PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Kaarten op tafel in het Kremlin? Frankrijk heeft weer een regering Zeeuwse leerkrachten één week leerling Amsterdam's grootste brand sinds jaren D£ BILT Tsjechische communisten gaan de „reactie" te lijf Nieuwe bespreking met Stalin heden verwacht De verdeling van de Marshall-hulp. Communisme op Java. fe VOORSPELT i 191e Jaargang - No.214 Maandag 13 Sept. 1948 Uitgave van de Firma Provinciale Zeeuwse Courant, Middelburg. Drukkerij Fa. F. van de Velde Jr. Vlissingen. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Algemeen Christelijke feestdagen. ADVERTENTIEPRIJS: 12 ct. per WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN gg£ gTSëiï? ABONNEMENTSPRIJS: 30 ct. per week; 3,75 per kwartaal; franco per post 4,— per kwartaal. Losse nummers 10 cent. Bureaux te Vlissingen: Vlamingstr. 16-18-20 (tijd.) tel. 10 en 51 - Middel burg: Londense Kaai 29, tel. 2077 en 2924 - Goes: L. Vorststr. 55, tel. 2475 (b.g.g. 2228) - Oostburg: Pr. Mauritsstr. 12, teL 102 - Temeuzen: Brouw erljstr. 2 - Zierikzee: N. Bogerdstr. G 160, tel. i Het Wereldgebeuren Enorme Sowjetbetoging in Lustgarten zonder incidenten De drie Westeiyke afgezanten te Moskou hebben om een nieuw onderhoud op het Kremlin verzocht om de kvvestie- Duitsland te bespreken op instructie van hun regeringen, zo werd Zaterdag in gewoonlijk welingelichte Westelijke krin gen te Moskou meegedeeld. Men gelooft dat het onderhoud heden, Maandag, zal plaats vinden. Tevoren meldde Reuter uit Washington, dat belangrijke besluiten betreffende de poli tiek der Westelijke geallieer den ten aanzien van de Ber- lijnse crisis in de maak schij nen te zijn. Te Washington is Zaterdag een serie conferenties gehouden tussen de Britse am bassadeur, sir Oliver Franks, senator Arthur Vandenberg en de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, George Marshall, en diens adviseurs inzake Sowjet-aangelegenhe- den. Men gelooft in vele welinge lichte kringen, aldus Reuter, dat de bijeenkomst op het Kremlin er een zal zijn van „de kaarten op tafel". Volgens gezaghebbende di plomatieke zegslieden betrof fen de conferenties te Wash ington het opstellen van in structies voor een nieuw on derhoud met maarschalk Sta lin. Daar het op Stalins initia tief was dat de militaire gou verneurs in Berlijn hebben vergaderd, is het aan Stalin, zo meent men, te pogen de im passe bij de Berlijnse bespre kingen te verbreken. Naar verluidt zullen de af gezanten te Moskou worden geïnstrueerd Stalin te verzoe ken een geheel bevredigende verklaring té geven, niet alleen voor de klaarblijkelijke ver schillen tussen de door het Kremlin gegeven verzekerin gen en het optreden van maar schalk Sokolofsky te Berlijn, maar ook voor andere ontwik kelingen te Berlijn, die, zo meent men te Washington, de pogingen der militaire gouver neurs om tot een vergelijk te komen „hopeloos in de war hebben gestuurd." Volgens persberichten te Washington zou maarschalk Stalin worden verzocht bevel te geven tot opheffing van de blokkade. Zo niet, dan zouden de Westelijke geallieerden de onderhandelingen geheel afbre. ken. Er was geen officiële beves tiging van deze berichten, maar er waren aanwijzingen die het geloof steunden, dat een duidelijk antwoord van Stalin het enige is, dat de be sprekingen gaande kan hou den. Men is te Washington alge meen van mening dat, wan neer de Moskouse besprekin gen mislukken, de Westelijke geallieerden op de vergadering van de assemblee der V.N. te Parijs gelegenheid zullen zoe ken him mening terzake ken baar te maken. DEMONSTRATIES. Terwijl aldus de diplomaten blijven dokteren aan het Ber lijnse probleem, heeft in de Lustgarten een door de Russen georganiseerde herdenking der slachtoffers van het fascisme plaats gehad, waaraan 200.000 Op zoek naar goud. De botter U.K. 230 heeft Zaterdag van Den Helder uit zee gekozen met een volledige duikerinstallatie aan boord. Het doel is het wrak van de „Renate Leonhard", dat vol gens de geruchten in de vorige wereldoorlog met een goudla ding tot zinken moet zijn ge bracht. Een wichelroedeloper maakte de tocht mede. Bij te rugkomst van de U.K. 230 werd ons medegedeeld, dat de resultaten van de wichelroede- experimenten de vermoedens hebben bevestigd. U.N.A.C.-directeur neemt ontslag. De Noor Ording heeft ontslag ge nomen als directeur van de UNAC, de organisatie van de Ver. Naties voor hulp aan kinderen. Dit houdt verband met het plan om deze hulpactie 31 December te beëin digen. Tot nu toe is 17 millioen dollar doqr de UNAC ingezameld, doch nog maar 12 landen hebben tot dusver het eindresultaat mede gedeeld. In een overdekte badinrich ting te Velsen. zijn Vrijdag 8 per sonen door kolendampvergiftiging bewusteloos geraakt. Twee perso nen waren er aanvankelijk zeer ersntig aan toe, doch tenslotte slaagde men er toch in de levens geesten weer op te wekken. demonstranten deelnamen. De betoging was bedoeld als ant woord op de demonstraties der socialisten van verleden week. Incidenten deden zich niet voor. In Dusseldorf werd het con gres van de Duitse sociaal de mocratische partg gehouden, waarop vele sprekers hun ver trouwen uitspraken in de toe komst van het socialisme en scherpe critiek uitoefenden op de communisten. NEUTRALE Z&NES. De Amerikanen, Britten en Fransen zijn voornemens om in hun sector neutrale zones in te stellen in Berlijn, waarin alle politieke bijeenkomsten verboden zijn. Allerlei geruchten doen de ronde over een hervatting van het treinverkeer tussen de Britse- en de Sowjet-zöne in Duitsland. De eerste trein uit Berlijn zou reeds in Hannover aangekomen zijn. De Engelse bladen melden, dat de Russen voornemens zijn de Duitse politie in de Sowjet- zöne te versterken met 5000 ex-krijgsgevangenen, die nz Stalingrad een propagandist! sche opleiding hebben gehad en nu klaar zijn voor politie diensten. Vijf en zeventig pro cent van de oude politie zou reeds weggezuiverd zijn aanvulling dus broodnodig. Maar de Gaulle heft dreigend de vuist. Stakingen desorganiseren het leven. Terwijl de Gaulle in een aantal Zuid-Franse steden voor grote menigten toespra ken hield, o.m. te Orange, Nice, Toulon en Cannes, waarin Iiy scherpe cri dek uitoefende op de politieke partijen, die z.i. het presti ge van Frankrijk te grabbel gooien, heeft Quiuilie een nieuw kabinet gevormd. De voornaamste figuren daarin zijn Queuille zon', fi nanciën, André Marie, justi tie, Robert Schuman, bui tenlandse zaken en Ramadier, defensie. Het kabinet van Queuille heeft 30 ministers, (de on derstaatssecretarissen niet inbegrepen). Negen leden zijn van de M.R.P., acht zijn so cialistische, zeven lid van Queuilles' eigen radicale par tij, twee zijn lid van de U D.S.R., een van .de uiterst rechtse republikeinse vry- heidspartij en drie gematigd onafhankelijk. Het kabinet bevat dne onmiddellijke voor gangers, als eerste mionister: Schuman, Marie en Rama dier. Karakteristiek in het kabinet is het aantal radica len, o.a. de premier en vice- premier en een vooraanstaand lid van de radicale party in vooroorlogse jaren, Yvon Delbos, een vroegere minis ter van buitenlandse zaken. Toen Queuille er niet in was geslaagd de Gaullistisch gezinden in de Nationale Vergadering tot een verge lijk te brengen met de so cialisten, heeft hy gezorgd voor een zo groot mogelyk aantal portefeuilles voor zijn eigen party om zichzelf een veiligemeerderheid te ver zekeren in het parlement. De samenstelling van zyn kabi net is iets meer rechts dan de vooroorlogse kabinetten ooit waren. Drie van de be- langrykste ministeries (bin nenland, arbeid en defensie) staan thans onder socialisti sche leiding. Queuille is 12 keer minis ter van landbouw geweest en heeft in meer dan 20 Franse kabinetten een portefeuille gehad. Het parlement zal Woensdag weer byeen ko men. In de loop van de week zal worden voorge steld te stemmen over nieu we belastingen, totaal 80 mil liard francs, met het eind van het jaar als uiterste be taal termyn. Queuille zeide na het pre senteren van zyn kabinet: „het aantal staatssecretaris sen is vergroot, om tegen de zware verantwoordelykhe- den te zyn opgewassen. De regering zal onmiddellyk aan het wérk gaan." DE GAULLE. De Gaulle blyft in zyn vo- renvermelde toespraken aan dringen op nieuwe verkiezin gen. Hij verklaart overtuigd te zyn, dat zijn party dan de macht in handen krijgt en beschuldigt de linke party- en ervan, dat zij met het landsbelang spelen en het partybelang laten voor gaan, dat zy Frankryks goede naam te grabbel gooien en het land te gronde richten. Hy heeft verder gezegd, dat hij en de zynen op mars zyn naar de macht en dat de beslissing spoedig zal vallen. De TALRIJKE STAKINGEN. onrust in Frankrijk duurt intussen voort en met name doen zich verspreide stakingen voor, die niet zo bijster omvangrijk zijn, maar de gang van zaken toch érn stig belemmeren en tal van demonstraties uitlokken. QUEUILLE premier voor hoe lang? Nederland ontvangt 496 millioen dollar. De Raad van de organisatie voor Europese samenwerking heeft de bedragen gepubli ceerd, die de 16 aan het Mars hallplan deelnemende landen het eerste jaar zullen ontvan gen. Verder ztfn de bedragen gepubliceerd, die de crediteur- landen zullen bydragen en de debiteurlanden zullen opne men. De verdeling van de Marshallhulp luidt als volgt: (In millioenen) Gr. Brittannië 1.263. Frank rijk 989, Italië 601, Nederland 496 (waarvan 84 voor Indo nesië), Brits-Amerikaanse zóne van Duitsland 414, Belgisch- Luxemburgse economische unie 250, Oostenryk 217, Grieken land 146, Denemarken 110, Franse zöne van Duitsland 100,. Noorwegen 84, Ierland 79, Turkye 50, Zweden 47, Triëst 18 en IJsland 11. Van de credlteurlanden krygt Nederland verder nog 71.700.000 millioen dollar toe gewezen. Volgens het persbureau An- tara hebben Sjarifoeddin en Setyadjid in een vergadering van de arbeiders in de suiker industrie beiydenis van schuld gedaan. „Mijn politiek in het verleden, aldus Sjarifoeddin. is verkeerd geweest. Ik had als communist consequent moeten zijn. Ik had geen compromis met de vyand moeten aan gaan". Setyadjid schreef zyn fouten toe aan vergissingen van de communistische party in Hol land en in West-Europa. Medegedeeld werd, dat de communisten thans hun poli tiek van samenwerking heb ben laten varen. De communistische party in de Republiek heeft inmiddels een oproep tot het volk ge richt om de meest volmaakte volksverdediging voor te be reiden en om klaar te z(jn voor het uitvoerey van de, politiek der verschroeide aarde. Wat het zogenaamde ulti matum van generaal Baay in Oost-Java betreft, merkt An- tara op, juist nu de Nederlan ders met het ultimatum ko men, aangqzten de Commissie voor Goede Diensten een nieuw compromis-voorstel voorbereid. Intussen heeft het voormalige Tweede Kamerlid Roestam Ef- fendl (C.P.N.) te Djocja een felle aanval gedaan op Setyad jid, Dawesman en Sjarifoeddin, die uiteriyk meewerkten aan de opstelling van de Linggad- jati-overeenkomst. Zij zouden de „vryheidsstryd verraden hebben". Prins Bernhard zal over de Niwin spreken. Ter gelegenheid van het feit, dat de Niwin twee jaar gele den in het leven werd geroe pen, zal Z.K.H. Prins Bern hard in zyn functie van voor zitter der Niwin op Dinsdag 14 September a.s. een radio toespraak tot het Nederlandse volk houden. Deze toespraak wordt uitgezonden om 20.05 u. over de zenders Hilversum I en Hilversum II. Lag het zwaartepunt van de lessen in het begin van de week voomamelyk op het onderwys in de lagere klas sen, de heer C. M. Sluiters, hoofd ener school te Rotter dam, besprak speciaal de ver nieuwing in de hogere leer jaren. Ook de causerie van de heer P. van Bakkum, in specteur der gemeente Am sterdam, over taalonderwys en de zaakvakken, ging in deze richting. Beide heren schetsten hun eigen ervarin gen der laatste jaren en voor menige cursist, die de resul taten van het werk der leerlingen vernam, was dit i openbaring. Wat in de jelopen week' aan de leer krachten werd verteld, zal ongetwijfeld in de komende jaren in toepassing worden gebracht en zal het onder wys aan de Zeeuwse openba re scholen ten goede komen. Tydens de bonte avond op Vrijdag kwamen de cursisten zelf aan het woord. Tot nó. middernacht vermaakte het gezelschap, uitgebreid met enkele gasten, zich met mu ziek en toneel. Cursus over onderwijsvernieuwing een succes, Lezingen verwekten enthousiasme. De eerste vernieuwingscur- sus van de Nederlandse On- derwyzers Vereniging, die in de Rijkskweekschool te Mid delburg voor de leerkrachten ran het Zeeuws openbaar on derwys werd gehouden en die Zaterdag besloten werd, is 'n groot succes geworden. LAATSTE MAALTIJD. Zaterdagmorgen verenigden de deelnemers zich voor de laatste keer in de congres zaal, waar de heer L. Hey- mans, leraar aan de Ryks- kweekschool te Middelburg, sprak over modem tekenon- derwys. Na zijn voordracht werd het werk, dat de jon gens en miesjes van de Ryks- leerschool de laatste paar jaar hebben vervaardigd, ge toond. Aan de laatste maaltyd werden vele woorden van dank gesproken, ondermeer gericht tot de leidster van de cursus, mej. H. M. de Haas uit Den Haag en tot de organisator, de heer W. Spinnaay, hoofdbestuurder van de N.O.V. te Middel burg. De heer A. A. Leen- houts, inspecteur van het L. O. in de inspectie Middel burg, hield een korte rede, waarin hy zyn spyt er over jiitdrukte, dat hy wegens ambteiyke bezigheden de cur sus niet had kunnen bywo- nen. Hy waardeert het zeer, dat de N.O.V. dit werk heeft aangepakt, en hoopt, dat de cursus zyn vruchten voor 't Zeeuwse onderwys in het al gemeen en dat in zyn in- sneetiegebied in het byzonder zal afwerpen. Zeer voldaan en vol enthou siasme gingen de deelnemers uiteen. Met inspanning van alle krachten slaagde de Amsterdamse brandweer er na vele moeilijke uren in de vuurzee in de BYhifrleskoelhuIzen te bedwingen. Enorme hoeveelheid voedsel verloren gegaan. Vuurzee in Den Haag zichtbaar. De grote brand, die Zater dagmorgen uitbrak in een koelhuis van Blauwhoeden- veem-Vriezenveem te Am sterdam en waarvan wy in een gedeelte van onze vorige editie reeds melding maak ten, heeft zich ontwikkeld tot een vuurzee zoals de hoofd stad sedert de branden in 't Paleis van Volksvlijt en het m.s. P. C. Hooft, niet meer heeft gekend. De brandweer stortte per minuut 35.000 li ter water in de vlammen, maar kon niet verhinderen, dat het koelhuis „Amerika", één van de modernste In Eu ropa, geheel verloren ging en daarmede een lcosteiyke hoe veelheid levensmiddelen. Ook het koelhuis „Afrika" werd verwoest, t doch „Australië" kon behouden worden. De brandweerlieden deden wat in hun vermogen lag, maar tegen deze vlammen- hel waren zy' nauwelyks op gewassen. Op sommige pun ten was de hitte-ontwikke- Hng zó groot, dat het blus water in stoom veranderde voordat het 't vuur had be reikt. 't Water kon weinig uitrichten tegen de door vet ten boter gevoedde oran jekleurige vlammen. Om 11 uur bereikte de brand zyn hoogtepunt, toen het vuur het dak van „Ame rika" vernietigd had en' een grote hoeveelheid ammoniak van de koelinstallaties vlam vatte. Een omwalmde steek vlam van tientallen meters hoogte schoot zoevend de lucht in. Drie kwartier la ter stortte het pand gedeel- telyk in. Tenslotte slaagde de brandweer in een bijna hopeloze taak. Om 3 uur kwam het signaal „brand meester" af. De vlammen bleven echter in de koelcel len woedden. Onafgebroken bleef men Zaterdagnacht en Zondag water in de vuur haarden spuiten. Zondagmor gen kon men zelfs in Den laag de brand waarnemen. Het blussingswerk nadert thans zyn einde. VIJF MILLIOEN EIEREN VER BRAND. De koelhuizen van Blau- fries hadden een capaciteit van 5 tot 6 normale vracht schepen. De brand is alleen daarom reeds een ramp, om dat ons land toch reeds een tekort aan koelhuisruimte heeft. Gelukkig kan „Aus tralië", na revisie van de machines, weer gebruikt wor den. De voorraden levensmidde len zyn voor het grootste deel verloren. De binnenland se distributie wordt hierdoor echter niet ernstig in gevaar gebracht; een gedeelte was voor export bestemd. Van de opgeslagen 1.700.000 kg. bo ter kan wellicht iets behou den worden. vyf millioen ei eren, een zesde deel van de totale voorraad,verbrand den, evenals enkele honderden tonnen bevroren zacht fruit, byna de gehele productie van het Vita-snelvriesbedryf en Djinnah overleden. Mohammed Ali Djinnah. de gouverneur generaal van 'Pa kistan, is Zaterdag aan hart verlamming overleden. Djinnah, die in 1876 geboren werd, heeft zijn leven lang ge ijverd voor zelfstandigheid van Pakistan. Op 15 Augustus 1947 werd zyn droom werkelykheid. Kort daarna werd hy ernstig ziek. 700 ton bevroren IJslandse vis. Van de voor de regering opgeslagen 190 tón Argen- tyns vlees denkt men 60 70 ton te redden, van de b(jna 1000 ton groenten ca. 600 ton. Het verloren gegane voed sel ligt als een onappetytely- ke massa van ruim een de cimeter diepte op de etablis sementen. Een moeilijkheid is 't de geredde goederen tij dig in andere koelhuizen on der te brengen, zodat bederf, wordt voorkomen. Brandweer lieden en havenpersoneel moesten machteloostoezien hoe grote hoeveelheden le vensmiddelen in vlammen op gingen; hét was té gévaar- lyk de gebouwen (ie betreden. BLOEDPLASMA EN MOEDERMELK TEN DELE GERED. In het koelhuis waren te vens 4000 flessén bloedplas- ma van de bloedtransfusie dienst en 1000 flessen moe dermelk van de moedermelk- centrale aanwezig. Tien vrij willigers van de bloedtransfu siedienst drongen met groot levensgevaar het gebouw bin nen en slaagden er in de gehele voorraad in veiligheid te brengen. Hun moed en doorzettingsvermogen hebben een groot verlies voorkomen, ook al is 20 vermoedelyk door de temperatuursverho- ging bedorven. De gehele voorraad zal opnieuw ge keurd en beproefd worden. Een aantal brandweerlie den werd bevangen door de rook. Een ander viel van 'n ladder en liep een rib-frac- tuur op. Een collega van hem kreeg een psychische schok, toen vlak by hem een explosie geschiedde. Enkele personen hebben getracht him slag te slaan by de verspreid liggende stuk ken vis en spek. Een hun ner werd aangehouden. De oorzaak van de' ramp is nog niet vastgesteld. En men-vreest, dat dit ook nim mer mogelijk zal blijken. De N.V. had de put willen dem pen voor het kalf verdron ken was, want reeds geruime tyd was men bezig, cemen ten Vloeren en isolerende 1%- fen in het koelhuis aan te rengen, om brandgevaar te elimineren. Complot bij begrafenis van Benesj verijdeld, Republiek wordt bij de wet beschermd. Het orgaan van de Tsjechische communistische partij „Rude Pra- vo" publiceerde Zondagochtend „onthullingen" over een samen zwering, die de „internationale reactie ter gelegenheid van de ter- aardbestelling van President Be nesj, op touw had gezet". In een trein .die uit Beieren kwam, zou de nde vlugschriften zijn ontdekt, waarin tot moord en tereurdaden werd aangezet. De arbeiders wer den aangespoord stakingen uit te lokken en de secretariaten van de communistische partij en de ge meentehuizen te bezetten. 50.000 Sokols hadden opdracht incidenten te veroorzaken. De krant hekelt de hardnekkige fluistercampagne met betrekking tot een eventuele oor log en de uitvoer van voedsel. Nosek, de minister van binnen landse zaken, heeft hulde gebracht aan de arbeidsmilitie, „die door haar aanwezigheid bij de teraarde bestelling van President Benesj een Baronesse was een oplichtster. Een hotelhouder in Tege- len dacht de gast van zijn leven te krijgen: Baronesse Ivonne Otten-Verbunt Le- ander, volgens haar zeggen Deense, geboren in 1911, arts, lange tijd in Ned.-In- dië werkzaam geweest en nauwe relaties onderhou dende met de Nederlandse koninklijke familie. De aar dige baronesse bezocht ge durende enkele dagen enige geestelijken in Venlo en Te- gelen, bjj wie ze verhalen deed over haar veelbewo gen leven en van wie zy geestelijke bijstand vroeg. Een Tegelse missionaris verblijdde ze met de belof te, dat zij hem een auto en een vliegtuig voor zijn missie cadeau zóu doen, maar de missionaris nam het nogal sceptisch op. De hotelhouder kwam echter na vyf dagen tot de ontdekking, dat zijn hoge gast een alledaagse oplicht- ster was geweest en ver trokken was zonder de re kening te betalen. Onder zeer grote belangstel ling is te Venray het stoffelijk overschot van mrg. dr. H. A. Poels ter aarde besteld. Onder de aan wezigen bevonden zich de minis ters van den Brink en Joekes en de bisschoppen van Roermond en Den Bosch. reactionnaire poging tegen het re gime verijdeld heeft." De communistische partij heeft aan haar leden instructies over gemaakt betreffende de zuivering van de partij, die op 1 October zal worden ingezet. Dit zal een „poli tieke les" worden voor elke com munist. De Tsjecho-Slowaakse minister raad heeft een wetsontwerp be treffende de bescherming van de Republiek goedgekeurd. Krachtens deze wet worden als hoogverraad beschouwd: elke aanslag op de on afhankelijkheid of de grondwette lijke eenheid en de economische of sociale structuur van de republiek, elke poging om het regiem omver te werpen en elke poging om zich met geweld te verzetten tegen grondwettelijke handelingen van de president of van hogere licha men der republiek. Overtreding zal met de dood of mbet dwangarbeid worden gestraft. Spionnage ten nadele van een geallieerd land, de beïnvloeding van het politieke le ven door geestelijken en beledi ging van een ander land of ras Is eveneens strafbaar. Inmiddels zijn al twee geestelij ken van een Capucijner klooster bij de Duitse grens, waar wapens zijn ontdekt, opgepakt. Een Praags militair gerechtshof sprak vonnis sen uit over drie hoofdofficieren, die geheime inlichtingen omtrent de plannen van de veiligheidsdienst hebben verstrekt aan leden der na tionale socialistische partij. Twee van hen kregen acht jaar gevange nisstraf met dwangarbeid en ver lies van rang en rechten, de derde wordt gedurende een jaar eens per maand een dag opgesloten. In Londen arriveerde mevr. Ja- roslava Kunzova. die in Tsjecho- Slowakije voor de organisatie van ^•ï?;a werkte, als politiek vluchteling. REGEN, LATER OPKLAREND. Geldig tot Maandagavond. Aanivankeiyk nog zwaar be wolkt met regen, later van 't Westen uit brekende bewolking met plaatseiyk enkele buien. Matige tot krachtige, in de kuststreken ty del ijk harde wind, aanvankelyk Zuidelijk, later draaiend naar West of Noord-West. Iets lagere tem peratuur.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1948 | | pagina 1