PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Oorlogsschadevergoeding voor publiekrechtelijke lichamen De lonen in de Zeeuwse land- en tuinbouw BILT Arabisch offensief tegen Jeruzalem- Vandaag Vervangingswaarde wordt vergoed Kosien: 1.67 milliard gulden Amsterdam centrum van valutazwendel 191e Jaargang -No.l 16 Uitgave van de Firma Provinciale Zeeuwse Courant, Middelburg. Drukkerij Fa. F. van de Velde Jr. Vlissingen. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Algemeen Christelijke feestdagen. WAARIN OPGENOMEN OE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Donderdag 20 Mei 1948 ABONNEMENTSPRIJS: 23 ct. per week: 3,20 per kwartaal; franco per post 3,45 per kwartaal. Losse nummers 5 cent. ADVERTENTIEPRIJS: 12 ct. per mm., minimum p advertentie 2. Giro nr 359300 P Z C.. Middelburg. Bureaux te VhsslngenVlamlngstr. 16-18-20 (tijd.) teL 10 en 51 - Middelburg: Londense Kaai 29, tel. 2077 en 2924 - Goes: L Vorststr. 55. tel 2475 (b.g.g. 2228) - Oostburg: Gratamastr. 3, tel. 102 - Terneuzen: Brouwerljstr 2 - Zlerlkzee: Nwe Bogerdstr G 160. tel. 26. Het Wéreldgebeuren Joden veroverden het kamp van Sarafand.v Jeruzalem ligt op het ogenblik in het brandpunt vap de strijd in Palestina. Het "leger van koning Abdoellah van Transjordanië is een grootscheeps en beslissend offensief tegen de stad begonnen. In het Arabische hoofd kwartier werd vanmorgen bekend gemaakt, dat het legioen met zware wapenen de Noordelijke wijken van Jeruzalem was binnengedrongen en dat de Joden in paniek en met zware verliezen uit de oude stad vluchtten- r De Haganah erkent, dat het Transjordaanse legioen er in geslaagd is de Sjeik-Djarrah-wijk te veroveren, waardoor de Joodse universiteit en het Hadassah.ziekenhuis geïso leerd zijn en de weg naar Kamoellah voor de Arabieren open staat, In Tel Aviv ziin berichten binnengekomen over hevige strijd in het Noord-Oosten van Palestina, waar een 5roep grote en belangrijke oodse nederzettingen aan de Zuidelijke oever van het meter van Tiberias Woens dag de gehele dag door de Arabieren werd bestookt. Het vissersdorp Samakh werd door de Arabieren heroverd. De oudste neder zetting in Palestina, Daganya, gelegen in een vlakte zonder natuurlijke bescherming, werd door opeenvolgende es kaders van 6 vliegtuigen de gehele dag gebombardeerd en gemitrailleerd. De stad Ti. berias, die drie weken gele den door de Joden op de Arabieren werd vefoverd, werd door vliegtuigen van de Syrische luchtmacht her haaldelijk gebombardeerd. JODEN NEMEN SARAFAND. Volgens een communiqué van de Haganah hebben de Joodse strijdkrachten .zich meester gemaakt van het gro te voormalige Britse kamp van Sarafand tussen Lydia en Tel Aviv. De Arabieren zijn op de vlucht gedreven. De Joden besloten tot aanval op Sarafand na weigering van Engeland de ze, basis aan de Joden af te staan tegen een bedrag van 000.000 pond sterling. Enge. land had integendeel beslo ten de basis ter beschikking van het Arabische legioen te stellen. Door het gelukken van de aanval beschikken de Joden thans over een basis die, het hen mogelijk maakt de stra tegische belangrijke wegen van Tel ?Vviv naar Jeruza lem en naar Egypte te con. troleren. Het succes is in de Joodse hoofdstad 'geestdriftig begroet. Azzam Pasja, de secretaris generaal van de Arabische Liga heeft te Azz§m ver klaard, dat de Arabische le gers niet slechts zouden strij den voor de bescherming van het gebied buiten de Joodse staat, doch dat zij de strijd is 't 450 jaar geleden dat Vasco da Gama Voor-Indië ontdekte; viert Cuba onafhanke lijkheidsdag. Marshall stelt Moskou aansprakelijk. SowjetiUnie dient „heilzame stappen" te doen. Minister Marshall heeft Woensdag zyn eis tot „con structieve en heilzame stap pen" door de Sowjet-Unie her naald. Slechts op basis van zulke stappen kon over# de oprechtheid van maarschalk Stalins wens om de hangende kwesties te regelen een oor deel worden geveld. Marshall noemde Duitsland, Korea en Oostenrijk gebieden, waar de Sowjet Unie haar houding dient te wijzigen. Sinds de nota-wisseling tus sen Smith en Mdlotov is de houding van de Sowjet-Unie dezelfde gebleven. De V.S. hebben maarschalk Stalin punt voor punt geant woord op de elf kwesties, die volgens Stalin in zijn ant woord aan Henry Wallace, tot onderwerp van nieuwe onder handelingen moeten worden gemaakt. In het antwoord wordt Mos kou aansprakelijk gesteld voor de huidige inpasse en wordt de els, dat het volgend Initia tief van de ztfde der Sowjet- Unie moet komen, herhaald. SOWJET-KRINGEN VERBAASD Radio Moskou heeft omge roepen, dat de leidende krin gen in de Sowjet-Unie ver baasd waren over de Ameri kaanse verklaring, dat maar schalk Stalin's voorstellen niet konden dienen als basis voor een bespreking tussen V.S. en Spwjet-Unie. tot in de Joodse staat zou den verplaatsen. WORDT UITVOERVER BOD VAN WAPENS OPGEHEVEN? In Amerikaanse Congres- kringen doen berichten de ronde dat president Truman het embargo op verschepin. gen van wapens uit de V. S. naar Palestina zou opheffen- Minister Marshall heeft verklaard, dat de V. S- willen wachten tot zij de houding van de Veiligheidsraad ten aanzien van Palestina weten alvorens definitief te beslis sen. De debatten in de Veiligheidsraad. In de Veiligheidsraad der Ver. Naties is thans een Ame rikaans voorstel In bespreking, volgens hetwelk de Raad ver klaart, dat de vrede in Palesti na geschonden is en beide par tijen gelast de strijd onmiddel lijk te staken. Binnen 36 uur zou aap dat bevel moeten wor den voldaan. Indien een van de strijdende partyen weigert aan de eis van de Raad gevolg te geven kunnen strafmaatrege len worden toegepast. De Britse regering heeft zich Woensdagavond bij monde van haar gedelegeerde Cado- gan tegen deze resolutie ver zet. Zij heeft op haar beurt, een resolutie voorgesteld, waar in de Raad wordt verzocht zijn taak als bemiddelaar te blijven vervullen zonder een der par tyen als schender van de vrede te bestempelen, Het doel van de-Amerikaan se resolutie is, de Arabische landen té dwingen hun actie in Palestina te staken. Zouden zij dit weigeren, dan kunnen zij als „agressoren" gebrand merkt worden en zou de weg geëffend zyn voor Amerikaanse steun aan de Joden. De Britten daarentegen doen blijkbaar hun best te verhin deren, dat enigerlei actie zal worden ondernomen tegen de Arabieren. Volgens hen dient de Veiligheidsraad in een neu trale houding te volharden en zich te beperkén tot pogingen om de beide partgen tot on derhandelen te brengen. In Londen is Woensdag bo vendien medegedeeld, dat En geland zyn yerdragsverplichtin- gen ten aanzien van de Arabi sche landen zal blyven nako men zolang de Veiligheids raad niet heeft beslist, dat dit een onwettige actie zou in houden. Dat betekent dus dat de 'Britten voortgaan het Transjordaanse leger te finan cieren en van wapens te voor zien. Een fraaie luchtfoto van het brandende paleis aan 't Noord einde t® 's-Gravenhage, waarvan de gehele bovenste verdie" ping uitbrandde Benelux wenst een doelmatige Ruhr- controle. Er resteren thans nog twee dagen voor de datum, waarop de beëindiging van de Zes- mogendheden-conferentie over Duitsland idfe vastgesteld. Men- meent te weten, dat de hou ding van de Benelux-landen op verscheidene punten in tegen stelling is met de Amerikaanse denkbeelden over de economi sche toekomst van Duitsland. Naar verluidt, steunen de Behelux-Ianden de eisen van Frahkrijk, welk land liever een doelmatige dan een zuiver for mele internationale controle op het Ruhrgebied wenst te zien ingesteld. Volgens Renter's diploma tieke correspondent neemt men niettemin aan, dat de pogin gen om de beide standpunten met elkaar in overeenstem ming te brengen niet zonder uitwerking zyn gebleven. Amerika zal nog geen devaluatie eisen. De Amerikaanse minister van financiën, John Snyder, heeft verklaard, dat het niet in de naaste toekomst te ver wachten is, dat de V- S- van bepaalde aan het plan-Mars hall deelnemende landen de valuatie hunner valuta zullen verlangen- Hij deelde tijdens een persconferentie mede. dat de devaluatie-kwestie in de loop van het programma voor valuta-stabilisatie aan de, orde zal komen- De Prinses-Regentes ontving ministers. Naar wij thans vernemen heeft de Prinses Regentes Vrijdag de minister.presldent en de minister van buiten landse zaken en Dinsdag de minister van sociale zaken en de minister van landbouw, visserij en voedselvoorziening in audiëntie ontvangen. Bij de Tweede Kamer is ingediend het wetsontwerp „bij dragen wederopbouw publiekrechtelijke lichamen". Reeds eerder werd een wetsontwerp ingediend, dat blij kens het voorlopig verslag over het algemeen onbevredi gend werd geacht. De regering heeft zich daarna ernstig béraden over de vraag hoe aan de wensen van de Kamer kan worden tegemoet gekomen zonder buiten verhouding hoge eisen aan 's rijks kas te stellen. Volgelingen van Schacht stelen dollars. In het Engelse blad de „Daily Express" zyn ont hullingen gedaan over een uitgebreide valutazwendel in Amsterdam. Deze zwendel zou Engeland jaarlyks op millioenen kostbare dollars komen te staan. De hoofd schuldigen zouden Duilse va luta-deskundigen zyn, leer lingen van de vooroorlogse economische dictator Schacht. Zij bedrijven op grote schaal zwarte handel in dollars. Zij zouden in dienst zijn van een Nederlands syndi caat op het Damrak. De Duitse experts profiteren van hot grote aanbod van Engelse ponden van hen, die bang zijn voor eeri devalua tie. Zij kopen van buitenlan ders tegen een lage koers ponden, die door do Bank of England zijn geblokkeerd. Met die goedkope ponden kunnen de leerlingen, van Schacht Engelso goed.eren invoeren, die te Amsterdam voor export naar de Verenig de Staten geschikt Worden gemaakt. Goederen ter waar de van bijvoorbeeld 1000 pond verkopen zij voor een bedrag, dat hoger ligt dan 3000 dollar (wat zij er zelf voor hebben gegeven) en la ger dart 4000, de officiële te genwaarde. Al wat zij meer dan 3000 dollar krijgen, is winst. De Britse uitvoer naar Amerika ondervindt een ge duchte enoneerlijke con currentie. Amerikanen verbieden Sovjet-bladen in hun zone. Het Amerikaanse militaire bestuur heeft tijdelijk de in voer in de Amerikaanse zóne van Duitsland van met Sow- jet.licentie verschijnende la-anten en tijdschriftenver boden. Het verbod geldt zo lang het Russische militaire bestuur er niet in toestemt, dat de publicaties met Ame rikaanse vergunning zonder beperking in tie Sowyet.zöne worden verspreid. Evenals' t-a.v. de particulie" re schade worden in 't nieu we ontwerp goederen „van meer luxueuze aard dan-no dig is voor een doelmatig ge. bruik" niet voor vergoeding tot de volle waarde in aan merking gebracht. Gedacht wordt hierbij aan luxieuze park- en plantsoenaanleg, kostbare monumenten, die uitsluitend dienen ter ver- fraaing. enz. Wèl zullen voor vergoeding in aanmerking komen de monumenten van geschiedenis en kunst, waar van 't verlies.'n onherstelbare schade in geestelijk en cultu reel opzicht zou betekenen. BEROEP MOGELIJK. Er is bij de nieuwe op zet naar gestreefd om de rechten yan publiekrechtelijk ke lichamen op een bijdrage door invoering, van de mo gelijkheid van beroep zo krachtig mogelijk te veran keren- De ontworpen voorzicnin- Er wordt bindende oplegging gevraagd. Op vele punten waren partijen het eens. Zoals wy reeds gemeld hebben Is er geen volledige overeenstemming bereikt tussen werkgevers en werk nemers over het looncontract 19481949 ln de Zeeuwse landbouw. Thans zal door de landar- béidersbonden bindende opleg ging worden aangevraagd. Over heel veel punten zyn de beide partijen, die vertegenwoordigd waren in de sociale commissie van de Stichting voor de Land bouw, het wel eens geworden en om verwarring te voorko men is het wellicht nuttig een kort overzicht te geven van de punten, waarover wèl eenstem migheid bestaat. UUR- EN KNECHTSLOON In de eerste plaats betreft dat 't uurloon. Voor vaxarbei- ders werd een loon van 0.68 per uur bepaald en voor onge schoolden van 0.64 per uur. Ook over het knechtsloon was men het eens: van 1 Mei tot 30 Nov. 1948 42.— per week, tot 28 Febr. 1949 36.— per week en tot 30 April 1949 42.— per week. HET ACCOORDWERK. Ook over het tariefwerk werd een grote mate van over eenstemming bereikt. Behou dens enkele punten wilde men de tarieven van het vorige sei zoen handhaven. De landarbei dersbonden hebben nu bindende oplegging van deze tarieven ge vraagd, waaraan is toegevoegd een tarief voor het volledig onderhóuden van uien en een apart tarief voor het narapen van aardappelen. Zodra het college van rijksbemiddelaars een beslissing heeft genomen zullen nadere mededelingen volgen. DE TUINBOUW. Wat de tuinbouw betreft werd over het arbeidscontract volledige overeenstemming be reikt. Onder dit contract val len de tuinbouw, de fruitteelt en de boomkwekerijen. Het ontwerp, .dat ter goedkeuring Is opgezonden, bevat de volgen de bepalingen over lonen en toeslagen. LONEN. De lonen voor paardenknechts I zijn dezelfde als voor de land bouw. Voor de overige arbeiders gelden de volgende lonen: Voor de vaste arbeiders, in dien zy nimmer in accoord werken: van 1 Mei 1948 tot en met 30 Nov. 1948 40.per week; tot 28 Febr. 1949 34 per week; tot 30 April 1949 40.per week. -Voor de losse arbeiders 0.68 per uur. Voor arbeiders die tegen uurloon werkzaam zyn gelden voor de volgende bijzondere werkzaamheden de navolgende tijdlonen: Kunstmeststrooien met de hand 15 cent per uur of 10 cent per baal extra. Sproeiwerkzaamheden 15 cent per uur extra. Plukken van fruit 10 cent per uur extra, RIJWIELVERGOEDING. Voor het gebruik van een ry'wiel is een Vergoeding be paald, indien de afstand van de woning van de arbeider tot aan de bedrijfsgebouwen bedraagt: 5 Lm'. 9 km 0.25 per dag; 10 t.m. 14 km 0.50 per dag; 15 km en daarboven 0.75 per dag. DIPLOMATOESLAG. De toeslag voor een erkend vakdiploma is bepaald op 1. per week. In het tijdloon voor Inwo nende arbeiders en de ^aftrek voor een dienstwoning is geen wijziging gekomen. De arbeidstijden ln land- en tuinbouw zijn dezelfde geble ven als aangegeven in het con tract 1947—1948. Het contract voor de tuin bouw loopt van 1 Februari '48 tot en met 31 Januari 1949. Noorse landen willen wapens van Amerika. Geheime onderhandelingen Denemarken en Noorwegen' hebben een beroep gedaan op de V.S. om wapenen en muni tie ten einde hun verdediging te versterken. De Amerikaanse regering staat hiertegenover niet onwelwillend. De beide Scandinavische lan-, den hebben belangstelling voor mitrailleuses, geweren, anti- tankgeschut en luchtafweerge schut. De Noorse onderminister van landsverdediging, Dag Bryn, heeft in geheime bijeen komsten te Washington de ver langens van zijn regering me degedeeld. Marshall heeft medegedeeld, dat de regering overwoog op leen- en pachtbasis wapenen te verschaffen aan de landen van het vijfmogendhedenverdrag: België, Frankryk, Groot-Brit- tannië, Nederland en Luxem burg. Reichswald branden laaien weer op. Woensdag is het vuur in 't Reichswald opgelaaid, o-a- in de buurt van Frasselt, maar yooral tussen de Duitse grensplaats j es Asperden en Kessel. Het brandt in de Ne derlandse exploitaties, maar ook in de gebieden welke niet geëxploiteerd zijn- Be halve de Nederlandse kolen mijnen ondervinden ook an. dere industrieën in ons land de nadelen van deze bran den, daar de Nederlandse ex ploitanten eveneens vergun ning hebben voor het vellen van geriefhout. Anti-communistenwet in de Ver. Staten. Het Huis van Afgevaardig den der Ver. Staten heeft de wet „tegen rebelse activiteit, bedoeld om de operaties van de Amerikaanse communistische partij tegen te gaan" thans aanvaard. gen geven alle publiekrechte lijke lichamen en dergelijke aanspraak op een rijksbijdra ge ten bedrage van de ver vangingswaarde der voor de uitoefening van hun taak noodzakelijke, verwoeste of beschadigde eigendommen, onder aftrek van de waarde der door de vervanging ont stane Verbetering. Als uitgaven van weder opbouw, vervanging of her stel worden slechts aange merkt kosten, voortvloeien* de uit plannen,met welker uitvoering de betrokken ministers zich hebben ver. enigd. Om aanspraak te kunnen maken op geldelijke steun van Rijkswege dienen de ge meentelijke wederopbouw- plannen te worden goedge keurd door de betrokken mi nisters hetgeen overigens geen afbreuk doet aan de be voegdheden van de colleges van Ged- Staten. DE KOSTEN. Naar zeer globale bere kening zal de vergoeding van rijkswege bedragen voor: - kosten wederopbouwplan- nen gemeenten (kosten ont eigening en aanleg van open bare werken) 1.155.000.000. Herstel werkelijke oorlogs schade aan eigendommen van: gemeenten 352.000-000 Provinciën en waterschap pen 75-000.000. Gelijkgestelde lichamen 50-000.000. Landbouwherstel (afmalen en noodherstel van geïnun deerde gebieden) 40-000-000 Totaal 1.672.000.000. HET TEMPO- Het tempo, waarin de we deropbouwwerkzaamheden zullen verlopen, is een uiter mate belangrijke factor/ Dit tempo zal steeds nauw ver. band moeten houden met de bestaande investeringsmoge lijkheden. Vele voortreffelij ke doch omvangrijke herstel en wederopbouwplannen zul len slechts 'ten koste van het tempo van uitvoering kunnen worden verwezenlijkt- Billijkheidshalve zullen de reeds afgedane schadegeval, len zo nodig, worden herzien Tuberculose als beroepsziekte. Bij de Tweede Kamer ls ingediend een wetsontwerp tot wijziging der ongevallen wet 1921 en der. land- en tuin- bouwongevallenvvet 1922. Voorgesteld wordt thans aan artikel 87b der Ongeval lenwet 1921 onder letter „r" een nieuwe bepaling toe te voegen, strekkende, de tuber culose voor werklieden tn met name te noeme bedrijven als beroepsziekte te beschouwen. Het aantal in de wet ge noemde „beroepsziekten" is voorts uitgebreid, o.a. met betrekking tot de schadelijke gevolgen van het gebruik van bespui tlngsmiddelen en kunst meststoffen in de land- er tuinbouw. In Cannes zal dit jaar geen filmfestival worden ge houden. Japan levert katoen voor Indonesië. De NederlandsIndische re gering en de Japanse rege ring hebben een contract ge sloten, dat door het hoofdkwartier van generaal Mac Arthur wordt beschreven als „het grootste in de geschie denis van de textielnijver heid". Het contract heeft be trekking op de levering door Japan van katoenen textiel- goederen voor de bevolking van Ned. Indië vaor len tota le waarde van 37.900.000 dol lar. Men verwacht, dat de le vering, waarmede onmiddellyk zal worden begonnen, voor het najaar zal zyn voltooid. Pachtverhoging in de N.O.-polder Het Tweede Kamerlid van der Weyden (K.V.P.) heeft aan de ministers Vos, Lief- tinck en Mansholt o.m. ge vraagd of het waar is, dat de pachten der staatsdomeinen in de Wieringermeer en de Noord- Oostpolder binnenkort belang rijk verhoogd zullen worden en dat sommige pachten dan tot ongeveer 200 per H.A. zul len kunnen oplopen. De vra gensteller informeert voorts of er voldoende overleg is ge pleegd met de pachters en of déze verhoging de goedkeu ring van de Grondkamers heeft. Nederlands elftal tegen Noorwegen. Het Nederlands voetbalelf tal is voor de ontmoeting met Noorwegen, die Woensdag 26 Mei a.s. te Oslo zal worden gespeeld, als volgt samenge steld: doel: Kraak (Stormvo gels) achter: van Bun (MV V) en Schijvenaar (EDO); midden: Stoffelen (Ajax), Ter louw (DCV) en de Vroet (Feyenoord); voor: van der Tuyn (Hejmes DVS), Rijvers (NAC). Roozenburg (Neptu- nia),,WUkes (Xerxes) en Len stra (Hee-enveen). Resc.ves zyn Landman (Nepturus), Albers (Vitesse), Temming (DOS) en Schaap (Gooi). De „Prins Willem II" verloor zijn schroef. 't Ned. s.s. „Prins Willem H" heeft even boven de Azorcn zijn schroef verloren. Sleep boothulp is onderweg. Aan boord is alles wel. Bus met granaten aangespoeld. Ter hoogte van de Sche. Veningse vuurtoren spoelde Woensdag een bus met lucht doelgranaten op het strand aan. Een politie-agent betrok onmiddellijk de wacht bij 't oorlogstuig, totdat de mijn- opruimingsdienst zich over dit sinistere geschenk van de zee ontfermde. Vroege aardappels mogen gerooid worden. Evenals in de voorafgaande jaren, verleent het Bedrijf schap voor Groenten en Fruit wederom algehele ontheffing van het rooi.verbod gesteld in de rooi-verordening vroe ge aardappelen. De onthef fing is op 19 Mei ingegaan- Handelsbesprekingen met de Russische zone. Te Berlijn zullen op 31 Mei a.s. besprekingen beginnen tussen een Nederlandse dele gatie en het Russische mili taire bestuur over de ver. lenging en uitbreiding van de bestaande handelsover eenkomst tussen Nederland en de Russische zóne van Duitsland. De Nederlandse delegatie staat onder leiding van dr. M. van Blankëstein. Wel bloemen voor bruiloft en begrafenis. Volgens het landelijk comité van de bloemenhandel zijn maatregelen genomen, dat le vering van materiaal, nodig voor het uitvoeren van brulds- en grafwerken, normaal voort gang zaj vinden, zodat parti culieren geen nadeel van de huidige niét-koop-actie zullen ondervinden. Militairen en burgers hielpen het palels-personeel de kost bare Inventaris ln veiligheid te brengen. DE VOORSPELTi DROOG WEER. Geldig ot Donderdagavond. Droog weer met enkele overdrijvende wolkenvelden. Minder hoge temperaturen, matige, tijdelijk vrij krachti. ge wind uit Noordelijke rich tingen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1948 | | pagina 1