De plechtigheid in de Nieuwe Kerk Julkxna-triomftocht door Amsterdam De Vorstelijke stoet 145 Kamerleden legden de eed of de belofte af DE EEDSAFLEGGING. Jubelende ovaties op de Dam. Weergaloos schouwspel werd gadegeslagen door honderdduizenden Sprookje werd werkelijkheid Groots Kroningsspel in ongekende kleur en pracht Daverend enthousiasme op het Damplein. Bij de ingang der kerk werd H.M. de Koningin ontvangen door de commissie van in- en uitgeleide. Bij het binnentreden van de koninklijke stoet zetten orgel en bazuinen een prelu dium van het Wilhelmus in. gevolgd door het zingen van drie coupletten van dit volks lied door het, tussen het koor hek en het graf van De Ruy- ter opgestelde, Amsterdamse Toonkunstkoor onder leiding van Eduard van Beinum. Langzaam begaf de stoet zich naar het troonplatform, waar de Koningin en Prins Bernhard zich nederzetten, terwijl de hofhouding zich ach ter de troonzetels schaarde. Nadat Hare Majesteit de Koningin haar zetel had inge nomen, hield zij een korte toe spraak. (Zie elders in dit num mer). Toen was het plechtige ogenblik daar. Koningin Julia na verhief zich van haar zetel, hief de rechterarm met twee uitgestrekte vingers omhoog en sprak, ten aanhore van de aanwezigen, die tegelijk met de Koningin van hun plaatsen opgestaan waren, de b|j de Grondwet vastgelegde eedsfor mule uit (art. 58): „Ik zweer aan het Neder- landschc volk, dat ik de Grondwet steeds zal onder houden en handhaven. Ik zweer dat ik de onaf hankelijkheid en het grond gebied van den staat met al mijn vermogen zal verdedi gen en bewaren; dat ik de algemene en bijzondere vrij heid en de rechten van alle mijne onderdanen zal be schermen, en tot instand houding en bevordering van de algemcene en bijzondere welvaart alle middelen zal aanwenden, welke de wetten te mijner beschikking stel len, zooals een goed koning schuldig is te doen; zoo waarlijk helpe mij God al machtig." REDE VAN PROF. KRANENBURG. Na het afleggen van deze eed nam H.M. haar plaats weer in en zetten ook de aan wezigen zich. De voorzitter der verenigde zitting van de Sta- tcn-Generaal, prof. dr. R. Kra nenburg, hield een korte rede, waarin hij getuigde van de al gemene ontroering bij het af sluiten van de 60-jarige rege ringsperiode van H.M. Konin gin Wilhelmina. Een tijdperk is afgesloten en een nieuw is aangevangen. Het Nederlandse volk treedt H.M. Koningin Ju liana met vertrouwen en met warme genegenheid tegemoet. Het weet, dat znn welzijn haar na aan het hart ligt, dat zijn staatsinstellingen in haar han den veilig zijn en dat de vrij heid haar even dierbaar is als aan het Nederlandse volk zelf. Eensgezind staat dit volk daar om om de troon met in het hart de bede, dat Gods zegen op haar regering moge rusten. Na deze rede, legde ook prof. Kranenburg, staande tussen het troonplatform en de cre denstafel, zijn plechtige ver klaring af. „Wij ontvangen en huldi gen, in naam van het Neder landse volk en krachtens de Grondwet, u als koning; wij zweren (beloven), dat wij uwe onschendbaarheid en de rechten uwer kroon zullen handhaven; wij zweren (be loven) alles te zullen doen wat goede en getrouwe Sta- ten-Generaal schuldig zijn te den. Zoo waarlijk helpe ons God almachtig" („dat belo ven wij.") Deze verklaring werd door alle aanwezige leden der Sta- ten-Generaal beurtelings, vol gens een bij loting vastgestelde volgorde der Eerste en Twee de Kamerleden dooreen, be vestigd met de woorden „Zoo waarlijk helpe mij God almach tig" of „Dat beloof ik". 25 Leden beantwoordden de oproep met „Dat beloof ik". Verkondiging van de inhuldiging. Nauwelijks had het laatste Kamerlid zijn plechtige verkla ring afgelegd of de oudste ko ning van wapenen, kolonel de Ruyter van Steveninck, zwaaide zijn scepter en riep met luider stemme: „Hare Majesteit Koningin Juliana is Ingehuldigd", en driemaal „Le ve de Koningin". Tegelijkertijd begaven de herauten van wa penen zich, voorafgegaan door hun trompetters naar buiten, openden de ban en de oudste wapenheraut verkondigde ook hier. dat de inhuldiging van Koningin Juliana was geschied, gevolgd door een driewerf „Leve de Koningin". Hierop werd de ban gesloten en keer den allen naar hun plaatsen in de kerk terug. Daar werd, on der het spelen van koraalmu- ziek, de stoet opnieuw gefor meerd. In dezelfde volgorde als bij aankomst begaf het cortege zich naar de Dam-uitgang, waar de commissie van ont vangst Hare Majesteit uitge leide deed. Door de pergola schreed de koninklijke stoet naar het Paleis en toen was het .ogenblik gekomen, dat, door trompetgeschal, aange. kondigd door de herauten van wapenen, Koningin Juliana op het balcon de hulde van de op de Dam toegestroomde menig te in ontvangst nam. Er ging een heftige bewe ging door de menigte toen om enkele minuten voor twaalf de balcondeuren open gingen en men stellig ver wachtte, de Koningin en de Prins op het balcon te zien verschijnen. Het waren ech ter de herauten, die met luid trompetgeschal de komst van het Koninklijk gezelschap aankondigden. Doch het 'gejuich barstte echt los toen de jonge Ko ningin op het balcon kwam. Eerst lieten echter de twee oudste Prinsesjes, Beatrix en Irene, beiden in het licht- Amsterdam te klein voor de duizenden. Nog nimmer heeft Amsterdam zulk een enorme schare van niet- Amsterdammers geher bergd, als ditmaal op de Inhuldigingsdag. Honderdduizenden ver drongen zich op deze dag van de vroege mor gen tot de late avond in de straten en talrijke malen was er zelfs voor hen, die over „doorlaat- bewgzen" beschikten, geen doorkomen aan. De drukte op de InhuMi- gingsdag heeft alles in de schaduw gesteld. blauw gekleed, zich schroom vallig op het grote balcon zien en weldra kwam ook Margriet in een rose jurkje by haar zusjes naar bulten. De Koningin en de Prins voegden zich bij de kinderen en luid weerklonk het geju bel van de menigte, die eerst nu de vorstin goed kon zien. Weldra werd ook het jongste Prinsesje, Marijke, op het balcon gebracht en hoog hief de Koningin haar jongste telg op om ook haar te doen delen in de warme ova tie, die de velen uit Neder land. die hier saamgestroomd waren, hun vorstin brachten. Aan het raam links van het balcon kon men een glimp ontwaren van enkele der vor stelijke gasten, even zag men Prinses Margaret Rose, die in een oesterkleurig toilet met rose weerschyn gehuld was. De leden van de Staten-Ge- neraal waren tijdens de jubel nog niet in het Paleis aan gekomen. Zij verlieten de rode loper en kwamen onder de pergola vandaan om met het volk hun Koningin toe te juichen. De nieuwe Koningin der Nederlanden houdt een korte toespraak, alvorens de eed op de Grondwet af te leggen. Koningin Juliana droeg de traditionele Kronings mantel (Vervolg van pag. 1). de Koningin op haar gang Voor de belangrijkste staatkundige ceremonie, de plechtige eeds aflegging. Voor deze gebeurte nis was het Koningschap in al zyn glans vertegenwoordigd. De symbolen van het ryk wer den meegedragen, de hoogste vertegenwoordigers van de tra ditionele hof-functies waren aanwezig en de legervaandels werden meegevoerd. Vooraf gingen de herauten van wapenen met hun trom petters: De ritmeester G. A. van Borssum Buisman en mr. Th. Graaf van Lynden van Sandenburg, wiens vader een zelfde functie uitoefende bg de inhuldiging van Koningin Wil helmina. Achter de herauten van wa penen volgden de koningen van wapenen, wier functie het is in de kerk de inhuldiging der nieuwe Koningin te pro clameren, zoals de herauten dat daarna buiten de kerk zul len doen. Het waren de kolo nel A. C. de Ruyter van Ste veninck en de reserve-kolonel jhr. P. J. Six. Achter de genoemde func tionarissen schreed de cere moniemeester van Hare Ma jesteit de Koningin, jhr. D. G. de Graeff, gekleed in de zwar te galahof tenue met zw goud borduursel op jas mouwen, steek met struisveren en statiedegen. In de hand droeg hij een bewerkte staf. Hem volgden de kamerheren der Koningin, drie aan drie. Voor zover zg niet in militair ceremonieel tenue waren droe gen zij gala ambtscostuum met het teken hunner waardigheid, de sleutel, achter op de rok. De kamerheren werden volgd door de hoofden der partementen van de Koninklij ke hofhouding,- eveneens drie aan drie gaande en de groot officieren van de Kroon. Plechtig naderde de drager van het ontblote Rijkszwaard. Dit symbool van het wereld lijk gezag werd gevoerd door de chef van de generale staf, lt.-generaal Kruis. Onmiddellyk achter het Rijkszwaard werd het andere symbool van het Koninkrijk gedragen: De Rijksstandaard. Deze standaard, in 1840 bg gelegenheid van de inhuldiging van Koning Willem II vervaar digd, voert op een witte moiré zijden, met franjes en kwas ten van goud en nassaus blauw, achtergrond het oude Neder landse wapen. De luitenant- admiraal bevelhebber der zee- strijdkrachten, C. E. L. Hel- frich, was de drager van deze Rijksstandaard. Hierachter volgden de regi ments vaanels, De vaandels werden gevolgd door de opper-ceremoniemees- ter van de Koningin, mr. G. C. D. Baron van Hardenbroek, dragende het teken zyner waardigheid: De lange cere monie-staf, waarmede bg plechtige gelegenheden de komst der Koningin wordt aangekondigd. H. M. DE KONINGIN. En dan: Het middelpunt van deze statie, schreed daar, ver- gezeld door haar gemaal, Z. K. Prins Bernhard, Prins der Nederkmden, in 't uniform van luitenant-generaal van het gar de-regiment der Grenadiers, onze nieuwe vorstin, Hare Ma jesteit Koningin Juliana der Nederlanden. De Koningin wtes gekleed in een statig gewaad van bleu-royal bezet met paar- len en edelstenen. Over de ja pon droeg Hare Majesteit het smalle lint van de Militaire Willemsorde. In het haar droeg Koningin Jultena geen dia deem, maar een geheel met juwelen bestikt nauwsluitend kapje. Prachtig afstekend te gen het blauwe gewaad golf de de rood fluwelen kronings mantel, bestikt met gouden leeuwen en met hermelgn ge voerd en omzoomd, die reeds drie Oranjes by hun inhuldi ging gedragen hebben, van de schouders. Adjudanten droegen de teige~sleep. Onmiddellyk achter Hare Majesteit schreed haar gevolg. Vlag- en opperofficieren, ge kleed in de verschillende uni formen van alle Nederiandse wapens, vormden het einde van de stoet. (Van onze speciale verslaggever) De tienduizenden zjjn tot honderdduizenden aangezwollen langs de straten van Amsterdam! Koningin Juliana trekt voor het eerst in de gouden koets door de straten van de hoofdstad! De zon scheurt het wolkendek aan flarden als precies om drie uur de Konlnkl'Jke stoet zich in beweging stelt. En welk een stoet! Nog nooit in m\jn leven heb Ik een stoet aanschouwd, die de vergeiyking kon doorstaan met deze majestueuze tocht van Neerlands nieuwe Koningin door de straten der stralen de hoofdstad. Een sprookje? Maar dan een sprookje, dat een volk als geheel meebeleeft en als werkelijkheid ervaart, voor de radio, of langs de straten. Motorpolitie opent de stoet. Dan steigeren de paarden van de bereden politie. De burgemeester van Amsterdam rijdt in een open rijtuig voorbü en dan komen de herauten en de Koningen van Wapenen. En dan het Nederlandse leger! het gewicht van het ogenblik en geboeid door het schouw spel volgden zjj deze pleiade van kleur en beweging. Prinses Er is hier en daar de vraag gesteld, voor de inhuldigings plechtigheden, of het nu nodig was om zoveel uniformvertoon in deze stoet te lassen. Maar het waren de unifor men met hun veelkleurigheid, die deze stoet het sprookjes achtige karakter verleenden. Het waren de uniformen, die kleur en leven brachten in deze stoet zonder weerga. Een korps tamboers en de koninklijke militaire kapel openden de stoet en daarach ter marcheerden de matrozen en de grenadiers. Prachtig was dit muziekkorps, prachtig waren de manschappen met hun hoge beren-mutsen, maar de grenadiers deden er in hun felrode uniformjassen met zwarte helmen en witte broe ken ook niet voor onder. Nooit heeft een Nederlander gewe ten, hoe voortreffeiyk Neder landse troepen marcheren kun nen en hoe schoon Nederland se uniformen kunnen zgn! Ik stond op het Muntplein, daar waar de vorstelijke bui tenlandse gasten de stoet ga desloegen. Aangegrepen door Margaret Rose was met ge juich der menigte begroet, toen zjj, terwjjl de stoet reeds na derde, haar plaats innam naast de andere koninklijke gasten. En daar marcheerden zg nu voorbij, de Nederlandse troe pen, de garderegimenten, de grenadiers, de jagers, de ma trozen, de mariniers, de Irene brigade. Fonkelnieuw, al die uniformen, gedragen met ge- rechtmatigde trots. De honderdduizenden juich ten. Men hóórde het naderen van de stoet reeds van verre. Het gejuich zwol aan naarma te hy naderde en Inderdaad: die Gouden Koets, met Konin gin Juliana verdiende het da verend applaus, het laaiende enthousiasme der menigte! Stapvoets trokken zes schim mels het Koninkiyke rytuig. Eu duidelijk kon het publiek daarin de Koningin, de Prins en de jonge Prinsesjes herken nen. Was het wonder, dat de dui zenden telkens en telkens weer opnieuw de afzettingen dreig den te doorbreken, dat zg on weerstaanbaar naar voren drongen en juichend en wui vend de gouden koets wensten te omringen! Biy en gelukkig wuifde Ju liana haar onderdanen toe, blij en gelukkig wuifden ook de kleine prinsesjse naar de me nigte. Die gouden koets, zg was het mooiste uit deze optocht! En daarna opnieuw de schit tering der uniformen, de weel de van kleuren en de fonke ling der onderscheidingsteke nen. De luchtstrgdkrachten sloten de stoet. En laat ons eerlg'k zgn: de ze tocht op de middag van de inhuldigingsdag was waard, dat men er eindeloze uren op had staan wachten, deze stoet vormde het hoogtepunt van de ze dag. Zy werd tot een zege tocht, tot een triomftocht. Niets heeft de hoofdstad van Nederland ooit aan schouwd, wat een vergelgking met deze stoet kan doorstaan Het was de bekroning van een luL.'rryke dag! ERE-AFZETTIN GEN Overal langs de route, die via Rokin, Muntplein, Wete ringschans, Leidse Plein, Over toom, Rozengracht, N.Z. Voor burgwal terug naar de Dam liep stonden ere-fronten opge steld, fronten bestaande uit militairen van allerlei onder delen, van de marine, van marva's, van mariniers en adelborsten en van oorlogsin validen, maar ook van het Zeeuwse garnizoen, de CA.O. A.K. Zg vormden een waardige omlgsting van deze triomf tocht. Later zag ik de stoet weer op de Dam terugkomen. Duizenden hadden zich ook hier verzameld en om vier uur precies, eerder dan v§r* wacht was, was de stoet weer voor het paleis. Even nog kwam de Koninkiyke Familie op het balcon en het was Prinses Beatrix, die nu haar kleine zusje op de arm had en hoog boven haar macht tilde. Luid gejuich en het Wilhelmus van het politiemu- ziekcorps, dat krachtig werd meegezongen, besloot dit fantastische schouwspel, dat dank zij de zon, die vanaf het moment, dat de Koningin in de gouden koets stapte, tot dat zg het paleis weer binnen ging, Amsterdam in stralend licht deed baden, nog aan glans en rijkdom had gewon nen. Gala-diner ten Paleize. De vorstelijke gasten, de speciale missies, de ministers, de Raad van State en de leden van de Eerste Kamer der Sta- ten-generaal en een aantal hofdignitarissen hebben Maan dagavond aangezeten aan een groot gala-diner, waartoe het Koninklijk paar 270 gasten gisteravond ten paleize heeft doen uitnodigen. Record voor het Amsterdams Centraal station. Nimmer in de historie van het Centraal Station te Am sterdam is de stroom van on afgebroken reizigers, zowel aankomende als vertrekkende zo groot geweest als op 6 September. Het aantal aanko menden bedroeg tot de avond uren toe 160.083, maar het aantal vertrekkenden was eens zo groot. Hoe groot het aantal precies was, kon men op het C.S, niet mededelen. De grote drukte na de plechtigheden in de Nieuwe Kerk en de tocht met de gou den koets was zo geweldig, dat stagnatie bg de treinen onvermijdelijk was. Ongeluk ken deden zich echter niet voor. Prinses Wilhelmina's bezittingen verhuisd. Terwgl om half tien Maan dag de leden van de Staten- Generaal, de ministers, leden van de Raad van State en vertegenwoordigers van Oost en West aan de achterzbde 't paleis binnentraden, werden door personeel van het paleis persoonlijke bezittingen van Prinses Wilhelmina door de zelfde ingang naar buiten ge dragen en in een daar gereed staande auto geladen. Het wa ren alle voorwerpen, waaraan zij bijzonder is gehecht. Daar onder bevonden zich dageiyk- se gebruiksvoorwerpen als hanglampen, stoeltjes, koffers, als ook enkele antieke voor werpen. Zij worden in de auto over gebracht naar het toekomstig voorlopig verbiyf van Prinses Wilhelmina, de Ruygenhoek. Vorstelijke bagage-perikelen. Toen de bejaarde Prins Ge orge van Griekenland eergiste ren met de Pullman uit Den Haag op het Centraal Station aankwam, bestond zijn bagage alleen uit een koffertje van zeer geringe afmetingen. Dit wekte enige verwonde ring, temeer omdat oolc in het Amstelhotel nog generlei ba- fage was gearriveerd. Een on- erzoek bracht aan het licht, dat de koffers enige dagen ge leden reeds uit Parijs waren opgezonden, doch hoe men ook zocht, de reisbagage van Prins George bleef onvindbaar. Ein- deiyk werd het raadsel opge lost. Bij de verzending uit Pa rijs had men vergeten op de koffers te vermelden, dat het hier diplomatieke bagage be trof. Nu stonden ze verzegeld en wel by de douane opgesla gen. De douane werd overtuigd en Prins George was uit de nood. Prinses Margaret Grootkruis Nederlandse Leeuw. Na afloop van de lunch, waaraan na de inhuldigings plechtigheid o.m. Hare Maje steit Koningin Juliana had aangezeten, heeft onze vor stin de 18-jarige prinses Mar garet Rose van Engeland de hoge onderscheiding verleend van het grootkruis van de Ne derlandse leeuw. Vijftigduizend toeschouwers genoten van het prachtige schouwspel, DE KROON TERUG IN HET STADION. Maandagavond 6 uur verliet de kroon zyn ere-plaats op 't Damplantsoen. Gedragen door leden der verschillende jeugd organisaties is het symbool der souvereiniteit in de glans van de ondergaande zon, plechtig naar het Olympisch stadion teruggebracht.. De belangstelling was vooral in het centrum, waar tiendui zenden langs de weg stónden- geschaard, bgzonder groot. In het stadion zelf waren inmiddels 50.000 toeschouwers bijeen, die van 9 uur af wacht ten op het grote moment dat Koningin Juliana haar intrede zou doen. Inmiddels arriveer de de een na de ander der buitenlandse gasten. Eerst 't Deense kroonprinselijk paar, daarna Prinses Margaret Rose, die in gezelschap was van de Graaf en Gravin van Athlone en die door het eivolle sta dion langdurig werd toege juicht. Nog even werd het geduld op de proef gesteld en toen reden motorpolitie, de hoofd commissaris in zyn bekend geworden lichtgrijze Evach en direct daarop de elegante Car dilLac, waarin Koningin Juli ana, Z.K.H. Prins Bernhard en Hare doorluchtige Hoogheid Prinses Armgard de rit naar het stadion maakten. Nadat het Wilhelmus was gespeeld, meegezongen door het gehele stadion, nam het huldigingsspel een aanvang. Een vlaggenparade, gevolgd door wapenschouw van de di verse stadswapens opende het spel. Een optocht van fakkels, die zich, evenals de stadswapens langs de rand van het stadion verspreidde, vormde de en tree voor de kapel en de trom melslagers van het garderegi ment grenadiers. De kapel stelde zich op voor de koninklijke loge en voor de ogen van de enthousiaste toe schouwers ontrolde zich een militair schouwspel in dezelfde kleur en pracht als de garde van de koninkiyke stoet, die door de Amsterdamse straten trok. Hierna droegen verpleeg sters van het Rode Kruis als hulde aan hun oud-voorzitster de kroon, die door de jeugd naar het stadion was gebrach.t binnen en brachten Oost en West hun groet van eerbied en hulde aan de jonge vorstin. Een groot feest op het mid denterrein, ingeleid door een vuurwerk, besloot dit spel, dat een waardig symbool was van enerzyds de ernst en ander- zgds de vreugde, waarmede de nieuwe vorstin der Neder landen door haar volk is ont vangen. Het spel stond onder algemene artistieke leiding van Karei Briels, De muziek was geschreven door Max Vredenburg. Ben Stroman ver zorgde de tekst. Op het balcon van het Paleis op de Dam neemt H. M. Koningin Juliana met Prins Bern hard en de drie oudste prinsesjes de toejuichingen van het duizendkoppige publick op de Dam in ontvangst.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1948 | | pagina 2