationale betalingen te Bazel als centrale instantie fungeert, verge makkelijkt het onderlinge beta lingsverkeer en maakt leveranties mogelijk tussen landen, die ten op zichte van elkaar een ongunstige handelsbalans hebben. Een goed voorbeeld is het han delsverkeer tussen ons land en België. De handelsbalans van ons land met België is n.l. al maanden lang zeer ten ongunste van ons land. waardoor reeds ter dekking van het tekort tot verzending van goud naar België moest worden overge gaan. In het kader van de over eenkomst kan ons land tegenover België echter voor de periode van het eerste jaar van het plan-Mar shall beschikken over de tegen waarde in R. frs van een bedrag van 72','a millioen dollar. Hierdoor is een dreigende beperking van on ze invoer uit België voorlopig voorkomen. Men mag echter geen te grote verwachtingen koesteren, omdat door de overeenkomst nog slechts een klein gedeelte van de Europese betalingsmoeilijkheden wordt op gelost. Nederland en de Ecafe. Het lid van de Tweede Ka mer, mr. Burger (P. v. d. A.) heeft aan de minister van buitenlandse zaken gevraagd of het zich terugtrekken van de Nederlandse delegatie van de conferentie der EJcafe te Lapstone in verband met de toelating van Indonesia is ge schied op instructie der rege ring. Was de instructie in derdaad ook zodanig Impera tief, dat een dergelijke stap moest worden gedaan onge acht de andere ter con ferentie aanwezige delegaties van landen van het Brussel se Pact? Ten slotte vroeg de heer Burger of reeds overwogen is hoe de Nederlandse delegatie te enigertijd weer aan de conferentie zal kunnen gaan deelnemen. BELASTINGHEFFING OVER DE KINDERBIJSLAG. Dezer dagen is een wetsontwerp ingediend tot verhoging van de kinderbijslag, te rekenen van het tweede kind, met terugwerkende kracht tot 1 October j.l. Het mi nisterie van financien vestigt er de aandacht op, dat de werkgevers voor de heffing van de loonbelas ting tot nader order de kinderbij slag kunben blijven berekenen als tot dusver. Met de voorgenomen verhoging behoeft derhalve voor de berekening van de loonbelas ting vooralsnog geen rekening te worden gehouden. Over de loonbijslag van f 1 per weck moet. zoals reeds eerder te kennen werd gegeven, van de aan vang af loonbelasting en ver eveningsheffing worden voldaan. Theodora Versteegh neemt afscheid. Maandag 13 December hoopt de altzangeres Theodora Versteegh haar fiO-ste verjaardag te vieren. Dit. feit is voor haar aanleiding af scheid te nemen van het concert podium. Behalve als vertolkster van de klassieke altpartijen, was zij in Bachs' Passions-muziek tclkenjare een bijzonder gewaardeerde soliste. Ook als liederzangeres en als lid van het Jo Vincent-kwartet kreeg zij veel bekendheid. In het buiten land trad zij vele malen met suc ces op. Zelf oorlogsslachtoffer, bij 't bombardement van het Bezuiden- houtkwartier gingen al haar be zittingen verloren heeft zij een werkzaam aandeel gehad in de il legale strijd, o.a. door de verzor ging van een vijftal Joodse kinde ren. Op 27 December zal Theodora Versteegh in „Diligentia" in Den Haag een laatste liederenavond geven. Tot dusver geen g rote moeilijkheden. Maar normalere toestanden keren terug! In het begin van dit Jaar heeft Prof. Brouwers, directeur-generaal van dc prijzen, een onderzoek doen instellen naar dc rendements-in- komsten van dc Nederlandse in dustrie over het jaar 1947. Het re sultaat van dit onderzoek was de conclusie, dat de industrie gedu rende dit jaar gemiddeld een winst had geboekt van 5.7 To van dc omzet. Prof. Brouwers gaf als zijn mening te kennen, dat een nieuwe prijsverlagingsactie, vooral met 't oog op de kapitaalseisen. die in de toekomst aan de industrie moeten worden gesteld, ondoelmatig moet worden geacht. Het weekblad ..De Industrie" wijst met betrekking tot dit on derzoek op het feit. dat vrijwel alle industriële ondernemingen in ons land ondergekapitaliscerd zijn. Vermogensaanwas kwam, zoals uit een door de Hoofdgroep Industrie ingestelde enquête is komen vast te staan, practisch niet voor. Vrij wel alle industriële ondernemin gen werken nog met het bedrijfs kapitaal. waarover zij in 1939 be schikten. Het blad merkt o.a, het volgen de op. Tot nog toe heeft dit In de prac- tijk nog geen al te grote moeilijk heden opgeleverd. WEER CONCURRENTIE. Langzamerhand komt er echter aan deze abnormale omstandighe den een einde: de concurrentie be gint weer het hoofd op te steken; er moeten dus weer verkoopkosten worden gemaakt om de afzet te pousseren. De prijzen dalen (reeds zeer duidelijk te bemerken op de buitenlandse markt), ten gevolge waarvan eerst de exportwinsten en straks ook de thans in vele ge vallen reeds geringe winsten op de binnenlandse verkoop nog verder zullen dalen. De grondstoffeitvoor- zicning wordt beter, men moet weer grotere voorraden aanleggen en ook wat de eindproducten be treft een groter assortiment gaan voeren: het debiteurcocijfer stijgt! de fiscus presenteert zijn rekening Noodzakelijke vernieuwingen kun nen thans niet langer meer wor den uitgesteld cn dan zal blijken, dat vele bedrijven voor een aan zienlijk gebrek aan vlottende mid delen komen te staan. Dan wordt het grote gat. dat er ten gevolge van de algemene prijsstijging ln het vermogen is geslagen, pas goed zichtbaar, en dit gat zal niet kun nen worden gestopt met credfetcn van de Herstelbank of een obliga tielening, doch het dient, waar het hier risico-dragend kapitaal be treft, door eigen middelen tc woe den gefinancierd. Het door de oorlog zwaar geteisterde stadje Tiel is druk be zig met de wederopbouw. In de Hoogeindsche straat staat nog steeds het bord, dat de verwoeste panden vermeldt met de adressen, waar hun bewoners thans verblijf houden. De in aanbouw zijnde percelen op de achtergrond vormen een aan wijzing, dat binnen niet te lan ge tijd de winkeliers hun za ken op de oude plaats kunnen heropenen. Thans alle parlementaire waarnemers terug. Vrijdagmiddag zijn de frac tievoorzitters der AR. en P.v. d.A. in de Tweede Katner, de heren Meijerink en Van der Goes van Naters. die als waar nemers een oriënterende reis naar Indonesië hebben gemaakt, in ons land teruggekeerd, Laatstgenoemde verklaarde, dat de vijf parlementaire waar nemers de mening delen, dat de federale constructie de juis te is voor land en volk van In donesië. „Na mijn gesprekken met Republikeinse intellectu elen geloof ik zeer positief niet, dat de zaak mis zal lopen", zo zei hij. De algemene kiesregeling voor Suriname. De Gouverneur van Suriname heeft de Staten medegedeeld, dat hij de tegenvoorstellen van de Staten betreffende het algemeen kiesrecht aanvaardt. De gouverneur stelde voor het door de Staten reeds eerder ge wijzigde ontwerp met de volgen de amendementen te aanvaarden: verplichte registratie komt te ver vallen. het kleyren van een blokje behoeft niet te geschieden, wan neer bewezen wordt, dat de Mos lims daartegen bezwaren van gods dienstige aard hebben. De wet zal over vier jaar worden herzien, De Gouverneur zeide, dat hij er van overtuigd was. dat voor de plaatselijke autoriteiten dc tijd gekomen is zelf de interne aange legenheden te regelen. In verband hiermede wil hij een koninklijk besluit vermijden. Belgische grens- 1 arbeiders hebben stakingsplannen. Volgens het Belgische soci alistische blad ,,Le Peuple" zijn de meer dan 60.000 in Frankrijk werkende Belgische grensarbeiders voornemens aanstaande Mdnaaag emfw b aanstaande Maandag 't werk neer te leggen. De onderhandelingen, over een aanpassing van de lonen der grensarbeiders aan de laatste devaluatie van de- Franse franc zijn volgens het blad mislukt. De Franse mi nister van financiën heeft ge weigerd de nodige deviezen, beschikbaar te stellen voor het overmaken naar België van het volle loon, zoals dc Belgische regering eist. De Franse onderhandelaars verklaarden. dat Frankrijk niet over de nodige deviezen beschikt en slechts bereid is 50 der lonen in Belgische francs uit te keren en het restant in Franse francs. Aan de besprekingen heb ben behalve de minister van buitenlandse handel, Mocns de Femig, tevens Spaak en i Schuman deelgenomen. Bramuglia blijft optimist „Ik blijf optimistisch no pens de mogelijkheid van een oplossing van het Berlijnse probleem en ik meen, dat iedere oplossing moet berus- i ten op een munthervorming i en op de gelijktijdige ophef- l'ing van de blokkade", zo i verklaarde de Argentijnse mi nister van buitenlandse za- leen, Bramuglia. aan de pers j na zijn onderhoud met pre- I sident Truman, j „De vertegenwoordigers der neutrale landen zullen in dc algemene vergadering der V. N. hun pogingen voor 't vin den van een oplossing van het Berlijnse probleem voort zetten en er mag verwacht worden, dat de Vciligheids- j raad eerlang zijn beslissingen betreffende de werkzaamheden van de deskundigen zal be kend maken." „De Veiligheidsi-aad zal in Januari a.s. te New York bijeenkomen om die kwestie te onderzoeken", zo voegde hg er aan toe. PLEIDOOI VÖOR GYMNASTIEKLOKALEN Het bestuur van het Ne derlands Olympisch Comité heeft zich met een memoran dum tot de ministers van Onderwijs en Wederopbouw gewend, waarin een beroep wordt gedaan het besluit tot stopzeting van de dc bouw van gymnastieklokalen weer in te trekken. Een Bevelands dorp met een korte historie. Kerst is in aantocht, ook voor het kroonprinsje van Zweden, de kleine Carl Gustaf. Samen met zün zusje Christ rolt liü het deeg voor de Kerstkoeken, die hij zelf mag bakken. Tussen de fundamenten. „Van alle deezc Plaatsen, die. Het haaren ondergang, ook meest alle haare geheugenis hebben ver- 'ooren, valt ons weinig met zeker heid te berigten" zegt dc „Tegen woordige Staaf. Dit geldt ook voor Nieuwlande. dat in 1242 als parochie bekend was. In 1530 ging het weer verloren. En tussen die twee jaartallen speelde zich de geschiedenis van het dorp Nieuw lande af. Het moet een welvarend dorp geweest zijn zegt Ermerins, In 1408 kreeg het van Willem van Beieren het recht tot liet houden van week- en jaarmarkten. Het had een grote kerk, ze was 47 m. lang, breed 18 m. terwijl de leng te van het koor 11 m. was. Er waren 6 altaren. En dan had de kerk vóór 1525 al een orgel. „Item van dat Mr. Jan. organist gheson- den was tot Nylande in Zeelant omme te helpen den orgel die Mr. Jan Botselaer aldaer ghemaect had- de, hem gheg (even) 3 Scut." staat in een rekening van 1525. Wat lijkt dit alles lang geleden als men staat tussen de begroeide resten van fondamenten van dit vergane dorp. Hier leefden men sen, hier hebben ze liefgehad en gehaat. Hier is het kerkhof, ze werden hier hegraven, doodsbeen deren liggen overal verspreid. En hier was de kerk waar ze God loofden. HMier was ook het orgel dat „Mr. Jan gemaact hadde". DE RESTEN. Fondamenten van kerk, toren, kerkhofmuur en huizen zijn nog te zien. geen muren meer! Wat 400 jaar ebbe cn vloed niet kon den deed de mens. Bruikbare steen werd weggehaald om huisjes en schuren van te bouwen. Op het naburige Oostdijk ts daar nog een en ander van te zien. En latei- haalde men stecnen weg om er oesterputten mee tc bevloeren. „Reeds jaren wordt het terrein van Nieuwlande bezocht door per sonen. die, belust op het vinden van voorwerpen van oudheidkun dige waarde, de bouwvallen door woelen en daardoor oorzaak zijn dat steeds meer resten en sporen van vroegere woningen worden vernield. (De Nooycr: Kerk cn Toren van Nieuwlande). De met een spade gewapende bezoeker, die zo houdt van „ntlelc". mist zelfs de innerlijke beschaving om te begrijpen wat hU doet. HERDIJKT. Een klein gedeelte van deze heerlijkheid werd in 1642 her- dijkt, het is de polder Nieuwlande. Tol de Franse tijd had dit am bacht behalve zijn talrijke am bachtsheren ook zijn eigen burger lijk bestuur. In 1789 was Willem de Fouw hier schout en secreta ris: hij werd bijgestaan door drie schepenen en een bode. Bij dc grote vloed van 1682 werd ook dit ambacht weer eens overstroomd. Een schrijver uit die tijd verhaalt: „Het Nieuwlande drijft mede noch. daar is noch een Poldertje ingebrocken tegens den Oostdijck, daar Boeren Huys. Schuer en al weggespoelt is: den Huysman ver- dronck met al zijn Vcc". Bij de nieuwe doorbraak van 1808 verdronken de dijkbaas en zijn vrouw en dochter. Het huis van de dijkbaas stond bij de zee dijk op de plaats waar dc weg van dc spoorlijn af bij do zee dijk komt. Op de hoeve had men er nog licht gezien, dus ook daar waren de mensen wakker. Maar juist hier brak de dijlc door. Op de boerderij vluchtte men naar de zolder van het huis en toen ook daar het water kwam. op dc tas van de schuur. Om daar tc komen maakte men met een „vlccsboom" eerst een gat in de stenen muur, die huis-zolder en schuur scheid de. En nu kan men op een mooie zomermiddag aan dc zeedijk zit ten denken aan dat land waar al 400 jaar vloed en ebbe gingen over de resten van een vergaan dorp. En aan de andere kant van dc dijk ligt een ander Nieuwlande. waar de grond voortbrengt dertig-, zei- tig- en honderdvoud. Nieuws in een Notedop Maandag 20 DecembA a.s, viert de oudste inwoner van Dren te, de heer J. Reiling te Drouwo- nermond (gem. Borger), zijn 102c verjaardag. In Waardenburg werd Don derdag het kamp Neerrijnen offi cieel overgedragen aan de militai re school voor hygiëne en preven tieve geneeskunde. Woensdag arriveerde uit Athene te "s-Gravenhage de heer L. Norton, adviseur op het gebied der voedselvoorziening cn land bouw van de E. C. A. in Neder land. Namens de Mij. tot redding van drenkelingen werden aan dc Tilburger H. J. B. van Lith ccn zilveren medaille, een oorkonde cn een bedrag van f 75.— uitgereikt. Op 9 Juni redde de heer van Lith met gevaar voor eigen leven een kind uit het Wilhelminakanaal. Vijf fracties van de Haarlem se gemeenteraad hebben gezamen lijk een voorstel ingediend om een onderzoek te doen instellen naai de beweerde fraudes bij het. abat toir. Alleen de communisten doen niet mee. Onder zeer grote belangstel ling nam de heer Scm Dresden, wegens het bereiken van dc pen sioen gerechtigde leeftijd, afscheid als directeur van het Kon. Con servatorium voor muziek in Den Haag. In Indonesië sneuvelden in de afgelopen week drie militairen van de Kon. Landmacht. De minister van Binnenlandse Zaken. mr. J. H. Maarscvecn, heeft Vrijdag een informatief be zoek gebracht aan enige Gelderse gemeenten. Vrijdagavond zijn dc eerste deelnemers aan de elfde herfstrit van de KNAC te Ginnekcn gestart. Dit is de eerste KNAC-betrouw- baarheldsrlt sedert 1938.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1948 | | pagina 5