Secretaris-Generaal Reijdon
met S.D.-revolver neergeknald
Pensioenwet 1922:
De oniwaieringswerken
Rotterdam-Basel per boot
Wij kijken niet op
een dubbeltje
Van der Waals gaf wapen
aan dr Gerrit Willem Kastein
Nooit was Anton zo bang
onontwarbare kluwen
Kamerleden dringen aan
op algemene herziening
op Schouwen en Duiveland
TWEEDE BLAD
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WOENSDAG 7 APRIL 1948
xvm.
De jonge knappe doctor Gerrit Willem Kastein werkt
sinds 1 September 1939 als neuroloog bij het ziekenfonds
van „De Volharding" in Den Haag. Hfj is nauwelijks 30
iaar, maar het getal van zijn wetenschappelijke publicaties
is reeds groot. Hij studeerde in Groningen, werkte in Hei
delberg, deed in Leiden artsexamen en ging naar het front
in Aragon toen de burgeroorlog Spanje teisterde. Kastein
was 'als overtuigd communist bij. de rode troepen, waar hij
18 uur per dag werkte in de ambulance. In 1937 promo
veert hij tot doetor in de geneeskunde. Twee jaar later
wordt hij de vertrouwde vriend van zijn Haagse patiënten,
voor wie hij piet alleen een knap arts maar ook een .wel-
onderlegd juridisch adviseur is, die de invaliditeits- cn de
ongevallenwet op zijn duimpje kent. Hij woont mët zijn
vrouw en twee dochtertjes in de Van der Aastraat als de
Duitsers ons land binnenvallen; een gelukkig mens, die
opgaat in zijn werk en zijn gezin.
PIONIER.
Tegen het einde van het
jaar 1940 is dat alles reeds
veranderd. Dr. Kastein is een
der pioniers van het verzet
geworden; in Augustus 1941
doet de S.D. een inval in zijn
woning, hii kan nog op het
nippertje ontkomen en duikt
onder. 'Zwervend van plaats
tot plaats trekt hij het gehe
le land door om te bezielen
tot de daad, om adviezen te
geven en acties te leiden. Hii
helpt piloten, hii helpt Joden:
hii helpt allen, die gevaar lo
pen vermalen te worden door
het ijzeren geweld. Overal
poogt hü de grondslag te leg
gen van een georganiseerd
artsenverzet In Den Haag
heeft hij als medewerkers en
vertrouwde vrienden dr. L.
H. Levie, jhr. Feith en de
heer Olivier; in Amsterdam
heeft hii contacten met de
groepen van Hans Katan en
van anti-revolutionnairen. De
dogmatische communist Kas
tein is bereid tot samenwer
king met ieder, die strijd
voert tegen het nationaal-so-
cialisme.
Maar de S.D. zoekt zijn
spoor. Het gerucht gaat (en
niet ten onrechte) dat Kas
tein de man is, die een bom
deed leggen op de spoorrails
in Rotterdam, als gevolg
waarvan de eerste gijzelaars
zijn neergeschoten. Het ge
rucht gaat (en niet ten on
rechte) dat Kastein andere
illegale werkers van wapens
voorziet. En dat gerLicht be
reikt ook de bureaux op het
Binnenhof, waar Schreieder
zetelt.
Door de zoon van de di
recteur der Gero-fabrieken in
Zeist, de heer Vermeer, heeft
Van der Waals, (die natuur
lijk weer onder een valse
naam opereert) contact ge
kregen met de Rotterdammer
Kees Dutilh, die op eigen ge
legenheid spionnage bedrijft
voor de geallieerden. En via
deze Kees Dutilh heeft de
spion eind Januari kennis
gemaakt met een ander ille:
gaal werker, die hii niet bij
name kent, maar die hem
fascineert door zijn grote
koelbloedigheid. Hij weet,
dat deze man communist is,
maar hii weet niet, dat deze
man niemand anders is dan
de koortsachtig gezochte dr.
Kastein.
SEYFFARDT.
Op 4 Februari 1943 wordt
in de Van Neckstraat te 's-
Gravenhage de commandant
van het Vriiwilligers-Legioen
Nederland, generaal Seyf-
fardt, doodgeschoten. Op 5
Februari spreekt Van der
Waals met zijn nieuwe illega
le vriend, die hem over de
aanslag, waar heel Neder
land van spreekt, frappante
bijzonderheden weet te ver
tellen. Het klinkt, alsof de
man er zelf bij was! Kastéin
heeft dan ook samen met
Hans Katan de aanslag die
uitgevoerd is door Verleum
nauwkeurig voorbereid..
Aan het eind van het ge
sprek zegt de vreemde: Ik
heb op 6 Febr. een revolver
nodig, kun je me daaraan
helpen?
Daar kim 3e op rekenen,
belooft Van der Waals, die
ijlings naar zijn chef op het
Binnenhof rent.
r Natuurlijk geven we
hem een revolver, zegt
Schreieder. Natuurlijk schiet
hii daarmee de een of ander
overhoop. Dan laten we sec
tie verrichten op het lijk en
kunnen zien of je nieuwe
vriend ons wapen heeft ge
bruikt. Is dat het geval dan
kunnen we óók wel aanne
men dat hii Seyffardt heeft
doodgeschoten.
WIE?
In de morgenuren van de
zesde Februari overhandigd
Van der Waals de revolver
van Schreieder aan dr. G. W.
Kastein. En de ingewijden
van de S.D. wachten in span
ning op de afloop van dit
vreemde hazardspel. Wie zal
er worden doodgeschoten?
De volgende morgen wor
den in hun woning te Voor
schoten de nieuw benoemde
secretaris-generaal van het
departement van Volksvoor
lichting en Kunsten Reydon
en diens vrouw dood gevon
den. De dader ls uitermate
koelbloedig opgetreden. Hij
heeft klaarblijkelijk eerst de
vrouw alleen thuis getroffen
en neergeschoten. Vervol
gens heeft hij gewacht op
Reydon, die laat thuis kwam.
De nieuwe secretaris-gene
raal is in de gang van zijn
woning neergeknald.
De S.D. laat sectie op de
lijken verrichten; Schreieder
leest de rapporten en knikt
goedkeurend; er is geschoten
met de revolver, die hij zelf
via Van der Waals in handen
van de dader heeft gespeeld.
Zijn spel klopt en dat er
een secretaris-generaal uit de
onmiddellijke omgeving van
Mussert aan opgeofferd is,
mag jammer heten. Maaj er
zijn tenslotte N.S.B.-ers ge
noeg. Diezelfde middag
brengt Van der Waals de re
volver terug en vertelt bij
zonderheden van de aanslag,
die hü uit mond van zijn
nieuwe vriend hoorde.
Schreieder knikt nadrukke
lijk.
Arresteren? vraagt de
verrader.
Neen, zegt Schreieder,
Laat hem lopen. Laat hem
nog wat schieten desnoods.
Maar houdt contact en hoor
hem uit. Hij zal wel mede
werkers hebben.
Van der Waals yindt het
een griezelig karwei. Hij is
doodsbang voor dr. Kastein
Bij de minste verdenking, die
de vreemde krijgt, zal het af
gelopen ziin met het dier
bare leven van Antonius van
der Waals. Na een paar ont
moetingen zegt de spion tot
Schreieder: Ik wou dat je die
man nu maar oppikte. Hii is
afschuwelijk gevaarlijk. Dit
is heus de beroerdste op
dracht die je me tot dusver
gaf.
Maar Schreieder trekt de
wenkbrauwen op. Van der
Waals wordt betaald voor
groot werk dan moet hij
óók groot werk leveren. En
als die vreemde communist
slimmer is dan Anton, dan
ligt de conclusie voor de
hand: dan deugt unser An
ton niet voor zijn werk. Dan
is hij een zenuwachtig oud
wiif. Is dat duidelijk?
GEARRESTEERD.
Op !9 Februari 1943 heeft
Van der Waals een nieuwe
afspraak met de onbekende
man in het café „De Kroon"
aan de Houttuinen te Delft
Maar als hij er arriveert is
de vreemde juist een kwar
tier te voren door een over-
val-commando van de S.D.
gearresteerd en weggevoerd.
Twee revolvers zijn hem di
rect ontnomen, maar hij be
zat nog een derde. En daar
mede heeft hij toen de boeien
reeds om ziin polsen zaten,
geschoten. Eén Duitser is ge
wond. Merkwaardigerwijs is
er een paar minuten na de
arrvstat'l: nog een tweede
Sroep S.D.-ers aangekomen,
ie onverrichterzake moét
terugkeren, omdat het kar
wei reeds is opgeknapt
Klaarblijkelijk hebben beide
groepen volkomen onafhan
kelijk van elkaar gewerkt.
Van der Waals komt met
het alarmerende bericht op
het Binnenhof. Schreieder
denkt er het zijne van....
Anton was doodsbang voor
de vreemde; heeft Anton
soms zélfs twee groepen S.
D.-ers gewaarschuwd om zijn
gevaarlijke contactman on
schadelijk te maken? Nie
mand zal het ooit weten.
Vast staat slechts, dat de af
deling IVa van de S.D.. waar
over Munt het commando
voert, in het zakboekje van
de korte tijd tevoren gear
resteerde communist Piet
Wapperom een aantekening
heeft gevonden over een af
spraak in hetzelfde café op,
hetzelfde uur. De conclusie
ligt voor de hand, dat Kastein
Wapperom en Van der Waals
met elkaar in contact heeft
willen brengen. Wie zal het
echter ooit met zekerheid
kunnen zeggen?
Schreieder grijpt naar de
telefoon en informeert links
en rechts. Bii Munt krijgt hü
de informatie, die hii heb
ben wil. Ja zeker, de man
nen van Munt hebben zojuist
in pelft een gevaarlijk com
munist gearresteerd. Ik had
er als lokvogel een goedge-
boeide gevangene neergezet,
een zekere Wapperom, ver
telt Munt uitvoerig, en mijn
mannen zaten in burgerkle
ding te wachten. Pracht van
een arrestatie
Ja, ja, bijt Schreieder,
pracht van een arrestatie.
Laat die man direct bii me
brengen.
Dat kan niet meer, trei
tert Munt.
En waarom niet, als Ik
vragen mag? snauwt Schreie-
der.
Omdat de man vijf mi
nuten geleden bij een poging
om te ontvluchten met ge
boeide handen uit het raam
van de eerste verdieping is
gesprongen.
En?
Morsdood gevallen, zegt
Munt.
Een paar minuten later
brengt een beambte van
Munt het in Pijnackcr clan
destien afgegeven persoons
bewijs van de dode. Van der
Waals herkent in het portret
ogenblikkelijk de vreemde
communist.
Schreieder leest de gege
vens: Gerrit Willem Kastein,
geboren te Zutphen op 25 Ju
ni 1910, van beroep; arts.,
Jammer, zegt de Krirai-
nal-Director. Munt heeft ons
spel verknoeid. Kastein had
natuurlijk medewerkers. Het
wordt nu in ieder geval hoog
tijd, dat we Kees Dutilh in
rekenen. Die is toch al k°P"
schuw geworden door de
stomme fouten van Poos:
Van der Waals zucht uit n
verlicht gemoed. Kastein :s
uitgeschakeld. En nooit is hii
van enig ander mens zo bang
feweest als van deze Haagse
okter.
Verhoging maximum
pensioen tot f6000.-?
Verschenen is het voorlopig
verslag der Tweede. Kamer
over het wetsontwerp nadere
vaststelling van de regelingen
op het gebied van pensioenen,
welke gedurende de vijande
lijke bezetting zijn uitgevaar
digd. Door deze wetswijziging
worden de technische bezwa
ren tegen de Pensioenwet 1922
in genen dele weggenomen,
doch integendeel vergroot. In
dat opzicht immers is de Pen
sioenwet 1922 een welhaast
onontwarbaar kluwen. Bij de
toepassing van de pensioen
wet leeft men als het ware
van interpretaties, zodat wel
haast wekelijks een principi
ële beslissing van de pensioen
raad gegeven wordt.
Thans zullen de uit hoofde
van oudere regelirfgen verkre
gen rechten vermoedelijk wel
uitgewerkt zijn.
Vele leden dringen dan ook
met klem aan op een algehele
herziening en Ingrijpende ver
eenvoudiging van de pensioen
wet' 1922.
Deze algemene herziening
Mt
de gelegenheid scheppen
gro-
irzich-
zal de gelegi
om wetstechnisch aan de
te bezwaren van onov
Wat de Helde Maatschappij
Arbeid van lange duur.
De grote cultuurtechnische
werken, die thans op Schou
wen en Duiveland worden
uitgevoerd zijn een mooie
uiting van de wil tot herstel
en vernieuwing, die zich
overal in Nederland open
baart Vooral het millioenen-
werk, dat het Waterschap
Schouwen in behandeling
heeft, blijft de aandacht trek
ken. Enkele weken geleden
werd wederom een deel van
dit grote project aanbesteed
namelijk de verbetering van
ongeveer 2000 H.A. gronden
en men rekent er op. dat dit
jaar het aanbestede werk ge
reed komt. Dit najaar zal
dan opnieuw een deel van 't
project worden aanbesteed.
Deze uitvoering in ge
deelten, bleek nodig, omdat
er enorm veel voorbereidend
werk verricht moet worden,
want voor verbetering van de
ontwatering, de grond-afvoer
enz. is veel overleg met de
grond-eigenaren vereist en
honderden kleine onteigenin-
getjes zijn geboden.
De uitvoering in vrij werk
en gemechaniseerd geeft vol
doening. Intussen is ook de
eigen technische dienst van
het Waterschap Schouwen
bijzonder actie! De nieuwe
takelwagen, waarmee de vas
te buizenleggers-ploeg ope
reert, die alle nieuwe duikers
in eigen beheer legt is
een bekende verschijning ge
worden.
doet.
DE HEIDE MIJ.
Een belangrijk deel van de
cultuurtechnische werken,
die op het ogenblik in be
handeling ziin, wordt uitge
voerd door de Ned. Heide
maatschappij. Wij hebben 'n
praatje gemaakt met de heer
G. J. T Bosch, hoofduitvoer
der van de Heidemaatschap-
f»ii op Schouwen en Duive-
and.
„Er is hier nog voor ja
ren werk", verzekerde hij
ons. Op het ogenblik bevin
den zich in drie kampen on
geveer 250 arbeiders, die bii
de Heidmaatschappii werken
en wii hebben 200 streekar
beiders in dienst.
Dan hebben onderaanne
mers, die werk voor de Hei
demaatschappij uitvoeren 8
draglines in bedrijf, waarvan
er zes in de Vierbannenpolder
staan en twee in de polder
Oosterland in bedrijf zijn.
In die laatste polder ligt
ook de baggermolen, welke
de Brede Geul voor het ge
maal uitdiept.
We ziin nu in het Osse-ge-
bied, waar de hoofdontwate
ring klaar is, begonnen met
de secundaire leidingen te
graven.
Arbeiders uit Rotterdam.
Den Haag en Scheveningen
ziin daar te werk gesteld. Zij
wonen in de kampen Kerk-
werve en Breidorpe.
De arbeiders uit het kamp
te Noordwelle ziin bezig met
het opruimen van bunkers
onder Noordwelle en Renes-
se.
lelijkheid, ja' zelfs onleesbaar
heid tegemoet te konten, ter
wijl daarnaast ook materiële
pensioensbelangen aan de orde
kannen worden gesteld.
Vele andere leden bepleitten
de wenselijkheid om bij deze
herziening de gepensionneer-
den van vóór 1922, wier aan
tal betrekkelijk gering ge
noemd kari worden, te bréngen
onder de pensioenwet 1922.
Ook werd het denkbeeld ge
opperd om aan de pensioen
commissie, die het nu inge
diende ontwerp heeft voorbe
reid, ook de voorbereiding van
algemene herziening op te dra
gen.
ONDERWIJZERS.
Vele leden vestigden in het
bijzonder de aandacht op de
wenselijkheid om tot verplich
te pensionnering van onder-
Brieven naar Italië.
Amerikanen van Itali
aanse oorsprong, 'die ge-
sant zjjn tegen het com
munisme, bombarderen
Italië met brieven en
telegrammen, waarin zij
er bjj lum bloedverwan
ten en vrienden op aan
dringen bij de verkiezin
gen niet op de commu
nisten te stemmen: Er
zouden er reeds min
istens twee millioen ver
zonden zjjn.
K.L.M. gaat jonge verkeers
vliegers opleiden.
Volgens mededeling van dr.
A. Plesman zal de K.L.M. in
de loop van dit jaar een cur
sus van 10 maanden voor
aanstaande verkeersvliegérs
organiseren. Het is de bedoe
ling hiervoor een 30-tal jon
gemannen met 3 jaar H.B.S.
of M.U.L.O. te selecteren en
deze te Wassenaar intern op
te leiden. Deze vooropleiding
wil de jongelui eerder ge
schikt voor de vliegerij- ma
ken. dan doorgaans na het
volgen van een middelbare
school het geval is.
Vlerlandenreis zonder deviezen
Nieuw hoofdstuk voor de
Rijnvaart.
(Van onze speciale
verslaggever).
Kapitein P. Muilwijk van
de Nederlandse Stoomboot
Rederij te Rotterdam is een
levende reclame voor de door
zijn maatschappij aanbevelen
passagiers-Rijnvaarten
om de stadse gelaatskleur te
veranderen in het gebruinde
gezicht van een zeeman"
Want gebruind is deze kapi
tein Muilwijk, die al vijftien
jaren de Rijn bevaart tussen
Rotterdam en Karlsruhe. Wij
vonden hem op de brug van
het motorschip „Prins Bern-
hard". toezicht houdend op
de plaatste voorbereidselen
voor de eerste passagiersreis
van Rotterdam naar Bazel in
Zwitserland, die op 2 April
een aanvang zal nemen.
Een nieuw hoofdstuk wordt
hiermede geopend in de ge
schiedenis van de ruim hon-
Geldcirculatie eind 1947 7J4 milliard
Teleurstellende achterstand
(Van onze eeconomische
medewerker)
Wij hebben ofts in deze kro
niek wel eens met bezorgd
heid afgevraagd of de immer
stijgende geldcirculatie op de
duur niet zo'n bandjir zou
worden, dat de dijken, die
door de prjjsbeheersing zijn
opgeworpen .volkomen zouden
worden weggespoeld. Wij zul
len thans eens kijken hoe de
vlag er voor staat.
Ons geld, dat voor de man
in de straat alleen maar be
staat uit zink, koper, nikkel
of zilver, alsmede uit de pa
pieren guldens en rijksdaal
ders, de briefjes van tien en
hogere waarden, kent ook nog
andere sporten. Naast het me
talen en papieren geld, met
een voornaam woord chartaal
geld geheten, hebben wij n.l.
ook nog het girale geld, be
wijzend personeel op 60-jarige
leeftijd over te gaan. Andere
leden zouden een verplichte
pensionnering op 60-jarige
leeftijd alleen voor onderwij
zeressen wenselijk achten.
MAXIMUM 6000.—1
Vrij algemeen werd gepleit
voor een verhoging van het
maximum-pensioen van 4500
op 5000. Enige leden acht
ten 6000 alleszins verdedig
baar. Reeds, voor de oorlog
werd 4000 "algemeen te laag
geacht.
Mohammed el Jaabary, de Arabische burgemeester in He-
bron, onderzoekt het geweer van een Arabische soldaat.
DE DUINEN.
Het herstel van de duin -
beplanting hoopt men spoe
dig aan te pakken. Bij het
opruimingswerk is ook van
veel betekenis het weder uit
spreiden van de goede grond,
die dikwijls bij de bunkers is
gebruikt en die nu op de goe
de plaatsen teruggebracht
moet worden.
Met het herstellen van de
inundatieschade staat Dui
veland er het best voor.
Daar is men practisch over
die schade heen. Tegen Mei
zal het grootste deel klaar
zijn.
Bijzonder vlot verloopt 't
werk op het ogenblik in de
Vierbannenpolder, waar
men op 17 Nov. begon met
het verzetten van 200 tot
240.000 M3 grond en enke
le weken geleden reeds de
100.000 M3 overschreed.
Ook is er door de boeren
sel wat herstelwerk in eigen
ledriif uitgevoerd op een zo
genaamde H.E.B.-begroting,
waarvoor Landbouwherstel 'n
bijdrage geeft.
Maar. zo eindigde de
heer Bosch ,er zullen nog ja
renlang vele arbeidskrachten
nodig ziin om Schouwen en
Duiveland te maken tot hel
mooie landbouwgebied, dat ?t
vroeger geweest is.
CENTRALE WERKPLAATS
Tenslotte hebben we nog
even een kijkje genomen
de Centrale werkplaats van
de Heidemaatschappij te Zie-
rikzee. Daar worden voor
heel Zeeland de werktuigen
gerepareerd en de keten ge
bouwd, die de Heidmaat
schappii nodig heeft. Er ko
men per jaar zo'n klenie 4000
kruiwagens in reparaties, dui
zenden schoppen enz. Dan is
er een smidse, een timmer-
winkel en een magazijn. We
zagen er juist een glasdichte
keet in aanbouw voor Wal
cheren Zulke keten verhui
zen regelmatig door de pro
vincie. Ook de houten huizen
voor de opzichters en uitvoer
ders verhuizen vaak mee. De
heer Bosch woont zelf even
buiten de Nobelpoort te Zie
rikzee in zo'n houten huis.
dat weer ingepakt en meege
nomen wordt als hii ergens
anders aan de slag gaat
want de Heide Mii. met zijn
tienduizenden werkers is niet
gebonden aan een bepaald
gewest. Zij werkt in geheel
Nederland en zü hoopt dat
nog jarenlang voort te zetten.
1 staande uit de tegoeden bij de
handelsbanken, de boerenleen
banken en de giroinstellingen,
waarover per chèque of per
overschrijving kan worden
beschikt. Dit girale geld is bij
gevolg geen klinkende munt
doch het is een saldo bij een
bank, waarmee men zijn
schulden kan betalen en dat
omgekeerd ook weer aan
groeit, doordat uw schuldena
ren op deze rekening laten
bijschrijven.
'De voornaamste post van
het chartale geld vormen de
bankbiljetten, die worden uit
gegeven door de Nederlandse
Bank. Elke week geeft deze
instelling een verkorte balans
uit. en zo kunnen wij regelma
tig de stand opnemen. Be
droeg de geldcirculatie op 31
Dec. 1946 2748 rqillioen, zo
was deze op 31 Dec, 1947 ge
stegen tot 3019 om op 30
Maart 1948 weder to dalen tot
2948 millioen.
Nemen wjj voorts de circu
latie van de muntbiljetten (on
ze door de staat uitgegeven
papieren guldens cn rijksdaal
ders) en van het metalen geld
aan op ca. 187 millioen, dan
is d?. totale chartale geldcir
culatie eind Maart 1948 3135
mililoen. En nu het girale geld,
waarover wij jammer genoeg
niet zo up to date zijn inge
licht. Eind 1947 bedroegen de
ereditsaldi bjj de banken en
giroinstellingen 4.331 milli
oen tegen 3.639 in het begin
van het jaar, een stijging uit
makende in 1947 van 700
millioen tegen 260 millioen
bij het chartale geld.
WAT BETEKENT DIT?
Wat is nu onze conclusie uit
deze cijfers? Dat de totale
geldcirculatie in 1947 met bij
na 1 milliard is toegenomen,
doch dat nadien eer van een
inkrimping dan van een uit
breiding kan worden gespro
ken. Desalniettemin oefent de
totale circulatie van 7536
millioen op 31 Dec. 1947 een
dreigend, nog niet aan de op
pervlakte komend gevaar voor
inflatie uit. Natuurlijk zal een
strenge controle op lonen
prijzen dit versluieren, doch
het gevaar opheffen kan het
nooit. Hiervoor moeten andere
wapens in de strijd worden
gebracht. Wapens, die, ge
smeed moeten worden door
de arbeidskracht van ons volk-
harder werken en meer spa
ren.
Op een hogere productie
kunen wij inderdaad bogen:
het cijfer van eind Jan. 1948
gaf als algemene productie
index 101 aan t.o.v. 100 in
1938. Wij hebben dus ons voor
oorlogse peil bereikt. Edoch,
meteen groter aantal men
sen. want onze arbeidsproduc
tiviteit wil nog steeds niet
boven de 80 komen tegen 100
in 1938.
DE OORZAKEN.
Er zijn voor deze teleurstel
lende achterstand verschillen
de oorzaken aan te wijzen; een
ervan is ongetwijfeld het be
staande plafond van het ta
riefstelsel, waardoor, hoe
hard de arbeider in doorsnee
ook werkt, nooit meer dan 10,
15, 20 of 25 pet. (al naar de
branche) extra verdiend .kan
worden.
Gelukig is nu in de bouw
bedrijven (bij wijze van proef)
rotf
niet aan, dat, door de arbei-
in enkele
StO]
grote plaatsen de
er af en wij twijfelen er
ders een zeker belang bij har
der werken te geven, de pres
taties hierdöor zullen stijgen.
Moge daarom in de andere be
drijfstakken het vrije tarief-
stelsel (dat echter nooit een
Jaarstelsel mag worden) spoe
dig volgen.
Over het sparen hebben wij
kort geleden nog een boekje
open gedaan, wij volstaan
daarom met te zeggen, dat
ook dit nog te wensen over
laat en dat het van de wijs
heid der regering afhangt of
de spaarcurve weer behoorlijk
gaat stijgen.
(Nadruk verboden)
derdvijf cn twintig-jarige en
tevens oudste Riinvaartrede-
rij. Als vrijwel alle Neder
landse kapiteins weet ook de
heer Muilwijk weinig bijzon
ders te vertellen over ziin
reizen: „Er is nooit iets bij
zonders gebeurt", peinst hij
met een wat ongelukkig ge
zicht. als spijt het hem ons
een spannend verhaal te moe
ten ontzeggen. „Over de oor
logsjaren zou natuurlijk wel
wat te vertellen zijn", zegt
hij dan hoopgevend, „maar
die omstandigheden waren
voor allen gelijk: vorderen
van materieel en later van
personeel, beschietingen en
ten slotte: ernstige verliezen.
Van de vijf en veertig sche
pen was er op de dag van de
capitulatie van Duitsland één
over. ,.De Zeeuw", het motor
schip van de Rederij in 1882".
BROKJE GESCHIEDENIS.
Een Rotterdamse zeekapi
tein. Gerhard Maurits Roent
gen, richtte, in het jaar 1822
de Nederlandse Stoomboot
Rederij met koninklijke hulp
op; de vloot bestond uit de zo'
typische raderboten, van
welk type er kort voor de
oorlog nog voeren. Kapitein
Roentgen vond de stoomma
chine in practische toepassing
uit en de eerste Batavierbo-
ten (RotterdamLonden)
waren met ziin vinding toe
gerust.
Aanvankelijk werd een ge
regelde dienst onderhouden
tussen Rotterdam en Keulen,
later uitgebreid tot Karlsruhe.
In 1929 maakte Prins Hen
drik de eerste vaart mee met
het vlaggeschip van de Rede
rij, de „Prinses Juliana", De
ze boot is in de oorlog verlo
ren gegaan.
Vooral lussen 1935 en
1938 vierde het passagiersver
voer hoogtij: de capaciteit
van duizend tot drieduizend
per schip bleek vaak niet toe
reikend. Opmerkelijk was
het, dat ondanks het bestaan
van Duitse Rijnvaartrederijen
aan de Nederlandse Stoom
boot Rederij meestal de voor
keur werd gegeven. Door een
fusie in 1947 en door het her
stel is thans de vloot weer op
50 procent van de voor-oor-
logse omvang.
VIER-LANDF.N-BEZOEK
ZONDER DEVIEZEN.
Het meest opmerkelijke van
de nieuwe dienst naar Bazel
in Zwitserland is de mogelijk
heid vier landen Nederland-
Duitsdand-Frankrijk-Zwit-
selancf) te bereizen zonder
deviezen: de gehele reis
enkel of retour kan in Ne
derlands geld worden be
taald.
Zij, die de prachtige elf du-
gen-Rijnreis, retour naar
Zwitserland willen maken,
vinden een verzorgde acco-
modetie aan boord: twee-per-
soons hutten met stromend
water, een badkamer, restau
ratie en een windvrij zonne
dek. Behalve in de geallieer
de zónes in Duitsland kan
men onderweg van boord; de
heenreis duurt vijf dagen,
twee- a drie dagen blijft de
boot in Bazel en de retour-
reis stroomafwaarts
neemt drie dagen. Voor het
verblijf in Bazel kunnen de
retourpassagiers de' boot als
hotel gebruiken en van hier
uit tochtjes maken: wie zelf
niet over Zwitserse francs
kan beschikken kan er tien
per persoon per dag van de
maatschappij betrekken.
Het is nog niet bekend óf
en hoeveel deviezen de
wng voor buitenlandse rei
zen beschikbaar zal stellen',
uiteraard zal het voor de toe
rist prettiger ziin over wat
meer geld dan tien Zwitserse
francs per dag tekunnen
beschikken: maar het kan -
ook zonder.
VOOR WAT HOORT WAT!
De beheerders onzer devie
zen zal het niet onwelgeval
lig zijn, dat de Nederlandse
Stoomboot Rederij heel wat
van deze begeerde papieren
in het laadje brengt. Het is
nl. de bedoeling om tussen
Bazel en Straatsburg een
massa vervoer mogelijk te ma
ken: deze reis van vijf uren
zal bijzonder in trek ziin bij
het Zwitserse en Franse pu
bliek en een vervoer van
ruim duizend personen per
schip op dit trajectjewel,
er zit wat in, of liever, daar
kan wat uitkomen aan devie
zen. Reeds wordt van de
dienst tot Karlsruhe een druk
gebruik gemaakt door Ame
rikanen en Engelsen: dollars
en ponden!
Een nieuw hoofdstuk in de
geschiedenis onzer Rijnvaart
is begonnen; het zal ongetwij
feld een goed hoofdstuk kun
nen zijn!
Nadruk verboden.
GROTE TANKER.
Te Rotterdam is binnenge
komen het Panamese tank
schip „Ulysse", met. 13.365
reg. br. ton, met een lading
van 26.000 ton olie. Dit is het
grootste tankschip ooit te
Rotterdam aangekomen.
Dezer dagen heeft zuster
G. W. Nikerk, directrice van
het herstellingsoord „Dennen
heuvel" te Ossendrecht haar
functie, die zij 24 jaar heeft
bekleed, neergelegd en aan
haar opvolgster, zuster A. C
Klugkist, overgedragen.