PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Dollar-hulp moet voor 1 April komen Minder poters voor export Strijd met de kogels wordt strijd met stembriefjes. BILT Beslissing nadert in Palestina r 100.000 arbeiders staken in België. 191e Jaargang - No. 37 Uitgave van de Firma Provinciale Zeeuwse Courant. Middelburg Drukkeru Fa F van de Velde Jr Vlissingen Dit ölad verscnunt dagelijks, behaive op Zon- en Algemeen Christeinke feestdagen WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Vrijdag 13 Febr. 1948 ABONNKMKNTSPKUS 25 Ct per week. I 3.20 per kwartaal; franco per post i 3.45 oer kwartaal Losse nummers 5 ct ADVERTKNHEPKUS. 12 ct per mm minimum p advertentie t 2. Giro nr 359300 PZC. Middelburg. Bureaux gevestigd te Vlissingen Walstr 18-60. tel 10 en 51 - Middelburg: .ondense Kaai 29 tel 2077 en 2924 Goes: L Vorststr 55. tel 2475 (b.g.g 2228) - Oostburg: Gratamastr 3. tel Temeuzen Brouwertlstr 2 Zlerikzet Nwe Bogerdsir C 1R0 I el J Het Wereldgebeuren AMERIKAANSE REGERING WEIFELT NOG Arabisch offensief in voorbereiding. Langzamerhand nadert de welhaast fatale datum, waar op de Britse troepen Pales tina zullen verlaten en daar mee de Joodse gemeenschap aan haar lot zuilen overla ten De Arabieren in de om liggende staten maken er geen geheim van een alge meen offensief te zullen be ginnen zodra ze de kans schoon zien. De Joden beschikken over een goed getraind en bewa- Ïiend, doch klein beveiligings- eger, tegen een overmacht van Arabische guerilla-groe- pen zouden zij" op de duur niet bestand zijn. Het wordt dus hoog tnd, dat de Ver. Naties eindelijk "de verantwoordelijkheid van de destijds genomen beslis sing op zich nemen en be sluiten wat gedaan moet wor den om aan de sabotage er van door de Arabische Sta ten en in andere mate ook door Engeland een eind te malt en. De V. N. Commissie van Vijf voor Palestina heeft reeds een scherp en nogal alarmerend rapport doen ver schijnen, waarin gewaar schuwd wordt, dat ae toe stand steeds gevaarlijker wordt. Maar zonder machts middelen kan deze Commis sie ook niets anders doen dan waarschuwen. Alles hangt af van wat de grote mogendheden willen doen om de Arabische on stuimigheid in toom te hou den. In het bijzonder is het wachten op de beslissing van de Ver. Staten. Begin deze week is bekend geworden, dat er meningsver schillen zijn in Truman's ka binet. Een deel van zijn me dewerkers vindt de Arabi sche olie zo belangrijk, dat ze onder geen beding een conflict met de Arabische wereld wil riskeren. Andere adviseurs van Truman zien er meer heil in, dat de pre sident de Joden aan zich ver plicht met het oog op de ko mende presidentsverkiezin gen. Gisteren heeft Marshall hierover een verklaring afge legd, waaruit duidelijk bleek, dat het kabinet nog geen be slissing heeft genomen. De Ver. Staten staan achter de verdeling, herhaalde hij. maar Marshall weigerde mede te delen of de Ver. Staten al dan niet het gebruik van wapenen zouden goedkeuren om het verdelingsplan te ver werkelijken. Wat de Sovjet- Tegen Peyer c.s. de „hoogste straf" geëist. De openbare aanklager in het proces tegen Karoly Pey er, leider van de Hongaar se sociaal-democraten en 14 anderen heeft tegen de be klaagden „de hoogste straf" geëist. Zij worden ervan be schuldigd een complot te heb ben gesmeed ter omverwer ping van het regiem in Hon garije. Zaterdagochtend zal uitspraak gedaan worden, 't Proces werd 9 dagen geleden te Boedapest geopend. Peyer en twee der beklaagden zijn indertijd naar het buitenland gevlucht. Twee Turkse spitfires neergeschoten. Volgens een officiële Bul gaarse verklaring zijn Maan dag boven het Bulgaarse plaatsje Sozopol, 64 kilometer van de Turkse grens, twee Turkse spitfires door Bulgaar se grenswachten neergescho ten. Twee maal werd ter waar schuwing een vuurpijl afge schoten, doch de vliegtuigen landden niet. Het ene werd daarop neergeschoten en kwam in zee terecht. De piloot ver dronk. De piloot van het an dere vliegtuig bekwam slechts lichte verwondingen. Frankrijk bestrijdt 'buitensporige winsten. Het Franse kabinet heeft een wetsontwerp, dat het ma ken van buitensporige win sten verbiedt, éénparig goed gekeurd. Het kabinet besloot het wetsontwerp bij het bu reau van de Franse Nationale Vergadering in te dienen. Volgens het wetsontwerp zullen overtreders o.m. ge- straft worden met tijdelijke of permanente sluiting van hun zaken, boeten en gevangenis straffen. De ministerraad keurde eveneens een decreet goed, waarbij de terugbetaling wordt toegestaan van 3 brief jes van 5000 frs aan degenen, wier bezit minder bedraagt dan 70.000 frs. Unie van plan is weet ook nog niemand. Sind^ het aan bod van enkele maanden ge leden om enkele Sovjet-divi sies naar Palestina te zenden volgens niet-officiële me dedelingen althans heeft men in Moskou het stilzwij gen bewaard. Wel is aannemelijk, dat de Sovjets liever niet de Engel se troepen door Amerikaanse zien vervangen. In Jeruzalem circuleren al geruime tijd geruchten, dat 15 Febr., Zondag a.s., de Ara bische D-dag zal zijn, de dag waarop het grote offensief gaat beginnen. Indien niet spoedig de Vei ligheidsraad haar gezag doet gelden zal aan het prestige van de Ver. Naties opnieuw grote afbreuk worden ge daan. Sowjets houden Britse treinen aan. De Sowjet-autoriteiten in Duitsland hebben twee Britse treinen, die kort achter elkaar binnenkwamen, te Mariënborn aangehouden. Vier wagons met Duitse passagiers werden los gehaakt. Z\j bevonden zich gis terochtend nog op Russisch ge bied opder Britse bewaking. Evenals in de nacht daarvoor, toen zij de trein Hannover— Berlijn tegenhielden, eisten de Russen dat de reizigers* niet slechts hun zonale passen zou den tonen, doch dat zij op het perron zouden komen voor een ohderzoek van papieren en ba gage. Dit is de vierde ïjiaal in drie- weken, dat Sowjet-autoriteiten een Britse trein hebben aange houden. Carnavalsvierder verbrand. De alleenwonende 60-jarige G. Baayen, te Bergen op Zoom, raakte Dinsdagavond, vermoe- delijk omdat hij na zijn terug komst van het Carnavalsfeest bij de kachel in slaap-was ge vallen, in brand. Hij liep zoda nige brandwonden op, dat hij in de nacht van Dinsdag op Woensdag is overleden. Het kreunen van de man trok de aandacht van voorbij gangers, die binnendrongen en B. deerlijk verminkt aantrof fen. Sowjets afgewezen. De economische commissie van de Economische en Socia le Raad van de Ver. Naties heeft geweigerd de Sowjet- Unie toe te laten tot de eco nomische commissie voor Zuid-Amerika. Geef mij maar liever de kogel..... ,,Geef mij maar de kogel", zei Petronella Poorten uit Lhee bij Dwingelo, toen zij mr. A. H. van ae Veen, pro cureur-fiscaal aan het Bijz. Gerechtshof te Amsterdam, twaalf jaar tegen zich had horen eisen. „Allemaal comedie", zei mr. van de Veen. „Niks geen comedie, liever de kogel, luidde het ant woord. „U moet niet zo veront waardigd doen. Meerdere mensen hebben door uw toe doen het leven verloren. Be denkt u dat liever eens voor u zulke -onzin uitkraamt", merkte mr. van de Veen op. Hierop wist deze Duitse die door haar huwelijk de Nederlandse nationaliteit ver kregen heeft, geen antwoord en zakte in de verdachten- bank terug. Uitspraak 25 Februari a.s. Doodstraf geëist tegen Duitse beul. Voor het Arnhems Bijz. Ge rechtshof werd de Duitse S. D.-beambte Enkelstroth, die van de beruchte „Wirmshoef" uit opereerde en o.m. zonder vorm van proces vier goede Nederlanders doodschoot, de doodstraf geëist. Hij beweerde dit „in op dracht" te hebben gedaan. Op z'n 14e verjaardag met pensioen Het zal niet dikwijls voorkomen, dat een man op zijn 14e verjaardag reeds met pensioén gaat. Tóch is dit het geval met de Hilversumse spoorwegman W. F. van der Star, die op 29 Fe bruari a.s. met pensioen gaat. Hij is tevens op die dag nu zestig jaar geleden, geboren en zal derhalve dan pas voor de 34e maal zijn ver jaardag vieren. Éénmaal heeft hjj n.I. acht jaar op zjjn ver jaardag moeten wach ten en wel in de perio de 18D6—1904 Deze spoorwegman voelt zich nog zeer jeugdig en wijt dit aan z\jn weinige verjaarda gen. Hij is overigens al 44 jaar bij de spoorwe gen, waarvan 33 jaar in Hilversum, waar ieder een hem kent, omdat hij controleur is bij de uit gang van het station, Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp tot herziening regeling der ver goeding voor reiskosten van de leden der Staten-Generaal en voor verblijfkosten van de le den der Eerste Kamer. Poter-arei.ül moet ingekrompen worden. In een beschouwing over het pootaardappelprobleem in verband met de exporl komt het Mededplingenhlrw' van de Stichting voor de Landbouw tot de conclnsie dat het uitgesloten moet worden geacht een poter-ex port van 400 tot 500.000 ton Eer jaar in de toekomst te andhaven. Naar mening van experts dient het poterareaal inge krompen te worden om bin nen afzienbare tijd niet voor al te grote teleurstellingen te staan. Deze conclusie geldt niet voor 'alle productiegebieden in even sterke mate. Er zal enig verschil zijn ih de te kweken hoeveelheden poters op veen gronden, zandgronden en klei gronden. Enige argumenten, welke tot bovenstaande conclusie lei den, zijn de toekomstige ver groting van graan- en vetpro- ductie, waardoor, naar ver wacht wordt het aardappelver bruik zal afnemen, de concur rentie van andere pootaardap nel-producerende landen, die groter is dan vroeger en de kwaliteitsverbetering van deze buitenlandse poterproductie Daarnaast venvacht men. dal de valutapositie van diverse importerende landen een sti mulans voor eigen productie zal zijn. Aangedrongen wordt dan ook op opvoering van de Ne derlandse kwaliteiten o.a. dooi stamselectie, juiste rassenkeu- ze en het zoeken van nieuwe exportrassen ter vervanging of aanvulling van het bestaand? assortiment. Daarnaast zal nog meer dan vroeger rekening moeten worden gehouden met handelspolitieke verplichtingen en de uitbuiting daarvan ten behoeve van de pootaardappel- productie. Oude vrouw met pistool bedreigd. Woensdagmiddag heeft de 19-jarige A. van der B., een .oaging tot afpersing gedaan op de 62-jarige eigenares van een sigarenwinkel in de Jordaan te Amsterdam. De jongeman kwam de winkel binnen, trok een pistool en eiste van de vrouw de distri butiebescheiden en rookartike len. De kordate vro'uw liet zich door de bedreiging echter niet imponeren, maar glipte langs de jeugdige gangster de straat op waar zij alarm maakte. Van der B. nam hierop de be nen, maar twee voorbiigangers netten onmiddellijk een achter volging in en het gelukte hen ie knaap in de Westerstraat te grijpen, waarna zij hem aan twee agenten overgaven. Commissie voor Goede Diensten rapporteert aan de Veiligheidsraad De Republiek deed meer concessies dan Nederland Politieke overeenkomst binnen 2 of 3 maanden De Commissie voor Goede Diensten heeft haar 113 pagi na's tellend rapport aan de Veiligheidsraad openbaar ge maakt. De Veiligheidsraad zal het rapport op 17 Februari a.s. in behandeling nemen. De meningen van de Com missie voor Goede Diensten werden uiteengezet op een pérsconferentie, waarbij de heer van Zeeland wegens ziekte niet aanwezig was. De laatste uit Batavia ont vangen rapporten wijzen uit, dat de wapenstilstand thans in volle uitvoering is. Niettemin is het praematuur om te spre ken van een „werkelijk suc ces", zolang de politieke over eenkomst nog geen feit is. De Commissie hecht grote waarde aan het feit, dat de achttien leidinggevende begin selen, door partijen aanvaard als basis voor de politieke be sprekingen, erin voorzien, dat de voortgezette bijstand kan worden ingeroepen van de Veiligheidsraad of van de Commissie voor Goede Dien sten tot aan het tijdstip, waarop de souvereiniteit zal overgaan van Nederland op de Ver. Staten van Indonesië. Met deze bijstand is het mó gelijk, in twee of drie maan- -Jen te komen tot een politie ke overeenkomst. De volksstemming zal wor den gehouden onder de waar neming van de Commissie voor Goede Diensten. Deze waarneming zal zeer goed kunnén uitgroeien tot super visie, doch dit zal afhangen van de toekomstige ontwik keling der gebeurtenissen; Op de vraag, of al deze autonome gebieden zijn te be schouwen als „marionnetten- regeringen" werd geantwoord, dat de volksstemming op dit punt het beslissende antwoord zal geven. De Commissie verklaarde met nadruk zonder echter met evenveel woorden melding te maken van Madoera dat geen volksstemming, gehou den vóór de in de overeen komst vastgestelde periode, geldig zal zijn. De Commissie sprak als haar mening uit, dat do rege- ring-Hatta de door Sjarlfoed- dln ondertekende overeen komst tenvolle zal uitvoeren. Zjj verklaarde verder, dat verwacht mag worden, dat 90 van de bevolking, levend in het tegenwoordige republi keinse gebied, de republikein se regering bij de volksstem ming zal ondersteunen. In antwoord op een desbe treffende vraag erkende de Commlsie, dat in de thans ge sloten overeenkomst meer concessies zijn gedaan door de Republiek dan door Nederland. De republiek stemde erin toe, een van de vele deelstaten van de souvereine federatie te worden en legde zich tevens neer by de Nederlandse de marcatielijn, welke echter spoedig zal verdwijnen. „De republiek-is bereid ge weest, van de strijd met de kogels, over te gaan op de strijd met de stembriefjes". De republiek heeft haar lot reheel in handen van de Ver. Naties gelegd. In ruil daar voor won zij grote democrati sche beginselen. AAN WIE DE LEIDING? Het belangrijke punt in de nieuwe federatie is niet het totale aantal der deelnemen de staten, maar wie het lei derschap over Indonesië zal overnemen. Tenslotte sprak de zegsman der Commissie de verwach ting uit, dat de Veiligheids raad de Commissie zal ver zoeken aan te blijven tot het tijdstip waarop de Ver. Sta ten van Indonesië zullen zijn tot stand gekomen. Tweede conferentie der 16 landen Waarschijnlijk zal over drie of vier weken te Parijs op nieuw een conferentie worden gehouden van afgevaardigden uit de landen, die aan het plan-Marshall willen deelne men. De zestien landen, die het vorig jaar de conferentie bijwoonden, zouden ook thans present zijn. Men verwacht, dat de nieu we conferentie zich zal bezig houden met het stichten van een permanente organisatie der zestien landen en de be studering van verdere moge lijkheden van samenwerking tussen de Europese landen. De voorwaarden tot de Ameri kaanse hulp aan Eurona zou den opzettelijk niet als punt van bespreking op de agenda vermeld worden. Ingrijpende maatregelen kunnen anders niet vermeden worden Uiteenzetting van Minister Lieftinck Geldhoeveelheid thans 800 millioen gulden In zijn memorie van ant woord aan de Eei'ste Kamer inzake de begroting van finan ciën deelt Minister Lieftinck mede, dat volgens eèn globale raming de toeneming der geld hoeveelheid voor 1947 kan worden gesteld op 800 mil lioen. Voor circa 200 millioen moet zij worden toegeschreven aan de voortgezette deblokke ring en voor 150 millioen aan de uitbreiding van de crediet- verlening door de banken aan het bedrijfsleven. Hier staat echter tegenover, dat in de loop van 1947 de goederenhoe- veelheid aanzienlijk toenam en dat ook de invloed der sterk gestegen wereldmarktprijzen op het binnenlands prijsniveau een groter quantum in circula tie alleszins rechtvaardigde. BETALINGSBALANS. Omtrent de dekking van het tekort op de betalingsbalans over 1947 (inclusief het kapi taalverkeer ongeveer 2 mil liard) deelt de minister mede, dat deze geschiedde door het opnemen van credieten tot eer. bedrag van circa 950 millioen en door verkoop van effecten en goud. Het incasseren van lossingen, achterstallige divi denden en coupons en door li quidatie van saldi, te zamen ten bedrage van ongeveer 1.050 millioen. De bron van liquidatie van saldi is vrijwel uitgeput. De handhaving van de huidige invoer zal alleen mogelijk zijn met hulp uit het buitenland. GOEDERENVERKEER. De invoer werd in 1047 voor 45 door uitvoer gedekt. On danks de hieruit te constateren achterstand geeft de verhou ding tussen uitvoer en invoer, vergeleken bij de cijfers in '46 een grote verbetering te zien. In dat jaar maakte de uitvoer slechts 35 van de invoer uit. Ondanks het verbeterde beeld moet de verhouding tus sen invoer en uitvoer vergele ken bij de omringende landen nog als ongunstig worden aan gemerkt. DE HULP UIT HET BUITENLAND. De minister herinnert aan een tweetal plannen voor 1948, nadêr door hem uiteengezet in de memorie van antwoord van 6 November 1947 aan de Twee de Kamer, waarvan het eerste (Plan A) was gebaseerd op de veronderstelling, dat, mede dank zij buitenlandse hulpver lening, het peil der Nederland se volkshuishouding op het toen bestaande niveau zou kun nen worden gehandhaafd en 'n terugval zou kunnen worden vermeden en het tweede (Plan B) veronderstelde, dat op ge nerlei steun van buitenlandse zijde, noch in de vorm van hulp in het kader van het European Recovery-program, noch ook in de vorm van nog niet voorziene credietverlening kon «worden gerekend en derhalve het te kort op de deviezenbalans ge heel door eigen krachtsinspan ning zou moeten worden over brugd. Sedert hij deze plannen ont vouwde, is de hoop, dat op dol larhulp in het kader van het European Recovery-program zou mogen worden gerekend, versterkt. Diverse omstandig heden hebben echter onze dol larpositie ongunstig beïnvloed, waardoor het noodzakelijk werd voorlopig-van Plan A af te zien en, in afwachting van de hulp in het kader van het European-Recovëry-program, De Commissaris der Koningin in Zeeland, jhr. mr. A. F. C. de Casembroot, met de voorzitter van de afd. Zeeland van „Het Nederlandse Trekpaard", burgemeester A. F. J. Aer- noudts van Sluis, op de markt te Goes bij de hengstenkeuring. Sigarettensmokkel naar Duitsland. De Nederlandse en Belgi sche recherche hebben een omvangrijke sigarettensmok kel van België naar de Ame rikaanse zóne van Duitsland achterhaald. Enkele z.g. verplaatste per sonen werden gearresteerd. De bende, die reeds voor tien tallen millioenen dollars op de Duitse zwarte markt moet hebben gebracht, maakte ge bruik van vrachtauto's van Van Gend en Loos. Speciale rechercheurs hebben als „chaufeur" dienst gedaan om de bende in de val te la ten lopen. Adriaenssens en Bruyland winnen de zesdaagse. De Antwerpse zesdaagse is geëindigd In een overwinning voor het Belgische koppel Adriaenssens Bruyland. Schulte en Boeyen werden zesde met 3 ronden achter stand. Meer veekoeken. Dank zij het gunstige ver loop van de import van veekoe ken en voedergranen is het mo gelijk de veevoeder-rantsoenen, die telkens voor de periode' van ongeveer een maand worden vastgesteld, voor de periode van 15 Februari tot 13 Maart 1948 iets te verhogen. De vee houders zullen hierdoor wat meer voeder voor verschillende diersoorten in deze periode krijgen toegewezen. Vergif in de koffie. In Groningen heeft een ze kere B. een poging gedaan zijn vader te vergiftigen. Om trent de motieven tast men nog in het duister. Het ver gif was in een kop koffie gemengd, doch de vader, wien ae koffie slecht smaak te, dwong zijn zoon er ook van te proeven. Bij beiden openbaarden zich daarna vergiftigingsverschijnselen, waardoor men aanvankelijk de schoondochter van de po ging tot moord verdacht. De zoon heeft inmiddels bekend. de periode tot het tijdstip van de inwerkingtreding -daarvan zo goed mogelijk door te ko men en te pogen blijvende schade voor onze economie te vermijden. Voor bestellingen in de dollararea werden ten be hoeve van het eerste kwartaal 1948 100 millioen dollar ter beschikking gesteld, een be drag, dat aanzienlijk ten achter blijft bij hetgeen voor de. voort zetting van het z.g. Plan A noodzakelijk ware. Ondanks hierdoor noodzake lijk geworden reductie van liet invoerprogramma, wordt er naar gestreefd de export op 't niveau van de laatste maanden van 1947 te handhaven. De mi nister achte het evenwel aan twijfel onderhevig, of men hier in zal kunnen slagen. Treedt het European-reco- very-Program niet tjjdig in werking, dan zullen verdere ingrijpende maatregelen moeten worden genomen met alle gevolgen van dien zo wel voor de binnenlandse gocderenvoorzienlng als voor onze exportpositie. Daar bij een realisering van het Europcan-ïtecovery-Program dan op een veel lager dan het huidige niveau zou moe ten worden begonnen, zou het land slechts na een aan looptijd het volle profijt uit deze hulp kunnen trekken. Er is voor ons land dus al les aan gelegen, dat de hulp, waarnaar heel West-Europa uitziet, voor het aanbreken van het tweede kwartaal wordt geboden. Tenslotte vestigt de minister er de aandacht op, dat er niet op mag worden gerekend, dat een realisatie van hulp in het kader van het European-Reco- very-program zou kunnen lei den tot een aanzienlijke verho ging van het huidige wel vaartspeil. Burgerlijke mobilisatie van alle overige bedrijven. Ondanks het door de vak bond uitgegeven parool zyn stakers 'in de mijncentra van Luik, Charleroi en de Borinage niet naar het werk teruggekeerd en ver wacht wordt, dat de sta king zich nog zal uitbreiden. De staking onder de grens arbeiders is thans algemeen en de textielindustrie in Noord- Frankrijk ligt hierdoor vrijwel stil Een laatste poging van de regering onR tot een accoord te komen met de arbeiders in de Belgische gas- en electriciteits- bednjven is mislukt en de al gemene staking is in alle gas- en electriciteitsbedrijven uitge roepen. Het aantal stakende arbeiders in België zou volgens enkele dagbladen de 100.000 reeds benaderen. ALLE BEDRIJVEN GEVORDERD. Tijdens de Donderdagmiddag gehouden kabinetsraad is be sloten over te gaan tot de bur gerlijke mobilisatie van alle publieke en particuliere ras- en electriciteitsbedrijven in Belgie. Dit houdt in, dat niet alleen het gehele gas- en elec- triciteitsbedrijf door de rege ring gevorderd wordt doch te vens, dat alle arbeiders worden gemobiliseerd. Minder groenten naar Frankrijk. Do in December gehouden besprekingen met Frankrijk leidden tot een handelsverdrag waarin o.a. de levering van een hoeveelheid van 32.000 ton groenten aan genoemd land was opgenomen. In verband met de monetaire moeilijkhe den, waarin Frankrijk verkeerd heeft en met het oog op de reeds vergevorderde tijd zal 't kwantum uit te voeren groen ten vermoedelijk belangrijk minder bedragen. "it.v??r heeft voorname lijk betrekking op peen en uien, waarvoor reeds licenties zijn afgegeven. In totaal zullen binnen het kader van deze li centies c.a. 12.000 ton peen en uien naar Frankrijk kunnen worden geëxporteerd. DF VOORSPELT: ZACHTER NA REGEN. Geldig tot Vrijdagavond. Zwaar bewolkt met aanvan kelijk regen, daama enige stij- nng van temperatuur. Tot krachtig toenemende wind tus sen Zuid en West.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1948 | | pagina 1