Politiek testament van Jan Masaryk Warschau wordt weer luxestad Medisch leven in Zeeland „Rusland heelt eerbied voor kracht van reuzen" Amerika komt tot inzicht Zondagsschoolwerk in nieuwe banen? omstreeks 1850 TWEEDL DL PROVINCIALE ZEEUWSE CO'JHANT zxti::z:.z maart 1948 De Amerikaanse oor logscorrespondent Hal Lenrman had op 20 Juni 1946 een vertrou welijk gesprek met Jan Masaryk, ten aanzien waarvan tevoren over eengekomen was, dat het pas na de dood van deze Tsjechische minis ter zou worden gepubli ceerd. Daardoor kreeg het het karakter van een politiek testament. Daar de vrijwillige dood van deze staatsman 'n heldere verklaring vindt in dit testament, heeft het een bijzonder actu ele waarde. Deze waar de* wordt nog verhoogd, doordat west-Europa juist nu, naar aanlei ding van hetgeen te Praag is voorgevallen, de gedragslijn gaat vol- •gen, die hg anderhalf jaar geleden al als de enig* noodzakelijke aan- §af. Wij prijzen ons an ook gelukkig, dat wij erin geslaagd zgn Lenrmans artikel voor ons blad te verwerven. gevoelens jegens Amerika niet verkeerd. Schenk geen aandacht aan het geschreeuw van de communistische bla den. Hecht geen waarde aan myn woorden als ik op inter nationale bijeenkomsten de zijde van de Sovjets kies en stem als zij. Wat kan ik an ders doen?" Een ogenblik pauseerde hij. Toen ging hij verder:-„Maar diep, heel diep, in ons hart houden -wij van Amerika. Vraag generaal Eisenhower. Toen hg onlangs hier was, werd hij overweldigd door de toejuichingen. Hier in deze kamer zei hij tegen my met tranen in zgn ogen: „Ik ben nog nergens zó ontvangen. Ik wou, dat mijn moeder dat had kunnen meemaken." WIJ HOUDEN VAN RUSLAND. „Ondertussen moet je goed begrijpen", ging Jan Masaryk NIEUWE BOEKEN „Beter Voetbal" door lr. A. van Emmenes. Uitge verij „Nieuwe Wieken" Amsterdam. Ir. van Emmenes schreef dit boek in opdracht van de K.N. V.B. Ongetwijfeld heeft hij aan de verwachtingen van dit or gaan voldaan, want het is een werk geworden, dat met hoofd en schouders uitsteekt boven hetgeen er de laatste jaren over dit onderwerp gepubli ceerd. Het is 'n vaststaand feit, dat 't na-oorlogse voetbalpeil in Nederl. lager staat dan het vooroorlogse. Wanneer „Beter Voetbal", dat een .verzameling is van enthousiast en volkomen ter zake kundig geschreven adviezen en Instructies, zijn weg naar de boekenkast van voetbalminnend Nederland zal vinden, zal het er zeer zekei toe bijdragen, dat het Neder landse voetbal op een hoger plan gébracht wordt. De tal rijke instructie-foto's maken „Beter Voetbal", vooral voor de verenigingen, die hun spe lers theoretisch willen onder richten, tot een waardevol werk. Enkele speciale hoofd stukken, zoals „jeugdleiding" en „sporthygiëne", die de schrijver met medewerking van deskundigen samenstelde, maken het boek volmaakt. De uitgeverij „Nieuwe Wie- t v Amsterdam voorzag het boek van een keurig ver zorgde band. door Hal Lehrman. „Kgk, jullie beginnen nu pas enig besef te krggen van je eigen kracht. Amerikals een reus en Rusland heeft eerbied voor de macht van reuzen. Als ik een Amerikaan was, zou ik alles zeiten op een krachtige houding tegen over Rusland. Dat is voor juUIe de enige manier om dat land op zjjn plaats te houdden; een krachtige houding". Zo sprak Jan Garrigue Masaryk, de Tsjechische minister van bui.enlandse zaken, zoon van de stichter der Tsjecho- Slowaakse Republiek Thomas G. Masaryk en van Charlot te Garrigue, een Amerikaanse uit Brooklyn. Wij zaten in zijn kamer in het Czerninpaleis te Praag voor het venster, van waar uit hg kort geleden op straat stortte. Hij sprak vry-uit, want wij waren overeengekomen, dat ik dit gesprek met zou publiceren, zolang hij leefde. Het was dus mm of meer zijn politiek testament, dat hn mij dicteerde. Zgn gedach ten kenden Amerika een be langrijke rol toe in interna- tiónaje zaken. Het gesprek vond plaats op 20 Juni 1945, lang voordat de Amerikanen begonnen te denken aan een krachtige houding' tegenover Rusland. ZWAKTE. Wij Tsjecho-Slowaken", zeide hij, „maken geen deel uit van een indrukwekkend verbond. Wij kunnen geen krachtige houding aannemen. Het enige wat wij kunnen doen is nopen, dat de Russen zullen begrijpen, dat wij meer voor hen kunnen doen als hun vrienden dan als hun marionetten. Benesj en ik zullen onze handen vol hebben met de kameraden hier. Het zal toch nog een stevig gevecht worden. Maar misschien hebben wij een kans; het staat 50 tegen 50 In de vroege morgen van de tiende Maart jJ„ een Woensdag, verloor Masaryk het leven. Zijn tragisch ver scheiden maakt een einde aan de geheimhouding waartoe ik mij had verplicht, zodat dit gesprek thans openbaar kan worden gemaakt. Ik was juist in Praag aan gekomen nadat ik anderhalf jaar door Oost-Europa was gereisd als oorlogsvers ver. Al die tgd had ik communisten en hun rode le ger van dichtbij kunnen ga deslaan, terwijl zij opereerden in een totalitaire stijl over een „bevrijd" gebied, dat een half werelddeel besloeg. Zodra hg er kans toe zag ontving de minister van bui tenlandse zaken mij. Ik had hem goed gekend m de oor logsjaren. De meeste dagblad correspondenten hadden hem fewoon-weg Jan genoemd; wij onden dat rustig doen. -Zo was hij. Zijn Tsjechische bij- naam was Honza, d.w.z. Jant je. Hg was groot van gestal te en stoer van uiterlijk, maar voor de Tsjechen was hij hun jongèn; zij hielden van hem. Ik vertelde de mi nister het een en ander van wat ik had meegemaakt. Hij luisterde scherp enbegon toen te praten. DE LAATSTE REM. „Amerika ls het enig over gebleven land ter wereld, dat ae Russen remmen kan. De oorlog, die nu net achter de rug is, was de eerste, waarin jullie je werkelijk ingespan nen hebben. Die kerels van j'ulüe hebben dingen gedaan, waarvan wil verstomd ston den. En jullie zgn eindelgk gaan begrijpen, dat de V. S. een gro'te mogendheid vor men. Dat besef komt juist op tjjd. Begrijp de Tsjechische verder, „dat wy ook van Rusland houden. Niet van de Sovjet Unie zozeer, maar van Rusland in het algemeen. Het zit in ons bloed. Wij voelen instinctief Russisch aan. Ik heb Toerjenev gelezen voor ik ooit van Shakespeare had gehoord. Mgn eerste gouver nante was een Russin. Van de wieg af is het mij voorge houden, dat ik van Slavische stam ben. En datzelfde geldt voor heel dit volk. Wg zullen nooit iets ondernemen. dat tegen Rusland gericht is. Ik geloof, dat de Russen dat weten. Daarom leeft er nog hoop in mijn hart." Masaryk weidde toen uit over zijn omgang met de Rus sen. HU voelde, zei hg. dat zij begrepen alles te verliezen en niets te winnen bij de vernietiging van de Tsjechi sche democratie. „Als de com munisten hier ooit aan de macht komen", vervolgde hy, „ontstaat er de grootste cha os. En er is geen land ter wereld, ook niet de Sovjet- Unie, dat baa* heeft bü moei lijkheden in dit land. De Rus sen begrijpen dat. Met onze technische uitrusting en vak kennis kunnen wij een hele boel doen voor hun econo mie. Maar om onze industrie weer op peil te brengen heb ben wjj vrede en rust nodig. Dat is nog een reden, waar om ik hoopvol gestemd ben." Jan Masaryk heeft de eeuwige vrede gevonden (Copyright NEA Service- R.D.P.) LEZERS SCHRIJVEN DE „OOSTERSCHELDE" VAST. Met verwondering las ik Vrijdag, dat „De Oosterschel- de" is vastgevaren. Niet dat dit niet geschreven mag wor den, neen. doch gaarne had ik de reden hiervan er bii willen lezen. U zult zeggen: mist. Ja, het is niet de mist alléén. Men had daar volgens mii bii moeten berichten het reeds 10 weken ontbreken van een misthoorn aan de Vlissingse ziide. Als de misthoorn kanot is. duurt dat dan 10 weken of langer, voor dat hij gerepareerd is??? Laat het 10 weken of langer du ren, doch dan kan er toch wel een oude luchtalarmsiré- ne worden geplaatst??? Er zijn er misschien nog wel tienduizend in Nederland. Als men dit tijdig had gedaan, was volgens mij zeer zeker „de Oosterschelde" niet vast gevaren, en was het zeer kundige personeel, van alle critiek verschoond gebleven. Naar ik verneem is het ook zo aan de VeerhavenKrui- ning'en, daar heeft men ai ongeveer twee jaar een mist hoorn beloofd, die er thans nog niet is. Af en toe draait men eens met een soort mist hoorn. ook hier dient verbe tering te komen. T. F. F. HOOGENBOOM, Middelburg. Wijlen Jan Masaryk. STEMMEN UIT DE KERKEN Even peultjes leppen Een lid parlement: Sint Marshall. van het Engelse „De heer Mars hall is de prachtigste Sint Nicolaas, die de wereld ooit heeft gekend." PhilipjjnLyk. Het eerste experiment op de Ph^ippijnen met kunstma tige opwekking van regen door middel van droog ijs werd afgelast. Het regende namelijk. Ruzie op het Canal Grande. Venetiaarise gondeliers heb ben verzocht het varen met motorboten in de kanalen van hun woonplaats te ver bieden. 'n Dagje zonnebaden Een New Yorkse zaak éta- leert momenteel een herme lijnen strandpakje. De prijs? Slechts 5100.— Films in dienst van het Evangelie. Vandaag is er in een van de grote bioscoop-theaters van Amsterdam een voorstel ling. die waard is er enige aandacht in deze rubriek aan te besteden. Ze gaat uit van een groep mensen die direct betrokken is bij de leiding van het Zondagsschoolwerk in ons land. De films zullen worden afgewisseld door ge meenschappelijke zang. waar bij Piet v. Egmond de leiding heeft. De bedoeling is te ko men tot z.g.n. „Kinderfilm- clubs", die men in Engeland reeds lang kent. Alleen in Londen zijn daar bij 400.000 kinderen aange sloten. Elke Zaterdagmorgen komen ze bijeen om de speci aal voor hen uitgezochte en gemaakte films te zien. Een belangrijk gedeelte van het programma wordt op een an dere wijze gevuld, waaraan de kinderen zelf soms mee werken. In de grote steden van Engeland hebben deze kinderfilmclubs het Zondags schoolwerk ver overvleugeld. Ik zie nu in gedachten al menigeen, die het Zondags school werk een warm hart toedraagt, het hoofd schud den en zich ongerust afvra gen: gaat men daarmee nu ook in ons land beginnen en werken mensen van de Zon dagsschool daaraan mee? Het is met het Zondags schoolwerk eigenaardig ge gaan. Toen de uitgever van een Engels dagblad er nu ruim \\<i eeuw geleden mee begon, was het zijn be doeling de jeugdmisdaad. die door de slechte sociale toe standen steeds grotere afme tingen aannam, te bestrijden Hij leerde de jongens waar mee hij begon, lezen en schrijven, opdat zij later zelf de Bijbei ter hand zouden kunnen nemen. Hij vertelde hen ook nog iets van de Hei land. De jongens die na enkele Zondagsschoollessen goede antwoorden konden ge ven, kregen een stuiver tot beloning. Door verbetering in de maatschappelijke „toestanden en de leerplicht voor kinde ren, kreeg het Zondagsschool werk een heel andere karak ter. Wat eerst bijzaak was. de Bijbelvertelling en het lied. werd toen hoofdzaak. Dit Zondagsschoolwerk heeft een bloeitijd gekend zó, dat practisch iedereen er mee in aanraking kwam* AFBROKKELING. Vooral na de vorige we reldoorlog is dit werk afge brokkeld. In de steden is het zelfs heel snel gegaan. Na zorgvuldige berekeningen is men tot de slotsom gekomen dat er op het ogenblik in Am sterdam een 60.000 kinderen zijn van 514 jaar, die op geen enkele wijze met het Evangelie meer in aanraking komen. Wel gaan deze kinderen in massa naar de bioscoop. De namen van de grote Bijbelse figuren zijn hun volkomen onbekend, terwijl het door snee kind in de steden, naar het onderzoek uitwijst, wel op de hoogte is met de film sterren. Het is wederom een En gelsman geweest die. nu 25 jaar geleden, deze gang van zaken opmerkte. Welke moei te hij zich ook gaf meerdere kinderen naar zijn Zondags school te trekken, het gelukte hem niet. Wel gingen steeds Maar bedelaars zitten midden op straat Lekkernijen voor £e vreemdeling. door BOB SCHRIJVERS. Wij, mijn collega en ik, zouden elkaar treffen in 'n oathufeje ergens in War schau. Het was niet gemak kelijk te vinden: naast Po- Ion ia dat met Bristol de he le hotelaccommodatie v. de stad vormt, moest ik door een poortje, waarna ik op een binnenplaatsje kwam. Daar vandaan zou een trap omhoog gaan naar de keu ken, want eigenlijk was 't geen eethuisje maar een keuken, waar vier man te gelijk kunnen eten. Enfin, ik heb het gevonden en ik heb er prima gegeten, wer kelijk het was een maaltijd, die zelfs «een vooroorlogse herinneringen opriep. LUILEKKERLAND. Ja, dat eten in Warschau, dat is misschien het belang rijkste van deastad, in ieder geval voor de vreemdelingen, die hier niet al te veel komen. De stad leeft haast in een orgie van lekkernijen. Loop bijvoorbeeld de Marszalkows- ka, een brede boulevard van een kilometer of vier lengte, maar eens af en dan zult u deze afstand gaan langs win kels. waar heerlijkheden lig gen uitgestald, die' alleen in kinderdromen leken te be staan, langs restaurants, waaruit geuren komen, die de speekselklieren overmatig doen werken om het zo maar eens te zeggen langs lunchrooms, waar men kof fie met room schenkt en Neen-, honderd jaar geleden was er malaise in de medi sche wereld. Het diepe ver val van het Nederlandse volk na de Napoleontische oorlo gen had zich ook uitgestrekt tot de artsen. In een van zijn studies zegt dr. D. A. Schoute, dat ae geneeskundigen in die jaren niet pal hebben gestaan voor hun zieken. Ze lieteii toe, dat de ziekenhuizen door de re genten verwaarloosd werden, ze konden niet komen tot 'n betere opleiding van de ge neeskundigen, ze verbeuzelden aan de universiteiten een deel van hun tjjd. EEN KLACHT. Dr. J. C. de Man te Mid delburg, een scherpzinnig man, die van 1837 tot 1842 te Leiden studeerde, klaagt er over als hjj schrijft, dat, „ikzelf te Leiden in 1838 bij Sandifort nooit een micros coop heb gezien." Dankbaar was hg toen in 1839 een hoog leraar hem eindelgk het ge noegen deed „onder het mi croscoop de merkwaardige bloedsomloop der kikvorsen te laten zien." In die jaren gingen de gro te natuurkundige ontdekkin- fen langs de geneeskundigen een alsof ze niet van belang waren en men vermeidde zich in discussies over Homoeopa- thie en dierlijk magnetisme. Sedert 1823 bezat Middel burg een school, waar jonge- Men wilde vóór alles beroepsvrede Honderd jaar "geleden... de dokters zaagden nog be nen af, nadat ze hun pa tiënt 'n stevige borrel had den gegeven, de chirurgen waren niet zindelyker op hun ontleedmessen dan 'n slager op zjjn gereed schap, 35 van ae pas- feborenen stierven, en in e sociëteit te Middelburg werd gedebateerd over da vraag of je een arts wel kon toelatenhet ging toch niet aan met je huis dokter aan een tafel te zitten 1 Hoe dachten, leefden en werkten 100 jaar feleden de medici in eeland? Deze vraag is actueel geworden, nu binnenkort de Zefeuwse artsenorganisatie 100 jaar bestaat. Willen we de bewonderenswaardi ge ontwikkeling van de medische wetenschap goed verstaan, dan moe ten we ook haar uit gangspunt kennen. In ons artikel wordt beknopt aangegeven hoe Zeeland reageerde toen zich omstreeks honderd jaar geleden de grote vernieuwing in de medische wereld iniet- te. lieden opgeleid konden wor den tot heelmeesters, vroed- meesters enz. Jongens van 16 iaar werden op deze school toegelaten en na een vierja rige opleiding waren ze na examen door de Provin ciale commissie rijp voor de heelmeesters- en vroed- meesters-praktyk. De medische zorg op het platteland yan Zeeland werd grotendeels aan deze „mid delbare" geneeskundigen overgelaten. Alleen in de steden praktizeerden acade misch gevormde artsen. DE HEELMEESTERS. Wel moesten deze heel meesters voor „inwendige" ziekten de hulp van een arts inroepen, maar in de praktijk kwam daarvan niet zo heel veel terecht. Nog lopen er smakelijke verhalen van heelmeesters knechtjes, die lustig genees middelen verkochtep en zie ken bezochten als hun mees ter in de plaatselijke herberg Asklepios verried voor Bac chus. In de veertiger iaren be gon de grote strijd van een deel der artsen-wereld voor een betere geneeskundige wet geving, verheffing van de geneeskundige stand en een betere ziekenverzorging. Men was in Zeeland con servatief en stond dus hui verig tegenover alles wat met de nieuwe wetgeving ver band hield. In de Middelburgse artsen- vereniging „Harmonie", die hoofdzakelijk een leesgezel schap was, kwam men er toe alle discussie over de nieu we wetgeving uit te bannen, aangezien de goede samen werking tussen de artsen, die zulke uiteenlopende belangen hadden, door neftige discus sies in gevaar gebracht kon worden. Dat was blijkbaar de eni ge weg om <le beroepsvrede te bewaren. EEN SCHOK. Het moet voor de leden van dit gezelschap een schok geweest zijn toen dr. J. C. de Man, dr. A. A. Fokker, dr. L. I. de Marrée en dr. M. H. Damme op 22 April 1848 'n geneeskundige kring te Mid delburg oprichtten, die zich wel met die nieuwe proble men wilde bezig houden en die ook wilde medewerken aan de oprichting van een landelijke organisatie van medici. Maar de heren hadden het in eigen kring niet gemak kelijk. Ze moesten laveren en ze konden niet direct de in stemming krggen van de kring voor aansluiting bjj de lan delijke organisatie. Eerst in 1850 werd die tegenstand overwonnen en na samen smelting met de artsen-orga nisatie te Goes sloot Zeeland zich by de Maatschappij tot Bevordering der Geneeskunst aan. Gelukkig waren dertien me dici en apothekers te Mid delburg reeds vóór deze of ficiële aansluiting zo actief geweest aan het congres deel te nemen, dat de basis voor de landelijke organisati^ leg- CONSERVATISME. Zo sterk was de beducht heid in Zeeland om te pra ten over de - nieuwe wetge ving en daarbij de toorn van de plattelandsheelmeesters op te wekken, dat in 1852, toen toch wel duidelijk was, in welke richting de nieuwe wet geving zich bewoog, een al gemene vergadering van de Mij. tot Bev. der Geneeskunst in Middelburg werd gehouden (onder voorzitterschap van dr. A. A. Fokker), waar met geen woord gerept werd over de niernye wetgeving. Deze merkwaardige vast houdendheid van dr. A. A. Fokker ging blijkbaar over op zijn zoon, dr. A. P. Fok ker, die geboren te Middel burg in 1840, zich in 1877 benoemd zag tot hoogleraar te Groningen, waar hij werk te als bacterioloog, bioloog en hygiënist, en waar hij zich onderscheidde doorzrjn hardnekkige ontkenning van de besmettelijkheid der tu berculose. Ook deze zoon is voorzit ter geweest van de Mij. tot Bev. der Geneeskunst en wel in 1885maar in het ge denkboek van de Ned. Mij. tot Bevordering des Genees kunst troffen wg daarover geen bijzonderheden aan. DE MOEIZAME WEG. Wij memoreren dat even, omdat het treffend aangeeft hoe moeilik de weg is ge weest, die de medische weten schap in de laatste honderd jaar heeft afgelegd. Men moest niet alleen de nieuwe denkbeelden over ge neeskundige verzorging en volksgezondheid uitdragen onder het publiek, maar men moest ook de tegenstand in eigen kring breken. En wjj kunnen nu wel glim lachen, wanneer we lezen hoe in het midden van de vorige eeuw de .medische we reld verscheurd werd door de stryd om de anti-septiek en de aseptiek en dat men nog niet eens wist hoe men een blindedarmontstekinkje moest cureren, dat men in Zeeland zorgvuldig de boeren ontzag, die niet wensten te feloven aan het bestaan van acciilen en bacteriën en die over vaccinatie tegen pokken eigen denkbeelden ontwikkel den. Maar dwars door die emotionele gebeurtenissen heen is desondanks de zorg voor de volksgezondheid uit gegroeid tot wat zfl nu is. Die groei te beschrijven valt buiten het kader van dit kor te artikel, dat slechts be doelde het milieu te schilde ren, waaruit de Zeeuwse art sen-organisatie honderd jaar geleden ontstond. .(Nadruk verboden). waar men gebak, verkoopt, waaraan vrijwel' iedere vreemdeling zich In de eerste dagen onpasselijk eet. Er zijn bijna klassiek geworden ver halen over dit onderwerp van werkelijk zeer decente lieden in omloop. En dit in een stad, die na genoeg tot een puinhoop ii geworden. Het geeft de staa een vreemd karakter. De Marszalkowska is één lange winkelstraat, maar boven de winkels zijn verbrokkelde ge vels zonder vensters, waar door men de hemel ziet, en achter de gevels is de leegte. Overal in Warschau is 'die leegte, die 's avonds sinister is, vooral nu er sneeuw ligt, waardoor de donkere gaten temeer opvallen. Het doet wonderlijk aan, dat daar een zö intensief leven is. De stra ten zijn er vol mensen en auto's, de in lompen gehulde bedelaars die domweg mid den op de straat zitten, merkt men nauwelijks op. Warschau gaat weer de luxe-stad wor den. die het voor de oorlog was. DE HERBOUW. De herbouw van Warschau is een apart hoofdstuk in de wederopbouw van Polen. Wat daar gepresteerd wordt is enorm. Twee maal in de laat ste wereldoorlog is de stad het toneel geweest van een zware strijd De eerste maal was in 1939, toen de Duitsers de stad 21 dagen belegerden. De tweede maal was toen dc stad, in wanhoop over de Duitse terreur, in opstand kwam. Drie-en-zestig dagen heeft dit hopeloos maar he roïsche verzet geduurd. Toen was Warschau geworden tot de puinvlakte, die het nu nog is. Van de inwoners waren er 800.000 omgekomen, tweeder de van de huizen was totaal verwoest, de rest was prac tisch onbewoonbaar. Alle openbare nutsbëdrijven had den opgehouden te fuction- neren, de historische en cul turele schatten van de stad waren weggevaagd. Maar reeds in 1945 werd er weer gas, electriciteit en wa ter geleverd. Huizen werden meerdere kinderen naar de bioscoop, waar ze filmen za gen. die voor hun leeftijd nu niet bepaald geschikt waren. Toen is deze Zondagsschool- onderwijzer op de gedachte gekomen filmclubs op te rich ten, waar voor kinderen goe de films zouden worden ver toond en ook zulke waarin aan kinderen iets van het Evangelie werd verteld. Hg heeft naar zulke rolprenten gezocht, maar ze niet gevon den. Natuuropnamen kon hii gebruiken, maar deze alleen waren niet voldoende. Hij, had voor de kinderen nog iets anders nodig. MR. J. A. RANK. Zo besloot deze Zondags- schoolonderwijzer tenslotte zelf films te maken en stich- te daartoe een eigen filmon derneming, die in de loop der jaren is uitgegroeid tot één van wereldformaat. De naam van Mr. J. A. Rank is nu over heel de aarde bekend. Toch is deze man nog elke Zondag op zijn Zondagsschool. Op de wereldconferentie van Zondagsscholen, die het vorige jaar gehouden werd, heèft hii gesproken over de film als hulpmiddel bij de Evangelieverkondiging. Als gevolg daarvan is ingesteld een „Commissie voor Visuele Hulpmiddelen bij de Gods dienstige Opvoeding". De heer Rank heeft hiervan het voorzitterschap aanvaard. In Amsterdam zal dan van daag met een Rank-kinder- programma een proef worden genomen. Onder leiding van de Ned. Zondagsschool Ver eniging is er eencommissie uit verschillende kerken sa mengesteld, welke het gehele probleem van kind en Evan gelie in de hoofdstad nader beziet. Deze commissie zal ook de zaak van de kinder filmclubs in studie nemen. Toen we tegenover een van degenen, die de conferen tie in Engeland hadden mee gemaakt. verschillende be denkingen uitten, zei hii al leen maar: kom en zie. Wil men in een stad als Amster dam. met zo'n groot aantal kinderen dat geheel van het Evaftgelie is vervreemd, iets doen. dan zal men onherroe pelijk naar middelen moeten zoeken, waarmee men bii de kinderen wel weer aandacht krijgt voor datgene wat de Bijbel hen vertellen wil. Mis schien liggen hier dan ook voor ons land brede mogelijk heden. H. weer bewoonbaar gemaakt of geheel nieuwe werden ge bouwd; aan het einde van het vorige jaar had men 2000 hui zen gebouwd en er 2300 her steld. Er rijden weer trams en trolleybusen. Natuurlijk, Warschau blijft de eerste tientallen jaren een gewonde stad en schoon is het uiterlijk van de huizen, dien men gedeeltelijk van oud materiaal bouwde, niet. Alles werkt ook nog niet zoals het moet. Zo stroomt bijvoorbeeld de helft Van het water uit de leidingen weg, omdat men niet weet waar de lekken zitten. Maar de geest is goed en als er geen nieuwe oorlog komt zal Warschau er ziin practische en fraaie plannen ontworpen Weer Warschau zijn. De mensen houden van hun stad. een bijna ont roerend blijk daarvan gaf het echtpaar, dat op een Zondag een taxi huurde een dure affaire in Warschau om te gaan kijken hoe het met het herstel van de kerk in het voormalige ghetto gesteld was.. DE SFEER VAN POLEN. Ik heb niet gewoond in een hotel. Mijn bed van de UNRRA stond od een kale kamer van een onduidelijke instelling, die het midden hield tussen een volksloge ment en een jeugdherberg. Het venster van de kamer zag uit op een binnenplaats met besneeuwde pipnhopen. Er speelden kinderen, het was een beetje hiuveringwekkend die kinderen daar te zien. 's Avonds kwam van achter een der vensters aan de over zijde het geluid van een gra- mofoon. Het was de stem van Zarah Leander, die past bii de sfeer van Polon en die een lied zong van de wind. De wind kwamuit de koude vlakte en zong zacht mee rond de stompen muur van een ineengestort huis. (Nadruk verboden). Middelburg kan de bewoners aan de overzyde van het Ka naal door Walcheren weer volledig van gas en water voor zien. Na langdurige voorbereidingen zijn nieuwe water- en gasleidingen, die de door bommengeweld verwoeste bulzen vervangen, tot zinken gebracht.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1948 | | pagina 3