Hongaarse oppositie
werd „getemd"
Het drama van Dronrijp
Waarom de R.P. 133
een Jappenhelm in de mast voert
Een Walcheren-film
Alleen Gerard de Jong overleefde
de executie
Een ploeg ging door de
maatschappij
Jachthonden
van de Archipel
TWEEDE BLAD
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ZATERDAG 10 JULI 1948
Is Schreieder schuldig aan de
moord op 13 Friezen?
(Van onze -Haagse correspondent.)
Was Schreieder de man, die beval om het drama van
Dronr(jp uit te voeren'
De Procureur-fiscaal te Leeuwarden meent van wel.
Vandaar, dat de man van het England-Spiel op zyn last
is gearresteerd. De officiële instanties weten volgens goed
gebruik niets. Het waas is en biyft geheimzinnig. Indien
Schreieder echter inderdaad de man zal blijken te
zijn, die het drama van Dronrryp op zijn geweten heeft,
dan zijn al zjjn mooie woorden voor niets geweest. Dan
zal hij gestraft worden
gespaard voor
Ergens aan de kale Friese
weg tussen Leeuwarden
DRONRIJP. Leeuwarden.
het nekschot.
Wentelend
Franeker ligt het kleine dorpje
Dronrijp. Er wonen hier rus
tige, stoere, gesloten Friezen,
die niet zo gemakkelijk aan
het praten raken. Welbewust
doen zy hun plicht van iede
re dag. Welbewust deden zij
hun vaderlandse plicht in de
oorlogstijd. Ten zuiden van
dit vredige plaatsje stroomt
een kanaal: de Trekvaart,
dwars door de sappige Friese
klei. Vlak bij Dronrijp ligt
een brug over de Trekvaart,
die sedert jaar en dag de zui
delijke en de noordelijke oever
vedbindt. Alles ademt hier
rust en' vrede. Slechts een
eenvoudig wit kruis in het
groene gras bij de waterkant
herinnert aan het gruwelijke
drama, dat zich hier afspeel
de, toen "de vredesduif al in
aantocht was. Veertien stoere
Friezen, goede vaderlanders,
werden hier zonder vorm van
proces neergeknald. Slechts
één overleefde de executie.
De sabotagedaden waren
ook in dit landschap niet
van de lucht. Herhaaldelijk
sloeg de illegaliteit haar
slag, hetgeen repressailles van
de Duitsers veroorzaakte. Zo
kwam op 16 April 1945 de
mededeling uit Den Haag. dat
voor de jongste sabotage-ac-
ties in Franeker 20 personen
moesten worden gedood. In
allerijl togen de Duitsers naar
de gevangenis in Leeuwar
den om hun prooi op te ha
len. De vrachtwagen bood
echter slechts ruimte voor 14
gevangenen. Daar ging het
transport: Veertien kerels, in
de kracht van hun leven.
DE EXECUTIE.
Inmiddels gierden de
typhoons in de lucht en
zochten hun prooi. Het werd
de Duitsers op de duur te bar
en bang als ze waren voor
hun eigen hachje, waagden ze
het niet, de Trekvaart over
te steken. In allerijl werden
de gevangenen uit de wagen
gesmeten en opgesteld aan de
oever van de Trekvaart. Het
was gebeurd in een ogenblik.
Haastig, spiedend in de
lucht, beangstigd voor het
geen komen zou, zette men
de veertien mannen naast
elkaar, in het groene gras,
dat getuigde van de lente en
de komende zomer. En terwijl
het water door dê Trekvaart
stroomde, zoals steeds, weer
klonk het haastige, slecht ge
richte salvo. De veertien dap
peren stortten neer. Opnieuw
vlogen typhoons in de rich
ting van de brug. De moor
denaars moesten snel een
goed heenkomen zoeken. Van
daar, dat zc zich niet over
tuigden, of hun slachtoffers
inderdaad dood waren. Zo
bleef Gerard de Jong uit
LEZERS SCHRIJVEN
VEERDIENST HOEDEKENS"
KERKE—TERNEUZEN.
De heer K. Vlaander te
Goes deelt ons mede, dat Za
terdag j.l. om 16 uur 25 pas
sagiers, die zich van Hoede-
kenskerke naar Terneuzen
wilden begeven, niet mee
konden met de ..Prinses Ire
ne". Zii kregen de medede
ling, dat zij tot 8 uur 's avonds
moesten wachten. Dit veroor
zaakte natuurlijk de nodige
ergernis, te meer omdat in de
gids der Ned. Spoorwegen de
ze dienst als geregelde dienst
vermeld staat. Schr. vraagt,
dat tijdig maatregelen zullen
worden getroffen voor meer
vaarten, als de ..Konings
plaat" uit moet vallen om
gereviseerd te worden- Ge
schiedt dit niet, dan ontstaat
er een onhoudbare toestand.
WONINGEN MET BADCEL.
Een lezer uit Middelburg
schrijft:
Naar aanleiding van Uw
bericht enige dagen geleden,
waarin werd medegedeeld dat
in meer dan 50% van de wo
ningen met badcel, deze cel
wordt gebruikt als bergplaats
voor aardappelen, wil ik er
op wijzen, dat ook in de wo
ningen op 't Zand te Middel
een badcel aanwezig is, die
dikwijls als bergplaats wordt
gebruikt. De kosten van een
geiser zijn namelijk te hoog
voor de gezinnen, die de wo
ningen bewonen. Ook is de
ruimte te klein voor het
plaatsen van een badkuip. Het
„misbruik" dat van de cellen
wordt gemaakt, is dus niet
zo zeer gelegen in „angst"
voor water, dan wel in de
hoge aanschaffingskostcn van
een geiser.
zijn bloed,
werd hij gevonden door om
wonenden, die onmiddellijk na
de aftocht der Duitsers kwa
men zien wat er nog te doen
viel. De Jong bleek ernstig,
hoewel niet levensgevaarlijk
getroffen te zijn in zijn schou
der. Men heeft hem aan de
andere zijde van het kanaal in
veiligheid gebracht. Thans
is hij geheel herstel en geniet
•van zijn jonge leven, dat men
hem wilde ontnemen. Eén van
de veertien overleefde het
gruwelijke drama. De anderen
vonden de dood.
Dat was het drama van
Dronrijp waarvoor men
Schreieder verantwoordelijk
acht. Het gras is weer groen,
het water in de Trekvaart
kabbelt als vroeger, alleen het
eenzame, witte kruis langs de
waterkant herinnert aan deze
moordpartij.
Huldeblijk van „De
Nederlandse Vrouw".
De stichting „De Nederland
se Vrouw 1898—1948" zal aan
H.M. de Koningin ter gelegen
heid van haar 50-jarig rege
ringsjubileum als nationaal
huldeblijk een door de Neder
landse vrouwen bijeengebrach
te som overhandigen
Dit geschenk gaat vergezeld
van een album, waarin de na
men van de deelnemende da
mes staan vermeld. Voor iede
re gemeente bevindt zich in
deze albums een door eigen
krachten vervaardigd schut,,
blad. In het museum van het
Zeeuws Genootschap te Mid
delburg worden thans de
Zeeuwse schutbladen tentoon
gesteld Uit deze uitstalling
blijkt, dat Zeeland goed voor
de dag komt. Verscheidene ge
meenten leverden ware juweel
tjes van schilder- en teken,
kunst, die eenvoudig en niet
banaal wel het .beste de
liefde van de Zeeuwse vrouw
tot onze Vorstin tot uiting
brengen.
Orde van advocaten.
Bij de Tweede Kamer is inge
diend een wetsontwerp, hou
dende instelling van de Neder
landse orde van advocaten als
mede regelen betreffende orde
en discipline voor de advoca
ten en procureurs.
De toelichting zet uiteen, dat
de organisatie d.er balie zoda
nig moet zijn ingericht dat zij
niet alleen in afzonderlijke ge
vallen van inbreuk op de plich
ten van de advocaat zekere
repressieve maatregelen kan
toepassen, doch ook, dat zij
bindende richtlijnen kan geven
omtrent de wjjze, waarop de
advocaat zich zowel in als bui
ten de uitoefening van zyn be
roep behoort te gedragen.
Meningitis aan boord
van opleidingsschip.
Op het motorschip „Prin
ses Juliana" van het Konink
lijk onderwijsfonds voor_ de
scheepvaart, dat op het IJs-
selmeer een oefentocht hield,
is een geval van meningitis
geconstateerd. De kok. van
S- uit Amsterdam, is in
Hoorn in het ziekenhuis op
genomen, waar de ziekte
werd vastgesteld. Donderdag
middag is het schip met de
quarantainevlag in top de ha
ven van Amsterdam binnen-
gestoomd en voorlopig geïso
leerd.
Behalve de bemanning, be
vonden zich aan boord leer
lingen van de dagnijverheids
school voor de binnenvaart te
Delfzijl en leerlingen van de
Amsterdamse kweekschool
voor de Zeevaart. Uitgebrei
de maatregelen zijn getroffen
om verbreiding van de ziek
te te voorkomen.
Ambtenaren in Parijs
in staking.
Een aantal ambtenaren van
het Franse ministerie van Fi
nanciën en van andere dien
sten zijn in staking gegaan
als gevolg van het niet-inwil-
ligen van hun eisen tot ver
hoging van de salarissen. De
Parijse pers is het niet eens
over het aantal stakers. Vol
gens de „Parisian Libre" zijn
het er 60.000. - Volgens de
„Humanité" 120.000.
STAATSLOTERIJ.
In de trekking van Donder
dag van de 504de staatsloterij,
4e klasse, 2e lijst, viel de prijs
van 25.000.op nr. 13431.
Schoolmelk-
verstrekking.
Het plaatselyk schoolmelk
comité te 's Gravenhage heeft
aan alle scholen een oproep
gericht om nu de melk
bon vrij is geworden het
verstrekken van melk op de
scholen voort te zetten.
Op medische gronden wordt
het schoolmelk drinken met
klem aanbevolen.
Nieuwe kranen voor
Amsterdam.
Woensdag is op het eta
blissement van de K.N.S.M.
te Amsterdam de eerste van
een serie van 15 nieuwe
kranen aangekomeh.
De vlucht van de kranen
is 26% meter. De overige*
5, die tegen het einde van
dit jaar verwacht worden,
zijn nog groter en hebben 'n
vlucht van 34% meter.
Zij hebben een verstelbare
arm, waardoor de vlucht
kan worden veranderd
Indien de kraandrijver de
vlucht zou willen vergroten
zonder er bij te denken, dat
daardoor de toelaatbare be
lasting wordt overschreden,
dan is de kraan zo verstan
dig om op het ogenblik,
waarop de grens van 5 ton
wordt bereikt, te stoppen en
al zou de kraandrijver het
anders willen, de kraan blijft
stilstaan als een koppige ezel.
Ontploffing in
springstoffabriek.
Omstreeks 11 uur Donder
dagmorgen heeft zich een he
vige ontploffing voorgedaan in
een springstoffabriek te Ober-
arth (Zwitserland). De fabriek
werd volledig verwoest.
Tot nog toe zijn acht doden
uit het puin gehaald.
De vele slachtoffers
Het eerste Hongaarse woord, dat ik leer, is „tilos"; dat
staat nl. op het deurtje naar de cockpit van de oorspron
kelijk Russische DCf 3, die mij van Praag naar Boedapest
brengt, zodac ik er langer dan twee uur naar moet kijken.
En het tweede luid „szabad"; dat staat op de taxi, die mij
van het vliegveld naar het hotel brengt. Pas later wordt
het mij duidelijk, dat het gehele leven der Hongaren zich
tussen deze begrippen afspeelt; het zijn nl. de aequivalen-
ten van „verboden" en „vrij".
of Amerikaanse bladen, die in
groten getale aan de kiosken
verkrijgbaar zijn. Maar één
gebouw staat hier. waar de
vrijheid verre is: op no. 60.
achter de rode gex-aniums in
de vensterbanken zetelt de
politieke politie, die haar
eigen interpretatie heeft van
het begrip „szabadsag" (vrij
heid).
Er is veel verboden in een
min of meer totalitaire staat
als deze. maar minder dan
wij in West-Europa over het
algemeen vermoeden. Daar
staat tegenover, dat er veel
over vrijheid wordt gespro
ken. tè veel en té nadrukke
lijk. zodat men er aan gaat
twijfelen of die. vrijheid wel
echt is. Die gedachte dringt
zich nu weer aan mij op, ter
wijl ik slenter over de An-
drassy ut. de mooiste en gè-
zelligste. aan Parijs herinne
rende boulevard van Boeda
pest met de vele winkels,
waar men vrijelijk van alles
kan kopen (er is niets gedis
tribueerd. behalve brood),
waar men vrijelijk kan luie
ren op de terrassen, waar
men vrijelijk kan lezen wat
men wil. ook Franse. Engelse
BOEKENDAG.
Boedapest houdt boeken-
dag: overal staan stalletjes
met lectuur en literatuur.
Ik kan zeggen wat ik
wil. vertelt mij de auteur
Istvan Rath-Végh. die bii een
der stalletjes de belangstel
ling voor zijn laatste werk
(a-politiek, satyrisch) peilt.
Ik ben nooit .zo gelukkig
geweest als thans! aldus de
Hei gevecht mei de Nori I
Zeemilicien Driessen redt uit een
gevaarlijke situatie.
Op RP-boten tref je zon
derlinge dingen aan. Bijvoor
beeld, dat aan de zoldering
van de brug slingerende mas-
cottepoppetje der RP 133. 'n
bont-Hollands geklede pop,
geschor'- door een ver
pleegster, ergens op een
eiland, die hart voor de jon-
fens dezer bootjes heeft,
luster Pim is er van over
tuigd, dat Betty, de mascot
te, een aanzienlijk aandeel
heeft in het moorddadige ge
luk der RP 133.
door
Anihony v. Kampen
Dezer dagen kwam er, er
gens aan Sumatra's Oostkust,
een andere RP-boot langszij.
Zij was nog niet zo lang op
patrouille en had een nieuwe
bemanning. Ze hadden het
nodige buit gemaakt en waar
om zou tenslotte een Neder
lands zeeman dan geen bezem
in de mast voeren, ter navol
ging van een beroemd admi
raal uit onze geschiedenis?
De jongens van de RP 133
die iets méér actie hadden
beleefd, zagen die bezem en
één van hen schreeuwde over
de reling: „Hé daardie
bezemdie hebben jullie
zeker nodig gehad om je
bruine pendekkies schoon te
wassenhèDit als
voorbeeld van de RP-humor,
die niet direct voor de salon
geschikt is, maar aan op
rechtheid niets te wensen
overlaat.
Op de RP 133 hangt een
Jappenhelm in de mast. Een
geelbruine helm. Vanavond
hebben ze me verteld, waar
om dat ding daar hangt Hier
is het verhaal:
DE ONTDEKKING.
Twee maanden geleden lag
de 133 voor de monding van
de Soengei Tongkal aan de
Djambi-kust en ze bewaak
te een motorsloep met laad-
lichter. Om 8 uur in de mor
gen verkende de wacht aan
dek een snel lopende motor
boot, die een verdachte in
druk maakte en, op volle
toeren lopend, de wal tracht
te te bereiken, teneinde de
kali op te varen. Het was
zó verdacht dat op de 133
de mitrailleurs vaat werden
nagezien. Je kunt nooit we
ten. Het werd nóg verdach
ter en de alarmstellingen
werden ingenomen. Intussen
probeerde de 133 de voort
jagende motorboot de weg
naar de kali af te snijden.
Met dc seinlamp werd het
stopsignaal gegeven doch de
ander nam dit voor kennis
geving aan. De commandant
van de RP 133, luitenant ter
zee III Dankelman, gaf daar
na een schot voor de boeg
en toen ook dat niet hielp,
nog een schot ditmaal over
de NORI I zoals de -naam
van de ander was hèen. Dit
alles vond plaats op een af
stand van 50 meter.
Op dat ogenblik bleek, dat
de NORI I inderdaad een
vaartuig was. waarmee iets
loos was, dat het weigerde
zich te laten controleren. Het
Tik, de marconist, toont ons
Betty, de lieveling van de
bemanning en de mascotte
van het schip.
OPNAMEN DOOR R.V.D. GEMAAKT.
Regen remde werktempo.
Wanneer U binnenkort
een bommenwerper uit de
wolken ziet schieten en
pylsnel boven Walcheren
duiken, behoeft U niet in
een schuilkelder te krui
pen. Want in de glazen
commandokoepel van het
toestel zullen geen solda
ten met een mitrailleur
zitten, maar vreedzame
cineasten, gewapend met
een camera, die op deze
wyze zeer originele en
pakkende opnamen van 't
eiland zullen maken.
Het zullen tevens de laat
ste opnamen zyn voor 'n
film, die in opdracht van
de Regerings Voorlich
tingsdienst door C. A.
Huguenot van der Linden
wordt gemaakt, om met
name het buitenland een
indruk te geven van het
offer, dat de vrymaldng
door de geallieerden van
de Westerschelde heeft ge
kost.
Twintig minuten zal deze
rolprent duren en zy zal een
zeer goed overzicht geven
van het oude Walcheren, van
de inundatie en de droogma
king en van het langzame,
maar onmiskenbare herstel.
De R.V.D. beschikte reeds
over een aantal films, die in
een archief een stoffige dood
stierven, maar waaruit prach
tige fragmenten voor de nieu
we film waren te knippen.
Nu krijgt men geen onder
houdend en filmisch verant
woord werk door botweg frag
menten aan elkaar te lijmen
en er iemand een commentaar
by te laten spreken. Daarom
werd de heer Van der Lin
den aangezocht er een inte
ressante documentaire van te
maken, een brokje simpele,
maar suggestieve filmkunst,
dat door goede fotografie en
flitsende montage de aan
dacht van de toeschouwers
twintig minuten kan vasthou
den.
Aan Charles Huguenot van
der Linden was dit wel toe
vertrouwd. Lang voor -de oor
log blies hij al te bedompte
sfeer, waarin de Hollandse
film dreigde te verstikken,
nieuw leven in met zyn „Jon
ge harten", een frisse film
van zon, zomer,- zee en zand.
Met groot enthousiasme wierp
deze cineast zich ook na de
bevrijding op de filmproduc
tie; samen met zijn vriend
Josephson maakte hy de stu-
dentenverzetfilm „Zes jaren"
en de recente hoofdfilm „Ne
derlands in zeven lessen."
SLECHT FILMWÈER.
Om in de fragmenten chaos
eenheid te brengen moesten
nog enkele nieuwe opnamen
worden gemaakt: voor het
water vluchtende boeren,
beelden van stad en platte
land en voorts een apothese,
waarin het „Walcheren wordt,
weer mooi" tot uitdrukking
moest komen. Daartoe heeft
de heer Van der Linden vo
rige week enige dagen met
de heren J. Dudok van Heel,
opnameleider en H. Hoving,
cameraman, op Walcheren
gefilmd. Laatstgenoemde kent
het eiland door en door: hij
filmde de dflkdichting en de
Boomplantdag; de camera die
hij ditmaal hanteerde, heeft
ook in 1945 reeds dienst ge
daan.
In een jeep kwam het drie
tal naar Middelburg om
„even" die opnamen te ma
ken. Dat de meest perfecte
schynwerper, de zon,- verstek
liet gaan, was geen ramp,
maar dat Pluvius de hemel
sluizen wagenwijd had open
gezet, was minder aange
naam. Maar die filmlieden
hadden wel voor hetere vu
ren gestaan.
VLUCHT VAN DE
BOEREN GEFILMD
Dus togen zy naar de plaat
sen, waar gefilmd moest wor
den, wachtten daar geduldig
tot de hemel wat opklaarde
en namen snel hun kans
waar. Er werden „shots" ge
nomen van de nieuwe West-
kapelse dijk en van de nood
woningencomplexen en de
woningbouw in Walcheren's
beroemdste dorp,- voorts van
dorps- en stadsgezichten en
van de hoek by Vrouwenpol
der, waar de oogst veel be
looft en die dus het Wal
cheren van da toekomst voor
stellen. Ook het element
.„speelfilm" deed zyn intrede:
enkele welwillende Walcher-
naren lieten zich, terwyl zy
door een plas renden de in
de klompen gestoken voeten
filmen: de vlucht van de
boeren voor het naderende
water in 1944Tenslotte
moester, natuurlijk ook opna
men worden verkregen van
een familie in een bunker
woning.
Het was voor de cineasten
verbysterend te vernemen
dat het deze bewoners in hun
betonnen huisje nog niet zo
slecht beviel. Zy besloten van
deze wetenschap in hun film
maar geen gebruik te ma
ken!
Op de laatste dag van hun
bezoek zouden in Middelburg
wat karakteristieke plaatjes
worden gemaakt. In een café
op de Markt troffen wij hen
aan: Van der Linden druk
bezig op een box-d de naam
Domburg te schilderen (in 't
hele dorp was geen ANWB-
bord te -vinden geweest, dat
fefilmd kon worden), de an-
ere twee wat mistroostig
starend over hun zoveelste
kopje koffie.' Buiten gwtste
de regen
Niet zodra brak echter 'n
waterig zonnetje door de
wolken of Middelburg werd
in het camera-oog gevat
waarna de terugreis naar
Noordelyker oorden werd
aanvaard. Wanneer ook de
luchtopnamen, waardoor een
levende landkaart van Wal
cheren wordt verkregen, zyn
gemaakt, zal de montage
kunnen beginnen. Waarschijn
lijk zal Lex Karssemeier de
muzikale achtergrond verzor
gen. Eind Juli hoopt men de
film kant en klaar te heb
ben en kan de roulatie begin
nen. Voor Walcheren het
mooiste en meest doeltreffen
de propaganda-middel, dat
men zich kan wensen!
opende namelijk het vuur op
de RP 133, vuurstralen scho
ten over het Nederlandse
vaartuig heen en even later
knetterden de mitrailleurs.
Deze onvriendelijke daad had
gevolgen. De RP 133 kwam
enkele seconden later reeds
tot volle actie. 3 mitrailleurs,
twee Lewis en een Br. vuur
den zonder ophouden lading
na lading af, terwyl het 37-
mm. kanon met regelmatige
klappen eveneens van zijn
aanwezigheid blijk gaf. Dat
alles geschiedde in een onge
looflijk korte tijd, maar on
danks het zware vuur van de
RP 133 poogde de NORI I
de wal te bereiken. Na aan
vankelijk vastvuren werd op
nieuw overgegaan tot schie
ten. Dit gaf de motorboot
de genadeslag, want ze bleef
stuux-loos ronddrijven.
ENTEREN.
Het gevaarlijkste werk
moest toen nog komen: het
enteren van de NORI I. Dit
was minder plezierig dan
aanvankelijk verondersteld
werd, aangezien er handgra
naten op het dek lagen. Op
dat dek „bevonden zich twee
man, één kennelijk over zijn
zenuwen heen, een ander be-
j zig z'n eigen arm af te bin
den. De rest der bemanning
bevond zich nog steeds be-
nedendeks en over welke wa
penen men daar beschikte
was volkomen onbekend Het
was op dit kritieke ogenblik
de matroos 2e kl. Driessen,
een zeemilicien, die de situ
atie opklaarde, door op 2
meter afstand over boord te
springen, boven op de NORI
I, naar beneden te glijden en
alle opvarenden naar boven
te jagen. Bijzonder zachtzin
nig ging dat niet toe. Een
der heren greep nog snel. een
handgranaat om deze o,p de
RP 133 te deponeren, doch
ook deze kans werd hem
ontnomen.
Even later sprongen de
jongens van de 133,aan boord
en werd een snel onderzoek
ingesteld. Het bleek, dat men
een goede vangst gedaan
had: er was een Lewis-mi-
trailleur aan boord, met dub
bele trommel, inhoudende 67
patronen. Deze waren alle
67 bestemd geweest voor de
RP 133. Voorts was er een
behoorlijke hoeveelheid hand
actrice Dóra Helen, ofschoon
ik uit een bourgeois-millieu
kom (vader was fabrikant):
op het toneel kan ik zeggen
wat ik wil. Wij hebben de
ooi-log verloren, soit. maar ik
ben verbaasd over wat hier
in drie jaar gebeurd is.
Schrijf geen lelijke dingen
over mijn land. want dan
word ik boos!
Deze twee ontmoetingen
zijn werkelijk toevallig, niet
geënsceneerd. Er zijn echter
ook andere.
DE ZWARTE KANT.
Mxin vader is ingenieur,
maar hii heeft geen werk.
vertelt mij een student, wiens
naam ik beter niet kan noe
men; hii is geen vriend van
de tegenwoordige machtheb
bers.
Ik ben kapitein in het le
ger geweest, zegt een chauf
feur mij. maar ik ben ontsla
gen. omdat -ik geen Marxist
ben. Alsof men daarom maar
meteen als fascist gequalifi-
ceerd moet worden.
Ik durf geen woord te
zeggen op mijn kantoor, aldus
een ambtenaar: als ze mer
ken, dat ik geen Marxist ben.
lig ik eruit.
DE OPPOSITIE.
Ontkend wordt niet. dat er
gevangenkampen ziin voor
politieke doeleinden, maar, zo
zegt men. die ziin er in het
Westen ook. Alleen omvat het
begrip ..fascisten" hier heel
wat meer.
Er is onder bepaalde bevol
kingslagen een vrees voor die
kampen, maar hoeveel van
die bevreesden er werkelijk
mee kennis maken is niet na
te gaan. Het is niet zo. dat
alle oppositie gesmoord is.
Wel is zij getemd. De krach
tigste figuren zijn door mid
del van een lastercampagne
weggewerkt: wat er in het
parlement en in de pers nog
werkzaam is aan tegenstan
ders van het régime is te
zwak om een gevaar te vor
men voor de regering. Deze
groep mag. in gematigde be-
woox'dingen. haar bezwaren
kenbaar maken en zii doet
dat ook. Daarom spreken of
ficiële zegslieden met enige
trots van een parlementaire
democratie en een vrije pers.
Het zij zo. maar dat zijn dan
een democratie en een pers
vrijheid naar Oost-Europese
of misschien wel zuiver-Hon-
gaarse opvattingen. Onder
Horthy was de democratie
niet groter en de pers niet
vrijer: alleen lag toen het
accent anders. Ten Oosten
van Hongarije gaat het be
paald minder democratisch
toe in de pax-lementen, in
West-Europa echter meer. De
veelheid van meningsuiting
in de pers is ten Oosten ook
minder, doch ten Westen
meer.
Hongarije staat ver van het
Westen af in menig opzicht,
maar daarmee is het nog geen
Russische provincie gewor
den.
(Nadruk verboden).
De bezem van Tromp en De
Ruyter heeft plaats gemaakt
voor een Jappen-helm, die
de R.P. 133 trots aan de
mast voert.
granaten. En vervolgens: Jap-
penhelmen, Japse uitrusting
stukken en meer van dat
fraais.
De opvarenden van de
NORI I bevonden zich in vrij
jammerlijke staat: van de 11
man waren er 2 gedood, 5
zwaar gewond (waarvan er
kort daarop 1 overleed), 3
lichter gewond en 1 was de
dans met slechts wat schram
men ontsprongen. Drie wa-
rert het slachtoffer geworden
van de omvergeschoten mast,
die over hen heen kwam,
toen de derde granaat van
het kanon in de voet van de
mast uit elkaar spatte.
De aanblik was drastisch
en er werd terstond begon
nen met het verzorgen dei-
gewonden. Noch op de RP
133, noch op de NORI I was
echter voldoende verband
aanwezig. Met behulp van
aan lappen en zwachtels ge
scheurde Japanse witjes van
de NORI I heeft men echter
noodverbanden kunnen aan
leggen. Er ging een radio-
sein naar de eveneens in dit
gebied ki-uisende RP 128, die
de gevangenen overnam en
deze zo snel mogelyk afle
verde aan de eerste de beste
medische post. De lichtge
kwetsten werden naar Tand
jong Pinang overgebracht en
in handen gegeven van de
Officier van Justitie aldaar.
HET EINDE.
Dit is dan het verhaal van
de actie tegen de NORI I,
die zich niet hield aan de
Bestandsbepalingen, die voor-
schry'ven, dat de zee verbo
den terrein is voor de repu
blikeinen, buiten de laagwa-
terljjn. Tenzjj men over vaar-
vérgunningen beschikt.
Dit is één der acties van
de RP 133. Van één patrouil
levaartuig der Koninklijke
Marine. In de loop der laat
ste maanden vonden er
24 acties plaats, alleen met
de RP 133.
De NORI I werd in beslag
genomen en de lading uiter
aard ter beschikking gesteld
van de justitie. Op één voor
werp na, dat (.zachtjes ach
terover werd gedrukt" Dat
was een Jappenhelm.
Hij hangt m de mast van
de RP 133. Ter herinnering
aan een spannend moment,-
ter waarschuwing aan be
stand-overtreders in de wate
ren van Sumatra's Oostkust.
(Nadruk verboden),
