Tweede Panama-kanaal
op komst
Olifanten-kerkhof
Jaarbeurs krijgt grootste
expositiehal van Europa
11
De macht van de „Kanaal-koning"
Het Huis met de Beelden
Mysterie T,Mrd Adem'
van de Prinsengracht
.'DUITS:
rRAf* KR U Kp'
RÖEMENIE
SLAVIE
Afweermaatregel iegen atoombom
zal 2.483 000.000 kosten
Er zal wel geen burger van
de Verenigde Staten meer. te
vinden zün, die nog gelooft In
do onkwetsbaarheid van zUn
land by een toekomstige oor
log. De ontwikkeling van de
technlclv en van de moderne
oorlogvoering maakt, dat er
maar weinig plekjes in ons
aurdso tranendal zyn te vin
den, wau'r men zich aan de
dumpen van een eventuele
nieuwe wereldbrand zou kun
nen onttrekken. Elke afstand
is te overbruggen en elk bol
werk wordt in de schaduw
van het moderne wapen van
Damocles, de atoomböm, een
kaartenhuis.
De Achilleshiel van de V.S.
Is het kwetsbare Panama-ka
naal, waarvan het strategisch-
en economisch belang genoeg
zaam bekend ls, en dat als het
ware de luchtaanvallen uitlokt.
Eén enkele' bom op het slul-
zensysteem zou dit Kanaal voor
enkele jaren onbruikbaar ma
ken, hetgeen geiyk zou staan
niet een dolksteek in de rug
vun een strijdende natie.
Om deze dreiging te ont
gaan zün plannen ontworpen
ter verbetering of vervanging
van het Pannmakanaal. De
bedrag, dat een zwatrr offer
betekent voor Amerika's schat
kist èn de belastingbetalers,
verantwoord.
GIGANTISCH WERK.
Niet aleen de "kwetsbaarheid
by bomaanvallen, maar ook het
feit, dat de grootste oorlogs
schepen, met narfte sommige
vliegdekschepen, het huidige
kanaal niet meer passeren
kunnen, acht men een reden
om een tweede kanaal te gra
ven. Er zyn bovendien ook nog
zuiver commerciële redenen,
waarop men zich beroept: sta
tistieken tonen aan, dat om
streeks 1965 het bestaande ka
naal onmogelyk meer het ma
ritieme verkeer zal kunnen
verwerken. De capaciteit van
de nieuwe watergang zal dub-
del zo groot zijn, terwijl de
onderhoudskosten veel en veel
geringer zullen zijn.
Het nieuwe Panamakanaal,
dat geen sluizen van node
heeft omdat het 19 m. onder
zeeniveau wordt gegraven
en waarvan de aanleg 10
15 jaar zal vergen, zal prac-
tisch rechtlynig worden met
een minimum breedte van
60 m. en een maximum
meeste projecten, die zjjn in
gediend, zyn onpractlsch, onaf-
doende of onuitvoerbaar, met
uitzondering van het plan, dat
uit do boezem van de legerlei
ding is voortgekomen. Volgens
dit laatste is het voor de na
tionale defensie noodzakelijk
een geheel nieuw kanaal
op zeeniveau te gra
ven. Hoewel dit project nog
niet aan de publieke opinie is
voorgelegd en het Congres er
nog geen toestemming voor
heeft gegeven, zal het zeer
waarscliijniyk wel uitgevoerd
worden. Dit. nieuwe kanaal zal
2.483.000.000 kosten, d.w.z.
tweemaal zoveel als Amerika's
grootste werk tot nu toe, de
kunstmatige bevloeiing van de
Tcnnyseo-vallei. Uit het oog-
Sunt van defensie acht men de
estedlng van dit astronomisch
breedU van 225 m. De door
tocht, die nu 7 k 8 uur duurt,
zal worden teruggebracht
tot 4 uur. Men verwacht
117.000 ton metaal, 3.100.000
vaten cement en 178.000.000
zware platen nodig te heb
ben.
TREIN VERVOERT
SCHIP.
Er zijn maar liefst 22 ande
re projecten ingediend, die
echter geen van align in aan
merking voor verwezcnlyking
komen. Het meest fantastische
plan beoogde transport van de
schepen per super-trein dwars
over de landengte van Pana
ma! Het zou nodig zijn aan
beide zyden havens te bouwen,
die echter zouden concurreren
met de reeds bestaande havens
van Colon en Panama.
Ook het Ministerie van Ma
rine der V.S. diende een plan
ln, volgens hetwelk alle boch
ten van het bestaande kanaal
worden opgeheven en nieuwe
sluiswerken aangelegd. Men
heeft de Marine verweten, dat
de kwetsbaarheid van het ka
naal niet zou verminderen,
waarop de plannenmakers ri
posteerden, dat in geval van
een atoomoorlog geen enkel
•kanaal Verdedigd zou kunnen
worden.
ONGEKROONDE KONING.
Het plan van het Leger kan
ondermeer de goedkeuring
wegdragen van generaal Jo
seph C. Mehaffey, gouverneur
van de Panama-zóne. byge-
naamd „de koning van het ka
naal".
„Moet ik die man nu met
„gouverneur" of „generaal"
aanspreken?", vroeg eens ie
mand, die Mehaffey in zyn wo
ning ging bezoeken. Waarop
een politieagent antwoordde.
„Myn vriend, denk er aan, dat
het niet lang meer zal duren,
dat wij 130 generaals in ons
leger hebben. Maar er is
slechts één gouverneur van
Panama!"
Dqze mysterieuze figuur
draagt de verantwoordelykheid
voor veiligheid en onderhoud
van het Panamarkanaal. Op
een grondgebied van 90 bij 18
km. is hij ongekroonde ko
ning. Gedurende de laatste oor
log heeft hij de doorvaart van
5300 oorlogsschepen en 8500
troepentransporten of militaire
ladingen gecontroleerd.
In zijn gebied is geen parti
culiere onderneming toege
staan. De Amerikaanse rege
ring zorgt voor scholen, pu
bliek transport, gemeentewer
ken, etc. Restaurants, zwem
baden, kegelbanen, kappersa
lons, kleermakergen en
schoenwinkels worden ge
dreven door concessie-hou
ders onder contróle van de
gouverneur. Hij alleen mag de
plaats bepalen, waar de vol
gende kerk gebouwd zal wor
den...
Particuliere artsen bestaan
hier niet: de Staat zorgt voor
hospitalen en apotheken. De
gouverneur heeft zyn eigen
postdienst en zyn privé-postze-
gels. Zelfs het luchtverkeer
boven zijn zóne valt onder
Mehaffey's jurisdictie. Hy is
tevens president van de spoor
wegen en staat aan het hoofd
van de postdienst. Het spreekt
vanzelf, dat zyn talryke be
voegdheden ruimte hebben ge
geven aan commentaren: velen
zouden graag zyn macht be
knot zien. Toch is die macht
beperkter dan wel lijkt, want
Panama is practisch de «49e
ster in de Amerikaanse vlag
en de V.S. nemen geen risico's
nu de mogelijkheid bestaat,
dat de exploitatie van een
atoombom dit dundoek verpul
vert.
(Nadruk verboden).
Dinsdagavond hebben
Arabieren een vrachtauto
met springstoffen ln de Je
men Mosjé-wyit van Jeruza
lem gereden en in de "lucht
laten vliegen. 30 a 40 huizen
werden verwoest en 10 a 15
personen licht gewond.
De federatie van Chr.
Hist Joneren-groepen belegt
3 April een toogdag voor 4e
jongeren.
49. Het duurde niet lang of er ver
scheen in de verte' een soort optocht
van negers, met tussen hen in twee
in het wit geklede mannen met een
soort sluier voor hun gezichten.
De twee grote negers brachten hen
voor de Keizer.
„Zo", zei Kappie. „Dus dat zijn de
verraders! Hadden ze de olifants-tan-
den al gevonden?" „Zy bezig waren
kuiltje te graaf Boven schatkelder!"
vertelde één der negers. „Zy plan had
den, om tandjes te steel." „Als ik in
die potje gebakt was, dat zou hun
schuld zijn geweest! Waarvoor heb
ben zij lappies voor gezicht? Waar
voor zy die rare pakkies aan?"
„Dat zullen we eens gauw zien, waar-,
voor dat is!" vond Kappie, „en we
zullen eens zien wie en wat ze zyn!"
Hy stak zyn hand uit om hun de
sluiers van hun gezicht af te rukken.
VAN AFGUNSTIGE ZWAGERS EN EEN
HARDNEKKIG SPOOK.
Vlissingse patriciërs
bouwden hun paleizen.
Dezer dagen ls men te VHs-
singen begonnen met de res
tauratie van een historisch
monument. Het „Huls met
de Beelden" aan de Hendrik
straat, dat het tëm 1940 af
tot nu toe, zonder zyn beelden
moest doen, wordt weer ln
het bezit gesteld van deze
attributen.
zoals het meestal wordt
genoemd, een eigenaardige
zaak. Onder ons gezegd: het is
een huis met een verleden. Het
begon al met de bouw. Het
werd nameiyk opgetrokken om
er iemand de ogen mee uit te
steken, in figuurlyke zin al
thans.
In 1733 werd aan de Hout
kade door een gezeten poorter
van de stad Vlissingen, An-
thonie van Dishoeck, de wo
ning gesticht, die tegenwoor
dig dienst doet als gemeente
huls. De man was geweldig
trots op zyn nieuw „paleis".
Velen werden uitgenodigd om
het te bezichtigen en natuur-
lyk was iedere bezoeker danig
onder de indruk van de gewel
dige woning.
JALOUZIE.
De zwager van de eigenaar,
Jan Westerwyk, kon het ge-
foch op het nieuwe huis ech-
er niet langer aanhoren. Hy
telde zyn centjes zorgvuldig
na, cyferde, rekende en droom
de van een nog mooier huis.
In 1735 gaf hy opdracht te
genover het pand van zwager-
hef ook een patriciërswoning
te zetten. Dit huis werd ver
sierd met vier marmeren beel
den, die de werelddelen moes
ten voorstellen. Zie zo, nu had
hy tenminste iets waarmede hy
zwagertje de loef af kon ste
ken. Een Kuis met beelden was
veel mooier, lekker!
Maar toen de eerste bezoe
kers kwamen om dit nieuwe
product té" bezichtigen, Het
men de eigenaar zo'n beetle
merken dat de woning aan de
Houtkade toch eigenlyk mooi
er was. Westerwyk fronste het
voorhoofd: Wat?? Mooier??
FEUILLETON
12
„Wat drommel!" riep de
apotheker, onwillekeurig hui
verend, „ze zullen dat lyk
toch niet voor de tweede keer
vermoord hebben!"
„Misschien - heeft die sadist
zo'n genoegen in zyn werk
'gekregen, dat hy er nog
eentje by neemt." zei de ad
vocaat. „Maar dat is tegen
alle regels van het spel!"
Hij haastte zich het trapje
af en hoorde op twee meter
hoogte een schelle vrouwen
stem, die van de top van een
stapel kisten luide haar biyd-
schap over zijn komst ver
kondigde.
„Eindelijkelndeiyk
ik houd het niet langer uit!"
„Mevrouw Jaarsma!" riep
de advocaat verbaasd, „hoe...
hoe komt U op die kisten?"
„Hoe kom lk er af!" riep
de oude dame nijdig! „Kykt
U toch uit, juffrouw Schaafs-
ma. d'r lopen hier ratten zo
groot alsalsD'r zat
er een op myn schoon. Ik
dacht, dat lk t bestierf! Ik
ben als een gek tegen die
kisten opgevlogen. Heeft U
me dab niet horen gillen!?"
„Heeft U één of tweemaal
gegild?" vroeg de apotheker.
„Lieve hemel!" riep de
oude dame, „daar hebben we
meneer Van den Brink! Waar
was U nou? Ik dacht zo ze
ker. dat tk U vast had en
lk zeg wat tegen U en in-
vcens ,,voel ik, dat U een
vrouw was, ik bedoel, dat ik
de mouw van een japon te
Sakken had. O, die ratten...
lo afschuweiyke ratten
..Maar mevrouw!" zei de
gastheer, ..lk verzeker U. dat
er hier geen enkele
„Er zat er één op mijn
schoen!" nep mevrouw Jaars
ma verwytend.
„De poes waarschynlijk",
veronderstelde de heer- De
Wit.
,,Ja, maar als er een poes
is.' dan zijn er ook ralten.
Waarom hebt U anders een
kat?"
„Die is juist tegen de mui
zen," legde de gastheer uit.
„Maar laten we u toch eerst
van die pyramide afhelpen.
U heeft zich toch niet be
zeerd, hoop ik? Wacht, hier
is een laddertje. Zie zo, geeft
U mh nu maar een hand/'
„Zyn er heus geen ratten?"
„Op myn woord, mevrouw,
ik heb er nog nooit een ge
zien. Tenminste hier niet."
.,0, maar U wilt zeggen
wel in die afschuwelijke kel
der, waar ze die arme me
vrouw Bassing vermoord heb
ben. Daar krygt U me voor
geen geld van de wereld in"
„Ik moet eerlyk zeggen, dat
de situatie mij volkomen over
het hoofd gegroeid is", zei de
advocaat geprikkeld. „Is er
nu wel of met gemoord? Da
mes en heren!" riep hy by
het wenteltrapje, „is hier een
lyk? Wi! het lyk zelf mis
schien even antwoord ge
ven?"
„Er is er geen", zei hy
zich kregelig omwendend.
„Mevrouw Jaarsma, U heèft
ae boel leiyk in de war ge
stuurd. De moordenaar heeft
niet eens kans gekregen een
slachtoffer uit te zoeken.
Komt U allemaal mee naar
de salon. Dit moeten we over
doen."
„Ik doe niet meer mee!"
riep mevrouw Jaarsma, „ik
voel me nog ellendiger dan
het IHk!"
„Och, maar dat kunt U
toch niet beoordelen zolang
U niet vermoord is," zei de
advocaat. „Kom, laten we dit
nog een keer overdoen. Komt
U mee, dames en heren!"
„Mevrouw Jaarsma", zei de
gastheer, toen ze in de sa
lon weer byeen waren, „mag
ik misschien het genoegen
hebben U ditmaal te bege
leiden? Ik weet een plekje
waar geen enkele moordenaar
ons zal kunnen vinden."
„Is het in dat afschuwe
iyke pakhuis?"
„Neen, we biyven in de wo
ning. Mag ik er op rekenen,
dat U met my mee komt?"
„In 's hemelsnaam", zucht
te mevrouw Jaarsma, „maar
't is de laatste keer, 't is per*
cé de laatste keer".
„In orde", zeide de gast
heer tevreden. „Dames en
heren, laten we ons dan op
nieuw verspreiden. Mag lk
wel dringend verzoeken niet
meer te gillen als er niet ge
moord wordt? Is U gereed,
mevrouw Jaarsma?"
„Ik hoop, dat U mjj wilt
excuseren, dat ik ditmaal niet
mee doe." zei meneer Dupois,
die naast het wagentje vaixile
invalide stond. „De knécht
vertelt mij, dat myn oom erg
zenuwachtig is geweest en ik
wil daarom liever zelf by hem
blyven."
„Zullen we het spel dan nu
maar niet staken?" vroeg tan
te Marianne.
„Geen sprake van, mevrouw"
zei meneer Dupois. „Ik geef
U de verzekering, dat zoiets
volstrekt ni<jt nodig zal zyn als
Ik by myn oom blijf. Hy is aan
my gewend en ik kan met hem
praten."
„We hebben afgesproken,
dat het deze keer voor het
laatst is," zei de gastheer.
„Mag ik de detectives dan ver
zoeken de kamer te verlaten?
Het licht gaat uit, dames en
heren."
Voor de derde maal trokken
de dames pratend en lachend
de gang in.
„Weet U wat we doen, juf
frouw Schaafsma?" zei de ad
vocaat, terwyl hij de deur van
het zykamertje dicht trok, „we
beginnen dadelyk met het pak
huis. Ik eeloof, dat we ons dan
veel mofite besparen. Ja, wie
is daar?"
„Neem me niet kwaiyic," zei
meneer Dupois, de deur een
eindje openhoudend, „m'n siga
ret is uit en ik heb geen enkele
lucifer. Heeft U misschien
even een vlammetje, meneer
Visser
„Natuuriyk," zei de advo
caat, zijn aansteker aanknip
pend.
Meneer Dupois zoog het vuur
in zyn sigaret, sloot met een
dankbaar knikje de deur en
liep weer naar de salon.
„Henk", zei Marietje van
Beveren, terwyi ze dicht tegen
hem aangedrukt de trap op
ging, „Henk, vind je dit geen
verrukkelyk spelletje? We zyn
nog nooit zo lang samen in
het donker geweest."
„Ssssst," fluisterde hy, „la
ten ze ons piet horen. Heb je
er enig idee van wie de moor
denaar is?"
„Een van de oudjes natuur
iyk, anders had het vast zo
lang niet geduurd. Weet je
wat ik doe, Henk, als ik de
moordenares ben?"
„Neen, wat doe je dan?"
„Dan wurg ik
„De ouwe, zei hy, haar te
gen zich aandrukkend,
„Ja, en jy ook, Henk, je
moet het me beloven. We lok
ken hem in de kelder. Ik wil
zijn gezicht zien als hy daar
op de grond zit.'
„En als hy te weten komt
aan wie hij dat heeft te dan
ken," zei de jonge man. „Ja...
ja... we zullen hem..."
„Neemt U my niet krp.iyk,"
zei een klagende stem, ben
de weg kwijt. O, pardon, ik
hoop toch niet, dat U de moor
denaar zelf-,, ls?"
„Wees gerust, mevrouw."
zei de Inspecteur, „ik ben even
onschuldig aan de komende
moord als U dat waarschyniyk
zult zyn. Wacht, gaat U hier
in deze kamer. Hier zit U
waarschijnlyk veilig."
„Komt U niet met my m-e
meneer? Ik kan helaas nie'
zien wie U bent."
(Wordt vervol;;-J
Man, je bent niet goed wjjs.
Dat ding van my doet het veel
beter dan die bak aan de over
kant.
BOZE TONGEN.
Boze tongen bleven echter
fluisteren, dat van Dishoeck's
woning tóch mooier was.
Het schijnt dat Westerwyk
een impulsief manneke is ge
weest. Toen het duidelyk wérd
dat het huls van zyn zwager
meer indruk maakte dan het
zyne, nam hij een touw, hing
het over zijn schouder en be
klom de zoldertrap. Daarna
hing hn zich verdrietig aan de
banebalken op...
SPOKEN.
Sinds dte tyd spookte het in
het Beeldenhuis. De geest van
Jan WesterwHk deed halsbre
kende toeren langs de gevel en
zat in het duister urenlang op
een der beelden te mymeren.
Over de stille Dokkade kraak
te door de nachteiyke stilte de
gesteven plooikraag van het
spook. Luguber klonken af en
toe hese kreten van de teleur
gestelde patriciër over het wa
ter naar de overkant, watfr ln
volle glorie dë woning van An-
thonie van Dishoeck stond
Steeds weer keerde het
spook terug op een der beel
den. Dit kon het op de duur
niet meer houden. Tegen het
einde der vorige eeuw viel het
omlaag. Eerst werd het door
een houten, later door een ste
nen beeld vervangen.
AFGEBROKEN.
Toen in 1930 het „Beelden
huis" afgebroken moest wor
den in verband met de uitbrei
ding van „de Schelde", werd
de gevel ter beschikking van
de gemeente gesteld. Deze ge
vel werd overgebracht naar de
Hendrikstraat. In 1933 werd
hiertegen een huis gebouwd,
waarin thans de Rykswater-
staat is gevestigd.
De bewoners van de Hen
straat verkeren thans in grote
spanning: Zou het spook mèt
de beelden terugkeren
Julien Duvivier gaat op
Bali filmen.
De bekende Franse filmre
gisseur Julien Duvivier zal
binnenkort op Bali een speel
film gaan vervaardigen. Het
zal een kleurenfilm worden.
Spelers en technici, in totaal
ongeveer 60 personen, zullen
over enkele maanden naar
Bali vertrekken. Naar ver
wachting zal het gezelschap
ruim een half jaar op Bali
vertoeven. De film is een
Alexander Korda-pioductie.
Te Vlaardingen is aan
gekomen het m.s. „Mydrecht"
met 8500 ton walvistraan en
950 ton spermolie (potvis-
olie) van ae „Willem Ba-
rendsz."
Nederlandse ruiters
naar Londen.
Het ligt in de bedoeling dat
Ned. ruiters aan de Olympi
sche zomerspelen te Londen
deelnemen jn de z.g. Military,
waarin ons land reeds tot drie
maal toe op vorige spelen
heeft, uitgeblonken, en aan
het zware springconcours, de
z.g. landenwedstrijd.
Het ligt niet in de bedoe
ling om deel te nemen aan^de
dressuurwedstpjd, daar Ne
derland hiervoor niet over de
verschillende noodzakelyke
combinaties beschikt.
DE BELANGSTELLING
VOOR DE OLYMPISCHE
SPELEN.
Te oordelen naar aanvra
gen om kaarten uit alle de
len der wereld zyn athletiek,
boksen en zwemmen de meest
populaire takken van sport
by de spelen. Ze zullen een
maximum aantal toeschou
wers trekken.
De Nederlandse rege
ring heeft agrement verleend
voor de benoeming van de
heer Nedim Veysel Ilkin tot
gezant van Turkye te 's Gra-
venhage.
Voor vele Europese landen betekende hét jaar 1848 een min
of meer*vreedzame overgang van een absolutistische, naar
een democratische staatsvorm. In Budapest werd dat op 15
Maart gevierd. Maarschalk Worosjllov bezocht de stad om
in het parlement een rede te houden.
Een millloenen-plan.
Nog in de loop van dit jaar
zal worden begonnen met de
werkzaamheden tot de bouw
van een reusachtige machine
hal op het terrein aan de
Croeselaan te Utrecht, be
stemd voor de hulsvesting van
de technische jaarbeurs. Er
wordt op gerekend, dat by de
aanvang van do najaarsbeurs
1949, reeds een derde deel van
de hal in gebruik wordt geno
men.
Deze enorme hal, die met de
afmetingen 220 m. by, 120 m.
en 15 m. hoogte een opper
vlakte van bjjna ZV2 ha om
vat, zal het grootste tentoon
stellingsgebouw van Neder
land en wellicht van geheel
Europa worden.
In deze hal, die ook voorzien
zal worden van een haven,
zullen van het nabye Merwe-
dekanaal uit de zware stukken
voor de technische beurs bin
nengevaren kunnen worden.
Evenzo zal het mogelijk zyn
van het aansluitend spoorweg
emplacement spoorwegrytui-
gen, wagons en de zwaarst
locomotieven op. de meest een
voudige wyze op te stellen.
ANDERE PLANNEN.
Het jaarbeursbestuur gaf
voorts opdracht aan architect
C. W. van Sleeswyk en aan de
technische dienst o.l.v. ir. de
Voogd, plannen te ontwerpen
voor de afronding van net
Vredenburgcomplex door op
richting van een vierde ge
bouw en voor een nieuw admi
nistratiegebouw. .De uitvoering
van dit alles, waarvoor de to-
taalkosten op 'tien mililoen
gulden geschat worden, kan
natauurlyk niet Ineens plaats
vinden, zodat begonnen wordt
met de machinehal.
Het vierde gebouw komt dus
tussen het derde gebouw en de
Beatrixhal en wordt doorge
voerd in de richting van de
Singel tot de Rynkade toe. Be
sloten is het vierde gebouw te
doen bestaan uit een opeensta
peling van drie grote expositie
hallen, elk van rond 3500 m2.
De hal op de begane grond
wordt samengevoegd "met de
Beatrixhal.
Het gebouw voor de eigen
iienst is ontworpen op de N.O.,
'oek van het vredenburg te-
renover C. en A.
WEST-EUROPA ÖP WEG NAAR EENHEID
vanÖE
MARSHALL LANDEN
H
1
if
I's
tf
WEST-EUROPEESE UNIE
groot-brittannie
frankrijk
benelux
40
43
19
zoo
flo
zn
110
125
FRANS-ITALIAANSE UNIE
frankrijk
italië
43
45
DO
145
00
1Ü
SCANDINAVISCHE UNIE
ijsland
noorwegen
zweden
denemarken
O.i
S
IS
U.1
14
GRIEKS-TURKSE UNIE
griekenland
turkije
7
17
55
25
27
OVERIGE LANDEN
ierland
f0rw6al
zwitserland
oostenrijk
west -duitsland
3
0
4
7
47
00
IOI
05
140
totaal marshall landen en west-duitsland