Kerk en Communisme I') Anton van der Waals in nieuwe verradersrol Wat men draagt Sir Stafford Cripps wordt populair Ernstige vragen, die beantwoord moeten worden De hertekamp van Groede wordt fraai! TWEEDE BLAD PROVINCIALE ZEEUWSE CC'JRANT VRIJDAG 16 APRIL 1948 George Dessing liep doelloos rond in Amsterdam xxin De op de Veluwe ondergedoken Amsterdammer Levinus van Looi, oud-redacteur en oud-Beriyns correspondent van de Arbeiderspers, krijgt op een dag in Februari 1942 bezoek van zyn vrouw. Dat moet voor bijzonder nieuws zijn! En In derdaad:» mevrouw Van Looi, die hals-over-kop uit Amster dam gekomen is, brengt bijzonder nieuws. Er is by de ge zusters Lelie In Amsterdam een man gekomen met een nlet-alledaags verhaaL Hg komt uit Engeland, is met een parachute uit een vliegtuig gesprongen (stel je voor: mid den in de nacht!) en wil Van Looi spreken. Hg kan zich legitimeren; hy heeft een portretje bg zich van Margke, het dochtertje van Meyer Sluizer, die in Engeland is. Allright, George Dessing gaat opnieuw naar „De Leidse Poort". En daar komt 4ndrln- ga binnen, te Londen bekend als ,-,Akkie" en sist hem in het voorbijgaan de woorden toe: Ga weg. Gestapo! Onze lezers weten reeds uit een vo rig artikel, dat Akkie in ge zelschap was van de SD-man Leo Poos! En daarmee is 't werk van George Dessing definitief tot mislukken gedoemd. Het café „De Leidse Poort" is als tref punt besmet Dat is niet meer te gebruiken. Wel seint radio- Oranje later nog, dat Gerrit van der Broek bezoek zal kry- gen „bg de dames" (de gezus ters Lelie), maar deze dames hebben inmiddels moeten on derduiken. Ook dat adres is uitgeschakeld. Het is tragisch. Stapels mi litaire en politieke informaties liggen te wachten op verzen ding naar Londerj maar er is geen mogelgkheid voor con tact George Dessing heeft geen taak meer; al zgn moei te, zijn moed, al zgn opoffe ringsgezindheid zijn vergeefs geweest. ANTON IN EEN NIEUWE ROL. Waar la hy op 't ogen blik?, wil Van Looi weten. Nog steeds by de dames Lelie. En de dennenaalden za ten nog in de opslagen van zyn broekspgpen, hg is dus door een bos gekomen; hg §>reekt Nederlands met een ngels accent en hy had een grote Amerikaanse revolver by zich. Ik ga mee, zegt de on derduiker. 't Is te hopen, dat we geen bekenden zien in Am sterdam. Geloven ze nog alle maal, dat ik in Engeland zit? Allemaal, zegt mevrouw Van Looi. Behalve de enkeleD die beter weten. Een paar dagen later ver telt de Nederlandse agent George Dessing, die uit Zuld- Afrika kwam om mee te doen tegen Hitler, zyn geschiedenis aan Van Looi. Hg is opgeleid in Engeland en die training is geen nonsens, you know? Je weet, dat er een dag komt., waarop je in het vliegtuig stapt om boven Nederland af te springen. En als die avond gekomen is, waarop ze je zeg gen: het gaat vannacht ge beuren, eet er nog 's lekker van en neem nog n' extra bor rel nou, dan geeft je dat een raar gevoel. Maar Hy had pech gehad Want waar denkt mijnheer Van Looi dat ze hem hadden afgezet? Precies boven een hulpvliegveld van de Duit sersDat wist 'ie pas toen het licht werd. Toen was de parachute al verborgen en liep 'ie daar zo'n beetje door de sneeuw te stampen in z'n overall. Er was een stel Duit sers, die in de prille ochtend de hakenkruisvlag hesen en een schildwacht keek een beet je vreemd naar 'm, maar hij had precies gedaan of ie daar thuis was. En ze hadden hem eenvoudig door de poort laten gaan. Aardige lui, die Duit sers FOTO KLOPTE. Van Looi hoort het verhaal aan, neemt de verteller scherp op en bekijkt het fotootje van Sluizers dochtertje. Dat klopt. En ten overvloede komt er op dat ogenblik een koerier met een via Portugal gezonden brief uit Engeland, waaruit blijkt dat de ietwat noncha lante parachutist „goed" is. Hebt u nog verbinding met Londen?, vraagt Van Looi. Hoegenaamd niet, zegt Dessing. Alleen: de elfde van iedere maand zendt radio- Oranje een bericht voor me uit; ze zullen me daarin Ger rit van der Broek noemen. WACHTEN OP EEN MARCONIST. de elfde Maart 1942 scherp Op - wordt er scherp geluisterd naar Radio Oranje. DéAr komt het bericht voor Gerrit van der Broek: „Uw broer 'Jo is gezond". Dat betekent, dat er een marconist komt, die hem ontmoeten zal in café „De Leidse Poort" te Amsterdam. Maarop het afgesproken uur is er geen marconist. En óók niet op de afgesproken volgende dagen. Korte tgd la ter komt er in Amsterdam een bericht, dat de marconist Mo lenaar by zgn sprong dodelijk verongelukt is; de man is in de nacht van 9 op 10 Maart tegeiyk met Leo Andringa ge parachuteerd, maar met Het hoofd op een betonnen drink bak terecht gekomen Een maand verstrijkt. Geor ge Dessing maakt kennis met Koos Vorrlhk, die graag be richten wil seinen naar Lon den over de vorming van het Nationale Comité, waarin ver tegenwoordigers van alle poli tieke partijen zitting hebben. Dessing begrijpt dat. Hg heeft zelf de opdracht Londep zo uitvoerig mogeiyk in te lich ten en Intussen in Nederland sabotagegroepen te vormen. Maar hij staat machteloos, zo lang hg niet de hulp heeft van een marconist met een zend- aparaat en zolang Londen geen containers met springstoffen stuurt. Op 11 April meldt radio- Oranje aan Gerrit van der Broek dat zyn broer Jan ge zond is. Dat is een andere marconist. Wéér gaat de para chutist naar „De Leidse Poort". En weer tevergeefs. Op 11 Mei brengt radio- Oranje opnieuw een bood schap voor Gerrit van der Broek. Hü moet vol houden! In Nov. 1942 krijgt Levinus an Looi van zijn vriend Ka- rel van Staal een bgzonder goed bericht. Een bericht, dat nieuwe mogeiykheden opent voor contact met Engeland. Er is een nieuwe parachutist uit Engeland aangekomen, een zekere Anton de Wilde, die gevraagd heeft naar „Vi- nus". .Dat is Van Looi! En de Wilde heeft dezelfde legitima tie als die, welke George Des sing had: de foto van het doch tertje van Meyer Sluizer. Van Looi ontmoet de nieu we parachutist tegen de sche mer Ln Amsterdam en brengt hem langs een omweg naar een café, waar de heren lang durig praten. De Wilde is vol komen op do hoogte met de toestanden ln Engeland, weet alles van de opleidingsscholen, praat over containers en wa pens en agenten Op een» gegeven ogenblik haalt Van Looi, schgnbaar toevallig, een mes te voor- schyn, dat George Dessing hem gaf. Anton de Wilde rea geert onmiddeliyk: Dat is een parachutisten- mes. Dat gebruiken wy voor het doorsnyden van de ignU'es. En dat klopt. Maar Van Looi is nog niet tevreden. Hg wil nog grotere zekerheid. En hy legt De Wilde een plan voor, om die zekerheid tè ver kregen. Er moet een radiobe richt komen uit Londen. Een heel byzonder radiobericht over radio-OranjeAnton de Wilde knikt by voorbaat! WAT VAN LOOI NIET WEET. Wat Van Looi op die No vemberavond van het jaar 1942 niet weet is, dat Schreie- der in zijn nieuwe bureau te Driebergen waar hg zich femakshalve geïnstalleerd eeft naast Giskes van de Ab* wehr in spanning wacht op de terugkeer van Anton van der Waals, die zich de naam De Wilde .heeft aangemeten voor zgn nieuwste verraad-af- falre. Wat Van Looi niet weet is, dat Londen enige dagen gele den draadloos een opdracht heeft gegeven om aan te lo pen op het adres van Karei van Staal en daar te vragen om contact met Vinus. Wat Van Looi 'ook niet weet is, dat Schreieder dit bericht heeft ontvangen en dat hg Van der Waals opdracht gaf, voor Engels agent te spelen en uit te zoeken, wie Vinus is en met welke organisatie hy in ver binding staat En wat Van Looi in 1942 niet weet en wat wellicht niemand ooit zal weten is, hoe Van der Waals ln het be zit is gekomen van een dupli caat-foto van het kind van Meyer Sluizer. Wie is er ver antwoordelijk voor, dat een zo uiterst belangrijk legitimatie middel in duplicaat naar Ne derland kwam? En daar is nog meer, dat Van Looi In 1942 niet weet En dat wy ook in 1948, na maandenlang onderzoek, niet weten. Is het tegen te spre ken, dat er een agent heeft bestaan, die werkeiyk De Wil de heette? En indien dltnlet Is tegen te spreken, wie w&s dan deze werkeiyke agent De Wilde, die in Londen bekend zou zyn geweest? Is hy en zo ja, wannéér is hy in Neder land geparachuteerd, welke verbinding lyeeft men met hem gehad en wat is er van hem geworden? Is het bekend of (He werltelgke agent De Wil de en de verrader Van der •Waals, die zich De WUde noemde, contact met elkaar hebben gehad? Bestaan er in het archief van de M.V.T.' of de M.I.D. (Militaire Voorbe reiding Terugkeer en Militaire Inlichtingendienst) nog gege vens over die werkeiyke agent De Wilde of behoorden die ge gevens tot dat deel van het archief, dat, naar verluidt, by een brandje te Londen in vlammen zou zgn opgegaan? Op deze vragen moet een antwoord worden gegeven vóór dn kogels van het execu tiepeloton misschien voor al tijd het zwijgen opleggen aan Anton van der Waals, die op trad onder de iraSam De Wil de, VOOR DE VROUW Hoe verander ik de oude modellen? Met de lente zijn ook vele nieuwe toiletjes gekomen. De punten zijn en blijven schaars. Zij laten niet toe (zelfs al mocht u zo geluk kig zijn om over wat contan ten te beschikken en dus niet behoeven te schrikken van de hoge prijzen), dat u zich nieuwe modellen aanschaft. Maar, een klein beetje han digheid met de naald, wat fantasie en u bent er! Spuitwater voortaan belastingvrij.. Zijn begroting gunstig ontvangen (Van onze Londense correspondent). Londen, Apr. De gebeur tenissen der laats e dagen in ogenschouw nemende, werd de aanvankelgk zorgwekken de toestand in Berlijn hier geheel overschaduwd door de ritse nationale begroting, zoals die door de Britse mi nister van financiën, Sir S af ford Cripps, in het Lagerhuis geïntroduceerd werd. Zelfs de felste politieke tegenstan ders var deze ascetisch uit ziende „s rong man" der La- bour-parlij moesten toegeven, dat zyn eerste begroting ge tuigt van een bijna geniale vindingrijkheid. Het was een energieke poging ot het vin den van een gulden midden weg tussen de noodzakelijk heid enerzijds om Engeland's huidige inflationeia tendenz de kop in te drukken en an derzijds om-het Engelse volk een drijfveer te verschaffen tot een verhoogde industriële produc ie. Hiertoe introduceerde hg de zgn. „vermogensbelasting", verhoogde de belastingen op MET VIJVER EN ROTSPARTIJEN, DRUKKER STRANDLEVEN VERWACHT. „Zoekt toch in de vreem de niet Wat ons eigen land U biedt". Deze slagzin kwam ons in de gedachte toen wij dezer dagen een bezoek brachten aan de stranden van Groede en Nieuwvliet en daar, in hel heerlijke lentezonnetje, ge noten van het zeldzaam prachtige natuurschoon. Want mooi zün deze stran den, met hun helderwitte zand en de, weliswaar lage, maar aantrekkelijke duinen rij. Welk een prachtig pano- roma biedt de zee, met op de achtergrond tie duinen van Walcheren, het afwisselende aspect van de stad Vlissin- gen, met haar torens en kra nen. Voeg daarbij de drukke scheepvaart op ae Schelde en de rust van het achterliggen de land. Wat kan men dan nog meer wensen om kalm te genieten. Nog te weinig bekend zijn de stranden van Groede en Nieuwvliet, maar ongetwij feld komt daarin spoedig verandering. De burgemees ter van Groede en Nieuw vliet, de heer Everaars, doet al het mogelijke om de aan dacht daarop te vestigen en het dient erkend, met succes Eén van de grootste .attrac ties voor Groede wordt dé Hertenkamp, met de aanleg waarvoor men reeds grote vorderingen heeft gemaakt zodat in 't begin van deze 'zomer het werk gereed zal zijn. Ds grote vijver, waarin fraaie waterplanten zullen komen, is biina gereed. De bunkers zijn nagenoeg weg gewerkt. Zij werden omge toverd in rotspartijen, be plant met struiken en bloe men. Het geheel zal worden omzoomd met heesters, waar van er circa 20.000 nodig zullen zijn. De heer Alberts hoofduitvoerder van de Ned Heide Mij., stelt er-een eer in dit alles tot iets fraais te ma ken en hij slaagt daarin bij zonder goed. Er wordt thans ook hard gewerkt om de bouw van het nood-hotel-restaurant, waar in 15 logeerkamers voor 2 personen zullen komen Reeds nu zijn er talrijke aan vragen voor deze zomer, zo dat dit hotel zeker geen ge brek aan gasten zal hebben. Op één van de bunkers zal een terras komen, van waar men een heerlijk uitzicht zal hebben op de hertenkamp en het wijde, vlakke landschap. Het geheel zal dus zeer aantrekkelijk ziin voor de vele badgasten die ongetwij feld Groede zullen verkiezen, als oord van gezondheid en rust. Welk 'n onbekende schoon heid! Onafzienbaar is 't bre de strand, met daarachter zeldzame mooie fauna en flo ra en de schorrenvelden, die in Augustus in bloei staan en dan geheel paars zien. Men zal er vermoedelijk geen mondaine dames over het strand zien flaneren, doch wel de natuurlijke landelijke rust vinden. Slechts één noodcafé treft' men aan vlak achter 't duin. Het draagt de naam „Eldorado" en deze naam is treffend juist geko zen, want Nieuwvliet aan Zee is een eldorado. bier, sigaretten, whisky, rum en voetbal-pools, e»n kondigde daartegenover tegelijkertijd al#- gemene verminderingen aan van loonbelastingen waar onder aanzienlgke concessies voor de gehuwde werkende vrouw zomede een verla ging ia weeldebelasting voor een groot aantal artikelen. De meest verrassende fac tor was wel de introductie van een trapsgewijze vermo gensbelasting op inkomens bo ven 2000 pond per jaar, door de populaire pers prompt „milhonnairsbelasting" ge doopt. Deze belasting, die slechts eenmaal geheven zal worden, houdt onder meer in, dat: iemand, wiens inkomen uit een of meer bronnen meer dan 8000 pond per jaar be draagt, de betaling ervan uit zyn kapitaal zal moeten vol doen. Zo zal bgv. een million- nair met een jaarlijks inko men van 50.000 pond hiervan 28 shilling op elk pond (20 sh.!) moeten betalen, oftewel 19.000 pond van zgn kapitaal! SPUITWATER. Daar deze milllonnairsbe- lasting slechts op 125.000 per sonen van toepassing zal znn, maakt de doorsnee Engels man zich hier weinig druk over. Zijn eerste reactie op de begroting was er zelfs één van verlichting. Het had im mers erger gekund. Weliswaar werden zijn bier en sigaretten weer duurder een penny meer per glas en twee pen nies meer op een pakje van 20 maar daartegenover stond eeh algehele verminde ring van loonbelasting, met onderaan de schaal zelfs een algehele vrgstelling hiervan voor 500-000 arbeidérs. Ver- Bezit u misschien nog zo'n gezellige ruiten jurk van ver leden jaar. het rokje wijd uitstaand? Maakt u dan daar bij. eens en kort jasje van ef fen donkere stof, het schootje rondgeknipt, bestaande uit twee volants, óók wijd uit staand boven het rokje. Mis schien bezit u van het jurkje nog een klein lapje stof? Hiermee garneert U dan de revers. Een paar gezellige knopen, een luifhoedje met een zwart fluwelen band om de kin gestrikt en u zult er uit zien als een plaatje uit een Parijs modetijdschrift. Hebt u nog een mantelpak je van verleden jaar, lioht van kleur, bedenk dat u hier bij een donkere blouse be hoort te dragen. Parijs heeft nu definitief de lengte van de rok aangege ven! 25 cm. boven de grond. Of wij hier in Nederland nu maar dadelijk dat advies zul len volgen? We zijn altijd wat voorzichtig maar iets langer zullen ook onze rok ken tenslotte moeten worden u dan van Engels borduur werk, of wel van een lapje kant of organdi. Onder aan 2-U het rokje zet u een wiidklok- kende volant. Het geheel zal de charme van uw oudste dochter nog meer verhogen: Ik heb mij als taak ge steld om in de gunst te ko men van die oudste dochter! Geeft u haar toch één van die aardige Schotse ruiten die weer zo in de mode zijn. Of wel zo'n gezellig, warm kort jasje, rood en van een „swagger"-model met daar aan bevestigd een capuchon, heerlijk op de fiets, wanneer zij straks van de tennisbaan komt. U wilt nog iets horen over de nieuwste hoedjes?'Ze zijn Arbeider wierp ijzeren bout in machine. Op II December van het vorige jaar heeft een fabrieks arbeider op de papierfabriek te Weert-Meerssen uit louter baldadigheid, een yzeren bout in een van de machines ge worpen, hetgeen duizenden gulden, schade veroorzaakte. Voor de Maastrichtse recht bank werd 6 maanden gevan genisstraf geëist. Parlement van Pasoendaa De tweede zitting van het parlement van Pasoendan zal op 21 April worden geopend, waarbij direct de ontwerp- staatsregeling aan de ord# komt Op 24 April zal de Wa- li Negara worden beëdigd» ter gelegenheid waarvan gro te feestelijkheden zullen plaats hebben. Eigendomserkenning van effecten. De afdeling effectenregia- tratie van de raad voer rechtsherstel deelt mede, dat de registratiewerkzaamheden thans in het stadium zhn ge komen, waarin met de er kenning van de eigendom van aangemelde effecten* overeenkomstig het besluit herstel rechtsverkeer, een aan vang kan worden gemaakt. HET PAARD IN NEDERLAND. (Van onze Haagse redacteur) Naar wy vernertien, heeft de zg. Paarden commissie van de Stichting voor de Land bouw besloten een rapport samen te stellen over de ver schillende vraagstukken, die zich thans in de paardenhou- derij voordoen. Zij zal niet alleen een studie maken om trent de wenselijkheid van klein en zeer druk gegar-1 paardentractie of motortrac- neerd met veel bloemen en I tie, maat tevens een over- strikken en veren, vaak ook zicht geven van het belang met een kleine korte voile en der paardenfokkerij voor het vooral vrolijk van tint. binnenland en voor de export. Wat nu te doen met onze jurken van verleden jaar, waarvan de zoom helaas niet breed genoeg is om ze te ver lengen? Ik doe hierbij een paar ideeën aan de hand. U hebt bijvoorbeeld een grijs wollen jurkje, dan koopt u daarbij een lapje ter- racotota of wel korenblauwe stof van dezelfde füne stof, u laat een patroontje maken op maat en alweer met wat han digheid krijgt uw rok de ge wenste lengte. Wist u dat Engels borduur werk weer opnieuw in de mode komt? De ouderen on der ons verstaan deze kunst misschien nog wel. Verander één van uw oude jurken volgens bijgaand mo delletje. het bovenstuk maakt STAFFORD CRU' der was er een vermindering van vermakelgkheldsbelasting voor de schouwburgen, het geen een bgna direct ingaan de' verlaging van plaatskaar- ten tengevolge haa. Wel had men over het algemeen lie ver een verlaging van bios- coopprgzèn gezien, „maar naar de schouwburg moest men toch ook wel eens." Dan was er ook nog de verminde ring van weeldebelasting op een lange reeks gebruiksar tikelen en niet te vergeten, een vrgstelling van luxebelas ting op bot^n! De onttrekking van cultuurgronden. (Van onze Haagse redacteur). De Commissie Grondgebruik van de Stichting voor de Land- aouw heeft in haar jongste vergadering ó.m. aandacht ge schonken aan de onttrekking van de cultuurgronden aan hun bestemming. Zg heeft hierbg gezocht naar middelen l om de landbouw tgdig op de hoogte te doen komen van uit breidingsplannen e.d., zodat ook tgdig zyn belangen bn de desbetreffende instanties ken baar kunnen worden gemaakt. Aanbevolen werd, dat alle districten van de Provinciale Stichtingen uit hun midden iemand zullen kiezen; die een wakepd oog houdt op de pla nologische voornemens der ge meenten in zgn district. De Griekse regering heeft uit Sparta bericht ont vangen. dat 25 communisti sche gevangenen door een menigte, die de gevangenis aldaar bestormde, zijn ge lyncht STEMMEN UIT DE KERKEN Brandend actueel vraagstuk Het vraagstuk is wellicht nimmer zó actueel geweest voor de Kerken in West-Euro pa, als nu Duitslands Oosten door de Russen is bezet, de gebeurtenissen in Tsjecho-Slo- vvalcge een geweldige onrust hebben verwekt en de span ning met Amerika dreigende vormen aanneemt. Dat bete kent tevens, dat het gevaar om uitsluitend ln de politieke sfeer over het Communisme te spreken, óók voor de Kerk, zeer is toegenomen, tenvgl juist zg, de Kerk, weten moet, dat zij zich niet in het poli tieke front mag laten inklem men. Het betekent echter bo- venal, dat de Kerk, als het haar inderdaad gegeven mocht «orden, het «-oord van het Evangelie over het Communis me te spreken, daarmee een dienst zou bewijzen, aan ge lovigen en wereld beide, die geen andere Instelling bewijzen kan. Laat ons twee overwegingen voorop stellen: een positieve en een negatieve. De positieve is deze: de Bg- bel stelt de gelovige in de diepst mogelijke verantwoor delijkheid" voor de naaste, óók in zijn sociale en economische verhoudingen, óok voor zgn i.g. materiële belangen. De zaak van de armen en recht- lozen in een maatschappij gaat de Christen direct aan, en de Christelijke Kerk draagt daar om verantwoordelijkheid voor het sociale leven, omdat ook over dit stuk leven het Ko- ningsdrap van Christus wordt geproclameerd. Het is waar, dat de Kerken telkens weer deze verkondiging hebben na gelaten de opdracht blgft niettemin gelden. De negatieve pverweging luidt als volgt: de Kerk kan zich aan geen enkele maat- schappelgke orde binden, noch aan een feodale, noch aan een kapitalistische, noch aan een communistische. Zij staat in de voortgang der geschiedenis, ziet de maatschappyvormen opkomen en vervangen wor den door andere, en heeft in elke maatschappy het komen van het Rgk Gods te verkon digen; zy weet, dat elke maat schappelijke orde bestaat uit zondige mensen, over wier zonde oordeel en belofte der vergeving van Christus wordt uitgesproken. Dat wil niet zeggen, dat het de Kerk on verschillig is, welk beginsel de orde der maatschappg bepaalt; er kunnen tgden en omstan digheden zijn, waarin een maatschappelgke orde moet worden veroordeeld, nl. dan, wanneer de mens als schepsel Gods onrecht wordt gedaan; of dan, wanneer hem de vry-, heid van godsdienst wordt ontnomen. Daaruit volgt, dat de Kerk, wanneer zy haar oordeel vormt en in de huidige si tuatie vormen moet trach ten zal een in het verleden nog al eens voorgekomen fout te vermyden: nl„ dat zy spreekt ln gebondenheid aan 'n bestaande maatschappelgke orde, die critlekloos woidt aan vaard. Dit zou kunnen beteke nen zoals het dat ln het verleden meer dan eens bete kend heeft dat men ln de wel eens rauwe kreet van so ciale opstandigheid niet her kent de hunkering naar ware gemeenschap, waarop Chris tus het antwoord zou moeten zgn. GOEDE ELEMENTEN. Er zitten in het Communis me een aantal elementen, die men, naar hun zakeiyke bete kenis moet 'beoordelen en die men op zichzelf allerminst be hoeft af te wijzen. Bgvoor- beeld de stelling, dat wie niet werkt, ook niet eten zal (een stelling, die in art. 12 van de Grondwet van 1936 is opgeno men); of het afschaffen van het groot-grondbezit; of de poging om een maatschappij te bouwen zonder renteniers; of de methode der vgf-jaren- Elannen, waarbg dus planma- g de productiekrachten van het volk worden onderzocht, geleid en gestuwd; of het stel sel van raden van arbeiders en boeren, dat het parlemen taire stelsel vervangt. Waar om zou een Christen, zou de Christeiyke Kerk deze en der- gelgke elementen niet op hun zakelijke bruikbaarheid kun nen toetsen? SCHULD. Men kan, geleerd door de ervaring met het nationaal- socialisme, een stap verder gaan en zeggen: het Commu nisme zou nimmer zulk een aanhang hebben gekregen, nimmer zulk een fanatiek ge loof in de ziel van zyn belij ders hebben gewekt, indien men de maatschappelijke el lende niet zulke grote afme tingen had laten aannemen; en als men in dit feit een stuk schuld van de Christelgke Kerk ziet, in Rusland, maar ook in de Europese landen, dan is dat waarlgk niet ten on rechte. In het oordeel der Kerk over het Communisme moeten deze overwegingen stellig meespreken. MAAR ER IS MEER... Maar zij zgn tenslotte niet het laatste woord. Achter de economische en sociale maatregelen, die im mers mensen betreffen, liggen of men het weet en erkent of niet geestelgke motieven en beslissingen. De communis ten zeggen dat ook met. volko men duidelijkheid. Het is de Russische bolsjewisten te doen geweest om een andere maat schappij-vorm, waarin een an der ,*,type mens" zou leven, 'n mens, ale volkomen zou op gaan ln en genoeg hebben aan de aarde, wiens behoeften be vredigd zouden worden door de ontginning van de rgkdom- men der aarde. Daarom lig gen er achter het Communis me geesteiyke overtuigingen, die Kerk en Evangelie raken; immers, deze spreken óók over de merfs en zgn behoeften. Al zal de Kerk nimmer de z.g. „burgerlijke" mens de laatste en hoogste vorm achten, zg heeft te waken, dat de mens als schepsel Gods en als voor werp van de zoekende Liefde Gods niet in het gedrang komt. Hier botsen dus 't eerst Kerk en Communisme.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1948 | | pagina 5