PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT De „Dorus Rijkers" redde Belgische sleepboot Dijkringen de oplossing? BILT Lake Sucess vernam Bevin's beslissing Generaal Smuts toch verslagen r~ J Steunt illegaliteit „majoor" Kicken? Vandaag Nederlaag in eigen district De kern der moeilijkheden Denkbeelden van Bommel van Vloten dienen aan de practijk getoetst DE VOORSPELT 191e Jaargang - No. 123 Uitgave van de Firma Provinciale Zeeuwse Courant. Middelburg. Dit blad verschijnt behalve op Zon- en Christelijke feestdagen WAARIN OPGENOMEN OE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Vrijdag 28 Mei 1948 ABOxMNEMK.NTSPRlJS 25 ct per week; 3.20 per kwartaal, franco per post t 3.45 per kwartaal Losse nummers 5 cent ADVERTENTIEPRIJS12 ct. per mm. minimum p advertentie r 2. Giro nr 359300 PZC. Middelburg. Bureaux te Vlissingen Viamingstr. 16-18-20 (tijd tel. 10en51 Middelburg. Londense Kaal 29 tel 2077 en 2924 Goes L Vorststi 55. tel 2475 Ib.gg 2228) Oostburg- Gratamastr 3. tel 102 Terneuzen BrouwerUstr 2 Zierlkzee Nwe Bogerdstr G i60 tel 26. DE JODEN HOUDEN OVERAL STAND. Egyptische voorpost vernietigd De vooruitzichten voor Pa lestina hangen thans groten deels af van de mogelijkheid van een overeenkomst tussen Groot-Brittannië en Amerika betreffende een gezamenlijke Eolitiek ten aanzien van het iellige Land. Dit is de mening in Krin gen van de Veiligheidsraad. Het antwoord van de Ara bische Liga heeft de indruk gewekt, dat de Arabische sta ten de deur open wensen te houden. Wanneer een Brits-Ameri kaans vergelijk tot stand zou zijn gekomen acht men een regeling van de Palestijnse kwestie mogelijk, waarbij de Joodse staat de facto zou worden erkend, de Arabieren de contróle zouden krijgen over het Arabische gedeelte van Palestina en daarbij de controle over Jeruzalem. JERUZALEM HOUDT STAND. Sjertok, de minister van buitenlandse zaken van Is raël, heeft Donderdagavond verklaard, dat alle Joodse verdedigingslinies in Jeruza lem stand hielden en dat de posities in de Zuidelijke bui tenwijken aanzienlijk ver sterkt waren. Sjertok zeide, dat het dui delijk was, dat de Arabische „sabotage" van de order van de Veiligheidsraad bedoeld was om alles in het werk te kunnen stellen de contróle over Jeruzalem te verkrijgen. Volgens de. laatste Arabi sche verklaringen hebben zich op het Zuidelijke front geen veranderingen voltrok ken. In de sector van Nabloes (ten Zuiden van het meer van Galilea) rukten Iraakse strijdkrachten op. Mechani sche eenheden beschoten Joodse stellingen ln de Jor- daanvallei. Volgens de Haganah ls een Egyptische vooruitgeschoven post bh Beith Hanoen, ten Noord-Westen van Gaza ge heel vernietigd. A.F.P. meldt nader, dat volgens de Haga nah drie kannonnen en een grote hoeveelheid lichte wa pens is veroverd. Tel Aviv werd weer gebom bardeerd, RUSSISCH VOORSTEL. De Sowjet-Unie legde aan de Veiligheidsraad een niemve re solutie voor waarin gevraagd wordt om een afdwingbare or der „staakt het vuren" in Pa lestina, van gelijke strekking als het Amerikaanse voorstel, dat vorige week niet werd aanvaard. 'In de resolutie worden Joden en Arabieren opgeroepen bin nen zes en dertig uur het vu ren te staken en wordt ge vraagd vast te stellen, dat er een bedreiging van de vrede bestaat als omschreven in ar tikel 39 van het handvest der V.N. Sir Alexander Cadogan, leider van de Britse afvaar diging, deelde mede, dat Groot-Brittannië bereid was Geruchten over aftreden Japanse keizer In Tokio doen geruchten de ronde, dat Keizer Hirohi- to van Japan van plan is om af te treden. Zij vonden mede hun oor sprong in critiek, door de staatsman Matsoemoto op de Keizer uitgeoefend. Klachtenlijst over Rusland. Marshall heeft naar de se- naatscommissie voor buiten landse betrekkingen een lijst gezonden van daden der Sow jet-Unie, die verhinderd zouden hebben een billijke vrede te be reiken De lijst omvat, zo wordt uit bevoegde bron vernomen, een opsomming van meer dan drie dozijn feiten, welke wor den voorgesteld als schendin gen door de Sowjet-Unie van verdragen, welke in de laatste jaren met de V.S. en verschei dene andere landen zijn geslo ten. De „vijfde koionne" in Amerika. Paul Griffith, de vroegere commandant van het Ameri kaanse legioen, heeft voor 'n senaatscommissie verklaard: „100.000 getrainde en gehar de Quislings van het commu nistische front bedreigen de Ver. Staten. Wij hebben thans de grootste vijfde colonne van mogelijke saboteurs, verra ders en vernielers in ons midden." Hip zeide voorts, dat deze „Quislings" gesteund warden door „naar schatting een millioen kameraden, sym- pathiserenden en gedupeer den." de wapenleveringen i Egypte, Irak en Transjorda- niö op te schorten, mits de Veiligheidsraad besloot een algemeen embargo te leggen op levering van militaire foederen aan Arabieren oden. Verder deelde hy mede, dat een-en-twintlg Britse of ficieren, toegevoegd aan de Transjordaanse troepen, zou den worden teruggenomen uit de dienst ln Palestina bij het Arabische legioen, dat thans de aanval op Jeruza lem leidde. In totaal dienden 37 Britse officieren bij het Arabische le gioen van wie 21 door Britse diensten zijn gedetacheerd. De overige 16 zijn individueel bij de Transjordaanse regering in dienst. Cadogan diende een resolu tie in, waarin op beide par tijen een beroep gedaan wordt de actie gedurende vier weken te staken. ABDOELLAH IN JERU ZALEM. Koning Abdoellah van Trans- jordamë, opperbevelhebber van de Arabische legers in Pales tina, heeft Donderdag zijn eer ste bezoek aan Jeruzalem ge bracht. Vlammende raketten als kermisattractie. De inwoners van Jet- te, een Brusselse voor stad, zijn de eersten ge weest, die de „vlammen de rakkettoren", een - nieuwe, door drie Haag se zakenlieden geëxploi teerde kermisattractie, konden beproeven. Bovenin deze 35 me ter hoge toren beweegt een electro-motor van 45 P.K. tien „raketten", die ieder aan 8 10 per sonen plaats bieden, ln het rond. De snelheid kan 75 km. per uur zijn. De „raketten" beschrij ven dan een cirkel met een omtrek van 110 me ter en zweven 38 meter boven de grond. Aan de achterzijde van de „ra ketten" ontvlamt een koud vuur. Op een cir kelvormig platvorm kun nen 500 mensen wach ten, tot zij in een der „raketten" kunnen plaatsnemen. Bij de officiële opening voerden 20 meter boven de begane grond de bur gemeester en de commis saris van politie het woord. De ondernemers heb ben reeds aanbiedingen gehad om met hun ra kettoren naar Frankrijk en Portugal te komen. Majoor hield zwarte varkens. Voor de krijgsraad te Assen heeft zich verantwoord de voor malige garnizoenscommandant van de A.A.T. te Zuidlaren, de majoor W. G. B., wegens een overtreding der varkensvdror- dening. Om een afscheidsfeest van naar Indië vertrekkende mi litairen enigszins te „spekken" werd een varken aangeschaft en geslacht tegen de verorde ning in. Hij had ook nog 2 var kens in voorraad voor volgende feesten. De krijgsraad veroordeelde B. tot een geldboete van 100 of 25 dagen hechtenis met ver beurdverklaring der inbeslag- genomen varkens. Nederlandse handel met bi-zöne. Op 21 Juni zal een Neder landse delegatie in Frank furt besprekingen openen met de autoriteiten van de Brits-Amerikaanse zóne van Duitsland om te komen tot het sluiten van een handels overeenkomst tussen Neder land en de bi-zóne- Minister Vos prees vakbewegingen. Ter gelegenheid van het 45-jarig bestaan van de Prot- Chr. Bond van Spoor- en Tramwegpersoneel werd in Groningen een congres ge houden. De minister van Verkeer, ir. H. Vos, hield een korte rede, waarin hii ondermeer zeide, dat wij gro te dank verschuldigd zijn aan de vakbewegingen voor de beheersing, die haar na-oor- logse houding kenmerkt. GEDROOGD FRUIT. De distributie van gedroogd fruit is opgeheven; rozijnen, gedroogde pruimen e.d,. kun nen vrij worden verkocht. De aanwezige voorraden zijn ech ter zeer gering. Nederland vraagt 300 millioen francs. Na overleg met de Belgi sche regering heeft Neder land bij het internationale monetaire fonds een aanvra ge ingediend ter verkrijging van 300 millioen Belgische francs, welke aanvrage in de op 26 Mei gehouden vergade ring van het internationale fonds unaniem is goedge keurd. Verdedigster vraagl invrijheidstelling. Een daverend, lang aange houden applaus, een zeer on gewoon iets by een terechtzit ting. klonk op uit de publieke tribune van de Haagse recht bank na een twee uren durend Eleidooi van d^ advocate mr. Jacobs. Zij verdedigde W. J. K. Kichen, leider van een Haagse stoot- en stuntgroep, die terecht stond omdat een negental „liquidaties" in wezen moord- en doodslag zouden zijn geweest. Tegen hem werd tien jaar gevangenisstraf met ter beschikkingstelling van de re gering voor het leven geëist. Mr. Jacobs vroeg onmiddel lijke invrijheidsstelling, maar geen clementie. Zy zei, dat haar cliënt niets begrypt van de conflicten, die boven zijn hoofd worden uitgevochten. Zonder eigenbaat deed hij zijn plicht als K.P.-er. Dit erkent de illegaliteit, die hem met open armen zal ontvangen. De rechtbank achtte geen aanleiding voor omiddellyke invrijheidsstelling aanwezig. Uitspraak 10 Juni. De exportbeurs in Hannover. NEDERLANDERS KUNNEN GEEN ORDERS GEVEN. In de Duitse stad Hannover staat op het ogenblik een verrassend aantal Nederland se auto's op de parkeerplaat sen en in het verblijf der buitenlanders op de export- beurs daar hoort men aan de meeste tafels Nederlands spreken. Ons land is namelijk met een afvaardiging van ruim 600 man naar deze halfjaar lijkse exportbeurs getogen om het contact met het Duit se bedrijfsleven levendig te houden- De zakenlieden kun nen niets bestellen. Voor een leveringsopdracht is de goed keuring nodig van de Ryks bureaux in Nederland en daar deze voor de import uit West-Duitsland geen dollars beschikbaar kunnen stellen kunnen de Nederlanders al leen kijken en niet kopen- Hun enige hoop is, dat er spoedig wijziging zal komen in de voor West-Duitsland geldende handelspolitiek. Minister Mansholt en de coloradokeverbestrijding. HEDENAVOND RADIO-CAUSERIE. Nu de stryd tegen de co loradokever allerwege weer is aangebonden zal heden te 20.05 uur over de zender Hil versum I, de minister van landbouw, visserij en voedsel voorziening, de heer S. L. Mansholt, een radio-causerie houden over het onderwerp: „Internationale coloradokever bestrijding." ...viert Afghanistan zyn onafhankelijkheidsdag (1919); ...viert de Kon. Ned. Lawntennisbond zyn 50- jarig bestaan. Het wetsontwerp Bedrijfsorganisatie. Bezwaren van de Raad van State. (Van onze Haagste redacteur). Naar wij vernemen, wordt in politieke kringen in Den Haag aangenomen, dat het wetsontwerp inzake de be driifsorganisatie niet meer voor de ontbinding van de Staten-Generaa| in behande ling zal komen. Het wetsont werp is op het ogenblik bij de Raad van State in onder zoek en naar verluidt heeft de Raad van State formele juridische bezwaren tegen het ingédiende wetsontwerp, waardoor nader overleg tus sen de Raad van State en het ministerie van Economi sche Zaken noodzakelijk is geworden. Haring voor de Koningin en de Prinses-Regentes. Donderdag is te Vlaardin- gen door de opperkeurmeestcr W. Don de haring voor H. M. de Koningin uitgekeurd. Deze haring is aangevoerd door het stoomloggerschip VI. 199 „Martha Maria schipper A. Poot, van de Doggermaatschap- pjj. 's Middags werd het zee banket in oranjekleurige vaat jes aan de Koningin en aan de Prinses-Regentes Juliana aan geboden. Berechting moord op Gandhi begonnen. Het proces tegen de moor denaar van Gandhi jïn zjjn acht medeplichtigen, is Don derdag te Delhi begonnen. Een talrijke meniogte nieuws gierigen, in toom gehouden door een zeer strenge orde dienst. verdrong zich voor 't „Rode Fort" waar het pro ces plaats vindt. Militaire schade aan wegen. De minister van Oorlog heeft een commissie ingesteld, welke zal nagaan en advies zal geven in hoeverre het ministe rie van oorlog aansprakelijk is voor de schade, toegebracht aan wegen door militaire voer tuigen. Als voorzitter zal op treden de kolonel der genie A. Burgdorffer. Vijfmaal vastgelopen op de Haaksgronden. De bemanning van de „Do- rus Rijkers" heeft gisternacht een zeer zware nacht gehad. Van middernacht tot diep in de ochtend heeft de redding boot pogingen gedaan een Bel gische sleepboot te bereiken, die Woensdagavond omstreeks half elf op de Haaksgronden was gestrand. Lange tijd heeft de uit zes koppen bestaande Duitse be manning van de Belgische sleepboot, de 18 ton metende .Vulcan I" uit Antwerpen, met alle mogelijke middelen ge poogd de aandacht van de kustwacht te trekken. Zelfs de matrassen werden in brand gestoken en dit hulpmiddel bleek succes* op te leveren want tegen elf uur kreeg de kustwacht van Huisduinen de noodseinen in het oog. Onmiddellijk werd de Dorus Rijkers gewaarschuwd, die korte tijd daarop zee koos. Urenlang vocht de redding boot tegen de zware branding en de hoge zeeën, doch slaagde er aanvankelijk niet In de Bel gische sleepboot te bereiken. Bonnen voor werkkleding. Thans zijn ook de bonnen voor werkkleding H4 en L4 tot nader order geldig voor het kopen van werkkleding; Op de bonnen H4 kan men kopen: een overall, een werkpak van drill, keper of satijn, een lange stofjas, een lange witte jas, een laboratoriumjas of een mouwschort. Op de bonnen L4 kan men kopen: een werk broek of werkjasje van keper, drill satijn beaverteen, En gels leer, manchester of pilow, een korte witte jas, een Itoks- buis of een korte stofjas. De bonnen H5 t/m 12 en L5 t/m 12 ?ijn nog niet geldig. Onder de druk van het slechte weer werd de „Dorus Rijkers" gedwongen terug te keren, doch men waagde onmiddellijk daarop ditmaal via het Molgengat weer een poging om de „Vulcan I" te bereiken, ditmaal met succes. Intussen bleek, dat de Belg vijf maal op de gronden is vastgelopen en evenzo vele malen was losgeslagen. Don derdagochtend sleepte de „Do rus Rijkers" de sleepboot be houden de haven van Den Hel der binnen. De boot was prac- tlsch onbeschadigd. Vrijdag 28 Mei zal de mi nister van wederopbouw en volkshuisvesting, mr. dr. J. in 't Veld een bezoek brengen aan de provincie Utrecht. Volgens de bijna volledige uitslag van de Woensdag ln Zuid-Afrika gehouden algemene verkiezingen heeft de Ver enigde Party van generaal Smuts haar positie niet kun nen handhaven. Zuid-Afrika wil een andere regering. Voor de buitenwereld zoudon deze verkiezingen dan ook van weinig belang zijn als niet de verkiezingsstrijd opnieuw de aandacht had gevestigd op 'n uitermate netelig probleem in Zuid-Afrika, het kleuringen probleem. De negers worden in Zuid- Afrika op gelijke wyze of slechter behandeld als ln de Ver. Staten. Er i3 echter één groot verschil. In Amerika vormen zij een gekleurde min derheid en in Zuid-Afrika een meerderheid. Tegenover de byna 8 millioen negers en de 900.000 halfbloeden staan slechts 2.3 millioen blanken, die in alle opzichtn de heersen de volksgroep zyn. De grote moeiiykheid is hoe deze eco nomische en sociale superieure positie te handhaven. Lieden met sterk humanitaire en de mocratische inslag zouden wel licht een volkomen geiykstel- ling in rechten van de rassen bepleiten. In Zuid-Afrika vindt men zulke mensen niet, want dat zou op sociale zelfmoord neerkomen. Toch bestaat er groot ver schil van Inzicht over de wyze, waarop het probleem der ko loniale rasverhouding moet worden aangevat. Met alle eerbied voor deze nazaten van de Nederlandse stam en Hollands sprekenden moet gezegd worden dat dp Nationalisten in de ware zin van het woord reactionnair zijn- er naar strevend een na- tuurlyke ontwikkeling tegen te houden. Zy willen zich als blanken handhaven door isole ring van de inheemsen, door kunstmatige barrières en strenge wetten. De Nationa listen zyn zeer rasbewust, zo dat de ras bloem en bodem- theoriën van de Nazi's bij hen altijd gretig aftrek hebben gevonden. Bovendien is de party van Malan anti-Engels. De aanhangers van Smuts daarentegen nemen een libera ler standpunt in. Zy bepleiten een geleidelijke verzachting van de scheidingslijnen tussen zwart en blank en beschaafder omgangsvormen tussen de ras sen. Tot hen behoren vele in dustriëlen, die in het Kleurlin- genprolqtariaat een waarde volle arbeidsreserve vinden. Bij Smuts, de „grand old man" van 't Britse imperium, is de oude boerenwrok sinds lang versleten. De derde party, die van de arbeiders, die haar zetelaantal zag verdubbelen, werkt nauw met Smuts samen. Smuts heeft Generaal Smuts, die won en verloor. thans een votum van vertrou wen gekregen om zyn conser vatieve maar milde politiek voort te zetten. Toen Donderdagnacht nog slechts 8 zetels verdeeld moes ten worden op grond van nog nadere uitslagen, hadden de party van Smuts en de Labour- groep samen even veel zetels (71) als de combinatie van de partij van Malan en de Afri kaanse partij. Naar de mening van Zuid- Afrikaanse politieke waarne mers wijst de nederlaag van generaal Smuts in de algemene verkiezingen uit, dat het land een regeringswijziging wil, ten goede of ten kwade. Als oorza ken van het overschakelen der sympathieën naar de nationa listen worden genoemd: de af keer van de ook na de oorlog gehnadhaafde contrólemaatre- gclen en het feit, dat de waar schuwing van de nationalisten voor „het zwarte gevaar" niet alleen bij de Amerikanen, doch ook bij een aanzienlijk deel van de Engels sprekende bevolking weerklank heeft gevonden. Generaal Smuts werd versla gen in zijn eigen district. Zowel in Vlissingen als in Breskens wordt hard gewerkt om de landingsplaatsen voor de ferryboot, die deze zomer gereed komt, te herstellen. Hierboven een overzicht van de werkzaamheden te Breskens. De waterschapslasten In twee artikelen (21 Mei en 27 Mei) stelden wij het probleem der Zeeuwse waterschapslasten aan de orde. In dit verband mag echter niet worden volstaan met het ver melden der moeilijkheden alleen^ maar mag een aandui ding van wat wellicht een oplossing zou kunnen zijn niet achterwege blijven. De oorzaak van de moeilijkheden bij het zeeweringen- probleem schuilt o.i. hierin, dat de zorg voor de zeewerin gen en de oeververdedigingen voor de calamiteuze polders voor een belangrijk deel en voor de vrije waterkerende pol ders geheel door deze polders wordt gedragen. Bij de calamiteuze polders dragen de achterliggende pol ders. blijkens een berekening, slechts 5 r/o van de totaal-kos ten bij. In de Middeleeuwen moest reeds een gehele landstreek bijdragen in de kosten van de zeewering. Ook in latei- eeuwen werden steeds de achterliggende polders be last. Werden tevoren de polders in de le, 2de en 3de linie ge-1 legen belast, de wet van 1870 op de calamiteuze polders, belast slechts de direct aan grenzende polders en dan nog slechts naar bijdragen gebaseerd op de geldwaarde van 1870, welke nog wel iets afwijkt van die van.... 1948 De zg. vrije polders betalen zelfs alles, totdat ook deze dreigen calamiteus te wor den. EEN VOORBEELD Eén sprekend voorbeeld! Toen in April 1943 vele dij ken in Zeeland door storm schade grote schade oplie pen, werd ook de zeedijk van de pl.m. 80 ha. grote Karei polder onder de gemeente Krabbendijke getroffen. De zeedijk moest verbeterd verhoogd worden en door de oorlogs- en andere omstan digheden kostte het werk, naar wij menen, ca. 1-500-000 gulden. Indien het Rijk en de Provincie hier niet vrijwillig want een wettelijke ver plichting bestaat niet wa ren bijgesprongen, had deze kleine „vrije" buitenpolder, deze kosten alleen moeten dragen. Toch hebben de achterlig gende polders in de gehele streek er groot belang bij, dat deze zeedijk behouden blijft- Het is dus geen wonder, dat Ged. Staten na de bevrij ding een Commissie hebben benoemd, onder de deskundi ge leiding van het (oud) lid van Ged. Staten, de heer J M. van Bommel van Vloten, om dit vraagstuk te onderzoe ken. Op 15 Juli 1946 hield de heer van Bommel van Violen een lezing voor de Zeeuwse Polder- en Waterschapsbond. waarin hü zijn zienswijze in zake dé mogelijkheid van centralisering van het beheer en de financiering van zee weringen en oeververdedi gingen weergaf. DIJKRINÓEN. De heer van Vloten pleitte voor het vormen van z g- „dijkringen". De Staten van Zeeland wil den in 1749 voor ieder eiland „generale directiën" invoe ren, de heer van Vloten wil dit denkbeeld nog verder doorvoeren en ook de finan ciering van de dijkringen ge heel centraal geregeld zien door het stichten van een Prov. Zeeweringenfonds, waaruit alle kosten van de zeewering zouden kunnen worden bestreden- Deze kosten zouden dan moeten worden gedragen door: het Riik. de Provincie, de betrokken polders en de achterliggende polders, waardoor de „buitenpolders" zouden worden ontlast. Hoewel ook hier moeilijk heden liggen, schijnt hier een zakelijke grondslag aanwezig, waarop zou kunnen worden voortgebouwd. Het la§ten-vraagstuk van de waterschappen, een speci fiek Zeeuws probleem, roept steeds luider om een oplos sing. Moge het bovengenoemde Commissie, die naar wij me nen, dit vraagstuk nog in on derzoek heeft gegeven zijn. voor Zeeland, een oplossing brengen! Opheffing der tribunalen. Het Tweede Kamerlicj de heer Burger heeft aan de mi nister van justitie gevraagd: 1. Is het juist, dat nu, enige dagen voor de opheffing der tribunalen en ondanks daar toe uitgeoefende aandrang, nog generlei richtlijn is uit gegaan betreffende de liqui datie van het bestaande tri- bunalenapparaat, noch ter bevordering van de over dracht der werkzaamheden aan de kantonrechters, ter wijl de aanwijzing van ter zake bevoegde kantonrech ters. subsituut-griffiers, etc, krachtens artikel 17 van de wet van 13 Mei 1948, staats blad i 186. nog niet heeft plaats gevonden, althans niet ter kennis van belanghebben den is gebracht? Kan de minister mededelen, of de bedoelde trage gang van zaken een gevolg is van een gebrek aan efficiency en organisatorisch vymogen bü zijn departement aan wel aan welke andere oorzaken deze moet worden geweten? TOENEMENDE BEWOLKING. Geldig tot Vrydagavond: Koude ochtend met plaat- seiyk mist. en weinig wind. Overdag toenemende bewol king, doch, behalve in het uitreste Zuiden van ons land, droog weer en zwakke tot matige wind uit Oostelijke richtingen. Iets hogere tem peratuur.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1948 | | pagina 1